kod nezrelog muškog novorođenčeta semenici nisu spušteni u mošnice

(26 GN)

kod nezrelog ženskog novorođenčeta velike usne stidnice ne prekrivaju male

kod zrelog ženskog novorođenčeta velike usne stidnice prekrivaju male

velika fontanela mala fontanela(veliki temenac) (mali temenac)

kod ročnog

novorođenčeta

prečnik velike

fontanele (velikog

temenca) oko 2 cm

zrno okoštavanja u petnoj kosti pojavljuje se u 5. mesecu – kod ročnog novorođenčeta prečnik 10 mm

zrno okoštavanja u donjem okrajku butnjače pojavljuje se u 8. mesecu – kod ročnog

novorođenčeta prečnik 5 mm

3. Sposobnost za vanmaterični život

Potencijalna sposobnost deteta da preživi posle porođaja

3 glavna faktora:

1. zrelost ploda (gestacijska starost deteta)

2. telesno zdravlje – odsustvo po život opasnih

oboljenja

3. telesni sklop – odsustvo urođenih anomalija

inkompatibilnih sa životom

zrelost ploda

gestacijska starost deta

od začeća do 28. (30.) nedelje – pobačaj

od 28. (30.) do 38. nedelje – prevremeni porođaj

od 39. do 40. nedelje – ročni porođaj

- od začeća do 28. (30.) nedelje – pobačaj – plod je pobače - nesposoban za vanmaterični život

- moderna medicina omogućila preživljavanje ploda gestacijske starosti 24 nedelje

U engleskom zakonodavstvu granica životne sposobnosti bila je 28 nedelja, a sada je smanjena na 24 nedelje

Ostaci začetka nađenog na đubrištu farme, sa znacima maceracije. Utvrđena gestacijska starost bila je 16 nedelja – pobačaj (plod nije bio sposoban za vanmaterični život).

moguće krivičnopravno pitanje- poreklo pobačaja -

Ženski plod –26/27 GN, telesna težina (TT) na rođenju 800 g – smrtni ishod 4 meseca posle rođenja (Institut za neonatologiju)

Smrt nastaje zbog telesne nezrelosti deteta – smrtni ishod može nastati i odloženo, posle više dana ili nedelja zbog nastalih komplikacija (pneumonija, edem mozga, moždano krvarenje, sepsa)

Ženski plod –gestacijska starost 25/26 nedelja, TT na rođenju 650 g, smrt 7 dana po rođenju

normalno plućno tkivo potpuno proširene alveole i disajni putevi

nezrelost pluća najveći problem atelektaza pluća i hijaline membrane Respiratorni Distres Sindrom (RDS)

hijaline membrane - RDS

hijaline membrane - RDS

hijaline membrane - RDS

krvarenje u moždane komore česta komplikacija nezrelosti

ženski plod

ženski plodintraventrikularno krvarenje

od 29. do 38. nedelje - prevremeni porođaj

- Nepotpuna telesna zrelost - nedonošče (nedoneseno novorođenče)

- Može ostati u životu samo ukoliko mu se obezbede posebni životni uslovi (inkubator) uslovna (relativna) sposobnost za vanmaterični život

- Prvenstveno zbog nezrelosti pluća (opasnost od razvoja RDS)

od 39. do 40. nedelje - ročni porođaj

- Potpuna telesna zrelost - ročno novorođenče

- Dete može da živi bez ikakvih posebnih uslova bezuslovna (apsolutna) sposobnost za

vanmaterični život

- Ukoliko ne postoje - po život opasna oboljenja

virusne i bakterijske infekcije, dijabetes - telesne anomalije inkompatibilne sa životom

S-66/09 Žensko dete rođeno u 40 GN TD 50 cm, TT 3200 g

odmah po rođenju teško disanje - smrt posle 2 dana klinička dijagnoza pneumonija, RDS, sepsa

obdukcijom i mikroskopskim pregledom potvrđena klinička dijagnoza – uzrok smrti pneumonija koju je dete dobilo u materici, komplikovana razvojem RDS i

sepse – životna nesposobnost zbog oboljenja

mikroskopska potvrda - pneumonija, RDS, sepsa

mikroskopska potvrda - pneumonija, RDS, sepsa

gnoj u bronhioli

gnoj u bronhioli

teška telesna anomalija

inkompatibilna sa životom

Zrelo muško novorođenče – normalna trudnoća i porođaj - APGAR skor 9. Beba je zaplakala odmah po rođenju, ali je odjednom počela teško da diše, pomodrela i ubrzo umrla.

