Upload
paula-mcknight
View
34
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Uniwersyteckie Poradnie Prawne. Podsumowanie działalności od października 2005 do stycznia 2006. Gdańsk. Olsztyn. Szczecin. Białystok. Toruń. Poznań. Warszawa. Słubice. Łódź. Wrocław. Lublin. Opole. Katowice. Kraków. Rzeszów. Białystok - Uniwersytet w Białymstoku - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Uniwersyteckie Poradnie Prawne
Podsumowanie działalnościod października 2005 do stycznia 2006
Poradnie w Polsce
Białystok - Uniwersytet w Białymstoku
Białystok - Wyższa Szkoła Administracji Publicznej
im. Stanisława Staszica
Gdańsk - Uniwersytet Gdański
Katowice - Uniwersytet Śląski
Kraków - Uniwersytet Jagielloński, Wydział Prawa
(Uniwersytecka Poradnia Prawna)
Kraków - Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum
(Studencka Poradnia Prawna Prawa Medycznego)
Lublin - Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Lublin - Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie
Łódź - Uniwersytet Łódzki
Olsztyn - Akademickie Stowarzyszenie Propagatorów
Prawa i Edukacji Europejskiej „Wspólna Europa”
Olsztyn - Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Opole - Uniwersytet Opolski
Poznań - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
Rzeszów - Uniwersytet Rzeszowski
Słubice - Collegium Polonicum
Szczecin - Uniwersytet Szczeciński
Toruń - Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Warszawa - Fundacja Academia Iuris
Warszawa - Uniwersytet Warszawski
Warszawa - Wyższa Szkoła Handlu i Prawa
im. Ryszarda Łazarskiego
Warszawa - Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości
i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego
Warszawa - Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa
Wrocław - Uniwersytet Wrocławski
Białystok
Warszawa
Lublin
RzeszówKraków
Katowice
Opole
Wrocław
Łódź
Poznań
Toruń
Gdańsk
Szczecin
Słubice
Olsztyn
Poradnie spełniające standardy
1. Studencka Poradnia Prawna w Białymstoku (UwB)2. Studencka Uniwersytecka Poradnia Prawna w Gdańsku3. Studencka Poradnia Prawna w Katowicach4. Uniwersytecka Poradnia Prawna w Krakowie5. Uniwersytecka Poradnia Prawna w Lublinie (KUL)6. Uniwersytecka Studencka Poradnia Prawna w Lublinie (UMCS)7. Studencki Punkt Informacji Prawnej „Klinika Prawa” w Łodzi8. Studencka Uniwersytecka Poradnia Prawna w Poznaniu9. Koło Naukowe Studencka Poradnia Prawna w Słubicach10. „Centrum Edukacji Prawnej” - Studencka Poradnia Prawna
w Szczecinie11. Uniwersytecka Poradnia Prawna w Toruniu12. Fundacja Academia Iuris w Warszawie13. Klinika Prawna, Studencki Ośrodek Pomocy Prawnej w Warszawie (UW)14. Studencka Poradnia Prawna w Warszawie (WSPiZ im. L. Koźmińskiego)15. Uniwersytecka Poradnia Prawna we Wrocławiu
Semestr działalności poradni w liczbach
5229 – tyle spraw przyjęły poradnie w okresie od października 2005 do stycznia 2006;
najwięcej – 1232 spraw przyjęła Fundacja Academia Iuris w Warszawie;
najmniej – 14 Akademickie Stowarzyszenie Propagatorów Prawa i Edukacji Europejskiej „Wspólna Europa” w Olsztynie;
najczęściej – w 25 proc. przypadków (1334 spraw) klienci zgłaszali się do poradni o pomoc w sprawach z zakresu ogólnej problematyki prawa cywilnego;
w poradniach działało 1249 studentów i 143 pracowników dydaktycznych;
jeden opiekun miał pieczę przeciętnie nad 8 studentami; na jednego studenta przypada średnio 4 sprawy.
Ile spraw zostało przyjętych przez poradnie?
1232
464 463 457373 369
278 252166 166 142 122 122 100 81 80 69 67 67 54 50 42 14
Łącznie: 5229(3192 w semestrze październik 2004 - styczeń 2005)
Ilu studentów działa w poradniach?
225
110
82 82 77 7560 60 58
48 48 45 41 37 34 33 28 27 25 2512 10 7
Łącznie: 1249 (907 w semestrze październik 2004 - styczeń 2005)
Ilu pracowników naukowych działa w poradniach?
