57
Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS 1 DIAGRAMA DE FASE Fe-Fe DIAGRAMA DE FASE Fe-Fe 3 3 C C

Tranformacoes Fase

Embed Size (px)

DESCRIPTION

transformação de fases

Citation preview

Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS1DIAGRAMA DE FASE Fe-FeDIAGRAMA DE FASE Fe-Fe33CCEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS2DIAGRAMA DE FASE Fe-FeDIAGRAMA DE FASE Fe-Fe33CCTRANSFORMAO ALOTRPICATRANSFORMAO ALOTRPICA+Fe3C+ll+Fe3C+Fe3CCCCCFCCCC+ +lAs fasesAs fases ,, ee so solues slidasso solues slidas com Carbono intersticial com Carbono intersticialEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS3DIAGRAMA DE FASE Fe-FeDIAGRAMA DE FASE Fe-Fe33CCTRANSFORMAESTRANSFORMAES+ll+Fe3C+lPERITTICA +l EUTTICAl +Fe3CEUTETIDE +Fe3CAOFOFOEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS4FERRO PUROFERRO PUROFERRO PUROFERRO PUROFERRO FERRO = FERRITA= FERRITAFERRO FERRO = AUSTENITA= AUSTENITAFERRO FERRO = FERRITA = FERRITA TF= 1534 TF= 1534 CCAs fases As fases e e s!" s!" s"#$%&es s'#()as s"#$%&es s'#()as *"+ Ca,-"." *"+ Ca,-"." (./e,s/(*(a#(./e,s/(*(a#cfcccccccEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS5Fe,," P$," 0F",+as A#"/,'1(*asFe,," P$," 0F",+as A#"/,'1(*asFERRO FERRO = FERRITA= FERRITAEs/,$/$,a= ***Es/,$/$,a= ***Te+1e,a/$,a Te+1e,a/$,a 2e3(s/4.*(a5= a/6 718 2e3(s/4.*(a5= a/6 718 CCFase Ma9.6/(*a a/6 :;< Fase Ma9.6/(*a a/6 :;< C C =/e+1e,a/$,a )e C$,(e>=/e+1e,a/$,a )e C$,(e>S"#$-(#()a)e +?3 )" S"#$-(#()a)e +?3 )" Ca,-"."=@@8A a :8: Ca,-"."=@@8A a :8: CCFERROFERRO = AUSTENITA = AUSTENITAEs/,$/$,a= *f* =/e+ BEs/,$/$,a= *f* =/e+ B 1"s(%&es (./e,s/(*(a(s> 1"s(%&es (./e,s/(*(a(s>Te+1e,a/$,aTe+1e,a/$,a 2e3(s/4.*(a5=718 -1374 2e3(s/4.*(a5=718 -1374C CFase N!"-Ma9.6/(*a Fase N!"-Ma9.6/(*aS"#$-(#()a)e +?3 )"S"#$-(#()a)e +?3 )" Ca,-"."=814AaCa,-"."=814Aa

114< 114=C =CEMENTITA>= F",+a-se D$a.)" " F",+a-se D$a.)" " #(+(/e )e s"#$-(#()a)e )" *a,-"." 6 #(+(/e )e s"#$-(#()a)e )" *a,-"." 6 $#/,a1assa)" =;:A )e C>$#/,a1assa)" =;:A )e C>Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS9CEMENTITA =FeCEMENTITA =Fe33C>C>F",+a-se D$a.)" " #(+(/e )e s"#$-(#()a)e )" F",+a-se D$a.)" " #(+(/e )e s"#$-(#()a)e )" *a,-"." 6 $#/,a1assa)" =;:A )e C>*a,-"." 6 $#/,a1assa)" =;:A )e C>C )$,a e f,?9(#C )$,a e f,?9(#6 $+ *"+1"s/" (./e,+e/?#(*" +e/aes/?Ee# 6 $+ *"+1"s/" (./e,+e/?