obdukcioni nalaz kompletna

transpozicija velikih krvnih sudova srca

aorta je izlazila iz desne komore

zadebljanje zida desne komore (debljina 6 mm umesto normalnih 2mm)

stablo plućne arterije polazilo je iz leve

komore

anomalija inkompatibilna

sa životom

anomalije koje nisu inkompatibilne sa životom S-66/09 novorođenče umrlo od pneumonije

imalo je jedan potkovičast bubreg umesto dva odvojena bubrega – ljudi obično ne znaju da imaju

ovu anomaliju

S-67/09 istog dana obdukovan leš odraslog muškarca sa teškom KCP zadobijenom u saobraćajnoj nezgodi

potkovičast bubreg kao uzgredan nalaz

4. Da li je dete živo rođeno i koliko je dugo živelo?

Utvrđivanje prisustva vazduha u plućima i u digestivnom traktu – zbog udisanja i gutanja vazduha

često najteži zadatak u veštačenju

makroskopski izgled pluća

pluća koja nisu disala u grudnoj duplji povučena ka kičmenom stubu

pluća koja su disala

proširena i ispunjavaju grudnu

duplju

PLOVNI OPIT PLUĆA - pozitivan

PLOVNI OPIT PLUĆA - negativan

PLOVNI OPIT PLUĆA - negativan

PLOVNI OPIT PLUĆA - pozitivan

PLOVNI OPIT PLUĆA - negativan

mikroskopski pregled plućno tkivo sa znacima disanja

plućno tkivo koje nije disalo plućna atelektaza

PLOVNI OPIT ŽELUCA I CREVA – ako plovi samo želudac, dete je kratko živelo i gutalo vazduh - do 3 minuta

PLOVNI OPIT ŽELUCA I CREVA - plovi samo želudac, a creva tonu - dete je živelo i gutalo vazduh do 3 minuta

sva tanka creva su ispunjena vazduhom posle 6 sati

Najvažniji zadatak sudskomedicinskog veštačenja

specijalna obdukciona tehnika

detaljan mikroskopski pregled

drugi dijagnostički postupci u skladu sa slučajem – rendgensko snimanje, toksikološke, serološke, mikrobiološke analize i dr.

5. Utvrđivanje porekla, uzroka i vremena smrti

Ispitivanje često otežano – zbog razvijenih

postmortalnih promena nemoguće odgovoriti

na pitanja koja se postavljaju SM veštaku

mrtvo dete nađeno u kontejneruidentifikacija nepoznate majke

Dete nađeno bez majke – na đubrištu, u kontejneru, parku, kanalu, reci i dr.

Nepoznat identitet – važno je identifikovati majku naročito kada se sumnja na čedomorstvo

Predmeti nađeni na lešu ili pored leša

pelene, benkice, ćebe, novine, kesa

6. Identifikacija nepoznate majke

obdukcija – boja kože, krvne grupe, DNK analiza

ranije način podvezivanja pupčanika (amater ili medicinski radnik, određeno porodilište)

U većini slučajeva leševi odbačene

novorođenčadi ostaju neidentifikovani – kasno

otkrivanje odmakle postmortalne promene

Novorođeno dete, oprano i obučeno, nađeno na livadi -

pluća potpuno proširena, bez

znakova povreda.Majka nikad nije

nađena.U Engleskoj

posebno krivično delo (skrivanje

rođenja) “concealment

of birth”

PRIRODNA NASILNA

PRIRODNA SMRT NOVOROĐENČADI

Smrt u toku trudnoće – u materici (bakterijske i virusne infekcije, metabolički poremećaji – dijabetes, urođene anomalije, oboljenja posteljice) – dete rođeno mrtvo

“MRTVOROĐENČE"

POREKLO I UZROK SMRTI NOVOROĐENČADI

ako mrtav plod ne bude odmah izbačen iz materične duplje

maceracija

gnjiljenje

maceracija

autoliza pod dejstvom sopstvenih enzima,

bez dejstva bakterija, sterilna sredina

telo crvenkasto, mlitavo, rasklimanih

zglobova, sa slljuštenom natkožicom

maceracija je siguran znak da je dete rođeno mrtvo

ne može biti žrtva čedomorstva

Smrt u toku porođaja

- Kod produženog i otežanog porođaja –

prevremeno započinjanje disanja dok je

dete još u porođajom putu udisanje

plodove vode (plodnične tj. amnionske

tečnosti) - sufokativna asfiksija

nepotpuno prošireno plućno tkivozbog udisanja amnionske tečnosti (plodove vode)

