VATANDAŞLIK DERS NOTLARI - kpssvatandaslik.com · Facebook: Tacettin Hoca ile KPSS Vatandaşlık. HAZIRLAYAN: TACETTİN ÇALIK 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNE GÖRE VATANDAŞLIK

VATANDAŞLIK DERS NOTLARI

2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ

TACETTİN ÇALIK www.kpssvatandaslik.com

İnstagram: kpssvatandaslik_tcttnhoca Facebook: Tacettin Hoca ile KPSS Vatandaşlık

HAZIRLAYAN: TACETTİN ÇALIK

2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNE GÖRE VATANDAŞLIK DERS NOTLARI Benzer not ve sorular için www.kpssvatandaslik.com adresini takip edebilirsiniz… 1

http://www.kpssvatandaslik.com/



HUKUKUN KAYNAKLARI

Yazılı Kaynaklar

Anayasa KanunlarCumhurbaşkanı Kararnamesi

Milletlerarası Andlaşmalar

Yönetmelikler

Yazısız Kaynaklar

Örf ve Adet Hukuku

Yardımcı Kaynaklar

Doktrin (Öğreti)

İçtihatlar (Mahkeme Kararları)

I- YAZILI KAYNAKLAR:

Normlar Hiyerarşisi:

•Tanım: Bir hukuk düzeninde bulunan yazılı kaynaklar rastgele bir sıralama içinde değil, hiyerarşik bir düzen içerisinde bulunurlar. Bu hiyerarşiyenormlar hiyerarşisi denir.

Anayasa

Kanun= OHAL CB Kararnamesi =

Milletlerarası Andlaşmalar=İBK

Cumhurbaşkanı Kararnamesi

Yönetmelik

Anayasanın Üstünlüğü Prensibi: Yazılı kaynakların hiçbirisi kendinden üstte bulunan bir norma aykırı olamaz. Örneğin:

• Bir tüzük, ne bir Anayasaya ne de bir kanuna aykırı olamaz.

• Yine hiçbir kanun anayasaya aykırı olamaz. Bu duruma aynı zamanda «Anayasanın Üstünlüğü İlkesi» de denir.




Yüksek Mahkemeler

Şifre: DAYU

Danıştay

Anayasa Mahkemesi

Yargıtay

Uyuşmazlık Mahkemesi

2017’de Kaldırılan Yüksek Mahkemeler

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi

(AYİM)

Askeri Yargıtay

DEVLETİN TEMEL ORGANLARI

1- Yasama

TBMM

2- Yürütme

Cumhurbaşkanı

3- Yargı

Bağımsız Mahkemeler

1876 Kanuni Esasi

•Meşruti Monarşi

1921 Anayasası

•Meclis Hükümeti Sistemi

1924 Anayasası

•Karma Hükümet Sistemi (Kuvvetler Birliği Görevler Ayrılığı)

1961 Anayasası

•Parlamenter Sistem

1982 Anayasası

•Parlamenter Sistem

•2017 değişikliğinden sonra "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi"

1982 ANAYASASININ İLKLERİ

• Cumhurbaşkanı Yardımcısı - Kamu Denetçiliği Kurumu

•Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi - RTÜK (2005)

•Devlet Denetleme Kurulu - OHAL CB Kararnamesi

•Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Kurumu - Meclis dışından da Cumhurbaşkanı seçilebilmesi

•YÖK - HSK

•Vakıf Üniversiteleri - CB'nin yönetmelik çıkarma yetkisi




YARGI YOLU

KAPALI İŞLEMLER

İdareninYargıdan Muafİşlemleri

CB (OHAL) Kararnamesi

HSK Kararları

İstisna:

Meslekten Çıkarma

(2010 Değişikliği ile)Yüksek Askerî Şüranın

terfi işlemleri ile

kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırmakararları (2010 Değişikliği ile)

Yüksek Hakem Kurulu Kararları

Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararları

Spor Federasyonu Tahkim Kurulu Kararları

Silahlı Kuvvetlerin Disiplin Cezaları

Yasama İşlemleriİnkılap Kanunları

Milletlerarası Anlaşmalar

Yargı İşlemleriYSK Kararları

Sayıştay Kararları




YASAMA

YASAMANIN ÖZELLİKLERİ

Yasama Organı: TBMM

Milletvekili Sayısı: 600

Meclisin temel görevi: Kanun yapmak

TBMM seçimleri 5 yılda bir yapılır.

Yasama yetkisinin GENELLİĞİ:

TBMM istediği her konuda kanun çıkarabilir.

Yasama yetkisinin ASLİLİĞİ:

Yasama yetkisini kullanmak yasama organınınbirincil görevidir. Bu yetkiyi kullanmak içinherhangi bir organ tarafından yetkilendirilmesinegerek yoktur.

Yasama yetkisinin DEVREDİLMEZLİĞİ:

Yasama yetkisi TBMM’ye aittir. Bu yetki başkabir organa devredilemez.

Yasama Yetkisinin Sürekliliği:

Yasama yetkisi hiçbir şekilde kesintiye uğramaz.

• İki seçim arasında geçen dönemdir.

• 1982 Anayasasına göre olağan yasama dönemi 5 yıldır. Yasama Dönemi

•Doğrudan CB

• TBMM Başkanı

•Dolaylı olarak

• üyelerin beşte birinin yazılı istemi üzerine TBMM Başkanı

Olağanüstü Toplantıya Çağırma

** Seçim kanununda değişiklik yapılırsa, bu değişiklik 1 yıl sonra uygulanır.

** Seçimler ancak savaş sebebiyle 1 yıl ertelenebilir.

**Birleştirme kuralı: MV seçimleri ile yerel seçimler son 1 yıl içinde yapılacaksa birleştirilir. 2017 ‘de kaldırıldı!!!

** Milletvekili OLABİLMEK için İl Seçim Kurulu’ndan mazbata almalı

** YEMİN; GÖREVE BAŞLAYABİLMESİ İÇİN + MV haklarından faydalanabilmesi için.




•TBMM YETER SAYILARI

Toplantı Yeter Sayısı

•Bir toplantının başlayabilmesi için gereken MV sayısıdır.

•TBMM 'nin Toplantı yeter sayısı

• En az 1/3 (200 MV)

Karar Yeter Sayısı

• TBMM'nin karar verebilmesi için gereken MV sayısıdır.

• Olağan karar usulü BASİT ÇOĞUNLUK

ARA SEÇİMLER

TBMM üyelerinden boşalma olması halinde yapılan seçimdir.

