Van het bestuur - KNNV · 2016-04-15 · zogenaamde Todden-pad (een lange afstandsroute). De Todden waren marskramers die in vroegere eeuwen vanuit Westfalen naar o.a. Nederland trokken

maart 2003, pagina 1

Van het bestuur We kunnen terugzien op een geslaagde nieuwjaarsbijeenkomst op zaterdag 1 februari in een van zalen van de Houtmaat. Na de wandeling en het voortreffelijke stampotbuffet vertelden enkele leden over hun belevenissen tijdens twee KNNV-reizen in Oost Europa. Als we het met Nederland vergelijken praten we over natuurparadijzen, die hier begin vorige eeuw nog voorkwamen. Hopelijk leert men daar wat betreft natuurbeheer van onze fouten. Zoals men in Natura kan lezen ondersteunt de KNNV natuurbeschermingsorganisaties in Oost Europa. Deze weken kon men in de krant lezen dat het de bedoeling is dat Het Boddenbroek een bijzondere Europese status krijgt. Al de initiatieven van actieve leden worden zo beloond en het blijkt maar weer dat de aanhouder wint. Mogelijk kan het naastgelegen gebied, de Bentelerheide, van deze nieuwe status profiteren. Uit onze inventarisaties blijkt niet alleen dat in het gebied de nodige kwetsbare

soorten voorkomen maar dat het gebied ook potentie heeft om in dat opzicht te groeien. Dit jaar zullen we de onderzoeken afsluiten en verwerken in een eindrapport.

Een heel ander onderdeel van de natuurstudie, ook binnen de KNNV, is het onderzoek binnen de stedelijke gebieden. Vooral door de veranderende klimaatsfactoren doen zich hier in snel tempo de nodige veranderingen voor. Met name in de grote steden worden deze veranderingen goed vastgelegd. Graag wil ik hier ook de leden oproepen om ontwikkelingen in de eigen directe woonomgeving te observeren. In het volgende nummer van Onder de Loep wil ik graag nader ingaan op een aantal planten in Hengelo. Het bestuur wenst iedereen een interessant natuurjaar toe.

Jan Zwienenberg

Proficiat! Op 10 april wordt ons lid mevrouw A. ten Doeschate uit Goor 100 jaar. Graag willen wij u namens alle leden van harte feliciteren.

Het bestuur nodigt u uit voor de

Algemene Jaarvergadering

op donderdag 20 Maart 2003 om 20.00 uur

in het gebouw van speeltuin ’t Lansink, Twijnstraat 6

te Hengelo


Agenda

Vogelexcursie Beckum

Datum : zondag 16 maart 2003 Tijd : 09.00 uur Duur : de ochtend. Coördinatie : Harry de Jong

Korte beschrijving gebied: Het Altena's bos en het Asbroek bij Beckum is grotendeels Twickel gebied, hetgeen te zien is aan de boerderijen met de zwartwitte luiken. Het is een afwisselend gebied van natuur- en cultuurlandschap bestaande uit akkers (veldbonen, mais), natuurlijk hoog geboomte, grillige solitaire eiken en beuken en smalle bospercelen. De tocht gaat over zandwegen, langs bebost geraakte (dop)heideveldjes en bodembedekking van bosbes en adelaarsvaren. We komen over en langs oude boerenerven, zoals de uit 1845 daterende boerderij van Asbroek en de in 1871 gebouwde boerderij Witveld. In het gebied broeden Havik en meerdere Zwarte spechten. Aangezien het nog volop baltstijd is de kans groot dat we ze ook te zien zullen krijgen.

Verder zullen we zeker de Grote lijster en vele Boomklevers kunnen beluisteren. Goede kans op Patrijzen. Harry de Jong

Excursie Smoddebos

Thema : voorjaarsflora Datum : zaterdag 29 maart 2003 Tijd : vertrek 09.00 uur (terug omstreeks 13.00 uur) Coördinatie : Bert Oude Egbrink

Het Smoddebos bij Losser is een vijf hectare groot eikenhaagbeukenbos met een rijke flora. Het bos is eigendom van het Landschap Overijssel en staat onder andere bekend om het talrijk voorkomen van de Slanke sleutelbloem. Van oorsprong was het een vloeimaat, een omwalde lage weide welke met beekwater kon worden bevloeid. Misschien is hier de aan de noordzijde van het bos stromende Snoeyinksbeek voor gebruikt. Later werd de maat bebost met eik.

De auto’s worden op de parkeerplaats bij het natuurreservaat Duivelshof geparkeerd. Van hieruit wandelen wij naar het Smoddebos. Omdat het Smoddebos in deze tijd van het jaar erg drassig is, adviseren wij u waterdicht schoeisel mee te nemen. Bert Oude Egbrink

Excursie Bad Bentheimer Berge

Thema : natuurbeleving Datum : zaterdag 12 april 2003 Tijd : 09 .00 uur Duur : de ochtend Coördinatie : Harry de Jong / Gerrit van Zalk Algemeen : paspoort meenemen

We maken dit keer een tocht door de bossen rond de zandsteengroeven ten oosten van de weg Bad Bentheim-Muenster. De route voert door prachtige bossen over glooiende (soms klimmende) paden en langs diepe ravijnen en over een gedeelte van het zogenaamde Todden-pad (een lange afstandsroute). De Todden waren marskramers die in vroegere eeuwen vanuit Westfalen naar o.a. Nederland trokken. Het pad gaat langs verlaten zandsteengroeven. Overal rijzen klompen zandsteen uit de bosbodem op of hangen boven de steile wanden van de soms tientallen meters diepe ravijnen. We komen onderweg verschillende banken tegen waar gerust kan worden en waar vaak van een zeer fraai uitzicht genoten kan worden.

Excursies Het gebruikelijke verzamelpunt

is (tenzij anders aangegeven) aan de Boerhaavelaan op het parkeerterrein naast

huisnummer 146 (is richting Borsthuis). Ieder wordt vriendelijk verzocht zo veel mogelijk met de auto te komen zodat er genoeg plaatsen zijn voor hen die niet over een auto beschikken. Lezingen De gebruikelijke plaats waar lezingen worden gehouden (tenzij anders aangegeven) is het speeltuingebouw "'t Lansink" aan de Twijnstraat 6 te Hengelo. Indien er belangstelling is voor "meerijden met anderen" bij een lezing 's avonds: neem even contact op met een van de bestuursleden (zie colofon).


Indien de tijd het toelaat kunnen we aan het einde van de tocht nog even de weg oversteken om in de buurt van de spoorbaan naar bijzondere planten te speuren (o.a. heelkruid).

