48
T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI DENĠZCĠLĠK ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM Ankara, 2017

ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

  • Upload
    others

  • View
    12

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

T.C.

MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI

DENĠZCĠLĠK

ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ

SĠSTEMĠ- ISM

Ankara, 2017

Page 2: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

Bu materyal, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve

Öğretim Programları’nda yer alan yeterlikleri kazandırmaya yönelik olarak

öğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmıĢ bireysel öğrenme materyalidir.

Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiĢtir.

PARA ĠLE SATILMAZ.

Page 3: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

i

AÇIKLAMALAR .................................................................................................................... ii GĠRĠġ ....................................................................................................................................... 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1 .................................................................................................... 3 1. ISM KOD NEDĠR? .............................................................................................................. 3

1.1. ISM Kodun ÇıkıĢ Süreci ............................................................................................... 3 1.2. ISM Kodun Amacı ........................................................................................................ 4 1.3. ISM Kodun Ġçeriği ........................................................................................................ 6

1.3.1. Bölüm A Uygulama ............................................................................................... 6 1.3.2. Bölüm B Sertifikalandırma ve Kontrol .................................................................. 7

1.4. EYS-Emniyetli Yönetim Sistemi .................................................................................. 7 1.5. ISM Kodu Uyumluluğunun Yararları ........................................................................... 8 UYGULAMA FAALĠYETĠ .............................................................................................. 12 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME .................................................................................... 13

ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2 .................................................................................................. 15 2. ISM KODUN UYGULANMASI ....................................................................................... 15

2.1. Yönetimin Sorumlulukları .......................................................................................... 15 2.1.1. ġirket Politikaları ................................................................................................. 16 2.1.2. ġirket Organizasyonu, ÇalıĢanların Görev ve Yetkileri ...................................... 18 2.1.3. Dokümantasyon ................................................................................................... 20

2.2. ÇalıĢanların Sorumlulukları ........................................................................................ 25 2.3. Gemilerin SMS Doğrultusunda Yönetimi ................................................................... 27

2.3.1. Bakım-Tutum ....................................................................................................... 29 2.3.2. Acil Durumlara Hazırlık ...................................................................................... 31

2.4. Sistemin Denetimi ....................................................................................................... 35 2.4.1. Ġç Denetleme (Internal Audit) .............................................................................. 35 2.4.2. DıĢ Denetleme (External Audit) .......................................................................... 35

UYGULAMA FAALĠYETĠ .............................................................................................. 36 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME .................................................................................... 37

MODÜL DEĞERLENDĠRME .............................................................................................. 39 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 43 KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 44

ĠÇĠNDEKĠLER

Page 4: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

ii

AÇIKLAMALAR

ALAN Denizcilik

DAL Güverte ĠĢletme

MODÜLÜN ADI Uluslararası Emniyet Yönetimi Sistemi- ISM

MODÜLÜN SÜRESĠ 40/10

MODÜLÜN AMACI Bireye/öğrenciye ISM uygulamaları hakkında bilgi ve

beceri kazandırmaktır.

MODÜLÜN ÖĞRENME

KAZANIMLARI

1. ISM dokümanlarını kalite yönetim sistemine uygun

olarak hazırlayabileceksiniz.

2. ISM prosedürlerini kontrolleri ve kayıtları rapor

hâline getirerek Ģirkete sunabileceksiniz.

EĞĠTĠM ÖĞRETĠM

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam: ISM çerçevesinde belirtilmiĢ dokümanların

hazırlanabilmesine imkan sağlayabilen, yeni fikirlerin

üretilebilmesi veya bu prosedür ve raporlar üzerinde

tartıĢılabilmesini sağlayan bir sınıf ortamı ve tartıĢma

tekniğine uygun oturma düzeni.

Donanım: Ekleriyle birlikte yeni basım ISM Kodu,

Gemilerde hazırlanan ISM dokümanları örnekleri

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME

Modül içinde yer alan her öğrenme faaliyetinden sonra

verilen ölçme araçları ile kendinizi değerlendireceksiniz.

AÇIKLAMALAR

Page 5: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

1

GĠRĠġ Sevgili Öğrencimiz,

Ne tür bir gemide çalıĢacak olursanız olun bir denizcinin IMO’nun yayımladığı

uluslararası sözleĢmelerden bihaber olması düĢünülemez. Bu sözleĢmelerin en

önemlilerinden biri de ISM kodudur.

ISM Kodu bir denizcilik Ģirketinin emniyetli bir Ģekilde yönetilmesi ve iĢletilmesi için

kurallar koyar. IMO’ya bağlı tüm ülkelerin denizcilik Ģirketleri ve gemileri bu koda göre

iĢletilmek zorundadır ki bu da dünya denizcilik filosunun % 99’undan fazlasını temsil eder.

ISM Kodunun gereklerini iyi bilmeniz, gemi iĢleyiĢine adapte olmanızı

kolaylaĢtıracak ve sistemi kavramanız zaman almayacaktır. Ayrıca ISM Kodunun ana amacı

olan emniyet ve çevre koruma bilinci, bir zabitin sahip olması gereken denizcilik kültürünün

temelini oluĢturmaktadır.

Bu modül sayesinde ISM Kodunun temellerini, denizcilik Ģirketlerinin ve gemilerin

emniyetli yönetim sistemlerini öğreneceksiniz.

GĠRĠġ

Page 6: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

2

Page 7: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

3

ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1

ISM dokümanlarını kalite yönetim sistemine uygun olarak hazırlayabileceksiniz.

Denizcilik tarihinde meydana gelmiĢ Titanik, Exxon Valdez, Costa Concordia

gibi büyük deniz kazalarının sebeplerini araĢtırınız.

Bulduğunuz bilgileri fotoğraf destekli bir sunum hâline getirip sınıfta

arkadaĢlarınızla paylaĢınız.

Bu kazaların önlenmesi için ne tür tedbirlerin alınması gerektiğini ve neden

alınmadığını sınıf ortamında tartıĢınız.

Çevre temizliği ve çevreye saygı, değer, tutum ve davranıĢların önemi hakkında

araĢtırma yapınız. AraĢtırma sonuçlarını sınıf ortamında tartıĢınız.

1. ISM KOD NEDĠR?

1.1. ISM Kodun ÇıkıĢ Süreci

ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden

oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli Yönetim Kodu” olan bir sözleĢmedir.

Bu kod seyir güvenliğinin sağlanması ve çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla

yürürlüğe konulan uluslararası bir düzenlemedir. Bu düzenleme SOLAS’a (Safety of Life at

Sea Convention) yapılan bir ek niteliğindedir.

Bilindiği gibi SOLAS, 1 Kasım 1974 tarihinde IMO tarafından son halini almıĢ ve

günümüzde dünya denizcilik filosunun % 99’undan fazlasını temsil eden, 160’dan fazla

ülkenin taraf olduğu bir sözleĢmedir.

Yıllar içerisinde bu sözleĢmeye yeni maddeler eklenmiĢtir. Bunlar arasında en

önemlisi 1 Temmuz 1998 tarihinde zorunlu olarak yürürlüğe giren “Uluslararası Emniyetli

Yönetim Kodu ( Internatıonal Safety Management Code – ISM Code)” olmuĢtur. ISM Kod

yürürlüğe giriĢ tarihinden itibaren, kademeli olarak SOLAS’a taraf olan tüm ülke gemilerinin

uymakla mükellef olduğu bir kural hâline gelmiĢtir.

ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1

ARAġTIRMA

ÖĞRENME KAZANIMI

Page 8: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

4

Türkiye 25 Mayıs 1980 tarihinde SOLAS’a taraf olduğundan, Türk bayraklı tüm

gemiler de bu koda uymak zorundadır.

1.2. ISM Kodun Amacı

Dünyanın en tehlikeli sektörlerinden biri olan denizcilikte, kazaların çok büyük bir

bölümü insan hatalarından meydana gelmektedir. Bunun sebebi, denizde çalıĢan insanların

yeterli eğitime ve donanıma sahip olmamalarının yanında gemideki ve karadaki yönetimin

yeterli iĢlememesidir.

Resim 1.1: 2014 basımı ISM Kod kitabı

ISM’in esas amacı, can ve mal kaybına dolayısıyla çevre ve deniz kirliliğine neden

olan kazaları en aza indirmek için kazalara neden olan personelin verimli bir Ģekilde

çalıĢmasını sağlamaktır.

Page 9: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

5

Resim 1.2: 1989 yılında Alaska civarında karaya oturan ve tarihin en büyük çevre

felaketlerinden birine yol açan Exxon Valdez gemisi ve çevreye verdiği zarar

Deniz kazalarının ve kazaların yol açtığı çevre kirliliğinin önüne geçilmesinin,

denizcilik iĢletmelerinde bir emniyet kültürünün oluĢması ve bu ilke doğrultusunda

yönetilmesi ile mümkün olabileceği düĢüncesi, bu düzenlemenin yapılmasına yol açmıĢtır.

Bu bağlamda kod;

Gemi iĢletmeciliğinde uluslararası emniyet standartları tesis etmeyi,

Gemilerin güvenli bir Ģekilde yönetilmesini ve iĢletilmelerini sağlamayı,

Çevreyi deniz kazalarından oluĢacak kirlilikten korumayı,

Gemilerde güvenli bir çalıĢma ortamı sağlamayı,

Deniz çalıĢanlarının kaza sonucu zarar görmesini engellemeyi,

BelirlenmiĢ, bilinen tüm tehlikelere karĢı önlemler oluĢturmayı,

Gemilerde emniyet ve çevre koruması ile ilgili gemi adamlarının ve kara

personelinin bilgi ve becerilerini arttırmayı hedefler.

Bütün gemilerin yaĢam mahallerinin en görünen yerlerinde büyük puntolarla SAFETY

FIRST “ÖNCE GÜVENLĠK” yazmaktadır. Bu söz denizde yapılan her iĢin düsturu olarak

kabul edilmeli, denizde can güvenliği her Ģeyden öncelikli tutulmalıdır.