Seçimler sadece boşalan ilde veya seçim bölgesinde yapılır.

a) Milletvekili sayısının % 5’inden az üyelik boşalırsa

* Genel seçimden itibaren 30 ay geçmiş olmalı

* Sonraki genel seçime 1 yıl kala yapılamaz.

* Ara seçim geriye kalan 18 aylık sürede yapılır.

* TBMM’nin isteğine bağlıdır.

b) Milletvekili sayısının % 5’inden fazla üyelik boşalırsa

* 3 ay içinde TBMM karar verir.

* Genel seçime 1 yıl kala yapılmaz.

* Zorunludur.

c) Bir il/seçim çevresinde hiç milletvekili kalmazsa

* 90 günü izleyen ilk Pazar günü

* Zorunludur.

ERKEN SEÇİM KARARI

TBMM Kararı İle Yenileme (Özfesih)

TBMM ÜTS 3/5 çoğunluğu ile 360 MV

Genel seçimi ile CB seçimi birlikte yapılır.

BMM CB’nin ikinci döneminde karar verirse

Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.

CB'nin TBMM'yi Yenilemesi

CB’nin seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde;

Genel seçimi ile CB seçimi birlikte

Yeni Meclis ve CB’nin görev süreleri de 5 yıldır.




MİLLETVEKİLİ (MV) OLABİLME ŞARTLARI

TC vatandaşı olmak

En az ilkokul mezunu olmak

18 yaşını doldurmuş olmak

(2017 değişikliği)

Askerlikle ilişiği olmamak (2017 değişikliği)

Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak

Taksirli suçlar hariç

toplam bir yıldan fazla hapis cezası almamak

(Affa uğrarsa olur)

-Zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, dolandırıcılık,sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibiyüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemek,

- Resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma,

- Devlet sırlarını açığa vurma,

- Terör eylemlerine katılma ve

- Bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik gibi

suçlarından hüküm giymemek.

Bu suçlar affa uğrasa bile MV olamaz.

MİLLETVEKİLLİĞİNİ SONA ERDİREN HALLER

Sona Erme (Kendiliğinden)

CB Seçilme

Ölüm

T.C vatandaşlığından çıkarılma

Mazbatanın iptali (YSK tarafından)

CB Yardımcısı/Bakan olarak atanma (2017)

Düşürülme

TBMM Kararı İle

Devamsızlık

- 1 ayda mazeretsiz olarak 5 birleşime

- ÜTS Salt çoğunluğu

İstifa

- Basit çoğunluk

Bağdaşmazlık

- Gizli Oylama / Basit çoğunluk

Mahkeme Kararı İle

* Kısıtlanma

* Kesin hüküm giyme

İlgili MV/herhangi bir MV

7 gün içinde AYM’ye

Karar 15 gün

TBMM Başkanının

Genel Kurulda kararı okuması

gerek

AYM’ye itiraz hakkı yoktur.




Siyasi Parti Gruplarına Tanınan Yetkiler Siyasi Parti Gruplarının Karar Alamadığı Konular

Cumhurbaşkanlığına aday göstermek

Genel görüşme isteme

Meclis araştırması isteme

Kapalı oturum isteme

Meclis çalışmalarına ve komisyonlarına üye sayıları oranında

katılırlar.

TBMM Başkanlığına

aday gösteremez.

Meclis soruşturması

görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.

Yasama dokunulmazlığı


Kişisel Verilerin Korunması Kurulu’nun üye seçiminde


MİLLETVEKİLLİĞİNİN DÜŞMEDİĞİ DURUMLAR

TBMM Başkanı Seçilme Dokunulmazlıkların Kaldırılması Partisinden İstifa Etme Partisinin Kapatılmasına Neden Olma

MİLLETVEKİLLİĞİ İLE BAĞDAŞMAYAN

İŞLER

(Yasama Uyumsuzluğu)

KİT’lerde çalışamaz.

Kamu tüzel kişilerinde görev alamazlar.

Yönetim + Denetim Kurulu üyeliği

Sendikaların

Kamu yararına çalışan derneklerin

Devletten yardım alan vakıfların,

Meslek kuruluşlarının

Yürütme organı tarafından bir işle görevlendirilemez

Taahhüt işi yapamaz.

Anayasada belirtilen kurum ve kuruluşlarda

Ücret karşılığı iş takipçiliği

Komisyonculuk,

Müşavirlik yapamazlar.Temsilcilik ve hakemlik yapamaz




TBMM İŞLEMLERİ

Yasama İşlemleri

Anayasa Değişiklikleri Kanun

Maddi Kanun

Soyut,

Genel,

Kişilik dışı

Sürekli

- Türk Ticaret Kanunu

- Türk Medeni Kanunu

- Türk Borçlar Kanunu

- Türk Ceza Kanunu vb.

Şekli Kanun

Özel nitelikli kanunlar

- Bütçe Kanunu

- Kesin Hesap Kanunu

- MAA'yı Onaylamayı UygunBulma Kanunu

- Genel ve Özel Af Kanunu(3/5 Nitelikli Çoğunluk

Orman yakma cezası afkapsamında değildir.)

- MV'lerin Ödenek veYollukları Kanunu

- Para basılması Kanunu

Parlamento Kararları

* CB/CB Yardımcısı / Bakanlar hakkında meclis soruşturması açılması

* CB/CB Yardımcısı / Bakanların Yüce Divana sevk edilmesi

* Savaş ilanı

* Erken seçim kararı verilmesi

* Ara seçim kararı verilmesi

* Seçim Görevleri

- TBMM Başkanı'nın seçimi – 4 tur

- Kamu Başdenetçisinin seçimi – 4 tur

- AYM üyelerinin seçimi – 3 tur 3 üye

- HSK üyelerinin seçimi - 3 tur 7 üye

- Sayıştay başkan ve üyelerinin seçimi

- RTÜK üyelerinin seçimi - 9 üye

* TSK'nın yurt dışına gönderilmesi (Tezkere)

* TBMM İç Tüzük değişikliği

* Milletvekili üyeliğinin düşürülmesi

* Yasama dokunulmazlığının kaldırılması

NOT: TBMM İç Tüzük değişikliği, Milletvekili üyeliğinin düşürülmesi,Yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararaları yargısal denetimetabidir.

Dava, 7 gün içinde, ilgili ya da herhangi bir MV tarafından AYM'yeaçılır. AYM 15 gün içinde karar verir.




