TREŚCI RELIGIJNE U OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI

TREŚCI RELIGIJNE U OSÓB TREŚCI RELIGIJNE U OSÓB Z ZABURZENIAMI Z ZABURZENIAMI

PSYCHICZNYMIPSYCHICZNYMI

Poruszane zagadnieniaPoruszane zagadnienia

1.1. Podział zaburzeń psychicznychPodział zaburzeń psychicznych2.2. Poglądy na ich powstawaniePoglądy na ich powstawanie3.3. Zaburzenie psychiczne jako trudne doświadczenie Zaburzenie psychiczne jako trudne doświadczenie

egzystencjalneegzystencjalne4.4. Treści religijne w zaburzeniach i chorobach Treści religijne w zaburzeniach i chorobach

psychicznychpsychicznych5.5. Dylematy moralne z nich wynikająceDylematy moralne z nich wynikające6.6. Pomoc duchowa osobie chorej psychiczniePomoc duchowa osobie chorej psychicznie7.7. Współpraca lekarza i kapłanaWspółpraca lekarza i kapłana

ZABURZENIA PSYCHICZNEZABURZENIA PSYCHICZNEPodziałPodział

Wszystkie zaburzenia psychiczne podzielić można na Wszystkie zaburzenia psychiczne podzielić można na psychotyczne i niepsychotyczne.psychotyczne i niepsychotyczne.

Zaburzenia psychotyczne (psychozy, choroby psychiczne)Zaburzenia psychotyczne (psychozy, choroby psychiczne) to takie, w których osoba traci częściowo kontakt z to takie, w których osoba traci częściowo kontakt z realnością. Doświadcza wrażeń zmysłowych (realnością. Doświadcza wrażeń zmysłowych (halucynacje, halucynacje, omamyomamy), których nie doświadczała wcześniej lub ), których nie doświadczała wcześniej lub wypowiada przekonania (wypowiada przekonania (urojeniaurojenia) niezgodne z ) niezgodne z powszechnie akceptowanymi poglądami, i wobec których powszechnie akceptowanymi poglądami, i wobec których pozostaje częściowo lub całkowicie niekrytyczna.pozostaje częściowo lub całkowicie niekrytyczna.

W W zaburzeniach niepsychotycznychzaburzeniach niepsychotycznych rozumienie i ocena rozumienie i ocena rzeczywistości pozostają jakościowo niezmienione, pomimo rzeczywistości pozostają jakościowo niezmienione, pomimo doświadczania różnego rodzaju dolegliwości czy cierpień.doświadczania różnego rodzaju dolegliwości czy cierpień.

ZABURZENIA PSYCHICZNEZABURZENIA PSYCHICZNEPodziałPodział

Zaburzenia organiczne, wynikające z uszkodzenia mózgu Zaburzenia organiczne, wynikające z uszkodzenia mózgu (np. upośledzenie umysłowe, otępienie, majaczenie) (np. upośledzenie umysłowe, otępienie, majaczenie) [psychotyczne lub niepsychotyczne][psychotyczne lub niepsychotyczne]

Zaburzenia związane z przyjmowaniem substancji Zaburzenia związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych (np. alkohol, narkotyki, leki) psychoaktywnych (np. alkohol, narkotyki, leki) [psychotyczne lub niepsychotyczne][psychotyczne lub niepsychotyczne]

Zaburzenia urojeniowe (np. schizofrenia, paranoja) Zaburzenia urojeniowe (np. schizofrenia, paranoja) [psychotyczne][psychotyczne]

Zaburzenia nastroju (afektywne) (np. depresja, mania) Zaburzenia nastroju (afektywne) (np. depresja, mania) [psychotyczne lub niepsychotyczne][psychotyczne lub niepsychotyczne]

Zaburzenia lękowe (nerwicowe) [niepsychotyczne]Zaburzenia lękowe (nerwicowe) [niepsychotyczne]

Zaburzenia osobowości [niepsychotyczne]Zaburzenia osobowości [niepsychotyczne]

