44
CONSTRUINT CONEIXEMENT GUIA PER AL DOCENT UNITAT DIDÀCTICA #5

UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

CONSTRUINT CONEIXEMENT

GUIA PER AL DOCENT

UNITAT DIDÀCTICA #5

Page 2: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

2

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

ÍNDEXPresentació de la unitat didàctica 6 •Objectiusespecíficsdelaunitat •Objectiusgeneralsdel’etapa •Treballdecompetènciesbàsiques •Connexionsambaltresàrees •Materialnecessari •Preparaciódelprofessorat

Marcteòric 11 •Introducció •Conceptesclau •LaViquipèdia •LaViquipèdiaal’aula

Dinàmicadel’activitatdereflexióal’aula 18 •Neutralitat •Qualitatifiabilitat •Admissibilitat •Tancamentdel’activitat

Dinàmicadel’activitatdecontribucióalaViquipèdia 24 •Introducció •Explicaciódel’exercici •Dinàmica •Escriurel’article •L’articleperfectealaViquipèdia •Tancamentdel’activitat

Propostad’avaluaciódel’activitat 38

Orientacionsmetodològiques 39

Materialcomplementari 41

Page 3: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

3

La intel·ligència col·lectiva sorgeix de la col·laboració d’individus d’una mateixa espècie. Una bresca d’abelles il·lustra el suport mutu entre aquests insectes. Font: Viquipèdia.

Page 4: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

4

Aquestaunitatsorgeixd’unacol·laboracióamb Àlex Hinojo i Laia Benito,d’Amical Wikimedia.

Temporització

2hores

Nivell

ESOiBatxillerat

Àrees

Totes

CONSTRUINT CONEIXEMENT

UNIVERS INTERNET

Page 5: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

5

Hem viscut en aquest món on les coses petites es fan per amor i les coses grans pels diners. Ara tenim Viquipèdia. Tot d’una, les coses grans es poden fer per amor.

CLAY SHIRKY

Page 6: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

6

AquestaunitatpresentadiversosexercicispertreballarlaViquipèdiaal’aulaafiqueelsalumnesconeguinafonsl’einaipuguinutilitzar-laambautonomiaideformacríticairesponsable.

OBJECTIUS ESPECÍFICS DE LA UNITAT

Enacabarlaunitat,elsalumneshauriendesercapaçosde:

• ConèixerelfuncionamentilafilosofiadelaViquipèdia.

• UtilitzarViquipèdiaambautonomia,sentitcríticiresponsabilitat.

• Aprofundirenelsconceptesques’escullin.

• RedactararticlesbasatsenlesquatrenormesdelaViquipèdia:referenciarelcontingutambfontsfiables,ferservirunpuntdevistaneutral,evitarelcontingutpromocionalinoutilitzarrecercaoriginal.

PRESENTACIÓ DE LA UNITAT DIDÀCTICA

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 7: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

7

OBJECTIU

Desenvolupariconsolidarhàbitsd’esforç,d’estudi,detreballindividualicooperatiuidedisciplinacomabaseindispensableperaunaprenentatgeeficaçiperaconseguirundesenvolupamentpersonalequilibrat.

Comprendreiexpressarambcorrecció,oralmentiperescrit,textosimissatgescomplexosenllenguacatalana,enllenguacastellanai,sis’escau,enaranès.

Comprendreiexpressar-sedemaneraapropiadaenunallenguaestrangeraomésd’una.

Desenvoluparhabilitatsbàsiquesenl’úsdefontsd’informaciódiverses,especialmentenelcampdelestecnologies,persaberseleccionar,organitzariinterpretarlainformacióambsentitcrític.

COM ES TREBALLA?

Col·laboraramblaViquipèdiaexigeixuntreballmetòdicpertaldeseguirelsestàndardsenciclopèdicsidesenvoluparl’esperitcooperatiuafiderespectareltreballdelsaltresviquipedistes.

LaViquipèdiaésunaenciclopèdiai,comatal,exigeixqueelsseustextosestiguinescritscorrectament.

Undelsexercicisqueesproposaéseldetraducciód’articlesd’altresllengüesalcatalà.

UndelsrequisitsdelaViquipèdiaésreferenciartotalainformacióques’escriuenelsarticles.Aquestfetobligaelsalumnesafamiliaritzar-seambeltractamentdefontsd’informaciódiverses.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

OBJECTIUS GENERALS DE L’ETAPA

Page 8: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

8

COMPETÈNCIA

Competènciacomunicativalingüísticaiaudiovisual.

Tractamentdelainformacióicompetènciadigital.

Competènciad’aprendreaaprendre.

Competènciad’autonomiaiiniciativapersonal.

COM ES TREBALLA?

LaredacciódelsarticlesperalaViquipèdiaobligaelsalumnesadesenvoluparlasevacompetèncialingüísticaiaudiovisual.

PerelaborarunarticleperalaViquipèdiaésimprescindibletreballarambmúltiplesfontsd’informació.Alhora,elsalumneshandetreballarambdiferentseinesdigitals.

Elformatdetreballqueesproposadónaeinesalsalumnesafiquepuguincontinuarinvestigantipublicantpelseucompte,amblaqualcosas’esténl’aprenentatgeforadelesaules.

Aquestexercicivolengrescarelsalumnesacol·laboraramblaViquipèdiaalmargedelprojected’UniversInternet,iafavorirquedesenvolupinelsvalorsdeperseverança,esperitcríticiresponsabilitat.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

TREBALL DE COMPETÈNCIES BÀSIQUES

Page 9: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

9

CONNEXIONS AMB ALTRES ÀREES

Aquestaunitatdidàcticatreballacontingutsdediversesmatèries,principalmentdellengüesidelesmatèriesrelacionadesambelsconceptesqueesdesenvolupin.

MATERIAL NECESSARI

• Prezi amblaguiadelaunitat

• Peral’activitatdereflexió:fitxes impreses.

• Peral’activitatdecontribucióalaViquipèdia:ordinadorsambconnexióaInternet.

PREPARACIÓ DEL PROFESSORAT

• Llegirlaguiaiconsultarelmaterialcomplementarirecomanat.

• Familiaritzar-seamblaViquipèdiailesseveseinesd’edició.

• Decidirquintipusdetascarealitzaràambelsalumnes:creaciód’unarticle,ampliació,traduccióoil·lustració.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Fitxer adjunt *

* Escriu un email a [email protected] i t'enviarem els fitxers.

Page 10: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

Imagina un món on cada persona del planeta té lliure accés a absolutament tot el coneixement humà. Això és el que estem fent.

JIMMY WALES

Page 11: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

11

INTRODUCCIÓ

AquestaunitatpresentadiversosexercicispertreballarlaViquipèdiaal’aulaambl’objectiud’ensenyarelsalumnesamoure’sperInternetcomausuariscrítics,actiusiautònoms.Lesactivitatsqueesplantegens’agrupenendosblocs:dereflexióidecontribucióalaViquipèdia.

L’interèsd’aquestaactivitatrauenquèestreballenconeixementsicompetènciestransversals,comlacomunicacióiexpressióescrites,lacompetènciadigital,elrigorenl’execuciódetreballsacadèmics,lacreativitatil’autonomia.