KANUN PROJESİ

Kanun Teklifi: Milletvekilleri

TBMM BAŞKANLIĞI

İLGİLİ KOMİSYON

TBMM GENEL KURULU

Görüşülür. Oylanır. Kanunlaşır.

CUMHURBAŞKANI

(15 gün içinde)

VETO

TBMM

Ya Aynen Kabul ÜTS Salt çoğunluğu ile - CB Veto edemez.

Ya da Değiştirerek Kabul ederse Veto/Kabul edebilir

KABUL

Resmi Gazetede Yayımlanır.

KANUNLARIN OLUŞUM SÜRECİ

Yürürlük tarihi Varsa o tarihte; Yoksa RG’de yayınlandığı gün yürürlüğe girer!!!




Bütçe Kanunları 1 yıllığına çıkarılır.

Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde Geçici Bütçe Kanunu çıkartılır.

Aksi halde yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanır.

Bütçe Kanunları, Anayasal denetime tabidir.

TBMM üyeleri, bütçe kanunu teklifinin Genel Kurulda görüşülmesi sırasında, gider artırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde bulunamazlar.

Harcanabilecek tutarın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile aşılabileceğine dair bütçe kanununa hüküm konulamaz.

Bütçe Kanununu teklifini Cumhurbaşkanlığı hazırlayıp Meclise sunarken; Kesin Hesap Kanunu teklifini Hazine ve Maliye Bakanlığı hazırlar, fakat Cumhurbaşkanı

Meclise sunar. Kesin Hesap Kanunu, Bütçe Kanununa uyulup uyulmadığını denetlemek için çıkarılır.

Bütçe Komisyonu, Bütçe Kanunu teklifini Genel Kurula, Kesin Hesap Kanunu teklifiyle birlikte sunar. Genel Kurul, Kesin Hesap Kanunu teklifini, yeni yıl Bütçe Kanunu

teklifiyle beraber görüşerek karara bağlar.

Bütçe Kanunu, harcama yapılmadan önce çıkarılırken; Kesin Hesap Kanunu, harcama yapıldıktan sonra çıkarılır.

Sayıştay, TBMM adına Bütçe Kanunu’na uyulup uyulmadığını gösteren bir «genel uygunluk bildirimi» verir.

MALİ YILBAŞI (1 Ocak)

75 Gün

55 Gün 20 Gün

CB, Bütçe Kanunu teklifini TBMM’ye sunar.

75 Gün En geç 6 ay içinde

75 Gün

CB, Kesin Hesap Kanunu teklifini TBMM’ye sunar.

Sayıştay, Meclis adına denetim yapar ve Genel Uygunluk Bildirimini TBMM’ye

sunar.

Bütçe Komisyonunda

görüşülür.

55 Gün 20 Gün

TBMM Genel

Kurulunda görüşülür.

(Basit Çoğunluk)

BÜTÇE KANUNU KESİN HESAP KANUNU

Bütçe Komisyonunda

(30 Üye) görüşülür.

TBMM Genel Kurulunda görüşülür.

(Basit Çoğunluk)

Kabul edilirse CB (Veto edemez.) RG’de yayımlanır.




• Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara soru sorulması

• Yazılı olarak

• En geç 15 gün içerisinde cevaplanmalı

• Amaç bilgi edinmektir.

Yazılı Soru

• Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir.

•Kimler teklif eder?

•1- En az 20 milletvekili

•2- Siyasi Parti Grupları

• - 2 konu dışında her konuda yapılabilir : 1- Devlet sırları ve 2- Ticari sırlar.

Meclis Araştırması

• Toplum ve devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmesidir.

•Kimler teklif eder?

•1- En az 20 milletvekili

•2- Siyasi Parti Grupları

Genel görüşme

• CB Yardımcılarının görevleriyle ilgili işlediği suçlardan CEZAİ SORUMLULUKLARININ araştırılması

• Bakanların

• Teklif yeter sayısı ÜTS salt çoğunluğu

• Önerge en geç bir ay içinde görüşülür

• Soruşturma açılması ÜTS 3/5 çoğunluğu

• Gizli oy ile

• Siyasi Parti Grupları görüşme yapıp karar alamaz.

• Soruşturma açılırsa 15 kişilik bir komisyon kurulur.

• Yüce Divana sevk (AYM) ÜTS 2/3 çoğunluğu (400 MV) ile olur.

• *** CB Yardımcılarının/Bakanların Yüce Divana sevki

• Yüce Divan yargılaması 3 ay içerisinde tamamlanır.

• Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen;

• CB Yardımcılarının/Bakanların görevi sona erer.

Meclis Soruşturması




TBMM KARAR USULLERİ

Basit Çoğunluk

Toplantıya katılanlarınsalt çoğunluğu

ÜTS'nın 1/4 + 1 'den

az olamaz.

En az 151 olmalı

Nitelikli Çoğunluk

2/3 400 MV

Seçim;

- TBMM Başkanı

- Kamu Başdenetçisi

- AYM üyeleri

- HSK üyeleri

CB + CB Yardımcısı ve Bakanların

Yüce Divana sevk kararı

3/5 360 MV

Genel - Özel Af Kanunu

Anayasa değişikliği kabulü

TBMM tarafındanseçimlerin yenilenmesikararı

CB + CB Yardımcısı veBakanlar için

meclis soruşturmasının açılması

Üye tam sayısının salt çoğunluğu 301 MV

Devamsızlık nedeniyleMV’nin düşürülmesi

Geri gönderilenkanunu aynen kabulü

CB + CB Yardımcısı veBakanlara yönelik

meclis soruşturması önergesinin teklifi




YÜRÜTME

CB SEÇİMLERİ

•*** 5 yıl - 2007

*** Halk seçer. CB seçimleri ile Genel Seçimler aynı anda yapılır!!!

*** En fazla 2 kez - 2007

*** Varsa partisi ile ilişiği kesilmez (2017 Anayasa Değişikliği)

•*** Milletvekilliği kendiliğinden düşer

CB'NİN SEÇİLME YETERLİLİĞİ

•*** Türk Vatandaşı olmak

•*** 40 yaşını doldurmak

•*** Yükseköğrenim mezunu olmak

*** Milletvekili seçilme şartlarını taşımak

ADAY GÖSTERME

• Siyasi parti grupları,

• Son genel seçimlerde geçerli oyların tek başına veya birlikte EN AZ YÜZDE 5’İNİ alan siyasi partiler

• en az yüz bin seçmen aday gösterebilir.

