Uloga operatera sistema u unapređenju reciklaže

ambalažnog otpada

Violeta Belanović Kokir, GM SekopakDanas konferencija, Beograd 16.04.2014.

Narodna skupština Republike Srbije maja 2009. godine usvojila je Zakon o ambalaži i ambalažnom otpadu. Paralelno Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja izradilo je dodatnu regulativu kojom se omogućuje implementacija ovog Zakona. Kao jedna od najvažnijih izdvaja se usvojena Uredba o utvrđivanju plana smanjenja ambalažnog otpada za period od 2010. do 2014. godine., kojom se utvrđuju nacionalni ciljevi upravljanja ambalažom i ambalažnim otpadom (u odnosu na ponovno iskorišćenje i reciklažu ambalažnog otpada).

Zakonska regulativaNacionalni ciljevi

•Zajednička organizacija više osnivača (proizvođača, uvoznika, pakera/punioca i isporučioca),

•Osnovan da u ime svojih klijenata organizuje ispunjavanje obaveza vezanih za upravljanje ambalažnim otpadom,

•Jednak tretman prema svim klijentima, a naročito jednake nadoknade za upravljanje ambalažnim otpadom (po pojedinim vrstama) za sve klijente bez obzira na veličinu i status klijenta (osnivač ili ne),

•Posluje po neprofitnom principu,

•Direktno organizuje sakupljanje AO uz pomoć svojih partnera - opština, komunalnih preduzeća i drugih preduzeća i preduzetnika za sakupljanje, reciklažu i energetsko iskorišćenje.

Operater sistemaOsnove karakteristike

Operater sistema

Sekopakove količine ambalažnog otpada 2010-2012 ponovo iskorišćene

• U okviru sistema upravljana ambalažnim otpadom u periodu od 3 godine je sakupljeno i reciklirano skoro 60,000 tona.

Izvor: AzZŽS

Vrsta ambalažnog otpada

PREUZETE I PONOVO ISKORIŠĆENE KOLIČINE AMBALAŽNOG OTPADA2012 2011 2010

KomunalniNe-

komunalni Komunalni Ne-komunalni Komunalni Ne-komunalnikoličina količina količina količina količina količina

(t) (t) (t) (t) (t) (t)

Plastika

PET 4,009.6 40.5 3,204.0 237.8 1,612 696Druge vrste plastike 1,570.6 1,125.1 1,542.6 1,058.1 554 1,935

Ukupno plastika 5,580.2 1,165.6 4,746.6 1,295.9 2,166 2,631Staklo Ukupno staklo 1,911.9 1,958.6 2,116.4 2,118.2 43 200

Metal

Gvožđe 172.8 581.8 124.4 90.9 Aluminijum 218.5 20.6 22.4 32.0 20 5.1

Ukupno metal 391.3 602.4 146.8 122.9 20 5.1Papir i karton Ukupno papir i karton 6,554.9 7,031.0 5,925.4 5,287.3 1,067 2,828Drvo Ukupno drvo 1,139.1 734.5 60 Ukupno 14,438.3 11,896.7 12,935.2 9,558.8 3,295.5 5,724.5 Ukupno 26,335.0 22,494.0 9,020.0

Mapa sakupljača i reciklera AO

Papir/karton

Plastika

PET *

Ostala plastika

Beverage carton

Staklo**

Metal

Drvo

livnice u R. Srbiji

Beočib-Čelarevo, Dorado-Kragujevac, Breza - S.Pazova I dr

KS Group ( Umka, FHB)-Beograd, Lepenka -Novi Kneževac

Greentech-Novi Sad, PET reciklaža Merošina, Alwag -Gajdobra,

Intercord-Subotica, Brzanplast-Brzan,Saniplast-G.Milanovac

SFS -Paraćin, SFRS-Aleksinac

Brzanplast-Brzan

Reciklažni kapaciteti u Republici Srbiji

* Prerada do flekica i/ili regranulata uglavnom za izvoz** Fabrika u Paraćinu počela sa radom; Grejač vrši sortiranje po boji i izvozi

Tedencije rasta nacionalnih ciljeva do 2019.

Opšti ciljevi Srbija EU2014 2014

Ponovno iskorišćenje % 30 65Reciklaža % 25 55-80 Specifični ciljevi Papir/каrton % 28 60Plastika % 10,5 22,5Staklo % 15 60Metal % 18,5 50Drvo % 7 15

Potreban je postepeni rast opštih i specifičnih ciljeva u narednih 5 godina do približavanja ciljevima EU koji mora da prati rast sakupljačke mreže, posebno u delu komunlanog otpada.

Iskustva iz okruženja

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014BugarskaStaklo 26% 33% 40% 46% 51% 55% 59.6% 60% Papir 15% 60% Metal 15% 50% Plastika 8% 12% 14.5% 17% 19% 20% 22% 22.5% Drvo 15% Ukupno reciklaža

34% 38% 42% 45% 47% 49% 52% 54.9% 55%

Ukupno prerada

35% 39% 42% 46% 48% 50% 53% 56% 60%

RumunijaStaklo 21% 22% 32% 38% 44% 48% 54% 60% Papir 15% 60% Metal 15% 50% Plastika 8% 10% 11.5% 12% 14% 16% 18% 22.5% Drvo 4% 5% 7% 9% 12% 15% Ukupno reciklaža

26% 28% 33% 38% 42% 46% 50% 55%

Ukupno prerada

32% 34% 40% 45% 48% 53% 57% 56%

Period prilagođavanja zemalja iz okruženja koje su dobro ispregovarale uslove je bio devet godina, u kojima su ciljevi polako rasli kako bi razvoj sistema odvojenog sakupljanja ambalažnog otpada iz domaćinstava mogao da prati upravo te postavljene ciljeve.

Dalji koraci• Revizija postojeće zakonske regulative u delu definisanja obaveza svih učesnika u lancu

sistema upravljanja AO,

• Usvajanje Uredbe o utvrđivanju plana smanjenja ambalažnog otpada za period 2015 – 2019 sa jasno definisanim nacionalnim ciljevima,

• Pojačan inspekcijski nadzor obvezničke industrije, operatera sistema, sakupljača i reciklera,

• Podizanje kapaciteta sakupljanja komunalnog AO, kao jedinog izvora za moguće ostvarenje ciljeva Republike Srbije ispred EU,

• Podizanje sakupljačkih sistema svih vrsta AO kako bi se postojeći reciklažni kapaciteti popunili i otvorili novi,

• Pomeranje fokusa sakupljanja na sve vrste AO, a ne samo tržišno profitabilnih.

Hvala na pažnji!

office@sekopak.com