CONCEPTES CLAU• Viquipèdia• Dretsd’autor• CreativeCommons• Intel·ligènciacol·lectiva

LA VIQUIPÈDIA

QUÈ ÉS LA VIQUIPÈDIA

LaViquipèdiaésunaenciclopèdialliuremantingudaperlaFundacióWikimedia,unaorganitzaciósensefinalitatdelucre.Elsmésde15milionsd’articlesquecontéhanestatescritsdemaneracol·laborativaperusuarisd’arreudelmón,ilamajoriadelsseusarticlespodensereditatsperqualsevolpersona.Vasercreadael2001perJimmyWalesiLarrySangeriactualmentésl’obradereferènciamésgranipopulard’Internetiundelsllocswebsmésconsultats.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

MARC TEÒRIC

Page 12: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

12

Laversióencatalà,queactualmentcomptaambmésde466.000articles,vaserlasegonaViquipèdiaafundar-se,almarçdel2001,desprésdel’anglesa.ActualmenthihaversionsdelaViquipèdiaenmésde250llengües,236delesqualsestanactives.

QUÈ NO ÉS

Enunaenciclopèdialainformaciónos’inclounomésperquèsiguiverídicaoútil.Encaraquehihadebatssobrel’admissibilitatilaconveniènciaenciclopèdicadedeterminatstipusd’entrades,hihaconsensenquèelspuntssegüentssónbonsexemplesdelquelaViquipèdianoés:

• Noésundiccionari.

Elsarticlesnohandeserdefinicionsdediccionari(significatiusosdelsmots),sinóarticlesenciclopèdics,queparlinsobreuntemadeterminat.ElViccionariéselllocadequatperaixò.

• Noésunaeditoriald’ideesoriginals.

LaViquipèdianoésunllocperpublicarassaigs,anàlisisonovetats;aspiraarecollirelconeixementgeneralmentacceptatpelsexperts.D’acordamblasevapolíticaderecercaoriginal,nos’hauriad’utilitzarlaViquipèdiaperacapdelsmotiussegüents:

- Recerquesoriginalsoinèdites.- Invencionspersonals.- Assaigspersonals.- Fòrumsdediscussió.

• Noésunaplataformadepromoció.

LaViquipèdianoésunllocperdifondreideologiaoferpromoció,propagandaopublicitatdequalsevoltipus.Aixòs’aplicatantalsarticlescomalespàginesdelprojecte.Pertant,capcontingutallotjatalaViquipèdianohadecontenir:

- Promoció,propagandaoreclutament.- Articlesd’opinió.- Escàndols,rumorsoxafarderies.- Autopromoció.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 13: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

13

- Publicitat.POLÍTICA I NORMES

LaViquipèdiatéunasèriedepolítiquesinormesambelpropòsitd’assegurarl’objectiudecrearunaenciclopèdialliureifiable.Aquestesexpressenelsprincipisfundacionalsielconsensdelacomunitat.Pertant,sónunareferènciaaseguirpertothom.Noobstantaixò,calseguirelsentitcomúdonantpreferènciaal’esperitmésquenopasalalletraiignorarlesentradessientrenenconflicteambl’objectiubàsic.

Els cinc pilars

ToteslespolítiquesoficialsdelaViquipèdiabasenelsseusprincipisencincpilarsquedefineixenelcaràcterdel’enciclopèdia:

• LaViquipèdiaésunaenciclopèdiaqueincorporaelementsdelesenciclopèdiesgeneralsidelesespecialitzades.

• LaViquipèdiacercael«puntdevistaneutral»,ésadir,intentaaconseguirqueelsarticlesnoexagerinunpuntdevistaespecífic.

• LaViquipèdiaésdecontingutlliure,demaneraquetothomhipotcol·laborarilapotdistribuirlliurement.

• LaViquipèdiasegueixunesnormesd’etiqueta.Calrespectarelscompanysviquipedistesfinsitotquannose’ncomparteixilesopinions.

• LaViquipèdianoténormesinamoviblesmésenllàd’aquestscincprincipisgenerals.

LA VIQUIPÈDIA A L’AULA

PER QUÈ?

LaViquipèdiaésunprojectedegransdimensionsquehacrescutmoltràpidamentiques’hafetunbonllocentreelsalumnesperlasevaaccessibilitat.Benutilitzadapotserunaeinadegranutilitattantperalsalumnescomperalsprofessors.Elsprimerss’hisentenagust,jaquefuncionaenunentornnaturalperaells–Internet–,ielssegonsveuencomelsseusalumnestenenunfàcilaccésaarticlesdequalitatdetotselscampsdelsaber.

Noobstantaixò,laViquipèdiaéstambéfontdecontrovèrsiesquegirenalvoltantdeduesqüestionsfonamentals:d’unabanda,quetothompotescriure-hii,pertant,noestàenmansd’especialistes,idel’altra,quepermetalsalumnesutilitzarelsarticlessensenitansolsllegir-los,amblatècnicadelcopiai

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 14: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

14

enganxa.

Aquestsprosicontres,però,sónelsquesituenl’aulacoml’espaiidoniontreballarlaViquipèdia.Entendrequinsensónelspuntsfortsilesdebilitatsafavoriràunúsmésconscientdel’einaperpartdelsalumnes.Amés,laViquipèdiaofereixunentornfavorableafiqueelsalumnestreballinhabilitatsessencialsqueelsservirantantenl’àmbitlaboralcomenelpersonal.

Alhora,elsprofessorsprendranconsciènciadelsavantatgesiinconvenientsdelfetquelainformacióques’hipottrobarestiguientransformacióconstantodelfetqueelsarticlesestiguinredactatsperunacomunitatformadapervoluntarisexpertsinoexperts.Enaquestsentit,eltreballamblaViquipèdiapotservirperreflexionarsobrel’expertesa,elconsensol’aprenentatgeieltreballcol·laboratiu.

Aixídoncs,enresum,laViquipèdiafacilitatrestipusdetreballambelsalumnessegonselrolquese’lsfaciadoptar:

1. L’alumnecomalectorestudiantseguintl’enfocamentdelapedagogiaclàssica(cerca,consultaiexplotaciód’informacions).

2. L’alumnecomaredactorieventualmentil·lustradorques’integradinsd’unacomunitataprenent,seguintl’enfocamentdelapedagogiaactiva.

3. L’alumnecomaestudiósdelaViquipèdiacomaeinaicomunitatsocial.

RESULTATS DE L’APRENENTATGE

LaViquipèdiapermettreballardiferentshabilitatsicapacitatsdelsalumnes.Algunesdelesprincipalssónaquestes:

• Alfabetitzaciómediàticaipensamentcrític:elsalumnesaprenenaidentificarelsdiferentspuntsdevistaiadetectarargumentsparcialsibiaixosenlainformació.Aixòelsajudaaavaluarlaqualitatifiabilitatdelsarticlesid’altrestextosinformatius.

• Redacció de textos expositius: elsalumnestreballenlaredaccióseguintunestilenciclopèdic,buscantelpuntdevistamésneutraliobjectiupossible.

