veert mee in 2016 - Stichting Het Kopland · PDF file‘het’ iedereen kan ... wensen hun nabestaanden veel sterkte het verlies te dragen. We voelen mee met hun gemis en ... naar

veert mee in 2016

jaarverslag 2016

veert mee in 2016

Het Kopland 2016 - Pagina 2 van 39

Inhoud Inhoud ......................................................................................................................................................... 2

Voorwoord ................................................................................................................................................... 3

1. Over Het Kopland ............................................................................................................................... 5

1.1 Organisatiestructuur & identificatie gegevens ................................................................................ 6

1.2 Missie & Visie ................................................................................................................................. 7

1.3 Ketenorganisatie ............................................................................................................................. 8

2.1 Huiselijk geweld ............................................................................................................................ 10

2.2 Dak- en Thuisloos ......................................................................................................................... 10

2.3 Kennis ........................................................................................................................................... 11

2.4 Capaciteit, prestatieafspraken en realisatie afspraken ................................................................. 11

2.5 De mensen van Het Kopland – de medewerkers ......................................................................... 12

2.6 Personeelsbeleid .......................................................................................................................... 13

2.7 Kwaliteitsbeleid ................................................................................................................................... 14

2.7.2 Clienttevredenheid ................................................................................................................... 15

2.7.3 Ons klachtenbeleid ................................................................................................................... 15

3 Toezicht en bestuur van de stichting ................................................................................................ 16

3.2 Raad van Advies ................................................................................................................................ 17

3.3 Ondernemingsraad ............................................................................................................................. 18

3.4 Adviesraad Cliënten ..................................................................................................................... 18

4 Van de werkvloer .............................................................................................................................. 20

4.1 Vrouwenopvang in Groningen ...................................................................................................... 20

4.2 Kinderen in de vrouwenopvang Groningen .................................................................................. 21

4.2.2 Hulp aan kinderen 4+ ............................................................................................................... 21

4.3 Maatschappelijke opvang Groningen ........................................................................................... 23

4.3.1 Kleinschalige woonvormen en individueel ingerichte locaties .................................................. 24

4.4 Campus Diep - Jongeren .............................................................................................................. 24

4.5 Het Kopland in Emmen ................................................................................................................. 26

4.6 Het behandelteam van Het Kopland ............................................................................................. 27

4.6.1 Behandelaanbod kind & jeugd ................................................................................................. 27

4.6.2 Betrekken van vaders: systeemgericht werken ........................................................................ 28

4.6.3 Behandelteam in de Maatschappelijke opvang Groningen ...................................................... 28

5 Kennis halen en delen ...................................................................................................................... 29

6 Veilig Thuis Groningen ....................................................................................................................... 31

6.1 Wie nemen contact op voor advies? ................................................................................................. 32

6.2 Wie doen melding bij VTG? .............................................................................................................. 32

6.3 Interne processen ............................................................................................................................. 33

6.4 Ketensamenwerking ......................................................................................................................... 33

6.5 Bovenwettelijke taken: ...................................................................................................................... 33

7 Straks in 2017…. .............................................................................................................................. 35

Bijlage: Productiegegevens ...................................................................................................................... 37


Voorwoord

Veerkracht is het woord dat 2016 van Het Kopland het sterkst symboliseert. In 2015 vond

een forse reorganisatie plaats met vermindering van arbeidsplaatsen. Dat is nogal wat, als je

tegelijkertijd stelt dat je de kwaliteit van je werk wilt ontwikkelen en ziet dat er steeds meer

cliënten zijn die dringend hulp nodig hebben.

Vallen en opstaan

Dit was het jaar waarin we het transformatieplan dat we eerder opstelden met een grote

vertegenwoordig uit de organisatie, ook daadwerkelijk handen en voeten wisten te geven.

Daarbij zijn we enorm goed begeleid met het project ‘In voor Zorg’. Trajectbegeleiders

ondersteunen de cliënten met hun individuele vragen, het leven op woonvoorzieningen vindt

plaats onder de begeleiding van de agogisch werkers. Dat gebeurde soms met vallen en

opstaan en ook het ziekteverzuim varieerde sterk in 2016.

Bij ons plan en besturingsfilosofie passen zelforganiserende teams, krachtgericht, net als

onze visie op de hulpverlening aan onze cliënten. Dit kreeg in 2016 meer en meer vorm.

Koploper

Tegelijkertijd ontstond een nieuw zelfbewustzijn. Het Kopland formuleerde een uitdagend

perspectief: Het Kopland als Koploper. Daarbij gaan we ervan uit dat wij als geen ander

mensen met forse en complexe problematiek kunnen helpen. We realiseren ons ook dat

‘het’ iedereen kan gebeuren. Daarbij denken we aan huiselijk geweld, geweld in andere

afhankelijkheidsrelaties, mensen die dakloos zijn geraakt of dat dreigen te worden en

kampen met andere flinke problemen.

Focus op intergenerationele overdracht

Ons werk voeren we uit, vanuit onze expertise, in aanvulling op het werk in de wijkteams:

teams die nu overal in ons werkgebied in Groningen en Drenthe het afgelopen jaar zijn

opgericht. Dat was soms nog wel zoeken en afstemmen. We maakten dit jaar de

fundamentele keus dat we niet alleen daadwerkelijke hulp moeten bieden, maar ons daarbij

ook moeten richten op de lange termijn. Een belangrijk uitgangspunt is dat we herhaling in

generaties, wat we zo vaak zien, willen voorkomen. Dat doen we door voor alles het kind /de

kinderen van onze cliënten centraal te stellen en de hulpverlening zo volledig en

systeemgericht aan te bieden dat de kans op terugval het kleinst wordt. De behandelstaf van

Het Kopland ondersteunt daarbij, ook door bijvoorbeeld te werken aan traumaverwerking.

Resultaat is bescheiden, maar positief

De nieuwe koers en het nieuwe zelfbewustzijn hebben geleid tot positieve resultaten. Die

zijn financieel zichtbaar: ook in 2016 kon een bescheiden positief resultaat worden geboekt.

Het was ook zichtbaar in de voorzieningen en de resultaten die u aantreft in dit jaarverslag.


Nieuw elan is voelbaar, maar verdriet ook

Het is merkbaar in de organisatie: er is nieuw elan en trots op de organisatie en op het werk dat we mogen verrichten ten dienste van mensen. Het ziekteverzuim is nog niet naar onze tevredenheid: we zullen er in 2017 alles aan doen dat mensen zo min mogelijk hoeven te verzuimen. Triest is dat we ook het overlijden van twee collega’s betreurden, we namen met elkaar afscheid van hen en wensen hun nabestaanden veel sterkte het verlies te dragen. We voelen mee met hun gemis en verdriet. VooruitZienn In de samenwerking ‘zusterorganisatie’ Zienn werd een aantal belangrijke stappen gezet De meest markante is dat er een gezamenlijke houtskoolschets is gemaakt hoe de organisatie van de toekomst Zienn & Het Kopland er uit zou moeten zien. Geheel passend bij onze besturingsfilosofie hebben we dit toekomstbeeld met grote participatie van medewerkers onderzocht en opgetekend. De Raden van Toezicht werkten aan het werken als een uniforme Raad van Toezicht in 2017.

Komend jaar zal in het teken staan van vernieuwing: huisvesting voor de maatschappelijke opvang en goede antwoorden op zorgvragen, passend bij de transitie. We hebben zoals altijd Kop d’r veur, maar houden onze blik recht op de weg vooruit. Samen gaan we ervoor: Het Kopland als Koploper.

Alice Vellinga

Bestuurder Het Kopland

De campagne Groningen Geeft Thuis, voor de inrichting van de nieuwe Groningse vrouwenopvang, was het goede doel van

de 4Mijl van Groningen.

1. Over Het Kopland

We werken in Groningen en in Drenthe. We helpen mensen een eigen, veilig en zo

zelfstandig mogelijk bestaan op te bouwen. Dit doen we voor gezinnen die te maken hebben

met huiselijk geweld, voor jongeren met een wankele basis voor de toekomst, voor mensen

zonder dak of thuis, kortom we zijn er voor de kwetsbaren van onze samenleving. We

bieden een tijdelijk veilig thuis, hulp aan huis, behandeling, begeleiding en systeemgerichte

benadering. Voor iedereen is er zorg op maat. Wie bij Het Kopland komt, krijgt een eigen

traject, volwassenen en kinderen. Dat is bij ons de standaard. Eigenlijk bieden we dus zorg

op maat voor de kwetsbaren van onze samenleving. Dat doen we al heel lang.

Wat we in grote lijnen zoal doen:

o Werken aan een Veilig Thuis. Samen met het Jeugdbescherming Noord geven we

vorm aan Veilig Thuis Groningen. Het voormalig Steunpunt Huiselijk Geweld en

voorheen Advies- en Meldpunt Kindermishandeling hebben hun expertise hier

gebundeld tot het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.

o Vrouwen en kinderen een veilige plek bieden als zij te maken hebben met huiselijk

geweld. We bieden behandeling en begeleiding, ook bij mensen thuis. We

begeleiden het hele “systeem”, en betrekken dus ook de vaders en andere

familieleden.

o Begeleiding en onderdak bieden aan mensen in ernstige crisissituaties als zij dakloos

(dreigen) te worden. We begeleiden mensen ook thuis om (weer) een menswaardig

bestaan op te bouwen

o Jongeren een stabiel uitgangspunt te bieden om te werken aan het leven van hun

eigen toekomst. We kijken samen bijvoorbeeld naar werk, opleiding, wonen en

maatschappij. We werken reactief, maar ook preventief.

o Kennis ophalen en delen met andere professionals binnen en buiten onze keten. We

werken samen met onderwijsinstellingen op alle opleidingsniveaus. Omdat we altijd

een lerende organisatie zijn en blijven.

Als ketenorganisatie werken we samen met vele organisaties om hulpverlening zo gericht,

adequaat en efficiënt mogelijk vorm te geven. Onze blik en acties zijn gericht op een

moderne, oplossingsgerichte aanpak met daarin veel aandacht voor de individuele

zelfredzaamheid. Dit sluit niet uit dat veel van onze voorzieningen een 24-uurs bezetting

kennen. Onze medewerkers zijn 24/7 aan het werk met gepassioneerde en kritische

betrokkenheid die onze organisatie scherp houdt.

Een actuele samenwerking is die met Zienn. Deze kreeg een meer structureel karakter dit

jaar. Onze beide organisaties kennen inmiddels een gezamenlijk perspectief. Eind 2016

stelden we een gemeenschappelijke houtskoolschets vast over de toekomstige organisatie

en vorm. De Raden van Toezicht van Het Kopland en Zienn vervlochten. Zij zullen vanaf 1

januari 2017 werken als eenzelfde Raad van Toezicht voor beide stichtingen. Ook bijzonder

op gebied van samenwerking in 2016: we voerden een verkenning uit met Vereniging Open

Hof, dagopvang voor Daklozen, om te bezien of de dagen nachtopvang van dak- en

thuislozen meer gemeenschappelijk kan worden uitgevoerd. De bevindingen resulteerden in

elk geval in nog hechtere samenwerkingsafspraken als die er waren.


Het Kopland is een stichting en ontvangt voor haar werk subsidies, grotendeels verstrekt

door centrumgemeenten via de landelijke uitkeringen van het rijk. We krijgen bijdragen uit de

WMO voor begeleiding (voorheen de AWBZ) en jeugdzorg. Daarnaast spreken we voor

bijzondere projecten diverse fondsen aan die ons werk ‘buiten de gebaande paden’ mogelijk

maken, bijvoorbeeld: KANS fonds (voorheen SKAN) stichting Het Vergeten Kind en stichting

Kinderpostzegels. Ook zijn er bescheiden inkomsten vanuit de Zorgverzekeringswet, de

WLZ en Justitiële gelden.