SEÇİM USULÜ

•*** Birinci oylama (Genel Oy) Geçerli oyların salt çoğunluğu Sonuçlanmazsa

•*** İkinci Oylama En çok oy alan iki aday Geçerli oyların çoğunluğunu alan (ikinci Pazar günü)

•*** İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi halinde;

• boşalan adaylığına en çok oy alan 3. aday ikame edilir.

•*** İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde oylama referandum (Halk Oylaması) şeklinde yapılır.

•Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenir.

•Seçimlerin tamamlanamaması halinde; yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut Cumhurbaşkanının görevi devam eder.

•**** CB makamının herhangi bir nedenle boşalması halinde kırk beş gün içinde CB seçimi yapılır.

•*** Yenisi seçilene kadar CB Yardımcısı vekâlet eder.

•*** Genel seçime bir yıl ve daha az kalmışsa TBMM seçimi de CB seçimi ile birlikte yenilenir.

•*** Genel seçime bir yıldan fazla kalmışsa; seçilen CB, TBMM seçim tarihine kalan süreyi tamamlar. Bu süre dönemden sayılmaz. Genel seçimlerinin yapılacağı tarihte her iki seçim birlikte yapılır.




CUMHURBAŞKANININ SORUMLULUĞU

CEZAİ SORUMLULUK:

- CB’nin bir suç işlediği iddiasıyla CEZAİ SORUMLULUKĞUNUN araştırılması mümkündür!!!

*** Teklif ÜTS salt çoğunluğu

*** Önerge en geç 1 ay içinde görüşülür

*** Soruşturma ÜTS 3/5 çoğunluğu / Gizli oy ile açılır.

* Siyasi Parti Grupları görüşme yapıp karar alamaz.

Yüce Divana sevk (AYM) ÜTS 2/3 çoğunluğu (400 MV) ile olur.

Yüce Divan yargılaması 3 ay içerisinde tamamlanır.

Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen CB'nin görevi sona erer.

Hakkında soruşturma açılan CB seçim kararı alamaz.

CUMHURBAŞKANININ GÖREVLERİ

Yasamayla ilgili görevleri

* TBMM açılış konuşmasını yapmak (gerekli görürse)

toplantıya çağırmak (olağanüstü)

seçimlerinin yenilenmesi (erken seçim)

* Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir. (2017)

* Yasaları yayımlamak / VETO

* Anayasa değişikliklerine yayımlamak/VETO/halkoyuna sunmak,

- Anayasa Değişiklikleri

- Kanunların, İptal davası açmak

- TBMM İçtüzüğü değişiklikleri

- CB Kararnamesi

Yargıyla ilgili görevleri

*** Danıştay 1/4 üyesi

*** AYM 12 üyesini seçer.

*** HSK 4 üyesini seçer.

*** Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Vekilini seçer.

CB üye seçmez - Yargıtay'a, -Uyuşmazlık Mahkemesine,

- Sayıştay'a ve - YSK'ya




CUMHURBAŞKANININ GÖREVLERİ

Yürütmeyle ilgili görevleri

* Cumhurbaşkanı Devletin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir.

* Devlet başkanı sıfatıyla; Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder;

Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder.

* Cumhurbaşkanı Yardımcılarını ve Bakanları atamak ve görevlerine son vermek

* Üst kademe kamu yöneticilerini atamak ve görevlerine son vermek

bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanı kararnamesi ile düzenler.

* Genelkurmay Başkanı atamak,

* DDK üyelerini ve Başkanını atamak + inceleme, araştırma ve denetleme yaptırmak,

* Yükseköğretim Kurulu (YÖK) üyelerini seçmek,

* Rektörleri seçmek

* Milli güvenlik politikalarını belirler ve gerekli tedbirleri alır.

* Milli Güvenlik Kurulu'nu olağanüstü toplantıya çağırmak / Başkanlık etmek,

* OHAL ilan etmek

* Olağan dönemde ve OHAL’de CB Kararnamesi çıkarmak

* Kanunların uygulanmasını sağlamak için ve aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarmak

* Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Bakanlıkların kurulması/kaldırılması

* Bütçe Kanunu ve Kesin Hesap Kanunu teklifi hazırlamak

* Milletlerarası andlaşmaları onaylamak ve yayımlamak,

* TBMM adına Başkomutanlığı temsil etmek,

* TSK'nın kullanılmasına karar vermek,

* Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebi ile cezalarını hafifletmek ya da cezalarını kaldırmak

* Milli güvenliğin sağlanmasından + Silahlı Kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından, TBMM'ye karşı CB sorumludur.

BAŞKOMUTANLIK;

TBMM’nin manevi varlığından ayrılamaz ve

Cumhurbaşkanı tarafından temsil

olunur.

Genelkurmay Başkanı;

Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup,

Savaşta Başkomutanlık görevlerini

Cumhurbaşkanlığı namına yerine getirir.




CUMHURBAŞKANI YARDIMCILARI VE

BAKANLAR

CB, bir veya daha fazla CB yardımcısı atayabilir.

CB yardımcıları ve bakanlar;

milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından

CB tarafından atanır/görevden alınır.

MV’leri CB yardımcısı ve bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erer.

CB yardımcıları ve bakanlar TBMM önünde and içerler.

CB’ye karşı sorumludur.

Herhangi bir nedenle boşalması halinde kırk beş gün içinde CB seçimi yapılır.

Yenisi seçilene kadar CB Yardımcısı vekâlet eder.

Cumhurbaşkanının hastalık/yurt dışına çıkma gibi sebeplerle

geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde,

CB Yardımcısı vekâlet eder.

MV seçilme yeterliliğine sahip kişiler arasından

CB tarafından atanır/görevden alınır.

* Bakanlığın kurulması ve kaldırılması CB Kararnamesi ile

* Bakanlıklarda En yüksek hiyerarşik amir Bakan

En yüksek hiyerarşik memur Bakan yardımcısı




Bakanlıkların Listesi

(16 Bakanlık)

Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı,

Milli Savunma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı,

Sağlık Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı,

Gençlik ve Spor Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı,

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı,

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı,

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı.

