Ulazna kontrola materijala

RADNA UPUTA

ULAZNA KONTROLA MATERIJALA ZA ČELIČNE

POLUPROIZVODE

1. UVOD Ulazna kontrola materijala jedan je od najbitnijih koraka u postizanju i održavanju kvalitete proizvoda.

Ulazna kontrola materijala je prva postaja koju prolaze kupljene sirovine i poluproizvodi koji će kasnije,

kao konstituenti, biti sastavni dio gotovog proizvoda – čelične konstrukcije. Zato je bitno ulaznu

kontrolu materijala shvatiti ozbiljno i provoditi temeljito i savjesno. Temeljitim i savjesnim

provođenjem ulazne kontrole materijala u začetku otklanjamo neprikladne sirovine i poluproizvode,

što u konačnici rezultira kvalitetnijim proizvodom i umanjuje rizike od eventualnih reklamacija i

otkazivanja u radu već isporučenih proizvoda.

2. Uzorkovanje Ulazna kontrola se vrši pri svakom ulazu materijala. Tablica 2.1 služi kao pomoć pri uzorkovanju ulaznog

materijala za ispitivanje. U njoj je propisano koliko je uzoraka, u ovisnosti o broju komada ulaznog

materijala, potrebno ispitati te koliko od ispitanih uzoraka smije biti nesukladno da bi se zadržao

odrađeni nivo kvalitete. Za ulaznu količinu materijala (npr. broj L profila) odabire se željeni LQ i na

mjestu gdje se križaju mogu se očitati dva broja. n predstavlja koliko uzoraka je potrebno ispitati

(izmjeriti), a Ac koliki broj komada smije biti nesukladan. Ako se Ac nalazi u dozvoljenim granicama,

ulazni materijal se smije prihvatiti, a eventualne nesukladne uzorke potrebno je izdvojiti i vratiti

dobavljaču. Preporučen LQ za ulaznu kontrolu u materijala u bravarsku radionu je 2 %.

Tablica 2.1: Plan uzorkovanja ograničen postotkom nesukladnih komada

Veličina ulazne serije

Ograničavajuća kvaliteta LQ, [%]

0,5 0,8 1,25 2,0 3,15 5,0 8,0 12,5 20 32

16 – 25 n

Ac 25 0

17 0

13 0

9 0

6 0

26 – 50 n

Ac 50 0

50 0

28 0

22 0

15 0

10 0

6 0

51 – 90 n

Ac 90 0

50 0

44 0

34 0

24 0

16 0

10 0

8 0

91 – 150 n

Ac 150

0 90 0

80 0

55 0

38 0

26 0

18 0

13 0

13 1

151 – 280 n

Ac 200

0 170

0 130

0 95 0

65 0

42 0

28 0

20 0

20 1

13 1

281 – 500 n

Ac 280

0 220

0 155

0 105

0 80 0

50 0

32 0

32 1

20 1

20 3

501 - 1200 n

Ac 380

0 255

0 170

0 125

0 125

1 80 1

50 1

32 1

32 3

32 5

1201 – 3200 n

Ac 430

0 280

0 200

0 200

1 125

1 125

3 80 3

50 3

50 5

50 10

3201 – 10000 n

Ac 450

0 315

0 315

1 200

1 200

3 200

5 125

5 80 5

80 10

80 18

10001 – 35000 n

Ac 500

0 500

1 315

1 315

3 315

5 315 10

200 10

125 10

125 18

80 18

35001 – 150000 n

Ac 800

1 500

1 500

3 500

5 500 10

500 18

315 18

200 18

125 18

80 18

150001 - 500000 n

Ac 800

1 800

3 800

5 800 10

800 18

500 18

315 18

500 18

125 18

80 18

> 500000 n

Ac 1250

3 1250

5 1250

10 1250

18 800 18

500 18

315 18

200 18

125 18

80 18

3. Mjerenje 3.1. Mjerni uređaji

Za mjerenje ulaznog materijala koriste se pomično mjerilo i metar (mjerna traka). Pomično mjerilo

potrebno je koristit za sve mjere čija tolerancija iznosi manje od 1 mm ili je decimalni broj. Sve veće

mjere, gdje je tolerancija veća od 1 mm, i gdje bi eventualna pogreška očitavanja bila manja od zadane

tolerancije, dozvoljeno je koristiti mjernu traku.

3.2. Mjerenje limova i traka

Nadvišenje rubova

Nadvišenje rubova q predstavlja najveću razliku između uzdužnog ruba lima/trake i ravne linije koja

spaja dva vrha uzdužnog ruba. Mjeri se uvijek na konkavnoj strani.

Slika 3.2.1. Prikaz mjerenja nadvišenja rubova na limovima i trakama

- 1 – Nadvišenje q

- 2 – Uzdužni rub (konkavna strana)

- 3 – Ravni rub koji spaja vrhove lima

- a – smjer valjanja

Odstupanje od pravokutnosti

Vrijednost odstupanja od pravokutnosti u predstavlja ortogonalnu projekciju jednog poprečnog ruba

na uzdužni rub lima ili trake.

Slika 3.2.2. Odstupanje od pravokutnosti

- 1 – Odstupanje od pravokutnosti u

- 2 – Pravi kut

- 3 – Uzdužni rub

- a – Smjer valjanja

Ravnost

Za mjerenje ravnosti, lim je potrebno staviti na ravnu površinu.

Odstupanje od ravnosti će odrediti mjerenjem odstupanja lima i ravnog referentnog ruba dugog 1000

ili 2000 mm, koji se smije postaviti u bilo kojem smjeru.

Odstupanje se mjeri kada je ravni komad udaljen najmanje 25 mm od uzdužnog ruba i za veličinu a

udaljen od poprečnog ruba. Veličina a ovisi o vrsti tolerancije.

Slika 3.2.3. Mjerenje nadvišenja, odstupanja od pravokutnosti i ravnosti

- a = 200 mm za normalnu toleranciju na ravnost

- a = 100 mm za posebnu toleranciju na ravnost

- q – nadvišenje

- u – odstupanje od pravokutnosti

3.3. Mjerenje profila (L, H, I, T)

Sve slike potrebne za razumijevanje mjerenja profila nalaze se u tablicama tolerancija za pojedini oblik

profila.

3.4. Mjerenje šipki (okrugle, kvadratne, pravokutne i šesterokutne šipke)

Sve slike potrebne za razumijevanje mjerenja šipki nalaze se u tablicama tolerancija za pojedini oblik

šipke.

3.5. Mjerenje šupljih profila (okrugle, kvadratne i pravokutne cijevi)

Vanjske mjere

Promjer okruglih šupljih profila D i vanjske mjere eliptičnih šupljih profila B i H mjere se izravno

pomoću mjerne trake.

Pozicije za mjerenje B i H mjera za pravokutne i kvadratne šuplje profile prikazane su na slici 3.5.1.

Debljina stjenke

Debljina stjenke T šavnih šupljih profila mjeriti će se na dijelu presjeka udaljenom najmanje 2T od

zavara.

Pozicije za mjerenje T za pravokutne i kvadratne šuplje profile prikazane su na slici 3.5.1.

Slika 3.5.1. Pozicije na poprečnom presjeku za mjerenje B, H i T za pravokutne i kvadratne šuplje

profile

Odstupanje od kružnosti

Odstupanje od kružnosti O okruglih šupljih profila računat će se prema slijedećoj formuli:

O(%) = 𝐷𝑚𝑎𝑥−𝐷𝑚𝑖𝑛

𝐷 𝑥 100

Konkavnost i konveksnost

Konkavnost x1 ili konveksnost x2 kvadratnih i pravokutnih šupljih profila mjeriti će se kako je prikazano

na slici 3.5.2.

Postotak konkavnosti ili konveksnosti računa se na slijedeći način:

𝑥1

𝐵 𝑥 100% ;

𝑥2

𝐵 𝑥 100% ;

𝑥1

𝐻 𝑥 100% ;

𝑥2

𝐻 𝑥 100%,

gdje su B i H vanjske stranice konkavnog x1 ili konveksnog x2 oblika.