Het Kopland is ook een ANBI, Algemeen Nut Beogende Instelling, wat maakt dat giften

bijvoorbeeld aftrekbaar zijn voor gevers, van de belasting.

1.1 Organisatiestructuur & identificatie gegevens

De transformatie die vanaf 2015 heeft plaatsgevonden binnen Het Kopland is mede

vormgegeven door een organisatie-breed traject met In voor zorg. Dit traject is eind 2016

afgerond. Via de aangestelde aandachtfunctionaris en de Hoofden van de teams is per team

het thema zelforganisatie opgepakt. Zij ontwikkelen dit thema in 2017 door.

Het centrale kantoor van Het Kopland bevindt zich in Groningen. Hier verwerkt het centrale

intaketeam aanmeldingen en intakes voor de hele stichting. Vanuit deze locatie wordt ook

ambulante woonbegeleiding gegeven. Het bedrijfsbureau en het kenniscentrum

(voorlichting, onderzoek, projecten, deskundigheidsbevordering en onder meer trainingen)

hebben hier ook hun werkplek.

In de stad Groningen bevinden zich verschillende voorzieningen voor maatschappelijke

opvang, waaronder beschermd wonen, en vrouwenopvang. Ook in Emmen is Het Kopland

gevestigd met voorzieningen voor maatschappelijke en vrouwenopvang en beschermd

wonen. Net als in Groningen, werken we hier ook ambulant.

Het adres van ons centrale kantoor is:

Het Kopland

Antillenstraat 9

9714 JT Groningen

Rechtspersoon: stichting Het Kopland Registratienummer Kamer van Koophandel: 56822367

Het Kopland is HKZ gecertificeerd. Daarnaast is het Kopland een CEDEO erkend opleidingsinstituut.


Organogram 2016

1.2 Missie & Visie

In onze samenleving doet en telt iedereen mee. Soms lukt dat door sociale omstandigheden

niet. Het kan ieder mens overkomen dat je door onveiligheid, kwetsbaarheid of risico’s op

uitsluiting tijdelijk de grip op je eigen leven verliest. Wij zijn er voor alle mensen, van alle

leeftijden en uit alle lagen van onze samenleving. We bieden hen de juiste hulp op de juiste

plaats om zelf hun rol in de maatschappij te ontdekken, te ontwikkelen en in te nemen.

Zelf leren de regie te nemen

Wij vinden dat iedereen de regie over hun eigen leven moet kunnen hebben. Voor hen die

dat niet zelf lukt, hebben we de juiste behandeling, begeleiding en ondersteuning. En als het

nodig is, dan bieden wij ook een veilige plek. Omdat dit een voorwaarde is om je te kunnen

richten op het aanboren en benutten van je eigen capaciteiten, talenten en mogelijkheden.


Basis voor ons bestaan

In onze gecertificeerde organisatie staan expertise, passie, onderzoek, ontwikkeling en

kwaliteit voorop. We delen onze kennis actief, anticiperen op externe ontwikkelingen op

onze vakgebieden en zorgen voor een professionele en integere werkomgeving voor onze

medewerkers. Dit vraagt de complexiteit van onze dagelijkse praktijk van ons. Het is ook de

basis van het voortbestaan van onze organisatie.

We hechten veel belang aan de samenwerking met ketenpartners, zowel lokaal, regionaal

als landelijk. Samen richten wij ons op veiligheid, participatie en maatschappelijk herstel

voor iedereen.

Een veilige eigen plek voor iedereen

De unieke combinatie van het werken aan veilige relaties, wonen, leven én deelnemen in de

maatschappij is de krachtige kern van onze organisatie. Met als resultaat een veilige eigen

plek voor iedereen. We hebben drie kernwaarden geformuleerd:

Veilig- Zelfredzaam-Betrokken

Belangrijk om op te merken is dat de samenwerking met Zienn, die meer en meer vorm

krijgt, betekent dat ook daar waar het de missie en visie betreft een herijking zal plaats

vinden de komende periode. Waarbij een gezamenlijke missie en visie een resultaat zou

kunnen zijn. Ondanks deze verkenning die Het Kopland in 2017 zal aangaan, blijven de

huidige missie en visie, evenals de kernwaarden staan.

1.3 Ketenorganisatie

Het Kopland werkt samen. Omdat je alleen dan het meest duurzame resultaat bereikt. We

zijn expert daar waar onze kennis en kunde in onze eigen organisatie geborgd is. Daar waar

anderen beter op hun plek zijn, weten we hen te vinden. Dit geldt op lokaal, landelijk en

internationaal gebied.

Een opsomming die niet volledig is, maar een goed beeld schetst van de breedte waarin Het

Kopland werkzaam is:

- Samenwerkingsovereenkomst met 18 instellingen in de provincie Groningen: Regiopolitie Groningen, Openbaar Ministerie, Reclassering, alle provinciale Algemeen Maatschappelijk Werk instellingen, Lentis, afdeling Ambulante Forensische Psychiatrie Noord Nederland, diverse opvanginstellingen, Jeugdbescherming Noord en Slachtofferhulp

- Sociale wijkteams - Veiligheidshuis Groningen - Veilig Thuis Groningen (Het Kopland werkt met Jeugdbescherming Noord in

Veilig Thuis Groningen), Veilig Thuis Drenthe - Regelmatig is de aanpak van huiselijk geweld gespreksonderwerp in het

Regionaal College van burgemeesters en in het overleg van wethouders welzijn en zorg van alle Groninger gemeentes. Hierbij wordt Het Kopland vaak uitgenodigd voor het geven van een presentatie of toelichting.

- Siriz – spreekuur voor tienermoeders & hulp bij onbedoelde zwangerschap op locatie van Het Kopland in Groningen en kennis uitwisselen, FIOM, SENSE

- Lentis, NOVO, Jeugdzorg**, Gronings samenwerkingsverband voor de hulp en opvang van slachtoffers van vrouwenhandel, Openbaar Ministerie, Regiegroepuiselijk geweld in Drenthe, diverse Emmense


samenwerkingsverbanden rond de hulp aan kinderen, Vrouwencentrum Jasmijn, MJD, Contacten met diverse buurthuizen en sportclubs, Fier Fryslân, Federatie Opvang

- De stichting maakt onderdeel uit van een samenwerkingsverband met drie andere Groningse maatschappelijke opvanginstellingen: Stichting van de Straat

- VNN, MJD, Lentis, ROC’s, Woningcorporaties, Elker, TSN thuiszorg, Werkpro, afdeling SoZaWe centrumgemeente, GKB (gemeente Groningen) en de Taskforce Jongeren

- We werken in de ketenaanpak Campus Diep waarin acht verschillende stichtingen/organisaties zijn vertegenwoordigd. Allen hebben zich gecommitteerd aan de doelgroep zwerfjongeren en vanuit hun specialisaties dragen zij bij aan de verzelfstandiging van de jongeren

- Stichting Inlia - Tussenstop: project met organisaties als Humanitas, Elker, Werkpro,MJD voor

jongeren die tijdelijk niet thuis kunnen wonen. Korte pauze met begeleiding in gastgezin

- Collega-instellingen Limor, Leger des Heils, Open Hof, Kadera, Blijf Groep, Fier Fryslân en vele andere

- Stichting Het Vergeten Kind, Stichting Kinderpostzegels - Stichting Zwerfjongeren Nederland - Etc.

Deze opsomming is nooit compleet. Het Kopland stelt zich altijd open op als het gaat om samenwerking en heeft de blik naar buiten de afgelopen jaren verruimd. Soms vanwege de veranderde omgeving, maar meestal omdat samenwerking creativiteit en inzicht bevorderend werkt. En dat komt ten goede van ons werk. Voorbeelden zijn de projecten Tussenstop voor jongeren en Binn’ndeur (Maatwerkondersteuning) om opvang juist te voorkomen. Niet in de opsomming, maar zeker een bijzondere vorm van samenwerking is die met ervaringsdeskundigen en de sterke oriëntatie richting het werken met vrijwilligers. De in 2016 uitgesproken wederzijdse wens tot intensievere samenwerking met de Open Hof in Groningen, is wat betreft ontwikkeling van een gedegen vrijwilligersbeleid een belangrijke stap. Ervaringsdeskundigheid en de inzet van ervaringsdeskundigen is ook een aandachtspunt in 2016. Zo trainde het kenniscentrum een team ervaringsdeskundigen in te zetten bij lessen op scholen. Het Kopland is zich bewust van haar sterk veranderende omgeving, waarin nieuwe aanbieders toetreden op haar werkterrein, maar ook dienstverleners hun hulpverlening en zorg verschuiven. Dit dwingt ons ook tot flexibiliteit daar waar het strategische keuzes betreft: De ontwikkeling van de WIJ teamorganisatie vraagt bijvoorbeeld een heroverweging op schakelmomenten, waarop de hulpverlening en zorg bij Het Kopland kan worden afgeschaald, maar ook de expertise flexibel kan worden ingezet en opgeschaald, wanneer dit voor een cliënt noodzakelijk is.

Samen bijdragen aan verzelfstandiging van jongeren die dat even niet alleen lukt: Campus Diep


2. Ons werk – door wie en wat

Het Kopland biedt begeleiding, opvang, hulp en onder andere behandeling. In welke mate,

wat wel en wat niet, dat geven we met onze cliënten vorm in een individueel trajectplan. Een

plan met kop en staart. Toekomst- en oplossingsgericht.

Velen die bij Het Kopland hulp vinden, verkeren in ernstige mate van crisis en balanceren op

het randje van de maatschappij. Wij vinden dat iedereen mee kan en mag doen. Daar zetten

we ons op diverse gebieden en verschillende manieren voor in. Elke dag weer.

2.1 Huiselijk geweld

Naast dat Het Kopland een veilige plek biedt aan vrouwen en kinderen die te maken hebben

met huiselijk geweld, doen we meer. Gezinnen en individuele cliënten die bij ons in

opvangvoorzieningen terecht komen, bieden we ook begeleiding op diverse leefgebieden en

waar nodig behandeling. Hiertoe heeft onze stichting een behandelteam in dienst,

bestaande uit GZ- en klinische psychologen en orthopedagogen. Met de methodieken

Krachtwerk en Veerkracht (kinderen) bieden we iedereen een individueel plan, ook en vooral

kinderen. Na de ‘opvangperiode’ zijn er mogelijkheden voor ambulante hulpverlening en

werken we nauw samen met de lokale teams. In Veilig Thuis werken we samen met

Jeugdbescherming Noord aan melding, preventie en onderzoek. Het kenniscentrum speelt

eveneens een belangrijke rol in het onderzoeken, delen van kennis en signaleren als het om

het onderwerp huiselijk geweld gaat,

In Emmen krijgt de meer zelfstandige woonvorm van de vrouwenopvang ‘echt handen en

voeten’, naast de toevoeging van een dierenverblijf (geiten en konijnen) bij de voorziening,

pilot van het succesvolle Natuurproject van de Kinderpostzegels en Federatie Opvang. Op 4

oktober openden we, in aanwezigheid van het college van B&W, dit samen met de buurt. In

Groningen werkt een team nauw samen met woningcorporatie Nijestee en andere externe

partijen om de nieuwe opvangvoorziening passend bij onze moderne werkmethodes aan te

laten sluiten.

De Vrouwenopvang (Groningen en Emmen) startte in 2016 met het onder de loep nemen

van de missie en visie. Om deze te toetsen en met elkaar te bekijken of deze nog toereikend

is en passend bij onze huidige en toekomstige organisatie en aanpak van huiselijk geweld.