6
5
3 3 3
2 2
5555
666
77
889
1010
12
10 Łącznie: 142(122 w semestrze październik 2004 - styczeń 2005)
Rodzaje spraw rozpatrywanych przez poradnie
Karne (tymczasowo aresztowani, wykroczenia) Ogólne z zakresu prawa cywilnego (w tym prawa zobowiązań i rzeczowego); Rodzinne (rozwody, alimenty, ustalenie ojcostwa itp.); Spadkowe; Związane z pracą, ubezpieczeniami społecznymi i bezrobociem; Związane ze świadczeniami z pomocy społecznej; Dotyczące prawa i postępowania administracyjnego; Z zakresu prawa lokalowego i spółdzielczego (w tym: eksmisje, sprawy bezdomnych itp.); Z dziedziny prawa finansowego (podatki, zadłużenia, kredyty itp.); Związane z przemocą wobec kobiet; Z dziedziny praw uchodźców i cudzoziemców; Związane z prawami osób niepełnosprawnych; Dotyczące kontaktów ze służbą zdrowia (w tym błędy w sztuce itp.); Z zakresu pomocy organizacjom pozarządowym (NGO – szeroko rozumiana pomoc
ekspercka i poradnicza); Inne.
Podział spraw ze względu na rodzaje
163
14111233454978
162269
374
470587
729
913
1334
601590497
400
227 262208
14087
44 37 11 1460
Łącznie: 5229(3192 w semestrze październik 2004 - styczeń 2005)
Sprawy z zakresu ogólnej problematyki prawa cywilnego
Łącznie: 1334
Przykładowe sprawy:
• kwestie odszkodowawcze, w tym odpowiedzialność Skarbu Państwa;
• rola pełnomocnika w postępowaniu;
• zagadnienia sporządzania, treści, wykonania umów oraz praw i obowiązków stron;
• dochodzenie roszczeń z tytułu gwarancji, rękojmi i niezgodności towaru z umową;
• wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego;
• windykacje należności w postępowaniach cywilnoprawnych;
• odpowiedzialność organizatora imprezy turystycznej;
• postępowanie cywilne o ustalenie płci transseksualisty.
Sprawy karne
Łącznie: 913
Przykładowe sprawy:
• wzór zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa;
• ustanowienie obrońcy z urzędu;
• podstawy prawne do zastosowania tymczasowego aresztowania, okoliczności uzasadniające jego uchylenie, odszkodowania za bezprawne tymczasowe aresztowanie;
• apelacje i kasacje w postępowaniu karnym;
• dobrowolne poddanie się karze oraz mediacje w postępowaniu karnym;
• prawa i obowiązki świadka koronnego oraz świadka incognito;
• status pokrzywdzonego;
• wniosek o zmianę kwalifikacji prawnej czynu;
• zagadnienia prawa łaski;
• odszkodowanie za bezprawne aresztowanie w stanie wojennym i argumentacja przeciw przedawnieniu.
Sprawy rodzinne
Łącznie: 729
Przykładowe sprawy:
• rozwodowe i separacji (przede wszystkim pozwy w tym zakresie);
• ubezwłasnowolnienia;
• ustanowienie, ograniczenie i pozbawianie władzy rodzicielskiej;
• regulowanie widzenia z dziećmi;
• stosunki majątkowe między małżonkami;
• alimentacja dzieci oraz małżonków (ustalanie, podwyższanie, obniżanie, egzekucja komornicza);
• prawne konsekwencje przysposobienia;
• zniesienie współwłasności majątkowej;
• rodziny zastępcze.
Sprawy związane z pracą i bezrobociem
Łącznie: 587
Przykładowe sprawy:
• kwestie zawierania umów o pracę;
• ustalanie istnienia stosunku pracy;
• spory pomiędzy pracownikiem a pracodawcą (np. warunki rozwiązania umowy o pracę, przywrócenie do pracy, zakaz konkurencji w prawie pracy);
• świadczenia pracownicze (np. uprawnienia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, dochodzenie zaległego wynagrodzenia, premii, dodatków, nagród i odpraw);
• świadczenia z tytułu zatrudnienia za granicą;
• dokumentacja pracownicza (świadectwa pracy);
• mobbing;
• zwolnienia grupowe;
• praca w szczególnych warunkach i choroby zawodowe.
Sprawy spadkowe
Łącznie: 470Przykładowe sprawy:
• zasady dziedziczenia ustawowego (w szczególności kwestie zachowku) oraz testamentowego;
• unieważnienie testamentu;
• zakres majątku wchodzącego w skład masy spadkowej, odpowiedzialność za długi spadkowe;
• zabezpieczenie spadku;
• postępowania spadkowe (wnioski o stwierdzenie nabycia, dział spadku);
• spłaty pomiędzy spadkobiercami;
• polisy posagowe.