ZABURZENIA PSYCHICZNEZABURZENIA PSYCHICZNEPoglądy na ich pochodzeniePoglądy na ich pochodzenie

Wyjaśnienie naturalne (naukowe)Wyjaśnienie naturalne (naukowe) Biologiczne (choroba lub zaburzenie pracy mózgu),Biologiczne (choroba lub zaburzenie pracy mózgu), Psychologiczne (skutek przeżytego urazu psychicznego, Psychologiczne (skutek przeżytego urazu psychicznego,

frustracji lub deprywacji ważnych potrzeb, obecności frustracji lub deprywacji ważnych potrzeb, obecności nierozwiązanego konfliktu wewnątrzpsychicznego, w nierozwiązanego konfliktu wewnątrzpsychicznego, w przeszłości lub aktualnie),przeszłości lub aktualnie),

Egzystencjalne (skutek życia w świecie sprzeczności, Egzystencjalne (skutek życia w świecie sprzeczności, niemożność ich zrozumienia, rozdźwięk między konwencjami niemożność ich zrozumienia, rozdźwięk między konwencjami społecznymi a potrzebą zaspokojenia własnych popędów społecznymi a potrzebą zaspokojenia własnych popędów czy pragnień, załamanie systemu wartości, zagubienie czy pragnień, załamanie systemu wartości, zagubienie poczucia sensu życia).poczucia sensu życia).

Wyjaśnienie pozanaturalne (religijne, filozoficzne)Wyjaśnienie pozanaturalne (religijne, filozoficzne) Doświadczenie wynikające z tajemnicy losu człowieka i jego Doświadczenie wynikające z tajemnicy losu człowieka i jego

przeznaczenia (pochodzi od Boga),przeznaczenia (pochodzi od Boga), Skutek wpływu złych duchów, demonów, szatana.Skutek wpływu złych duchów, demonów, szatana.

TREŚCI RELIGIJNE W ZABURZENIACH TREŚCI RELIGIJNE W ZABURZENIACH PSYCHICZNYCHPSYCHICZNYCH

PrzyczynyPrzyczynyZaburzenie psychiczne jest Zaburzenie psychiczne jest nowym i trudnym nowym i trudnym doświadczeniem psychologicznym i egzystencjalnymdoświadczeniem psychologicznym i egzystencjalnym, , skłania zatem do poszukiwania także nowych wyjaśnień.skłania zatem do poszukiwania także nowych wyjaśnień.

Wyjaśnienie może mieć charakter: Wyjaśnienie może mieć charakter: naturalny (własne koncepcje, choroba ciała, mózgu, naturalny (własne koncepcje, choroba ciała, mózgu,

przyczyny zewnętrzne, rodzina, miejsce pracy – w przyczyny zewnętrzne, rodzina, miejsce pracy – w konsekwencji poszukiwanie lekarza, psychiatry, konsekwencji poszukiwanie lekarza, psychiatry, psychologa) lubpsychologa) lub

pozanaturalny (odwołanie się do wiary, poglądów pozanaturalny (odwołanie się do wiary, poglądów religijnych – poszukiwanie kapłana, spowiednika).religijnych – poszukiwanie kapłana, spowiednika).

Zaburzenie psychiczne wyrywa człowieka z Zaburzenie psychiczne wyrywa człowieka z codziennych codziennych schematówschematów, , stereotypowego myśleniastereotypowego myślenia, skłania do , skłania do pogłębionej pogłębionej autorefleksjiautorefleksji, może budzić potrzebę otwarcia na , może budzić potrzebę otwarcia na wymiar duchowywymiar duchowy, na to, co niepoznawalne., na to, co niepoznawalne.


Przeżycia „pierwotne” i „wtórne” Przeżycia „pierwotne” i „wtórne”Treści religijne w przebiegu zaburzeń psychicznych mogą Treści religijne w przebiegu zaburzeń psychicznych mogą być być zjawiskiem wtórnymzjawiskiem wtórnym (wynikają z potrzeby (wynikają z potrzeby wytłumaczenia dolegliwości czy cierpienia, np. w depresji wytłumaczenia dolegliwości czy cierpienia, np. w depresji niepsychotycznej) lub niepsychotycznej) lub pierwotnympierwotnym (są składową samego (są składową samego zaburzenia, np. w schizofrenii, depresji psychotycznej czy zaburzenia, np. w schizofrenii, depresji psychotycznej czy nerwicy natręctw).nerwicy natręctw).