• Treball col·laboratiu: elsalumnestreballendemaneracol·laborativatantentreellscomamblarestadelacomunitatviquipedistaperelaborararticlesdequalitat.

• Revisió de la literatura sobre un tema:elsalumnesagafenpràcticaatrobarinformació,resumir-la,processar-lairelacionar-la.

• Citació: elsalumnesaprenenautilitzar,referenciaricitarcorrectamentdiferentsfontsd’informació.

• Etiqueta: eltreballamblacomunitatviquipedistaserveixpertreballarles

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 15: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

15

normesdecomportamentsocialenl’entornvirtual.• Llenguatge wikitext: elsalumnesaprenenlesbasesdelllenguatgede

programaciódeleswikis.• Drets d’autor: elsalumnesaprendranconceptesbàsicsrelacionatsambels

dretsd’autorilesllicèncieslliures.• Ciutadania: elsalumnestenenl’oportunitatdeparticiparactivamentcoma

ciutadansenunprojectedeconeixementagranescala.

COMPROMÍS DELS ESTUDIANTS

Quans’utilitzalaViquipèdiaenunatascaal’aula,lesmotivacionsielsresultatsd’aprenentatgedelsalumnesvariensignificativament,peròunadelesconstantsésqueelsalumnesacostumenacomprometre’smésamblatasca.Aquestssónalgunsdelselementsquevalorenméselsalumnesenaquesttipusd’exercicis:

• Audiència global: moltsalumnesaprecienqueelseutreballpuguiservistpermilersdepersones.

• Utilitat de la tasca: elsalumnesvalorenqueelresultatdelseuesforçtinguiutilitatmésenllàdel’aulaoperaellsmateixosiquenosiguinomésavaluatioblidat.

• El retorn: aalgunsalumneselsagradarebrel’opiniósobrelasevafeinad’altrespersonesd’arreu.

• Experiència singular:engeneralelsagradatrencaramblamonotoniadelestasquesméshabitualsisentenqueambexercicisdiferentsaprenennoveshabilitats.

TIPUS D’EXERCICIS

HihadiversesmaneresdeparticiparalaViquipèdia.Peraquestmotiu,espodenduratermediferentsexercicisal’aulasegonsl’objectiud’aprenentatgequeespersegueixi,elnivelldelsalumnesoeltempsdequèesdisposi:

ACTIVITAT DE REFLEXIÓ A L’AULA

• La Viquipèdia a debat: mésenllàdecrearundebatafavoroencontradelaViquipèdia,aquestaactivitatvolservirperposarsobrelataulaqüestionsquepodenpreocuparalumnesiprofessors,pertalqueunsialtresconeguinafonsl’einaipuguinutilitzar-laambsentitcrítici

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

A

Page 16: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

16

ACTIVITAT DE CONTRIBUCIÓ A LA VIQUIPÈDIA

• Crear un article nou: perpublicarunarticle,nocalquesiguigaireexhaustiu.Avegadeséstanimportantcompletarunarticlecomcomençar-neundenouambunabreuintroduccióafiquealtresviquipedistess’animinacol·laborar-hi.Noobstantaixò,sielnivelldelsalumneshopermetiesdisposadeproutemps,ésinteressantqueelsalumnesdesenvolupinarticlesenprofunditat.

• Ampliar articles existents: ampliarunarticlesuposaunafeinaméscomplexaqueiniciar-neundenou.S’hadetenirencompteques’haderespectarlafeinaquealtresviquipedisteshanfetanteriorment.Aixònovoldirquenoespuguinmodificarelsarticles,peròsíquecalseguirunesnormesd’etiquetai,abansderealitzarunacorreccióoampliacióimportant,ésmillorplantejar-hoalapàginadediscussió.

• Traduir un article d’un altre idioma:aquestaésunatascamoltimportant.Hihaunagranquantitatd’articlesqueexisteixenenunidiomaperònoenunaltre,obéqueenunestanforçadesenvolupatsienaltres,menys.Perquènotraduirlafeinaquehafetunaltreviquipedistadelmón?Calindicardequinidiomas’hapartitperferlatraducció.

• Fer correccions menors:unabonafeinaconsisteixacorregirlingüísticamentarticlespublicats:faltesortogràfiques,gramaticals,correccionsd’estil…Éselqueesconeixcomacorreccionsmenors. Quanesrealitzaaquesttipusdecorreccions,esrecomanaques’indiqui.

• Il·lustrar articles: unaaltrafeinamoltútilalaViquipèdiaconsisteixail·lustrararticlesambfotografies,gràfics,infografiesoanimacions.EspotferenllaçantimatgesqueforminpartdeWikimediaCommons,eldedipòsitcomúd’imatgesicontingutmultimèdiaperatotselsprojectesdelaFundacióWikimedia.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

B

Page 17: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

17

Viquipèdia no té el costum o la tradició del respecte envers l’experiència. Com a comunitat, lluny de ser elitista (cosa que, en aquest context, significa excloure algunes masses), és antielitista (que, en aquest context, vol dir que no es concedeix cap respecte especial a l’experiència, i es tolera el buit i la falta de respecte dels coneixements).

CLAY SHIRKY

Page 18: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

18

ÉsprobablequepràcticamenttotselsalumnesutilitzinlaViquipèdia,tantperrealitzarlessevestasquesacadèmiquescomperaúspersonal.PeròsabenquèéslaViquipèdiaicomfunciona?Estanpreparatsperutilitzar-laambresponsabilitat?

ElfetquesiguitansenzillcopiarienganxarlainformacióquetrobemaInternetiqueelsalumneshofacinméssovintdelqueensagradaria,ésmotiudepreocupacióperamoltsprofessors.AquestadinàmicaproposaunasèriedepreguntespertreballarafonsambelsalumneslaViquipèdia,unadelessevesprincipalsfontsd’informació(idemoltsdenosaltres),pertalqueenpuguinferunúscrític,autònomiresponsable.

Ladinàmicaqueesproposaésundiàlegambtotelgrupconduïtpelprofessoroprofessoraapartird’unasèriedepreguntesqueesrecullenacontinuacióiunsexercicisd’anàlisid’articlespublicats.

Enprimerlloc,pertaldetrencarelgeliconèixercomutilitzenelsalumneslaViquipèdia,esrecomanaferduesbateriesdepreguntesmoltsenzilles:

• PeraquèutilitzeulaViquipèdia? Perfertreballs?Perestudiar?Perbuscarinformaciópersonal?

• ComutilitzeulaViquipèdia? Hianeudirectamentperbuscarelsarticlesqueusinteressen? Hiacediuatravésdelsresultatsdelcercador(Google,Bing…)? Copieuienganxeulainformació? Lautilitzeucomafontpertrobarmésreferències?

Ésimportantqueelclimaqueescreïsiguidistèsafiqueelsalumnessesentincòmodesperexpressar-seambsinceritatsenseporaserjutjats.

DINÀMICA DE L’ACTIVITAT DE REFLEXIÓ A L’AULA

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 19: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

19

Seguidament,éselmomentdeplantejarpreguntesméscomplexes. Aquíhitrobareuunaseqüenciadepreguntesambpossiblesrespostes. Ésmoltrecomanablequesiguinelspropisalumneselsquevaginconfigurantlesrespostesatravésdeldiàlegilareflexió:

• QuèéslaViquipèdia?Comesfinancia?