Page 10: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

6

1.3. ISM Kodun Ġçeriği

ISM Kodu, 2 ana bölüm ve 16 maddeden oluĢmaktadır. Ġlk bölüm, ilk 12 maddeyi

içerir ve deniz güvenliğini sağlamayı ve gemilerin yaptığı deniz kirliliğini önlemeyi hedefler.

Ġkinci bölüm ise yetkili kuruluĢ tarafından yapılacak sertifikalandırma ve kontrollerle

ilgilidir.

Maddelerin özeti kısaca Ģöyledir;

1.3.1. Bölüm A Uygulama

1.Madde: Genel

Bu bölümde tanımlar, kurallar, ISM’in amacı ve uygulama alanları ile ilgili bilgiler

mevcuttur.

2.Madde: Emniyet ve Çevre Koruma Politikaları

ġirket, ISM kurallarının nasıl ve ne Ģekilde uygulanacağını anlatan bir politika

oluĢturmalıdır. OluĢturulan bu sisteme SMS (Safety Management System-Emniyetli

Yönetim Sistemi) denir. SMS ile ilgili detaylı bilgi modülün ilerleyen konularında

anlatılacaktır.

3.Madde: ġirket Sorumlulukları ve Yetkisi

ġirket Emniyet ve Çevre Koruma Politikaları’nı uygulayacak olan çalıĢanların

yetkileri ve sınırları belirlenmelidir.

4.Madde: YetkilendirilmiĢ KiĢi

ġirket ve gemi arasında iletiĢimi sağlayacak, bu iĢ için uygun yeterliliğe ve tecrübeye

sahip kiĢiler belirlenmelidir.

5.Madde: Kaptanın Sorumlulukları ve Yetkisi

Politika çerçevesinde kaptanın sorumlulukları ve yetkileri açıkça belirtilmelidir.

6.Madde: Kaynak ve Personel

ġirket; gemilerinin kurallara uygun ehliyetli ve sağlık açısından yeterli personelle

donatılmasını sağlayacak ve bu personellere gerekli eğitimleri verecektir.

7.Madde: Gemideki Operasyonlarla ilgili Planların OluĢturulması

Emniyet ve kirliliği önlemek ile ilgili olarak temel talimatlar, kontrol listeleri ve

planlar hazırlanmalıdır.

8.Madde: Acil Durum Hazırlıkları

Olası acil durumlar belirlenip tanımlanmalı, müdahale ve mücadele yöntemleri

oluĢturulmalıdır.

Page 11: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

7

9.Madde: Uygunsuzluk, Kaza ve Tehlikeli Olayların Rapor Edilmesi ve Ġncelenmesi

OluĢan uygunsuzluk, kaza ve tehlikeli olaylar sürekli rapor edilmeli, analiz edilmeli ve

bunun sonucunda önleyici ve düzeltici faaliyetler saptanmalıdır.

10.Madde: Gemi ve Gemi Teçhizatlarının Bakımı

Gemi ve tüm teçhizatlarının bakımları planlanacak, planlı bakım esnasında karĢılaĢılan

olumsuzluklara yönelik düzeltici faaliyetler uygulanacaktır.

11.Madde: Dokümantasyon

Emniyet sistemiyle ilgili yapılan her Ģey uygun bir Ģekilde kayıt altına alınmalı,

belgeler muhafaza edilmeli ve gerektiğinde bunların kontrolleri sağlanmalıdır.

12.Madde: ġirketin Ġncelenmesi, Yeniden Gözden Geçirilmesi ve

Değerlendirilmesi

ġirket, çalıĢmalarının ISM’ye uygunluğunu kontrol için, iç denetimler yapmalıdır.

1.3.2. Bölüm B Sertifikalandırma ve Kontrol

13. 14. 15. ve 16. maddelerden oluĢan B bölümü, Ģirketin ve gemilerin alması gereken

sertifikaların neler olduğunu, bu sertifikaların gerekliliği ile yapılacak olan harici ISM

denetlemelerinin nasıl olacağını içerir, sertifikalarla ilgili detaylı bilgi modülün ilerleyen

bölümlerinde anlatılacaktır.

1.4. EYS-Emniyetli Yönetim Sistemi

ISM Kod, yukarıda da belirtildiği gibi, seyir güvenliğinin sağlanması ve çevre

kirliliğinin önüne geçilmesine yönelik tedbirlerin, belirli kurallar çerçevesinde, alınmasını

gerektiren bir düzenlemedir.

Bu tedbirlerin tümüne "EYS-Emniyetli Yönetim Sistemi" (SMS-Safety Management

System) denilmektedir.

Her denizcilik Ģirketi, ISM Kod doğrultusunda bir Emniyetli Yönetim Sistemi

kurmalıdır. ġirket ve gemiler bu sisteme göre yönetilmelidir.

EYS kurarken, ISM Kodun gerekliliklerinin yanı sıra zorunlu kural ve yönetmelikler,

bayrak devleti, klas kuruluĢları ve uluslararası denizcilik örgütlerinin koyduğu kural ve

standartlar da dikkate alınmalıdır.

EYS, bir denizcilik Ģirketinin, karada ve denizde yapacağı, tüm operasyonlar için,

planlanmanın, uygulamanın, kontrol etmenin ve uygunsuzluklara müdahale etmenin nasıl

olacağını belirten prosedürler içerir.

SMS ana hatlarını oluĢturan konuları Ģöyle sıralayabiliriz;

Emniyet ve çevre korumasıyla ilgili prosedürler

Page 12: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

8

Personel atamaları, yetki ve sorumlulukları ile ilgili prosedürler

Personel eğitimleri ile ilgili prosedürler

Gemi operasyonları için uygulama prosedürleri

Gemi ve ekipmanın bakım-tutumu ile ilgili prosedürler

ġirket ve gemilerin denetimiyle ilgili prosedürler

Acil durumlara karĢı hazırlık prosedürleri

Uygunsuzluk, kaza ve tehlikeli olayların raporlanması ve analiz edilmesi

ile ilgili prosedürler

Dokümantasyon prosedürleri

Prosedürler, bir iĢin nasıl yapılacağını adım adım gösteren metinler olup personel

tarafından uygulanacağı için her seviyedeki kiĢinin okuyup anlayabileceği Ģekilde olmalı ve

ait olduğu konuyla ilgili tüm bilgileri içermelidir.

1.4.1. Sertifikasyon

Tüm denizcilik Ģirketleri, yukarıdaki standartlarda bir Emniyetli Yönetim Sistemi

(SMS) kurmak, uygulamak ve devam ettirmek zorundadır. Kurduğu bu sistemin ISM’e

uygunluğu, uluslararası denizcilik kuruluĢları tarafından denetlenip sertifikalandırılır.

Denizcilik Ģirketleri, denizcilik faaliyetlerini devam ettirebilmek için bu sertifikaları almak

zorundadır. ġirketlerin ISM’e uygunluk kapsamında alması gereken sertifikalar Ģöyledir;

DOC (Document of Compliance – Uygunluk Belgesi): ISM Kodu gerekliliklerini

yerine getiren, etkili bir Emniyetli Yönetim Sistemi uygulayan Ģirketlere verilen belgedir.

(Resim 1.2)

SMC (Safety Management Certificate - Güvenli Yönetim Belgesi): Gemilerini kurmuĢ

olduğu Emniyetli Yönetim Sistemine göre çalıĢtıran Ģirketlere verilen belgedir. Bu belge her

gemi için ayrı ayrı düzenlenir ve gemi üzerinde bulunmak zorundadır. (Resim 1.3)

DOC denizcilik Ģirketlerine düzenlenir SMC ise gemilere düzenlenir. Bu belgeler 5

yıllık bir süreç için verilir ve yıllık denetimlere tabidir.

1.5. ISM Kodu Uyumluluğunun Yararları

ISM Kodu’nu tam ve baĢarılı olarak uygulamaya geçiren Ģirketler, emniyet ve çevre

kirliliği ile ilgili riskleri azaltır.

Emniyetli Yönetim Sistemi kurmanın ve uygulamanın sağlayacağı diğer

faydalar Ģöyledir:

Yürürlükte olan denizcilikle ilgili bütün uluslararası kurallara uyulmasını

sağlamak,

Kazaların meydana geliĢini önlemeye yardımcı olmak,

Page 13: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

9

Gemideki acil durumlarda müdahale için gerekli usul ve yöntemlerin

belirlenmesini sağlamak,

Gemi ve kara personeli arasında etkili haberleĢmenin kurulmasını

sağlamak,

Her bireyin yeterli eğitimi görmesini, kendi rolü ve sorumluluğunu

bilerek görevini yerine getirmesi için, uygun donanıma sahip olmasını

sağlamak,

Bütün faaliyetlerin ve çalıĢmaların planlanmıĢ, kontrol edilmiĢ ve

doğrulanmıĢ olmasını sağlamak,

Daha emniyetli çalıĢma koĢulları oluĢturmak amacıyla, gemideki emniyet

standartlarını geliĢtirmek,

ġirkete ve gemilere, iç ve dıĢ denetim sistemini kurarak, aksaklıkları

ortaya çıkarmak ve bu aksaklıkları önlemek.

Page 14: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

10

Resim 1.3: Uygunluk belgesi örneği

Page 15: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

11

Resim 1.4: Emniyetli Yönetim Sertifikası örneği

Page 16: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

12

UYGULAMA FAALĠYETĠ ISM Kodu uygulayan ve uygulamayan iki gemi arasındaki farkları gösteren bir Ģema

hazırlayınız.

ĠĢlem Basamakları Öneriler

Bilgisayar ortamında hazırlayacaksanız

uygun ofis programına veya büyükçe bir

kartona, üç sütunlu bir tablo çiziniz.

Ġlk sütuna, öğrenmiĢ olduğunuz ISM

kodunun gerekliliklerini ve faydalarını

maddeler hâlinde yazınız.