Slika 3.5.2. Mjerenje konkavnosti/konveksnosti kvadratnih ili pravokutnih šupljih profila

Pravokutnost stranica

Odstupanje od pravokutnosti stranica kvadratnih ili pravokutnih šupljih profila određivati će se kao

razlika između 90° i θ, što je prikazano na slici 3.5.3.

Slika 3.5.3. Pravokutnost stranica kvadratnih i pravokutnih šupljih profila

Profil vanjskih rubova

Profil vanjskih rubova kvadratnih i pravokutnih profila mjeriti će se na dva načina:

- pomoću kalibra za očitanje polumjera

- udaljenost između sjecišta ravne stranice i početka kružnog luka te mjesta završetka

(tangiranja) kružnog luka s ravnom stranicom (C1 i C2 na slici 3.5.4.)

Slika 3.5.4. Profil vanjskih rubova kvadratnih i pravokutnih šupljih profila

Uvrtanje

Uvrtanje V za kvadratne i pravokutne profile mjeri se na dva načina.

1. Šuplji profil položit će se na vodoravnu površinu i jedan kraj profila pritisnuti će se čvrsto na

površinu. Na suprotnom kraju profila, izmjeriti će se visina (odstupanje) kraja od vodoravne

površine, kako je prikazano na slici 3.5.5.

Slika 3.5.5. Uvrtanje kvadratnih ili pravokutnih šupljih profila

2. Uvrtanje kvadratnih i pravokutnih šupljih profila mjerit će se pomoću libele i mikrometra.

Libela će se nasloniti na jedan rub na jednom kraju i izmjeriti vrijednost v1. Ova radnja će se

ponoviti i na drugom kraju profila i razlika između izmjerenih vrijednosti v1 sa oba kraja

predstavlja veličinu uvrtanja V.

Slika 3.5.6. Uvrtanje kvadratnih ili pravokutnih šupljih profila

1 – Libela

2 – H za pravokutne profile, B za kvadratne profile

Uvrtanje za eliptične šuplje profile određuje se na slijedeći način (slika 3.5.7.):

Na eliptični profil postavi se pravokutni okvir i izmjeri se vrijednost v1 na oba kraja profila. Razlika

između izmjerenih vrijednosti v1 sa oba kraja predstavlja veličinu uvrtanja V. Uvijek se referentna

dužina libele postavlja uzduž glavne osi eliptičnog presjeka.

Slika 3.5.7. Mjerenje uvrtanja kod eliptičnih šupljih profila

1 – Libela

Ravnost

Odstupanje od ravnosti e na cijeloj dužini šupljeg profila mjeri se na mjestu najveće udaljenosti tijela

profila od ravne linije koja spaja dva kraja profila, što je prikazano na slici 3.5.8. Veličina L predstavlja

isporučenu dužinu profila. Postotak odstupanja računa se prema slijedećoj formuli:

𝑒

𝐿 𝑥 100%

Slika 3.5.8. Mjerenje odstupanja od ravnosti

4. Dozvoljene tolerancije i odstupanja

4.1. EN 10029 – Toplo valjani čelični limovi

debljine 3 mm ili više - Dopuštena odstupanja

dimenzija i oblika

Tablica 4.1.1: Tolerancije na debljinu lima

Nazivna debljina

t

Tolerancije na nazivnu debljinu lima

Klasa A Klasa B Klasa C Klasa D

Donja Gornja Donja Gornja Donja Gornja Donja Gornja

3 ≤ t < 5 − 0,3 + 0,7 − 0,3 + 0,7 0 + 1,0 − 0,5 + 0,5

5 ≤ t < 8 − 0,4 + 0,8 − 0,3 + 0,9 0 + 1,2 − 0,6 + 0,6

8 ≤ t < 15 − 0,5 + 0,9 − 0,3 + 1,1 0 + 1,4 − 0,7 + 0,7

15 ≤ t < 25 − 0,6 + 1,0 − 0,3 + 1,3 0 + 1,6 − 0,8 + 0,8

25 ≤ t < 40 − 0,7 + 1,3 − 0,3 + 1,7 0 + 2,0 − 1,0 + 1,0

40 ≤ t < 80 − 0,9 + 1,7 − 0,3 + 2,3 0 + 2,6 − 1,3 + 1,3

80 ≤ t < 150 − 1,1 + 2,1 − 0,3 + 2,9 0 + 3,2 − 1,6 + 1,6

150 ≤ t < 250 − 1,2 + 2,4 − 0,3 + 3,3 0 + 3,6 − 1,8 + 1,8

250 ≤ t ≤ 400 − 1,3 + 3,5 − 0,3 + 4,5 0 + 4,8 − 2,4 + 2,4

Tablica 4.1.2: Tolerancije na širinu lima

Nazivna debljina lima t

Tolerancije na širinu lima

Donja Gornja

t < 40 0 + 20

40 ≤ t < 150 0 + 25

150 ≤ t ≤ 400 0 + 30

Tablica 4.1.3: Tolerancije na dužinu lima

Nazivna dužina lima t

Tolerancije na dužinu lima

Donja Gornja

l < 4000 0 + 20

4000 ≤ l < 6000 0 + 30

6000 ≤ l < 8000 0 + 40

8000 ≤ l < 10000 0 + 50

10000 ≤ l < 15000 0 + 75

15000 ≤ l < 20000 0 + 100

4.2. EN 10051 – Neprekinuta, toplo valjana

traka i ploča/lim izrezana iz široke trake od

nelegiranih i legiranih čelika - Dopuštena

odstupanja dimenzija i oblika

Tablica 4.2.1: Tolerancije na debljinu za nisko ugljične čelične trake i limove za hladno oblikovanje

Nazivna debljina t

Tolerancije ovisno o nazivnoj širini w

w ≤ 1200 1200 < w ≤ 1500 1500 < w ≤ 1800 w > 1800

t ≤ 2,00 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,16 -

2,00 < t ≤ 2,50 ± 0,14 ± 0,16 ± 0,17 ± 0,19

2,50 < t ≤ 3,00 ± 0,15 ± 0,17 ± 0,18 ± 0,20

3,00 < t ≤ 4,00 ± 0,17 ± 0,18 ± 0,20 ± 0,20

4,00 < t ≤ 5,00 ± 0,18 ± 0,20 ± 0,21 ± 0,22

5,00 < t ≤ 6,00 ± 0,20 ± 0,21 ± 0,22 ± 0,23

6,00 < t ≤ 8,00 ± 0,22 ± 0,23 ± 0,23 ± 0,26

8,00 < t ≤ 11,00 ± 0,24 ± 0,25 ± 0,25 ± 0,28

Tablica 4.2.2: Tolerancije na debljinu za čelične trake i limove sa vrijednost granice tečenja Re ≤ 300

MPa (Klasa A)

Nazivna debljina t


w ≤ 1200 1200 < w ≤ 1500 1500 < w ≤ 1800 w > 1800

t ≤ 2,00 ± 0,17 ± 0,19 ± 0,21 -

2,00 < t ≤ 2,50 ± 0,18 ± 0,21 ± 0,23 ± 0,25

2,50 < t ≤ 3,00 ± 0,20 ± 0,22 ± 0,24 ± 0,26

3,00 < t ≤ 4,00 ± 0,22 ± 0,24 ± 0,26 ± 0,27

4,00 < t ≤ 5,00 ± 0,24 ± 0,26 ± 0,28 ± 0,29

5,00 < t ≤ 6,00 ± 0,26 ± 0,28 ± 0,29 ± 0,31

6,00 < t ≤ 8,00 ± 0,29 ± 0,30 ± 0,31 ± 0,35

8,00 < t ≤ 10,00 ± 0,32 ± 0,33 ± 0,34 ± 0,40

10,00 < t ≤ 12,50 ± 0,35 ± 0,36 ± 0,37 ± 0,43

12,50 < t ≤ 15,00 ± 0,37 ± 0,38 ± 0,40 ± 0,46

15,00 < t ≤ 25,00 ± 0,40 ± 0,42 ± 0,45 ± 0,50

Tablica 4.2.3: Tolerancije na debljinu za čelične trake i limove sa vrijednosti granice tečenja 300 < Re ≤

