Upload
sach-ca-ngua
View
218
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Trong xu thế toàn cầu hóa, việc tiếp cận và tham khảo những tri thức đương đại từ những nước đã phát triển về sự chuyển động của thế giới (đang ở bước ngoặt từ “tròn” sang “phẳng”, như cách nói của tác giả) có lẽ sẽ giúp chúng ta có thêm những thông tin bổ ích để có sự chủ động trong quá trình hội nhập.
Citation preview
T H E
Thoma':l FripHrnanSach C á Ngựa
/ % }
Mục lục __ • •
Bạn đọc thân mến, 7
Lời giới thiệu 9Lời tác giả dành cho phiên bản bìa mém 12
Quá trình làm phầng thế giới diẻn ra như thế nào?
Một: Khỉ Tôi đang Ngủ 16Hai: Mười Nhản tò Lầm Phẳng Thế giới 67
Ba: Ba sự Hội tụ 245Bổn: Sự Sáp xếp Vĩ đại 281
Mỹ và Thế giới Phẳng
Nàm: Mỹ và Tự do Thương mại 312Sáu: Nhửng Kẻ Tiện dàn 329
Bày: Bán cáu Não Phải 359Tám: Cuộc Khủng hoảng Thám lặng 386Chín: Đây không phải là Một Cuộc Diẻn tập 424
Các nước đang phát triển
Sóch Có NgựaMười: Đức Mẹ £ * 454
Các công ty và Thế giới Phầng
Mười một: Các Công ty đól phó như thế nào?
Bạn và Thế giới Phầng
Mười hai: Toàn cáu hóa các yẽu tỗ địa phương
Mưởi ba: Nếu điéu đó khóng xảy ra thi đó lã vi bạn không làm mà thôi
Mười bốn: Điéu gì xảy ra nếu tất cà chúng ta đéu bị nghe lén?
Địa chính trị và Thế giới Phầng
Mười làm: Thế giới Khòng PhẳngMười sáu: Lý thuyết Dell vé Ngăn ngừa Xung đột
KẾT LUẬN: Trí Tưởng tượng
Mười bày: 9/11 đối nghịch với 11 /9
Lời cảm ơn
536
546577
598652
682
717
494
Sách Cá Ngựa
Quá trình
làm phẳng thế giới
diễn ra như thế nào?
Sóch Cớ Ngựa
Khỉ Tỏi đang Ngủ
Các Hoàng tử - những tín đó của Đ ạo Cơ đốc, tôn thờ và m ong m uốn m ờ rộn g n iềm tin C ông g iáo linh th iêng , là những người chống lọi g iáo lý M ahom et củng như m ọi hình thức sủng bái thân tượng và d ị g iáo - đã quyết định cừ tỏi, Christopher Columbus, đ i đến các m ién đất của Ăn Độ để yết kiến các hoàng từ, người dân và các vùng đát ốy, đ ể tìm hiểu tính cách của họ và cách thức phù hợp cỏ i biến họ theo niểm tin linh thiêng của chúng ta ; đóng thời lệnh cho tôi không được đi bống đường bộ theo hướng Đòng như lệ thường mà bàng con đường ph ía Tày, theo hướng m à đến nay chúng ta chưa từng có bồng chứng chóc chân nào là đã có người đi.
Trích một đoạn nhật kỹ của Christopher Columbus vẻ chuyén đi nim 1492 cùa ỏng
Sớch Có Ngựa
Chưa ai từng ch i hướng ch o tô i như th ế nãy trôn m ột sản golf: “Hây
nhẩm vào M icrosoft h o ặc IB M ." Đ ó là khi tỏi đứng tại điểm phát
bóng củ a sân g olf củ a câ u lạc b ộ KGA ở khu tru n g tàm th àn h p h ố
Bangalore thu ộc m iền nam Ấn Độ, khi bạn chơi củ a tỏi ch i vào hai cao
ốc bàng kính và thép bóng loáng nổi bật lên ở đằng xa ngay sau bải
cỏ đầu tiên . Cao ốc thứ ba là G oldm an Sach s vẫn chưa được xây xong;
nếu không ta có thể nhìn thấy m ột bộ ba cao ốc. C òng ty HP và Texas
Instrum ent có văn phòng ở sân phía sau , d ọc theo 16 golf thứ m ười. Đó
chưa phàỉ là tất cả. C ác m ốc phảt bỏng là của còn g ty in Epson, m ột
trong những cát-đ i (người xách gậy) đội m ủ 3M . Bên ngoài, cá c biển
hiệu giao thõng cũ ng do còn g ty Texas Instrum ent tải trợ. Biến quáng
cáo pizza I iut trên đường trưng m ột m iếng pizza hốc hơi phía trên (lòng
chừ “Các m iếng gi-ga đầy Hương vị!"
Không, dây ch ắc chắn không phải là thành phố Kansas của Mỹ. Thậm
ch í nơi này không có vẻ giống Ấn Độ. Đây là T h ế giới Mới, T h ế giới Cũ
hay T h ế giới củ a tương lai?
Tối đã đến Bangalore. Thung lũng Silicon củ a Ấn Độ, theo hành trình
khám phá cúa riêng tôi giống như C olum bu s truớc đây. C olum bus đã
đi đường biển trên cá c tàu N iña , Pinta, và San ta M a r ía nhằm tim ra
con đường ngán hơn, trực tiếp hơn đến Ấn Độ theo hướng vẻ phía Tây
Đại Tây dương, ổ n g gọi chu yến hành trinh của m ình là đường đi Dỏng
Ấn - khác với hành trình xuống phía D ông và Nam vòng qua chàu Phi
m à những người khai phá Bỏ Đ ào Nha đã đi. Ấn Dộ và cá c Hòn đão Gia
Vị phuơng Đ ỏng từng nổi tiếng vẻ vàng, ngọc, đá quý và tơ lụa - nhũng
nguồn của cải vô tận. T im đường đi tát trẽn biển đến Ấn Độ khi tuyến
đường bộ đã bị cá c th ế lực Hồi giáo ngân cản ià cá ch m ang lại gỉàu có
va th ịn h vượni £ I • ' K’ha. Rỏ ràng,
khi càng bu ồn O Q C h C _ ^ Q N Q ư Q h cầu . Do đó ông tin ch á c r * jh iron g Tây.
Tuy nhiên, ông đâ tính sai quãng đường khi nghĩ rằng trái đất là m ột
K h l T ô i đ a n g N g ủ 1 7
TH
Í W
OR
LD
15
FIA
T
quả cầu nhỏ hơn. Ồng củng đã không dự tính được là sổ gộp một vùng
đấl rộng lớn trước khi ông đến đuợc Đóng Ấn. ỏ n g gụi những người
thổ dân ở th ế giỏi mói lả “Indian” - dãn da đỏ (những người An Độ).
Khi trở vẻ nước, Coỉum bus đà tấu trinh với những người đ ởđ ảu ỏng lã
Vua Ferdinand và Hoàng hậu Isabella ráng m ặc dù khóng đến được Ân
Đ ộ nlurng ỏng có thể khảng dịnh thế giới là hinh cầu.
T ôi bát đáu đi Ấn Độ theo hưởng Dông, qua thành phố Frankfurt.
Tỏi đi bằng máy bay của hàng không Lufthansa với vé hạng thuơng gia.
Tôi biết chính xác hướng m ình đi n hờ bản đỏ định vị toàn cảu (CÌPS)
trẽn m àn hình gán với ghẽ' ngồi trên m áy bay. Máy bay hạ cánh an toàn
và đúng giờ. T ôi đâ gặp những người được gọi là "Ind ỉan ." Tôi cũng đi
tìm nguồn của cái của Ấn Độ. Trong khi C oỉum bus tìm phần cứng - các
kim loại quý, tơ lụa và gia vị - nguồn của cải trong thời ỏng, thi tôi tìm
phần m ềm - năng lực trí óc, các thuật toán phức tạp, các công nhân tri
thức, các trung tâm liên lạc (cali centre), các giao thức truyền, những
dột phá vè kỹ thuật quang học - các nguồn cúa cải của thời đại hiện nay.