W W zaburzeniach niepsychotycznychzaburzeniach niepsychotycznych przeżycia czy refleksje przeżycia czy refleksje religijne są najczęściej religijne są najczęściej zgodnezgodne z dotychczas wyznawaną z dotychczas wyznawaną wiarą czy światopoglądem, choć mogą zyskać na wiarą czy światopoglądem, choć mogą zyskać na intensywności.intensywności.

W W psychozachpsychozach treści religijne są często treści religijne są często dziwacznedziwaczne, , nie nie zawsze zgodnezawsze zgodne z oficjalną wykładnią danej religii lub z oficjalną wykładnią danej religii lub stanowią połączenie różnych poglądów.stanowią połączenie różnych poglądów.


Najczęstsze zaburzeniaNajczęstsze zaburzeniaSchizofrenia paranoidalnaSchizofrenia paranoidalnaSchizofrenia katatonicznaSchizofrenia katatonicznaParanojaParanojaDepresja psychotycznaDepresja psychotycznaMania psychotycznaMania psychotycznaNerwica natręctwNerwica natręctwZaburzenia dysocjacyjne (trans i opętanie)Zaburzenia dysocjacyjne (trans i opętanie)Majaczenie alkoholoweMajaczenie alkoholoweIntoksykacje substancjami halucynogennymi lub Intoksykacje substancjami halucynogennymi lub narkotykaminarkotykamiSamobójstwoSamobójstwo

TREŚCI RELIGIJNE W ZABURZENIACH TREŚCI RELIGIJNE W ZABURZENIACH PSYCHICZNYCHPSYCHICZNYCHSchizofreniaSchizofrenia

W schizofrenii paranoidalnej: W schizofrenii paranoidalnej: słyszenie głosówsłyszenie głosów, w tym głosu , w tym głosu Boga, Matki Bożej, Boga, Matki Bożej, odbieranie myśliodbieranie myśli, przekazów, ale też głos , przekazów, ale też głos szatana, bycie pod jego wpływem, nękanie przez szatana, szatana, bycie pod jego wpływem, nękanie przez szatana, poczucie opętaniapoczucie opętania..

W schizofrenii katatonicznej ponadto: „W schizofrenii katatonicznej ponadto: „wizjewizje”, przeżycia ”, przeżycia opisywane jako mistyczne, ekstatyczne, quasi-objawienia, opisywane jako mistyczne, ekstatyczne, quasi-objawienia, ale też doznania budzące lęk, przerażenie.ale też doznania budzące lęk, przerażenie.


Przewlekłe zaburzenie urojeniowePrzewlekłe zaburzenie urojenioweW przewlekłym zaburzeniu urojeniowym (paranoi): W przewlekłym zaburzeniu urojeniowym (paranoi): przekonanie o ważnej przekonanie o ważnej misji misji powierzonej przez Boga, powierzonej przez Boga, głoszenie głoszenie poglądów z reguły niezgodnych z religią, na którą poglądów z reguły niezgodnych z religią, na którą osoba się powołuje.osoba się powołuje.

Mogą być podejmowane Mogą być podejmowane działaniadziałania zmierzające do zmierzające do pozyskania słuchaczy, uczniów, możliwość stania się pozyskania słuchaczy, uczniów, możliwość stania się przywódcą sektyprzywódcą sekty..


Depresja psychotycznaDepresja psychotycznaPoczucie winy, samooskarżanie się, typowe dla wielu Poczucie winy, samooskarżanie się, typowe dla wielu postaci depresji, osiąga w depresji psychotycznej skrajne postaci depresji, osiąga w depresji psychotycznej skrajne nasilenie objawiające się nasilenie objawiające się urojeniami grzesznościurojeniami grzeszności,, winy winy,, kary kary lublub wiecznego potępienia wiecznego potępienia..