MIkroskopski nalaz kod udisanja plodnične tečnosti – u alveolama lanugo malje i deskvamirani epiderm kože

povrede glave – usled pritiska pri prolasku kroz porođajni put

NASILNA SMRT NOVOROĐENČADI

zadesna ubilačka

ZADESNA SMRT NOVOROĐENČADI

Veoma brz porođaj (partus praecipitatus) – za nekoliko sekundi – može se desiti u stojećem ili sedećem položaju majke – novorođenče može pasti na glavu na tvrdu podlogu (smrtna povreda glave) ili upasti u klozetski šolju (utopljenje)

zapušenje nosa i usta – delom tela majke u besvesnom stanju, delom posteljine

udisanje plodove vode – dete rođeno u celim plodovim ovojcima

ČEDOMORSTVO (lat. infanticidium)

ubistvo novorođenčeta od strane njegove majke

četiri preduslova za krivično delo čedomorstva:

1. Žrtva je živorođeno novorođenče

2. Ubistvo je izvršeno u periodu novorođenosti

3. Izvršilac ubistva je majka

4. Ubistvo je rezultat voljnog akta majke, odnosno njenog činjenja ili nečinjenja

ČEDOMORSTVO

PASIVNO AKTIVNO

PASIVNO

ČEDOMORSTVO

voljno neukazivanje

za život neophodne

pomoći detetu

(ostavljanje deteta

bez ikakve nege –

mleka, utopljavanja)

ODBACIVANJE

DETETA

AKTIVNO

ČEDOMORSTVO

nanošenje povreda

detetu

majka udarila dete

parčetom drveta po

glavi – prelomi

kostiju lobanje

povreda mozga kontuzije i subarahnoidalno krvarenje

udarac u trbuh rascep jetreiskrvarenje

potpuno predvajanje jetre

sekotina vrataklanje

višestruke

ubodine na telu

dete nađeno na

đubrištu, uvijeno u

novine

zadavljenje

zadavljenje

zadavljenje

zadavljenje

zagušenje

zagušenje

oguljotine od noktiju na vratu sumnjivo na

zagušenje

mlada majka je tvrdila da su to

tragovi od samopomoći pri

porođaju

oguljotine na vratu novorođenčeta nastale usled samopomoći pri porođaju

telo ubijenog novorođenčeta vezano za građevinski blok i bačeno u reku

zapušenje usne

duplje i ždrela

Zapušenje nosa i usta šakom krvni podlivi i oguljotine

Kod novorođenčadi

zapušenje nosa i usta

šakom ili mekim

predmetom može biti

izvedeno bez ikakvih

spoljašnjih povreda

SOCIJALNI I LEGALNI ASPEKTI ČEDOMORSTVA

Fenomen čedomorstva poznat je još od praistorije – versko žrtvovanje, metod kontrole populacije

Dobro poznat medicinski i psihijatrijski fenomen – razlikuje se od ostalih ubistava

U mnogim zemlja čedomorstvo je zakonski tretirano kao privilegovano (olakšano) ubistvo koje se krivičnopravno lakše sankcioniše – ranije surovo kažnjavanje čedomorki

U Engleskoj kao “manslaughter“ – ubistvo iz nehata – kažnjava se uslovnom kaznom ili merom obaveznog psihijatrijskog lečenja

Član 116. KZUbistvo deteta pri porođaju

Мајка која лиши живота своје дете за време порођаја или непосредно после порођаја, док код ње траје поремећај изазван порођајем, казниће се затвором од шест месеци до пет година.

Члан 113. Убиство

Ко другог лиши живота, казниће се затвором од пет до петнаест година.

I u našem KZ čedomorstvo je privilegovano (olakšano) ubistvo koje se manje kažnjava od drugih krivičnih dela ubistva

Pitanje za diskusiju – šta se podrazumeva pod pojmom “poremećaj izazvan porođajem”

Ne podrazumeva se postpartalna psihoza jer je u tom slučaju osoba neuračunljiva

Sa biološkog (medicinskog) stanovišta posle porođaja ne postoji poremećaj kojim bi se moglo opravdati ubistvo

Koje majke ubijaju svoje novorođenče?

maloletne, koje skrivaju trudnoću, začele u toku krivičnog dela (silovanje, incest), siromašne i sl.

Koji faktori su bitni za privilegovano ubistvo?