Merkezi İdareye Yardımcı Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları

Yerel Yönetim Politikaları Kurulu,

Sosyal Politikalar Kurulu,

Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu,

Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu,

Hukuk Politikaları Kurulu,

Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu,

Ekonomi Politikaları Kurulu,

Eğitim ve Öğretim Politikaları Kurulu,

Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu

CUMHURBAŞKANLIĞINA BAĞLI OFİSLER

Cumhurbaşkanlığına bağlıdırlar.

Özel bütçelidir.

Kamu tüzel kişiliğine sahiptir.

İdarî ve malî özerkliğe sahiptir.

Dijital Dönüşüm Ofisi,

Finans Ofisi,

İnsan Kaynakları Ofisi ve

Yatırım Ofisi




Cumhurbaşkanı Kararı ile atananlar:

Valiler Büyükelçiler, Daimi Temsilci/Delegeler

Savunma Sanayii Başkanı Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı

Diyanet İşleri Başkanı Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri

Devlet Denetleme Kurulu Başkan Ve Üyeleri Bakan Yardımcıları

Cumhurbaşkanlığı Ofis Başkanları TRT Genel Müdürü

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Yükseköğretim Kurulu Üyeleri

Cumhurbaşkanlığına Bağlı Kurum ve Kurul Başkanları Rektörler

Anayasada CB Kararnamesi ile Yapılması Öngörülen İşlemler

Bakanlıkların kurulması/kaldırılması

Üst Kademe Kamu yöneticilerinin atama usul ve esasları

Devlet Denetleme Kurulu üyelerinin görev ve çalışma usulleri

Milli Güvenlik Kurulu'nun yapısı ve teşkilatı

Kamu tüzel kişiliği kurulması

CB'NA BAĞLI KURULUŞLAR

a) Devlet Denetleme Kurulu

Başkan ve üyeleri, Cumhurbaşkanınca atanır.

Devlet Denetleme Kurulunun işleyişi, üyelerinin görev süresi Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir.

Cumhurbaşkanının emriyle her türlü idari soruşturma, inceleme, araştırma ve denetlemeleri yapar

* Yargı kuruluşları hariç

- Bütün kamu kuruluşları - Türk Silahlı Kuvvetleri

- Sendikaları - Kamu yararına çalışan dernekleri

- Devletten yardım alan, vergiden muaf olan vakıfları - KİT’leri

- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını

Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı

Devlet Arşivleri Başkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı

İletişim Başkanlığı Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği

Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı

Türkiye Varlık Fonu




MİLLİ GÜVENLİK KURULU (MGK)

Üyeler

Siviller: Bakanların Şifresi İDAM

* Cumhurbaşkanı * İçişleri Bakanı * Adalet Bakanı

* CB Yardımcısı * Dışişleri Bakanı * Milli Savunma Bakanı

Askerler:

* Genelkurmay Başkanı * Kara/Hava/Deniz Kuvvetleri Komutanları

Özellikleri

* Milli güvenlik siyasetiyle ilgili tavsiye

* 1961 Anayasası

* Başkanı Cumhurbaşkanı

* CB yoksa CB yardımcısı vekalet eder

* 2 ayda bir toplanır (2001) Olağanüstü toplantıya çağırma yetkisi Cumhurbaşkanı

* Gündemini Cumhurbaşkanı belirler!!!

* Milli Güvenlik Genel Sekreterliği, MGK üyesi değildir.

* MGK Genel Sekreterliğinin teşkilatı ve görevleri Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir.

* MGK Genel Sekreterliği Cumhurbaşkanlığına bağlıdır.

OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM ŞEKİLLERİ

OLAĞANÜSTÜ HAL (OHAL)

Cumhurbaşkanı en fazla 6 aylığına RG'de yayımlandığı anda yürürlüğe girer.

Aynı gün TBMM'ye sunulur Onay/ Red (RG'de yayımlanır ve yürürlükten kalkar.) / Kısaltabilir -Uzatabilir.

CUMHURBAŞKANININ TALEBİYLE

TBMMher defasında dört ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilir.

Savaş hallerinde bu dört aylık süre aranmaz.

SEFERBERLİK

Cumhurbaşkanı

SAVAŞ

TBMM




Olağanüstü Hal İlan Sebepleri

Savaş hali, Savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi,

Seferberlik, Ayaklanma,

Kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, Ülkenin bölünmezliğini tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması,

Şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması, Doğal afet veya tehlikeli salgın hastalık yada ağır ekonomik bunalım

Anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması,

OHAL’de Kolluk Yetkisi

Sivil Makamlarda

Bir ilde OHAL ilan edilmişse ilin valisi

Birden fazla il veya bölgede ilan edilmişse OHAL Bölge Valisi

Birden fazla bölgede veya Türkiye genelinde ilan edilirse Cumhurbaşkanı

OHAL’in Sonuçları

Olağanüstü Hal Sonuçları:

1- Vatandaşlar için para, mal ve çalışma yükümlülükleri getirilebilir.

Dikkat: Bu yükümlülüklerin nasıl getirileceği KANUN ile düzenlenecektir!!!

2- Temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir.

3- CB Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (OHAL) çıkartabilir.

,4- İdarenin eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır!!!

DİKKAT!!! 2017 Anayasa değişikliği ile sıkıyönetim kaldırılmıştır!!!




CB hazırlar ve RG’de yayımlar.

Tarih varsa o tarihte; Tarih yoksa Yayınlandığı gün yürürlüğe girer

Yayınlandığı gün TBMM'ye sunulur. Sunulmazsa (YOKLUK)

Savaş ve mücbir sebeplerle TBMM’nin toplanamaması hariç; 3 ay içerisinde TBMM’de görüşülür/karara bağlanır. Aksi halde kendiliğinden yürürlükten kalkar.

TBMM kabul ya da red RG’de yayım!!!

CB Kararnamesi Çıkarma Yetkisi: Cumhurbaşkanı

Çıkarılma süreci: CB hazırlar RG’de yayımlar Tarih varsa o tarihte; Tarih yoksa Yayınlandığı gün yürürlüğe girer!!!

Yetki: ANAYASADAN alır

Hukuki Statüsü:

CB Kararnamesi Normlar Hiyerarşisinde kanunun altında yer alır!!!

CB Kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması halinde kanun hükümleri uygulanır.

TBMM aynı konuda kanun çıkarırsa CB Kararnamesi hükümsüz hale gelir.