LaViquipèdiaésunaenciclopèdialliuremantingudaperlaFundacióWikimedia,unaorganitzaciósensefinalitatdelucre.Elsmésde15milionsd’articlesquecontéhanestatescritsdemaneracol·laborativaperusuarisd’arreudelmón,ilamajoriadelsseusarticlespodensereditatsperqualsevolpersona.Vasercreadael2001perJimmyWalesiLarrySangeriactualmentésl’obradereferènciamésgranipopulard’Internetiundelsllocswebsmésconsultats.

Laversióencatalà,queactualmentcomptaambmésde466.000articles,vaserlasegonaViquipèdiaafundar-se,almarçdel2001,desprésdel’anglesa.ActualmenthihaversionsdelaViquipèdiaenmésde250llengües,236delesqualsestanactives.

LaViquipèdia(entoteslesllengües)esfinanciaatravésdelesaportacionsvoluntàriesquerealitzenpersonesindividualsiempresesalaFundacióWikimedia.Enaquestarticle2hitrobareuinformaciódetallada.

• QuipotcontribuiralaViquipèdia?Quintipusdegentescriuala Viquipèdia?Coneixeualgunviquipedista?

TothomambaccésaInternetpotescriurealaViquipèdia,senseexcepcions.AlaViquipèdiahicol·laboragentdetotamenaidetoteslesedats.ElreportatgeViquipedistes,delprograma30minutsdeTV3,ésunbonrecursperpresentarlaViquipèdiaencatalàialgunsdelsseuscol·laboradorsméshabituals.

• Quès’hadeferperpoder-hiescriure?

Esrecomanaregistrar-s’hiabansdecrearcontingutnouomodificar-lo,perònoésobligatori.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

2 eldiario.es«CómosefinancialaWikipedia»

http://www.eldiario.es/turing/wikipedia-financiacion_0_245326441.html

Page 20: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

20

• Comescontrolalaqualitatdelsarticles?

Elsarticlespassenperdiversosfiltres,elmésimportantéslapròpiacomunitatd’usuaris.Tothompotescriureicontrolarelsarticlesdelsaltresicommésulls,menysprobableésquepassinerradessignificatives.Hihaeinesespecífiques(pàginadecanvisrecents,pàginadeseguimentorobotspatrulladors)alserveidelseditors,peròelcontrolmésfiableseràsemprequemoltagentparticipialprojecte.

• Quins són els avantatges de la Viquipèdia respecte altres enciclopèdies tradicionals?

•Hihalapossibilitatd’actualitzarelconeixemententempsrealsense esperaractualitzacions,impressionsopermísd’algúextern.

•Nodepènd’interessoscomercials,elsquihitreballensóntotsvoluntaris.

•Permetunaàmpliavarietatdetemes,semprequeincloguinreferències perdemostrar-nel’admissibilitat,quefanquesiguiunaobramésplural quelesenciclopèdiestradicionals.

•Estàescritaenformacol·laborativa,fetqueaugmentaladiversitatde puntsdevista.

•Notélímitsfísicscomelpaper:espotampliarunarticle,fer-ne subarticles,penjar-hielementsmultimèdia,enllaços....

•Aprofitaelsaberd’altresversionslingüístiques.

• QuinssónelsinconvenientsdelaViquipèdia?

•Siuntemareppocaatencióperpartdelsusuaris,estaràmenys desenvolupat,perlaqualcosalacoberturapotserasimètrica.

•Laqualitatdelsarticlespotsertemporalmentinferiorfinsquediversos usuariselsrevisenoamplien.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 21: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

21

• AmbquèenshauríemdefixarquanconsultemunarticlealaViquipèdia pervalorar-nelasevafiabilitat?

•Téfontsdereferènciafiables(llibres,articlesd’experts....)isónfonts variades?

•Haestateditat(ipertantrevisat)perdiversespersones(espotveurea l’historial)?

•Téunnivelldellenguaboicuidat,ambunaredaccióques’enténisense faltes(indicarevisió)?

•Contéalgundistintiuespecialcomlamedallaqueacompanyaalsarticles dequalitatinotéplantillesdemanteniment?

•Eltodel’articleésneutral?

• Comesdecideixqueuntemaésprouimportantcomaparèixerala Viquipèdia?

LacomunitatdelaViquipèdiahaacordatunscriterisd’admissibilitatquehandeservirdeguiaperdecidirsiunarticlehitécabudaono.Elscriterisprincipalssónelssegüents:

•Coberturasignificativa:voldirquelesfontstractendirectamenteltema endetall,inocalferunainvestigacióinèditaperextreureelcontingut.

•Fontsfiables:lesfontshandetenirunaintegritateditorialquepermeti unaavaluacióverificabled’admissibilitat.Aquesteshauriendeserfonts secundàries,jaqueproporcionenl’evidènciamésobjectivad’haverestat jaadmès.

•Independènciadelsubjecte:s’exclouentreballsinternsproduïtspel subjecteoafiliats.Perexemple:promoció,publicitat,material autopublicat,autobiografies,comunicatsdepremsa,etc.

Acontinuació,esrecomanaanalitzararticlesdelaViquipèdiapertreballaralgunesdelesqüestionsplantejadeseneldebat.Perfer-ho,espodenutilitzartantelsarticlesproposatsenlesfitxesdescarregablescomqualsevolarticlequeesconsideripertinent.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 22: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

22

Ladinàmicaqueesproposaperaaquestexerciciéslasegüent:

1. Es reparteix una còpia dels articles a cada alumne.

2. Els alumnes llegeixen i analitzen individualment un article.

3. Elsalumnesfangrupspetitsperposarencomúlessevesanàlisisi elaborarunllistatcomúd’aspectescríticsdelsarticlesseleccionats. Ésrecomanablequeenaquestafasedel’activitatpuguinnavegarper Internetpercontrastarlainformaciódelsarticles.Se’lspotrecomanarque llegeixinelmateixarticleendiferentsidiomesiqueconsultinlespàginesde discussió.

4. Esposenencomúlesreflexionsdetotselsgrups.

NEUTRALITAT (Fitxa 1)

Esproposaanalitzarunarticlequelacomunitatviquipedistahaconsideratquenorespectaelcriterideneutralitat.Espotescollirentreelssegüentsarticles:

• «Tècniques d’alliberament emocional»

• «Astrologia»

Siesvolampliaraquestexercici,espotdemanaralsalumnesquebusquinellsmateixosunarticled’untemaquepensinquepuguigenerardebatiquel’analitzinindividualmentoengrupperveurecomhoharesoltlacomunitatviquipedista.Ésmoltrecomanablevisitarlapàginadediscussiód’aquestsarticles,jaquereculleldebatgeneratilesdecisionsques’hananatprenent.Tambéespodenbuscararticlescontrovertitsenaquestenllaç:https://ca.wikipedia.org/wiki/Categoria:Articles_no_neutrals

QUALITAT I FIABILITAT (Fitxa 2)

Esproposaanalitzarunarticlequecontinguierradesoincoherènciesdinsdeltextoquetinguimancadereferències.Enaquestaocasió,l’articleproposatés«ElPoal».Aquestarticleespotcompararambelrealitzatsobrel’entitatdepoblació«Montargull(ArtesadeSegre)»,quehaestatreconegutcomaarticledequalitat.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 23: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

23

EnelsegüentenllaçhitrobareularelaciódelsarticlesdequalitatdelaViquipèdia:https://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Articles_de_qualitat

ADMISSIBILITAT (Fitxa 3)

Enaquestapartatespresentendosarticlesd’admissibilitatdubtosa,permancadereferènciesiperpocaindependènciadelsubjecte:

• «LíniaevolutivadeBulbasaur»:enaquestcasespotdebatresobresieltematractathauriadeformarpartonod’unaenciclopèdiai,encasafirmatiu,quinsrequisitshauriadecomplirl’article.