Sprawy z zakresu prawa lokalowego i spółdzielczego
Łącznie: 374
Przykładowe sprawy:
• eksmisje (podstawy, koszty, ochrona prawowitych mieszkańców);
• lokale socjalne i zastępcze (osoby uprawnione, koszty utrzymania, wykup);
• lokale komunalne;
• przekształcenia prawa lokatorskiego we własnościowe;
• prawa i obowiązki członków spółdzielni oraz TBS;
• waloryzacja i wycofanie wkładów mieszkaniowych;
• kaucja mieszkaniowa;
• wspólnoty mieszkaniowe (regulacje działania, podważanie uchwał organów wspólnot).
Sprawy z zakresu prawa i postępowania administracyjnego
Łącznie: 269
Przykładowe sprawy:
• warunki wydawania decyzji administracyjnych;
• skargi na bezczynność organów;
• skargi na decyzje w postępowaniu egzekucyjnym (m.in. na czynności komornicze);
• kwestie właściwości organów;
• ewidencja ludności i sprawy meldunkowe;
• zagadnienia administracyjno-prawne w zakresie np. wywłaszczeń nieruchomości, legalizacja samowoli budowlanych;
• egzekucja decyzji administracyjnych;
• prawa obywateli w zakresie planów zagospodarowania przestrzennego.
Sprawy związane z prawami uchodźców i cudzoziemców
Łącznie: 162
Przykładowe sprawy:
• legalizacja pobytu uchodźców (nadanie statusu uchodźcy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony);
• nabywanie obywatelstwa polskiego;
• zagadnienie podwójnego obywatelstwa;
• kwestie deportacji cudzoziemców;
• kuratorzy małoletnich cudzoziemców;
• zawarcie związku małżeńskiego pomiędzy obywatelami polskimi a cudzoziemcami;
• łączenie rodzin (zgodnie z rozporządzeniem Dublin II);
• prawa cudzoziemców do opieki medycznej, pracy i prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.
Sprawy finansowe
Łącznie: 78Przykładowe sprawy:
• sprawy podatkowe, w tym: obowiązki, uprawnienia do ulg, wyłączenia oraz odpowiedzialność za zaległości podatkowe;
• kwestia upadłości osób fizycznych;
• zwrot podatków zapłaconych za granicą;
• zagadnienia kredytowe (m.in. kredyty hipoteczne);
• sprawy bankowe (w tym karty płatnicze, usługi bankowe, bankowe tytuły egzekucyjne).
Sprawy związane ze służbą zdrowia
Łącznie: 49Przykładowe sprawy:
• odpowiedzialność lekarza za błąd w sztuce lekarskiej;
• odszkodowania z tytułu chorób nabytych w trakcie przebywania w szpitalu;
• kierowanie na przymusowe badania (odwykowe, psychiatryczne);
• dostęp pacjentów oraz ich rodzin do dokumentacji medycznej;
• refundacje leków;
• nieprawidłowości leczenia w zakładach opieki medycznej, w tym, w ZOZ znajdujących się w zakładach karnych.
Sprawy związane ze świadczeniami z pomocy społecznej
Łącznie: 45 Przykładowe sprawy:
• zasady przyznawania zasiłków z pomocy społecznej;
• nabywanie praw do rent socjalnych;
• odwołania od decyzji o odmowie przyznania zasiłków i rent;
• świadczenia dla osób samotnie wychowujących dzieci;
• uprawnienia osób umieszczonych w ośrodkach pomocy społecznej.
Sprawy związane z pomocą organizacjom pozarządowym (NGO)
Łącznie: 33 Przykładowe sprawy:
Pomoc stowarzyszeniom i organizacjom:
• Fundacja Świętego Mikołaja;
• Młodzi Aktywni dla Gospodarki;
• „Dobro Kultury”
• Grupa Inicjatywna do powołania gminy Grabówka (Podlasie);
• Walczące Matki Podlasia;
Ośrodki integracji osób niepełnosprawnych.
Pomoc innym organizacjom pozarządowym (w tym studenckim) w rozpoczęciu działalności (przygotowanie statutu, wniosków do KRS itp.).
Sprawy związane z przemocą wobec kobiet
Łącznie: 12 Przykładowe sprawy:
• znęcanie się przez członków rodziny;
• molestowanie w miejscu pracy;
• renty z tytułu odszkodowań za uszkodzenie ciała.
Sprawy związane z prawami osób niepełnosprawnych
Łącznie: 11 Przykładowe sprawy:
• zmiana stopnia niepełnosprawności;
• odwołanie od orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
• ulgi przysługujące osobom niepełnosprawnym;
• stypendia specjalne;
• sytuacja niepełnosprawnych w domach opieki społecznej.