Ġkinci sütun ISM kodu uygulayan

geminin sütunu, 3. sütun uygulamayan

geminin sütunu olacaktır.

2. ve 3. sütunu da ISM Kodunun

uygulanmasının veya uygulanmamasının

gemilerin üzerinde nasıl bir sonuç

bırakacağını yazınız.

Ġlk sütuna öğrenme faaliyeti-1’ de

öğrendiğiniz gerekliliklerin ve

faydalarının yanı sıra, internetten

araĢtırma yaparak da araĢtırmanızı

geliĢtirebilirsiniz.

Ayrıca bir gemiye gidip kaptana

çalıĢmalarınızı bildirip kaptan ve

zabitlerden ISM Kodunun faydaları

hakkında yardım alabilirsiniz.

Ġlk sütuna “acil duruma hazırlık”, “gemi-

kara arası etkili haberleĢme”, “personel

eğitimi”, “gemi ekipman bakımı” gibi

maddeler yazabilirsiniz.

Örnek

1. Sütuna: “acil durumlara hazırlık”

maddesinin yazıldığında,

2. sütuna: “GerçekleĢen acil durumda

personel nasıl hareket edeceğini bilir.

Hızlı ve etkili hareket eder ve zarar en az

olur” yazılabilir.

3. sütuna: “Personel acil durumlara

hazırlıksız olduğundan, panik ve

bilgisizlikle hareket edeceğinden zarar

olması gerekenden fazla olur.” yazılabilir

UYGULAMA FAALĠYETĠ

Page 17: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

13

ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME AĢağıdaki soruları dikkatlice okuyunuz ve doğru seçeneği iĢaretleyiniz.

1. ISM Kod aĢağıdaki sözleĢmelerden hangisinin eki niteliğindedir?

A) MARPOL

B) SOLAS

C) IMO

D) ISPS

E) STCW

2. AĢağıdakilerden hangisi ISM Kodunun amaçlarından biri olamaz?

A) Denizde oluĢabilecek kazaları önlemek

B) Çevre kirliliğini en aza indirmek

C) Denizcilik Ģirketlerinin emniyetli yönetilmesini sağlamak

D) Denizcilik iĢletmelerinde bir emniyet kültürü oluĢturmak

E) Tehlikeli yük taĢımacılığına bir standart getirmek

3. SMS nedir?

A) Safety Maritime System

B) Sea Maritime System

C) Security Management Safety

D) Safety Management System

E) System of Maritime Security

4. AĢağıdaki prosedürlerin hangisi EYS’ye dâhil edilebilir?

A) Çevre korumasıyla ilgili prosedürler Sea Maritime System

B) Personel eğitimleri ile ilgili prosedürler

C) Dokümantasyon prosedürleri

D) Gemi ve ekipmanın bakım-tutumu ile ilgili prosedürler

E) Yukarıdakilerin hepsi dâhil edilebilir

5. ISM Kodu gerekliliklerini yerine getiren Ģirketlere verilen belge hangisidir?

A) Güvenli Yönetim Belgesi

B) Uygunluk Belgesi

C) ISM Sertifikası

D) SOLAS Uygunluk Sertifikası

E) Emniyetli Yönetim Belgesi

ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME

Page 18: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

14

DEĞERLENDĠRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.

Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.

Page 19: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

15

ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2

ISM prosedürlerini, kontrolleri ve kayıtları rapor hâline getirerek Ģirkete

sunabileceksiniz.

Bir denizcilik Ģirketine giderek Ģirketin Emniyetli Yönetim Sistemi

çerçevesinde oluĢturduğu prosedürleri öğreniniz.

Bu prosedürlerle ilgili dokümanlar edininiz, bu dokümanları arkadaĢlarınızla

paylaĢınız.

Prosedürlerin gemi iĢletilmesi üzerindeki yararlarını sınıf ortamında tartıĢınız.

Dürüstlük ve güvenilir olmak, iĢ ahlakı, yardımlaĢma ve iĢ birliği değer, tutum

ve davranıĢların önemi hakkında araĢtırma yapınız. AraĢtırma sonuçlarını sınıf

ortamında tartıĢınız.

2. ISM KODUN UYGULANMASI

ISM kodunun uygulama faaliyetlerini 4 süreçte inceleyebiliriz.

Yönetim: Yönetimin SMS oluĢturması

ÇalıĢan: ÇalıĢanların sisteme adaptasyonu

Gemi ve donanımı: Gemi ve donanımın SMS doğrultusunda yönetimi

Denetim: Prosedürlerin uygulanması ve sistemin denetlenmesi

2.1. Yönetimin Sorumlulukları

ĠĢletme ISM doğrultusunda “Emniyetli Yönetim Sistemini (SMS)” kurar ve bu

sistemin tüm iĢleyiĢ ve detaylarının yazılı olduğu bir kitapçık oluĢturur. Bu kitapçık ve bu

kitapçığın içeriğinin uygulanması, Ģirketin ISM’e uygunluğunun doğrudan göstergesidir.

Bu kitapçığa “Kalite ve Emniyet Yönetim Kitabı” “ġirket Yönetim El Kitabı”

“Emniyet ve Kalite Yönetim Politikası Manüeli” “Kalite ve Çevre Yönetim Sistemi El

Kitabı” gibi isimler verilir. (Modülün bundan sonraki bölümlerinde bu kitaptan “Kalite ve

Emniyet Yönetim Kitabı” olarak bahsedilecektir.) ISM bu kitapçıktaki ana bölümleri ve

Ģirketlerin hangi politika ve prosedürleri oluĢturacağını belirler. Ana baĢlıklar altında

manüelin detaylandırılması Ģirketlere bırakılmıĢtır.

ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2

ARAġTIRMA

ÖĞRENME KAZANIMI

Page 20: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

16

Ana baĢlıklar genelde aĢağıdaki gibidir:

ġirket politikaları

ġirketin organizasyonu, çalıĢanların görev ve yetkileri

Dokümantasyon kuralları

Gemi ve kara operasyonları ile ilgili standartlar

Acil durumlara hazırlık, raporlama ve analiz

Bakım tutum prosedürleri

Personel eğitimleri

Denetleme

2.1.1. ġirket Politikaları

ġirket aĢağıda ana hatları verilen konulara iliĢkin politikalar geliĢtirir, bunların

yanında firma kendisine ait özel iĢ alanları veya uygulamalarla ilgili politikaları da

ekleyebilir.

ġirket Politikası

Emniyet Politikası

Çevre Politikası

Sağlık ve Hijyen Politikası

UyuĢturucu ve Alkol Politikası

Bakım – Tutum Politikası

Personel Politikası

Eğitim Politikası

Kalite Politikası

ġirket bu politikaları ayrı ayrı belirleyebileceği gibi, birkaç tanesini bir arada tek bir

politika olarak da birleĢtirebilir, “Emniyet ve Çevre Koruma Politikası” gibi. Politikaları

geliĢtirebilir, geniĢletebilir, “UyuĢturucu, Alkol ve Sigara Politikası” gibi.

Page 21: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

17

AĢağıda bir Ģirketin “UyuĢturucu ve Alkol Politikası” örnek olarak mevcuttur.

UyuĢturucu ve Alkol Politikası

ġirketin uyuĢturucu ve alkol politikası Ģirket bünyesinde çalıĢan tüm

personel, gemide bulunan pilot, ziyaretçi ve anlaĢmalı diğer personel için

geçerlidir.

Bütün gemilerimizde uyuĢturucu kullanımı, bulundurulması, dağıtımı

ve satıĢı kesinlikle yasaktır.

ġirketin uyuĢturucu politikasını ihlal eden herhangi bir personelin iĢine

derhal son verilecek ve gerekli cezaları alması için personel geminin

bulunduğu ülkenin otoritelerine teslim edilecektir.

Gemilerde alkol çok kısıtlı miktarlarda kullanılabilmektedir. Tüketim

sınırı Ģu Ģekildedir;

o Kan içindeki alkol seviyesi 40 mg / 100 ml 'yi aĢmamalıdır.

o ÇalıĢma saatlerinde ve planlanmıĢ iĢ saatinden 4 saat öncesine

kadar alkol alınmamalıdır.

Gemi personeli gerek seyirde, gerekse limanda gemi kaptanı veya

kaptan tarafından görevlendirilen bir zabit tarafından, habersiz olarak

alkol kontrolüne tabi tutulabilir.

AĢırı alkol tüketiminin bireysel sağlık ve etkili çalıĢma üzerinde önemli

ters etkileri olduğundan, alkol bağımlılığı olan personelin iĢine son

verilir.

Genel Müdür

Page 22: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

18

2.1.2. ġirket Organizasyonu, ÇalıĢanların Görev ve Yetkileri

ġirket geliĢtirilen politikalar çerçevesinde, gerek gemide, gerek karada çalıĢan tüm

personelinin görevlerini, yetkilerini ve sınırlarını ayrıntılı bir Ģekilde tanımlar.

Örnek olarak kara personeli olan bir “Enspektör” ve gemi personeli olan bir “3.

Zabit”in “Kalite ve Emniyet Yönetim Kitabı”nda yazan görevleri aĢağıdaki gibidir.

Enspektör:

Sorumlusu olduğu gemilerin teknik kondisyonlarının uluslararası regülâsyonlar ve

kurallarda belirtilen standartlara ulaştırılmasından ve bu standartların idame edilmesinden

Teknik Müdür´e karşı sorumludur.

Görevleri:

Gemilerin teknik kondisyonlarını takip ve kontrol eder,

Gemi denetleme programına ve prosedürüne göre gemileri ziyaret eder,

Gemilerin uluslararası regülâsyonlarda ve kurallarda belirtilen teknik

standartlarda olmasını sağlar.

Gemiler ile direkt ilişkide bulunarak yedek parça talepleri ile arıza

onarımlarının zamanında ve en ekonomik şekilde yapılmasını sağlar.