360 MPa (Klasa B)

Nazivna debljina t


w ≤ 1200 1200 < w ≤ 1500 1500 < w ≤ 1800 w > 1800

t ≤ 2,00 ± 0,20 ± 0,22 ± 0,24 -

2,00 < t ≤ 2,50 ± 0,21 ± 0,24 ± 0,26 ± 0,29

2,50 < t ≤ 3,00 ± 0,23 ± 0,25 ± 0,28 ± 0,30

3,00 < t ≤ 4,00 ± 0,25 ± 0,28 ± 0,30 ± 0,31

4,00 < t ≤ 5,00 ± 0,28 ± 0,30 ± 0,32 ± 0,33

5,00 < t ≤ 6,00 ± 0,30 ± 0,32 ± 0,33 ± 0,36

6,00 < t ≤ 8,00 ± 0,33 ± 0,35 ± 0,36 ± 0,40

8,00 < t ≤ 10,00 ± 0,37 ± 0,38 ± 0,39 ± 0,46

10,00 < t ≤ 12,50 ± 0,40 ± 0,41 ± 0,43 ± 0,49

12,50 < t ≤ 15,00 ± 0,43 ± 0,44 ± 0,46 ± 0,53

15,00 < t ≤ 25,00 ± 0,46 ± 0,48 ± 0,52 ± 0,58


420 MPa (Klasa C)

Nazivna debljina t


w ≤ 1200 1200 < w ≤ 1500 1500 < w ≤ 1800 w > 1800

t ≤ 2,00 ± 0,22 ± 0,25 ± 0,27 -

2,00 < t ≤ 2,50 ± 0,23 ± 0,27 ± 0,30 ± 0,33

2,50 < t ≤ 3,00 ± 0,26 ± 0,29 ± 0,31 ± 0,34

3,00 < t ≤ 4,00 ± 0,29 ± 0,31 ± 0,34 ± 0,35

4,00 < t ≤ 5,00 ± 0,31 ± 0,34 ± 0,36 ± 0,38

5,00 < t ≤ 6,00 ± 0,34 ± 0,36 ± 0,38 ± 0,40

6,00 < t ≤ 8,00 ± 0,38 ± 0,39 ± 0,40 ± 0,46

8,00 < t ≤ 10,00 ± 0,42 ± 0,43 ± 0,44 ± 0,52

10,00 < t ≤ 12,50 ± 0,46 ± 0,47 ± 0,48 ± 0,56

12,50 < t ≤ 15,00 ± 0,48 ± 0,49 ± 0,52 ± 0,60

15,00 < t ≤ 25,00 ± 0,52 ± 0,55 ± 0,59 ± 0,65


900 MPa (Klasa D)

Nazivna debljina t


w ≤ 1200 1200 < w ≤ 1500 1500 < w ≤ 1800 w > 1800

t ≤ 2,00 ± 0,24 ± 0,27 ± 0,29 -

2,00 < t ≤ 2,50 ± 0,25 ± 0,29 ± 0,32 ± 0,35

2,50 < t ≤ 3,00 ± 0,28 ± 0,31 ± 0,34 ± 0,36

3,00 < t ≤ 4,00 ± 0,31 ± 0,34 ± 0,36 ± 0,38

4,00 < t ≤ 5,00 ± 0,34 ± 0,36 ± 0,39 ± 0,41

5,00 < t ≤ 6,00 ± 0,36 ± 0,39 ± 0,41 ± 0,43

6,00 < t ≤ 8,00 ± 0,41 ± 0,42 ± 0,43 ± 0,49

8,00 < t ≤ 10,00 ± 0,45 ± 0,46 ± 0,48 ± 0,56

10,00 < t ≤ 12,50 ± 0,49 ± 0,50 ± 0,52 ± 0,60

12,50 < t ≤ 15,00 ± 0,52 ± 0,53 ± 0,56 ± 0,64

15,00 < t ≤ 25,00 ± 0,56 ± 0,59 ± 0,63 ± 0,70

Tablica 4.2.6: Tolerancije na dužinu trake i lima

Nazivna duljina l

Tolerancije

Donja Gornja

l < 2000 0 + 10

2000 < l ≤ 8000 0 + 0,005 x l

l ≥ 8000 0 + 40

Tablica 4.2.7: Tolerancije na dužinu trake i lima

Nazivna širina w

Tolerancije

Neobrađeni krajevi Odrezani krajevi

Donja Gornja Donja Gornja

w ≤ 1200 0 + 20 0 + 3

1200 < w ≤ 1850 0 + 20 0 + 5

w > 1850 0 + 25 0 + 6

Tablica 4.2.8: Tolerancije na ravnost za čelike s minimalnom vrijednosti granice tečenja Re ≤ 300 MPa

(Klasa A)

Nazivna debljina t

Nazivna širina w

Tolerancije na ranvost Posebne tolerancije na

ravnost

t ≤ 2,00

w ≤ 1200 18 9

1200 < w ≤ 1500 20 10

w > 1500 25 13

2,00 < t ≤ 25

w ≤ 1200 15 8

1200 < w ≤ 1500 18 9

w > 1500 23 12

Tablica 4.2.9: Tolerancije na ravnost za čelike s minimalnom vrijednost granice tečenja 300 < Re ≤ 900

MPa (Klase B, C i D)

Nazivna debljina t

Nazivna širina w

Tolerancije na ravnost za kategorije B, C i D

B C D

t ≤ 25

w ≤ 1200 18 23 Dogovara se

prilikom narudžbe

1200 < w ≤ 1500 26 30

w > 1500 28 38

4.3. EN 10131 – Hladno valjani, neprevučeni i

cinkom ili cink-nikal elektrolitski prevučeni

niskougljični i s povišenom granicom

razvlačenja čelični plosnati proizvodi

namijenjeni hladnomu oblikovanju -

Dopuštena odstupanja dimenzija i oblika

Tablica 4.3.1: Tolerancije na debljinu za čelike s Re < 260 MPa

Nazivna debljina

[mm]

Normalne tolerancije za nazivne širine w

[mm]

Posebne tolerancije za nazivne širine w

[mm]

≤ 1200 > 1200 ≤ 1500

> 1500

≤ 1200

> 1200 ≤ 1500

> 1500

0,35 – 0,40 ± 0,03 ± 0,04 ± 0,05 ± 0,020 ± 0,025 ± 0,030

0,40 – 0,60 ± 0,03 ± 0,04 ± 0,05 ± 0,025 ± 0,030 ± 0,035

0,60 – 0,80 ± 0,04 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,030 ± 0,035 ± 0,040

0,80 – 1,00 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,035 ± 0,040 ± 0,050

1,00 – 1,20 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,040 ± 0,050 ± 0,060

1,20 – 1,60 ± 0,08 ± 0,09 ± 0,10 ± 0,050 ± 0,060 ± 0,070

1,60 – 2,00 ± 0,10 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,060 ± 0,070 ± 0,080

2,00 – 2,50 ± 0,12 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,080 ± 0,090 ± 0,100

2,50 – 3,00 ± 0,16 ± 0,15 ± 0,16 ± 0,110 ± 0,110 ± 0,120

Tablica 4.3.2: Tolerancije na debljinu za čelike s 260 ≤ Re < 340 MPa

Nazivna debljina

[mm]


[mm]


[mm]

≤ 1200 > 1200 ≤ 1500

> 1500

≤ 1200

> 1200 ≤ 1500

> 1500

0,35 – 0,40 ± 0,04 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,025 ± 0,030 ± 0,035

