Toolkit MediaGroeiBoekje

Inhoudsopgave

1. Inleiding

2. Ouderavond A. Uitvoering B. Benodigdheden C. Didactische tips D. Media-kennisorganisaties 3. Inloopuurtje 4. Speelkwartier 5. Professionalisering 6. Communicatie A. Draaiboek B. Communicatie vanuit bibliotheek richting het publiek C. Communicatie voor samenwerkingspartner D. Social media E. Downloads

1. Inleiding

De allerkleinsten weten hun weg in de ‘digitale wereld’ razendsnel te vinden. Peuters

en kleuters swipen zo naar hun favoriete filmpjes en apps. Maar, mediavaardig

maakt nog niet mediawijs. Dit jaar staan de Media Ukkie Dagen 2018 in het teken

van mediawijsheid van jonge kinderen. Want, hoe doe je dat, je kinderen mediawijs

gedrag aanleren en daarnaast stimuleren om boekjes te lezen?

Graag nodigt Mediawijzer.net bibliotheken in Nederland weer uit om mee te doen

met de Media Ukkie Dagen door zelf een activiteit te organiseren om ouders bewust

te maken van het belang van een goede lees- en mediaopvoeding en tips te geven

hoe ze dat goed kunnen doen. Het thema van de Media Ukkie Dagen 2018 luidt:

‘Dreumesen, peuters en kleuters mediawijs?’ Hoe kun je als ouder je kind niet alleen

op het gebied van voeding en beweging, maar ook op het gebied van lezen en

mediagebruik, een goede start meegeven? De Media Ukkie Dagen vinden plaats

van 6 t/m 13 april 2018.

MediaGroeiBoekje

In het kader van de Media Ukkie Dagen lanceert Cubiss vanuit de Noord-Brabantse

projecten ‘Innovatie van de educatieve functie’, ‘Vergroten mediawijsheid’ en het

Limburgse project ‘Jeugd en Onderwijs 0 - 23 jaar’ het vernieuwde

MediaGroeiBoekje dat in samenwerking met de Bibliotheek Eindhoven is ontwikkeld.

Het is een dagboekje waarin ouders ‘dingen’ kunnen lezen en verzamelen rondom

taal- en mediagebruik van hun jonge kind (0-6 jaar). Ook staat het vol met tips

rondom taal en media. Zeg maar een soort ‘het eerste jaar van’ boekje maar dan

specifiek op taal en mediagebruik bij de allerkleinsten.

Aan de slag Organiseer tijdens de Media Ukkie Dagen een activiteit gericht op ouders/opvoeders en het jonge kind in lijn met het thema ‘Dreumesen, peuters en kleuters mediawijs?’. Zet jezelf op de kaart en meld de activiteit aan op de website: www.mediaukkies.nl/activiteiten/. Bekijk ook de toolkit van Mediawijzer.net. Mediaopvoeding is een gezamenlijke taak van ouders en professionals zoals kinderopvangorganisaties, scholen, Jeugdgezondheidszorg (CJG, consultatiebureau en GGD), bibliotheken en gemeenten. Probeer dus samen met hen activiteiten op te zetten.

2. Ouderavond

Een ouderavond is een goede aanleiding om met ouders te spreken over de opvoeding van hun kinderen rondom lezen en media. In dit hoofdstuk geven we je tips en tricks om een geslaagde ouderavond te organiseren.

A. Uitvoering Hieronder vind je een overzicht van mogelijke programmaonderdelen en een indicatie van de bijbehorende tijd.

Programmaonderdeel Tijd

Ontvangst en toelichting programma

10 min

Gastspreker en interactie 35 min

Media Groei Boekje 10 min

Afsluiting 5 min

Tip: Maak de ouderavond actief en vervang het onderdeel ‘gastspreker’ door een korte workshop.

B. Benodigdheden Voor een ouderavond zijn o.a. de volgende faciliteiten nodig:

grote ruimte (voorleeshoek in de bibliotheek, aula, gymnastieklokaal);

mogelijkheid om ouders in kleine groepjes te laten discussiëren; mogelijkheden om koffie en thee te zetten en te drinken; eventueel een microfoon; een beamer en (PowerPoint)presentatie of digibord met geluid boekentafel met folders en (prenten)boeken ter inzage; iPads met educatieve apps; lijst met folders, boeken en adressen; evaluatieformulier; potloden of pennen.