Osoba taka jest przekonana, że jej Osoba taka jest przekonana, że jej grzechy są nie do grzechy są nie do wybaczeniawybaczenia, nie zasługuje na Boże Miłosierdzie, że zostanie , nie zasługuje na Boże Miłosierdzie, że zostanie potępiona.potępiona.


Mania psychotycznaMania psychotycznaBezkrytyczne poczucie Bezkrytyczne poczucie bycia kimś wyjątkowymbycia kimś wyjątkowym: osobą : osobą wybraną w sposób szczególny przez Boga, posiadającą z wybraną w sposób szczególny przez Boga, posiadającą z Nim bezpośrednią łączność, bycie Synem Bożym, Matką Nim bezpośrednią łączność, bycie Synem Bożym, Matką Bożą, dostąpienie łaski cudownego poczęcia, np. jak biblijna Bożą, dostąpienie łaski cudownego poczęcia, np. jak biblijna Sara, słyszenie głosu Boga, potwierdzającego Sara, słyszenie głosu Boga, potwierdzającego szczególne szczególne wybraństwowybraństwo..

Inne objawy stanu maniakalnego, takie jak: wybitnie Inne objawy stanu maniakalnego, takie jak: wybitnie podwyższony nastrój, nasilona i bezcelowa aktywność, podwyższony nastrój, nasilona i bezcelowa aktywność, wielomówność, ogólny bezkrytycyzm, lekceważenie wielomówność, ogólny bezkrytycyzm, lekceważenie społecznych konwencji, niekiedy drażliwość i zachowania społecznych konwencji, niekiedy drażliwość i zachowania agresywne, nie pozostawiają wątpliwości, co do agresywne, nie pozostawiają wątpliwości, co do patologicznej natury takich zachowań.patologicznej natury takich zachowań.


Nerwica natręctwNerwica natręctwInne określenie to zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Inne określenie to zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Prawdopodobnie jedyne z zaburzeń niepsychotycznych, w Prawdopodobnie jedyne z zaburzeń niepsychotycznych, w którym treści religijne są dość częstą składową, szczególnie którym treści religijne są dość częstą składową, szczególnie u osób wierzących.u osób wierzących.

Pojawiają się tu Pojawiają się tu niechcianeniechciane,, natrętnie powracające myśli czy natrętnie powracające myśli czy wyobrażeniawyobrażenia, odbierane jako własne, zawierające treści , odbierane jako własne, zawierające treści agresywneagresywne,, wulgarne wulgarne,, lubieżne lub bluźniercze lubieżne lub bluźniercze..

Ich obecność wywołuje Ich obecność wywołuje znaczne poczucie cierpieniaznaczne poczucie cierpienia,, udręczeniaudręczenia, poczucie popełnienia ciężkiego grzechu i obawę , poczucie popełnienia ciężkiego grzechu i obawę przed nieuchronną karą.przed nieuchronną karą.

Natręctwa o wymienionych treściach mogą występować Natręctwa o wymienionych treściach mogą występować także w przebiegu depresji.także w przebiegu depresji.


Nerwica natręctwNerwica natręctwSzczególną formą zaburzeń obsesyjnych może być Szczególną formą zaburzeń obsesyjnych może być skrupulantyzmskrupulantyzm..

Osoba przeżywa Osoba przeżywa ciągłe wątpliwościciągłe wątpliwości czy poprawnie odbyła czy poprawnie odbyła spowiedź, czy nie zataiła grzechu.spowiedź, czy nie zataiła grzechu.

Może przejawiać się to Może przejawiać się to uzupełnianiem uzupełnianiem podczas bieżącej podczas bieżącej spowiedzi nie wyznanymi w przeszłości, bez intencji spowiedzi nie wyznanymi w przeszłości, bez intencji zatajenia, grzechami rzeczywistymi lub domniemanymi.zatajenia, grzechami rzeczywistymi lub domniemanymi.