Excursie naar Bentelerheide

Thema : Mossen Datum : zaterdag 26 april Vertrek : 09.00 uur Coördinatie : Bernard Wanders

Deze excursie gaat naar het terrein dat we al een aantal jaren onderzoeken op diverse aspecten. Vorig jaar zijn we begonnen met het inventariseren van de mossen. Inmiddels is er een lijst met ca. 40 soorten maar er zijn er ongetwijfeld meer. Uiteraard zullen we onze ogen niet sluiten voor andere bezienswaardigheden

Excursie De Wildernis (Hartjesbos)

Thema : vloeiweiden Datum : zaterdag 10 mei 2003 Tijd : vertrek 09.00 uur (terug omstreeks 13.00 uur) Coördinatie : Bert Oude Egbrink

Aanleiding voor deze excursie is de lezing in november 2002 van Marcel Horsthuis over vloeiweiden. De Wildernis is een normaliter niet toegankelijk reservaat van het landschap Overijssel langs de weg van Deurningen naar Enschede tussen Hof Espelo en het Lonnekermeer. In De Wildernis ligt een aantal vloeiweiden. Over het gebied is kort geleden door het onderzoeksinstituut Alterra uit Wageningen een rapport over de historische ecologie uitgebracht. Onze secretaris, Jan Zwienenberg, heeft enkele jaren geleden het gebied floristisch in beeld gebracht tijdens een inventarisatie in het kader van het LMF-project van FLORON. Tijdens de excursie zal aan deze aspecten aandacht worden besteed. De auto’s worden langs de Sniedersveldweg, een zijweg van de Vliegveldweg / Deurningerstraat, geparkeerd. Van hieruit wandelen wij naar De Wildernis. Omdat De Wildernis in deze tijd van het jaar erg drassig kan zijn, adviseren wij u waterdicht schoeisel mee te

nemen. De excursie wordt, indien mogelijk, geleid door een medewerker van Landschap Overijssel. Bert Oude Egbrink

Excursie Witte Veen

Thema : vogels Datum : zondag 25 mei 2003 Tijd : 08 .00 uur (let op het tijdstip!) Duur : de ochtend Coördinatie : Harry de Jong Algemeen : laarzen aanbevolen

Het Witte Veen is een afwisselend gebied met waardevolle levensgemeenschappen van hoogveen, natte heide, soortenrijke vennen, ruige graslanden, gemengd bos op zandgrond en houtwallen. Het gebied wordt begraasd door een grote kudde Schotse Hooglanders. Om de verdroging tegen te gaan zijn er dammen en stuwen aangelegd om het water langer vast te houden. Het bos is hier en daar zo nat dat het pad via vlonders door het terrein voert. Belangrijke broedvogelsoorten in de heide- en hoogveengebieden zijn o.a. de Rode Lijstsoorten Patrijs, Nachtzwaluw, Roodborsttapuit en Geelgors. In deze gebieden broeden ook Boompiepers, Grasmussen, Kneuen en

Rietgorzen. De Ransuil jaagt hier 's nachts. Op de afgeplagde terreinen broedt de Kleine Plevier. In het bos zijn als broedvogel o.a. Sperwer, Havik, Buizerd, Boomvalk, Zomertortel, Bosuil, Groene Specht, Zwarte Specht, Kleine Bonte Specht, Wielewaal, Kruisbek en Appelvink jaarlijks waargenomen. Rond de vennetjes zijn schaarse broedvogels als Dodaars, Grauwe Gans, Kuifeend, Slobeend, Zomertaling, Porseleinhoen, Waterral en Blauwborst regelmatig te vinden. In de graslanden komen Patrijs, Wulp en soms de Kwartelkoning voor. In 1997 werden in het Witte Veen 91 broedvogelsoorten genoteerd, waarvan 10 Rode lijstsoorten. Bij het vogelkijkscherm aan de Gervinkhoekweg kunt u, afhankelijk van het seizoen, de volgende vogels verwachten: Wilde eend, Kuifeend, Slobeend, Grauwe gans, Dodaars, Boerenzwaluw en Huiszwaluw. Ook heeft u kans een vos of bunzing te zien. 's Winters is het gebied zo goed als verlaten, maar is er wel kans op Klapekster en Blauwe Kiekendief. De doortrek in voor- en najaar levert


nog wel eens Bontbekplevier, Groenpootruiters, Bosruiters en Witgatjes op. Ook is het een traditionele pleisterplaats voor Kraanvogels. Harry de Jong

Excursie: Landgoed Velhorst

Thema : landschap en flora Datum : zondag 8 juni 2003 Vertrek : 09.00 uur Duur : 4 tot 5 uur Gebied : landgoed Velhorst

Het landgoed Velhorst ligt ongeveer halverwege Lochem –Zutphen ter hoogte van Almen. Het landgoed ligt ten zuiden van de Berkel en is 304 ha groot. Het bestaat uit: akkers, bloemrijke schrale graslanden, houtwallen en bos. Het bijzondere van Velhorst is dat naast de vijf soorten vleermuizen , talloze vogelsoorten en bijzondere planten voorkomen. Op het landgoed ligt het Kienveen, een kwetsbaar moeras gebiedje met vele kikkers en bijzondere planten zoals het Melkviooltje en Moerashertshooi ( beide rode lijst soorten). Of we deze planten ook bloeiend zullen zien valt moeilijk te voorspellen. Vaak zie je alleen maar niet bloeiende exemplaren. Verder kunnen we nog op het Kienveen Dwergzegge tegen komen. Het Kienveen is dus een zeer kwetsbaar gebiedje dat we allen vanaf het pad kunnen bekijken. Voor verdere informatie, zie handboek van Natuurmonumenten, “De natuurwijzer” blz. 213- 215. Wytze Boersma

GEWESTELIJKE ACTIVITEITEN

Wandelfietsexcursie in Almelo

Op zondagmorgen 18 mei vindt de gewestelijke excursie plaats van KNNV gewest Oost. Organisator is ditmaal de afdeling Twenthe. Het is een fietstocht in de natuur van Almelo. Aan de hand van de route van de jubileum CD Rom "Even Afstappen" die de afdeling heeft uitgebracht ontdekken we de natuur van Almelo (zie ook verderop).

Startpunt: NS Almelo Duur: van 9.30 uur tot 13.00 uur Opgave: telefonisch via 0546-812849. Even doorgeven of u zelf een fiets meeneemt of dat u er een wilt huren. Dan reserveren we er een.

Gewestelijke contactdag

Zaterdag 24 mei is de jaarlijkse studiedag van ons gewest. Ditmaal is het onderwerp “Hydrobiologie in Twente. ’s Morgens zal een inleiding worden gegeven op verschillende aspecten, ’s middags zullen we watermonsters nemen en de organismen erin bekijken. De dag wordt gehouden in het schoolgebouw van AOC-Oost, Bornerbroeksestraat 348 in Almelo.

Ontvangst: 10.00 uur, start programma 10.30 Opgave en inlichtingen bij Bernard Wanders; Van Heemskerkstraat 31, 7622 JG te Borne; tel. 074-2668487, E-mail: [email protected]

Terugblik Dialezing over Australië

Datum : donderdag 12 december 2002 Spreker : Piet Kokke Aantal leden : ca 15

Samen met zijn echtgenote maakte Piet Kokke met een Camper een tocht langs een aantal natuurreservaten in het zuidwestelijke deel van Australië. Behalve het landschap en de vegetatie waren het toch vooral de vogels die uitvoerig aan bod kwamen. Met zijn prachtige dia’s liet hij zien hoe gevarieerd de avifauna van dit reusachtige eiland is. Bijna alle soorten komen uitsluitend hier voor. Jammer alleen dat we de geluiden moesten missen en we dus niet konden horen dat bijvoorbeeld de zwart met witte Magpie die

het postuur heeft van “onze“ Kauw heel melodieus kan zingen. Een categorie die het niet van welluidende zang, maar vooral van het uiterlijk moet hebben, zijn de papegaai-achtigen. Vooral sommige Rosella’s met de grootte van een parkiet hebben een combinatie van kleuren die je niet voor mogelijk zou houden, als je ze niet met eigen ogen hebt gezien .

