UTICAJ DC KABLA CRNA GORA – ITALIJA NA VRIJEDNOST GUBITAKA U PRENOSNOJ MREŽI

CRNE GORE

CG KO CIGRE, 17.05.2011II savjetovanje

Vrste Gubitaka

• Tehnički

Promjenljivi•gubici u magnetnim materijalima• dielektrični gubici• Usljed korone•drugi

StalniDžulovi (Joule)

• Komercijalni - zanemarivi

Nejednovremeno očitavanje

brojila

Neprecizna brojila

Mjerenja na neadekvatnim

mjestima

Neovlašćeno preuzimanje(nemoguće)

Gubici u periodima iz prošlosti

0 2 4 6 8

10 12 14

1960 1965 1970 1974 godina

%

Prenosni gubici u periodu 1960-1974

•Izgradnja prenosne mreže•Upravljanje EES

400 kV

220 kV

Karakteristike elemenata prenosne mreže

Dužine dalekovoda u prenosnoj mreži Kapaciteti dalekovoda u prenosnoj mreži

Dalekovodi

20%

35%

45%

400 kV 220 kV 110 kV

Dalekovodi

26%

23%

51%

400 kV 220 kV 110 kV

•Slaba opterećenost 220 i 400 kV mreže•Proizvodnja na 220 i 110 kV•Nedovoljni prenosni kapaciteti u primorju•Dominira 110 kV prenosna mreža

Karakteristike elemenata prenosne mreže

Starost elemenata prenosne mreže Crne Gore

Dalekovodi

21%

25%37%

15%2%

do 10 od 10 do 20od 20 do 30 od 30 do 40od 40 do 50 preko 50

•Velika prosječna starost (2% - <10god)•U primorju ne postoji 400 i 220 kV•Jednostrano napajanje TS 110/35 kV Ulcinj•TS 110/35 kV H.Novi se napaja iz BiH (TS Trebinje)

Under sea HVDC cable Italy - Montenegro

Početne pretpostavke

Zimamax:Pp=860MWPg=940MW

Ljetomax:Pp=810MWPg=442MW

Projekat DC kabla

1. 400 kV dvostruki dalekovod od TS 400/110 kV Lastva Grbaljska do postojećeg 400 kV dalekovoda Podgorica-Trebinje (2x30 km)

2. Dva 300 MVA 400/115 kV transformatora u novoj TS Lastva Grbaljska

3. Rasijecanje postojećeg 110 kV DV TS Budva – TS Tivat i njegovo uvođenje u TS Lastva

4. Izgradnja novog 4000 kV DV Lastva – TS Pljevlja

5. Izgradnja 4000 kV DV TS Pljevlja – Višegrad (BA)

6. Podizanje 220 kV DV Pljevlja – B. Bašta (RS) na 400 kV

Projekat DC kabla

TS 110/35 kV Tivat

TS 400/110 kV Lastva

TS 110/35 kV Budva

TS 110/35 kV Kotor

Lustica-ORASCOM

Struktura gubitaka

GubicikV MW %400 2.15 0.25%220 3.09 0.36%110 18.57 2.15%Total 23.81 2.76%

Bez ProjektaZimski period

1. Dominantni gubici na 110 kV – 70-80% svih gubitaka

Ljetni periodGubici

kV MW %400 2.2 0.27%220 3.71 0.46%110 16.32 2.01%Total 22.23 2.74%

Bez Projekta

Struktura gubitakaZimski period

1. Dominantni gubici na 110 kV – 73-78% svih gubitaka

Ljetni period

kV MW % MW % MW %400 2.23 0.28% 13.32 1.64% 17.42 2.15%220 3.28 0.40% 7.65 0.94% 4.00 0.49%110 9.37 1.16% 19.83 2.45% 11.34 1.40%Total 14.88 1.84% 40.80 5.04% 32.76 4.04%

sa DC+PLJ-VIS-B.BBez DC Kabla+TR sa DC

kV MW % MW % MW %400 1.97 0.23% 10.9 1.26% 11.84 1.37%220 2.86 0.33% 5.4 0.63% 2.79 0.32%110 15.22 1.77% 20.1 2.33% 18.44 2.14%Total 20.05 2.33% 36.4 4.22% 33.07 3.84%

sa DC+PLJ-VIS-B.BBez DC Kabla+TR sa DC

Uticaj DC kabla na ITC mehanizam

1. Povećanje tranzita sa 150 na 1000 MW2. Nadoknada gubitaka iz ITC mehanizma

(WWT)

ZAKLJUČCI

1. Povećanje ukupnih gubitaka 50%2. Porast gubitaka na 400 kV naponu3. Smanjenje gubitaka na 110 kV u ljetnjem

režimu4. Blago povećanje gubitaka u zimskom režimu

na 110 kV5. Neophodna izgradnja 400 kV DV Lastva-

Pljevlja, Pljevlja-BiH (+RS)-DC 1000MW6. Povećanje tranzita sa 150 na 1000 MW7. Nadoknada gubitaka iz ITC mehanizma

(WWT)

Hvala na pažnji

Electricity Coordinating Center (EKC)Vojvode Stepe 412, 11000 Belgrade, Serbia

www.ekc-ltd.com