• «Escolania de Sant Feliu de Girona» :aquíelqueméshauriadecridarl’atencióalsalumneséseltopropagandísticdel’article.

TANCAMENT DE L’ACTIVITAT

Pertancarl’activitatespodenplantejarlespreguntessegüents:

• ComhacanviatlavostravisiódelaViquipèdiaambaquestaactivitat?

• Quinsaspectestindreuencompteapartird’araquanbusqueuinformacióa laViquipèdia?

• Comcreieuquepodeuaplicaraquestaactivitatalarestadetasques acadèmiquesquedueuatermehabitualment?

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 24: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

24

DINÀMICA DE L’ACTIVITAT DE CONTRIBUCIÓ A LA VIQUIPÈDIA

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

INTRODUCCIÓ( 30 minuts )

Abansdecomençaratreballaramblatascaconcreta,esrecomanarealitzarladinàmicadereflexióproposadaenaquestaunitat.Sinopotser,ésimportant,comamínim,destinarunaestonaaconèixerquinésl’úsquefanelsalumnesdelaViquipèdiaiquinconeixementtenendel’eina.

Pertald’iniciareldiàleg,espodenplantejarlespreguntessegüents:

• QuiutilitzalaViquipèdiaienquinscontextos? - Perfertreballs. - Perestudiar. - Perresoldredubtessenserelacióambelsestudis. - Perdescobrircosesnoves.• Dequinamaneras’utilitza? - Perfer-seunaideadeltema. - Pertrobarreferències. - Percopiarienganxar.• SabeuquiescriuelsarticlesdelaViquipèdia?Coneixeualgúquehiescrigui?• Algúhicol·laboraregularmentohihacol·laborat?• QuinssónelsavantatgesiinconvenientsdelaViquipèdia?

Page 25: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

25

EXPLICACIÓ DE L’EXERCICI( 15 minuts )

Uncops’hagiposatencomúl’experiènciaamblaViquipèdiadelsalumnesidelprofessor,calexplicarquintipusd’exerciciesrealitzarà(creaciód’unarticle,ampliació,traducció,correccionsmenorsoil·lustració),ambquinobjectiuiquinsseranelspassosquecalseguiriladinàmicautilitzada.

Abansdecomençaratreballarenl’article,esrecomanaqueelsalumnesrealitzinindividualmentoperparellesl’activitatd’iniciació«ElbusturísticdelaViquipèdia»3,queelspermetràconèixerelsprincipisdel’einaifamiliaritzar-s’hi.

DINÀMICA( 15 minuts )

Elsalumneshandetreballarenpetitsgrups(dequatreocincpersones).Acadagrupselideixaescollirunconcepte.Espotoptar,obépertreballarconceptesrelacionatsambl’assignaturaenlaques’emmarcalaunitatdidàcticaobéd’altresquepuguindesperarl’interèsdelsalumnessemprequecompleixielsrequisitsd’admissibilitat:elseupobleobarri,unartistaqueelsagradi,l’escola…

ESCRIURE L’ARTICLE

CREAR L’USUARI ( 5 minuts )

Elprimerpasconsisteixaregistrar-seicrearunusuari.Noésobligatoriperpoder-hiparticipar,peròésmoltrecomanable,jaqueelsaltresusuarisuspodenidentificarmésfàcilment.

Elprimerpasconsisteixaregistrar-seicrearunusuari.Noésobligatoriperpoder-hiparticipar,peròésmoltrecomanable,jaqueelsaltresusuarisuspodenidentificarmésfàcilment.

3 ElbusturisticdelaViquipèdia:

http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Bus_tur%C3%ADstic/Portal

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 26: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

26

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

https://ca.wikipedia.org/w/index.php?title=Especial:Registre_i_entrada&returnto=Portada&type=signup&fromhttp=1

Calcrearunusuariperacadaalumne.Perfer-ho,calferclical’enllaçanterioriseguirlesinstruccionsdelapàgina.

CREAR LA PÀGINA D’USUARI( 45 minuts )

Page 27: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

27

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Elprimerpasconsisteixaregistrar-seicrearunusuari.Noésobligatoriperpoder-hiparticipar,peròésmoltrecomanable,jaqueelsaltresusuarisuspodenidentificarmésfàcilment.

L’objectiudelespàginesd’usuariésfacilitarlacomunicacióentreelsparticipantsenelprojecte.Lavostrapàginad’usuaripottenirqualsevolcontingutrelatiualprojecteViquipèdia.Lescosesquehabitualmenthiposenelsusuarissón:

• Unapetitainformaciópersonal(s’hauriadepararatencióenaquestpunt,jaqueelsalumnessónmenorsd’edat;se’lshauriad’explicarquinesdadeshand’evitarposarperprotegirlasevaidentitat).

• Llistesd’articlesfetsoperferorevisar.• Elsconeixementsd’idiomes: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Babel • Lesàreesd’interès,odeconeixements,quepuguinajudarelsaltresusuaris.

Algunsusuarisprefereixenutilitzarplantilles: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Plantilles_d%27usuari/Caixes• Enllaçosd’ajudapertenir-losamà.• LesopinionssobrelaViquipèdiaosobrealgunarticle.

Quènos’hihadeposar?

• Informaciópersonalexcessiva.• OpinionspersonalsnorelacionadesamblaViquipèdia.• Discussionsexcessivessobretemesnoenciclopèdics.• AfirmacionspolèmiquesmésenllàdelfuncionamentdelaViquipèdia.

Page 28: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

28

Consells

• Avisarques’ésnovell:Unabonaideaésanunciarques’ésnovelliqueestépocaexperiènciaeditantalaViquipèdia.Espotfercopiantaquestcodialapàginad’usuari:{{En pràctiques}}

• Explicarelprojecte:Seriainteressantexplicaralapàginad’usuariqueesformapartdelViquiprojected’UniversInternetidequinamaneras’hiparticipa.

CORRECCIONS MENORS

Abansdecomençaratreballarenlaredacciód’unnouarticle,ésconvenientfamiliaritzar-seambelfuncionamentdelaViquipèdia.Peraixò,esrecomanainiciar-serealitzantcorreccionsmenorsenaltresarticles,compodenserfaltesortogràfiquesoerradesgramaticals.

Quanesrealitzenaquesttipusdecorreccionsesrecomanaindicar-hoenelquadredediàlegques’obreenelmomentdedesarl’edició.