Een eigenschap van een lerende organisatie is dat deze kritisch op zichzelf durft te zijn. Een

spannend en leerzaam traject dat in 2017 voort zal gaan en gebruikt zal worden voor een

brede herijking van de missie en visie de hele organisatie.

2.2 Dak- en Thuisloos

Het niet hebben van een eigen thuis is een zeer ontwrichtende crisissituatie. Het hebben van

een eigen plek ligt aan de basis van het op kunnen bouwen van een (nieuwe) toekomst. Het

Kopland biedt die plek. Voor verschillende mensen, in verschillende situaties. Bij Het

Kopland kijken we naar wat past bij het individu en de situatie. In bijna alle gevallen is de

aangetroffen problematiek complex en veelomvattend. We bieden kortdurende nachtopvang,

beschermd wonen of lange termijn opvang en begeleiding in kleinschalige

woonvoorzieningen, maar ook begeleiding aan huis.

Voor jongeren tussen de 18 – 27 jaar hebben we verschillende plekken beschikbaar die zijn

ingericht op de eerste volwassen levensfase. Trajectbegeleiders en agogisch medewerkers

werken met cliënten aan een aantal leefgebieden. De behoefte aan ondersteuning op

leefgebieden wordt in het samen opgestelde trajectplan vastgelegd en geëvalueerd.


In 2016 blijkt Het Kopland meer en meer in staat om, vaak in samenwerking met

ketenpartners, een uithuiszetting te voorkomen. We doen dit door de inzet van preventieve

acties, zoals de projecten Binn’ndeur (Maatwerkondersteuning) en Tussenstop. Als dit niet

lukt is zo snel mogelijk vervangende definitieve woonruimte bij een uitzetting, het streven bij

volwassen cliënten.

Voor jongeren (Tussenstop) die tijdelijk niet thuis kunnen wonen, kunnen we family

mediation inzetten en werken we aan relatieherstel met thuis. Als dat laatste niet mogelijk

blijkt, is een plek binnen een van de huidige voorzieningen een optie. Uiteraard geniet een

eigen plek met begeleiding voor zo lang als nodig, de voorkeur.

Het Kopland werkt hierin nauw samen met WIJ teams, corporaties, betrokken ketenpartners

en eventueel het onderwijs.

Voor de opvang en ondersteuning van jongeren die in de leeftijdscategorie 18-/18+ vallen is

het belangrijk te blijven kijken naar een doorlopende zorglijn met ketenpartners en

Jeugdzorg.

2.3 Kennis

Ook als een organisatie al meer dan 175 jaar expert is op een bepaald vakgebied, moet zij

zich vernieuwend op blijven stellen. Het Kopland realiseert zich dit. Ook dat we onze

dienstverlening continu tegen het licht moet blijven houden om slagvaardig te kunnen

blijven functioneren en om onze expertise en kennis te kunnen blijven ontwikkelen en

borgen.

Wij zetten onze ervaring door praktijk en onderzoek om in kennis, die we zowel intern als

extern delen. We halen kennis op daar waar we die niet zelf in huis hebben. En we zijn ons

bewust van het belang van het omzetten van kennis en kunde in praktisch beleid en

werkwijze. Het kenniscentrum dat werkzaam is binnen Het Kopland richt zich hierop en stelt

zich ook naar buiten actief op door het organiseren van congressen, kennisbijeenkomsten,

trainingen en door aan te schuiven als adviseur bij diverse overleggen met ketenpartners en

in andere samenwerkingsverbanden. Intensieve contacten met onderwijsinstellingen en

vaste gastlessen bij de opleidingen Social Studies (Hanzehogeschool) en de huisartsen in

opleiding (UMCG) zijn voorbeelden van kennis doorgeven aan de professional van de

toekomst. In 2016 vernauwden de banden met middelbaar onderwijs en ROC’s als Alfa

College en Noorderpoortcollege. Waar ook regelmatig gastlessen werden verzorgd.

In 2016 ontvingen we het CEDEO certificaat: voor de workshops, trainingen en congressen

kunnen nu accreditatiepunten worden aangevraagd. Ook boorde het kenniscentrum het

begin van een lokale alliantie op gebied van financiële uitbuiting van ouderen aan. Deze

aanpak zal in 2017 uitgerold worden in de provincie Groningen.

Een voor de stichting nieuwe beweging is de vorming van een innovatieve taskforce, waaruit

nieuwe impulsen en signalen uit de omgeving zullen worden verboden met de huidige

kennis en expertise. Een herijking van bestande diensten en ontwikkeling daar waar nodig

en toekomst het vraagt.

2.4 Capaciteit, prestatieafspraken en realisatie afspraken

Het Kopland heeft afspraken met de twee centrumgemeenten in Groningen en Drenthe,

respectievelijk Groningen en Emmen. Deze afspraken zijn vastgelegd in Programma’s van


Eisen. We voeren begeleiding uit eveneens in opdracht van gemeenten in Groningen en

Drenthe, zowel voor de maatschappelijke opvang als vrouwenopvang.

Het Kopland heeft afspraken met de twee centrumgemeenten in Groningen en Drenthe,

respectievelijk Groningen en Emmen. Deze afspraken zijn vastgelegd in Programma’s van

Eisen. We voeren begeleiding uit eveneens in opdracht van gemeenten in Groningen en

Drenthe, zowel voor de maatschappelijke opvang als vrouwenopvang.

We treden bij de vorming van de Programma’s van Eisen naast enkel opdrachtnemer

ook op als adviseur op ons kennis- en werkgebied. Bijvoorbeeld als het gaat over de inzet

van methodieken of het gebruik van verantwoordingstools, zoals Zelf Redzaamheid Matrix

(ZRM).

Ons behandelteam werkt voor volwassenen met Diagnose Behandelcombinaties (via

diverse verzekeraars). Voor de Jeugdhulp (o.a. jeugdGGZ) heeft Het Kopland afspraken

gemaakt met de gemeenten in Groningen en in Drenthe.

2.5 De mensen van Het Kopland – de medewerkers

In 2016 verlieten 30 mensen de organisatie. We kregen er 54 nieuwe collega’s bij. Dit

maakt dat het verloop in 2016 op 13% zat. Eind 2016 waren 236 mensen in dienst van Het

Kopland. Samen bezetten zij 162 formatieplaatsen, waarvan 27% van de contracten voor

bepaalde tijd is.

Bij Het Kopland is 78% van de werknemers vrouw.

Het verzuim is ten tijde van de bezuiniging en reorganisatie in 2015 gestegen naar 10%. In

2016 is dit gedaald naar 8%. De daling is uiteraard goed, maar het percentage nog altijd te

hoog. Positief en opvallend is dat frequent ziek melden en het kort verzuim spectaculair is

gedaald, het percentage medewerkers dat zich niet ziek meldt is gestegen.

Helaas is er een tweede groep medewerkers die te kampen heeft met langdurig verzuim.

Eind december waren de eerste partiële herstelmeldingen, maar die werken nog niet door in

de cijfers. Om deze reden is besloten tot een andere aanpak van het ziekteverzuimbeleid,

onder andere door het werven van een professionele arbodienst.


2.6 Personeelsbeleid

We stellen het ieder jaar weer vast: het belangrijkste kapitaal van Het Kopland zijn onze

medewerkers. Betrokken, betrouwbaar en deskundig zijn belangrijke waarden voor onze

cliënten. In 2016 zijn alle medewerkers die met jeugd te maken hebben succesvol (voor)

aangemeld bij het Stichting Kwaliteitsregister Jeugd.

2.6.1 Scholing naar nieuwe werkwijze

In 2015 en 2016 hebben alle medewerkers in het primair proces een scholingsprogramma

‘interdisciplinair werken’ van de Hanzehogeschool gevolgd. Een scholing met het doel de

medewerkers voor te bereiden op hun veranderde taken, waardoor het begrip één cliënt,

één plan daadwerkelijk vorm krijgt. Een belangrijk onderdeel is het onderzoeken van de

mogelijkheden om het netwerk van de cliënt (weer) te betrekken bij diens leven. In 2016 en

2017 zullen alle trajectbegeleiders getraind zijn in het systeemgericht werk. Ook zijn alle

betrokken medewerkers en leidinggevenden getraind in de meldcode huiselijk geweld en

kindermishandeling.

We zetten in 2016 een ontwikkeling door naar zelforganiserende teams. Begeleid door de

organisatiecoaches van In voor Zorg! en een interne projectleider volgden medewerkers

speciaal hierop gerichte trainingen. De stap naar zelforganiserende teams is een

geleidelijke, het vraagt veel van collega’s, ook van de leidinggevenden.

We stelden dit jaar vast dat het oude profiel van teamleider niet meer voldeed. We kozen

voor de functie van ‘hoofd’: een brede functie waar het hoofd resultaatverantwoordelijk is

met een zichtbare rol naar buiten. Leidinggevenden is een ontwikkeling assessment

aangeboden met een individueel leertraject.

2.6.2 Veiligheid voorop!

In onze organisatie staat de veiligheid van medewerkers te allen tijde voorop. Gebruik van agressie en geweld tegen medewerkers is onacceptabel en vraagt altijd om een passende reactie. Het Kopland kent integraal beleid gebaseerd op de maatregelen zoals deze zijn voorgesteld door het nationale expertisecentrum ‘Veilige Publieke Taak’. In dit kader is onder leiding van


een extern deskundige en dankzij een subsidie van het ministerie zowel in 2015 als in 2016 een project uitgevoerd dat tot doel had de gemeenschappelijk gedragen norm voor acceptabel gedrag te borgen. Het managementteam heeft de volgende waarden en normen bekrachtigd die in alle afdelingen van Het Kopland gehandhaafd worden: Respect

• We tonen respect voor elkaar. • Behandel een ander zoals jezelf behandeld wilt worden.

Veiligheid • Wij nemen allen verantwoordelijkheid voor een veilig samenzijn. • Agressie en fysiek geweld hebben altijd consequenties.

Dit op basis van wederkerigheid: ‘dit’ mag van ons verwacht worden, maar wij verwachten van anderen hetzelfde.

Mocht een medewerker toch met agressie te maken krijgen dan is er naast de direct leidinggevende, een Bedrijfsopvangteam dat collegiale ondersteuning biedt. Bij incidentmeldingen neemt dit team contact op met medewerkers en verleent de eerste laagdrempelige opvang en hulp, 7 dagen per week, 24 uur per dag. Incidenten worden structureel geanalyseerd. Zowel op teamniveau als op organisatieniveau.

2.7 Kwaliteitsbeleid

Het Kopland is sinds 2008 gecertificeerd volgens de HKZ methodiek. Uit de HKZ-inspectie in 2016 volgden twee belangrijke verbeterpunten die maakten dat het certificaat niet direct kon worden afgegeven: het betrof categorie-1-aanbevelingen. Deze aanbevelingen waren:

Er is geen risico-inventarisatie uitgevoerd op de ondersteunende processen en op de verschillende primaire processen.

Niet iedere teamleider beschikt over een jaarplan (actueel of afgesloten). We zijn uiteraard met deze aanbevelingen aan de slag gegaan*. Sterke punten die genoemd werden in de HKZ-audit zijn o.a.:

- De klantgerichtheid van de medewerkers is onverminderd hoog. - Er is veel aandacht voor nieuwe producten en initiatieven, afgestemd op de

ontwikkelingen in het werkveld en in de omgeving. - Medewerkers signaleren verbetermogelijkheden, bespreken deze en

voeren deze uit. Ook hebben zij voldoende kennis om kritische succesfactoren te benoemen waarmee de kwaliteit van de hulp per team kan worden bewaakt en kan worden gemeten. * In januari 2017 volgde een tweede audit waaruit bleek dat Het Kopland de aanbevelingen goed heeft opgepakt. Het certificaat is alsnog afgegeven.