W cięższych przypadkach osoba W cięższych przypadkach osoba w każdym rozwiązaniu w każdym rozwiązaniu problemuproblemu widzi grzech, jakby jakakolwiek korzystna dla niej widzi grzech, jakby jakakolwiek korzystna dla niej okoliczność była czymś nagannym.okoliczność była czymś nagannym.

Można w takiej postawie dopatrywać się przyczyn Można w takiej postawie dopatrywać się przyczyn naturalnychnaturalnych (zaburzenie) lub (zaburzenie) lub pozanaturalnychpozanaturalnych (dręczenie (dręczenie przez demona).przez demona).


Trans i opętanieTrans i opętanieJedno z tzw. Jedno z tzw. zaburzeń dysocjacyjnychzaburzeń dysocjacyjnych, dawniej zwanych , dawniej zwanych nerwicą histerycznąnerwicą histeryczną..

Osoba zachowuje się, czuje i komunikuje z otoczeniem w taki Osoba zachowuje się, czuje i komunikuje z otoczeniem w taki sposób, jakby była sposób, jakby była opętanaopętana, owładnięta przez złego ducha, , owładnięta przez złego ducha, czerpiąc wiedzę na ten temat z dostępnych jej źródeł.czerpiąc wiedzę na ten temat z dostępnych jej źródeł.

BrakBrak tu oczywiście jakichkolwiek tu oczywiście jakichkolwiek cech opętania cech opętania demonicznegodemonicznego (posiadanie ukrytej wiedzy, posługiwanie się (posiadanie ukrytej wiedzy, posługiwanie się wieloma językami, często starożytnymi lub nieużywanymi wieloma językami, często starożytnymi lub nieużywanymi dialektami), poza bezwiednym naśladowaniem tych dialektami), poza bezwiednym naśladowaniem tych przejawów opętania, które nie wymagają udziału czynników przejawów opętania, które nie wymagają udziału czynników pozanaturalnych.pozanaturalnych.

Mimo to zdarza się, iż osoba z tym zaburzeniem jest Mimo to zdarza się, iż osoba z tym zaburzeniem jest kierowana do egzorcysty.kierowana do egzorcysty.


Majaczenie alkoholoweMajaczenie alkoholoweJedyna z Jedyna z psychoz alkoholowychpsychoz alkoholowych zwana też majaczeniem zwana też majaczeniem drżennym (delirium tremens), w której nierzadkie są drżennym (delirium tremens), w której nierzadkie są budzące lęk omamy wzrokowe i słuchowe, przedstawiające budzące lęk omamy wzrokowe i słuchowe, przedstawiające postaci diabelskiepostaci diabelskie..

Najczęściej jawią się jako istoty upersonifikowane, mające Najczęściej jawią się jako istoty upersonifikowane, mające źródło w powszechnych wyobrażeniach lub źródło w powszechnych wyobrażeniach lub ludowym folklorze.ludowym folklorze.


NarkotykiNarkotykiZależnie od rodzaju substancji o działaniu narkotycznym lub Zależnie od rodzaju substancji o działaniu narkotycznym lub halucynogennym może wystąpić: halucynogennym może wystąpić: poczucie jedności poczucie jedności z wszechświatem, zrozumienia „istoty rzeczy”, z wszechświatem, zrozumienia „istoty rzeczy”, uczucie błogostanu, wizje Boga, aniołów, pozaziemskiej uczucie błogostanu, wizje Boga, aniołów, pozaziemskiej rzeczywistości, raju lub piekłarzeczywistości, raju lub piekła..

Substancje halucynogenne, pozyskiwane z roślin, używane Substancje halucynogenne, pozyskiwane z roślin, używane były m.in. przez były m.in. przez szamanówszamanów, dla uzyskiwania kontaktu ze , dla uzyskiwania kontaktu ze sferą nadprzyrodzoną, w celu pozyskania ukrytej wiedzy sferą nadprzyrodzoną, w celu pozyskania ukrytej wiedzy czy nabycia niezwykłych umiejętności i służyły celom czy nabycia niezwykłych umiejętności i służyły celom inicjacyjnym.inicjacyjnym.