Konu: «Yürütme yetkisine ilişkin» bütün konularda

Çıkarılamayan Durumlar:

Kanunda açıkça düzenlenen konularda

Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda

Temel haklar

Kişi hak ve ödevleri

Siyasi hak ve ödevler

Yargısal Denetim: AYM denetler

OHAL (CB) Kararnamesi Çıkarma

Süreci




OHAL (CB) Kararnamesi

Çıkarma Yetkisi: Cumhurbaşkanı

Yetki: ANAYASADAN alır

Hukuki Statüsü: OHAL (CB) Kararnameleri Kanun hükmündedir!!!

Konu: SERT ÇEKİRDEK HAKLAR HARİCİNDE her konuda

Çıkarılamayan Durumlar: Çekirdek haklara dokunamaz (MİYAD):

(M)asumiyet Karinesi

(İ)şkence Yasağı

(Y)aşam Hakkı

(A)leyhe suç ve cezanın geriye yürümemesi

(D)in, vicdan ve ifade hürriyeti

Yargısal Denetim: AYM denetleyemez.

•Cumhurbaşkanı

•Bakanlıklar

•Kamu tüzel kişileri (Ör: Üniversite, Belediye)

ÇIKARMA YETKİSİ

•Kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve

•Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzereKONU

•Anayasaya, kanunlara, CB Kararnamelerine uygun olmalı

•Kanunla düzenlenmeyen bir konuda yönetmelik çıkarılamaz.GEÇERLİLİK ŞARTI

•Yönetmeliklerin hepsi Resmi gazetede yayımlanmaz. RG'de yayımlananlar ise, Tarih varsa o tarihte; Tarih yoksa Yayınlandığı gün yürürlüğe girer.

•Hangi yönetmeliklerin RG’de yayımlanacağı kanunda belirtilir.

•Yerel: Yayımlanmaz. Genel: Yayımlanır.

ÇIKARILMA SÜRECİ

•Denetimi, bölgesel ve genel olarak yapılır.

•Yerel: İptali için İdare Mahkemesine dava açılır

•Genel: İptali için Danıştay’a dava açılır.

YARGISAL DENETİM

YÖNETMELİKLER




Yüksek Mahkemeler

Danıştay

- 1/4‘ü CB seçer

- 3/4‘ü HSK seçer

Anayasa Mahkemesi

- 15 Üye 12 üye CB

3 üye TBMM

Yargıtay

- Tüm üyeleri HSK seçer

Uyuşmazlık Mahkemesi

- 6 Asıl + 6 Yedek

Yüce Divan’da Yargılanabilenler

Yasama

TBMM Başkanı

Yürütme

Cumhurbaşkanı

CB Yardımcıları

Bakanları

Yargı

- Yüksek Mahkemelerin Başkan, Üyeleri ve Başsavcıları

- Sayıştay başkan ve üyeleri,

- HSK üyeleri

- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Vekili

Asker

Genel Kurmay Başkanı (2010)

Kara/Hava/Deniz Kuvvetleri Komutanları

12 yıllığına tekrar seçilemez Başkan üyeler tarafından

4 yıllığına

tekrar seçilebilir.

Yargıtay + Danıştay’dan seçilir! 4 yıllığına tekrar seçilebilir. Başkan AYM tarafından

4 yıllığına

ÖNEMLİ NOT:

*** Yüce Divan’da milletvekilleri

yargılanmaz.

*** Adli yargıda yargılanırlar.

*** Jandarma Genel Komutanının

Yüce Divan’da yargılanması 2017

değişikliği ile çıkarılmıştır.

*** Yüce Divan Kararlarına karşı

yeniden inceleme başvurusu

yapılabilir.

*** Genel Kurulun yeniden

inceleme sonucunda verdiği

kararlar kesindir.




ANAYASA MAHKEMESİNİN KARARLARININ ÖZELLİKLERİ

Norm anayasaya aykırıysa iptal kararı, değilse davayı red kararı alır.

Kararları kesin ve bağlayıcıdır. (Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilir.)

Kararları gerekçelidir ve Resmi Gazetede yayımlanır.

Kararları geriye yürümez.

NORM ESAS ŞEKİL

ANAYASA

DEĞİŞİKLİĞİ

10 Gün

ESAS BAKIMINDAN DENETİM YAPILMAZ!!! Cumhurbaşkanı

TBMM üye tam sayısının 1/5’i (120 MV)

KANUN

60 Gün 10 Gün

CB


TBMM’de en fazla üyeye sahip

iki siyasi parti grubuna

Cumhurbaşkanı


CB KARARNAMESİ

+

TBMM İÇ TÜZÜĞÜ

60 Gün 60 Gün

CB




CB




SOYUT NORM DENETİMİ (İPTAL DAVASI)

ESAS YÖNÜNDEN

İçerik

Sebep bakımından anayasaya aykırılık olup olmadığı

Amaç ve Konu

ŞEKİL YÖNÜNDEN:

Kanun ve TBMM İçtüzüğü bakımından;

*** Son oylamanın öngörülen çoğunlukla yapılıp yapılmadığı.

Anayasa değişiklikleri bakımından;

1. Teklif: 1/3 oranında (200) MV

2. Görüşme: İvedilikle görüşülemeyeceği şartına uyulup uyulmadığı

3. Oylama: En az 3/5 360 ve Gizli Oylama




KOLLUK FAALİYETLERİ

İdari Kolluk

Suçu önlemeye ve kamu düzenini sağlamaya yönelik

Genel İdari Kolluk

Polis ve Bekçi (İçişleri)

Jandarma (İçişleri)

Sahil Güvenlik

(İçişleri Bakanlığı)

Özel İdari Kolluk

(Belli gereksinim)

Zabıta

Güvenlik Koruyucusu

Orman Muhafaza Memuru

Gümrük Muhafaza Memuru

Adli Kolluk

Suç işlendikten sonra

Cumhuriyet Savcısına bağlı

Siyasi Kolluk

Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT)

Genel İdari Kolluk Makamları Cumhurbaşkanı, İçişleri Bakanı, Valiler, Kaymakamlardır.




DEVLETİN MAL EDİNMESİ

Kamulaştırma (İstimlak)

- Devletin;

- özel TAŞINMAZLARA

- kamu yararı amacıyla

- para karşılığı el koymasıdır.

* Peşin ödeme esastır.

* Bazı durumlarda taksit yapılır.

* 5 yıl eşit taksit uygulanır.

* Küçük çiftçinin parası mutlaka peşin ödenir.