2.7.1 Cliëntparticipatie

Het Kopland hecht grote waarde aan participatie van cliënten. Cliënten kunnen participeren op cliëntniveau, organisatieniveau en gemeentelijk en landelijk niveau. Binnen Het Kopland zijn er verschillende vormen van cliëntparticipatie: de Adviesraad Cliënten (waarin ook ouders van jeugdigen zitten), oudercommissies kinderdagverblijf, cliëntenvergaderingen op locaties, participatie op onderwerp of thema (bijv. nieuwbouw, regiovisie), cliënttevredenheid, werken aan wensenpanels, ervaringsdeskundigheid, etc.


Alle vormen van cliëntparticipatie kunnen rekenen op ondersteuning vanuit de organisatie. Uitkomsten, verbeterideeën, wensen worden gebruikt in beleid, afspraken op locatie en verbetering van onze dienstverlening. Kostbare input voor ons beleid!

2.7.2 Clienttevredenheid

In 2016 heeft er, conform onze interne afspraken van één maal per drie jaar, geen clientbreed tevredenheidsonderzoek plaatsgevonden. Uit de afdeling-gebonden cliëntvergaderingen en van de Adviesraad Cliënten komen ook onderwerpen ter verbetering. Natuurlijk peilen we continu, tijdens de dagelijkse begeleiding. de tevredenheid van onze cliënten. Deze momenten, onderzoeken en metingen zijn belangrijke bronnen voor mogelijke verbeteringen van ons werkproces. We pakken verbetervoorstellen op daar waar mogelijk of we nemen ze op in onze jaarplannen.

2.7.3 Ons klachtenbeleid

We zetten ons natuurlijk dagelijks in voor een zo passend mogelijke dienstverlening. Dat voorkomt niet, dat er soms ook zaken niet goed of niet naar tevredenheid van cliënten gaan. Hiervoor hebben we een klachtenprocedure. Het Kopland ‘valt onder’ de Wet kwaliteit, klachten en geschillen Zorg en de Jeugdwet. Daarom werken wij met een onafhankelijke regionale klachtencommissie* en een Reglement klachtencommissie Maatschappelijke Opvang. In 2016 heeft de externe klachtencommissie één klacht ontvangen van een cliënt die deze klacht niet bij Het Kopland zelf kenbaar had gemaakt. In informatieboekjes en op de website kunnen cliënten lezen hoe de klachtenprocedure van Het Kopland werkt en dat zij zich kunnen laten bijstaan door de klachtenfunctionaris voor de juiste afhandeling van hun klacht. Doorgaans handelt in eerste instantie de teamleider van de betreffende locatie / team de klachten af. We nemen een analyse van de verzamelde klachten mee in de jaarlijkse management review.

* De klachtencommissie bestaat uit negen leden die door de besturen van vijf opvangorganisaties in

Groningen zijn benoemd. Zij werken geen van allen bij de betrokken opvangorganisaties en kunnen

de klacht daarom onafhankelijk behandelen Zij geven hun oordeel over de klacht en eventuele

aanbevelingen door aan het bestuur van de organisatie waarover de klacht gaat. Het reglement van

de klachtencommissie voldoet aan de eisen uit de jeugdwet.

Collega’s leren van elkaar tijdens interne kennisoverdracht


3 Toezicht en bestuur van de stichting

De Raad van Toezicht (RvT) heeft in 2016 vijf maal overleg gevoerd met de bestuurder. De

RvT sprak ook met de Ondernemingsraad en met de Adviesraad Cliënten.

Naast de reguliere vergaderingen zijn de financiële auditcommissie en de

huisvestingscommissie bijeengeweest ter voorbereiding op de vergaderingen.

Bedrijfsvoering, financiën en huisvesting zijn vast agendaonderwerpen voor de RvT.

Specifieke aandacht ging in 2016 uit naar de samenwerking met de Open Hof: in december

is een intentieovereenkomst tot samenwerking getekend. In het eerste half jaar van 2017 zal

die samenwerking praktische invulling krijgen. De overdracht van Veilig Thuis naar

Jeugdbescherming Noord is gespreksonderwerp geweest en kwam de

remuneratiecommissie bijeen met de bestuurder.

In de samenwerking met Zienn is gedurende het jaar door MT’s, middenkader en

medezeggenschapsorganen gewerkt aan een inventarisatie van mogelijkheden tot

samenwerking en aan de uitwerking van een houtskoolschets voor de toekomstige

organisatie. Die schets is door de Raden van Toezicht van beide organisaties in december

goed ontvangen. De Raden van Toezicht zelf hebben in 2016 voorbereidingen getroffen om

te komen tot eenheid van toezicht per 1 februari 2017.

De jaarrekening 2015, het jaarverslag over 2015 en de begroting 2017 zijn vastgesteld door

de RvT. Binnen de bedrijfsvoering is de aandacht uitgegaan naar het hoge verzuimcijfer en

de aanpak hiervan. Een aandachtsgebied dat wat betreft urgentiegevoel wordt gedeeld door

de RvT.

3.1 Raad van Toezicht

Het Kopland kent een Raad van Toezicht. Zij houdt toezicht op de bestuurder en meer op

afstand op de organisatie.

Van de voorzitter:

Het afgelopen jaar was het laatste jaar waarin nog sprake was van een zelfstandige Raad

van Toezicht van Het Kopland. Vanaf februari 2017 is een deel van de Raad opgegaan in

een gemeenschappelijke Raad van Toezicht met Stichting Zienn waarmee reeds ruim een

jaar een personele unie is aangegaan op het niveau van de directeur-bestuurder.

Hiermee is een tamelijk definitieve stap gezet naar een permanente samenwerkingsstructuur

van beide instellingen.

Naar verwachting zal op redelijk korte termijn sprake zijn van een holding waarbinnen een

tweetal werkmaatschappijen actief zullen kunnen zijn.

Door deze eerste integratie ontstaat de basis voor een ontwikkeling naar een sterke

organisatie die voldoende specialistische kennis in huis kan hebben om kwaliteit te bieden

aan onze cliënten en daarmee aan onze financiers.

Tevens ontstaat de basis voor een sterke kostenbeheersing. Dat is mede gewenst omdat de

‘markt’ voor de diensten die instellingen als de onze kunnen bieden competitiever wordt,

soms tot onredelijke proporties aan toe. Ten behoeve van onze doelgroepen willen we het

maximale doen om deze competitie aan te kunnen gaan als instelling die in de Noordelijke

regio is geworteld.


Samenstelling van de Raad van Toezicht:

Willem Smink, voorzitter

Sinds 2010 lid van de Raad van Toezicht, lid Remuneratiecommissie.

Willem is voorzitter van het college van bestuur van de NHL Hogeschool.

Gea Boerma

Sinds 2009 lid van de Raad van Toezicht en voorzitter Bouwcommissie.

Gea is lid op voordracht van de Adviesraad Cliënten

Gea is werkzaam als hoofd van de afdeling Bestuur, Juridische Zaken & Communicatie /

kabinetschef Commissaris van de Koning in Groningen.

nevenfuncties: Bestuurslid dansgezelschap Club Guy & Roni, bestuurslid Vooropleiding

Theater De Noorderlingen, bestuurslid Stichting Van der Leeuw-lezing, lid Raad van

Toezicht Noord Nederlands Toneel

Dick Janssen

Sinds 2010 lid van de Raad van Toezicht, lid Bouwcommissie en Financiële Auditcommissie.

Dick is partner van Rizoem; Rizoem verbindt mensen, organisaties, ideeën, ambities, geld

en gebouwen om stad en dorp leefbaar(der) te maken.

nevenfuncties: Bestuurslid platform GRAS (Groningen, lid van de werkveld adviescommissie

(WAC) bij de Academie van Bouwkunst

Baukje Galama Sinds 2011 lid van de Raad van Toezicht, voorzitter Financiële Auditcommissie en vicevoorzitter. Baukje is burgemeester van de gemeente Stadskanaal. nevenfuncties: Lid Klankbordgroep AVEBE

Elly Pastoor

Sinds 2013 lid van de Raad van Toezicht, voorzitter van de Remuneratiecommissie.

Elly is lid op voordracht van de Ondernemingsraad en werkt als zelfstandig adviseur, op het

gebied van sociale en duurzame innovaties.

nevenfuncties: Voorzitter Raad van Toezicht Onderwijsgroep Noord-rsg De Borgen -Dollard

College en Terra, lid bestuur Stichting Nieuw Nabuurschap, voorzitter Vereniging Noorden

Duurzaam, wethouder gemeente Grootegast

3.2 Raad van Advies

Naast een RvT heeft Het Kopland ook een Raad van Advies: een klankbordgroep voor

bestuurder Alice Vellinga. Onderwerpen zoals cultuur, ondernemerschap en uiteraard de

intensieve samenwerkingsprocessen met Zienn worden besproken tijdens een informele

setting.

De leden geven onbezoldigd advies en zijn in 2016 tweemaal bij elkaar gekomen. De Raad

van Advies wordt gevormd door Erik van Zuidam, Clemens de Waal, Eric Dik, Herman van

Holt, Magda Berndsen en Joke Overeem.


3.3 Ondernemingsraad

Het jaar 2016 stond voor de ondernemingsraad (OR) van Het Kopland vooral in het teken

van de samenwerking tussen Zienn en Het Kopland.

De medezeggenschap is binnen Zienn stichting breed in de lijn georganiseerd, deze

organisatie kent en Raad voor Medezeggenschap. De adviesaanvraag voor de

samenwerking met Zienn was een mooie kans voor de OR van Het Kopland om bij wijze van

proef ervaring op te doen met deze vorm van medezeggenschap.

Na het advies voor de samenwerking met Zienn, heeft de OR geadviseerd over de

vervlechting van de Raden van Toezicht. De samenwerking tussen de OR van Het Kopland

en de RvM van Zienn zal in 2017 steeds meer vorm gaan krijgen.

In het afgelopen jaar kwam de OR wekelijks bijeen en overlegde in de vierwekelijks

Bestuurder over diverse beleidsvoornemens en regelingen. Zaken die, onder andere, de

revue zijn gepasseerd zijn: de financiën van Het Kopland, het ziekteverzuim, vernieuwde

arbeidscontracten en ARBO.

De OR heeft instemming gegeven voor verschillende regelingen zoals,

loopbaanonderbreking, deskundigheidsbevordering en mobiliteit, bezwaarrecht, RI&E,

scholingsplan, verklaring omtrent gedrag (VOG), werkkostenregeling en een wijziging in de

werving en selectieregeling.

De OR vond het belangrijk een rookbeleid op te stellen voor iedereen binnen Het Kopland.

Hiervoor heeft de OR zich sterk gemaakt en dit beleid is inmiddels ook vastgesteld.

3.4 Adviesraad Cliënten

“In 2016 heeft de Adviesraad cliënten zich ingezet om meer bekendheid te krijgen binnen

Het Kopland. In 2014 en 2015 kwam namelijk sterk naar voren dat de cliënten onduidelijk

voor ogen hebben wie en wat de raad is. Hieruit is toen een structuur ontstaan waarin wij de

cliënten elke drie maanden bezoeken op locaties. Ook bleek toen dat medeweerkers zelf

niet altijd op de hoogte zijn van de werkzaamheden van de ARC. Daarom vonden wij het

van belang om ons zelf voor te stellen en te presenteren aan de medewerkers. Zij staan

direct in verbinding met de cliënt en kunnen ons goed helpen in de communicatie naar de

cliënten toe.

Dit doel zien wij zeker als geslaagd. Wij merken duidelijk dat de lijnen korter zijn geworden.