#(*" +e/aes/?Ee# e+-",a a Ee#"*()a)e )e )e*"+1"s(%!" e+ e+-",a a Ee#"*()a)e )e )e*"+1"s(%!" e+ fe,," fe,," e Ce C seFa +$(/" #e./aseFa +$(/" #e./aA a)(%!" )e S( a*e#e,a a )e*"+1"s(%!" )a A a)(%!" )e S( a*e#e,a a )e*"+1"s(%!" )a *e+e./(/a 1a,a f",+a, 9,af(/a*e+e./(/a 1a,a f",+a, 9,af(/aEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS10PONTOS IMPORTANTES DO SISTEMA Fe-FePONTOS IMPORTANTES DO SISTEMA Fe-Fe3 3C C =EUTCTICO>=EUTCTICO>LIGA EUTCTICALIGA EUTCTICAG*",,es1".)e H #(9a )e G*",,es1".)e H #(9a )e +a(s +a(s -a(3" )e f$s!"-a(3" )e f$s!"LID$()" LID$()" FASE FASE ==a$s/e.(/a> B *e+e./(/aa$s/e.(/a> B *e+e./(/a- Te+1e,a/$,a= 114< - Te+1e,a/$,a= 114< CC- Te", )e Ca,-"."= 43A- Te", )e Ca,-"."= 43AAs #(9as )e Fe,," f$.)()" )e 81-43A )e C s!" *Ja+a)as )e As #(9as )e Fe,," f$.)()" )e 81-43A )e C s!" *Ja+a)as )e #(9as J(1"e$/6/(*as#(9as J(1"e$/6/(*asAs #(9as )e Fe,," f$.)()" a*(+a )e 43A )e C s!" As #(9as )e Fe,," f$.)()" a*(+a )e 43A )e C s!" *Ja+a)as )e #(9as J(1e,e$/6/(*as*Ja+a)as )e #(9as J(1e,e$/6/(*asEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS11PONTOS IMPORTANTES DO SISTEMA Fe-FePONTOS IMPORTANTES DO SISTEMA Fe-Fe3 3C C =EUTETIDE>=EUTETIDE>LIGA EUTETIDE LIGA EUTETIDE *",,es1".)e H #(9a)e +a(s *",,es1".)e H #(9a)e +a(s -a(3a /e+1e,a/$,a )e /,a.sf",+a%!" s'#()a-a(3a /e+1e,a/$,a )e /,a.sf",+a%!" s'#()aA$s/e.(/aA$s/e.(/aFASE FASE =FERRITA> B Ce+e./(/a=FERRITA> B Ce+e./(/a- - Te+1e,a/$,a= :85 Te+1e,a/$,a= :85 C C- Te", )e Ca,-"."= @< A - Te", )e Ca,-"."= @< AA%"s *"+@@8-@-M(*,"es/,$/$,a e+ f",+a )e a9$#Jas-M(*,"es/,$/$,a e+ f",+a )e a9$#Jas - C )$,a e f,?9(# =)$,eXaG ;3-;: R*> - C )$,a e f,?9(# =)$,eXaG ;3-;: R*>- Te+ es/,$/$,a /e/,a9".a# *M-(*a =6 $+a fase +e/aes/?Ee# 1", (ss" .!" a1a,e*e ." )(a9,a+a> - Te+ es/,$/$,a /e/,a9".a# *M-(*a =6 $+a fase +e/aes/?Ee# 1", (ss" .!" a1a,e*e ." )(a9,a+a>Na +a,/e.s(/a /")" " *a,-"." 1e,+a.e*e (./e,s/(*(a# f",+a.)" $+a s"#$%!" s'#()a )e )e Fe,," s$1e,sa/$,a)a *"+ Ca,-"." D$e 6 *a1aX /,a.sf",+a,-se e+ "$/,as es/,$/$,as 1", )(f$s!" D$a.)" aD$e*()aSMARTENSITA RETENIDA MARTENSITA RETENIDA-- C "-/()a 1e#" ,eaD$e*(+e./" )a +a,/e.s(/a =fase a#fa B *e+e./(/a> C "-/()a 1e#" ,eaD$e*(+e./" )a +a,/e.s(/a =fase a#fa B *e+e./(/a>- A )$,eXa *a( - A )$,eXa *a(- Os *a,-".e/"s 1,e*(1(/a+ - Os *a,-".e/"s 1,e*(1(/a+- F",+a )e a9$#Jas es*$,as - F",+a )e a9$#Jas es*$,asEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS27MARTENSITA MARTENSITA =)$,eXaG ;3-;: R*>=)$,eXaG ;3-;: R*>'artensita nos aos'artensita no tit5nioA transf6 'artens%tica ocorre c7 a"mento de )ol"meEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS28MARTENSITA RETENIDAMARTENSITA RETENIDAEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS29F"/"+(*,"9,af(a )e $+a #(9a )e +e+',(a )e f",+a =;7AC$-8;AU.-5AA#> +"s/,a.)" as a9$#Jas )e +a,/e.s(/a .$+a +a/,(X )e a$s/e.(/aEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS30

PERLITAPERLITAPerlita fina8 9:*3: RcPerlita ;rossa8? R@FERRITAEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS31MICROESTRUTURASMICROESTRUTURASQAINITA QAINITA- O*",,e a $+a /e+1e,a/$,a (.fe,(", a )" F"e#J" - O*",,e a $+a /e+1e,a/$,a (.fe,(", a )" F"e#J"- F",+a )e a9$#Jas *"./e.)"- F",+a )e a9$#Jas *"./e.)"fe,,(/a e *e+e./(/a fe,,(/a e *e+e./(/a D$e s' 1")e+ se, D$e s' 1")e+ se, E(s/a *"+ +(*,"s*'1(" e#e/,Y.(*" E(s/a *"+ +(*,"s*'1(" e#e/,Y.(*"D$,eXaG -a(.(/a s$1e,(", 4@-45 R* e -a(.(/a a*()$#a, 5@-;@ R*ESFEROIDITA ESFEROIDITA-C "-/()a 1e#" ,eaD$e*(+e./" =a-a(3" )" e$/e/'()e> )a 1e,#(/a "$-C "-/()a 1e#" ,eaD$e*(+e./" =a-a(3" )" e$/e/'()e> )a 1e,#(/a "$ -a(.(/a )$,a./e $+ /e+1" -as/a./e #".9" -a(.(/a )$,a./e $+ /e+1" -as/a./e #".9"TROOSTITA TROOSTITA-"s *a,-".e/"s 1,e*(1(/a+ )e f",+a 9#"-$#a, =f",+a es*$,a> -"s *a,-".e/"s 1,e*(1(/a+ )e f",+a 9#"-$#a, =f",+a es*$,a>- Te+ -a(3a )$,eXa =3@-4@ R*>Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS32 M(*,"es/,$/$,a )a Qa(.(/a *"./e.)" M(*,"es/,$/$,a )a Qa(.(/a *"./e.)" f(.Iss(+as a9$#Jas )as fasesf(.Iss(+as a9$#Jas )as fasesEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS33TRANSFORMARESTRANSFORMARESAU-TE(ITAPerlita" # Fe3C$ # a %ase &r'e(tet'ide@ainita" # Fe3C$'artensita"%ase tetra)onal$'artensita Re)enida" # Fe3C$Ferrita o( ce*entitaRes%+ lentoRes%+ *oderadoRes%+ R,&ido "T-*&era$rea.(eci*entoEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS34FATORES OUE AFETAM A POSIO DAS FATORES OUE AFETAM A POSIO DAS CURTAS TTTCURTAS TTTTe", )e *a,-"."Te", )e *a,-"."Ta+a.J" )" 9,!" )a a$s/e.(/aTa+a.J" )" 9,!" )a a$s/e.(/aC"+1"s(%!" D$I+(*a =e#e+e./"s )e C"+1"s(%!" D$I+(*a =e#e+e./"s )e #(9a>#(9a>Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS35TEOR DE CARQONOTEOR DE CARQONOO$a./" +e.", " /e", )e *a,-"." O$a./" +e.", " /e", )e *a,-"." =a-a(3" )" e$/e/'()e> +a(s )(fI*(# )e =a-a(3" )" e$/e/'()e> +a(s )(fI*(# )e se "-/e, es/,$/$,a +a,/e.sI/(*ase "-/e, es/,$/$,a +a,/e.sI/(*aEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS36COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS DE COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS DE LIGALIGAO$a./" +a(", " /e", e " .M+e," )"s e#e+e./"s )e #(9a O$a./" +a(", " /e", e " .M+e," )"s e#e+e./"s )e #(9a +a(s .