Khi gập những người Anh-dỉèng, Colum bus m ừng rô vì cỏ thế bắt
họ làm nô lệ - m ột nguồn lao động thù công. Tỏi lại m uốn tim hiểu
tại sao những người Ấn Độ đang cướp m ất côn g àn việc làm của người
Mỹ, tạ i sao Ấn Dộ lại trở thành m ột địa điểm quan trọng về thuê làm
bẽn ngoài (outsourcing) về dịch vụ và việc làm công nghệ thông tin
(CNTT) của Mỹ và các nước còng nghiệp khác. C olum bus có đoàn lũy
[ùng gồm hơn m ột trảm người trên ba ch iếc tàu của ông; tôi chi di cùng
m ột nhỏm phỏng viên nhỏ của kênh truyền hình D iscovery Tim es ngồi
dú trong hai ch iếc xe vởi các lái xe Ấn Độ đi chân trẳn. Khi câng buồm
ra khơi, ấy là nói vậy, tỏi cũng dâ cho rủng thế giới là tròn, song những
gi chứng kiến tại Ấn Dộ thật sự đả làm lung lay n iềm tin của tôi vào ý
Iiiệm dỏ. Colunibus linh cờ cập bến tại châu Mỹ song ông nghĩ m inh
dã khám phá ra Ấn L)ộ. Tôi đặt chân den đất nước Ấn Độ và tin rằng
cố nhiều người Mỹ đang ờ đây. M ột số ngưởi Ấn Dộ tự đặt tên giống
người Mị c ' _ L X N I — _ c giọng Mỹ rá* cừvả các k\ oách Ló Ngựa I thi h ọ c kỹ thuật
kinh doa...........J . . .T..........
1 8 T MÉ G l ơ l P H Ả N G
Columbus tàu vua và hoàng hậu Tây Ban Nha ràng trái đất có hình cảu và ông đã đi vào lịch sứ như người đầu tiên khám phá ra điều này.
Tôi quay vẻ nhà và chi dám chia sẻ sự phát hiện với vợ của tôi bàng giọng thi thầm.
“Em yêu’ , tổi thủ thi, "anh nghĩ thế giới là phấng."
Tôi đã đi đến kết luận trên như th ế nào? Tỏi đoán là các bạn sẽ nói
ràng mọi chuyện bát đáu tại phỏng hụp củ a Nadan Nỉlckani tại Tậpđoàn Cống nghệ Infosys. Tập đoàn Infosys là m ột trong những eỏng ly
hàng đảu về Cóng nghộ thông tin của Ấn Độ. và Nilekani là Tổng Giám
đốc, một trong những thuyền trưởng chín chắn và được kính trọng nhất
trên con tàu cỏng nghiệp phần m ềm cúa Ấn Độ. Tỏi di cùng xe với nhỏm
Discovery Tim es đến khu Infosys, m ất khoảng bốn mươi phút từ trungtám Bangalore, đế thăm cơ sờ và phỏng vấn Nilekani. Con đirờng dân
đến khu Infosys đầy ổ gã, với những chú bò chạy lăng xăng, xc ngựa kéo
và xe có động ca c ù n g chen lấn sát cạnh xe chúng tôi. Tuy nhiên, khi đã
bước qua cổng ỉníosys, bạn sẽ bước vào một th ế giới hoàn toàn khác.
Một bé bơi lớn nép m inh giữa các tảng đá mòn vả những dái cỏ được
cắt tia. sát ké m ột bãi cỏ khổng lồ như m ột sân golf nhỏ. Có vỏ só’ quán
ản và một cảu lạc bộ sức khỏe rất tiện nghi. Các cao ố c kính-và-thép
mọc lôn như nấm sau con mưa. Trong m ột số cao ốc, các nhản viên
Infosys đang viết các chương trình phần mồm cho các cỏng ty của Mỹ
hay châu Âu; trong các cao ốc khác, họ thực hiện công việc hậu trưởng
của các cổng ty đa quốc gia lớn có trụ sở tại Mỹ và chàu Âu - lừ bảo
dưỡng máy tính đến cá c đẻ án nghiôn cứu cụ thể va trả lòi các cuộcgọỉ cùa khách hãng từ kháp noi trên th ế giới. An ninh rất nghiêm ngặt
và được hỗ trợ bởi các máy quay theo dỏi được gán tại các cửa ra vào.
Nếu bạn làm việc cho Am erican Express thi bạn khống thể vào các cao
ốc của G eneral E lecư ỉc. Các kỹ sư Ấn Độ tré, nam và nữ, đeo thẻ nhận
dạng lủng láng và đi Ịại hỏi hả từ cao ốc nàv sanR cao ốc kia. Một anh
chàng trông c< C " Ị^ i K l o i >1 cô nàngc ó ih é ih á o r ờ i o u v ^ l l I N y ự U vẻ như da
thiết kê ra nó!