TREŚCI RELIGIJNE W ZABURZENIACH TREŚCI RELIGIJNE W ZABURZENIACH PSYCHICZNYCHPSYCHICZNYCHSamobójstwoSamobójstwo

Definicja:Definicja: Celowe zachowanie samodestrukcyjne prowadzące Celowe zachowanie samodestrukcyjne prowadzące do śmierci biologicznej.do śmierci biologicznej.

Inne ujęcie:Inne ujęcie: Tragiczna konsekwencja stanu wewnętrznego lub Tragiczna konsekwencja stanu wewnętrznego lub zewnętrznego osoby, który jest przez nią oceniany jako zewnętrznego osoby, który jest przez nią oceniany jako niemożliwy do dalszego w nim trwania.niemożliwy do dalszego w nim trwania.

Samobójstwo jako Samobójstwo jako zanegowaniezanegowanie,, odrzucenie odrzucenie największego największego daru, jakim jest daru, jakim jest życieżycie, które pochodzi od Boga., które pochodzi od Boga.

W takim rozumieniu było (i jest) traktowane jako W takim rozumieniu było (i jest) traktowane jako grzech grzech (wyjątkowo) ciężki(wyjątkowo) ciężki..

Obserwacja i relacje ludzi, którzy doświadczyli pewnych Obserwacja i relacje ludzi, którzy doświadczyli pewnych „stanów granicznych”„stanów granicznych” nakazuje sądzić, iż istnieją takie nakazuje sądzić, iż istnieją takie poziomy cierpienia, lęku lub zwątpienia, o których osoby ich poziomy cierpienia, lęku lub zwątpienia, o których osoby ich nie doświadczające nie mogą właściwie nic wiedzieć.nie doświadczające nie mogą właściwie nic wiedzieć.


Wiadomo obecnie, że część samobójstw wynika z poważnych Wiadomo obecnie, że część samobójstw wynika z poważnych zaburzeń psychicznych, w znacznym stopniu zaburzeń psychicznych, w znacznym stopniu ograniczających ograniczających wolęwolę..

Trudno o całkiem jednoznaczną ocenę, Trudno o całkiem jednoznaczną ocenę, czy istnieją czy istnieją samobójstwa całkowicie nie mające patologicznych przyczynsamobójstwa całkowicie nie mające patologicznych przyczyn (jak tu definiować patologię, przy bardzo różnej odporności (jak tu definiować patologię, przy bardzo różnej odporności osób na cierpienie, czy subiektywnie istotny brak jakiejś osób na cierpienie, czy subiektywnie istotny brak jakiejś wartości, czy niespełnienie ważnej potrzeby?).wartości, czy niespełnienie ważnej potrzeby?).

Decyzja o odebraniu sobie życia może mieć charakter:Decyzja o odebraniu sobie życia może mieć charakter: Nieprzemyślanego impulsuNieprzemyślanego impulsu (połknięcie tabletek nasennych (połknięcie tabletek nasennych

po kłótni z rodzicami),po kłótni z rodzicami), Zaplanowanego, ale jednorazowego aktuZaplanowanego, ale jednorazowego aktu (skok z wysokości, (skok z wysokości,

albo powieszenie się podczas nieobecności rodziny w domu),albo powieszenie się podczas nieobecności rodziny w domu), Konsekwentnego działaniaKonsekwentnego działania (zagłodzenie się). (zagłodzenie się).


Najczęstsze przyczyny:Najczęstsze przyczyny: Choroby psychiczneChoroby psychiczne (depresja, schizofrenia, halucynoza (depresja, schizofrenia, halucynoza

alkoholowa, niektóre zaburzenia osobowości),alkoholowa, niektóre zaburzenia osobowości), Choroby somatyczneChoroby somatyczne (przeżywanie bólu, kalectwa czy (przeżywanie bólu, kalectwa czy

otrzymanie „wyroku” w przypadku rozpoznania śmiertelnej otrzymanie „wyroku” w przypadku rozpoznania śmiertelnej choroby),choroby),

Sytuacje egzystencjalneSytuacje egzystencjalne (uwięzienie, tortury, samotność, (uwięzienie, tortury, samotność, porzucenie, bezdomność, brak środków do życia, brak porzucenie, bezdomność, brak środków do życia, brak nadziei na poprawę losu),nadziei na poprawę losu),

Przyczyny ideologicznePrzyczyny ideologiczne (jako sprzeciw w obronie wartości, (jako sprzeciw w obronie wartości, prawdy, innych osób – w tych sytuacjach nie należy mylić prawdy, innych osób – w tych sytuacjach nie należy mylić samobójstwa z poświęceniem).samobójstwa z poświęceniem).