$+e,"sas e *"+1#e3as s!" as ,ea%&es+a(s .$+e,"sas e *"+1#e3as s!" as ,ea%&esT")"s "s e#e+e./"s )e #(9a T")"s "s e#e+e./"s )e #(9a =e3*e/" " C"-a#/">=e3*e/" " C"-a#/"> )es#"*a+ )es#"*a+ as *$,Eas 1a,a a )(,e(/a ,e/a,)a.)" as as *$,Eas 1a,a a )(,e(/a ,e/a,)a.)" as /,a.sf",+a%&es/,a.sf",+a%&esFa*(#(/a+ a f",+a%!" )a +a,/e.s(/aFa*(#(/a+ a f",+a%!" )a +a,/e.s(/a*** Conseqncia: em determinados aos pode-se obter martensita mesmo com resfriamento lentoEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS37EFEITO DA COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS EFEITO DA COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS DE LIGA NAS CURTAS TTTDE LIGA NAS CURTAS TTTAISI 1335AISI 1335AISI 5140AISI 5140Mes*o teor de car/ono *as co* di%erentes ele*entos de li)aEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS38COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS DE COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS DE LIGALIGAAISI 4340AISI 4340 neste ao possvel obter bainita porneste ao possvel obter bainita por resfriamento contnuo resfriamento contnuoEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS39COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS DE COMPOSIO OUPMICA0ELEMENTOS DE LIGALIGAAISI 1321 cementadoAISI 1321 cementado as linhas i e f s!oas linhas i e f s!o abai"adas#abai"adas# $este ao a forma!o da martensita n!o se finali%a& levando a se ter$este ao a forma!o da martensita n!o se finali%a& levando a se ter austenita residual a temperatura ambiente# austenita residual a temperatura ambiente#Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS40TAMANNO DE GRO DA AUSTENITATAMANNO DE GRO DA AUSTENITAO$a./" +a(", " /a+a.J" )e 9,!" +a(s 1a,a a )(,e(/a O$a./" +a(", " /a+a.J" )e 9,!" +a(s 1a,a a )(,e(/a )es#"*a+-se as *$,Eas TTT)es#"*a+-se as *$,Eas TTTTa+a.J" )e 9,!" 9,a.)e )(f(*$#/a a f",+a%!" )aTa+a.J" )e 9,!" 9,a.)e )(f(*$#/a a f",+a%!" )a1e,#(/a F? D$e a +es+a (.(*(a-se ." *"./",." )e 1e,#(/a F? D$e a +es+a (.(*(a-se ." *"./",." )e 9,!"9,!"E./!" /a+a.J" )e 9,!" 9,a.)e faE",e*e a f",+a%!" E./!" /a+a.J" )e 9,!" 9,a.)e faE",e*e a f",+a%!" )a +a,/e.s(/a)a +a,/e.s(/aEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS41TAMANNO DE GRO DA AUSTENITATAMANNO DE GRO DA AUSTENITAN" e./a./" )eEe-se eE(/a, /a+a.J" )e 9,!" )a N" e./a./" )eEe-se eE(/a, /a+a.J" )e 9,!" )a a$s/e.(/a +$(/" 9,a.)e 1",D$eGa$s/e.