Uluslararası regülasyonlar ve kurallar gereğince gemilerin sahip olması

gerekli sertifikaların eksiksiz olarak gemilerde bulundurulmasını, süresi

dolanların zamanında yenilenmesini ve gemilere gönderilmesini temin eder.

Gemiye ait tüm onarım faaliyetlerini yakından takip eder, onarımı müteakip,

tamir edilen ekipmanların çalışma performanslarını izler ve yapılan onarımın

etkinliğini değerlendirir.

Gemi personelinin mesleki bilgi yeterliliğini kontrol eder, yetersiz gördüğü

personele ilave eğitim talebinde bulunur.

Uluslararası regülasyonlar ve kurallardaki değişiklikleri, gelişmeleri takip

ederek günceleştirir ve gemilerin bilgilendirilmesini sağlar.

Geminin acil ihtiyaçlarının karşılanması maksadıyla acil alımlar için satın

alma yetkisi ile donatılmıştır.

3. Zabit:

İdari yönden 2.Kaptan´a, görev yönünden de Kaptan´a bağlıdır.

Görevleri:

Seyir vardiyası tutar.

Page 23: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

19

Manevra esnasında köprü üstünde bulunur.

Yükleme ve boşaltmada 2.Kaptan / 3.Kaptan´a yardım eder ve verilen

talimatlar doğrultusunda hareket eder.

Pilot çarmıhının uluslararası kurallara uygun olup olmadığını kontrol eder.

Pilot alma ve bırakmada pilota nezaret eder.

Yükleme ve boşaltma öncesinde güvertede yangın emniyetini kontrol eder.

Gemi Emniyet Zabiti Yardımcısı’dır.

Emniyet Zabiti’nin talimatı ve direktifleri doğrultusunda gemideki tüm

emniyet sistemi ve teçhizatının kontrolünü yapar ve ilgili kayıtlarının eksiksiz

olarak tutulmasını sağlar.

Can salları ve filikalarının bakımını yapar.

ISM’e uygunluk kapsamında, özellikle gemide Kaptan ve Ģirkette DPA’in önemi

büyüktür ve Kalite ve Emniyet Yönetim Kitabında ayrı baĢlık olarak değerlendirilebilir.

2.1.2.1. Kaptan

Kaptan, geminin gerek seyirde ve gerekse limanda her türlü seyir, çevre koruma ve

ticari faaliyetlerinin emniyetle ve Ģirket tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde yerine

getirilmesinden sorumludur.

Kaptan, gemide en üst düzeyde yetkili personel olup emniyet ve çevre koruma ile ilgili

acil durumlarda tek baĢına karar verme yetkisine sahiptir. Her türlü tedbiri alacak ve

uygulayacaktır.

Emniyetli Yönetim Sistemi´nin (SMS) gemide etkin olarak uygulatılmasından Kaptan

sorumludur. Bu sorumluluğun etkin olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün yetkiler

Kaptan’a verilmiĢtir.

Kaptan'ın ISM kapsamındaki sorumlulukları Ģöyledir:

ġirketin emniyet ve çevre koruması politikalarını uygulamak,

Gemi personelini, bu politikaya uyması ve bu politikanın uygulaması için

teĢvik ve motive etmek,

Basit ve sade bir Ģekilde uygun emir ve talimatlar ortaya koymak,

Uyulması istenen kurallara riayet edildiğini kontrol etmek,

ġirketin Emniyetli Yönetim Sistemini gözden geçirmek, sistemdeki

bozuklukları karadaki yönetime rapor etmektir.

2.1.2.2. DPA ( Designated Person Ashore ) YetkilendirilmiĢ KiĢi

DPA, gemilerin emniyetli bir Ģekilde iĢletilmesini sağlayan, gemi operasyonları için

yeterli sahil kaynağını sağlamaktan sorumlu olan kiĢidir. DPA Ģirketin en üst düzey yetkililer

de dâhil olmak üzere iĢletmenin tüm yönetim seviyeleri ile doğrudan temas kurabilir.

Page 24: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

20

DPA gemi ve Ģirket arasında bir köprüdür ve EYS uygulamalarında tam

yetkilendirilmiĢtir. DPA iĢletmeci tarafından atanır.

DPA genel yetki ve sorumlulukları aĢağıda verilmiĢtir.

Emniyetli Yönetim Sisteminin yerine getirilmesi ve iĢletilmesinden

sorumludur.

Ġç denetlemeleri planlamaktan ve yapılmasını sağlamaktan sorumludur.

Uygunsuzluk durumlarında, sebebin ne olduğunu araĢtırma ve analizlerin

yapılması, olayların tekrar meydana gelmesini önlemek için tedbir

alınmasından sorumludur.

2.1.3. Dokümantasyon

ġirket, politikaları çerçevesinde, dokümantasyon sistemi oluĢturur. Bu dokümanlar

karada ve gemide yapılan ve yapılacak olan operasyonlar için planlama dokümanları, kontrol

çizelgeleri, durum raporları gibi standart formları içerir. Bu formlar EYS gereği kullanılır ve

dosyalanır. Ġç veya dıĢ denetlemelerde arĢivlenen formlar iĢlerin yapıldığının belgesi olarak

denetçiye sunulur, ayrıca bu formlar EYS’nin iĢleyiĢinin de bir kanıtıdır. Dokümanların

muhafazası için, gemi ve Ģirket için standart dosyalama sistemi de oluĢturulur.

Bütün bu form ve dosyalama sistemi Kalite ve Emniyet Yönetim Kitabına ayrıntılı bir

biçimde yazılır. Bu bağlamda yüzlerce form oluĢturulur. Bu formlardan bazıları örnek olarak

aĢağıdaki gibidir.

Page 25: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

21

Malzeme Ġstek Formu Gemi Ģirketten ihtiyaç malzemesi veya yedek

parça isteği yaparken kullanacağı form

Kumanya Ġhtiyaç Listesi Formu Gemi Ģirketten ihtiyaç kumanya (yiyecek-

içecek) isteği yaparken kullanacağı form

Malzeme Teslim Alma Formu Gemiye gelen malzeme, kumanyayı teslim

alırken kullanılan form

Personel Değerlendirme Formu Kaptanın personel hakkında görüĢ ve

değerlendirmesini yazdığı form

Oto Pilot Kontrol Listesi

Ana Makine Kontrol Listesi

Jeneratör Motoru Kontrol Listesi

Dümen Motorları Kontrol Listesi

Ġlgili ekipmanı kontrol ederken kullanılacak

listeler

Kritik cihazlar kontrol listesi (Çizelge

2.5)

ÇeĢitli sürelerde testlerinin yapılması gereken,

kritik cihaz kontrolünde kullanılacak listeler

Güverte Planlı Bakım Kontrol Listesi Gemi bakımını planlarken kullanılacak form

YaĢam Mahalli-Kamaralar-Mutfak-

Kumanyalık-Revir Temizlik/Eksiklik

Kontrol Listesi

Ġlgili alanları teftiĢ ederken kullanılacak

kontrol listesi

KalkıĢ Öncesi Köprüüstü Kontrol Formu

VarıĢ Öncesi Köprüüstü Kontrol Formu

Limanlara varıĢ ve kalkıĢtan önce

köprüüstünde yapılacak kontrollerin listesi

Vardiya DeğiĢtirme Kontrol Listesi

(Çizelge 2.1)

Vardiya zabitleri, vardiya değiĢimi yaparken

yapacağı kontrollerin yazılı olduğu liste

Seyir Planı Yeni sefer baĢlamadan, seferle ilgili tüm

planlamanın yapıldığı formlar

Demirleme Ve Demirleme Vardiyası

Kontrol Listesi

Demirleme esnasında ve demir vardiyasında

yapılması gerekenlerin yazıldığı kontrol listesi

Kısıtlı GörüĢte Seyir Kontrol Listesi

(Çizelge 2.4)

Fırtına ve Ağır Havada Seyir Kontrol

Listesi

Olumsuz koĢullarda seyir yaparken yapılacak

olan kontroller formu

ÇarpıĢma

Karaya Oturma

Yangın

Ana Makine Hasarı (Çizelge 2.6)

Elektrik Hasarı

Dümen Hasarı

Acil durumlarda yapılması gerekenlerin ve

kontrol edilmesi gereklerin yazılı olduğu liste

Page 26: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

22

Gemiyi Terk Ġstasyonu Talimi

Yangın Ġstasyon Talimi (Çizelge 2.7)

Acil Dümen Talimi

Deniz Kirliliğini Önleme Tatbikatı

Denize Adam DüĢme Talimi

Kapalı Yerlere GiriĢ Talimi

Kapalı Yerde Yaralı Birini Kurtarma

Tatbikatı

Filikayı Suya Ġndirme Talimi

Ġlgili role talimlerinin raporları

Personel Olay/Kaza Raporu Bir personelin gemide geçirdiği kaza soncu

tutulan form

Ġç Denetim Formu ġirketin kendi gemilerini denetlerken

kullanacağı form

Uygunsuzluk Ve Düzeltici Eylem Kaydı

Gemide oluĢan bir uygunsuzluğun nedeni,

önleyici ve düzeltici faaliyetlerinin yazılacağı

form

Gemi Personeli Eğitim Kaydı

(Çizelge 2.3)

Gemide personele eğitim verildikten sonra

tutulan kayıt formu

Gemi Kaptanı Devir / Teslim Formu

Gemiden ayrılan kaptan gemiyi yeni kaptana

teslim ederken, gemi ile ilgili tüm bilgi ve

detayları yazacağı form

Gemi Emniyet Teçhizatının Periyodik

Kontrol Listesi

Gemi emniyetiyle ilgili teçhizatların periyodik

kontrol ve bakımı yapılırken kullanılan

kontrol listesi

Sıcak ĠĢler için Kontrol Listesi

Kapalı Yerlere GiriĢ Kontrol Listesi

Yakıt Alma Kontrol Listesi

Soğuk ÇalıĢma Kontrol Listesi

Yüksekte ve Bordada ÇalıĢma Müsaadesi

Pompa Dairesi GiriĢ Ġzni

Elektrik Devresinde ÇalıĢma Ġzni

Risk derecesi yüksek olan iĢlere baĢlamadan

önce yapılması gereken kontrollerin ve

alınması gereken izinlerin yazılı olduğu

formlar

Kaçak Yolcu Kontrol Listesi

(Çizelge 2.2)

Gemi limandan kalkmadan önce yapılması

gereken kaçak arama kontrol listesi

Alkol Kontrol ve Kayıt Formu Personele yapılması gereken alkol

kontrollerinin tutulduğu form

Bu liste EYS dâhilindeki örnek dokümantasyon sisteminin bir kısmını

oluĢturmaktadır, bu listedeki formlar EYS dokümantasyon sisteminin daha iyi anlaĢılması

için örnek olarak verilmiĢtir. ISM, dokümantasyon sisteminin ayrıntısını vermez, sadece

sistemin ana hatlarını belirler, Ģirket dokümanlarını kendi oluĢturur. Yani her Ģirketin form

isimleri ve içeriği farklılık gösterir.