C. Didactische tips

Een ouderavond is de aanleiding om met ouders te spreken over de mediaopvoeding van hun kinderen en tevens een mooi uithangbord om je als bibliotheek te profileren op dit onderwerp. Zeven tips voor een geslaagde ouderavond over mediaopvoeding:

1. Bepaal het doel en het thema van de avond Probeer de avond zo concreet en bij voorkeur zo actueel mogelijk te houden.

Tip: gebruik de MediaDiamant van Mediawijzer.net als kapstok.

De MediaDiamant is opgebouwd uit vijf kanten die samen de belangrijkste onderdelen van mediaopvoeding vormen. Download hier de MediaDiamant met uitleg die je kunt uitdelen aan ouders.

2. Bepaal de doelgroep

Welke ouders nodig je uit? Een avond kan niet voor alle ouders tegelijk interessant zijn. En wil je op de ouderavond alleen ouders van bijvoorbeeld een specifieke kinderopvang? Je kunt ook andere geïnteresseerden uitnodigen. De kinderopvang profileert zich zo op een positieve manier buiten de schoolmuren.

3. Communicatie en pr

Wil je dat ouders (en wellicht andere geïnteresseerden) naar de ouderavond komen, dan is het van belang dat de avond bekendheid krijgt. Niet alleen moeten de ouders weten dat de ouderavond plaatsvindt, ook moet je hen verleiden de ouderavond daadwerkelijk te bezoeken. Uit de praktijk blijkt dat ouders vooral opvoedkundige vragen hebben, zoals: Hoe lang mag een kind op internet, wat is verantwoord?

4. Zorg voor goede apparatuur

Als je iets gaat vertellen over sociale media en online leren, dan is het natuurlijk wel zo handig als je het een en ander kunt demonstreren. Zorg voor een groot wit scherm om je presentatie zichtbaar te maken, ook voor de mensen achter in de zaal. Met een beamer projecteer je de beelden. Wil je bewegende beelden laten zien, dan moet op de laptop de juiste software beschikbaar zijn. Denk dan ook aan een goed werkende geluidsinstallatie. Vraag een ict-coördinator om de technische kant van de zaak op zich te nemen.

5. Maak een gevarieerd programma

Je hebt een keuze gemaakt voor dit thema. Vervolgens werk je dit thema uit tot een scenario.

Tip: Interactie met ouders - steek niet een verhaal af zonder met de ouders in gesprek te gaan. Je kunt bijvoorbeeld aftrappen met een plenair verhaal van 35 minuten, waarna je de ouders in groepjes kunt laten praten aan de hand van stellingen of cases (wat doe je als...? )

6. Kies een goede spreker. Vanzelfsprekend moet de inleider voldoende deskundigheid hebben. Een goede spreker kost meestal geld – deze mensen verdienen er hun boterham mee. Maar heb je een leraar die veel weet, zet die vooral voor de groep. Zorg in elk geval dat de spreker een goed pedagogisch inzicht heeft. Omgaan met digitale media is vooral ook een kwestie van opvoeden, een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de ouders en de kinderopvang/school. Kan de spreker beide perspectieven verbinden? Er zijn prima organisaties in te huren; sommige zetten ook interactief theater in.

7. Geef het MediaGroeiBoekje mee Na afloop van de ouderavond moeten de deelnemers alles rustig kunnen overdenken en er eventueel op terug kunnen komen. Geef ze dus sowieso het MediaGroeiBoekje mee, aangevuld met een flyer van de bibliotheek met jullie aanbod voor deze doelgroep.

D. Media-kennisorganisaties Bureau Jeugd & Media verzorgt ouderavonden op maat. Ervaren sprekers

geven ouders handvatten voor de mediaopvoeding (0 - 18 jaar). Ouderavond.nl praat je aan de hand van een interactieve presentatie bij over

wat kind(eren) in de nieuwe online mediawereld doen en gaat in op het hoe en waarom.