Als wij nu iets vragen of een bezoek willen brengen, hoeven wij ons niet meer voor te

stellen. Helaas is en blijft het contact met de cliënt een moeilijk punt. Wij zijn met een klein

team en er zijn veel cliënten. Onze prioriteit is en blijft beter en goed in contact komen met

de cliënten. Alleen komen wij armen te kort. Wij proberen hier altijd het beste van te maken,

want de cliënt mag hier eigenlijk niet de dupe van zijn. Wij zien dit wel als een uitdaging.

Gelukkig is 2016 al gunstig geweest we konden uitbreiden van drie naar vijf leden, in

Groningen en Emmen.

Onze prioriteit is direct in contact staan met de cliënt. Onze werkzaamheden dienen indirect

de cliënt. Dit betekent dat wij ons als ARC in 2016 hebben voorgenomen onze tijd en

prioriteiten wat betreft overleggen extern, strenger te bewaken. Dit schept meer tijd om te

bezien wat wij voor de cliënt kunnen betekenen. Dit is ook ons hoofddoel van 2017. De cliënt

nog beter leren kennen en nog meer zicht krijgen op wat zij nodig hebben.


In 2016 heeft de ARC adviezen uitgebracht onder andere over: de huurspecificaties vanuit

Het Kopland, het algemeen rookbeleid en de samenwerking met het Open Hof.

De Adviesraad Cliënten is in 2016 onderdeel geweest van het proces voor de samenwerking

tussen Het Kopland en Zienn. Indien nodig zullen wij hier ook in 2017 bij aansluiten. In 2017

willen wij in ieder geval een hechtere band opbouwen met de cliëntenraad van Zienn.

Voorzitter Adviesraad Clienten

3 Van de werkvloer

Verspreid over Groningen en Drenthe zijn de werknemers van Het Kopland werkzaam. Veel

van hen in voorzieningen, daadwerkelijke ‘de stenen van de organisatie’, maar meer en

meer krijgt de ambulant aanpak vorm. Vanaf centrale locaties biedt Het Kopland hulp aan

huis, er zijn meer (semi-)zelfstandige woonvormen gecreëerd en we werken samen met

organisaties in de lokale velden. Het project ‘In voor zorg’ is eind 2016 tot een eind

gekomen. Dit project heeft in vele teams bijgedragen aan een nieuwe werkwijze van

zelforganiserend.

4.1 Vrouwenopvang in Groningen

In de Vrouwenopvang is in 2016 stevig gewerkt aan verschillende aandachtsgebieden. Het

team trajectbegeleiders werkte aan het volledig implementeren van één groot team en de

werkwijze die daarbij hoort: de cliënt en haar systeem volgen van binnenkomst tot het

zelfstandig kunnen wonen en vormgeven van haar eigen leven in relatie met dat systeem.

De methodiek Veerkracht, professionele hulp en begeleiding voor kinderen, is nog steviger

neergezet, mede doordat de gemeente Groningen afgelopen jaar voor het eerst deze

methodiek heeft helpen financieren.

Binnen de vrouwenopvang van Het Kopland zijn kinderen zelfstandig cliënt met een eigen

hulpverlener en een eigen hulpverleningsplan.

Al onze inspanningen van de afgelopen jaren en de huidige samenwerking met de

gemeente hebben ertoe geleid dat we begin 2017 van “Het Vergeten Kind” de Kind

Centraal Award zullen ontvangen uit handen van kinderombudsman (/-vrouw) Margrite

Kalverboer. Een erkenning voor deze werkwijze.

Daarnaast startte een training voor alle hulpverleners binnen Het Kopland in het

systeemgericht denken en werken. Met dat deze methodiek, passend binnen het

krachtgericht werken, door alle medewerkers wordt gehanteerd, zetten we nog sterker in, op

het meervoudig partijdig werken. Een belangrijk streven is de spiraal van geweld te kunnen

doorbreken en het stoppen van intergenerationele overdracht.

Met systeemwerken ‘Krachtwerk’ en ‘Veerkracht’ hopen we hieraan een belangrijke bijdrage

te leveren.

De bezetting binnen de vrouwenopvang blijft onverminderd hoog. De bedden in het crisis-en

vervolg deel van de VO van 23 bedden is steevast boven de 100%.

De begeleiding ambulant (nazorg) is wat teruggelopen. Dit valt te wijten aan minder

uitstroom van vrouwen sinds “Blijf” is gesloten en de huisvestingswet die maakt dat vrouwen

sneller kiezen om te gaan wonen in een regio waar ook een netwerk is.

We zijn eind 2016 begonnen met het op nieuw bekijken van hebben onze visie op de

aanpak van huiselijk geweld en zullen hierin de samenwerking met onze ketenpartners

zoeken.

De vrouwenopvang zal in 2017 kunnen verhuizen naar een nieuwe voorziening in de

Oosterparkwijk. De realisatie van de voorziening is van start gegaan en verloopt zeer

spoedig. De verwachtingen zijn dat de VO aan het einde van 2017 haar intrek kan gaan

nemen in het nieuwe pand.


De middelen om de nieuwe voorziening in te richten worden geworven door de campagne

Groningen Geeft Thuis. In 2016 de teller op € 360.000,00 gekomen. Dit mooie bedrag is

onder andere gerealiseerd doordat de campagne het goede doel was van de 4 Mijl van

Groningen en door vele grote en kleine toezeggingen van fondsen, bedrijven en

particulieren die ‘thuis geven’ voor deze campagne.

4.2 Kinderen in de vrouwenopvang Groningen

In 2016 verbleven in totaal 198 kinderen in de vrouwenopvang Groningen (t.o.v. 193 in

2015). De instroom qua aantal kinderen en leeftijdsopbouw van kinderen verloopt zoals altijd

onvoorspelbaar. De doorstroom stagneerde dit jaar echter enigszins doordat landelijk

geruime tijd vrijwel alle vrouwenopvang instellingen vol zaten. De lokale uitstroom liep rond

de zomer vertraging op doordat in al toegewezen woningen eerst asbest moest worden

verwijderd. Twee factoren waardoor een aantal kinderen met hun moeders langer dan strikt

noodzakelijk in de vrouwenopvang Groningen verbleven.

4.2.1 Kinderen 0-4 jaar

Jaarlijks ontvangen wij voor de kinderopvang in de vrouwenopvang Groningen subsidie van

de gemeente. Deze subsidie is ten behoeve van 8 plaatsen in onze kinderopvang met een

collectieve SMI (sociaal medische indicatie). Hierbij geldt een afgesproken minimale

bezetting van 90%. In 2016 zijn 9 op deze 8 plekken benut: 110 %.

De overige plaatsen zijn vooral bedoeld voor kinderen van inmiddels weer zelfstandig

wonende moeders. Veel van deze kinderen hebben, door wat ze aan geweld in de

thuissituatie meemaakten, vooral een sociaal-emotionele achterstand in de ontwikkeling

opgelopen, zodat er aansluitend op het verblijf in het opvanghuis voor hen een individuele

SMI wordt aangevraagd. Bij toekenning van een dergelijke aanvraag kunnen deze kinderen

langer profiteren van onze aanpak ten bate van hun herstel van de opgelopen traumatische

ervaringen. Dit zal ook ten goede komen aan hun overgang naar het basisonderwijs.

Dat deze toch beschadigde kinderen bijzondere ondersteuning nodig hebben is ruimschoots

aangetoond door vele rapporten. Daarover is wat Het Kopland betreft geen twijfel mogelijk.

Hun herstel is eveneens van belang op lange termijn. Het past binnen het doel van het

doorbreken van de cirkel van geweld (getuige zijn van huiselijk geweld is ook

kindermishandeling) en het voorkomen van bijvoorbeeld intergenerationele overdracht.

4.2.2 Hulp aan kinderen 4+

Voor de kinderen van 4 jaar en ouder hebben we een buitenschools groepsaanbod. Dit

gestructureerde en krachtgerichte aanbod levert in combinatie met relatief kleine, leeftijd

homogene groepen en het op gewenst gedrag gebaseerde beloningssysteem, een

pedagogisch klimaat op waarin kinderen zich optimaal kunnen herstellen en ontwikkelen.

Het team van hulpverleners specifiek voor de kinderen bepaalt samen met een

orthopedagoog welke kinderen naast het reguliere aanbod extra individuele aandacht nodig

hebben en zullen krijgen. Ook zijn er vanuit dit team uren beschikbaar voor de intakes met

kinderen t.b.v. de Veerkrachtmethodiek. Deze passen we toe in combinatie met

opvoedingsondersteuning. Deze aanpak is gericht op herstel van sociaal-emotionele

ontwikkeling van de kinderen en het voorkomen van intergenerationele overdracht.

Met de basisscholen waar de meeste kinderen vanuit de opvang naar toe gaan (de

Borgmanschool en de Kleine Wereld) hebben we nauw contact om in het geval van


bijvoorbeeld gedragsproblemen samen met de docent, de moeder en de teams in de opvang

een eenduidige aanpak af te spreken.

4.2.3 Hulp aan kinderen 0-18 jaar i.s.m. Veilig Thuis

De (ambulante) kindhulpverleners van Het Kopland zij specialist in de begeleiding van

kinderen die te maken hebben met huiselijk geweld. Zij zijn er specifiek voor deze kinderen,

daar waar andere hulpverleners zich richten op de volwassenen. Zij vormen zo een

essentieel onderdeel van de aanpak huiselijk geweld.

Kinderwagens in de gang van het Martinikerkhof 11, de vrouwenopvang Groningen

.


4.3 Maatschappelijke opvang Groningen

Het hectische jaar 2015 met alle interne veranderingen binnen Het Kopland, is overgegaan

naar het jaar 2016: een jaar waarin nieuwe mogelijkheden hebben verkend en we hebben

voortgebouwd aan de interne organisatie.

De regie van cliënten op hun eigen leven is zo veel mogelijk gestimuleerd en ondersteund,

dit is een doorlopend proces ook voor de komende jaren. Het zelf organiserend vermogen

van teams is verder vorm gegeven, hierin zijn mooie stappen gezet. Sommige teams

hebben grote stappen gemaakt, anderen zijn net op weg. Steeds meer voelen medewerkers

de vrijheid, om binnen kaders, de volgens hen juiste dingen voor onze cliënten te doen. De

trajectbegeleiders en de agogisch begeleiders hebben hun samenwerking in een

werkproces beschreven, met als doel optimale begeleiding voor de cliënt.

Naast de interne opbouw van contacten, relaties en systemen, zijn ook nieuwe relaties

gelegd met ketenpartners en gemeenten, WIJ teams of bestaande relaties weer opgezocht

en verstevigd. Diverse stedelijke inhoudelijke overleggen en bijeenkomsten worden weer

bijgewoond door vertegenwoordigers van Het Kopland, daar waar dit vanwege verschillende

redenen tijdelijk niet het geval was.

Het Kopland biedt hulpverlening aan huis met het project Binn’ndeur (Maatwerk-

ondersteuning). Zo werken we aan preventie en vroege interventie om mensen zo snel

mogelijk te kunnen ondersteunen in het herstel .En om waar mogelijk huisuitzetting te

voorkomen.

In 2016 is gestart met het ontwikkelen van plannen voor en herijking van de huisvesting van

de maatschappelijke opvang. De huidige voorzieningen voldoen niet aan de werkwijze die

Het Kopland hanteert en voldoet niet aan de bestaande vraag. De plannen hebben tot doel

om in 2017 en 2018 zowel tijdelijke als structurele huisvesting te realiseren.

Al deze activiteiten en processen hangen nauw met elkaar samen, het een kan niet zonder

het ander, iedere schakel in de maatschappelijke opvang levert een bijdrage, we zijn er in

geslaagd weer een fundament neer te zetten in 2016. De cliënten van de maatschappelijke

opvang hebben, centraal gestaan, de teams hebben hen de ondersteuning geboden die

nodig was.