Page 27: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

23

EYS’nin baĢarılı bir Ģekilde uygulanmasının temel Ģartı;

YAPTIĞINI YAZ - YAZDIĞINI YAP

ilkesine dayandırılabilir.

Farklı Ģirketlerin ISM form örnekleri aĢağıdaki gibidir:

VARDĠYA DEĞĠġTĠRME KONTROL LĠSTESĠ

Gemi çatışmayı önleme manevrası yaparken veya yapmak üzere iken veya rota değişikliği

üzerindeyken vardiya teslimi ertelenmelidir.

1

VARDĠYAYI TESLĠM ALAN ZABĠT AġAĞIDAKĠ DĠREKTĠFLERĠ OKUDU

MU?

KAPTAN DAĠMĠ EMĠRLERĠ

ĠLAVE KAPTAN TALĠMATLARI

SEYRÜSEFER UYARILARI

2 VARDĠYAYI TESLĠM ALANLARIN HEPSĠ GÖREVLERĠNĠ

YAPABĠLECEK KAPASĠTEDE MĠ?

3

VARDĠYAYI ALAN ZABĠT AġAĞIDAKĠ BĠLGĠLERLE HABERDAR EDĠLDĠ

MĠ?

GEMĠNĠN MEVKĠSĠ, ROTASI, SÜRATĠ VE DRAFTI.

HARĠTADA ĠġARETLĠ ROTA

VAR OLAN VE TAHMĠN EDĠLEN GELGĠTLER, AKINTILAR, HAVA VE

GÖRÜġ.

KÖPRÜÜSTÜNDEKĠ TÜM SEYĠR VE EMNĠYET TEÇHĠZATININ ÇALIġMA

DURUMU.

SAHĠL FENERLERĠ, ġAMANDRALARIN VS. TANIMI

VARDĠYA ESNASINDA KARġILAġILABĠLECEK DURUMLAR /

TEHLĠKELER.

MEYĠL, TRĠM, ÇÖKME VS.’NĠN OMURGA ALTINDAKĠ SERBEST

MESAFEYE ETKĠSĠ.

4 VARDĠYAYI DEVRALAN ZABĠTĠN GÖZLERĠ VAR OLAN

KOġULLARA ALIġTI MI?

Teslim alan Zabit Teslim eden Zabit Kaptan

MEHMET DOĞRU SALĠH ATAK ALĠ RIZA KARALĠ

Çizelge 2.1: Örnek ISM formu, Vardiya DeğiĢtirme Kontrol Listesi

Page 28: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

24

KAÇAK YOLCU ARAMA KONTROL FORMU

AĢağıda belirtilen aramalar Kaptan’ın kararına göre kalkıĢlardan ve varıĢlardan önce,

sorumlu bir zabit baĢkanlığında gemi adamları tarafından yapılacak ve kontrol edilen

mahaller mümkün olduğunca kilit altına alınacaktır.

ALAN 1: YAġAM MAHALLĠ ALAN 2: YÜK MAHALLĠ

1.1 Köprü, telsiz bölümü, akü

odası

2.1 Yük ambarları

1.2 Kamaralar 2.2 Ambar sintinesi (açık ise )

a) Zabit kamaraları 2.3 Havalandırma kanalları

b) Mürettebat kamaraları 2.4 Güverte yükü / boĢluklar

c) Ortak mahaller 2.5 Ambar kapakları alt tarafı

1.3 ÇamaĢırhane 2.6 Ambar kapak cepleri

1.4 Personel salonları 2.7 Mezarnalar

1.5 Kuzine / buz odaları

1.6 Üst değiĢtirme odaları ALAN 3: ANA GÜVERTE

1.7 Makine dairesine gidiĢler 3.1 Ambar giriĢleri

1.8 Filikalar 3.2 Direk dipleri / direk içleri

1.9 Emniyet acil durum depoları 3.3 Kreyn–Jeneratör odası

1.10 Genel depolar 3.4 BaĢüstü

1.11 Revir 3.5 Boya depoları

1.12 CO2 odası 3.6 Halatlıklar

1.13 Acil durum stor odaları 3.7 Zincir loçaları

1.14 Gemi ofisi 3.8 Zincir borusu

1.15 Klima santrali 3.9 Fan boĢlukları

1.16 Miyar güverte 3.10 Vinç odası

1.17 Yüzme havuzu

1.18 Yemek Salonları ALAN 5: DĠĞER MAHALLER

5.1

ALAN 4: MAKĠNE DAĠRESĠ 5.2

4.1 Makine dairesi 5.3

4.2 Kontrol odası 5.4

4.3 Depolar/atölye 5.5

4.4 Dümen odası 5.6

Page 29: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

25

4.5 Makine sintineleri 5.7

4.6 ġaft tüneli 5.8

4.7 Üst değiĢtirme odası 5.9

4.8 Baca kaportası 5.10

4.9 Fanlar/kanallar 5.11

4.10 Acil çıkıĢlar 5.12

ARAMA TĠMĠ ELEMANLARI

KAPTAN

Çizelge 2.2: Örnek ISM formu, Kaçak Yolcu Arama Kontrol Formu

Resim 2.1: Ġyi tutulmuĢ kayıt ve raporların uygunsuzlukları azaltması

2.2. ÇalıĢanların Sorumlulukları

ISM’de kilit unsur çalıĢanlardır. Deniz kazaları %90’ın üzerinde olasılıkla insan hatası

kaynaklıdır. ISM’in ilk hedefinin de kazaları önlemek olduğu düĢünüldüğünde, çalıĢanların

sisteme adaptasyonu hayati önem taĢımaktadır. ÇalıĢanlar arası iletiĢim, huzurlu çalıĢma

ortamı, motivasyonun da önemi büyüktür, ancak ilk ve en önemli adım eğitimdir.

Page 30: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

26

ġirket gerek deniz gerek kara personeline sürekli eğitim vererek kurmuĢ olduğu

Emniyetli Yönetim Sistemi’nin gerekliliklerini ve uygulamalarını personeline anlatır. Bu

doğrultuda bir eğitim politikası veya prosedürleri belirleyerek bunu Kalite ve Emniyet

Yönetim Kitabı’na ayrıntılı bir Ģekilde ekler.

ÇalıĢanlar Ģirket Emniyet Yönetim Sistemi’ni bilmek ve buna göre uygulamalarda

bulunmak zorundadır. Burada çalıĢanların iĢ ahlakı ve birlikte iĢ yapabilme değer tutum ve

davranıĢlarına sahip olması gerekmektedir

ġirket yıllık eğitim planları geliĢtirir. Gemi personeline gemiye çıkmadan önce Ģirket

politikaları ve SMS ile ilgili eğitimler verir ve gemide bu eğitimler devam eder. Gemide

verilen eğitimlerden Kaptan sorumludur ve bu eğitimler kayıt altına alınır.

GEMĠDE EĞĠTĠM KAYDI

Eğitim Alanların Adı TÜM PERSONEL

Gemi Pozisyonu GÜNEY ÇĠN DENĠZĠ

Verilen Eğitimin Konusu ISM KODU VE ġĠRKET EMNĠYETLĠ YÖNETĠM

SĠSTEMĠ

Süresi 1900 LT / 2030 LT

Eğitim Ortamı PERSONEL SALONU

Eğitim Sonucu BAġARILI

Eğitim Detayı GEMĠDE UYGULANAN ULUSLARARASI EMNĠYET

YÖNETĠMĠ KODU VE BU KONUDA ġĠRKETÇE

HAZIRLANMIġ OLAN “GEMĠ YÖNETĠMĠ EL KĠTABI”

VE GEMĠDE UYGULAMA ġEKLĠ HAKKINDA BĠLGĠ

VERĠLDĠ

Değerlendirme (Eğitimi

Veren Tarafından

Yazılacaktır)

EĞĠTĠMĠN PERSONELE FAYDALI OLDUĞU

GÖZLEMLENMĠġTĠR. GEMĠ YÖNETĠMĠ EL KĠTABI

UYGULAMALARI TEKRAR ANLATILARAK

PERSONELĠN ġĠRKET EMNĠYETLĠ YÖNETĠM

SĠSTEMĠNDEN UZAKLAġMAMASI SAĞLANMIġTIR

EĞĠTĠMĠ VEREN KAPTAN

I.ZBT. A. OLCAYTO AKALIN KPT. ALĠ RIZA KARALĠ

Çizelge 2.3: Örnek ISM formu, Gemide Eğitim Kaydı

Page 31: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

27

2.3. Gemilerin SMS Doğrultusunda Yönetimi

ġirket her gemisinin özel ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurarak gemilerinin

emniyetli yönetimi için prosedürler geliĢtirir. Gemide tüm operasyonlar bu prosedürlere göre

yapılır. Ayrıca Ģirket gemi operasyonları için planlama, kontrol, raporlama formları gibi

dokümanlar oluĢturur.