Mediacoach van de bibliotheek, of bekijk de site MediaCoach in beeld, met zelfstandigen die in het bezit zijn van het certificaat Nationale MediaCoach.

3. Inloopuurtje Het Inloopuurtje in de bibliotheek is een goede manier om met ouders op een laagdrempelige manier te praten over mediaopvoeding. Zes tips om het Inloopuurtje tot een succes te maken: 1. Bepaal het doel en het thema van het spreekuur Een inloopuurtje over het onderwerp mediaopvoeding is zeer breed. Maak het dus concreet. Kies een onderwerp of thema om het te versmallen. Tip: gebruik de MediaDiamant van Mediawijzer.net als ‘kapstok’. De MediaDiamant is opgebouwd uit vijf kanten die samen de belangrijkste onderdelen van mediaopvoeding vormen. 2. Bepaal de doelgroep Maak een keuze of je het Inloopuurtje voor alle ouders organiseert in de leeftijd van 0-6 jaar of verdeel het Inloopuurtje per leeftijdsgroep, bijvoorbeeld 0-2 jaar, 2-4 jaar en 4-6 jaar. 3. Communicatie en pr De opkomst hangt vaak af van een goede communicatiestrategie. Ouders hebben vooral opvoedkundige vragen, blijkt uit de praktijk. Zoals: hoe lang mag een kind naar een televisieprogramma kijken, wat is verantwoord? Zorg dat naast een artikel op de website, lokaal krantje, social media ook in de bibliotheek pr is voor de inloopochtend. Hang bijvoorbeeld een affiche of flyer op in de bibliotheek.

4. Zorg voor een gevarieerd aanbod Verzamel in de bibliotheek materialen voor deze doelgroep en de ouders van kinderen in de leeftijd van 0-6 jaar. Tip: Op Kind en Media wordt elke maand een thema aangeboden. Dit thema wordt door Kind & Media gekoppeld aan media, dus boeken, apps, games, etc. Tip: Via het Nji kan je ook gericht op deze doelgroep diverse factsheets downloaden. 5. Geef de ouders de Mediadiamant mee en het MediaGroeiBoekje. Download hier de MediaDiamant 6. Bied ouders de gratis 5-delige e-cursus ‘Mediawijs opvoeden bij peuters & kleuters aan. Na inschrijving voor deze e-cursus ontvangt men via e-mail gratis 5 lessen met tips, handvatten en opdrachten over 5 thema’s:

De online veiligheid van je kind – de beste afspraken en tips

TV kijken – welke programma’s zijn geschikt?

Apps – hoe kies je de beste uit?

Balans – hoeveel schermtijd is normaal?

Speelgoed dat verbonden is met internet – wat zijn de risico’s?

4. Speelkwartier Koppel eventueel het Inloopuurtje aan een Speelkwartier in de bibliotheek. De bibliotheken kunnen een ‘Speelkwartier’ organiseren. Kinderen ontdekken hierin samen met hun ouders de nieuwste apps en andere media. Enkele tips om het Speelkwartier in te richten:

De leukste en leerzaamste apps voor ukkies vind je op mediasmarties en in het Cinekid AppLab;

Via https://www.mediaukkies.nl/tips/ tref je nog meer tips aan; Richt een leeshoek in met mooie prentenboeken en informatieboeken voor de

ouders; Gebruik ook de tips van het Inloopuurtje. Lees het onderzoek van Iene Miene Media 2017. Iene Miene Media is een

jaarlijks onderzoek van Mediawijzer.net. Dit onderzoek geeft de huidige stand van zaken over het media-gebruik van kleine kinderen (0-6) en de manier waarop ouders daarmee omgaan. Tijdens de campagne wordt het onderzoek van 2018 gepresenteerd.

5. Professionalisering Ga aan de slag met je eigen professionalisering en die van je collega’s op het gebied van mediawijs gedrag voor peuters en kleuters. Gebruik hiervoor onder andere:

De MediaDiamant: Wegwijs in mediaopvoeding’ van Mediawijzer.net in 2017;

De Toolbox Mediaopvoeding van het NJI;

Trainingsaanbod van Kind & Media;

Digistart van KB.