ESBORRANY A SUBPÀGINA D’USUARI(5 minuts - crear la pàgina de proves )

Ésrecomanablecomençaratreballarunarticleenunasubpàginad’usuariabansdepenjar-loenlaqueseràlapàginafinaldel’article.Pertald’obrirunasubpàginad’usuari,calferclicalapestanyade«Proves».

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 29: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

29

I,percomençaraeditar,calferclicalapestanya«Modifica».

Unarticlehadetenir,comamínim: - Nom.- Introducció:unadescripciódeltemaqueresponguilapregunta«Quèés?».

Percomençaradesenvoluparbéunnouarticle,aquesthadetenirtreselementsimprescindibles:

- Unresumdeltema.- Unaexplicaciódelaimportànciadeltema.- Unareferènciasobreeltemaprovinentd’unafontfiable.

Totalainformacióques’hiescriuhad’estaracompanyadadereferències.Lesfontsques’admetencomareferènciavàlidasónaquellesquetenenuncontroleditorial:

- Llibres.- Diaris.- Revistes.- Publicacionsacadèmiques.- Bloguersprofessionals.- Altrespublicacionsquetinguinunareputaciósimilar.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 30: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

30

Recordeuquetotallòquenoestiguireferenciatoenquèlafontutilitzadanosiguiproufiable,éssusceptibledesereliminat.Elmésimportantésposarlesreferències,encaraquenoestiguinenelformatadequat.Siespodenposarenelformatdefinitiu,fantàstic,però,sino,jaesfaràenunaetapaposterior.

COM CITAR LES FONTS?

Ambl’editorvisualdisposeud’unbotóalabarrad’einesanomenat“Referència”queuspermetafegirunareferènciaallàonteniusituatelcursordetext.Podeuseleccionar“Llibre”,“Llocweb”o“Publicació”segonseltipusdereferènciaquedesitgeu;llavorsnoméscalqueompliutotselscampspossibles(especialmentelsobligatoris)ijatindreulareferènciafeta.Sidesitgeuposarunareferènciamésd’uncop,situeuelcursordetextallloccorresponentifeuclicalbotó“Reutilitza”,elqualuspermetràseleccionarlareferènciaquedesitgeurepetir.

Recordeuquelareferènciavadesprésdelsignedepuntuació(normalmentdesprésdelpuntfinaldefrase).

Enaquestapàgina,hitrobareuinformaciómésdetalladasobrecitacionsireferències: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Citau_les_fonts

IL··•LUSTRAR

Nomésespodenutilitzarimatgesqueestiguinlliuresdedrets.EnaquestaunitatrecomanemcomençarutilitzantimatgesquejaforminpartdeldipòsitWikimediaCommons.

Perfer-hocalferclicalapestanyasegüentiutilitzarelbuscadord’imatgesqueduuincorporat.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 31: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

31

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 32: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

32

ESTIL

L’estilicontingutdelsarticleshandeserenciclopèdics.Calquetractinambdetalliobjectivitatelconceptequecorresponaltítoldel’article.

Puntsquecaltenirencompte:

• S’had’utilitzarunllenguatgeimpersonal,maienprimerapersona,oadreçant-sedirectamentallector.Perexemple,«AlsPirineus,hipodemtrobarllirisgrocsésincorrecte»,calescriure«AlsPirineus,s’hipodentrobarllirisgrocs».

• Calcomençarsempreambunprimerparàgrafquedescriguibreumentelconcepteprincipaldel’article,demaneraquequalsevollectorespuguiferunaideaclaradelcontingutdel’articledeseguida.Nos’hadecomençarmaidonantinformaciósecundàriaoanècdotes.

• S’had’utilitzarunllenguatgecorrecteiformal,ivigilarl’ortografia,lagramàticaielvocabulari.Siesfantraduccionsd’altresllengües,calvigilarsobretotquenos’hiintrodueixinbarbarismes,calcssintàcticsotraduccionsforçades.Lestraduccionsautomàtiquessenserevisiómanualnosónacceptables.

• Semprequesiguipossible,s’had’utilitzarunllenguatgepla,sensefrasesllarguesirebuscades,evitantcircumloquisiunexcessiuúsdeconnectorstextuals.Calevitarpossiblesmalesinterpretacions.

• Siexisteixenarticlesrelacionats(perexemple,sèriesdepaïsos,municipis,espèciesbiològiques,etc.),s’hadevetllarperquètinguinunestiliformatconsistents(sobretotpelquefataulesiimatges).

LaViquipèdiahaelaboratunaguiad’estilpertald’homogeneïtzarelsseusarticles,queespotconsultaral’enllaçsegüent: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Llibre_d%27estil

FORMAT I ESTRUCTURA

Hihaduesmaneresdedonarformataltext.Unaésutilitzantelmarcatgewiki(atravésdelapestanya«Modificacodi»)il’altraésambl’editorvisual(atravésdelapestanya«Modifica»).Perpoderferservirl’editorvisual,caldisposard’unnavegadoractualitzat.

Esrecomanautilitzarl’editorvisualperlasevasenzillesa,però,siesvolmodificarelcodidirectament,podeutrobarinstruccionsdetalladesenelsenllaçossegüents:

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 33: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

33

-Format:http://ca.wikipedia.org/wiki/Ajuda:Com_s%27edita_una_p%C3%A0gina

-Estructura:http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Estructura_d’un_article

PENJAR L’ARTICLE

Ésmillorpenjarunarticlecurt,peròbenfetiambtoteslesreferènciesnecessàries,queundemésllargperòmenyscorrecte.Elsarticlestenenuncicledevida:comencencurtsiambunasimpleintroduccióiesvanampliant.

Unavegadaestinguil’articleacabat,espotcopiaralapàginadefinitiva.Ésunabonaideaindicarqueencaras’estàrevisantperteniruntempsdemargepercorregirerradesques’hipuguindetectarutilitzantaquestaplantilla:{{inacabat}}.

Enaquestenllaçhihadiferentsplantillesperindicarl’estatdelsarticles:http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Plantilles_de_manteniment

REVISAR L’ARTICLE

Unavegadas’hapenjatl’articlealasevapàgina,calrevisar-lo,polir-loiestaratentsalscomentarisqueesrebind’altresviquipedistes.

ENLLAÇAR L’ARTICLE

UnaspecteimportantdelaViquipèdiaésenllaçarelsseusarticlesentreells.Aquestsenllaçospermetenalsusuarisaccedirainformaciórelacionadaambl’articlequeestanllegintiafegeixenengranmesurautilitatalaViquipèdia.

Afegirenllaçosaunarticleelfamésútil,peròmassaenllaçospodenserdesconcertants.Ésperaixòquenoméss’hauriad’enllaçarlaprimeraapariciód’unaparaula.Persaberquinesparaulessónadientsd’enllaçar,ésunabonaideafer-selapreguntasegüent:«sijoestiguésllegintl’article,quinsarticlesrelacionatspodriaestarinteressatavisitar?».