Örnek olarak;

ġirket uyuĢturucu ve alkol politikası oluĢturur,

Bu politikada personelin alabileceği alkol miktarının sınırını belirler,

Personelin bu konuda denetlenmesi için kaptana sorumluluk verir,

Denetlenen personelin kayıtlarının tutulması için “Alkol Kontrol ve Kayıt

Formu” yayımlar,

Kurallara uymayan personel için prosedür gereklerini uygular.

Böylece Ģirket, gemilerinde alkolden kaynaklı emniyetli ve etkili çalıĢma üzerinde

oluĢabilecek olumsuz etkilerin önüne geçmiĢ olur.

Bir baĢka örnekte ise Ģirket emniyetli sefer prosedürlerinin altında “Kısıtlı GörüĢte

Seyir Kontrol Listesi” oluĢturur ve bu listede gemi kısıtlı görüĢ koĢullarına girdiği zaman

vardiya zabitinin alacağı önlemleri sıralar, vardiya zabitine rehber olur. Böylelikle alınacak

önlemler sadece vardiya zabitinin bilgi ve öngörüsüne bırakılmamıĢ olup bir eksikliğe veya

hataya fırsat verilmez. (Çizelge 2.4)

Page 32: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

28

KISITLI GÖRÜġTE SEYĠR KONTROL FORMU

GEMĠ ADI : SEFER NO : TARĠH / SAAT :

NEREDEN :…………. NEREYE :……… POZĠSYON, LAT.:……… LONG.:……

Tik

1 AġAĞIDAKĠ TEÇHĠZAT ÇALIġTIRILDI MI?

1A

RADAR, ARPA VEYA DĠĞER PLOTLAMA SĠSTEMĠ, MANUEL

DÜMEN, VHF

1B SĠS ĠġARET ARAÇLARI, SEYĠR FENERLERĠ

1C ĠSKANDĠL DERĠNLĠĞĠNDE ĠSE ĠSKANDĠL

2 GÖZCÜ(LER) GÖREVLENDĠRĠLDĠ MĠ?

3 KAPTAN VE BAġ MÜHENDĠSE BĠLGĠ VERĠLDĠ MĠ?

4

1972 ULUSLARARASI DENĠZDE ÇATIġMAYI ÖNLEME TÜZÜĞÜ

ġARTLARINA, ÖZELLĠKLE EMNĠYETLĠ SEYĠR SÜRATĠ

AÇISINDAN UYULUYOR MU?

5

GEMĠ MEVKĠSĠ ġÜPHELĠ ĠSE, DEMĠRLEME OLASILIĞI DĠKKATE

ALINDI MI?

VARDĠYA ZBT KAPTAN

Çizelge 2.4: Örnek ISM formu, Kısıtlı GörüĢte Seyir Kontrol Formu

Page 33: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

29

2.3.1. Bakım-Tutum

Gemide bakım tutum SMS için çok önemlidir ve ayrı bir prosedür veya politika olarak

Kalite ve Emniyet Yönetim Kitabı’nda yer alır. Önleyici bakım-tutum planlamaları, kaza ve

acil durum risklerini en aza indirir. Bu maksatla Ģirketler, gerek makine bölümünü gerekse

güverte bölümünü kapsayacak Ģekilde etkin bir “Planlı Bakım Sistemi” oluĢturur. Bu

sistemde amaç, gemi sistem veya ekipmanlarının kontrollerinin yapılması, kontrol neticesine

göre sistem veya ekipman arıza vermeden veya emniyet riski oluĢturmadan önce

malzemenin bakım-tutumunun yapılarak tekrar kullanılması veya yenisi ile değiĢtirilmesidir.

Ayrıca Ģirket gemideki bazı ekipman ve sistemleri ayrı tutup bunlara özel bakım

prosedürleri geliĢtirebilir. Bu sistemlere “Önemli Makine ve Teçhizatlar”, “Kritik

Ekipmanlar”, “Stand-by Teçhizat ve Sistemler” gibi isimler verebilir. Çizelge 2.5’te bu

ekipmanların planlı bakımıyla ilgili bir ISM form örneği mevcuttur.

Page 34: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

30

KRĠTĠK EKĠPMAN BAKIM RAPORU

No Ekipman Kontrol

Periyodu Kontrolün Nasıl Yapılacağı

2 Filika ve kurtarma botu

motorları Haftalık Motoru çalıĢtır, yakıt miktarını kontrol et.

3 Acil durum yangın pompası Haftalık Yangın pompasını çalıĢtır, deniz suyu

basıncını kontrol et.

5 Dümen dairesi ile acil

durum haberleĢme sistemi Aylık KarĢılıklı olarak iletiĢim kur.

6 Genel ve yangın alarm

butonları Haftalık

Alarmları çal ve alarmların her yerden

duyulduğuna emin ol.

7 Sabit CO2 sistemi alarmı Aylık

Sabit CO2 sistemi start kutu kapağını aç ve

makine dairesinden alarm duyulduğuna

emin ol.

8 Acil durum dümen sistemi Ġki haftalık Acil durum dümen sistemini devreye alıp

kullan.

9 Duman dedektörleri Ġki haftalık Her bir dedektörü aktive ederek alarmı

çaldır.

11 Acil durum elektrik kaynağı Aylık Acil durum jeneratörünü devreye al,

aküleri kontrol et.

12

Tüm havalandırma

damperleri kapatma

sistemleri

Aylık Tüm damperlerin kolayca kapanabildiğini

kontrol et.

13 Köprü üstü alarmları Aylık Manuel alarm ver, alarmın duyulduğuna

emin ol.

15 Ana makine acil durum stop

butonu

3 aylık

veya her

limanda

Butona basıp ana makinenin stop ettiğini

gör.

18 Filika matafora limit sistemi Aylık Mataforayı indirip kaldır ve limit

sisteminin çalıĢtığını gör.

I. Zabit BaĢ Mühendis

Çizelge 2.5: Örnek ISM formu, Kritik Ekipman Bakım Raporu

Page 35: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

31

2.3.2. Acil Durumlara Hazırlık

Daha önce de bahsedildiği gibi ISM’nin amacı kazalar, yani acil durumları önlemektir.

ġirketler bu kapsamda önleyici tedbirler alır. (Çizelge 2.6) Ancak çok önemli bir husus da

kaza meydana geldiğinde hasarı en aza indirecek hareket tarzını sergilemektir. Bu da ancak

potansiyel acil durumlara hazırlıklı olmakla gerçekleĢebilir.

Personelin, geminin ya da yükün güvenliğini etkileyecek veya çevreye zarar

verebilecek olması muhtemel bütün olaylar ve durumlar “Potansiyel Acil Durumlar” olarak

tanımlanır.

AĢağıda potansiyel acil durumlardan bazıları listelenmiĢtir.

Ana makine arızası

Dümen arızası

ÇatıĢma

Karaya oturma

Yangın

Su alma

Denize adam düĢmesi

Deniz kirliliği

Ġskele/sahil tesislerine hasar

Yük karıĢması/kaybı

Ciddi yaralanma/ölüm

Korsan saldırısı

Kaçak yolcular ve mülteciler

ġüpheli cisim - paket / patlayıcı madde araması

Gemiyi terk

Arama kurtarma

Kapalı mahalden adam kurtarma

AĢırı yan yatma

SMS kapsamında Ģirketler Acil Durumlara Hazırlık Politikası geliĢtirir, acil durumları

tanımlar, prosedürler geliĢtirir ve hareket tarzlarını belirler. Bu prosedürlerde öncelik can

emniyeti, sonra çevre koruma ve mal emniyeti olmalıdır.

Acil durumlarda hareket tarzlarını gösterir formlar oluĢturulmalıdır. (Çizelge 2.7)

Page 36: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

32

GEMĠ ACĠL DURUM KURALLARI

Hedef Bu kuralların hedefi, deniz kazaları, insan yaralanması ve deniz kirlenmesi gibi acil

durumlarda gemice yapılan müdahale yöntemlerini belirlemektir.

Kontrol ve acil durumlar:

Deniz kazası meydana geldiğinde Kaptan, can emniyetine ilk önceliği

verecek ve böyle kazalarda karĢı önlemleri alma sorumluluğu taĢıyacaktır.

Deniz kazası meydana geldiğinde Kaptan, “Gemi Acil Durum Yöntemleri”

uyarınca hiç vakit geçirmeden harekete geçecektir.

Talimler

Acil durumlar için Kaptan aĢağıdaki talimleri yaptıracaktır.

(1) Yangınla mücadele talimi

(2) Yağ kirliliği ve yağ kirliliğinin önlenmesi talimi

(3) Kurtarma botu talimi

(4) Gemiyi terk talimi

(5) Acil durum dümen talimi

(6) ÇatıĢma talimi

(7) Karaya vurma / oturma talimi

(8) Ana makine arızası talimi

(9) Elektrik güç arıza talimi

(10) Denize adam düĢme talimi

(11) Kapalı mahalden adam kurtarma talimi

Kaptan yukarıda sayılan talimleri yaptırdığı sırada, her bir gemi adamının

bir bir bu talimlerde gösterdiği yeteneği değerlendirerek aldığı sonuçları

“Acil Durum Talim Kayıtları”na ve gemi Jurnaline kaydedecektir.