6. Communicatie Om mensen te interesseren voor de activiteit in jouw bibliotheek, is het verstandig om te zorgen dat je publiciteit krijgt. Via een persbericht naar verschillende lokale media bijvoorbeeld, zoals huis-aan-huisbladen, kranten en de lokale omroep. Gebruik ook de verschillende social media-kanalen om mensen te informeren en te enthousiasmeren. Maak ook gebruik van posters, een bericht op je website en een bericht via je digitale nieuwsbrief. Werk je samen met scholen en of kinderopvang? Stuur je bericht door en vraag of zij ook hierover willen communiceren.

A. Draaiboek In het onderstaande overzicht vind je een planning van de acties die je zou kunnen hanteren voor de publiciteit rondom jullie activiteit. Hierin wordt uitgegaan van een samenwerking met een samenwerkingspartner (SP), denk hierbij aan een kinderopvang, peuterspeelzaal, groep 1 en 2 basisonderwijs, centrum voor jeugd en gezin of GGD.

Week Wie Activiteit Aanvullende informatie

(leeg schema om zelf in te vullen)

Week Wie Activiteit Aanvullende informatie

6 weken van tevoren

Actie: Vermeld de activiteit op je website

(ook in de kalender) Zorg voor een vooraankondiging in

de nieuwsbrief Maak een bericht op Facebook en

Twitter om de datum aan te kondigen. (‘Zet m alvast in je agenda’)

Licht alvast een tipje van de sluier van de activiteiten die je organiseert.

5 weken van tevoren

Versturen: Uitnodiging verzenden richting de

SP*, inclusief het artikel dat ze in hun nieuwsbrief voor ouders op kunnen nemen

Stuur posters en flyers naar de SP met de vraag of zij deze willen ophangen en verspreiden

Vraag wanneer de nieuwsbrief van de SP verstuurd wordt en stuur dan tijdig je bericht.

4 weken van tevoren

Versturen: Persbericht naar huis-aan-

huisbladen* Persbericht naar lokale RTV* Verstuur 1 a 2 keer per week

tweets en Facebookberichten

* Let op de sluitingsdata van de redacties. Tip: herhaal niet dezelfde berichten op Twitter en

Regelen: Zoek een fotograaf of collega die

goed kan fotograferen (zorg voor hoge resolutie)

Facebook maar licht er steeds iets uit (naam spreker, locatie, thema)

1 week vooraf

Versturen: Persbericht naar krant/dagbladen* Versturen tweet, post een

Facebookbericht Nabellen:

Nabellen van huis-aan-huisbladen. Gaan ze het bericht plaatsen? Zijn er nog vragen?

* Let op de sluitingsdata van de redacties.

3 dagen vooraf

Versturen: Versturen tweet en posten

Facebookbericht Nabellen:

Nabellen van krant/dagbladen. Gaan ze het bericht plaatsen? En zijn er nog vragen?

Op de dag zelf

Versturen: Versturen tweet en posten

Facebookbericht Regelen:

Begin tijdig met het klaarzetten van de zaal en technische ondersteuning

Maak vooral foto’s van de sfeer en de aanwezigen. Vraag op de avond zelf wat de ouders en SP ervan vonden.

Na afloop Nazorg: Verslag maken van de

bijeenkomst en met fotomateriaal plaatsen op de bibliotheekwebsite en in de nieuwsbrief.

Indien de pers gepubliceerd heeft, neem dit in je verslag mee

Bel de contactpersonen van de SP* en vraag hun reactie*

* De positieve reacties kun je bij het verslag plaatsen.

* SP = Samenwerkingspartner

B. Communicatie voorbeelden Hieronder beschrijven we enkele voorbeelden van vooraankondigingen voor de nieuwsbrief en/of de website van de bibliotheek, of voor een artikel in een lokale krant. Gebruik de voorbeelden als richtlijn of ter inspiratie. Ouderavond rondom Mediaopvoeding in de bibliotheek Zet deze ‘Ouderavond’ alvast in uw agenda. Op <datum 2018> in de bibliotheek bij u in de buurt. NB: zorg dat de activiteiten ook vermeld staan in de agenda of kalender op de website. Voorbeeld persbericht