De beschikbare tijd was helaas te kort om alle dia’s te laten zien . Misschien een goede reden voor een vervolg, want er is veel interessants te zien “down under”.


Nieuwjaarsbijeenkomst

Datum : 1 februari 2003

Plaats : Buitencentrum “ De Houtmaat “

Aantal deelnemers : 30

Na aankomst werden eerst de ( late ) goede wensen voor 2003 uitgewisseld en konden we vervolgens in dit gezellige en mooi gelegen restaurant genieten van een “aangeklede” koffie of thee. Daarna kozen de meeste deelnemers voor een wandeling van ca drie kwartier langs de vijver en verder tot bijna de snelweg om parallel hieraan weer terug te komen bij het restaurant . De bodem was hier en daar glad door aangevroren sneeuw en de koude wind zorgde voor een frisse neus. In de bosrand langs de ijsbaan zat een buizerd in een opvallend lichtgekleurd verenpak te kleumen . Het was waarschijnlijk dezelfde die boven de vijver vloog toen we op weg gingen. Na terugkomst was er weer koffie/thee, nu met de traditionele oliebollen, door Ben Wanders volgens een speciaal recept gebakken. Erg bedankt, Ben! Het volgende programmapunt was een beknopt verslag van een KNNV-reis naar de bergen van zuidelijk Polen en Slowakije door Attie Wanders mede namens de beide andere deelnemers uit onze afdeling : Wil Mardjan en Gerrit Hutten. Aan de hand van foto’s die door middel van een epidiascoop werden geprojecteerd, passeerden landschappen en bergflora in de HogeTatra de revue, door Attie levendig voorzien van toelichting. Ook het grensgebied tussen Slowakije en Hongarije werd op deze prachtige reis bezocht. De laatste dagen werden in de historische stad Krakau doorgebracht alvorens de terugreis met de nachttrein te aanvaarden. Intussen was de warme maaltijd bereid en genoten we van een uitstekend verzorgd stamppotbuffet.

Een tweede verslag van een KNNV-reis door André Bolt voerde naar noordoostelijk Hongarije, waar een week werd doorgebracht in de Bükk een middelgebergte niet ver van de grens met Slowakije en voor een groot deel beschermd natuurgebied. Hier was het Rob de Jong voormalig medewerker bij de Vlinderstichting die ons wegwijs maakte. Hij is getrouwd met een Hongaarse en woont in de Bükk. Zij hebben van hun huis een pension ( Farm Lator) gemaakt en ontvangen natuurliefhebbers, individueel of als gezelschap, Rob kan worden ingehuurd als gids.

De tweede week was gewijd aan de puszta in het stroomgebied van de Tiszla. Landschappelijk misschien minder boeiend, maar wel rijk aan bijzondere vogels.

Jammer was dat de twee hoofdsteden langs de reisroute, beide aan de Donau geheel buiten het reisprogramma vielen. In Onder de Loep van juni ’02 is een kort verslag van deze reis te vinden. De officiële verslagen van de beide reizen zijn overigens ter inzage cq te leen bij de deelnemers. Ruim na acht uur gingen we voldaan huiswaarts na de auto’s van sneeuw en ijs te hebben ontdaan. Maggie Verdriet

Dialezing over insecten

Datum : 13 februari 2003 Spreker : Job Teeuwen uit Lochem Aantal leden : ca 15

De spreker is een bevlogen amateur-entomoloog en bovendien een uitstekend fotograaf. In een korte inleiding wees hij op de prominente plaats van insecten binnen het ecosysteem dat “aarde “ heet. Ze spelen een belangrijke rol bij de bestuiving van bloemen, zijn voedselbron voor veel soorten vogels, zoogdieren en vissen. Vele zijn zelf predator en jagen op andere soorten. Andere spelen een rol in het kringloopproces door het opruimen van afval. In tegenstelling tot de vogels genieten insecten bij veldbiologen (te) weinig belangstelling. Geheel onterecht volgens Teeuwen. En dat liet hij zien aan de hand van schitterende dia’s. Eerst van insecten in het algemeen, waaronder natuurlijk ook vlinders en later toegespitst op zijn grote liefde: de libellen. Uit

fossiele vondsten uit het carboon blijkt dat libellen geologisch gezien ca 350 millioen jaren oud zijn en afgezien van hun afmetingen dezelfde gedaante hebben behouden. Vele soorten, zowel echte libellen, die ware vliegkunstenaars, als juffers passeerden de revue, met aanstekelijk enthousiasme door Teeuwen toegelicht. Een zeer geslaagde avond! André Bolt


Frisse neuzen wandeling: Buurserzand

Datum : 16 februari 2003 Deelnemers : 11 Thema : landschap Leiding : Wytze Boersma

Onder ideale weersomstandigheden vond de eerste excursie naar het Buurserzand plaats. Het was mooi zonnig winterweer, temperatuur rond het vriespunt en er stond een matige wind. Met drie auto’s vertrokken we even na halftwee vanaf de parkeerplaats aan de Boerhaavelaan in Hengelo. Via Twekkelo, Boekelo en Usselo, langs Zonnebeek kwamen we op de parkeerplaats aan de noordzijde van het Buurserzand. Omdat het mooi weer was, hadden meer mensen de behoefte om naar buiten te gaan. De parkeerplaats stond dan ook bijna vol. Het eerste deel van de wandeling ging langs het natuurontwikkelingsveldje dat oranje-rood gekleurd was. Dit werd veroorzaakt door Ruig haarmos, Polytrichum piliferum. (thuis gedetermineerd) Het is ook wel mogelijk dat er Zand haarmos, P. juniperinum tussen staat. Deze twee mossoorten staan op droge zure zandgrond en lijken veel op elkaar. Boven het veldje cirkelden ook twee Buizerden. In de zon was de lichte onderzijde mooi te zien. Hierna ging de wandeling over het zandpad met een zand taluud. Dit is een ideale plaats voor de Mierenleeuw. In deze tijd van het jaar is hij nog niet te vinden. Hierna langs de Sekmaatweg. Ten zuiden van deze weg vindt ook weer een natuurontwikkelingsproject plaats. We hebben even gekeken naar het droge gras langs het pad. We vroegen ons af wat voor gras het was en of het ook ingezaaid zou zijn. Mogelijk was het

Windhalm, een grassoort van de droge omgewerkte zandgrond dat vooral op graanakkers voorkomt. Navraag bij natuurmonumenten leert dat het gebied wel ingezaaid is met een groengewas, o.a. Boekweit. Het is de bedoeling dat het na de bouwvakvakantie wordt afgeplagd met op het lage deel een groot ven. De verwachtingen zijn hoog gespannen. Men verwacht een blauwgrasland. Hierna langs een heideveld dat gedeeltelijk is afgeplagd. Hier en daar is de oude heide blijven staan. Op die manier ontstaat er een uitwisseling tussen de twee delen. De wandeling werd voortgezet door een Jeneverbesstruweel. Deze struiken zijn ongeveer 100 jaar oud. Lange tijd vond er geen verjonging plaats. De laatste jaren is gelukkig weer sprake van verjonging. Bij het Buursermeertje werd ook nog even gekeken of er al geschaatst kon worden. Het ijs was nog te dun. Niemand waagde zich er op. Via een omweg kwamen we langs de Bommelas, een los hoes dat rond 1850 is gebouwd. Onderweg hoorden we een paar keer de lach van de Groene specht. Even na halfvier waren we weer op de parkeerplaats. Iedereen had een tevreden gevoel en een frisse neus. Het Buurserzand is 380 ha groot. Naast het afplaggen wordt het begraasd door runderen, Hereford en schapen. Het is bijna onvoorstelbaar dat de natte gebieden met dopheide rond 1995 bijna geheel overwoekerd waren met gras. Het herstel is dan ook goed zichtbaar. Verder wordt gewerkt aan herstel van de waterstand. Hiervoor worden sloten en greppels gedempt om de waterstand van de Buurserbeek te verhogen. Wytze Boersma