Socijalni, a ne biološki

SMRT ODOJČADI

U SUDSKOMEDICINSKOJ PRAKSI prirodna smrt

- SIDS

nasilna smrt

- nasilje i zanemarivanje (SCAN)

Syndrome of Child Abuse and Neglect

S C A N ???

kod odojčadi prirodna smrt može nastupiti usled raznih urođenih anomalija ili stečenih oboljenja

meningokokna sepsa – krvarenja u nadbubrezima

Sudden Infant Death Syndrome

SIDS"cot death" "crib death“

smrt u krevecu, smrt u kolevci

nagla smrt odojčeta neočekivana zbog dobrog zdravstvenog stanja deteta na osnovu kompletnog sudskomedicinskog istraživanja i svih dijagnostičkih procedura (obdukcija, mikroskopski pregled, toksikološki, serološki, mikrobiološki pregled, biohemijske analize) uzrok smrti ostaje neutvrđen

- životno doba od 2 nedelje do 2 godine većina od 1 do 7 meseci

pik između 2 i 3 meseca

- U razvijenim zemljama zapada 1 slučaj na 500 živorođene dece

- Pad incidence posle 1991. godine – kampanja: stavljanje dece u ležeći položaj na leđa, izbegavanje suvišnog utopljavanja deteta, zabrana pušenja u toku trudnoće i u blizini bebe

Tipične okolnosti – majka nahrani naizgled zdravo dete i stavi ga da spava, a sledećeg jutra nalazi

dete mrtvo

tipičan lešni nalaz

mrtvačke mrlje na prednjoj strani tela

predeo lica deformisan i bled

zbog pritiska o postelju

Negativan obdukcioni nalaz u odnosu na uzrok smrti – slučajevi sa pozitivnim nalazom tj. jasnim uzorkom smrti (pneumonija, urođene srčane mane) isključeni su iz pojma SIDS

Nespecifičan obdukcioni nalaz – tačkasta krvarenja na sluzokožama i seroznim opnama, mnogokrvnost organa

Različite hipoteze – nijedna do sada nije potvrđena (verovatno multifaktorijalan uzrok)

jednomesečna beba – SIDS

SUDSKOMEDICINSKO ISTRAŽIVANJE SMRTI NOVOROĐENČADI I ODOJČADI

U slučajevima nejasne smrti novorođenčadi i odojčadi uvek treba imati na umu mogućnost namernog prikazivanja nasilne smrti kod čedomorstva ili zlostavljanja deteta kao prirodne smrti i to od strane izvršioca ubistva.

U tim slučajevima okolnosti slučaja mogu biti prikazane kao da se radi o mrtvorođenom detetu ili slučaju SIDS-a.

Čest problem – diferencijalna dijagnoza između

slučajeva SIDS-a i navodnog ubistva deteta

zapušenjem nosa i usta, što se nekada ne može

razlikovati obdukcijom

KOD DECE ZAPUŠENJE NOSA I USTA NE

MORA BITI PRAĆENO SPOLJA VIDLJIVIM

POVREDAMA

Meadow, R. (1999) Unnatural sudden infant death. Arch Dis Child, 80(1): 7-14.

Prikaz 81 slučaja iz 50 porodica (u toku 18 godina) u kojima je na osnovu sudskomedicinskog istraživanja, uključujući obdukciju, konstatovano da se radi o nekom oboljenju kao uzroku prirodne smrti, a okolnosti slučaja odgovarale su SIDS-u. Naknadnom istragom i ponovnim detaljnim sudskomedicinskim istraživanjem utvrđeno je da se radilo o ubistvu.

izvršilac – majkanačin izvršenja – manuelno zapušenje nosa i usta

U slučajevima u kojima su do tada navodno zdrava deca umrla van zdravstvene ustanove, bez prisustva medicinskog osoblja, uključujući sve slučajeve sumnjive na SIDS, treba obavezno narediti vršenje sudskomedicinske obdukcije.

Član 222. ZZZKao posebna mera utvrđivanja vremena i uzroka smrti umrlih lica vrši se obdukcija. Obdukcija se obavezno vrši:

3) na novorođenčetu koje je umrlo u

zdravstvenoj ustanovi odmah nakon rođenja ili tokom lečenja;

Jedini način da se sa sigurnošću utvrdi poreklo i uzrok smrti i isključi eventualna nasilna, odnosno ubilačka smrt, jeste blagovremeno i adekvatno izvršena sudskomedicinska obdukcija, uz eventualnu primenu dodatnih dijagnostičkih procedura u skladu sa karakteristikama slučaja (mikroskopski pregled, toksikološke i bakteriološke analize i dr.)