0,40 – 0,60 ± 0,04 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,030 ± 0,035 ± 0,040

0,60 – 0,80 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,035 ± 0,040 ± 0,050

0,80 – 1,00 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,040 ± 0,050 ± 0,060

1,00 – 1,20 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,10 ± 0,050 ± 0,060 ± 0,070

1,20 – 1,60 ± 0,09 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,060 ± 0,070 ± 0,080

1,60 – 2,00 ± 0,12 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,070 ± 0,080 ± 0,100

2,00 – 2,50 ± 0,14 ± 0,15 ± 0,16 ± 0,100 ± 0,110 ± 0,120

2,50 – 3,00 ± 0,17 ± 0,18 ± 0,18 ± 0,120 ± 0,130 ± 0,140

Tablica 4.3.3: Tolerancije na debljinu za čelike s 340 ≤ Re < 420 MPa

Nazivna debljina

[mm]


[mm]


[mm]

≤ 1200 > 1200 ≤ 1500

> 1500

≤ 1200

> 1200 ≤ 1500

> 1500

0,35 – 0,40 ± 0,04 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,030 ± 0,035 ± 0,040

0,40 – 0,60 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,035 ± 0,040 ± 0,050

0,60 – 0,80 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,040 ± 0,050 ± 0,060

0,80 – 1,00 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,10 ± 0,050 ± 0,060 ± 0,070

1,00 – 1,20 ± 0,09 ± 0,10 ± 0,11 ± 0,060 ± 0,070 ± 0,080

1,20 – 1,60 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,14 ± 0,070 ± 0,080 ± 0,100

1,60 – 2,00 ± 0,14 ± 0,15 ± 0,17 ± 0,080 ± 0,100 ± 0,110

2,00 – 2,50 ± 0,16 ± 0,18 ± 0,19 ± 0,110 ± 0,120 ± 0,130

2,50 – 3,00 ± 0,20 ± 0,20 ± 0,21 ± 0,130 ± 0,140 ± 0,150

Tablica 4.3.4: Tolerancije na debljinu za čelike s Re > 420 MPa

Nazivna debljina

[mm]


[mm]


[mm]

≤ 1200 > 1200 ≤ 1500

> 1500

≤ 1200

> 1200 ≤ 1500

> 1500

0,35 – 0,40 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,035 ± 0,040 ± 0,050

0,40 – 0,60 ± 0,05 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,040 ± 0,050 ± 0,060

0,60 – 0,80 ± 0,06 ± 0,08 ± 0,10 ± 0,050 ± 0,060 ± 0,070

0,80 – 1,00 ± 0,08 ± 0,10 ± 0,11 ± 0,060 ± 0,070 ± 0,080

1,00 – 1,20 ± 0,10 ± 0,11 ± 0,13 ± 0,070 ± 0,080 ± 0,100

1,20 – 1,60 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,16 ± 0,080 ± 0,100 ± 0,110

1,60 – 2,00 ± 0,16 ± 0,17 ± 0,19 ± 0,100 ± 0,110 ± 0,130

2,00 – 2,50 ± 0,19 ± 0,20 ± 0,22 ± 0,130 ± 0,140 ± 0,160

2,50 – 3,00 ± 0,22 ± 0,23 ± 0,24 ± 0,160 ± 0,170 ± 0,180

Tablica 4.3.5: Tolerancije na širinu ploča i širokih traka

Nazivna širina w

[mm]

Normalne tolerancije Posebne tolerancije


w ≤ 1200 0 + 4 0 + 2

1200 < w ≤ 1500 0 + 5 0 + 2

w > 1500 0 + 6 0 + 3

Tablica 4.3.6: Tolerancije na širinu za opsječene široke trake uže od 600 mm

Klasa tolerancije

Nazivna debljina stjenke

t

Nazivna širina

w < 125 125 ≤ w < 250 250 ≤ w < 400 400 ≤ w < 600


Normalna

t < 0,6 0,6 ≤ t < 1,0 1,0 ≤ t < 2,0 2,0 ≤ t < 3,0

0 0 0 0

+ 0,4 + 0,5 + 0,6 + 0,7

0 0 0 0

+ 0,5 + 0,6 + 0,8 + 1,0

0 0 0 0

+ 0,7 + 0,9 + 1,1 + 1,3

0 0 0 0

+ 1,0 + 1,2 + 1,4 + 1,6

Posebna

t < 0,6 0,6 ≤ t < 1,0 1,0 ≤ t < 2,0 2,0 ≤ t < 3,0

0 0 0 0

+ 0,2 + 0,2 + 0,3 + 0,4

0 0 0 0

+ 0,2 + 0,3 + 0,4 + 0,5

0 0 0 0

+ 0,3 + 0,4 + 0,5 + 0,6

0 0 0 0

+ 0,5 + 0,6 + 0,7 + 0,8

Tablica 4.3.7: Tolerancije na dužinu

Nazivna dužina Normalne tolerancije Posebne tolerancije


< 2000 0 6 0 3

≥ 2000 0 0,3 % od dužine 0 0,15 % od dužine

Tablica 4.3.8: Tolerancije na ravnost za čelike sa Re < 260 MPa

Klasa tolerancije Nazivna širina

w Nazivna debljina

t < 0,7 0,7 ≤ t < 1,2 t ≥ 1,2

Normalna

w < 600 600 ≤ w < 1200

1200 ≤ w < 1500 w ≥ 1500

7 10 12 17

6 8

10 15

5 7 8

13

Posebna

w < 600 600 ≤ w < 1200

1200 ≤ w < 1500 w ≥ 1500

4 5 6 8

3 4 5 7

2 3 4 6

w < 1500

w ≥ 1500

Visina valovitosti rubova na dužinama preko 200 mm mora biti manja od 1 % ukupne dužine. Visina valovitosti rubova na dužinama preko 200 mm mora biti manja od 1,5 % ukupne dužine. Za duljine manje od 200 mm, valovitost rubova ne smije prelaziti 2 mm.

Tablica 4.3.9: Tolerancije na ravnost za čelike sa 260 ≤ Re < 340 MPa

Klasa tolerancije Nazivna širina

w Nazivna debljina

t < 0,7 0,7 ≤ t < 1,2 t ≥ 1,2

Normalna 600 ≤ w < 1200

1200 ≤ w < 1500 w ≥ 1500

13 15 20

10 13 19

8 11 17

Posebna 600 ≤ w < 1200

1200 ≤ w < 1500 w ≥ 1500

8 9

12

6 8

10

5 6 9

4.4. EN 10143 – Kontinuirani čelični lim i traka

prevučeni vrućim uranjanjem - Dopuštena

odstupanja dimenzija i oblika

Tablica 4.4.1: Tolerancije na debljinu za čelike sa Re < 280 MPa

Nazivna debljina


≤ 1200 1200 < t ≤ 1500 > 1500 ≤ 1200 1200 < t ≤ 1500 > 1500

t ≤ 0,40 ± 0,05 ± 0,06 - ± 0,03 ± 0,04 -

0,40 < t ≤ 0,60 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,04 ± 0,05 ± 0,06

0,60 < t ≤ 0,80 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,09 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,06

0,80 < t ≤ 1,00 ± 0,08 ± 0,09 ± 0,10 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,07

1,00 < t ≤ 1,20 ± 0,09 ± 0,10 ± 0,11 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,08

1,20 < t ≤ 1,60 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,12 ± 0,08 ± 0,09 ± 0,09

1,60 < t ≤ 2,00 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,14 ± 0,09 ± 0,10 ± 0,10

2,00 < t ≤ 2,50 ± 0,15 ± 0,16 ± 0,16 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,12

2,50 < t ≤ 3,00 ± 0,17 ± 0,18 ± 0,18 ± 0,12 ± 0,13 ± 0,13

Tablica 4.4.2: Tolerancije na debljinu za čelike sa Re ≥ 280 MPa

Nazivna debljina


≤ 1200 1200 < t ≤ 1500 > 1500 ≤ 1200 1200 < t ≤ 1500 > 1500

t ≤ 0,40 ± 0,06 ± 0,07 - ± 0,04 ± 0,05 -

0,40 < t ≤ 0,60 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,09 ± 0,05 ± 0,06 ± 0,07