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 34: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

34

Alabarrad’eineshihaunbotópercrearenllaços: .Tanmateix,tambéespotferdirectamentescrivintelcodi.PerferunenllaçaunaaltrapàginadelaViquipèdia(anomenatenllaçwiki),calposarclaudàtorsdobles,així:Siesvolenllaçaraunarticle,peròmostrantunaltretextperal’enllaç,espotferafegintunabarravertical(«|»)comaseparadorseguitpelnomalternatiu.Perexemple:

[[Selva]]=Selva

[[Pàgina enllaçada|text mostrat]]=textmostratSiesvolqueeltextmostratal’enllaçapareguiencursivaonegreta,s’handeposarelsclaudàtorsdoblesperal’enllaçdinsdelsapòstrofsmúltiplesquedelimiteneltextmarcat,així:

‘‘[[La plaça del Diamant]]’’=LaplaçadelDiamant

Calcomprovarelsenllaçosperassegurarquederivenal’articlecorrecte.

L’ARTICLE PERFECTE A LA VIQUIPÈDIA

Atallderesum,elspuntssegüentspodenservircomaguiaperdesenvoluparunarticledequalitat:

• Comença amb una definició i una descripció clara del tema;contéunaseccióintroductòriaalprincipiqueexplicaeltemailasevaimportànciademaneraclaraiacurada,senseentrargaireendetalls.

• És entenedor;prouclarperserentès,falesdescripcionsambelsdetallssuficients,ambexplicacionsqueapocapocs’endinseneneltema,demaneraquepotserentèstantperexpertscomperneòfits.

• És prou autosuficient;inclouiexplicaelstermesnecessarisperal’article,demaneraqueellectorpotcomprendreambfacilitateltemasensehaverderecórreralalecturad’altresarticlesrelacionats.

• Es diversifica;contéviquienllaçosireferènciescapaaltresarticlesimaterialexternquepodenexplicaraltressignificatsopuntsdevistasobreeltema,otambéafegirimportantinformaciórelacionada,pertalqueelslectorspuguinentendremésfàcilmentonhauriendebuscarmésdetallsomésinformació.

• Aborda i explora tots els aspectes del tema;cobreixtotselsaspectesdeltemad’unamaneraenciclopèdica.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 35: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

35

• És completament neutral i imparcial;presentad’unamaneraordenada,equitativaiponderadalesopinionsoposadesquehipuguihaversobreuntemacontrovertit,intentantnodonarautoritatacapd’aquestes.Laponderaciósignificaques’hidestaquenelspuntsdevistaqueestiguinreforçatsambreferènciesifetsprovables,mentrequeelspuntsdevistadèbilsominoritarispodrientenirunaprioritatmenor,almateixtempsqueesdónaprouinformacióireferènciesperquèellectorpuguibuscarméscosessobrequalsevolpuntdevistaparticular.

• Ésd’unallargàriaraonable;l’extensiódel’articleésproullargaperproveirsuficientinformació,aprofundimentianàlisidelseutema,sensehaverd’incloure-hidetallsoinformacióqueanirienmillorenarticlessubtemàtics,relacionats,oenprojectesgermans.

• Reflecteixelconeixementexpert;s’hirecullenfetsiraonamentssobrebasesassolidesd’erudicióilògica.

• Ésconcísiexplícit;sensegeneralitatsimprecisesimitgesveritatsquepodenfermalbél’articleendonarunacomprensióambiguaoimperfectadeltema.

• Téunabonadocumentació;s’hifanservirfontsdebonareputació,especialmentaquellesquesónfàcilmentaccessiblesiestanaldia.

• És molt clar;laredaccióevital’ambigüitatielsmalentesos.Començaambunadefinicióisegueixambunaestructuralògicaicoherent;faservirunaredacciótransparentdelesoracions,lagramàticaielvocabulariespecífic.

• Inclou imatges descriptives i rellevants;cadascunad’aquestesambuntextdescriptiui,perdescomptat,dellicènciad’úslliure.Podriaincloure,perexemple,mapes,retrats,fotografiesoobresd’art;s’hiafegeixenlesimatgesquesónd’interèsoperfacilitarlacomprensiódeltext,peròenunnombresuficient,demaneraquenodistreuenlalecturadel’article.

• És atractiu;faservirfrasesdediferentsllargàriesiestils;laredaccióésdescriptivaiengrescadora,mantenintsempreeltoenciclopèdic,però.

• Éscorrectepelquefaagramàtica,redaccióiortografia;segueixlesnormesestablertesperalcatalàsegonsl’IECol’AVL;sil’articleésd’unatemàticaambunarelaciógeogràficamentespecíficad’unapartdel’àmbitlingüísticcatalà,empralesformesdialectalsdelmateixàmbitgeogràfic;encanvi,siésuntemaquenotécapàmbitgeogràfic,s’hifalamàximaneutralitzaciódialectalpossible,ésadir,formescompartidescomamínimperduesgransvarietatsdialectals.

• No pot existir.Totiaixínocalgastargairetempsamoïnant-sesobrecomferunarticleprefecte.Generalment,laperfeccióésunautopia,ésadir,unidealinabastable.Elplaerd’escriureimodificaralaViquipèdiaradicaprecisamentenelfetquelaperfecciónodepènd’unasolapersona.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 36: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

36

INTERACTUAR AMB LA COMUNITAT

Perinteractuaramblacomunitat,elsviquipedistess’escriuenmissatgeselsunsalsaltresalespàginesdediscussiódelsarticlesoalespàginesdediscussiódelsusuaris.Ésunabonaideaferunseguimentdelapròpiapàginadediscussióidelespàginesdediscussiódelsarticlesques’estaneditant.

AlaViquipèdiaespresumeixlabonafedelesinteraccions.Ésadir,finsquenoesdemostrielcontrari,s’assumeixquetothomquehiparticipatreballaamblavoluntatdemillorar-lai,pertant,tothomhadesertractatambrespecte.Quanesfancanvisenqualsevolarticle,s’esperaqueelseditorsexpliquinbreumentquintipusdecanvishanrealitzatalafinestraques’obrequanesvoldesarl’edició.

ELS MENTORS

LaViquipèdiaencatalàproposaunsistemadementorsperalsnouvingutspertald’ajudar-losenelsseusprimerspassospelquefaaconeixementdelespolítiques,leseinesd’edició,etc.Sis’ésnovell,potserútilescollirunmentordelsquis’hanofertperajudar.

Enaquestenllaçhihaunarelaciódelsmentorsdisponibles:https://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Mentors.

NORMES D’ETIQUETA

• S’hadepresumirbonafe:assumirqueelsaltreseditorsintentenmillorarelprojecte.S’hadetractard’entendreelseupuntdevista.

• Calsereducatirecordarqueésmésdifícilinterpretarelsarcasmeilaironiaenelstextosescritsqueenelsorals.

• Calsignarsemprelesintervencionsalespàginesdediscussiópertalqueelsaltresusuarispuguinsaberquihafetelcomentari.Posantquatretitlles(~~~~)s’afegeixautomàticamentl’usuariiladata.

• Esrecomanadiscutirelscanvismajorsqueesrealitzenal’enciclopèdiaalapàginadediscussiódecadaarticle.