Het werkveld, de zorgen dienstverlening in de maatschappelijke opvang was en blijft in

beweging, met de basis gelegd in vorige jaren kunnen we verder in de toekomst.

De ontwikkelingen en trends volgen elkaar op het gebied van de maatschappelijke opvang

snel op. Dit is zowel landelijk als regionaal merkbaar en zichtbaar. We zien een toename

van de ernstige problematiek bij mensen die een beroep doen op ons. Soms hebben

mensen ernstige psychiatrische problemen en/of ernstige gedragsproblemen.

Daarnaast merken we nog steeds dat “gewone” mensen, ons inziens vaak voorkoombaar,

hun huis kwijtraken en op straat belanden door bijvoorbeeld schulden. Soms zijn daar hele

gezinnen bij. De crisis is voor deze doelgroep nog niet voorbij. Het groeiende aantal mensen

met verward gedrag dat op straat leeft, baart ons uiteraard ook ernstige zorgen. We delen

deze zorgen met ketenpartners, zoals we deden tijdens een werkconferentie met de politie.


4.3.1 Kleinschalige woonvormen en individueel ingerichte locaties

Het nieuwe Damsterdiephuis is dit jaar dan ook echt aan het Damsterdiep gerealiseerd. De

verhuizing van de oude locatie naar het Damsterdiep is goed verlopen en de 6 bewoners

hebben hun draai gevonden in hun nieuwe woning. De cliënten wonen in een kleine

woongroep met 6 personen. Ze hebben de beschikking over een kleine binnentuin en twee

gemeenschappelijke keukens. Daarnaast ontvangt een klein aantal personen ambulant hulp

vanuit deze locatie. Deze cliënten wonen allen in de buurt van de voorziening. Hierin wordt

samengewerkt met het Wij-team.

Naast het Damsterdiephuis, kent Het Kopland meer kleinschalige woonvoorzieningen

(Lauwershuis, Herediep) waar een kleine groep bewoners, ca. 6 personen, samen een soort

huishouding voert. We bieden vanuit Het Kopland ambulante begeleiding op deze locaties.

Bewoners vullen elkaar aan met hun eigen persoonlijke kunnen: koken, schoon maken,

administratie, luisteren naar elkaar etc.

4.4 Campus Diep - Jongeren

De ketenaanpak en de voorzieningen van Campus Diep bestaan al een paar jaar, maar zijn

nog steeds innovatief. We bieden dak- en thuisloze jongeren hulp en opvang, met als doel

dat de jongere stevig op eigen benen kan staan.

De gemiddelde instroomleeftijd van cliënten is begin 20 jaar. Vaak heeft een jongere dan al

een hele geschiedenis achter de rug en een fiks aantal problemen opgebouwd. De

ketenaanpak Campus Diep is succesvol omdat alle relevante ketenpartners hier met elkaar

werken: maatschappelijk werk, onderwijs, huisvesting, dagbesteding en uiteraard Het

Kopland. We hebben een uitgebreid aanbod aan kamers, woningen en een centrale

voorziening.

Aan de Noorderstationsstraat wonen 18 jongeren. Het pand is aangepast aan onze kijk op

hulpverlening: meer individueel wonen en een eigen huishouding voeren leren jongeren nog

beter in de nieuwe omgeving. Vervolgstappen zijn proefwonen en/of een eigen woning met

ambulante begeleiding.

In 2016 borgt Het Kopland het project Tussenstop: bij jongeren bij wie het thuis mis dreigt te

lopen wordt een time-out georganiseerd bij een gastgezin. Deze gastgezinnen zijn vooraf

geselecteerd en getraind en krijgen hiervoor een vrijwilligersvergoeding. Tijdens de time out

werken we aan terugkeer naar huis en als het niet anders kan zelfstandig verder gaan.

Onderdeel van het hulpaanbod is een family mediator. Dit project is een pilot van een

landelijk project dat ondersteund wordt door MOVISIE.

In 2016 hebben een aantal jongeren die wonen en worden begeleid door Het Kopland een

talentenreis gemaakt. Doel van deze groepsreis is het trainen van bepaalde vaardigheden,

die ingezet kunnen worden zodra deze jongeren weer zelfstandig kunnen gaan wonen. Voor

de vergoeding van de kosten van de reis hebben jongeren zelf het geld bij elkaar gespaard

door allerlei werkzaamheden te verrichten, zoals lunches verzorgen, schoonmaken, etc. De

reis bleek een groot succes en in 2017 zal getracht worden dit te herhalen met een volgende

groep jongeren.

In het project Kamers met Kansen werken we intensief samen met regionale

onderwijsinstellingen en hulpverlening. Voor schoolgaande jongeren die (dreigen) dakloos te

worden hebben we 12 woonplekken beschikbaar waar jongeren zo snel mogelijk kunnen


worden geplaats en met behulp van trajectbegeleiders op zoek gaan naar structurele

huisvesting. Door deze intensieve samenwerking met de scholen, kunnen we er voor zorgen

dat de studie niet in het gedrang komt en werken we in een vroeg stadium aan een

duurzame oplossing.

De kamers die we beschikbaar hebben we voor het project Bibabon worden inmiddels

breder ingezet. Dit heeft met namen te maken met de toegenomen vraag naar

jongerenhuisvesting. Het Kopland heeft voor 2016 ook extra eenmalige subsidiegelden

kunnen inzetten om deze toegenomen vraag op te vangen.

Ondanks het grote succes van Campus Diep, ervaren we nog steeds knelpunten. Deze

zitten in de ontoereikende hulpverlening aan jongeren met schulden, mogelijkheid tot

uitstroom naar betaalbare woonruimte en het kunnen volgen van onderwijs op maat.

Daarnaast zien we ook een toename van psychische en psychiatrische problematiek bij

jongeren. De behoefte aan crisisopvang en ook nachtopvang stijgt hiermee. In Groningen is

hier weinig of geen capaciteit voor beschikbaar.

In 2017 wil Het Kopland de gehele opvang van jongeren evalueren en verbeteren daarin zal

het gebrek aan crisisopvang en nachtopvang voor jongeren worden meegenomen

De gemeente Groningen heeft om de vele knelpunten op te kunnen lossen een Taskforce

Jongeren in het leven geroepen. Via de Taskforce kunnen professionals knelpunten melden

die zij tegen komen in de ondersteuning en zorg voor jongeren. Er is met ketenpartners een

gezamenlijke aanpak met ‘tips en trick’ opgesteld waarmee professionals kennis en

expertise kunnen uitwisselen over de aanpak van knelpunten. De Coördinator Taskforce

Jongeren benadert overheidsonderdelen, zowel lokaal als landelijk, wanneer

overheidsbeleid tegenstrijdigheden in de uitvoering van de ondersteuning van jongeren

teweeg brengt. Zij doet dit op signalen vanuit het werkveld.

Ook zijn er in 2016 gesprekken gevoerd vanuit de Stuurgroep Campus Diep, met de

verantwoordelijk wethouder van Groningen over de financiële knelpunten voor jongeren

binnen de gemeente. In samenwerking met ketenpartners en Stichting Zwerfjongeren

Nederland is via het project Proefveld Onderwijs aandacht gekomen voor jongeren die een

opleiding willen volgen, maar door omstandigheden belemmerd worden in hun schoolgang.

Dit project loopt door in 2017.

Werken op de zolder van de Schoolstraat te Groningen


4.5 Het Kopland in Emmen

In Emmen zijn we ook op gebied van vrouwenopvang en maatschappelijke opvang actief. Ook hier werken we methodiekgericht met mensen aan hun herstel. We doen dit niet alleen. Het Kopland heeft nauwe banden met de lokale teams in Emmen: de samenwerking met de wijkteams in Emmen loopt door middel van warme overdrachten en deelname aan gezamenlijke overleggen van lokale ketenpartners. We namen deel aan het traject ‘Samen Verder geïnitieerd door de gemeente Emmen. Uit dit traject is naar voren gekomen dat Het Kopland, onze medewerkers, niet inpasbaar zijn in de sociale teams. Wel zijn wij als specialist, expert en samenwerkingspartner belangrijk als het gaat om de adviesrol op ons complexe vakgebied. In Emmen is, net als in Groningen, de hulpverlening gericht op het versterken van eigen kracht van de cliënten. Daarbij houden we rekening met de mogelijkheden en capaciteiten van de cliënt. Acties worden frequent geëvalueerd en bijgesteld. De cliënt is zelf verantwoordelijk en heeft de regie over het verloop van het hulpverleningstraject. De trajectbegeleider stelt ook hier, met de cliënt, het begeleidingsplan op, kijkend naar alle leefgebieden, en draagt zorg voor de uitvoering. Hij ondersteunt de cliënt waar deze zoveel mogelijk zelf aanpakt.

4.5.1 Lokale samenwerking

In 2016 heeft Het Kopland deelgenomen aan diverse bijeenkomsten met externe samenwerkingspartners. Zo hebben we in het gemeentelijke platvormoverleg een bijdrage geleverd aan het vormgeven van de Toegang en Beschermd wonen. De Toegang is een “loket” waar inwoners van de gemeente Emmen terecht kunnen met al hun vragen over zorg, werk en welzijn. Ook hebben we deelgenomen aan een regiegroep wat heeft geresulteerd dat Het Kopland aan het expertiseteam deelneemt. Dit team geeft, wanneer nodig, advies aan de Toegang om de cliënten de juiste zorg toe te wijzen.

4.5.2 Betrekken netwerk cliënten

Cliënten worden bij Het Kopland gemotiveerd en ondersteund om hun participatie in de maatschappij te vergroten. Bij binnenkomst vullen we gezamenlijk een participatieladder en houden deze gedurende het hulptraject bij. Samen met de cliënt werken we aan herstel van het netwerk en het vergroten ervan waar dit nodig is. Zo halen we familiebanden aan als kan of vergroot vrijwilligerswerk het netwerk van de cliënten. Er zijn in 2016 drie ‘huismeesterplekken’ gerealiseerd voor cliënten uit de nazorg. Een huismeesterplek is een werkplek waar kleine huishoudelijke taken worden uitgevoerd, voor een beperkte duur, op vrijwillige basis, om werkervaring op te doen. In 2016 waren er drie cliënten actief als vrijwilligers bij externe instanties, waarvan één uitgestroomde naar een betaalde baan elders.

4.5.3 Vrijwilligers

In 2016 waren vijf vrijwilligers actief om cliënten te ondersteunen, voornamelijk met praktische zaken. De vrijwilligers zijn afzonderlijk ingezet voor verschillende activiteiten en werkzaamheden. Voor de oppas van kinderen is het belangrijk om naast de collega een extra kracht te hebben. Mede dankzij de wekelijkse inzet van de vrijwilliger kunnen de moeders deelnemen aan cursussen. En moeders die net in de opvang zijn, hebben even de handen vrij om zaken te regelen of om tot rust te komen. Een andere vrijwilliger is gekoppeld aan een cliënte en haar kindje die nog niet zo lang in

Nederland is als een maatje. Er is intussen een goede band opgebouwd en ze helpt nu ook

mee met allerlei juridische zaken uit te zoeken in het land van herkomst. Voor ondersteuning

van de moeder en kinderen bij het huiswerk maken of extra aandacht voor kinderen met


achterstanden kan Het Kopland ook rekenen op een vrijwilliger. Op deze manier hebben we

contact gelegd met de stichting Serve the City die ten doel heeft om eenheid in de

samenleving te creëren door het organiseren en faciliteren van vrijwilligersprojecten.

4.6 Het behandelteam van Het Kopland

Ons behandelteam werkt aan de diagnostisering en behandeling van volwassen cliënten en

kinderen, ondersteunt vanuit haar expertise medewerkers en denkt mee met beleidszaken.