Taksit yapılan durumlar;

* Turizm ve kıyıların korunmasıyla ilgili projeler

* Orman arazilerinin genişletilmesi projeleri

* Büyük enerji ve sulama projeleri

* İskan projeleri

* Tarım projeleri

Devletleştirme

Özel mülkiyetteki ÖZEL TEŞEBBÜSE

el koymasıdır.

* Kanunla yapılır!!!

İstimval

Olağanüstü dönemlerde

TAŞINIRA

el koymasıdır.

Geçici İşgal

BAYINDIRLIK İŞLERİ İÇİN

özel mülkiyete ait taşınmazın işgal

etmesidir.

Satın alma

Devletin ücret karşılığında

mal satın almasıdır.

*** DİKKAT!!! Özelleştirme bir mal edinme yöntemi değildir!!!




TÜZEL KİŞİLER

Devlet Tüzel Kişileri

- Gelirleri Devletten karşılanır.

- Özel bütçesi yok (Ayrı bi tüzel kişilikleri yok!!)

- Yönetmelik çıkaramaz.

- Hiyerarşi ilkesi geçerlidir.

ÖRNEĞİN: Bakanlıklar, İl, İlçe.

Kamu Tüzel Kişileri

Gelirleri hazineden + özel bütçe

- Özel Bütçe varsa ayrı bir tüzel kişiliği var.

- Yönetmelik çıkarabilir.

- Vesayet ilkesi

- - Kamu tüzelkişiliği, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulur.

ÖRNEĞİN: İl özel İdaresi, Belediye, Köy, Üniversiteler.

TÜRKİYE'NİN İDARİ TEŞKİLAT YAPISI

Merkezden Yönetim

Başkent Teşkilatı Taşra Teşkilatı

Yerinden Yönetim

Yerel Yerinden Yönetimler Hizmet Yerinden Yönetimler

Devlet Tüzel Kişisi Kamu Tüzel Kişisi




MERKEZDEN YÖNETİM

Başkent Teşkilatı

Cumhurbaşkanlığı

Danışmanları

Özel Kalem Müdürü

(Büyükelçi unvanı verilir)

İdari İşler Başkanlığı

Özel temsilci

(Büyükelçi unvanı verilebilir)

Bağlı Kurumlar

Bağlı Kurullar

Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Bakanlıklar

Yardımcı Kuruluşlar

- Danıştay- Danışma Görevi

- Sayıştay- Mali denetim

- Milli Güvenlik Kurulu- Tavsiye

- Sosyal ve Ekonomik Konsey (2010)-Tavsiye

Taşra Teşkilatı

İl Genel İdaresi

İlçe İdaresi

Bucak İdaresi

Bölge İdareleri

DİKKAT!!! En yüksek Devlet memuru olan İdari İşler Başkanı, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığının en üst amiridir.




MERKEZİ İDAREYE YARDIMCI

CUMHURBAŞKANLIĞI POLİTİKA KURULLARI

Yerel Yönetim Politikaları Kurulu,

Sosyal Politikalar Kurulu,

Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu,

Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu,

Hukuk Politikaları Kurulu,

Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu,

Ekonomi Politikaları Kurulu,

Eğitim ve Öğretim Politikaları Kurulu,

Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu

CB'NA BAĞLI KURULUŞLAR

Devlet Denetleme Kurulu

Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı

Devlet Arşivleri Başkanlığı

Diyanet İşleri Başkanlığı

İletişim Başkanlığı

Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği

Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı

Strateji ve Bütçe Başkanlığı

Türkiye Varlık Fonu

DİKKAT!

Savunma Sanayi Başkanlığı kamu tüzelkişisidir. Merkez teşkilat yapısında yeralmaz.

Cumhurbaşkanlığı Makamı

Cumhurbaşkanı Özel Kalem Müdürlüğü

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Danışmanı

Özel temsilci

Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı

Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü

Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü

Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü

Destek ve Mali Hizmetler Genel Müdürlüğü




İL GENEL İDARESİ

VALİ

1- İl idaresinin başıdır.

2- İlde, Cumhurbaşkanının temsilcisi ve idariyürütme vasıtasıdır.

3- İstisnai memurdur.

4- Cumhurbaşkanı kararı ile atanır.

5- Yargı ve askeri kurumlar hariç, ildeki tümpersonelin amiridir.

6- Olağanüstü dönemlerde askeri birliklerdenyardım isteyebilir.

7- Genel emir çıkarmak.

İL İDARE ŞUBE BAŞKANLARI

- Bakanlıkların illerde bulunan teşkilatyapılarının başındaki kişilerdir.

- Bakanlıkların illerdeki en yüksekmemurlarıdır.

- Valinin emri altında çalışırlar.

İL İDARE KURULU

Vali veya Vali Yardımcısı Başkanlığında ŞubeBaşkanları

* Hukuk İşleri Müdürü

* Defterdar

* Milli Eğitim Müdürü

* Sağlık Müdürü

* Çevre ve Şehircilik Müdürü

* Tarım ve Orman Müdürü

İLÇE İDARESİ

KAYMAKAM

Kaymakam

1- İlçe idaresinin başıdır.

2- İlçenin genel idaresinden kaymakam sorumludur.

3- İlçede, Cumhurbaşkanının idari yürütme vasıtasıdır.

4- Meslek memurudur.

5- Cumhurbaşkanı onayı ile atanır.

6- Yargı ve askeri kurumlar hariç, ilçedeki tüm personelin amiridir.

İLÇE İDARE ŞUBE BAŞKANLARI

- Bakanlıkların ilçelerde bulunan teşkilat yapılarının başındaki kişilerdir.

- Bakanlıkların ilçelerdeki en yüksek memurlarıdır.

- Kaymakamın emri altında çalışırlar.

- Kaymakama karşı sorumludurlar.

İLÇE İDARE KURULU

Kaymakam Başkanlığında Şube Başkanları

* Yazı İşleri Müdürü (Tahrirat Katibi)

* Mal Müdürü

* Milli Eğitim Müdürü

* Sağlık Müdürü (Hükümet Hekimi)

* Tarım ve Mal Müdürü




YERİNDEN Y

ÖNETİM

1- Yerel Yerinden Yönetimler

(Yerel/Mahalli İdareler)

1. İl Özel İdaresi

* Vali

* İl Genel Meclisi

* İl Daimi Encümeni

2. Büyükşehir Belediyesi

En az 750.000 kişi

* Büyükşehir Belediye Başkanı

* Büyükşehir Belediye Meclisi

* Büyükşehir Encümeni

3. Belediye

En az 5.000 kişi

* Belediye Başkanı

* Belediye Meclisi

* Belediye Encümeni

4. Köy

150-2000 kişi

* Muhtar

* İhtiyar Heyeti

* Köy Derneği (Köyün seçmenlerinden oluşur)

2- Hizmet Yerinden Yönetimler

Yerel Seçimlerde Seçimle Başa Gelenler

İl Özel İdaresi

İl Genel Meclisi

Belediye

Belediye Başkanı Belediye Meclisi

Büyükşehir Belediyesi

Büyükşehir Belediye Başkanı

Köy

Muhtar İhtiyar Heyeti

30 Mart 2014 Büyükşehirlerde il özel idareleri ve köyler kaldırıldı.

Meclislerin başındaki kişiler Yürütme organıdır.