Kto szuka kapłanaKto szuka kapłanaNie w każdym zaburzeniu psychicznym, w którym występują Nie w każdym zaburzeniu psychicznym, w którym występują treści religijne, osoba szuka pomocy duchowej.treści religijne, osoba szuka pomocy duchowej.

Najczęściej ma to miejsce w:Najczęściej ma to miejsce w: DepresjiDepresji (poczucie winy, grzeszności, poszukiwanie pociechy, (poczucie winy, grzeszności, poszukiwanie pociechy,

wsparcia, przebaczenia),wsparcia, przebaczenia), Nerwicy natręctwNerwicy natręctw (wątpliwości, czy obsesyjne bluźniercze (wątpliwości, czy obsesyjne bluźniercze

myśli i wyobrażenia są ciężkim grzechem, obawa, że jest się myśli i wyobrażenia są ciężkim grzechem, obawa, że jest się nękanym czy wręcz opętanym przez złego ducha), nękanym czy wręcz opętanym przez złego ducha),

SchizofreniiSchizofrenii (niekiedy) (raczej nie wątpliwości, lecz (niekiedy) (raczej nie wątpliwości, lecz oczekiwanie potwierdzenia szczególnego kontaktu z Bogiem oczekiwanie potwierdzenia szczególnego kontaktu z Bogiem lub utwierdzenia w przekonaniu, że przeżycia nie są objawem lub utwierdzenia w przekonaniu, że przeżycia nie są objawem choroby i nie jest potrzebne leczenie psychiatryczne),choroby i nie jest potrzebne leczenie psychiatryczne),

Uzależnieniach Uzależnieniach (doświadczenie własnej słabości, szukanie (doświadczenie własnej słabości, szukanie oparcia i siły w religijności, modlitwie, potrzeba nawrócenia).oparcia i siły w religijności, modlitwie, potrzeba nawrócenia).


Pomoc duchowaPomoc duchowaOsoby wierzące z zaburzeniami psychicznymi często Osoby wierzące z zaburzeniami psychicznymi często szukają pomocy i wsparcia u kapłanów poprzez:szukają pomocy i wsparcia u kapłanów poprzez: Sakrament pokutySakrament pokuty Wstąpienie do wspólnotyWstąpienie do wspólnoty Indywidualną rozmowę z kapłanemIndywidualną rozmowę z kapłanem

Bywa, że kapłan bądź instytucja religijna stanowią dla Bywa, że kapłan bądź instytucja religijna stanowią dla osoby z zaburzeniami psychicznymi osoby z zaburzeniami psychicznymi „ostatnią „ostatnią instancję”instancję”, u której szuka wyjaśnienia i pociechy., u której szuka wyjaśnienia i pociechy.Właściwa pomoc duchowa może uwolnić osobę od Właściwa pomoc duchowa może uwolnić osobę od patologicznego poczucia winypatologicznego poczucia winy i nierzadko zapobiec i nierzadko zapobiec poważnym konsekwencjom zaburzeń, np. samobójstwu.poważnym konsekwencjom zaburzeń, np. samobójstwu.


Pomoc duchowaPomoc duchowaKapłan może pomóc w Kapłan może pomóc w uporządkowaniuuporządkowaniu przeżyć i wskazać, przeżyć i wskazać, które z nich należy uznać za wynikające ze świadomych które z nich należy uznać za wynikające ze świadomych złych skłonności czy słabości (grzech), a które są złych skłonności czy słabości (grzech), a które są niechciane, pojawiają się bez udziału woli lub wbrew niej niechciane, pojawiają się bez udziału woli lub wbrew niej (zaburzenie) i powinny być poddane leczeniu.(zaburzenie) i powinny być poddane leczeniu.