In 2016 is een klinisch psycholoog aan het team toegevoegd. Hiermee werd ook voldaan

aan de veranderde eisen van de zorgverzekeraars om DBC’s te kunnen declareren.

Niet alleen het team zelf maar ook de werkzaamheden van het behandelteam hebben het

afgelopen jaar ontwikkelingen doorgemaakt. We hebben gekozen om het behandelaanbod

vakinhoudelijk sterker te ontwikkelen en ons dus te richten op de interne diagnostiek en

behandeling.

Bij een meerderheid van de opgevangen vrouwen is sprake van psychiatrische

problematiek. Daarnaast spelen regelmatig ook psychosociale problemen. Behandeling is

vaak geïndiceerd. Voordat behandeling kan starten is een duidelijk beeld van de

problematiek nodig, dit gebeurt door middel van diagnostiek. We kiezen ervoor een zo

laagdrempelig mogelijke benadering aan te bieden. En de behandelaren werken letterlijk

daar waar de vrouwen wonen, dit werkt positief mee. De problematiek en de situatie van de

vrouwen is vaak complex. De ervaring is dat hiervoor bijna altijd zwaardere expertise dan

reguliere hulpverlening voor behandeling nodig is of dat deze niet voldoende outreachend is.

Het interne behandelaanbod is breed. Het team maakt gebruik van o.a. traumabehandeling

(bijvoorbeeld EMDR), systeemgesprekken, cognitieve gedragstherapie en cliëntgericht

werken.

4.6.1 Behandelaanbod kind & jeugd

Op het gebied kind & jeugd kunnen we verschillende behandelvormen intern aanbieden

zoals psycho-educatie, ouder-kind-interactiebehandeling, creatieve therapie, CTG en

EMDR.

In de zomer van 2016 is een pilot creatieve therapie (CT) gestart. Hierin wordt een snelle en

aanvullende screeningsmethode voor kinderen binnen de vrouwenopvang van Het Kopland

geleverd, zo ontstaat een completer en realistischer beeld t.b.v. diagnostiek. CT zorgt ervoor

dat onbewust gedrag wordt meegenomen in de screening. Het behandelteam zal deze pilot

in de eerste helft van 2017 evalueren. De verwachting is dat dit zal leiden tot structurele

uitbreiding van ons behandelaanbod.

Daarnaast wordt ook de methodiek Veerkracht ingezet om een afweging te maken voor

diagnostiek en behandeling. We willen zo de problematiek bij de kern aanpakken en risico’s

minimaliseren voor chronische en complexe problematiek op latere leeftijd en het

voorkomen van intergenerationele overdracht. De impact van trauma en gevolgen van

onbehandeld (vroegkinderlijk) trauma is daarbij ook een belangrijke beweegreden om meer

kinderen te zien voor diagnostiek en behandeling.

Binnen het behandelteam van Het Kopland is specifieke kennis en expertise aanwezig over

de doelgroep en problematiek. Binnen de reguliere GGZ zien we gezinnen geregeld niet

aankomen (no-show) of het ontbreken van passend behandelaanbod. Des te meer reden


voor ons behandelteam om kinderen en gezinnen intern te behandelen. De behandeling

intern is op maat gesneden voor de doelgroep en laagdrempelig.

Binnen Het Kopland hebben we geanticipeerd op de transitie Jeugdzorg en zijn we met

ingang van 2016 via het RIGG contractaanbieder èn jeugdhulpuitvoerder van de methodiek

Veerkracht (product in het Cluster Trauma). Hiermee kunnen we deze methodiek voor

kinderen meer handen en voeten geven. Een belangrijke stap in verwezenlijking van onze

visie om het kind centraal te stellen in ons hulpaanbod.

4.6.2 Betrekken van vaders: systeemgericht werken

Voor de behandeling van kinderen betrekken we, indien mogelijk, altijd de vader. Het

afgelopen jaar zijn regelmatig behandeltrajecten uitgevoerd waarbij we vaders zowel

betrokken bij de diagnostiek als bij de behandeling. Binnen het behandelteam zijn

medewerkers ook geschoold voor het voeren van systeemgesprekken.

4.6.3 Behandelteam in de Maatschappelijke opvang Groningen

Binnen de Maatschappelijke opvang (MO) in Groningen wordt het behandelteam ook

ingezet. Waar mogelijk biedt het team diagnostiek en evidence based behandelingen aan

cliënten in de maatschappelijke opvang in Groningen en teamondersteuning aan hun

trajectbegeleiders.

Het behandelteam is ook werkzaam voor de vrouwenopvang en crisisopvang in Emmen. Bij

de maatschappelijke opvang in Emmen is behandeling evenzo vaak geïndiceerd. Velen van

de bewoners kampen met psychiatrische problematiek en psychosociale problematiek. Ook

voor deze cliënten is het moment van in de opvang komen, een moment waarop je toe bent

aan verandering.

Cliënten uit de maatschappelijke opvang hebben soms al meerdere hulpverleners gehad en

zijn niet altijd positief over de insteek van eerdere behandelingen.

Een laagdrempelig kennismakingsgesprek kan een ander beeld geven dan ze eerder

gewend waren en mensen soms toch over de streep trekken om de stap naar behandeling

opnieuw te zetten.

Verder kan de kennis uit het gesprek gebruikt worden om mee te denken met het agogisch

werk. Ook nu weer is het een groot voordeel dat behandelaren op korte afstand van de cliënt

werkzaam zijn en outreachend kunnen werken.

Wethouder Bos & bestuurder Alice Vellinga openen de kinderboerderij in Emmen

5 Kennis halen en delen

Het kenniscentrum is actief als het gaat over het aanbieden en verzorgen van voorlichtingen

en trainingen, het organiseren van kennisbijeenkomsten met betrekking tot huiselijk geweld

en het uitvoeren van projecten op thema’s als ouderenmishandeling, onderwijs en de inzet

van ervaringsdeskundigen. Daarnaast worden landelijke en regionale trends en

ontwikkelingen gevolgd en geïmplementeerd. Ook investeert het kenniscentrum in toegepast

wetenschappelijk onderzoek en verleent het regelmatig medewerking aan onderzoeks- en

afstudeeropdrachten.

5.1 Voorlichtingen in het bijzonder op school

We blijven merken dat de belangstelling uit het beroepsonderwijs, ook hoger onderwijs, blijft

en zelfs groeit daar waar het thema huiselijk geweld betreft. De voorlichtingen en eenmalige

lessen op scholen en opleidingen speelden een hoofdrol dit jaar als het gaat om

voorlichtingen. We haakten ook aan bij voorlichtingen van de campagne Groningen Geeft

Thuis om het onderwerp huiselijk geweld van extra aandacht te voorzien. Eind 2016 waren

we met het kenniscentrum actief op het Alfacollege tijdens de burgerschapscaroussel.

Samen met ervaringsdeskundigen verzorgden we workshops voor leerlingen. Dit krijgt in

2017 een vervolg. Schrijnend om zelf te ervaren waren steevast de leerlingen die hun

verhaal vertelden, het is nog zo hard nodig. In elke klas tenminste 1 leerling, vaak meer.

Dit legitimeerde des te meer de ontwikkeling van het lespakket waar het kenniscentrum zich

stevig op in zette in 2016. De ervaringsdeskundigen zijn gedurende het jaar getraind en

klaar gestoomd om een belangrijke bijdrage te leveren, op vrijwillige basis, aan het

lesprogramma.

5.2 Deskundigheidsbevordering – colleges & trainingen

Ook in 2016 staat huiselijk geweld op het programma voor de huisartsen in opleiding bij het

UMCG. Zoals dit ook voor de Hanzehogeschool, Social Studies, geldt. Daarnaast

ontwikkelden we en startten we met trainingen voor een groot aantal medewerkers van de

Tinten Welzijnsgroep.

5.3 Bijeenkomsten & evenementen

Voor het lokale veld organiseerde het kenniscentrum een provinciale bijeenkomst: ‘Huiselijk

geweld op de kaart’. Verder stonden de deuren open voor ketenpartners en andere

belangstellenden bij een internationale workshop door Afrikaanse organisatie YADEN over

het bespreekbaar maken van taboes op bijzondere manieren, een eergerelateerd geweld en

huwelijksdwang en de middag “Met de mantel der liefde’ over ontspoorde mantelzorg. In

Amsterdam vertoonden we de filmtrilogie STIL voor geïnteresseerden buiten de provincie.

Op 15 juni kondigde Het Kopland de themabijeenkomst Ouderen & financiële uitbuiting aan.

In de aanloop hier naar toe werden lokale partners en ketenvreemde organisaties, notariaat,

bank- en corporatiewezen, uitgenodigd plaats te nemen in een lokale alliantie. De middag

was druk bezocht en de lokale alliantie krijgt een vervolg in 2017.


En verder:

- Ontwikkelden we het lespakket Horen, zien…praten verder uit

- Schreven we alle 23 Groninger gemeenten aan met de film Blauw in het kader van de

10 van Noord.

- Dachten we mee met de gemeentelijke campagne (aanzet in de Week tegen

Kindermishandeling).

- Ontvingen we een CEDEO accreditatie

- Ontwikkelden we voor medewerkers van de vrouwenopvang een training ‘praten over

seksualiteit

- Namen we deel aan diverse regionale en landelijke overleggen, bijeenkomsten en task

force groepen.

En meer…want kennis delen en halen stopt niet. Het Kopland is lerend, kijkt naar buiten en

neemt kennis op.

Alle 23 Groninger gemeenten ontvingen een oproep en de korte speelfilm BLAUW om 2017 te beginnen met een goed

voornemen: #ikkijknietweg

6 Veilig Thuis Groningen

Het voormalig Steunpunt Huiselijk Geweld Groningen en het voormalig Algemeen Meldpunt

Kindermishandeling Groningen vormen samen Veilig Thuis Groningen (VTG), het Advies- en

Meldpunt Huiselijk geweld & Kindermishandeling. Er wordt op één locatie gewerkt. Het team

werkt onder één manager. Veilig Thuis is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar

voor alle vragen en meldingen over huiselijk geweld en kindermishandeling. De organisatie

werkt nauw samen met de sociale en WIJ-teams.

De werkzaamheden van VTG uitgedrukt in getallen:

Adviezen 2166

Meldingen 4278

Onderzoeken 664

Overdrachten 2645

Huisverboden 117

Meldingen Meldpunt Seksueel Geweld (per

oktober 2016)

28

Bij de oprichting van Veilig Thuis Groningen (VTG) in 2015 waren er drie

cliëntregistratiesystemen in gebruik. VTG heeft dit in het eerste kwartaal van 2015

teruggebracht naar twee systemen. Deze twee cliëntregistratiesystemen (KITS en CRM)

ondersteunden het nieuwe werkproces echter niet. Landelijk werden er nieuwe systemen

ontwikkeld. VTG heeft een grote bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het nieuwe

registratiesysteem Regas en in december 2015 heeft VTG dit systeem geïmplementeerd.

Het registratiesysteem moet voldoen aan de landelijke eisen zoals beschreven in het

informatieprotocol Veilig Thuis. Onze producten en de manier van registreren wijken zodanig

af van de voorgaande jaren dat het VTG over het jaar 2016 nog niet lukt om de cijfers te

vergelijken met de voorgaande jaren. VTG zal zich daarom vooral richten op de cijfers van

2016.


6.1 Wie nemen contact op voor advies?

De landelijke publiekscampagnes zorgen voor een goede bekendheid van Veilig Thuis. Van

de adviesvragers komt 43% vanuit de omgeving van de direct betrokkene en dan volgt de

lokale teams/maatschappelijke ondersteuning met 21%. Onderwijs en de huisarts blijven

achter met respectievelijk 6% en 2%.

6.2 Wie doen melding bij VTG?

Anders 11%

Direct betrokkene/familie/

netwerk/buurt 43%

Gezondheidszorg 5%

Huisarts 2%

Jeugdzorg 8%

Maatschappelijke ondersteuning/lokaal

veld/wijkteams 21%

Onbekend 2%

Onderwijs 6%

Politie 2%

Wie vragen er om advies?

Anders 9,4%

Direct betrokkene/familie/

netwerk/buurt 3,1%

Gezondheidszorg 3,8%

Huisarts 0,4%

Jeugdzorg 2,0%

Maatschappelijke ondersteuning/lokaal

veld/wijkteams 2,0%

Onbekend 2,9%

Onderwijs 0,7%

Politie 75,6%

Wie melden er?


Naast het geven van advies, is een kerntaak van VTG ook het aannemen en verwerken van

meldingen m.b.t. huiselijk geweld en kindermishandeling. De politie is de grootste melder bij

VTG met 76% van de meldingen. Daarnaast komt 2% van de lokale teams/maatschappelijke

ondersteuning, 0,7% komt van het onderwijs en 0,4% van de huisarts.

Afgelopen jaar heeft VTG wachtlijsten gekend. Met financiën afkomstig vanuit JBN

Groningen is er extra capaciteit ingezet om deze wachtlijsten weg te werken.

Omstanders en betrokkenen melden vaak complexe casuïstiek bij VTG. Bij ernstige en

structurele onveiligheid gaat VTG er direct op af en maakt met alle betrokken

veiligheidsafspraken.

6.3 Interne processen

VTG heeft afgelopen jaar geïnvesteerd in de kwaliteit van de onderzoeken. In februari 2017

is VTG daarop getoetst door de inspecties en VTG heeft hierop een positieve beoordeling

gekregen. VTG wil zich het komende jaar richten op het verbeteren van de doorlooptijden en

onderzoekt welke interne en externe factoren hierop van invloed zijn. Dit om hierop te

kunnen sturen en/of de samenwerking op te zoeken met het lokale veld.

6.4 Ketensamenwerking

VTG heeft voor iedere gemeente contactpersonen aangewezen, met als doel om op

uitvoerend niveau de samenwerking te verbeteren en informatie uit te wisselen. Het

komende jaar gaat VTG nog meer expliciet de stap naar het lokale veld maken om de

verbinding te optimaliseren.

De samenwerking met het Openbaar Ministerie en de politie is geïntensiveerd. We hebben

op 3 Noord (met Friesland en Drenthe) afspraken gemaakt over de samenwerking op basis

van het landelijk model samenwerkingsprotocol Veilig Thuis, Politie en OM. Het

afstemmingsoverleg waar casuïstiek besproken wordt, vindt inmiddels structureel plaats. Het

procesoverleg en een thematisch overleg moeten nog verder uitgewerkt worden.

Verder heeft VTG geïnvesteerd in de samenwerking met de ketenpartners omtrent

kwetsbare groepen, zoals vluchtelingen/asielzoekers, ouderen, LVB, seksueel misbruik, eer

gerelateerd geweld en verslaafden.

In samenwerking met verschillende gemeentelijke ketenpartners heeft VTG een

monitoringsinstrument ontwikkeld voor de directe overdrachten, dat in 2017

geïmplementeerd wordt.

Sinds 1 september 2016 heeft VTG de 24/7 bereikbaarheid van de vertrouwensartsen

georganiseerd in samenwerking met Veilig Thuis Friesland en Drenthe.

6.5 Bovenwettelijke taken

In navolging van de afspraken in de regiovisie Vaailig Thoes van de Groninger gemeenten is

de aanpak van acuut, ernstig, structureel en complex huiselijk geweld en de aanpak bij

huisverboden veranderd in 2016. Er is gekozen voor de Multifocus methodiek met de inzet


van Intensief Casemanagement waarbij de casemanagers ondergebracht worden bij Veilig

Thuis Groningen.

Op 1 september 2016 is het Intensief Casemanagement (ICM) van start gegaan. De

medewerkers zijn geschoold in de Multifocus methode en dat loopt door in 2017.

Huisverboden en de code rood zaken worden met deze methodiek opgepakt. Vanwege

ziekteverzuim van een aantal medewerkers is er tijdelijk voor gekozen om het ICM voorlopig

alleen de huisverboden op te laten pakken. De code rood zaken worden uitgevoerd door de

onderzoekers van VTG.

Sinds 1 oktober 2016 is VTG Meldpunt voor Centrum Seksueel Geweld voor zowel de

Groninger als de Drentse gemeenten.

Formeel is het technisch voorzitterschap en de secretariële ondersteuning van het

Casusoverleg Bescherming (COB) ook ondergebracht bij VTG. VTG levert echter geen

voorzitter meer, maar nog wel secretariële ondersteuning. Deze wordt geleverd via het

secretariaat van de Jeugdbescherming.


7 Straks in 2017….

Terugkijken levert ook altijd plannen op. Plannen voor de toekomst. Nu 2016 een jaar was

van borging, versteviging en blik naar buiten gericht, biedt dat nieuwe perspectieven. Dit

moet ook. Het Kopland is een organisatie van NU. En werken in het nu, vraagt een

proactieve houding. Een houding van vooruitkijken, herijken, ontwikkelen en durven leren

van eigen tekortkomingen. Nuchter, realistisch maar met doelen en toekomstdromen.

Een aantal zaken op de agenda:

- We blijven samenwerken met Het Vergeten Kind en Kinderpostzegels aan een

goede, professionele plek voor kinderen in de opvang. We dragen onze

voorbeeldfunctie uit

- We bouwen, herstellen waar nodig en verstevigen de banden met de lokale teams

- We verwelkomen de vrijwilligerscoördinator die vanuit De Open Hof bij Het Kopland

zal gaan werken aan vernieuwd beleid

- We werken aan een warme overdracht van onze medewerkers en kennis aan Veilig

Thuis Groningen

- We lanceren het door ons ontwikkelde lespakket voor voortgezet en middelbaar

beroepsonderwijs

- We werken samen met Zienn aan onze samenwerking en geven deze vorm

- We zien de eerste resultaten van de innovatieve taskforce

- We herijken onze visie en missie en leggen deze ook langs een externe lat

- We kijken hals reikend uit naar het nieuwe pand voor de Vrouwenopvang Groningen

- We concretiseren huisvestingsplannen voor de maatschappelijke opvang Groningen

en sluiten aan bij de Sleutelaanpak

- We denken aan een verzorgingshuis voor senioren, met multiproblematiek, die dak-

of thuisloos zijn

- We zetten in op de uitrol van het Daklozen Informatie Centrum en ‘Flying Squad’

samen met ketenpartners. Een flying squad of vliegende brigade gaat er op uit om

met (dreigend) dak- of thuislozen contact te leggen en ze vroegtijdig te

ondersteunen. De brigade bestaat uit een team van professionals en

ervaringsdeskundigen/vrijwilligers

- We implementeren de eerste stappen richting concrete digitale hulpverlening

- We blijven werken aan een gezonde organisatie met gezonde en vitale medewerkers

- We zien de samenwerking met de Open Hof vorm krijgen

In 2017 zal Het Kopland bouwen aan haar eigen kracht voor de omgeving om haar heen. Zij

zal zo laten zien wat en wie zij is en behoort te zijn: een gezonde slagvaardige organisatie.

Een vaste waarde voor het Noorden: toekomstgericht, flexibel, met focus, innovatief,

omgevingsbewust en ondernemend.


De tuin van het Ommelanderhuis aan de Schoolstraat in Groningen kreeg volop aandacht in het Dagblad van het Noorden

Bijlage: Productiegegevens Maatschappelijke opvang Aantal opvangplaatsen

Bezettingspercentage

Aantal individuele cliënten

norm 2016 2015

2016 2015

Sector opvang

norm 2016 2015

A Hoek 4 4 4

90% 100% 100%

4 4

A-Huis 23 23 29

90% 91% 95%

250 279

Eemshuis 21 21 27

90% 95% 89%

45 66

Ommelanderhuis 39 39 39

90% 97% 94%

62 61

Sector Campus Diep Hoendiephuis 18 18 20

90% 96% 98%

36 38

Bibabon 8 8 8

90% 82% 76%

13 14

Kamers met Kansen 12 13 15

90% 89% 88%

24 30

Proefwonen jong volwassenen 23 23 27

90% 83% 98%

43 43

Sector wonen Hostel 14 14 13

90% 117% 97%

61 42

Lauwershuis 15 15 15

90% 92% 97%

27 27

Damsterdiephuis+ appartementen 20 14 17

90% 92% 97%

18 21

Dollard/Herediep 12 12 12

90% 0,99 100%

15 14

Crisisplaatsen 6 6 7

90% 62% 71%

9 11

Proefwonen volwassenen 30 30 30

90% 85% 79%

39 39

Totaal 245 240 261

90% 92% 92%

646 689


Sector Campus Diep

Hoendiephuis

Campus Diep

2016 2015

2016 2015

Gemiddelde leeftijd

22 22 jr.

24 24 jr.

Gemiddelde verblijfsduur

195 dgn. 253 dgn.

196 dgn.

207 dgn.

Vrouwenopvang Aantal opvangplaatsen

Bezettingspercentage

Aantal individuele cliënten

norm 2016 2015

norm 2016 2015

2016 2016 2015 2015

hoofd- kinderen hoofd- kinderen

MO Emmen

aanmelder

aanmelder Algemene Crisisopvang Emmen 16 16 13,7

90% 78% 104%

102 11 88 21


67 dgn. 72 dgn.

VO Emmen Ambulante woonbegeleiding

totaal 25 25 25

90% 133% 84%

71 58 53 17

Vrouwenopvang Emmen 17,0 17 21,3

90% 77% 101%

92 90 84 72


66 dgn. 93 dgn.

VO Groningen Blijf 0 0 14

0% 0% 75%

- - 10 11

Crisis en vervolg 23 23 45

90% 94% 104%

121 148 141 156

ITB 27,5 27,5 37,5

90% 79% 79%

62 55 55 76

Woonunits 11 12 20

90% 96% 102%

37 50 37 42

220 253 243 285

Kinderopvang Groningen "Gemeente" plaatsen 8 8 8

90% 110% 118%

47

45

Externe plaatsen 12 12 12

90% 49% 51%

15

16

Kinderopvang Emmen

0 3,33

0% 0% 11%

0 0

35

Totaal 140 141 200

90% 91% 90%

485 474 468 491


2016 Uitstroom

Totaal

Sector

MO

positieve uitstroom het Kopland

MO Emmen VO

opvang CD wonen

positieve uitstroom 356

112 149 95 13 41 58

negatieve uitstroom 71

37 22 12 15 6 16

% positieve uitstroom 83%

75% 87% 89%

46% 87% 78%

2015

positieve uitstroom 409

163 110 136 42 69 52

negatieve uitstroom 98

45 28 25 37 6 2

% positieve uitstroom 81%

78% 80% 84%

53% 92% 96%

2016 Uitstroom

Emmen

VO

positieve uitstroom VO MO wonen

Blijf C & V ITB WU

positieve uitstroom 59 53 37 0 59 28 8

negatieve uitstroom 4 17 1 0 8 2 2

% positieve uitstroom 94% 76% 97%

0% 88% 93% 80%

2015

positieve uitstroom 36 30 44 5 92 29 10

negatieve uitstroom 9 19 0 0 21 2 2

% positieve uitstroom 80% 61% 100%

100% 81% 94% 83%

Documents

veert mee in 2016 - Stichting Het Kopland · PDF file‘het’ iedereen kan ... wensen hun nabestaanden veel sterkte het verlies te dragen. We voelen mee met hun gemis en ... naar