0,60 < t ≤ 0,80 ± 0,08 ± 0,09 ± 0,11 ± 0,06 ± 0,07 ± 0,07

0,80 < t ≤ 1,00 ± 0,09 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,07 ± 0,08 ± 0,08

1,00 < t ≤ 1,20 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,13 ± 0,08 ± 0,09 ± 0,09

1,20 < t ≤ 1,60 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,14 ± 0,09 ± 0,11 ± 0,11

1,60 < t ≤ 2,00 ± 0,15 ± 0,15 ± 0,17 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,12

2,00 < t ≤ 2,50 ± 0,18 ± 0,18 ± 0,19 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,14

2,50 < t ≤ 3,00 ± 0,20 ± 0,20 ± 0,21 ± 0,14 ± 0,15 ± 0,15


Nazivna širina Normalne tolerancija Posebne tolerancije


< 2000 0 6 0 3

≥ 2000 0 0,003 x L 0 0,0015 x L

Tablica 4.4.4: Tolerancije na širinu za proizvode šire od 600 mm

Nazivna širina w

Normalne tolerancija Posebne tolerancije


600 < w ≤ 1200 0 + 5 0 + 2

1200 < w ≤ 1500 0 + 6 0 + 2

> 1500 0 + 7 0 + 3

Tablica 4.4.5: Tolerancije na širinu za proizvode uže od 600 mm

Klasa tolerancije

Nazivna debljina Nazivna širina w

w < 125 125 ≤ w < 250 250 ≤ w < 400 400 ≤ w < 600


Normalna t < 0,6 0 + 0,4 0 + 0,5 0 + 0,7 0 + 1,0

0,6 ≤ t < 1,0 0 + 0,5 0 + 0,6 0 + 0,9 0 + 1,2

1,0 ≤ t < 2,0 0 + 0,6 0 + 0,8 0 + 1,1 0 + 1,4

2,0 ≤ t ≤ 3,0 0 + 0,7 0 + 1,0 0 + 1,3 0 + 1,6

Posebna t < 0,6 0 + 0,2 0 + 0,2 0 + 0,3 0 + 0,5

0,6 ≤ t < 1,0 0 + 0,2 0 + 0,3 0 + 0,4 0 + 0,6

1,0 ≤ t < 2,0 0 + 0,3 0 + 0,4 0 + 0,5 0 + 0,7

2,0 ≤ t ≤ 3,0 0 + 0,4 0 + 0,5 0 + 0,6 0 + 0,8

Tablica 4.4.6: Tolerancije na ravnost za proizvode sa Re < 280 MPa

Klasa tolerancije Nazivna širina Nazivna debljina

t < 0,7 0,7 ≤ t < 1,2 ≥ 1,2

Normalna

600 < w ≤ 1200 12 10 8

1200 < w ≤ 1500 15 12 10

> 1500 19 17 15

Posebna

600 < w ≤ 1200 5 4 3

1200 < w ≤ 1500 6 5 4

> 1500 8 7 6

Tablica 4.4.7: Tolerancije na ravnost za proizvode sa 280 ≤ Re < 260 MPa

Klasa tolerancije Nazivna širina Nazivna debljina

t < 0,7 0,7 ≤ t < 1,2 ≥ 1,2

Normalna

600 < w ≤ 1200 15 13 10

1200 < w ≤ 1500 18 15 13

> 1500 22 20 19

Posebna

600 < w ≤ 1200 8 6 5

1200 < w ≤ 1500 9 8 6

> 1500 12 10 9

4.5. EN 10048 – Toplo valjana čelična traka -

Dopuštena odstupanja mjera i oblika

Tablica 4.5.1: Tolerancije na debljinu stjenke

Nazivna debljina tn

[mm]

Tolerancije na debljinu za nazivne širine wn

[mm]

10 ≤ wn < 100 100 ≤ wn < 600

0,80 ≤ tn ≤ 1,50 1,50 < tn ≤ 2,00 2,00 < tn ≤ 4,00 4,00 < tn ≤ 5,00 5,00 < tn ≤ 6,00 6,00 < tn ≤ 10,0 10,0 < tn ≤ 15,0

± 0,08 ± 0,10 ± 0,11 ± 0,12 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,16

± 0,10 ± 0,12 ± 0,13 ± 0,14 ± 0,15 ± 0,16 ± 0,18

Tablica 4.5.2: Tolerancije na širinu za uske trake u AR stanju

Nazivna širina wn

[mm]

Tolerancija na širinu

[mm]

wn < 40 40 ≤ wn < 80

80 ≤ wn < 125 125 ≤ wn < 250 250 ≤ wn < 400 400 ≤ wn < 500 500 ≤ wn < 600

+ 1,6/0 +2,0/0 +2,4/0 +3,0/0 +3,6/0 +4,2/0 +4,5/0

Tablica 4.5.3: Tolerancije na širinu za uske trake s obrezanim rubovima

Nazivna širina wn

[mm]