[plaats, datum] Ouderavond ‘Mediaopvoeding, apps, internet en jonge kinderen’ De allerkleinsten weten hun weg in de ‘digitale wereld’ razendsnel te vinden. Peuters en kleuters swipen zo naar hun favoriete filmpjes en apps. Maar, mediavaardig maakt nog niet mediawijs. Dit jaar staan de Media Ukkie Dagen 2018 in het teken van mediawijsheid van jonge kinderen. Want, hoe doe je dat, je kinderen mediawijs gedrag aanleren? En wat kun je jouw peuter en kleuter nu al leren over het omgaan met media? Het thema van de Media Ukkie Dagen 2018 is dan ook ‘Dreumesen, peuters en kleuters mediawijs?’. Hoe kun je als ouder je kind niet alleen op het gebied van voeding en beweging, maar ook op het gebied van lezen en mediagebruik, een goede start meegeven? Om hier achter te komen organiseert [Bibliotheeknaam] een leuke, interactieve Ouderavond voor ouders van kinderen in de leeftijd van 0 t/m 6 jaar. Deelnemers ontvangen een gratis MediaGroeiBoekje: een dagboekje waarin ouders de ontwikkeling van hun kleintje kunnen volgen en van alles kunnen lezen en verzamelen rondom taal- en mediagebruik van jonge kinderen (0-6 jaar). Kom dus op [datum tijd] naar [bibliotheekvestiging/school] en leer alles over de mediaopvoeding van jouw kleintje! Noot voor redactie (niet voor publicatie) Voor meer informatie kunt u contact opnemen met [naam contactpersoon en functie] van [bibliotheeknaam] via [direct telefoonnummer contactpersoon] of [mailadres contactpersoon].

Verzend het bovenstaande persbericht in je eigen huisstijl, met een herkenbaar logo van jouw bibliotheek. Stuur ook beeldmateriaal en een korte beschrijving van de ouderavond mee. Met name de toevoeging van beeldmateriaal maakt de kans dat het wordt opgepikt aanzienlijk groter. Voorbeeld nieuwsbriefartikel Ouderavond

Ouderavond ‘Mediaopvoeding, apps, internet en jonge kinderen’ De allerkleinsten weten hun weg in de ‘digitale wereld’ razendsnel te vinden. Peuters en kleuters swipen zo naar hun favoriete filmpjes en apps. Maar, mediavaardig maakt nog niet mediawijs. Dit jaar staan de Media Ukkie Dagen 2018 in het teken van mediawijsheid van jonge kinderen. Want, hoe doe je dat, je kinderen mediawijs gedrag aanleren en daarnaast stimuleren om boekjes te lezen? Het thema van de Media Ukkie Dagen 2018 is dan ook ‘Dreumesen, peuters en kleuters mediawijs?’. Omdat het belangrijk is om te weten hoe je je kind op het gebied van media en lezen een goede start geeft, organiseert [Bibliotheeknaam] een leuke, interactieve Ouderavond voor ouders van kinderen in de leeftijd van 0 t/m 6 jaar. Deelnemers ontvangen een gratis MediaGroeiBoekje: een dagboekje waarin ouders de ontwikkeling van hun kleintje kunnen volgen en van alles kunnen lezen en verzamelen rondom taal- en mediagebruik van jonge kinderen (0-6 jaar). Aanmelden Kom op [datum tijd] naar [bibliotheekvestiging/school]. Meld aan via [] Voor meer informatie kunt u contact opnemen met [naam contactpersoon en functie] van [bibliotheeknaam] via [direct telefoonnummer contactpersoon] of [mailadres contactpersoon].

Voorbeeld voor nieuwsbriefartikel Inloopuurtje Inloopuurtje `Apps, internet en jonge kinderen’ Hoe kan je kind veilig internetten? Hoe bepaal je of een website of app goed is voor je kind? Hoeveel dagelijkse game- of kijktijd is verantwoord voor je kind? Vragen die steeds meer ouders én professionele opvoeders zich stellen. Op [Datum] staan digitale media en jonge kinderen (in de leeftijd van 0 tot 6 jaar) centraal tijdens een inloopuurtje over mediaopvoeding voor ouders die vragen hebben over mediaopvoeding.