Meclisler Karar organıdır. Ör: Sokak adları değişimi

Encümenler Danışma organıdır.

***DİKKAT Büyükşehir Belediye Meclisini halk seçmez. İlçe Belediye Başkanları, BB Belediye Meclisini oluşturur.

18 yaşını dolduran her Türk vatandaşı aşağıdaki görevlere aday olabilir (2018 değişikliği) !!!

belediye başkanlığına, il genel meclisi belediye meclisi üyeliğine muhtar, ihtiyar heyeti




YER

İND

EN Y

ÖN

ETİM


1. İdari Kamu Kurumları

Genel Müdürlükler

- Karayolları GM,

- Orman GM,

- Spor GM,

- Devlet SU İşleri GM

- MADEN Tetkik Arama GM

- Vakıflar GM,

2. Sosyal Kamu Kurumları

- Türkiye İŞ Kurumu İş-Kur

- Sosyal GÜVENLİK Kurumu SGK

- ORDU Yardımlaşma Kurumu OYAK

- Basın İLAN Kurumu

3. Bilim ve Teknik Kamu Kurumları

- Yükseköğretim Kurulu (YÖK) - 9 üye - CB seçer

- Üniversiteler

- ÖSYM

- TÜBİTAK

- Türk Patent ve Marka Kurumu (TPE)

- Türk Standartları Enstitüsü (TSE),

- Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT)

- Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu

4. Kültürel Kamu Kurumları

- Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü

- Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü




YERİNDEN Y

ÖNETİM


5.KİT'ler

(Kamu İktisadi Teşebbüsleri)

- Boru Yoluyla Petrol Taşımacılığı Anonim Şirketi (BOTAŞ)

- PTT İşletmesi GM

- Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD)

- Türk Hava Yolları (THY)

- Devlet Havacılık ve Hava Meydanları İşletmesi GM.

- ÇAYKUR

6.Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları

- Barolar, - Odalar,

- Borsalar - Birlikler

7.Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluşlar

(Bağımsız İdari Otoriteler)

- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)

- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK),

- Rekabet Kurulu

- Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Üyeleri TBMM seçer

- Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)

- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)

- Kamu İhale Kurumu

- Kişisel Verilerin Korunması Kurumu

- Nükleer Düzenleme Kurumu

- Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu

8. Diğer Önemli Kamu Kurumları

- Kamu Denetçiliği Kurumu

- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu

- Türkiye Atom Enerjisi Kurumu

- Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu

- Türk Dil Kurumu

- Türk Tarih Kurumu

- Atatürk Kültür Merkezi

9. Cumhurbaşkanlığına Bağlı Ofisler

- Dijital Dönüşüm Ofisi,

- Finans Ofisi,

- İnsan Kaynakları Ofisi ve

- Yatırım Ofisi

Tüzel kişiliğe sahip olan tek Cumhurbaşkanlığına bağlı kuruluş:

Savunma Sanayii Başkanlığı




Kamu Tüzel Kişiliği Doğrudan Anayasada

Düzenlenen Kamu Tüzel Kişileri

TRT

Üniversiteler

Belediye

İl Özel İdaresi

Köy

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları

KANUNLA KURULAN KURULUŞLAR

Büyükşehir Belediyesi

(30 tane)İlin kurulması – kaldırılması

81 il

İlçelerin kurulması –kaldırılması

937 ilçe

İl ve ilçelerin adının, merkezinin

değiştirilmesi

Bir ilçenin bağlı olduğu ilden ayrılıp

başka bir ile bağlanması

Üniversiteler

Kamu kurumu niteliğindeki meslek

kuruluşları

İDARENİN ANAYASAL İLKELERİ

Hukuk Devleti

Demokratik Devlet İlkesi

Sosyal Devlet İlkesi

Laiklik İlkesi

Merkezden Yönetim İlkesi

Yerinden Yönetim İlkesi

Yasal (Kanuni) İdare

Yetki Genişliği İlkesi

İdarenin Bütünlüğü

İlkesi

TÜBİKAK

Bakanlıklar kurulması-kaldırılması: Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile

Belediye: Cumhurbaşkanı Kararı ile

Köy: İçişleri Bakanlığının kararı ile kurulur.




İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ

HİYERARŞİ

- Ast - üst ilişkisi

- Emir-Talimat

- Denetim

Cumhurbaşkanı Bakan / CB yardımcıları / Vali

İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel MüdürlüğüKültür ve Turizm Bakanlığı Yozgat ValiliğiKaymakam İlçe Milli Eğitim MüdürüVali İl Milli Eğitim MüdürüRektör Dekan Bölüm Başkanı Öğretim Üyesi

VESAYET

- Sadece Denetim

- İki farklı tüzel kişinin birbirini denetlemesidir.

- Genellikle merkezi yönetim - yerinden yönetim arasında

vesayet ilişkisi vardır.

İçişleri Bakanı Belediye Başkanı

Kaymakam Köy Muhtarı

Vali Belediye Başkanı

Türkiye Barolar Birliği Ankara Barosu

YÖK Üniversite

Büyükşehir Belediyesi Belediye

TÜRKİYE'NİN İDARİ TEŞKİLAT YAPISI

Merkezden Yönetim

Başkent Teşkilatı Taşra Teşkilatı

Yerinden Yönetim

Yerel Yerinden Yönetimler Hizmet Yerinden Yönetimler

Vesayet

İlişkisi

Vesayet İlişkisi Hiyerarşi İlişkisi


Documents

VATANDAŞLIK DERS NOTLARI - kpssvatandaslik.com · Facebook: Tacettin Hoca ile KPSS Vatandaşlık. HAZIRLAYAN: TACETTİN ÇALIK 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNE GÖRE VATANDAŞLIK