In memoriam

Willem de Boer, 1915—2003

Op 2 januari jl. overleed Wim de Boer, 87 jaar oud. Zijn hoge leeftijd in aanmerking genomen, genoot hij een goede gezondheid en kwam het einde onverwacht. We kenden hem vooral als

actief medelid van onze KNNV-afdeling en bij velen kwamen goede herinneringen boven. Zijn kennis van de vogels was legendarisch en niet te tellen zijn de vogelexcursies die hij door de jaren leidde, niet alleen voor de KNNV, maar ook voor IVN en NIVON van welke clubs hij ook actief lid was. Vele jaren deed hij waarnemingen en tellingen voor Sovon. Tot zijn vaste gewoonten behoorde een verblijf in voor- en najaar op Terschelling, altijd in hetzelfde pension. Hij genoot hier van de vogeltrek. Enkele ouderen onder ons vergezelden hem soms hierbij en die denken met weemoed terug aan de zwerftochten met hem over het eiland. Vaak nam hij deel aan de gewestelijke vierdaagse en ook dan profiteerden we van zijn


vogelkennis. Reeds een aantal jaren nam hij niet meer deel aan onze excursies, maar tot het einde toe bezocht hij de bijeenkomsten van de sedert enkele jaren functionerende seniorengroep.

Met Wim de Boer is een bescheiden en aimabel mens heengegaan, die velen heeft laten delen in zijn kennis van de vogels. André Bolt

Vogeltrekweekend op Schiermonnikoog in oktober 1986. In het midden Wim de Boer.

Bijzondere Waarnemingen Kraanvogels

Op zondag 23 februari jl wandelend over de Paasberg in De Hoge Lutte om 12 uur een vlucht van ca. 40 kraanvogels op 50 meter hoogte recht

over onze hoofden vliegend in oostelijke richting. De roepende vogels in V-formatie tegen een strakblauwe hemel leverden een onvergetelijk schouwspel op. André Bolt.

Vermiljoenhoutzwam (Pycnoporus cinnabarinus)

Van Peter Venema kreeg ik een melding van de vondst van de Vermiljoenhoutzwam op het landgoed Twickel. De Vermiljoenhoutzwam is éénjarig met halfrond console- tot waaiervormig vruchtlichaam dat opvallend vermiljoenrood gekleurd is. De aangroeizone is meer oranjerood gekleurd. De oppervlakte is fluwelig-viltig. De buisjes zijn vermiljoenrood en hoekig-rondachtig tot iets langwerpig. Het aantal poriën is 2 –3 per millimeter. Het vlees is vermiljoenrood, taai tot elastisch. Totaal vond Peter 51 exemplaren op stammen van omgezaagde berken die aan de rand van het terrein waren gedeponeerd. Het grootste exemplaar was 15,5 cm groot. Dit was een bijzonder groot exemplaar. In de literatuur vind je een afmeting tot 11 cm. Op de levende berken werden geen exemplaren aangetroffen. Dit klopt

want de Vermiljoenhoutzwam is een saprofiet die leeft op dode takken en stammen van loofbomen. Zij veroorzaakt witrot en rood verkleuring van het hout. De Berk (Betula) is hierbij favoriet ( 56%). Verder komt deze paddestoel voor op Kers (Prunus) 19%, Lijsterbes (Sorbus) 11% en op Eik (Quercus) 7%. Peter vond de Vermiljoenhoutzwam half augustus 2002. Volgens de boeken komt deze soort in de herfst voor. Hoewel het zwaartepunt van de periodiciteit in september en oktober ligt, zijn er ook meldingen in april, mei, juni en augustus. De Vermiljoenhoutzwan is het meest te vinden in gemengde loofbossen op voedselarme, droge zandgronden, maar ook in loofbossen op tamelijk voedselrijke, droge grond. In Nederland is het een vrij zeldzame paddestoel die voornamelijk langs de oostgrens, van Groningen tot aan Zuid-Limburg voorkomt. De Vermiljoenhoutzwam is voor het eerst in 1967 in ons land gevonden. Sindsdien breidt hij zich


gestaag uit. Voor 1980 is deze paddestoel in 40 uurhokken aangetroffen en van 1980 t/m 1992 in 33 uurhokken. Ook in België en in het oostelijk deel van Duitsland breidt deze soort zich na 1950 uit. In Groot-Brittannië is zij nog steeds

uiterst zeldzaam. In Polen staat de Vermiljoenhoutzwam als zeldzaam op de Rode lijst. Wytze Boersma

KNNV-senioren Wij moesten helaas het nieuwe jaar beginnen zonder een trouwe enthousiaste deelnemer van onze groep: Wim de Boer. Wij zullen hem missen. Goede vriend, echt natuurmens, bijzondere vogelaar. Wim bedankt!

Maar het leven gaat verder, zoals dat heet. André Bolt nam ons met een boeiend verhaal en prachtige dia's mee naar Australie, waar hij enkele keren is geweest. Een geweldige belevenis. André kwam niet klaar met zijn verhaal. Het tweede deel houden we te goed. Tijdens de februaribijeenkomst gingen we met Wouter van den Bos op excursie naar zijn voormalige “struingebieden" Oost Voorne en de Biesbos. ‘t Was koud buiten en des te meer genoten we van prachtige fauna van die gebieden.Het is bekend, dat Wouter een boeiend verteller is. Het was toch ook wel leuk, om naast dia's met mooie planten ook KNNV-ers in hun

bezigheid te zien. In maart zal Peter Venema over de toch wel aparte insectenwereld vertellen. Dit is dus wat nieuws over uw seniorengroep. Ondanks hun leeftijd toch nog enthousiaste KNNV-ers. Wij komen dus elke maand op de tweede woensdag bij elkaar. Je zou het kunnen noemen: bij elkaar op visite. Wij praten, drinken koffie of thee en hebben een activiteit. Wie kunnen er aan meedoen? Kunt u door omstandigheden niet meer aan de gebruikelijke KNNV-activiteiten meedoen, dus excursies, lezingen ('s avonds eruit) dan is de seniorengroep wat voor U. Welkom! Wij hebben een voortreffelijke ruimte in Zorgcentrum Het Woolde. Bushalte (12) voor de deur. We zijn er van 14.30-16.30 uur. Telefonische informatie 074-2916293. Wil en Andries

“Groene” CD-rom Nu verkrijgbaar: CD-rom van de afdeling Twenthe "Even afstappen", bij de boekhandels Hilarius en De Boekelier in Almelo voor 10 euro, of te bestellen per giro 858850 (€ 11,50) ten name van de penningmeester KNNV afd. Twenthe onder vermelding: CD-rom. André Bolt


Boekennieuws

Van de hand van Jochem Wouda is een boekje verschenen: “Natuurwijzer Estland”. Na een inleidend overzicht over landschap, klimaat,

geschiedenis en taal volgt een zestal hoofdstukken over de levensgemeenschappen zoals bossen, meren, rivieren en beken, zee en strand, weiden, akkers, parken en tuinen, moerassen, veen en heide waar de flora en fauna als een rode draad doorheen lopen. Daarnaast komen vrijwel alle voor het land belangrijke nationale parken en natuurreservaten aan bod. Het handzame boek besluit met een literatuuropgave en een register waarin de Nederlandse, wetenschappelijke en Estische namen van zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, vissen, insecten en planten zijn opgenomen. Het boekje telt 92 bladzijden (A5-formaat) en kost € 15,-- (inclusief verzendkosten).