K h i T ò i đ a n g N gũ 1 9
THE
WO
RL
D
IS F
IAT
Sau cu ộc phỏng vấn, Nilekani dản nhóm chúng tôi dạo quanh trung
tâm hội nghị toàn cầu của Infosys - nơi khởi nguồn của công nghiệp
thuê làm bẽn ngoài cùa Ấn Dộ. Đó là m ột phòng sảu hút được lát ván ô
gồ giổng như m ộl phòng học được xếp thành dây cú a m ột trường luật
hàng đầu tại Mỹ. Ở phía trước của cân phòng đột m ột m àn hình đồ sộ
choán hết một bức tường, trên trân có gán các máy quay để phục vụ
cho hội nghị tữ xa. "Đ ày là phỏng hội nghị của chúng tôi, m àn hình
kia có lẻ là m àn hình lởn nhất châu Á - gổm bôn mươi m àn hình nhỏ
ghép lại" Nilekani chi lên ch iếc m àn hình tivi lớn nhất m à tôi từng nhìn
thấy và giải th ích đáy tự hào. ồ n g nối: Infosys có thể sử dụng m ãn hinh
sỉêu cở đó để tổ chứ c hội nghị từ xa có sự tham gia của những nhản
vật hàng đầu trong toàn bộ chuỗi cung toàn cầu cùa tãp đoàn để thảo
luận bất cứ dự án nào, vào bất cứ thời điểm nào. Do đó, các nhà thiết
kế tại Mỹ có thể trao đổi crên m àn hình với những chuyên gia Niết phần
m ẻm Ấn Độ và các nhà sản xuất chàu Á của họ cùng một lúc. Nỉlekanỉ
nói: “Chúng tôi có thể ngồi ở đày và trò chuyện trực tiếp với bất kỳ ai ở
New York. London, Boston, San Francisco . Nếu dự án được thực hiện
ỏ Singapore thì nhân viên tại Singapore cúng trao đổi trực tiếp ... Đó là
toàn cầu hóa." Phía trên m ân hình có tám chiếc đồng hồ hiển thị rất
tinh tế ngày làm việc của Infosys: 2 4 /7 /3 6 5 (24 giờ m ột ngày; 7 ngây
m ột tuần; 365 ngày một nftm|. C ác đồng hồ có gần m úi giờ: m iền Tày
nước Mỹ, m iẻn Dỏng nước Mỹ, GMT, Ấn Độ, Singapore, Hong Kong,
Nhật Bàn, Australia.
Nilekanỉ giải thích: "T hu ê làm bên ngoài chi phản ảnh m ột chiẻu
cúa quá trinh thay đổi cơ bản đang diễn ra trẽn th ế giới ngày nay. Trong
những nam qua, đầu tư ồ ạt đa đổ vào linh vục công nghệ, đặc biệt
trong thời ky bong bóng của kinh tế th ế giới, khi hàng trâm triệu dollar
đưọc đảu tư cho kết nôi Internet bâng rộng ờ khắp nơi trên thê giói,
cho hệ thống cáp quang dưới biển và nhiều thứ khác nửa.” Dỏng thời,
ỏng nối thèm , máy tính đả trở nên rẻ hon và được phân phối trốn kháp
thế giới. Cũng dâ xảy ra m ột sự bùng nổ vè phần m ẻm - c-m ail, các
phương ỈJ c ' _ L ' M „ _ c h ia n h ỏ b ấ tc ứcòng việc oách Ngưa ến Bangalore và
m ột phảr c làm từ xa phát
20 THÉ GlOl PHẢNG
T H Ê G I Ớ I
va la tac giã cùa cuốn sach "Chiée Lexus va cầy ó-liu“.
“Đàc d i è í T i cua một cuón sach hay la no khién b$n nhìn nhàn mọi thư theo một nhan quan moi, va xet theotiéu chi nay. tac giá Friedman đã thực sa thanh cống." - nhãn xet cua Joseph E. Stìgliư, nguoi đoat giãi Nobel, trong bai viét danh giá vé cuỏn Sdch Thế giới phàng đáng trèn to Thoi bào New York rtém 2005.
Trong lần tâi bàn co cốp nhật và bỏ sung nay. Friedman ctó trinh bay cuón sach cùa mình theo một nhãn quan moi, mó ra nhùng câu chuyện va tư tuòng moi giup chúng ta hièu thèm vé su làm phâng thé gioi
■ TH O M A S !..I r m i ) SI AS41 MICHAEL
Sách Cá K h r * . M/-N -604 1-0107S-8I N Q Ự Q
H ä « * /fatebook.com/nhaxuatban.tre
Giá 272.000 đ