Tijdens het Inloopuurtje komen diverse onderwerpen aan bod: de (media)wereld van nu, mediavoorkeuren van jonge kinderen, de ontwikkeling van kinderen, digitale prentenboeken, apps, websites en televisie. Het doel is ouders bewust en kritisch met media te leren omgaan, zodat ze daarna aan kinderen een goede digitale opvoeding kunnen geven. Het Inloopuurtje is van [tijdstip] uur in de [adresgegevens locatie]. Meld je aan via [..] Voor vragen kunt u terecht bij [contactpersonen met mailadres en telefoonnummer]

C. Social media Communiceren is altijd een beetje creatief zijn met taal. Een goed beeld is cruciaal, maar een grappige quote erbij kan wel het extra duwtje zijn dat je volgers je berichtje zien en lezen. Meld jouw activiteit voor de Media Ukkie Dagen aan op: www.mediaukkies.nl/activiteiten/ Gebruik in je communicatie #MUD18. Gebruik in je tweets @MediaUkkies zodat Mediawijzer.net je tweet makkelijk kan retweeten voor extra zichtbaarheid. Maak gebruik van de kernboodschap vanuit Mediawijzer.net in communicatie. Voorbeeld social media communicatie Twitter Meer weten over mediaopvoeding? Loop de bibliotheek eens binnen op [datum[ [tijd] en stel je vragen. Onze experts helpen je graag. #MUD18 @MediaUkkies [Foto] Hoelang mag je kind op internet per dag? Deze en andere vragen kun je stellen op [datum] [tijd] tijdens het Inloopspreekuur. Onze experts helpen je graag. #MUD18 @MediaUkkies Op [datum] organiseren wij een Ouderavond met het thema [thema]. Heb je vragen of wil je meepraten, meld je dan hier aan [link website] #MUD18 @MediaUkkies

[naam spreker] komt op [datum] al jouw vragen rondom [thema] beantwoorden in Bibliotheek [naam]. Meld je aan via [link website] #MUD18 @MediaUkkies Hoelang mag je kind op internet per dag? Deze en andere vragen kun je stellen tijdens de Ouderavond met het thema [thema]. Meld je aan via [link website] #MUD18 @MediaUkkies Facebook Hoe kan je kind veilig internetten? Hoe bepaal je of een website of app goed is voor je kind? Hoeveel dagelijkse game- of kijktijd is verantwoord voor je kind? Vragen die steeds meer ouders én professionele opvoeders zich stellen. Op [datum] staan digitale media en jonge kinderen (in de leeftijd van 0 tot 6 jaar) centraal tijdens een inloopuurtje over mediaopvoeding voor ouders die vragen hebben over mediaopvoeding. Tijdens het Inloopuurtje komen diverse onderwerpen aan bod: de (media)wereld van nu, mediavoorkeuren van jonge kinderen, de ontwikkeling van kinderen, digitale prentenboeken, apps, websites en televisie. De experts van de bibliotheek geven graag antwoord op alle vragen. [Foto] Instagram Een dreumes die even aan oma laat zien hoe ze foto’s kan bekijken op de telefoon? Ouders die de tablet of smartphone inzetten als zoethouder? Geanimeerde prentenboeken die bijdragen aan de taalontwikkeling? Top! Herkenbaar? Hoe pas je mediaopvoeding bewust toe? Loop eens binnen bij de bibliotheek op [datum[ [tijd] en laat je informeren. [Foto]

D. Downloads

Kijk ook eens naar de verzameling van de pilot mediaopvoeding. Hier tref je onder andere een prezi aan en persberichten;

Het digitale magazine dat Cubiss uitgaf rondom de Media Ukkie Dagen 2017 ( tijdens MUD2018 komt er een nieuw magazine uit );

Format voor nieuws/persbericht eigen activiteit; Logo Media Ukkie Dagen 2018; Templates in de look and feel van het MediaGroeiBoekje, zie Worddoc

hieronder. Samen wijs met media, en de andere 4 publicaties uit deze doorgaande lijn.

MediaGroeiBoekje_template1.docx

MediaGroeiBoekje_template2.docx

2018