Eventuele bestellingen, voorzien van naam, adres en aantal exemplaren richten aan Jochem Wouda, Cornelis Evertsenstraat 17, 7556 VH Hengelo

Boddenbroek Bij de Rijksoverheid liggen plannen gereed om op korte termijn een aantal kwetsbare en waardevolle natuurgebieden aan te melden bij de Europese Commissie. Met als doel deze gebieden te laten vallen onder de “Habitatrichtlijn”. Dat betekent dat er dan veel minder hinder zal worden ondervonden van vervuiling door in de omgeving opererende bedrijven. Tot nu toe gold hiervoor de Wet Ammoniak en Veehouderij (WAV) , die met name de uitbreiding van varkens- en pluimveebedrijven binnen een straal van 250 meter blokkeerde. De Habitatrichtlijn is veel strenger en hanteert waarden binnen een straal van 500 en 1000 meter. Wij kunnen ons gelukkig prijzen onder de voorgestelde lijst met gebieden ook het Boddenbroek aan te treffen, het gebied waarin wij al meer dan 10 jaar samen met de Stichting Twickel handmatig trachten de natuurwaarden en biodiversiteit terug te brengen naar het hoge niveau dat het rond 1945 had. Met grote inspanning worden hier opzienbarende resultaten geboekt, waarbij echter een gebied dat rechtstreeks onder de uitstoot van een varkensmesterij valt, duidelijk achter blijft bij de gestelde doelen. Minder blij toont zich daarbij de GLTO, die zich beperkt ziet in de uitbreiding van agrarische

bedrijven rond genoemde gebieden. Het is echter verwonderlijk dat de veehouderij nog steeds dergelijke, elders reeds lang verdwenen maatstaven en vermeende rechten handhaaft. Industriële bedrijven met maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef, voeren al decennia lang een beleid dat uitstoot van schadelijke stoffen, die verbonden zijn met het productieproces, beperkt moet blijven binnen de grenzen van het eigen terrein. Zelf had ik het genoegen te werken bij een bedrijf dat ten koste van grote investeringen en inspanningen dit beleid met kracht hanteerde. En als het kan, moet het ook! En er kan veel! Maar je moet het wel willen. Het is te vergelijken met het probleem van een buurman, die het wel goed vindt dat zijn hond jouw tuinpad als toilet kiest. Het plan van de Rijksoverheid omvat naast het Boddenbroek nog een 30-tal andere gebieden in onze regio, waaronder het Aamsveen, de Bergvennen, de Borkeld en het Buurserzand, Haaksbergerveen en Engbertsdijkvenen, Dal van de Mosbeek, Springendal en enkele venen bij Winterswijk. Allemaal gebieden waarin natuurwaarden en biodiversiteit onder druk staan van 3 x V: Vervuiling, Verdroging en Vergrassing. Maar wellicht is er nog hoop. Wouter van den Bosch.


Algemene Jaarvergadering

op donderdag 20 Maart 2003 om 20.00 uur in het gebouw van speeltuin ’t Lansink, Twijnstraat 6 te Hengelo

Agenda: 1. Opening

2. Goedkeuring verslag van de ledenvergadering d.d. 4 april 2002.

3. Mededelingen en ingekomen stukken

4. Jaarverslag 2002 van de secretaris en verslagen werkgroepen.

5. Financieel jaarverslag en balans 2002.

6. Begroting 2003.

7. Verslag kascommissie.

8. Benoeming nieuwe kascommissie.

9. Bestuurssamenstelling. Attie Wanders – Faber heeft besloten als bestuurslid en voorzitter te stoppen. Het bestuur stelt voor Bernard Wanders te benoemen als voorzitter. Geïnteresseerden voor een bestuursfunctie kunnen zich melden bij het bestuur.

10. Extra V.V. op 5 april 2003 te Arnhem. Over de stand van zaken zal ter vergadering informatie worden verstrekt.

11. Benoeming afgevaardigden naar de VV in voorjaar en november 2003.

12. Afdelingsactiviteiten 2003

13. Rondvraag en sluiting.

Verslag algemene ledenvergadering 2002 KNNV

afdeling Hengelo-Oldenzaal De vergadering vond plaats op 4 april 2002 in het gebouw van Speeltuin ’t Lansink. Aanwezig waren 18 leden. De volgende leden hebben zich afgemeld: de dames Inia, Wegerif en van Zomeren en de heer ter Braak

1. Opening. De voorzitter, Attie Wanders-Faber, opent de vergadering.

2. Verslag vergadering 22 maart 2001. Het verslag wordt goedgekeurd met dank aan de secretaris.


3. Mededelingen en ingekomen stukken.

Mevrouw H. Halm vertegenwoordigt onze afdeling in het bestuur van de Stichting Natuur en Milieuraad Hengelo.

Deze raad viert in april het dertigjarig bestaan.

De Seniorengroep heeft nu 12 leden en is regelmatig bij elkaar geweest.

Het Gewest heeft een nieuw bestuur bestaande uit de heren Stevens, Wanders en Fockens. Zij volgen de heren van den Bosch en Jonker op.

De gewestelijke contactdag heeft als onderwerp inventariseren. De gewestelijke excursie vindt plaats op 25 mei.

4. Jaarverslag 2001 van de secretaris en verslagen werkgroepen. Het jaarverslag van de secretaris wordt goedgekeurd. Geconstateerd wordt dat de deelname aan de excursies iets lager was. De MKZ was hierbij een belangrijke spelbreker.

5. Financieel jaarverslag 2001. Uit het verslag blijkt dat de vereniging financieel gezond is. Het verslag roept verder geen vragen op.

6. Begroting 2002 en vaststelling contributiebedragen 2002. De belangrijkste reden voor de verhoging is de stijging van de jaarlijkse afdracht aan de vereniging. Deze gaat de afdracht jaarlijks verhogen op basis van de gestegen kosten (index). Vanuit de vergadering wordt er op gewezen dat niet alle gepensioneerden die index ook krijgen. Verder wordt gevraagd of Natura niet verspreid kan worden via de Stadspost. Als afdeling hebben wij hierop geen invloed. Onze afdeling heeft de laatste jaren de contributie nauwelijks verhoogd. Voor 2002 en 2003 wordt de contributie verhoogd. Daarna wordt jaarlijks bekeken of een stijging nodig is. Dit zou kunnen betekenen dat we een jaar niet verhogen. De vergadering gaat akkoord.

7. Verslag kascommissie De kascommissie bestaande uit de heren Boersma en van Limburg heeft de boeken gecontroleerd en in orde bevonden. Dit is in een verklaring vastgelegd. Voorgesteld wordt het bestuur decharge te verlenen. De vergadering gaat hiermee akkoord. De penningmeester wordt bedankt voor zijn werkzaamheden. Het penningmeesterschap wordt overgedragen aan J. Weernink. De ledenadministratie blijft bij B. Wanders.