• Esdiscuteixenelscontingutsdelsarticles,noelseditors.Nos’handeferatacspersonals.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 37: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

37

TANCAMENT DE L’ACTIVITAT

Unavegadafinalitzatelperíoded’ediciódelsarticles,seriarecomanablequeesfesunaposadaencomúdeltreballrealitzatpelsdiferentsgrupspertaldecompartirl’experiènciaviscudadurantelprocésielresultatobtingut.

Pertancarl’activitatespodenplantejarunasèriedereflexionsqueajudinasintetitzarelques’haaprèsiavincularelques’hatreballatambeldiaadiadelsestudiants.

Lesqüestionssegüentspodenservirperaaquestpropòsit:

• ComhacanviatlavostravisiódelaViquipèdiaambaquestaactivitat?• Quinsaspectestindreuencompteapartird’araquanbusqueuinformacióa

laViquipèdia?• Comcreieuquepodeuaplicaraquestaactivitatalarestadetasques

acadèmiquesquedueuatermehabitualment?

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 38: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

38

Esproposaque,pertald’avaluarlaunitatdidàctica,esduguiatermeunadocumentacióisíntesidel’activitatrealitzada.Eldocumentfinalhauriaderecollir:

• Imatges(estàtiquesoenmoviment)delprocés.• Unresumdelques’hatreballaticoms’hafet.• Elsdubtesprincipalsquehansorgit.• Lespropostescreativesquehaginaparegutapartirdel’activitat.• Unavaloraciódel’activitat.Seriainteressantquerecollístantl’opiniódel

professorcomladelsalumnes.Espotferunavaloracióglobaliincloure-hicitacionsindividuals.

• Propostesdemilloraorecomanacionsperaaltresgrupsquedecideixinferl’activitat.

Ambaquestexerciciesvolaconseguir:

• Treballarcontingutsicompetènciestransversals:processamentdelainformació,comunicacióiexpressió,capacitatdesíntesiitreballenequip.

• Compartirelconeixementadquirit.• Donarvisibilitataltreballrealitzat.

Esproposaqueelsalumnestreballinpercomissions(fotografia,vídeo,redacció,correcció,edició…)ique,uncopl’exerciciestiguifinalitzat,escomparteixiatravésdelaplataformadelCCCBEducació(www.cccbeducació.org).

PROPOSTA D’AVALUACIÓ DE L’ACTIVITAT

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 39: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

39

Esproposacomençarambunespaidediàlegpertaldedescobrirquinssónelsinteressosdelsalumnesielsseusconeixementsprevis,peraprofitar-losipartirdelasevapròpiaexperiència.Enaquestpuntésinteressantdetectartantelsconceptesqueesconeixencomaquellsquesónerronisperaclarir-losduranteltaller.

L’exercicicentral,eltaller,esbasaenunametodologiaconstructivistaivivencial,enlaqualelconeixements’adquireixfonamentalmentatravésdel’accióilaparticipacióactivadelsalumnes,sempreambelsuportdelprofessor.

Eltancamentdel’activitatrecuperal’espaidediàleginicial,quehadeservirperaclarirelsdubtesquehaginsorgitduranteltaller,analitzarelprocésielsresultatsdel’activitatiobrirnovespreguntesquereforcinlaconnexiódelaunitatamblavidaquotidianailasevaaplicaciópràctica.

Comaactivitatd’avaluació,sesuggereixdocumentarlasessió,perseguintundobleobjectiu:processarelconeixementadquiriticompartireltreballrealitzat.

ORIENTACIONS METODOLÒGIQUES

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 40: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

40

Viquipèdia no té el costum o la tradició del respecte envers l’experiència. Com a comunitat, lluny de ser elitista (cosa que, en aquest context, significa excloure algunes masses), és antielitista (que, en aquest context, vol dir que no es concedeix cap respecte especial a l’experiència, i es tolera el buit i la falta de respecte dels coneixements).

CLAY SHIRKY

Page 41: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

41

WebArticleVídeoLlibreConferència

«AmicalWikimedia».http://www.wikimedia.cat/.AmicalWikimediaésunaorganitzacióindependentsensefinalitatdelucrequepromoulaViquipèdia,elsseusprojectesgermansielconeixementlliuredinsiforadelaxarxa.

DepartamentdeCulturadelaGeneralitatdeCatalunya(2012).«Viquipèdia,l’einaperdifondrelaculturaielpatrimoni».http://youtu.be/c33zxjgBN3A. AssistimaunadelessessionsGLAMwiki(projectequeajudaacompartiridifondrearreudelmónelconeixementgeneratalesinstitucionsculturals),onparticipaelviquipedistaÀlexHinojo.

PRAT,Cesc(2014).«HihaunerroralaViquipèdia».http://www.nuvol.com/opinio/hi-ha-un-error-a-la-viquipedia/.Articled’opiniósobreelserrorsd’informaciódelaViquipèdia.

SORO,Selena(2014).«QuiescriulaViquipèdia?».http://www.ara.cat/premium/escriu-Viquipedia_0_1088291166.html.Darrereaquestaenciclopèdias’amaguenpersonesambinquietudsintel·lectualsimoltapassió;aquestarticleenpresentaalgunescares.

TV3,30minuts(2014).«Viquipedistes».http://www.tv3.cat/30minuts/reportatges/1909/Viquipedistes.Unaenciclopèdiadesenvolupadaalmargedeleslleisdelmercat,ambautorsaficionatsquenocobreniusuarisquenopaguen,s’haconvertitenlaprimerafontd’informaciómundial.

UOC(2012).RevistaDigithum(núm.14).http://journals.uoc.edu/ojs/index.php/digithum/issue/view/n14.MonogràficdedicatalaViquipèdiadelarevistaDigithum,impulsadapelsEstudisd’ArtsiHumanitatsdelaUniversitatObertadeCatalunya.

MATERIAL COMPLEMENTARI

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 42: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

42

UOC.«WikiForHigherEducation(wiki4HEProject)».http://oer.uoc.edu/wiki4HE/.L’úsdecontingutsobertsd’Internetperal’ensenyamentuniversitari:unestudiempíricsobrelespercepcions,actitudsipràctiquesdeprofessorsuniversitarissobrelaViquipèdia.

VILLAR,Vàngelis;ZAPATER,Daniel(2012).«Viquipèdiaielsmuseuscatalans:elmónd’ÀlexHinojo».http://www.nuvol.com/entrevistes/viquipedia-i-els-museus-catalans-el-mon-dalex-hinojo/.EntrevistaaÀlexHinojo,undelsprincipalsreferentsaCatalunyadelaViquipèdia.

WALES,Jimmy(2005).«ThebirthofWikipedia».https://www.ted.com/talks/jimmy_wales_on_the_birth_of_wikipedia.JimmyWalesrecordacomvareunirungrupdevoluntaris,elsvadonarleseinespercol·laborarivacrearWikipedia.

UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT

Page 43: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

Diderotambelsseuscol·laboradorsdel’Éncyclopédie.Font: Flickr.

Page 44: UNITAT DIDÀCTICA #5 CONSTRUINT CONEIXEMENT

Aquestdocumentestàsotalallicència:

Univers Internet

ComafectalaXarxalesnostresvides?

Maletapedagògica

www.cccbeducacio.org/universinternet