(/a +$(/" 9,a.)e 1",D$eGD(+(.$( a /e.a*()a)eD(+(.$( a /e.a*()a)eGe,a /e.s&es ,es()$a(sGe,a /e.s&es ,es()$a(sC +a(s f?*(# )e e+1e.a,C +a(s f?*(# )e e+1e.a,C +a(s f?*(# )e "*",,e, f(ss$,asC +a(s f?*(# )e "*",,e, f(ss$,asEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS42NOMOGENEIDADE DA AUSTENITANOMOGENEIDADE DA AUSTENITAO$a./" J"+"94.ea a a$s/e.(/a +a(s 1a,a a )(,e(/a O$a./" J"+"94.ea a a$s/e.(/a +a(s 1a,a a )(,e(/a )es#"*a+-se as *$,Eas TTT)es#"*a+-se as *$,Eas TTTOs *a,-".e/"s ,es()$a(s "$ ,e9(&es ,(*as e+ C Os *a,-".e/"s ,es()$a(s "$ ,e9(&es ,(*as e+ C a/$a+ *"+" .M*#e"s 1a,a a f",+a%!" )a 1e,#(/aa/$a+ *"+" .M*#e"s 1a,a a f",+a%!" )a 1e,#(/aE./!" $+a +a(", J"+"9e.e()a)e faE",e*e a E./!" $+a +a(", J"+"9e.e()a)e faE",e*e a f",+a%!" )a +a,/e.s(/af",+a%!" )a +a,/e.s(/aEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS43TRATAMENTOS TCRMICOS E TRATAMENTOS TCRMICOS E CONTROLE DA MICROESTRUTURACONTROLE DA MICROESTRUTURAF(.a#()a)eGF(.a#()a)eGA#/e,a, as +(*,"es/,$/$,as e *"+" A#/e,a, as +(*,"es/,$/$,as e *"+" *".seD$4.*(a as 1,"1,(e)a)es +e*K.(*as *".seD$4.*(a as 1,"1,(e)a)es +e*K.(*as )as #(9as +e/?#(*as)as #(9as +e/?#(*asEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS44OQZETITOS DOS TRATAMENTOS OQZETITOS DOS TRATAMENTOS TCRMICOSTCRMICOS- Re+"%!" )e /e.s&es (./e,.as- Re+"%!" )e /e.s&es (./e,.as- A$+e./" "$ )(+(.$(%!" )a )$,eXa- A$+e./" "$ )(+(.$(%!" )a )$,eXa- A$+e./" )a ,es(s/4.*(a +e*K.(*a- A$+e./" )a ,es(s/4.*(a +e*K.(*a- Me#J",a )a )$*/(#()a)e- Me#J",a )a )$*/(#()a)e- Me#J",a )a $s(.a-(#()a)e- Me#J",a )a $s(.a-(#()a)e- Me#J",a )a ,es(s/4.*(a a" )es9as/e- Me#J",a )a ,es(s/4.*(a a" )es9as/e- Me#J",a )a ,es(s/4.*(a H *",,"s!"- Me#J",a )a ,es(s/4.*(a H *",,"s!"- Me#J",a )a ,es(s/4.*(a a" *a#",- Me#J",a )a ,es(s/4.*(a a" *a#",- Me#J",a )as 1,"1,(e)a)es e#6/,(*as e +a9.6/(*as- Me#J",a )as 1,"1,(e)a)es e#6/,(*as e +a9.6/(*asEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS45I.f#$4.*(a )a /e+1e,a/$,a ."s I.f#$4.*(a )a /e+1e,a/$,a ."s T,a/a+e./"s T6,+(*"sT,a/a+e./"s T6,+(*"sGe,a#+e./e " aD$e*(+e./" 6 fe(/" a*(+a Ge,a#+e./e " aD$e*(+e./" 6 fe(/" a*(+a )a #(.Ja *,I/(*a =A1 ." )(a9,a+a )e fases )a #(.Ja *,I/(*a =A1 ." )(a9,a+a )e fases Fe-FeFe-Fe3 3C>C>A a$s/e.(/a 6 9e,a#+e./e " 1"./" )e A a$s/e.(/a 6 9e,a#+e./e " 1"./" )e 1a,/()a 1a,a as /,a.sf",+a%&es 1a,/()a 1a,a as /,a.sf",+a%&es 1"s/e,(",es )eseFa)as1"s/e,(",es )eseFa)asEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS46I.f#$4.*(a )a /e+1e,a/$,a ."s I.f#$4.