8. Benoeming nieuwe kascommissie H. Limburg treedt af. De voorzitter dankt hem voor zijn inzet. De nieuwe commissie zal bestaan uit de W. Boersma en W. van den Bosch. Reservelid wordt A. Bolt.

9. Bestuurssamenstelling. Met de komst van J. Weernink is het bestuur weer op sterkte.

10. Jaarplan 2002. Naar aanleiding van het jaarplan worden een aantal zaken besproken.

o Een aantal leden zou graag de ledenlijst in Onder de Loep willen. Het bestuur zal dit bespreken. Er is in principe geen bezwaar tegen als er geen adressen en telefoonnummers vermeld worden.

o Er wordt aandacht gevraagd voor de sloot bij de Bentelerheide, die een nadelige invloed heeft op een kwetsbaar deel van dit gebied. Afgesproken wordt dit mee te nemen in het overleg met Twickel.

o Het veldbiologieproject wordt door leden als positief ervaren.

11. Deelname KNNV in gezamenlijke cursuswerkgroep met IVN en Nivon. De geschiedenis en doel van deze werkgroep worden toegelicht. H. Limburg is bereid de KNNV te vertegenwoordigen.

12. Benoeming afgevaardigden naar de VV in 2002. Besloten wordt de heren Wanders en Zwienenberg af te vaardigen. Landelijk zal er een Natuursignaal verschijnen. W. Boersma merkt op dat er onderzoeken van onze afdeling vergeten zijn. Hij zorgt ervoor dat men deze krijgt.


13. Toekomst KNNV. Er vindt een levendige discussie plaats naar aanleiding van een aantal stellingen. Het bestuur zal de resultaten aan de landelijke commissie doen toekomen.

14. Rondvraag en sluiting. Naar aanleiding van een vraag vindt er discussie plaats over het wel of niet breder publiceren van onze excursies. De meningen zijn hierover verdeeld. Tevens wordt er aandacht gevraagd voor een goede samenwerking met organisaties als Natuurmonumenten.

W. van den Bosch dankt het bestuur voor de werkzaamheden. Hierna sluit de voorzitter de vergadering.

Jaarverslag 2002 Bestuurssamenstelling. Samenstelling bestuur per 31-12-2002. A. Wanders-Faber -voorzitter J.H. Zwienenberg -secretaris J. Weernink -penningmeester A.G. Oude Egberink -natuurhistorisch secretaris J.B.W. Wanders -ledenadministratie M. Verdriet -lid-organisatie lezingen J.C. de Wit -lid-redactie Onder de Loep

Bestuursactiviteiten Het bestuur heeft in 2002 vijf keer vergaderd. Een bestuursafvaardiging bezocht de gewestelijke vergaderingen, de gewestelijke contactdag, de landelijke VV en de bijeenkomsten van de Beleidsraad. Onze afdeling werd in de Natuur en Milieuraad Hengelo door mevrouw H. van Halm.

Ledenvergadering Zowel in het voorjaar als het najaar was er een ledenvergadering. De verslagen van deze vergaderingen zijn vermeld in het afdelingsblad Onder de Loep.

Ledental

Jaar leden huisgenootleden afdelingsereleden totaal 2000 86 25 2 113 2001 87 25 2 114 2002 83 25 2 110

Het ledenblad Onder de Loep. Ons afdelingsblad verscheen ook in 2002 weer 4 keer. Onder verantwoordelijkheid van de redactie (Joop de Wit en André Bolt) verscheen er telkens een interessant blad. Dank aan de redactie en schrijvers van artikelen.


Excursies in 2002 Datum Plaats Doel Aantal deelnemers 17 maart Leutink frisse neuzen niet doorgegaan 31 maart Witte Veen natte heide 9 14 april Iburg voor jaarsflora 10 27 april Bröcke/Söbbing loofbos 4 12 mei Twickel fietstocht 2 26 mei Springendal beekdalen 8 13 juni Aamsveen boomkikkers niet doorgegaan 22 juni ElhorstVloedbelt rode bosmier 3 4 juli Twickel nachtzwaluw ? 27 juli Punthuizen schraalland 10 18 augustus Dal van de Mosbeek beekdal/heide 8 1 september Bergvennen vennen 7 15 september Haaksbergerveen algemeen 8 28 september Bentelerheide paddestoelen niet doorgegaan 12 oktober Lonnekermeer paddestoelen/vogels 7 19 oktober Rheezerbelten gewestelijke excursie ? 26 oktober Friezenberg/Borkeld najaarsexcursie 7

Totaal zijn er in het jaar 2002 17 excursies georganiseerd. Het aantal deelnemers per excursie wisselde sterk, namelijk van 2 tot 10. Door omstandigheden zijn drie excursies niet doorgegaan. De leden van de excursiecommissie zijn Henri Ludwig, Bernard Wanders, André Bolt, Gerrit van Zalk, Wytze Boersma, Harry de Jong en Bert Oude Egbrink (natuurhistorisch secretaris).

Binnenactiviteiten In het jaar 2002 zijn een drietal lezingen georganiseerd, één in het voorjaar en twee in het najaar. Bovendien was op 19 januari de niewjaarsbijeenkomst met 30 belangstellenden. De lezing over de vloeiweiden was de gewestelijke najaarslezing die onze afdeling georganiseerd heeft. Datum Onderwerp Inleider 12 februari vlinders Ben Wessels 14 november vloeiweiden Marcel Horsthuis 12 december Australië Piet Kokke

Werkgroep Boddenbroek Evenals vorige jaren werden er diverse schoningswerkzaamheden verricht. De werkgroep is op zoek naar actieve leden die willen helpen bij de werkzaamheden.

Veldbiologieproject Bentelerheide. Het jaar 2002 was voor dit project een actief jaar. Er werd gestart met een bijeenkomst waar bijna alle actieve leden bij de project aanwezig waren (20 leden). Belangrijkste agendapunten waren de terugblik op 2001 en de plannen voor 2002. Speerpunten voor 2002 waren met maken van vegetatieopnames, inventarisatie vogels en de mossen. Om hier meer kennis over te krijgen werd er gestart met een cursus. Binnen de verschillende deelgebieden werden een aantal vegetatieopnames gemaakt. Hiermee hopen we een beter beeld te krijgen op de aanwezige plantengemeenschappen. De aanwezige broedvogels zijn door Harrie de Jong geïnventariseerd. De inventarisatie wordt een onderdeel van het eindverslag. Naast andere inventarisaties zal in het verslag ingegaan worden op de historie en geologie. In de afgelopen periode werden de nodige bijzondere vondsten gedaan. Dit geeft aan dat de Bentelerheide een bijzonder gebied is. Door een subsidie van het Gewest was het mogelijk om een aantal veldgidsen aan te schaffen. Hiervoor onze dank. Tussentijds zal ook Twickel geïnformeerd worden over de stand van zaken van ons project.