Çizelge 2.6: Bir Ģirketin “Kalite Emniyet Yönetim Kitabı”nda yer alan örnek acil durum

prosedürü

Page 37: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

33

ANA MAKĠNE HASARI

Doküman No:

Tarih: GMT:

Gemi Ġsmi: Kaptan:

1. Arızanın tarihi/saati

2. Geminin olduğu mevkii

3. Hasarın oluĢtuğu mevkii

(a)Hedefe kerteriz/mesafe

(b)Latitude/Longitude:

4. Civardaki gemiler – ÇatıĢma olasılığı varlığı Evet / Hayır

5. Çevredeki seyrüsefer tehlikeleri (Sığlık,

Engeller)

Evet / Hayır

6. Dümenin ele alınması Yapıldı / Daha Yapılmadı

7. “KUMANDA ALTINDA DEĞĠL”

Uluslararası iĢaretinin çekilmesi (Gece /

Gündüz)

Yapıldı / Daha Yapılmadı

8. Gözcü konsolidasyonu (Gözcülerin arttırılması,

radar/ VHF açılması)

Yapıldı / Daha Yapılmadı

9.Civar gemilerin dikkatine çağrı yapılması

(VHF, ĠĢaret fenerleri ile )

Yapıldı / Daha Yapılmadı

10. Hava ve deniz durumunun takibi Rüzgâr Yönü: Rüzgâr Hızı:

Hava Durumu:

Akıntı Hızı: Akıntı Yönü:

11. Geminin Sürüklenme durumu Yön:

Hız:

12. Demirlerin Hazırlanması

(Su derinliği: m)

Yapıldı / Daha Yapılmadı

13. Makine arızasının nedeninin tespit edilmesi Yapıldı / Daha Yapılmadı

14. Gemice onarımın mümkün olup olmadığı Evet / Hayır

15. Onarımların tahmini bitiĢ süresi

16. Yardım talebi Gerekli / Gerekli Değil

17. Temas listesi

(a) Acente

(b) Yetkililer

(c) ġirket

(d) Üretici/onarımcılar

(e) Parça ikmalcileri

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Yapıldı / Daha Yapılmadı

18. Kayıtlar

(a) Fotoğraflar

(b) Manevra Kayıt Defteri

(c) Jurnal

(d) Diğerleri ( )

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Yapıldı / Daha Yapılmadı

Çizelge 2.7: Örnek ISM formu, Ana Makine Hasarı

Page 38: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

34

YANGIN TALĠMĠ RAPORU

1 Talim Süresi BaĢ. Saati BitiĢ Saati

2 Talim Esnasında Gemi Pozisyonu

Lat Long

3 Yangının Çıktığı Mahal

4 Yangın Tipi

5 Kullanılan yangınla mücadele ekipmanları ve nasıl

kullanıldığı

6 Yangın alarmı ile ekiplerin yangın mahallinde müdahaleye

hazır olduğu an arasında geçen süre

7 A) Yangın pompası düzgün bir biçimde çalıĢtı mı? EE HH

B) Acil durum yangın pompası düzgün bir biçimde çalıĢtı mı? EE HH

C) Su geçirmez kapılar, yangın kapıları, yangın damperleri düzgün bir

biçimde çalıĢtı mı? EE HH

D) Alarm sistemi düzgün bir biçimde çalıĢtı mı? EE HH

E) Acil durum fan kapatma sistemi düzgün bir biçimde çalıĢtı mı? EE HH

F) Yangın kıyafetleri tam ve sağlam mı? EE HH

G) Kullanılan haberleĢme ekipmanları düzgün bir biçimde çalıĢtı mı? EE HH

H) Yangın hortumu, nozullar, hidrantlar iyi durumda mı? EE HH

I ) Tüm yangınla mücadele ekipmanları yerlerinde ve yeterli sayıda mı? EE HH

8 A) Tüm personel acil durum görevini biliyor mu? EE HH

B) Tüm personel acil duruma uygun giyinmiĢ mi? EE HH

C) Personel yangınla mücadele ekipmanlarını kullanmayı biliyor mu? EE HH

10 A) Talimde kullanılan tüm malzemeler yerine kondu mu? EE HH

B) Talim süresince herhangi bir aksaklığa rastlandı mı? EE HH

11 A) Köprü üstü ve makine talimin bittiğine dair bilgilendirildi mi? EE HH

12 Katılımcı sayısı

13 Görevli olduğu için katılmayanların sayısı

14 BaĢka sebeplerden dolayı katılmayan sayısı

İsim Rütbe Sebep

İsim Rütbe Sebep

İsim Rütbe Sebep

15 Kaptan’ın talimle ilgili görüĢleri

I.Zabit KAPTAN

SALĠH ATAK ALĠ RIZA KARALĠ

Çizelge 2.8: Örnek ISM formu, Yangın Talimi Formu

Page 39: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

35

SMS kapsamında personel acil durumlara karĢı hazır tutulmalı. Potansiyel Acil

Durumlar ile ilgili gerek gemide uygulanacak ve gerekse gemi-Ģirket ortaklaĢa tatbik

edilecek olan talimler yapılmalıdır. Bu talimler Ģirket tarafından yıllık olarak planlanmalı ve

uygulaması kayıt altına alınmalıdır (Çizelge 2.8).

2.4. Sistemin Denetimi

ġirketin kurmuĢ olduğu Emniyetli Yönetim Sistemi çerçevesinde yapılan

uygulamaların, iĢlemlerin ve kayıtların, yine belirtilen sisteme ve ISM Kodunun istediği

kurallara ne kadar uygun olduğunu, planlanan uygulamaların ne ölçüde gerçekleĢtiğinin

tespit edilmesi için sistemin denetlenmesi gerekmektedir.

Ġç denetleme (internal audit) ve dıĢ denetleme (external audit) olmak üzere ikiye

ayrılır.

2.4.1. Ġç Denetleme (Internal Audit)

Denetleme faaliyetinin, Ģirket içinde yer alan bir kiĢi veya bir grup denetleyici

tarafından ya da Ģirket dıĢından seçilen bağımsız denetleyici kiĢi veya grup tarafından, ISM

kodu gereği yapılan bir denetlemedir. ġirketin kendi kendini denetlemesidir. Ġç deneteme

Ģirketin oluĢturduğu bir plan ve yöntem doğrultusunda yapılır ve Emniyetli Yönetim

Sisteminin aksayan taraflarını bulmak ve düzeltici faaliyet uygulamak maksadıyla yapılır.

Bu yolla Ģirket, kendi sisteminin etkin ve verimli bir Ģekilde çalıĢıp çalıĢmadığını,

varsa sistemdeki problemli ya da zayıf yönleri ve uygulamaları görme imkânı bulur.

2.4.2. DıĢ Denetleme (External Audit)

DOC ve SMC sertifikalarını veren kuruluĢ, bayrak devleti veya liman otoritesi

tarafından yapılan denetlemedir. DıĢ denetçi klas kuruluĢu ve bayrak devleti denetçisi

olabilir.

Page 40: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

36

UYGULAMA FAALĠYETĠ Siz de atölyeleriniz için uygulanabilecek bir EYS kurup bu sistemin politikalarını

belirleyip çeĢitli formlar oluĢturunuz.

ĠĢlem Basamakları Öneriler

EYS uygulanacak atölyenizi belirleyiniz.

Atölyenizin özelliklerine göre en az 3

adet politika belirleyiniz ve

politikalarınızı detaylı bir Ģekilde yazınız.

Politikalarınızla ilgili bilgisayar

ortamında çeĢitli formlar, kontrol

listeleri, planlama listeleri oluĢturunuz ve

çıktılarını alınız.

OluĢturduğunuz EYS sistemini

öğretmenlerinize ve arkadaĢlarınıza

anlatarak atölyenizde uygulayınız.

Belirleyeceğiniz bu atölyelerin “Denizde

Emniyet Atölyesi”, “Gemicilik Atölyesi”

gibi içinde tehlike yaratabilecek

malzemesi çok olan atölyeler olması

iĢinizi kolaylaĢtıracaktır.

Belirleyeceğiniz politikalar “Emniyetli

ÇalıĢma Politikası”, “Malzeme Kullanma

Politikası”, “Dokümantasyon Politikası”,

“Atölye Denetleme Politikası”, “Öğrenci

Görevleri Politikası” “Atölye Temizlik

Politikası” gibi yaratıcı ve atölyenizin

özel koĢullarına uygun politikalar

olabilir.

OluĢturacağınız formlar malzemelerle

ilgili kullanma talimatı, emniyet kontrol

listeleri, atölye denetleme listesi,

malzeme kullanma izin formları, acil

durumda hareket tarzlarını içeren formlar

olabilir.

UYGULAMA FAALĠYETĠ

Page 41: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

37

ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME AĢağıdaki soruları dikkatlice okuyunuz ve doğru seçeneği iĢaretleyiniz.

1. ISM Kodunun uygulama sürecinin sırası aĢağıdaki Ģıklardan hangisinde doğru

verilmiĢtir?

I. Sistem denetlenir.

II. ġirket çalıĢanları sisteme adapte edilir.

III. Yönetim SMS oluĢturur.

IV. ġirket ve gemileri SMS’ye göre yönetilir.

A) I-II-III-IV B) III-II-IV-I C) III-I-IV-II D)II-III-I-IV E)IV-I-II-III

2. Gemi ve Ģirket arasında bir köprü, EYS’nin uygulanmasında tam yetkili olan ve

iĢletme tarafından atanan kiĢi kimdir?

A) Kaptan

B) 2. Kaptan

C) DPA

D) Enspektör

E) Genel Müdür

3. EYS gereği gemilerde önleyici bakım tutum yapılmasının temel amacı nedir?

A) Kaza ve acil durum risklerini en aza indirmek

B) Denetlemelere hazırlıklı olmak

C) ġirketi gereksiz maddi zarara sokmamak

D) Gemi ekipmanlarının kullanım ömrünü uzatmak

E) DPA talimatlarına uymak

4. ġirket EYS kurarken aĢağıdaki politikalardan hangisini oluĢturabilir?

A) Çevre Politikası

B) Sağlık ve Hijyen Politikası

C) UyuĢturucu ve Alkol Politikası

D) Bakım – Tutum Politikası

E) Yukarıdakilerin hepsini oluĢturabilir

5. EYS kapsamındaki denetlemeler hangi Ģıkta doğru verilmiĢtir?

A) Bayrak devleti denetlemesi ve Genel Müdür denetlemesi

B) Ġç denetleme ve dıĢ denetleme

C) DOC denetlemesi ve SMC denetlemesi

D) SOLAS denetlemesi ve ISM denetlemesi

E) DPA denetlemesi ve Kaptan denetlemesi

ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME

Page 42: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

38

DEĞERLENDĠRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.