Tolerancije na širinu za nazivne debljine

≤ 3,0 > 3,0 ≤ 5,0

> 5,0 ≤ 7,0

> 7,0 ≤ 10,0

> 10,0

wn < 80 80 ≤ wn < 250

250 ≤ wn < 400 400 ≤ wn < 600

+ 0,5/0 + 0,5/0 + 0,6/0 + 0,6/0

+ 0,7/0 + 0,7/0 + 0,8/0 + 0,8/0

+ 0,8/0 + 0,8/0 + 1,0/0 + 1,0/0

+ 1,0/0 + 1,2/0 + 1,2/0 + 1,4/0

prema dogovoru


Vrsta tolerancije Tolerancija

Normalna tolerancija Fina tolerancija

+ 50/0 + (0,005 x L +10), ali najviše 50/0

4.6. EN 10140 – Hladno valjana uska čelična

traka - Dopuštena odstupanja dimenzija i

oblika

Tablica 4.6.1: Tolerancije na debljinu stjenke

Nazivna debljina

t

Tolerancije na debljinu stjenke za nazivne širine

< 125 125 ≤ w < 600

Normalna Fina Precizna Normalna Fina Precizna

t ≤ 0,10 ± 0,008 ± 0,006 ± 0,004 ± 0,010 ± 0,008 ± 0,005

0,10 < t ≤ 0,15 ± 0,010 ± 0,008 ± 0,005 ± 0,015 ± 0,012 ± 0,010

0,15 < t ≤ 0,25 ± 0,015 ± 0,012 ± 0,008 ± 0,020 ± 0,015 ± 0,010

0,25 < t ≤ 0,40 ± 0,020 ± 0,015 ± 0,010 ± 0,025 ± 0,020 ± 0,012

0,40 < t ≤ 0,60 ± 0,025 ± 0,020 ± 0,012 ± 0,030 ± 0,025 ± 0,015

0,60 < t ≤ 1,00 ± 0,030 ± 0,025 ± 0,015 ± 0,035 ± 0,030 ± 0,020

1,00 < t ≤ 1,50 ± 0,035 ± 0,030 ± 0,020 ± 0,040 ± 0,035 ± 0,025

1,50 < t ≤ 2,50 ± 0,045 ± 0,035 ± 0,025 ± 0,050 ± 0,040 ± 0,030

2,50 < t ≤ 4,00 ± 0,050 ± 0,040 ± 0,030 ± 0,060 ± 0,050 ± 0,035

4,00 < t ≤ 6,00 ± 0,060 ± 0,050 ± 0,035 ± 0,070 ± 0,055 ± 0,040

6,00 < t ≤ 8,00 ± 0,075 ± 0,060 ± 0,040 ± 0,085 ± 0,065 ± 0,045

8,00 < t ≤ 10,0 ± 0,090 ± 0,070 ± 0,045 ± 0,100 ± 0,075 ± 0,050

Tablica 4.6.2: Tolerancija na širinu u AR stanju

Nazivna širina w

Tolerancija

w < 40 + 1,6/0

40 ≤ w < 80 + 2,0/0

80 ≤ w < 125 + 2,4/0

125 ≤ w < 250 + 3,0/0

250 ≤ w < 400 + 3,6/0

400 ≤ w < 500 + 4,2/0

500 ≤ w < 600 + 4,5/0

Tablica 4.6.3: Tolerancije na širinu za trake s opsječenim rubovima

Nazivna debljina

Tolerancije na širinu

< 125 125 ≤ w < 250 250 ≤ w < 600

Normalna Fina Normalna Fina Normalna Fina

t ≤ 0,60 ± 0,15 ± 0,10 ± 0,20 ± 0,13 ± 0,25 ± 0,18

0,60 < t ≤ 1,50 ± 0,20 ± 0,13 ± 0,25 ± 0,18 ± 0,30 ± 0,20

1,50 < t ≤ 2,50 ± 0,25 ± 0,18 ± 0,30 ± 0,20 ± 0,35 ± 0,25

2,50 < t ≤ 4,00 ± 0,30 ± 0,20 ± 0,35 ± 0,25 ± 0,40 ± 0,30

4,00 < t ≤ 6,00 ± 0,35 ± 0,25 ± 0,40 ± 0,30 ± 0,45 ± 0,35

6,00 < t ≤ 8,00 ± 0,45 ± 0,50 ± 0,55

8,00 < t ≤ 10,0 ± 0,50 ± 0,55 ± 0,60


Nazivna dužina Tolerancije na nazivnu dužinu

Normalna Fina

L ≤ 1000 + 10 + 6

1000 < L ≤ 2500 + 0,01 L + 6

L > 2500 + 0,01 L + 0,003 L

4.7. EN 10034 – I-profili i H-profili od

konstrukcijskih čelika - Dopuštena odstupanja

mjera i oblika

Tablica 4.7.1: Tolerancije na dimenzije I i H profila od konstrukcijskog čelika

dimenzija t se mjeri na b/4

Visina profila h Širina profila b Debljina okomite stjenke

s Debljina vodoravne

stjenke t

širina mm

tolerancija mm

širina mm

tolerancija mm

debljina mm

tolerancija mm

debljina mm

tolerancija mm

h ≤ 180 + 3,0 − 2,0

b ≤ 110 + 4,0 − 1,0

s < 7 ± 0,7 t < 6,5 + 1,5 − 0,5

180 < h ≤ 400

+ 4,0 − 2,0

110 < b ≤ 210

+ 4,0 − 2,0

7 ≤ s < 10 ± 1,0 6,5 ≤ t < 10 + 2,0 − 1,0

400 < h ≤ 700

+ 5,0 − 3,0

210 < b ≤ 325

+ 4,0 − 4,0

10 ≤ s < 20 ± 1,5 10 ≤ t < 20 + 2,5 − 1,5

h > 700 + 3,0 − 5,0

b > 325 + 6,0 − 5,0

20 ≤ s < 40 ± 2,0 20 ≤ t < 30 + 2,5 − 2,0

40 ≤ s < 60 ± 2,5 30 ≤ t < 40 + 2,5 − 2,5

s ≥ 60 ± 3,0 40 ≤ t < 60 + 3,0 − 3,0

t ≥ 60 + 4,0 − 4,0

Tablica 4.7.2: Tolerancije na odstupanje od pravokutnosti profila i odstupanje okomite stjenke od

simetrale profila I i H profila od konstrukcijskog čelika

Odstupanje od pravokutnosti k + k'

Odstupanje okomite stjenke od simetrale profila

e = (b1 – b2) / 2

Širina profila b mm

tolerancija mm

širina profila b mm

tolerancija mm

b ≤ 110 b > 110

1,5 2 % od b

Za t ≤ 40 b ≤ 110 110 < b ≤ 325 b > 325 Za t ≥ 40 110 < b ≤ 325 b > 325

2,5 3,5 5,0 5,8 8,0

Tablica 4.7.3: Tolerancije na ravnost I i H profila od konstrukcijskog čelika

Visina profila h mm

Tolerancija na ravnost qxx i qyy na duljini L %

80 < h < 180 180 < b ≤ 360

h > 360

0,30 L 0,15 L 0,10 L

4.8. EN 10024 – Toplo valjani I-profili sa

skošenim pojasnicama – Dopuštena

odstupanja oblika i mjera

Tablica 4.8.1: Tolerancije na dimenzije I profila sa skošenim pojasnicima

Dimenzija Raspon Tolerancija

Visina h

200 < 400 <

h h h

≤ 200 ≤ 400

+2,0/-2,0 +3,0/-3,0 +4,0/-4,0

Širina b

70 <

100 < 125 <

b b b b

≤ 75 ≤ 100 ≤ 125

+1,5/-1,5 +2,0/-2,0 +2,5/-2,5 +3,0/-3,0

Debljina okomite stjenke

s

7 <

10 <

s s s

≤ 7 ≤ 10

+0,5/-1,0 +0,7/-1,5 +1,0/-2,0

Debljina horizontalne

stjenke t

7 <

10 < 20 <

t t t t

≤ 7 ≤ 10 ≤ 20

+1,5/-0,5 +2,0/-1,0 +2,5/-1,5 +2,5/-2,0


k + k'

100 <

b b

≤ 100

2,0 2 % b

Odstupanje okomite stjenke

od simetrale profila

e = (b1 – b2) / 2

100 <

b b

≤ 100

2,0 3,0

Ravnost qxx i qyy

80 < 180 < 360 <

h h h

≤ 180 ≤ 360

0,3 % L 0,15 % L 0,1 % L

Šarža ili komad Masa

± 4%

Dužina

L

+50/-50 (standard)

+100/0 (dogovorno)

4.9. EN 10279 – Toplo valjani čelični U profili -

Dozvoljena odstupanja oblika, mjera i mase

Tablica 4.9.1: Tolerancije na dimenzije U profila sa skošenim pojasnicima


Visina h

65 <

200 < 400 <

h h h h

≤ 65 ≤ 200 ≤ 400

± 1,5 ± 2,0 ± 3,0 ± 4,0

Širina b

50 <

100 < 125 <

b b b b

≤ 50 ≤ 100 ≤ 125

± 1,5 ± 2,0 ± 2,5 ± 3,0


s

10 < 15 <

s s s

≤ 10 ≤ 15

± 0,5 ± 0,7 ± 1,0


stjenke t

10 < 15 <

t t t

≤ 10 ≤ 15

− 0,5 − 1,0 − 1,5

Polumjer vanjskog brida profila

r3 Vrijedi za sve veličine profila ≤ 0,3 t


k + k'

100 ≤

b b

≤ 100

2,0 2,5 % b

Odstupanje okomite stjenke od

simetrale profila e = (b1 – b2) / 2

100 < 200 < 400 <

h h h h

≤ 100 ≤ 200 ≤400

± 0,5 ± 1,0 ± 1,5 ± 1,5

Ravnost qxx

150 < 300 <

h h h

≤ 150 ≤ 300

0,3 % L 0,2 % L

0,15 % L

qyy

150 < 300 <

h h h

≤ 150 ≤ 300

0,5 % L 0,3 % L 0,2 % L

Duljina

L

+50/-50 (standard)

+100/0 (dogovorno)

Masa kg/m

125 <

h h

≤ 125

± 6 % ± 4 %

Tablica 4.9.2: Tolerancije na dimenzije U profila sa ravnim pojasnicima


Visina h

65 <

200 < 400 <

h h h h

≤ 65 ≤ 200 ≤ 400

± 1,5 ± 2,0 ± 3,0 ± 4,0

Širina b

50 <

100 < 125 <

b b b b

≤ 50 ≤ 100 ≤ 125

± 1,5 ± 2,0 ± 2,5 ± 3,0


s

10 < 15 <

s s s

≤ 10 ≤ 15

± 0,5 ± 0,7 ± 1,0


stjenke t

10 < 15 <

t t t

≤ 10 ≤ 15

− 0,5 − 1,0 − 1,5

Polumjer vanjskog brida profila

r3 Vrijedi za sve veličine profila ≤ 0,3 t


k + k'