Jaarverslag 2002 plantenwerkgroep Zoals in 2001 stonden de activiteiten van de plantenwerkgroep voornamelijk in het teken van het veldbiologisch project de “Bentelerheide”. In het afgelopen jaar zijn er vegetatie opnamen gemaakt van de verschillende deelgebieden Omdat het maken van vegetatieopnamen een apart aspect is, is er een informatie bijeenkomst geweest om de theoretische achtergronden te verduidelijken. In de praktijk leverde de plaatsbepaling voor een opname en het schatten van de bedekkingsgraad de meeste problemen op. De resultaten opnamen moeten nog verder worden uitgewerkt. Door een aantal leden is de botanische dag van CCFV in Putten bezocht. Het thema was Stadsplanten. Één van leden heeft deelgenomen aan de vervolgcursus: vegetatiekunde. Naast de activiteiten voor het veldbiologisch project zijn er inventarisaties, km-hokken voor FLORON gedaan. Ook zijn werkzaamheden uitgevoerd in het kader van het LMF project, landelijk meetnet floron. De plantenwerkgroep telt circa 10 leden in los verband. Wytze Boersma

Jaarverslag 2002 paddestoelenwerkgroep De activiteiten van de paddestoelenwerkgroep bestonden het afgelopen jaar uitsluitend uit determineer avonden bij Hans van de Berg. Totaal zijn er 11 werkavonden geweest in de maanden augustus tot met november. Door miscommunicatie is de excursie helaas niet doorgegaan. De paddestoelenwerkgroep bestaat uit 5 leden.

Als bijzonder kunnen we vermelden:

Wetenschappelijke naam Nederlandse naam Opmerking Hydnellum spongiosipes Fluwelige stekelzwam Lactarius camphoratus Kruidige melkzwam Lepiota aspera Spitsschubbige parasolzwam Marasmius bulliardii Dwergwieltje Paxillus filamentosus Elzekrulzoom Pholiota gummosa Bleekgele bundelzwam Pholiota populnea Wollige bundelzwam Psathyrella cotonea Geelvoetfranjehoed Psilocybe rugosoannulata Blauwplaatstropharia Zeer groot exemplaar, hoed 26 cm,

steel 21 cm

Jaarverslag 2002 cursuswerkgroep Het afgelopen jaar zijn er twee cursussen door de cursuswerkgroep georganiseerd. De cursuswerkgroep, KIN bestaat uit leden van het KNNV, IVN en NIVON. De cursussen zijn gehouden in het NIVON-centrum aan de Lodewijkstraat. De voorjaarscursus, “De natuur in je eigen omgeving” bestond uit zes theorie-avonden en twee excursies. Totaal waren er 18 aanmeldingen. Om privé redenen moesten drie deelnemers afhaken. Uit de enquête die na afloop is gehouden, blijkt dat de cursus goed tot zeer goed werd beoordeeld en dat hij goed/zeer goed voldeed aan de verwachting. De cursus is op basis low-budget gefinancierd en was kostendekkend. De tweede cursus, de najaarscursus bestond uit twee theorie-avonden en twee excursies. De onderwerpen waren “Paddestoelen”, door Joop de Wit en “Bomen in de winter”, door Wytze Boersma. Aan deze cursus hebben 16 personen mee gedaan. Deze beoordeling was ook goed tot zeer goed. Ook deze cursus was kostendekkend. Wytze Boersma

Dankwoord Het bestuur dankt met name alle actieve leden die het mogelijk hebben gemaakt dat er een groot aantal activiteiten georganiseerd konden worden voor onze vereniging.


Financieel jaarverslag

Hieronder staan de financiële gegevens die in de voorjaarsvergadering besproken zullen worden.

WERKELIJK

WERKELIJK

BEGROOT

BEGROOT

BATEN 2001 (in ƒ) 2002 2002 2003

Contributie 4.370,49 2.082,50

2.000,00 2.000,00

Rente 84,77 37,96

35,00 35,00

Nieuwjaarsbijeenkomst 600,00 442,00

275,00 275,00

Excursies 0,00

25,00 25,00

Lezingen 19,75 14,08

70,00 70,00

Cursussen 0,00

45,00 45,00

Diversen 744,13 28,00

50,00 50,00

Subsidies 1.043,10 350,00

125,00 125,00

Nadelig saldo

290,00 290,00

Totalen

6.862,24 2.954,54

2.915,00 2.915,00

WERKELIJK

WERKELIJK

BEGROOT

BEGROOT

LASTEN 2001 (in ƒ) 2002 2002 2003

Afdracht HB 3.185,00 1.443,75

1.500,00 1.500,00

Abonnem/Lidmaatschap 55,00 60,88

70,00 70,00

Onder de Loep - drukken 672,81 386,11

350,00 350,00

Onder de Loep - verzending

245,30 121,95

125,00 125,00

Bestuurskosten 227,23 28,16

110,00 110,00

Excursies 30,75 50,25

25,00 25,00

Lezingen 220,00 133,60

125,00 125,00

Cursussen

0,00

110,00 110,00

Nieuwjaarsbijeenkomst 500,00 507,10

225,00 225,00

Seniorenbijeenkomsten 18,00

Attenties 0,00

25,00 25,00

Diversen 730,58 56,99

25,00 25,00

Projecten 469,00 0,00

225,00 225,00

Voordelig saldo 526,57 147,75

Totalen

6.862,24 2.954,54

2.915,00 2.915,00


Balansoverzichten van 2001 en 2002

Balans per 31-12-2001

Saldo Giro 1.232,04

Nog te betalen kosten 61,69

Saldo Giro+ 1.464,86

Vooruit ontvangen contributie 30,63

Saldo kas 20,00

Nog te ontvangen contributies 86,22

Kapitaal 2.710,80 Totaal

2.803,12

Totaal

2.803,12

Balans per 31-12-2002

Giro 219,29

Te betalen kosten 200,84 Bank 176,86

Bank, best spaarrekening 2.600,00

Te ontvangen posten 63,23

Kapitaal 2.858,54 Totaal

3.059,38

Totaal

3.059,38


LEDENLIJST Tijdens de najaarsvergadering werd door een aantal leden gevraagd om in Onder de Loep de ledenlijst te publiceren. Dit voorstel ondervond brede steun. Hieronder volgt de lijst zoals die per 1 maart 2003 gold. In de eerste kolom staan de lidmaatschap codes zoals die landelijk worden gehanteerd: 2 = lid; 3 = huisgenootlid; 4 = erelid. De andere kolommen spreken voor zich.

code

Dhr/Mw

Voorletters Naam Woonplaats 2 Mw.

R. de Baas-Muis Hengelo 2 Dhr.

J.G.F. Beens Hengelo 2 Dhr.

G. Benerink Denekamp 2 Mw.

M. v. d. Berg-Burger Hengelo 4 Mw.

J.A. v.d. Berg-Vanhouten Hengelo 2 Dhr.

J.A.W. Bielen Oldenzaal 3 Mw.

J.J. Bielen-Biessels Oldenzaal 2 Mw.

S. de Boer Hengelo 2 Dhr.

W. Boersma Delden 3 Mw.

A. Boersma-Last Delden 4 Dhr.

Tj.A. Bolt Hengelo 2 Dhr.

W.H. v.d. Bosch Goor 3 Mw.

A.G. v.d. Bosch-Mulder Goor 2 Dhr.

G. Bosch Hengelo 3 Mw.

G.A. Bosch-Reynders Hengelo 2 Dhr.

M.J. ter Braak Borne 2 Dhr.

F. Braam Haarlo 2 Mw.

W.T.H. Bulthuis-v Elmpt Oldenzaal 2 Dhr.

H.L. ten Cate Hengelo 2 Dhr.