*(a )a /e+1e,a/$,a ."s T,a/a+e./"s T6,+(*"sT,a/a+e./"s T6,+(*"sO$a./" +a(s a#/a a /e+1e,a/$,a a*(+a )a O$a./" +a(s a#/a a /e+1e,a/$,a a*(+a )a #(.Ja *,I/(*a =A1 ." )(a9,a+a )e fases Fe-#(.Ja *,I/(*a =A1 ." )(a9,a+a )e fases Fe-FeFe3 3C>GC>G +a(", a se9$,a.%a )a *"+1#e/a +a(", a se9$,a.%a )a *"+1#e/a )(ss"#$%!" )as fases .a a$s/e.(/a)(ss"#$%!" )as fases .a a$s/e.(/a+a(", se,? " /a+a.J" )e 9,!" )a +a(", se,? " /a+a.J" )e 9,!" )a a$s/e.(/a a$s/e.(/a =[ .!" 6 -"+>=[ .!" 6 -"+>Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS47I.f#$4.*(a )" Te+1" ."s I.f#$4.*(a )" Te+1" ."s T,a/a+e./"s T6,+(*"sT,a/a+e./"s T6,+(*"sO$a./" +a(", " /e+1" .a/e+1e,a/$,a )e O$a./" +a(", " /e+1" .a/e+1e,a/$,a )e a$s/e.(/(Xa%!"Ga$s/e.(/(Xa%!"G +a(", a se9$,a.%a )a *"+1#e/a )(ss"#$%!" +a(", a se9$,a.%a )a *"+1#e/a )(ss"#$%!" )as fases .a a$s/e.(/a)as fases .a a$s/e.(/a+a(", se,? " /a+a.J" )e 9,!" )a a$s/e.(/a +a(", se,? " /a+a.J" )e 9,!" )a a$s/e.(/a =[.!" 6 -"+>=[.!" 6 -"+>Te+1"s #".9"s fa*(#(/a+ a "3()a%!" e a )es*a,-".e/a%!"Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS48I.f#$4.*(a )" Resf,(a+e./" ."s I.f#$4.*(a )" Resf,(a+e./" ."s T,a/a+e./"s T6,+(*"sT,a/a+e./"s T6,+(*"sC " +a(s (+1",/a./e 1",D$e 6 e#e D$e C " +a(s (+1",/a./e 1",D$e 6 e#e D$e efe/(Ea+e./e )e/e,+(.a,? a efe/(Ea+e./e )e/e,+(.a,? a +(*,"es/,$/$,a a#6+ )a *"+1"s(%!" )" +(*,"es/,$/$,a a#6+ )a *"+1"s(%!" )" a%" =/e", )e Ca,-"." e e#e+e./"s )e #(9a>a%" =/e", )e Ca,-"." e e#e+e./"s )e #(9a>Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS49P,(.*(1a(s T,a/a+e./"s T6,+(*"sP,(.*(1a(s T,a/a+e./"s T6,+(*"sTratamentos TrmicosRe%o*i&ento+or&ali*a,-oTe&era e Re.eni/o)sferoi/i*a,-o ou Coales%i&entoTotal ou Pleno'sot0r&i%o#l1.io /e tens2esRe%ristali*a,-oEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS50RECOUIMENTORECOUIMENTOO-Fe/(E"sGO-Fe/(E"sG- Re+"%!" )e /e.s&es (./e,.as )eE()" a"s /,a/a+e./"s - Re+"%!" )e /e.s&es (./e,.as )eE()" a"s /,a/a+e./"s +e*K.(*"s+e*K.(*"s- D(+(.$(, a)$,eXa 1a,a +e#J",a, a $s(.a-(#()a)e- D(+(.$(, a)$,eXa 1a,a +e#J",a, a $s(.a-(#()a)e- A#/e,a, as 1,"1,(e)a)es +e*K.(*as *"+" a ,es(s/4.*(a e - A#/e,a, as 1,"1,(e)a)es +e*K.(*as *"+" a ,es(s/4.*(a e )$*/(#()a)e)$*/(#()a)e- AF$s/a, " /a+a.J" )e 9,!"- AF$s/a, " /a+a.J" )e 9,!"- Me#J",a, as 1,"1,(e)a)es e#6/,(*as e +a9.6/(*as- Me#J",a, as 1,"1,(e)a)es e#6/,(*as e +a9.6/(*as- P,")$X(, $+a +(*,"es/,$/$,a )ef(.()a- P,")$X(, $+a +(*,"es/,$/$,a )ef(.()aEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS51NORMALIUAONORMALIUAOO-Fe/(E"sGO-Fe/(E"sG Ref(.a, " 9,!"Ref(.a, " 9,!" Me#J",a, a $.(f",+()a)e )a +(*,"es/,$/,aMe#J",a, a $.(f",+()a)e )a +(*,"es/,$/,a[[[ C $sa)a a./es )a /4+1e,a e ,eEe.()"[[[ C $sa)a a./es )a /4+1e,a e ,eEe.()"Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS52T\MPERA E RETENIDOT\MPERA E RETENIDOO-Fe/(E"sGO-Fe/(E"sG O-/e, es/,$/$,a +a/e.sI/(*a D$e 1,"+"EeGO-/e, es/,$/$,a +a/e.sI/(*a D$e 1,"+"EeG- A$+e./" .a )$,eXa- A$+e./" .a )$,eXa- A$+e./" .a ,es(s/4.*(a H /,a%!"- A$+e./" .a ,es(s/4.*(a H /,a%!"- ,e)$%!" .a /e.a*()a)e- ,e)$%!" .a /e.a*()a)e[[[ A/4+1e,a 9e,a /e.s&es [[[ A/4+1e,a 9e,a /e.s&es )eEe-se faXe,)eEe-se faXe,,eEe.()" 1"s/e,(",+e./e,eEe.()" 1"s/e,(",+e./eEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS53RETENIDORETENIDO[[[ Se+1,e a*"+1a.Ja a /4+1e,a[[[ Se+1,e a*"+1a.Ja a /4+1e,aO-Fe/(E"sGO-Fe/(E"sG- A#(E(a "$ ,e+"Ee /e.s&es- A#(E(a "$ ,e+"Ee /e.s&es- C",,(9e a )$,eXa e a f,a9(#()a)e - C",,(9e a )$,eXa e a f,a9(#()a)e a$+e./a.)" a )$,eXa e a /e.a*()a)ea$+e./a.)" a )$,eXa e a /e.a*()a)eEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS54ESFEROIDIUAO OU COALESCIMENTOESFEROIDIUAO OU COALESCIMENTOO-Fe/(E"O-Fe/(E"P,")$%!" )e $+a es/,$/$,a 9#"-$#a, "$ esfe,"()a# P,")$%!" )e $+a es/,$/$,a 9#"-$#a, "$ esfe,"()a# )e *a,-".e/"s ." a%" )e *a,-".e/"s ." a%" +e#J",a a $s(.a-(#()a)e es1e*(a#+e./e +e#J",a a $s(.a-(#()a)e es1e*(a#+e./e )"s a%"s a#/" *a,-".")"s a%"s a#/" *a,-"." fa*(#(/a a )ef",+a%!" a f,("fa*(#(/a a )ef",+a%!" a f,("Eleani Maria da Costa - DEM/PUCRS55Tratamentos TrmicosRe%o*i&entoTotal ou PlenoRe%o*i&ento'sot0r&i%o+or&ali*a,-oTe&era e Re.eni/oResfriamento Lento (dentro do forno)Resfriamento ao arEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS56OUTROS TRATAMENTOS TCRMICOSOUTROS TRATAMENTOS TCRMICOSTRATAMENTO SUQ-UEROTRATAMENTO SUQ-UEROAluns tipos de ao, especialmente os Aluns tipos de ao, especialmente os alta lia, no conseuem finali!ar a alta lia, no conseuem finali!ar a transformao de austenita em transformao de austenita em martensita.martensita." tratamento consiste no resfriamento " tratamento consiste no resfriamento do ao a temperaturas a#ai$o da do ao a temperaturas a#ai$o da am#ienteam#iente%$& 'itro(nio l)*uido& -+,-oC%$& 'itro(nio l)*uido& -+,-oC'itro(nio . /lcool& -,-oC'itro(nio . /lcool& -,-oCEleani Maria da Costa - DEM/PUCRS57OUTROS TRATAMENTOS TCRMICOSOUTROS TRATAMENTOS TCRMICOS MARTEMPERA E AUSTEMPERAMARTEMPERA E AUSTEMPERAalternati.as ara e.itar /istor,2es e trin%as