100 ≤

b b

≤ 100

2,0 2,5 % b

Odstupanje okomite stjenke od

simetrale profila e = (b1 – b2) / 2

100 < 200 < 400 <

h h h h

≤ 100 ≤ 200 ≤400

± 0,5 ± 1,0 ± 1,5 ± 1,5

Ravnost qxx

150 < 300 <

h h h

≤ 150 ≤ 300

0,3 % L 0,2 % L

0,15 % L

qyy

150 < 300 <

h h h

≤ 150 ≤ 300

0,5 % L 0,3 % L 0,2 % L

Duljina

L

+50/-50 (standard)

+100/0 (dogovorno)

Masa kg/m

125 <

h h

≤ 125

± 6 % ± 4 %

4.10. EN 10056-2 – Čelični kutnici s jednakim i

nejednakim krakovima - 2. dio: Dopuštena


Tablica 4.10.1: Tolerancije na dimenzije jednakokračnih i raznokračnih L profila


Dužina kraka a

50 <

100 < 150 < 200 <

a a a a a

≤ 50 ≤ 100 ≤150 ≤200

± 1,0 ± 2,0 ± 3,0 ± 4,0 +6/−4

Debljina stjenke t

5 <

10 < 15 <

t t t t

≤ 5 ≤ 10 ≤ 15

± 0,50 ± 0,75 ± 1,00 ± 1,20


k

100 < 150 < 200 <

a a a a

≤ 100 ≤150 ≤200

1,0 1,5 2,0 3,0

Odstupanje od ravnosti

150 < 200 <

a a a

≤150 ≤200

0,4 % L 0,2 % L 0,1 % L

4.11. EN 10055 – Toplo valjani T-profil s

istokračnom pojasnicom zaobljenih rubova i

prijelaza - Mjere i dopuštena odstupanja oblika

i mjera

Tablica 4.11.1: Tolerancije na mjere i oblik

Nazivna mjera Tolerancije

b ≤ 50 50 < b ≤ 100 100 < b

b, h ± 1,0 ± 1,5 ± 2,0

s, t ± 0,50 ± 0,75 ± 1,00

Pravokutnost k Nazivna mjera Tolerancije

b, h ≤ 100 100 < b, h

k ≤ 1,0 k ≤ 1,5

Simetričnost e e = (b1 – b2)/2

Nazivna mjera Tolerancije

b ≤ 60 60 < b

e ≤ 1,0 e ≤ 1,5

Dužina L Tolerancija ± 100

Ravnost q Nazivna mjera Tolerancije

50 ≤ b, h ≤ 100 q ≤ 0,5 % L

Masa Debljina Tolerancija

4 ≤ s, t ≤ 7 7 < s, t

- 8 % - 6 %

4.12. EN 10058 – Toplo valjane plosnate

čelične šipke za opću namjenu - Mjere i

dopuštena odstupanja oblika i mjera

Tablica 4.12.1: Tolerancije na dimenzije i oblik toplo valjanih plosnatih čeličnih šipki za opću upotrebu

Širina b Nazivna širina Tolerancija

10 ≤ b ≤ 40

40 ≤ b ≤ 80

80 ≤ b ≤ 100

100 ≤ b ≤ 120

120 ≤ b ≤ 150

± 0,75

±1

±1,5

±2

±2,5

Debljina t Nazivna debljina Tolerancija

b ≤ 20

20 < b ≤ 40

40 < b ≤ 80

± 0,5

±1

±1,5

Ravnost q Nazivni poprečni

presjek Tolerancija

< 1000 mm2

≥ 1000 mm2

q ≤ 0,4 % L

q ≤ 0,25 % L

Pravokutnost u Nazivna debljina Tolerancija

10 ≤ t ≤ 25

25 ≤ t ≤ 40

40 ≤ t ≤ 80

0,5

1

1,5

Tablica 4.12.2: Tolerancije na duljine

Vrsta duljine Raspon [mm]

Tolerancija

Proizvodna duljina M 3000 do 13000, s rasponom od 2000 po naručenom komadu

10 % isporučenih šipki mogu biti ispod minimalne granice, ali ne ispod 75 % minimalno dozvoljene dužine

Fiksna duljina F 3000 do 13000 ± 100 mm

Točna duljina E < 6000 ≥ 6000 do ≤ 13000

±25 mm ± 50 mm

4.13. EN 10059 – Toplo valjane četverokutne



Tablica 4.13.1: Preporučene veličine, mase i tolerancije za toplo valjane kvadratne šipke za opću

namjenu

Veličina a

[mm]

Tolerancija

[mm]

Masa

[kg/m]

Poprečni presjek [cm2]

Veličina a

[mm]

Tolerancija

[mm]

Masa

[kg/m]

Poprečni presjek [cm2]

8

± 0,4

0,502 0,64 40

± 0,8

12,6 16,0

10 0,785 1,00 45 15,9 20,3

12 1,13 1,44 50 19,6 25,0

13 1,33 1,69 55

± 1,0

23,7 30,3

14 1,54 1,96 60 28,3 36,0

15

± 0,5

1,77 2,25 65 33,2 42,3

16 2,01 2,56 70 38,5 49,0

18 2,54 3,24 75 44,2 56,3

20 3,14 4,00 80 50,2 64,0

22 3,80 4,84 90 63,6 81,0

24 4,52 5,76 100 ± 1,3 78,5 100

25 4,91 6,25 110 ± 1,5

95,0 121

26

± 0,6

5,31 6,76 120 113 144

28 6,15 7,84 130

± 1,8

133 169

30 7,07 9,00 140 154 196

32 8,04 10,2 150 177 225

35 9,62 12,3

Tablica 4.13.2: Tolerancije na dimenzije i oblike za toplo valjane kvadratne šipke za opću namjenu

Polumjer r Nazivna veličina r

8 ≤ a ≤ 12 12 ≤ a ≤ 20 20 ≤ a ≤ 30 30 ≤ a ≤ 50

50 ≤ a ≤ 100 100 ≤ a ≤ 150

r ≤ 1,0 r ≤ 1,5 r ≤ 2,0 r ≤ 2,5 r ≤ 3,0 r ≤ 4,0

Ravnost q Nazivna veličina Tolerancija

a ≤ 25 25 ≤ a ≤ 80 8 ≤ a ≤ 12

--- q ≤ 0,4 % L

q ≤ 0,25 % L

Uvijanje Nazivna veličina Tolerancija

8 ≤ a ≤ 14

14 ≤ a ≤ 50 50 < a

4°/m, a najviše 24° 4°/m, a najviše 24° 4°/m, a najviše 24°

Odstupanje od pravokutnosti u Nazivna veličina Tolerancija

a ≤ 50 50 ≤ a ≤ 75

75 ≤ a ≤ 100 100 ≤ a ≤ 150

1,50 2,25 3,00 4,50

4.14. EN 10060 – Toplo valjane okrugle čelične

šipke za opću namjenu – Mjere i dopuštena


Tablica 4.14.1: Preporučene dimenzije, masa i tolerancije za toplo valjane okrugle čelične šipke za opću

i posebnu upotrebu

Promjer d

[mm]

Tolerancije

[mm]

Tolerancije za precizne šipke

P [mm]

Masa

[kg/m]

Poprečni presjek

[cm2]

10

± 0,4

± 0,15 0,617 0,785

12 0,888 1,13

13

± 0,20

1,04 1,33

14 1,21 1,54

15 1,39 1,77

16

± 0,5

1,58 2,01

18 2,00 2,54

19 2,23 2,84

20 2,47 3,14

22 2,98 3,80

24

± 0,25

3,55 4,52

25 3,85 4,91

29

± 0,6

4,17 5,31

27 4,49 5,73

28 4,83 6,16

30 5,55 7,07

32

± 0,30

6,31 8,04

35 7,55 9,62

36

± 0,8

7,99 10,2

38 8,90 11,3

40 9,86 12,6

42

± 0,40

10,9 13,9

45 12,5 15,9

48 14,2 18,1

50 15,4 19,6

52

± 1

16,7 21,2

55

± 0,50

18,7 23,8

60 22,2 28,3

63 24,5 31,2

65 26,0 33,2

7 30,2 38,5

073 32,9 41,9

75 34,7 44,2

80

Nije primjenjivo

39,5 50,3

85

± 1,3

44,5 56,7

90 49,9 63,6

95 55,6 70,9

100 61,7 78,5

105 ± 1,5 68,0 86,6

Promjer d

[mm]

Tolerancije

[mm]

Tolerancije za precizne šipke

P [mm]

Masa

[kg/m]

Poprečni presjek

[cm2]

110 ± 1,5

Nije primjenjivo

74,6 95,0

115 81,5 104

120 88,8 113

125

± 2

96,3 123

130 104 133

135 112 143

140 121 154

145 130 165

150 239 177

155 148 189

160 158 201

165

± 2,5

168 214

170 178 227

175 189 241

180 200 254

190 223 284

200 247 314

220 ± 3 298 380

250 ± 4 385 491

4.15. EN 10061 – Toplo valjane šesterokutne



Tablica 4.15.1: Tolerancije na širinu

Širina stranica šesterokuta s

[mm] Tolerancija

13 ≤ s < 15 ± 0,4

15 ≤ s < 23,5 ± 0,5

23,5 ≤ s < 33,5 ± 0,6

33,5 ≤ s < 47,5 ± 0,8

47,5 ≤ s < 78 ± 1,0

78 ≤ s < 98 ± 1,3

98 ≤ s < 103 ± 1,5

Tablica 4.15.2: Tolerancija na zaobljenost bridova šesterokuta

Nazivna širina s

[mm]

Polumjer r

[mm]

s < 20,0 ≤ 1,5

20,0 ≤ s < 28,5 ≤ 2,0

28,5 ≤ s < 48,0 ≤ 2,5

48,0 ≤ s < 83,0 ≤ 3,0

83,0 ≤ s < 103,0 ≤ 3,5

Tablica 4.15.3: Tolerancija na ravnost q

Nazivna širina s

[mm] Tolerancija

s < 39,5 -

39,5 ≤ s < 83,0 q ≤ 0,004 x L

83,0 ≤ s < 103,0 q ≤ 0,025 x L

Tablica 4.15.4: Tolerancije na dužine

Vrsta dužine Raspon dužina Tolerancija

Proizvodna dužina

3000 - 13000 rasponom od 2000

10 % šipki smiju biti ispod minimalne vrijednosti, ali ne ispod 75 % nazivne dužine

Ugovorena duljina

3000 - 13000 ± 100

Točna duljina < 6000 ± 25

6000 - 13000 ± 50

4.16. EN 10210-1 – Toplo oblikovani šuplji

profili od nelegiranih i sitnozrnatih

konstrukcijskih čelika - Dopuštena odstupanja,

dimenzije i statičke vrijednosti presjeka

Tablica 4.16.1: Tolerancije na oblik, ravnost i masu

Kružni šuplji profili Kvadratni i pravokutni šuplji profili

Eliptični šuplji profili

Vanjske dimenzije (D, B, H)

± 1 %, najmanje ± 0,5 mm, a najviše ± 10 mm

± 1 % a , a najmanje ± 0,5 mm

Debljina stjenke (T) − 10 % b, c

Odstupanje od kružnosti (O)

2 % za profile s omjerom promjera i debljine ne većim od 100 d

−

Konkavnost/konveksnost (x1, x2) − 1 % −

Pravokutnost (θ) − 90° ± 1° −

Profil vanjskog brida (C1, C2 ili R) −

3T maksimalno na svakom kutu

−

Uvrtanje (V) − 2 mm a + 0,5mm po metru duljine

Ravnost (e) 0,2 a % ukupne duljine i 3 mm za svaki metar duljine

Masa (M) ± 6 % za pojedini isporučeni komad g a Za eliptične profile sa H < 250 mm, dozvoljena tolerancija je dvostruko veća od propisane u tablici b Pozitivno odstupanje je ograničeno tolerancijom na masu c Za bešavne profile debljina stjenki na spojevima smije biti manja do 12,5 % nazivne debljine d Kada omjer promjera i debljine stjenke prelazi 100, tolerancije na odstupanje od kružnosti moraju se dogovoriti. e Tolerancija na konveksnost i konkavnost je neovisna o toleranciji na vanjske dimenzije f Stranice ne moraju tangirati s polumjerom vanjskih bridova g Pozitivna tolerancija mase bešavnih profila je 8 %

Tablica 4.16.2: Tolerancije na isporučene dužine od proizvođača

Vrsta dužine Raspon dužina L Tolerancija

Nasumična dužina 4000 ≤ L ≤ 16000 s rasponom od 2000 po komadu

10 % isporučenih komada smije biti kraće od minimalne vrijednosti, ali ne više od 75 % nazivne dužine

Približna dužina 4000 ≤ L ≤ 16000 ± 500 mm

Točna dužina 4000 ≤ L ≤ 16000 > 6000 c

+10/0 mm +15/0 mm

4.17. EN 10219-2 – Hladno oblikovani šuplji

profili za čelične konstrukcije od nelegiranih i

sitnozrnatih čelika - 2. dio: Dopuštena

odstupanja, dimenzije i statičke vrijednosti

presjeka

Tablica 4.17.1: Tolerancije na oblik i masu

Okrugli šuplji profili

Kvadratni i pravokutni šuplji profili

Vanjske dimenzije (D, B i H) ± 1 % s najmanje ± 0,5 mm, a najviše ± 10 mm

Dužina stranice [mm]

Tolerancija

H, B < 100 100 ≤ H, B ≤ 200 H, B > 200

± 1 %, a najmanje ± 0,5 mm ± 0,8 % ± 0,6 %

Debljina stjenke (T) Za D ≤ 406,4 mm: T ≤ 5 mm ± 10 % T > 5 mm ± 0,5 mm Za D> 406,4 mm: ± 10 % s najviše ± 2 mm

T ≤ 5 mm ± 10 % T> 5 mm ± 0,5

Odstupanje od kružnosti (O) 2 % za profile s omjerom promjera i debljine stjenke manjim od 100 a

−

Konkavnost/konveksnost (x1, x2)

− Najviše 0,8 %, a najmanje 0,5 mm

Pravokutnost (θ) − 90° ± 1°

Profil vanjskog brida (C1, C2 ili R)

− T ≤ 6 6 < T ≤ 10

10 < T

1,6 T do 2,4 T 2,0 T do 3,0 T 2,4 T do 3,6 T

Uvrtanje (V) − 2 mm + 0,5 mm po metru dužine

Ravnost (e) 0,20 % od ukupne dužine i 3 mm za svaki metar dužine

0,15 % ukupne dužine i 3 mm za svaki metar dužine

Masa po komadu ± 6 % za svaku isporučenu dužinu

Tablica 4.17.7: Tolerancije na isporučene dužine od proizvođača

Vrsta dužine Raspon dužina L Tolerancija

Nasumična dužina 4000 ≤ L ≤ 16000 s rasponom od 2000 po komadu

10 % isporučenih komada smije biti kraće od minimalne vrijednosti, ali ne više od 75 % nazivne dužine

Približna dužina 4000 ≤ L ≤ 16000 +50/0 mm

Točna dužina < 6000 6000 ≤ L ≤ 10000 > 10000

+5/0 mm +15/0 mm +5/0 mm + 1 mm/m

Documents

Ulazna kontrola materijala