Ważne jest, by Ważne jest, by nie pogłębiać poczucia winynie pogłębiać poczucia winy, tam gdzie nie , tam gdzie nie wynika ono z grzechu, z drugiej strony natomiast wynika ono z grzechu, z drugiej strony natomiast nie nie wzmacniać poczucia szczególnegowzmacniać poczucia szczególnego doświadczenia doświadczenia religijnego, gdy istnieją wątpliwości, czy nie wynika ono z religijnego, gdy istnieją wątpliwości, czy nie wynika ono z pychy lub zaburzenia psychicznego.pychy lub zaburzenia psychicznego.


Pomoc duchowaPomoc duchowaPamiętać należy, że Pamiętać należy, że treści religijnetreści religijne często, podobnie jak często, podobnie jak inne objawy w zaburzeniach psychicznych, czerpią z inne objawy w zaburzeniach psychicznych, czerpią z indywidualnego doświadczenia czy historii życiaindywidualnego doświadczenia czy historii życia..Patologiczne poczucie winyPatologiczne poczucie winy pochodzić może z trudnych pochodzić może z trudnych przeżyć rodzinnych, np. z wychowania opartego na ciągłym przeżyć rodzinnych, np. z wychowania opartego na ciągłym krytykowaniu i niezadowoleniu z dziecka, niemożności krytykowaniu i niezadowoleniu z dziecka, niemożności zadowolenia rodzica.zadowolenia rodzica.Częste u katolików, doświadczających depresji czy nerwicy, Częste u katolików, doświadczających depresji czy nerwicy, wyobrażenie wyobrażenie Boga, jako karzącego sędziegoBoga, jako karzącego sędziego, pochodzić , pochodzić może ze może ze wspomnienia własnego ojcawspomnienia własnego ojca, który był , który był nieprzewidywalny, niezrozumiały, osądzający, budzący lęk.nieprzewidywalny, niezrozumiały, osądzający, budzący lęk.


Współpraca kapłana i lekarzaWspółpraca kapłana i lekarzaWartościowa dla osób doświadczających dylematów religijnych Wartościowa dla osób doświadczających dylematów religijnych w przebiegu zaburzeń psychicznych byłaby w przebiegu zaburzeń psychicznych byłaby współpraca współpraca pomiędzy lekarzami a kapłanamipomiędzy lekarzami a kapłanami, w udzielaniu im skutecznej , w udzielaniu im skutecznej pomocy.pomocy.Trudności:Trudności: Dla lekarza – zbytnie oparcie się na intelekcie, naukowych Dla lekarza – zbytnie oparcie się na intelekcie, naukowych

wyjaśnieniach, niechęć uznania, iż nie wszystkie objawy czy wyjaśnieniach, niechęć uznania, iż nie wszystkie objawy czy odczucia pacjenta można zrozumieć jedynie w oparciu odczucia pacjenta można zrozumieć jedynie w oparciu o mechanizmy biologiczne czy psychologiczne, że o mechanizmy biologiczne czy psychologiczne, że wsparcie duchowewsparcie duchowe,, może być równie skuteczne jak może być równie skuteczne jak przepisany lekprzepisany lek,,

Dla kapłana – zgoda na to, że nie wszystko podlega naszej Dla kapłana – zgoda na to, że nie wszystko podlega naszej woli, że uwarunkowania psychologiczne, wynikające z woli, że uwarunkowania psychologiczne, wynikające z trudnych doświadczeń w dzieciństwie lub zaburzonych trudnych doświadczeń w dzieciństwie lub zaburzonych związków z rodzicami mogą związków z rodzicami mogą zawężać obszar zawężać obszar wewnętrznej wolnościwewnętrznej wolności i ograniczać zdolność i ograniczać zdolność świadomego kierowania własnymi decyzjami.świadomego kierowania własnymi decyzjami.

Documents

TREŚCI RELIGIJNE U OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI