Upload
truongkhuong
View
227
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Veri Tabanı-I 1.Hafta
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
1
2015-2016 Bahar Dönemi
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
Burdur 2015
Yrd.Doç.Dr. M. İLKUÇAR
Kapsam
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
2
Bilgisayar ortamında kullanılan farklı tiplerdeki ( yazı, farklı sayılar,
resim, vb.) verileri;
Bütünlük içerisinde (birbiri ile ilişkili),
Düzenli (tablolar),
Güvenli (yetkisi kadar bilgiye ulaşabilme),
Hızlı,
Kaynakları daha iyi kullanan(gereksiz tekrarlardan arınmış),
gibi özellikleri dikkate alarak veri tabanı, tablo vb. işlemlerin yapılması.
Veri ve Veri Tabanı Nedir ?
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
3
Veri (Data) Tanımları:
Bir anlamı olan ve kaydedilebilen gerçekler. (Bir kişinin ismi, adresi,
telefon numarası vs.)
Olguların, kavramların veya talimatların, insan tarafından veya otomatik
yolla, iletişim, yorumlama ve işleme amacına uygun bir biçimde
ifadesidir (ANSI Tanımı)
Bilgisayarda işlenebilen her türlü bilgi (information)
Veri ve Veri Tabanı Nedir ?
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
4
• Veritabanı
•Sistematik erişim imkanı olan, yönetilebilir, güncellenebilir, taşınabilir,
birbiri arasında tanımlı ilişkiler bulunabilen veriler kümesi.
•Veri tabanı (Database) temel olarak farklı tiplerdeki verileri düzenli bir
şekilde saklamamızı ve kullanmamızı sağlayan depolama ortamıdır. Bu
ortam içerisinde verileri saklayabilir, onlara kolay bir şekilde ulaşabilir ve
gerektiğinde bu verilerin üzerinde değişiklikler yapabiliriz.
Veri tabanı, veriler arasında bütünlük ve düzen sağlarken, veriye hızlı
erişim ve bakım kolaylığı da sunar. Bu sistemin kullanılması sonucu veriyi
hatasız ve sağlıklı bir biçimde işlemek de kolaylaşır (MS-AA).
•VeriTabanı Yönetim Sistemi(VTYS)
• Bilgisayarda saklanacak bir veri tabanının yaratılmasını ve bakımını
sağlayacak yazılım paketi
Veri Tabanı
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
5
Uygulama
Programlama
Mobil Yazılımlar
Sistem Yönetici
Web Programlama
Veritabanı(Database)
Veri (Data, Information) ve Hiyerarşik Yapısı
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
6
Bit ( 1/0)
Byte ( 8 bit)
Word ( 16 bit – 2 Byte)
Karakter ( ASCII- UNICODE vb.)
Kelime ( 1 veya birden çok karakter)
Kayıt ( Kelime topluluğu)
Database ( Kayıtlar Topluluğu )
Veri Ambarı (wherehose) ( Database topluluğu)
1 Ali Can
2 Mehmet Arda
3 Fadime Kara
… …
01000001
A
Ali
Veri tabanı Türleri ve Uygulamaları
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
7
• Sayısal ve Metinsel Veri tabanları
• Multimedya Veri tabanları
• Coğrafik Bilgi Sistemleri
• Gerçek-zamanlı ve Aktif Veri tabanları
Örnek veri tabanı uygulama alanları• Okul sistemleri
• E-Ticaret siteleri
• Telefon rehberi
• Online sözlükler
• Kütüphane sistemleri
• Ürün satış ve sipariş sistemleri
• Banka sistemleri
• Hastane sistemleri
vb. gibi sayabiliriz
Veri Tabanı Sistem Araçları
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
8
Veri tabanı yönetim sistemleri, aşağıdaki işlemleri yapabilmek için belli araçlar sunarlar
• Dosyalarda saklanan bilgilerin veri tabanına yüklenmesi (Veri dönüştürme araçlarını
da içerirler)
• Veri tabanının periyodik olarak yedeğinin alınması
• Veri tabanı dosya yapılarının yeniden organize edilmesi
• Rapor üretimi
• Performans izleme
• Veri tabanı verilerinin sıralanması
• Kullanıcıların izlenmesi
• Verilerin sıkıştırılması
Piyasada Kullanılan Bazı Veri Tabanları
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
9
İlişkisel Veri Tabanı Sistemleri1. MSSQL 2. MySQL3. Oracle DB4. IBM DB25. Sybase6. PostgreSQL7. Berkeley 8. Firebird9. Informix10. Interbase11. Progress…---------------------1. MS Access 2. FoxPro3. FileMaker Pro4. Paradox5. XML6. NoSQL(Not Only SQL)…
Veri Tabanı Dilleri
SQL (Structured Query Language)
PL/SQL (Procedural Language/SQL- Oracle
tarafından kullanılan)
T-SQL (MS SQLServer ve Sybase tarafından
geliştirilen)
OQL (OQL is a version of the Structured
Query Language (SQL) )
Veri Tabanı Sorgulama Dili SQL
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
10
SQL : İngilizce "Structured Query Language" kelimelerinin baş harfleri ile oluşturulmuş, Türkçesiyle Yapısal Sorgulama Dilinin kısa adıdır.
SQL herhangi bir veri tabanı ortamında kullanılan bir alt dildir.
SQL ile yalnızca veri tabanı üzerinde işlem yapılabilir.
SQL ‘e özgü cümleler kullanarak veri tabanına kayıt eklenebilir, olan kayıtlar değiştirilebilir, silinebilir ve bu kayıtlardan listeler oluşturulabilir.
PL/SQL : (Procedural Language/Structured Query Language –Oracle tarafından geliştirilmiştir)
T-SQL (Transact-SQL): Microsoft ve Sybase tarafından geliştirilmiştir SQL’ dir
OQL (Object Query Language): Object Orianted database için bir query languagestandardıdır.
Client-Server(İstemci-Sunucu)
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
11
Sunucular (server) : Belirli bir hizmeti birden çok istemciye servis yapabilen yapılardır. WEB FTP MAIL DATABASE(dosya) …
İstemcinin sunucuya bağlanması için gerekliliker:
Sunucu Bilgisi : Bilgisayar adı(sunucu adi), local(host), « . » , IP Numarası, alan adı Kullanıcı Bilgisi : sa, root, Admin, user Şifre Bilgisi : …. TCP/IP Port Bilgisi : 80(http), 21 (ftp), 25(e-mail), 1433(MS SQL), 3306(MySQL)
İstemciler(client)
• Sunucu kaynaklarına erişmek ve kullanmak için uygun arayüzler içerirler.
• Diskli veya disksiz bilgisayarlar olabilir. Diskli bilgisayarlarda sadece istemci yazılımı yüklüdür.
• Sunucuya bir ağ yardımıyla (yerel ağ, kablosuz ağ, internet vs.) bağlanırlar
Client-Server Mimarileri (İstemci-Sunucu)
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
12
İstemci Veritabanı Sunucusu
2 Katmanlı İstemci-Sunucu Mimarisi
İstemciVeritabanı SunucusuWeb (Uygulama) Sunucusu
3 Katmanlı İstemci-Sunucu Mimarisi
Kapsam
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
13
Farklı veri tiplerine ait verilerin aynı ortamda tanımlanması.
TCNO Pozitif tamsayı Numeric
Adı soyadı Alfabetik String
Boyu Küçük tamsayı Tinyint
Doğum tarihi Tarih DateTime
Mesai saati Kesirli Sayı Real
Maaşı Para Money
Resmi Binary image
TCNO Adı Soyadı Boyu Doğum tarihi Mesai saati Maaşı Resmi /
Bir öğrenci node bilgisi
Bağlı Dizi (Linked Link) Gösterim
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
14
Tablo ( ogrenci )
Numara Ad Soyad Vize
1 Ali Can 80
2 Ayşe Kara 76
…
N Arda Tatlı 89
Numara Ad Soyad Vize Numara Ad Soyad Vize Numara Ad Soyad Vize
ogrenci
… /
Node-NN. Kayıt
Node-22. Kayıt
Node-11. Kayıt
Numara Ad Soyad Vize Numara Ad Soyad Vize Numara Ad Soyad Vize
ogrenci
/
Node-NN. Kayıt
Node-22. Kayıt
Node-11. Kayıt
2.Kayıt’ı silmek için aşağıdaki gibi Node-2 ‘yi gösterene link değiştirilir.
Sunucu.Database.Tablo .Alan/Kayıt İlişkisi
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
15
Database( MYO)
Tablo ( ogrenci )
Numara Adi Soyadı Vize
1 Ali Can 80
2 Ayşe kara 76
3 Arda Kaya 89
Alan Adı (vize)
L112_SERVER . MYO . ogrenci . vize
SQL Sunucu(L112_SERVER) Kayıt
Sunucu.Database.Tablo.Alan İlişkisi
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
16
S
Numara Adi Soyadı Vize
1 Ali Can 80
2 Ayşe kara 76
3 Arda Kaya 89
SQL Sunucu (L112_SERVER)
Database ( MYO)
Tablo ( ogrenci )
Alan Adı (vize)
L112_SERVER . MYO . ogrenci . vize
Kayıt
Tablo ve Yapısı
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
17
Numara Adi Soyadı Vize
1 Ali Can 80
2 Ayşe Kara 76
3 Arda Reci 89
4 Fadime Taşkın 57
Bir Kayıt (record)
Tablo Alan Adları (Columns-Fields)
Kayıtlar (rows)
Tablo, verileri düzgün kayıtlar şeklinde belirli bir düzene göre kalıcı ortamlarda bir veri tabanında bir isim altında saklayan, veriler üzerinde SQL yardımıyla ekleme, silme, güncelleme ve listeleme yapılabilen bir veri tabanı nesnesidir.
Örnek Tablo
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
18
Numara Ad Soyad Adres Ders Vize Final Harf Not Yıl Dönem
101 Ali Can Burdur Matematik 80 60 CB 2012 2
101 Ali Can Burdur Fizik 30 45 DC 2011 1
101 Ali Can Burdur Fizik 70 75 CC 2012 1
111 Fatma Kara Muğla Fizik 28 36 FD 2011 1
111 Fatma Kara Muğla Kimya 60 90 BA 2012 2
…
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
19
Veri Tabanı Yönetimi ArayüzProgramları
Veri Tabanı Yönetim (Database Management )
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
20
Veri Tabanı Yönetimi Programları Örnekleri
Microsoft SQL Server Management Studio
O Sql ( MS SQL konsol )
TOAD for ( MS SQL-Server, Oracle, MySQL, DB2)
Navicat (MS SQL, MySQL Manager)
MySQL Front
aspMyAdmin (internet Tabanlı MS SQL)
phpMyAdmin (internet Tabanlı MySQL)
…
Microsoft Managmanet Studio
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
21
Client-Server(İstemci-Sunucu)
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
22
Managmanet Studio programı ile MS SQL Server Bağlantı Sunucu Bilgisi : IP, numarası, sunucu adı Kullanıcı Bilgisi : sa, Windows Authentication Şifre Bilgisi : ….
NaviCat SQL Management Tools
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
23
http://www.navicat.com/products/navicat_sqlserver/sqlserver_overview.html
TOAD SQL Management Tools
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
24
http://toadworld.com/SQLSERVER/tabid/760/Default.aspx
Client-Server(İstemci-Sunucu)
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
25
Soru ve Önerileriniz …
5.1
0.2
01
5M
uh
amm
er
İLK
UÇ
AR
, MA
KÜ
-20
11
BU
RD
UR
26
?