Cevaplarınızın tümü doğru “Modül Değerlendirme”ye geçiniz.

Page 43: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

39

MODÜL DEĞERLENDĠRME UYGULAMALI TEST

Bir geminin kaptanına giderek çalıĢmalarınız hakkında bilgi veriniz. Kaptan tarafından

görevlendirilen zabit nezaretinde gemide uygulanan EYS hakkında bilgi toplayınız. ġirketin

“Kalite ve Emniyet Yönetim Kitabı”nı okuyunuz. ġirketin kullandığı veya ekte verilen form

ile “Ġç Denetim-Internal Audit” yapınız.

EMNĠYETLĠ YÖNETĠM SĠSTEMĠ DENETLEME KONTROL

LĠSTESĠ

DENETMEN

ÖĞRENCĠ

DENETLEME TARĠHĠ

GEMĠ ADI

ġĠRKET ADI

GEMĠ KAPTANI

GÖREVLĠ ZABĠT

DENETLENEN KONU NOTLAR EVET HAYIR

GEMĠDE KALĠTE VE EMNĠYET

YÖNETĠM EL KĠTABI VAR MI?

KĠTAPTA ġĠRKET POLĠTĠKALARI

BELĠRLENMĠġ MĠ?

KĠTAPTA ġĠRKET ÇALIġANLARININ

GÖREV VE YETKĠLERĠ AÇIKÇA

BELĠRTĠLMĠġ MĠ?

KĠTAPTA DÖKÜMANTASYON

SĠSTEMĠ ĠLE ĠLGĠLĠ STANDARTLAR

BELĠRLENMĠġ MĠ?

ġĠRKETTE DOC VAR MI?

DOC GEÇERLĠLĠK TARĠHĠ GÜNCEL

MĠ?

GEÇERLĠLĠK TARĠHĠ

GEMĠDE SMC VAR MI?

MODÜL DEĞERLENDĠRME

Page 44: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

40

SMC GEÇERLĠLĠK TARĠHĠ GÜNCEL

MĠ?

GEÇERLĠLĠK TARĠHĠ

DPA’ĠN KĠM OLDUĞU VE

GÖREVLERĠ AÇIKÇA BELĠRLENMĠġ

MĠ?

DPA ĠSMĠ

GEMĠYE DAHA ÖNCE ĠÇ DENETĠM

YAPILMIġ MI?

ĠÇ DENETĠM TARĠHĠ

EYS ĠLE ĠLGĠLĠ GEMĠ ĠÇĠ

EĞĠTĠMLER YAPILMIġ MI?

KAYITLARI MEVCUT MU?

SON EĞĠTĠM TARĠHĠ

ACĠL DURUM TALĠMLERĠ YAPILMIġ

MI? KAYITLARI MEVCUT MU?

SON BĠR AY ĠÇĠNDE YANGIN VE

GEMĠYĠ TERK TALĠMĠ YAPILMIġ MI?

TALĠM HARĠHLERĠ

GEMĠ-ġĠRKET ORTAK TALĠMĠ

YAPILMIġ MI?

EMNĠYET KOMĠTESĠ TOPLANTISI

YAPILMIġ MI? KAYITLARI MEVCUT

MU?

TOPLANTI TARĠHĠ

ACĠL DURUM KONTROL LĠSTELERĠ

MEVCUT MU?

UYGUNSUZLUK, KAZA VE

TEHLĠKELĠ OLUġUM RAPORLARI

TUTULMUġ MU?

STAND-BY EKĠPMANLARI KONTROL

LĠSTESĠ TUTULMUġ MU?

KONTROL TARĠHĠ

KRĠTĠK EKĠPMAN KONTROL LĠSTESĠ

TUTULMUġ MU?

KONTROL TARĠHĠ

GEMĠDE PLANLI BAKIM SĠSTEMĠ

MEVCUT MU?

EMNĠYET EKĠPMANLARI DÜZENLĠ

BĠR ġEKĠLDE KONTROL EDĠLĠYOR

MU?

SON KONTROL TARĠHĠ

KAMARA – KUZĠNE – REVIR VB.

TEMIZLIK KONTROL LISTELERĠ

TUTULMUġ MU?

KALKIġ-VARIġ ÖNCESĠ K/Ü

Page 45: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

41

KONTROL LĠSTELERĠ TUTULMUġ

MU?

SON SEFERĠN SEYĠR PLANI

YAPILMIġ MI?

SON SEYĠR PLANI

TARĠHĠ

VARDĠYA DEĞĠġĠM KONTROL

LĠSTESĠ TUTULUYOR MU?

DEMĠRLEME VE DEMĠR VARDĠYASI

KONTROL LĠSTESĠ MEVCUT MU?

SON KONTROL TARĠHĠ

RĠSK DERECESĠ YÜKSEK ĠġLERLE

ĠLGĠLĠ ĠZĠN FORMLARI MEVCUT

MU?

ĠZĠN FORMLARI OLAN

ĠġLER

OLUMSUZ KOġULLARDA SEYĠR

KONTROL FORMLARI MEVCUT MU?

PERSONEL ALKOL KONRTOL

FORMU TUTLUYOR MU?

SON KONTROL TARĠHĠ

GEMĠ ARAMA KONTROL LĠSTESĠ

MEVCUT MU?

SON ARAMA TARĠHĠ

Page 46: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

42

KONTROL LĠSTESĠ

Bu modül kapsamında aĢağıda listelenen davranıĢlardan kazandığınız becerileri Evet,

kazanamadığınız becerileri Hayır kutucuğuna (X) iĢareti koyarak kendinizi değerlendiriniz.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1. ġirketin ISM koduna tabi olup olmadığını, koda tabi ise nedenini

öğrendiniz mi?

2. ISM kodu kapsamında Ģirketin almıĢ olduğu sertifikaları incelediniz

mi?

3. Gemide bulunan “Kalite ve Emniyet Yönetim Kitabı”nı incelediniz

mi?

4. ġirketin prosedür ve politikalarını okudunuz mu?

5. ġirketin DPA’inin kim olduğunu öğrendiniz mi?

6. Gemi dosyalama sisteminin nasıl çalıĢtığını öğrendiniz mi?

7. Bir önceki iç denetim raporlarını görevli zabitten istediniz mi?

8. Son emniyet komitesi toplantı tutanağını incelediniz mi?

9. Geminin stand-by ve kritik ekipmanlarının neler olduğunu

öğrendiniz mi?

10. Gemi iç denetim formu veya ekteki form ile iç denetim yaptınız

mı?

DEĞERLENDĠRME

Değerlendirme sonunda “Hayır” Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz.

Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız

“Evet” ise bir sonraki modüle geçmek için öğretmeninize baĢvurunuz.

Page 47: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

43

CEVAP ANAHTARLARI ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1’ĠN CEVAP ANAHTARI

1 B

2 E

3 D

4 E

5 B

ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2’NĠN CEVAP ANAHTARI

1 B

2 C

3 A

4 E

5 B

CEVAP ANAHTARLARI

Page 48: ULUSLARARASI EMNĠYET YÖNETĠMĠ SĠSTEMĠ- ISM · ISM Kod Ġngilizce “International Safety Management” kelimelerin baĢ harflerinden oluĢan ve Türkçesi “Uluslararası Emniyetli

44

KAYNAKÇA

BAK Osman AĢkın, Denizcilik Sektöründe Risk Analizi ve Uluslararası Güvenli

Yönetim Kodu (ISM CODE) Doktora Tezi, Ġstanbul Teknik Üniversitesi, Fen

Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul, 1999.

AKBULUT Bilal, Yüksek Süratli Gemi ĠĢletmeciliğine Kalite ve Emniyet

Yönetimi Sistemleri Entegrasyonu Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul Teknik

Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul, 2006.

TAYLAN Mehmet, Güvenli Gemi ĠĢletmeciliği ve ISM Kodu, Gemi ĠnĢaatı ve

Deniz Teknolojisi Teknik Kongresi, Bildiriler Kitabı, Ġstanbul, 1999.

ġEKER ÖĞÜZ Zehra, Güvenli Yönetim Sisteminin Donatanın Yükle Ġlgililere

KarĢı Sorumsuz Olduğu Haller Üzerindeki Etkisi, Ġstanbul Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Mecmuası, Cilt LXI, ss.327-337, 2003.

ECE Jale Nur, Uluslararası Emniyetli Yönetim (ISM) Kodu,

http://www.kaptanhaber.com 2004-12-24 23:32:00

Uluslararası Emniyet Yönetimi Kodunun Türk Bayraklı Gemilere ve

ĠĢletmecilerine Uygulanmasına Dair Yönetmelik, Resmî Gazete 27.10.2009

Sayısı: 27389.

ISM & ISPS Pocket Checklist, Lloyd’s Register / UK P&I Club, 2010.

BeĢiktaĢ Likid TaĢımacılık, Denizcilik Ticaret Anonim ġirketi, ġirket Yönetim El

Kitabı, 2005.

Yasa Gemi ĠĢletmeciliği ve Ticaret A.ġ., Uluslararası Emniyet ve Çevre Koruma

(Ism) Mevzuatı, Gemi Yönetim El kitabı, 1999.

Moliva Shipping Inc., Quality And Safety Management Policy Manual, 1997.

http://imo.udhb.gov.tr/ (EriĢim Tarihi: 15.08.2016/ 08.00)

http://udhb.gov.tr/ (EriĢim Tarihi: 15.08.2016/ 10.00)

http://www.imo.org/ (EriĢim Tarihi: 15.08.2016/ 12.00)

https://en.wikipedia.org/ (EriĢim Tarihi: 15.08.2016/ 14.00)

http://www.admiraltylawguide.com (EriĢim Tarihi: 15.08.2016/ 16.00)

KAYNAKÇA