R. Cosijn Hengelo 2 Mw.

A.G. ten Doeschate Goor 2 Dhr.

M. Donderwinkel Hengelo 2 Dhr.

J.L. van Eijk Hengelo 2 Mw.

J.M. Elzinga Hengelo 2 Mw.

I. Feyen Hengelo 2 Mw.

T.K.M. de Gier Nijverdal 2 Dhr.

J.H.G. Haamberg Hengelo 2 Mw.

J.D.H.G. Halm Hengelo 2 Mw.

L. Henneveld Goor 2 Dhr.

K. van 't Hoff Hengelo 2 Mw.

A.S. Hofstede-Keuzenkamp Hengelo 2 Dhr.

W.A. Hol Hengelo 2 Mw.

A.W. Holsmuller-Heuvelink Hengelo 2 Dhr.

G.J. Hutten Hengelo 2 Mw.

G. Inia-Crom Hengelo 2 Dhr.

G. Jager Hengelo 3 Mw.

H.J. Jager-Bettman Hengelo 2 Dhr.

K.H. de Jong Hengelo 3 Mw.

M.J.G. de Jong Borne 2 Dhr.

J.L. Kienstra Haaksbergen 2 Dhr.

H. Klein Rheine (Dld) 2 Dhr.

J.H. Kuijpers Hengelo 2 Mw.

I.M. ter Kuile-de Boer Hengelo 2 Dhr.

R.A. Kuipers Hengelo 2 Mw.

M.A.H. Lans-vd Heuvel Hengelo 2 Dhr.

W.G. Ligterink Rijssen


code

Dhr/Mw

Voorletters Naam Woonplaats 2 Dhr.

H. Limburg Hengelo 3 Mw.

M.L. Limburg-Tuckerman Hengelo 2 Mw.

L.C. Loode Oldenzaal 3 Dhr.

P.A. Ludwig Hengelo 2 Mw.

H.W. Ludwig-Meyers Hengelo 2 Mw.

W. Mardjan-Ouweneel Hengelo 2 Dhr.

J.E. Maresch Beuningen 3 Mw.

R. Maresch Beuningen 2 Dhr.

F.T.M. v. d. Meer Borne 3 Mw.

E.van der Meer Borne 2 Mw.

E. Methorst-Romeijn Hengelo 2 Mw.

L. Meuleman Goor 2 Mw.

H. Muller Hengelo 2 Dhr.

E.S. Nauta Diepenheim 2 Mw.

H.H. Onland Delden 2 Dhr.

K.A. Oord Hengelo 3 Mevr.

H. Oord Hengelo 2 Dhr.

A. Otzen Hengelo 3 Mevr.

M.J.C. Otzen-Oosterwijk Hengelo 2 Dhr.

A.G. Oude Egbrink Hengelo 2 Dhr.

A.C. van Renssen Oldenzaal 2 Dhr.

M. Roelofs Hengelo 3 Mw.

M.J.E.E. Roozeveld v.d. Ven-Berretty Borne 2 Dhr.

F.F. Roozeveld van der Ven Borne 2 Mw.

I. Rosenkötter Hengelo 2 Dhr.

A.M. van Rumpt-Elias Hengelo 2 Dhr.

M.H. Sassen Hengelo 3 Mw.

B.W. Sassen-Nijhuis Hengelo 2 Mw.

M.A.H. Schrijver-Houben Hengelo 2 Dhr.

R.C. Slaager Oldenzaal 2 Dhr.

H. Stoltenkamp Denekamp 3 Dhr.

T.C.G.J. v. Urk Hengelo 2 Mw.

J. van Urk-Palland Hengelo 2 Dhr.

P. Venema Hengelo 2 Mw.

M. Verdriet Delden 2 Dhr.

A. Vermeulen Hengelo 3 Mw.

W.C. Vermeulen-Alink Hengelo 2 Dhr.

M.C. Visser Hengelo 3 Mw.

A. Visser-Henneke Hengelo 2 Dhr.

H.S. Vogelzang Hengelo 2 Dhr.

B.G. v.d. Wal Goor 3 Mw.

A.G. v.d. Wal-Gerrits Goor 2 Dhr.

J.B.W. Wanders Borne 3 Mw.

A. Wanders-Faber Borne 2 Mw.

E. Wanders-ten Bloemendaal Borne 2 Dhr.

G. de Weerd Borne 3 Mw.

J. de Weerd - Nijhof Borne 3 Dhr.

J.B.N. Weernink Hengelo 2 Mw.

J. Weernink Hengelo 2 Dhr

R.L.W. v.d. Weg Borne 2 Mw.

H.E. Wegerif Hengelo 2 Mw.

D.J. Wiggers-Bannink Losser 2 Dhr.

J.C. de Wit Hengelo 3 Mw.

C.H.M. de Wit-Walet Hengelo 2 Dhr.

B.J. Wittgen Delden 2 Mw.

J.M. van Woerden-Bunschoten Hengelo 2 Mw.

W.G. Wolsink-v Heek Hengelo 2 Dhr.

W.J. Wolthuis Goor 2 Dhr.

G.J. van Zalk Hengelo 3 Mw.

J.E. van Zomeren Hengelo 2 Dhr.

J. Zwienenberg Hengelo



ATTENTIE ! ! CONTRIBUTIE 2003 ! ! ATTENTIE

Ook dit jaar deze oproep in Onder de Loep om mee te werken aan een vlotte betaling van uw contributie. Evenals vorig jaar vragen we U door middel van onderstaande machtigingskaart de contributie te voldoen. We zijn ons ervan bewust dat er leden zijn die een dergelijk systeem van betalen niet prettig vinden. We kunnen u echter garanderen dat wij ons uiterste best zullen doen nadelige gevolgen te voorkomen. Bovendien is de machtiging éénmalig en geeft wet en regelgeving u de mogelijkheid om binnen een maand na de boekingsdatum de betaling terug te vorderen. Voor 2002 bent u voor het lidmaatschap minimaal € 23,00 verschuldigd, voor het huisgenoot lidmaatschap is de minimumbijdrage € 9,00. ( Voor de combinatie dus tenminste € 32,00.)

Vul onderstaande machtigingskaart volledig in, knip hem uit en stuur hem s.v.p. vandaag op. Het adres staat al op de achterkant van het formulier vermeld.

Ook kunt u het inleveren op de aanstaande ledenvergadering.

Kniplijn

Hierbij machtig ik u de contributie ten bedrage van: € __ __ , __ __

af te schrijven van: (post-) bankrekening: l__ l__ l__ l__ l__ l__ l__ l__ l__ l__

Dhr./ Mw. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ (voorl.

+ achternaam)

Straat + nr.: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Postcode: _ _ _ _ _ _ _ Woonplaats: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Datum: _ _ _ _ _ Handtekening: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Als u het niet eens bent met de afschrijving, dan kunt u binnen een maand na de boekingsdatum het bedrag bij uw Bank- of Postbankkantoor terugvorderen

KNNV afdeling Hengelo-Oldenzaal


Aan: Penningmeester KNNV afd. Hengelo-Oldenzaal

Dhr. J. Weernink

Landmansweg 102a

7556 LZ Hengelo (O)

Post- zegel

plakken

Documents

Van het bestuur - KNNV · 2016-04-15 · zogenaamde Todden-pad (een lange afstandsroute). De Todden waren marskramers die in vroegere eeuwen vanuit Westfalen naar o.a. Nederland trokken