Sprawy inne
Łącznie: 163
Przykładowe sprawy:
• skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Komisji Praw Człowieka ONZ;
• skargi konstytucyjne;
• podstawy upadłości;
• prawo wodne;
• prawo autorskie;
• prawne aspekty sekcji zwłok w celu ustalenia ojcostwa;
• zagadnienia związane z zastosowaniem prawa obcego;
• uprawnienia w związku z dofinansowaniem z funduszy Unii Europejskiej.
Czas załatwiania spraw klientów poradni
Kilka wizyt (od 2 tygodni do 2
miesięcy)41%
Powyżej 2 miesięcy do
roku9%Rok i więcej
1%
Krótkie wyjaśnienie –
porada na bieżąco (1-2 wizyty, do 2
tygodni)49%
Źródła wiedzy o poradniach
Inne*18%
Znajomi23%
Rodzina11%
Ulotki informacyjne
11%Internet
5%
Radio4%
Telewizja3%
Gazety25%
Kobiety Mężczyźni
Inne*17%
Znajomi22%
Rodzina12%
Ulotki informacyjne
11%
Internet6%
Radio4%Telewizja
4%
Gazety24%
*) jako „inne” poradnie podały m.in.: sądy, urzędy, zakłady karne, instytucje pomocy społecznej, organizacje pozarządowe, parafie, byłych klientów
Czy klienci poradni korzystali wcześniej z profesjonalnej pomocy prawnej?
Kobiety Mężczyźni
Monitoring stosowania i jakości prawa oraz zjawisk korupcyjnych
W świetle doświadczeń poradni w Krakowie (SPPM) art. 23 ustawy o ZOZ jest nagminnie wykorzystywany przez ZOZ jako podstawa do wypisu ze szpitala chorych w stanach terminalnych. Jego literalna interpretacja może prowadzić do absurdalnej sytuacji, w której osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji zostanie przetransportowana przez szpital na koszt gminy „pod drzwi” domu. W sytuacji, gdy rodziny domagają się dalszego leczenia albo pacjent czeka na miejsce w hospicjum lub innej placówce wyspecjalizowanej w opiece nad terminalnie chorymi – ZOZ domagają się zapłaty za pobyt w szpitalu, mimo, że osoby te są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, gwarantującym im prawo do świadczeń zdrowotnych.
Poradnia w Lublinie (KUL) zwróciła uwagę na praktykę Prezesa Urzędu Repatriacji i Cudzoziemców i jego argumentacje przy odmowie nadania statusu uchodźcy i udzielania jedynie zgody na pobyt tolerowany Czeczenom uciekającym z terenów objętych wojną. Prezes URiC uznaje że zeznania złożone bezpośrednio po opuszczeniu kraju pochodzenia są bardziej wiarygodne, niż składane w trakcie przesłuchania statusowego, które - w ocenie URiC - „mogą być efektem konsultacji i porad”.
Poradnia katowicka zwraca uwagę na lekceważący stosunek adwokatów i radców prawnych wobec swoich mocodawców oraz niski poziom zaangażowania, zwłaszcza dla klientów dla których przygotowują jedynie pisma procesowe. Najjaskrawszy obraz rysuje się w kontaktach klientów osadzonych w zakładach karnych oraz aresztach śledczych z ich pełnomocnikami z urzędu.
Czego najbardziej poradnia potrzebuje w najbliższym czasie, aby się rozwinąć?
Szkolenia (w szczególności dotyczących pracy z klientem oraz zwiększających umiejętności psychologiczne studentów) – 12
Sprzęt techniczny oraz elementy wyposażenia biura (komputer, ksero, faks, łącza internetowe) – 10
Zbiory ustaw, komentarzy oraz literatura prawnicza – 9
Środki finansowe służące: umożliwieniu studentom udziału oraz organizacji seminariów i konferencji, przygotowaniu kampanii informacyjnych, dofinansowaniu wynagrodzeń dla pracowników (w szczególności sekretariatów), a także zakupu ubezpieczenia oraz bieżącego utrzymania poradni – 9
Uzyskanie samodzielnego lokalu – 5
Wsparcie uczelni i środowiska (mające na celu zwiększenie kadry naukowej zatrudnionej w poradni a także zwiększenie akceptacji w środowisku) – 2
(poradnie udzielały po kilka odpowiedzi).
Dziękujemy za uwagę
Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych
ul. Szpitalna 5 lok. 5
00-031 Warszawa
tel.: (22) 828 91 28 w.143; fax: (22) 828 91 29
E-mail: [email protected]
Internet: www.fupp.org.pl