Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Verslag Seminar “Met een knipoog naar perfectie”
Op 1 oktober 2013 heeft Ter Hoek Vonkerosie een seminar georganiseerd. Met als rode draad het
produceren op een micron nauwkeurig. IMS, Ceratizit, Agie Charmilles en Mitutoyo waren de
sprekers op dit seminar.
Rond half 9 kwamen de gasten langzaam binnen druppelen. In de entree kregen de gasten een badge
en een schrijfmap met daarin het programma en informatie over de sprekers. Boven op het bordes in
het pand van Ter Hoek Vonkerosie stond koffie, thee en een plak cake op ze te wachten. Hier konden
mensen alvast kennis maken met de sprekers en met de andere gasten en genieten van het mooie
uitzicht op ons machinepark.
Rond 09:00uur begon het
seminar met een
welkomstwoord door dhr.
Gerrit ter Hoek, directeur van
Ter Hoek Vonkerosie. Daarna
gaf hij het woord aan de
dagvoorzitter, Prof. Dr. Ir. Bert
Lauwers van de KU Leuven.
Meneer Lauwers heeft zichzelf
eerst voorgesteld en verteld
wat hij allemaal doet op de KU
Leuven, ook heeft hij de
bedoeling van het seminar
uitgelegd en het programma
behandeld.
De eerste presentatie werd gegeven door Dhr. Kees Hoftijzer van IMS uit Almelo. Hij heeft eerst
verteld wat voor soort bedrijf IMS is en wat hun specialiteit is.. Daarna heeft hij uitleg geven over het
product wat als rode draad in het seminar wordt gebruikt, hij heeft verteld wat de functie van het
product is. In dit membraam wordt een druppel geplaatst die van positie verandert zodra de druppel
onder een elektrische spanning gezet wordt.
De pixelkamer zorgt ervoor dat de druppel
niet te zien is wanneer deze niet onder
spanning staat. Zodra de druppel onder
spanning komt te staan verplaatst de
druppel zich uit zijn behuizing en wordt
zichtbaar. De druppel kan uitgevoerd
worden met verschillende kleuren en dat
geeft uiteindelijk de kleur pixel weer. Het
membraam om de druppel in op te sluiten
heeft afmetingen van 7,38 mm x 10,15 mm
en een dikte van 40 micrometer en wordt
gebruikt in grote billboards.
Ook heeft hij verteld hoe het product gemaakt wordt en hoe IMS bij Ter Hoek terecht is gekomen.
Al snel kwam er een discussie opgang over wat
de rol is tussen Ter Hoek, IMS en de klant van
IMS. Mensen waren benieuwd naar wat de
levertijd is van zo’n soort stempel en op welke
basis het materiaal werd gekozen.
De tweede presentatie werd gegeven door Dhr.
Henri Bertrand van Ceratizit, hij werd tijdens zijn
presentatie ondersteund door zijn collega Dhr.
Jan van Goudswaard.
Als eerste heeft hij verteld wat voor soort bedrijf Ceratizit is en hoe hun groot geworden zijn. Daarna
heeft hij behandeld hoe de kwaliteit van hardmetaal wordt bepaald. Dit wordt onder andere gedaan
d.m.v. de voorbereiding van de grondstoffen. Alle tussenstappen in het proces worden volledig
gecontroleerd. Elke batch die bij Ceratizit weg gaat heeft volledige tracé-ability. Ook is besproken
hoe men moet omgaan met hardmetaal als men dit wil bewerken d.m.v. eroderen. Hoe moet men
het hardmetaal behandeld naar dit proces?
Bij hardmetaal moet men heel erg
oppassen met vocht, en ook reinigen van
hardmetaal is kritisch. Het reinigingsmiddel
mag geen chloor bevatten, omdat chloor
het oppervlak van het hardmetaal aantast.
Er bestaan echter hardmetaal soorten die
resistent zijn tegen zuren. De dagvoorzitter
heeft aangeven dat als mensen meer
informatie willen hebben over de invloed
van water of olie op bewerkte stempels ze
hem moesten aanspreken. Er bestaan
speciale richtlijnen hoe men moet omgaan
met hardmetaal wat in contact is geweest
met water.
Als hardmetaal in contact is gekomen met water moet men het hardmetaal drogen in een oven, als
er water op het oppervlakte blijft dan bestaat er een grote kans op micro cracks. Dhr. Jan van
Goudswaard heeft behandeld wat de ruwheid en de hoekradius voor een invloed hebben op de
treksterkte van het hardmetaal, hoge ruwheid en een kleine hoekradius resulteren in een lagere
treksterkte.
Na deze presentatie was het tijd voor een pauze met koffie en thee. De gasten werden
doorverwezen naar de gezellige kantine van Ter Hoek. Hier was voldoende gelegenheid voor
netwerken en eventuele vragen te stellen.
Na de pauze was het tijd voor de presentatie van Agie Charmilles, deze werd gegeven door Dhr.
Roberto Perez. Hij was speciaal voor het seminar vanuit Zwitserland overgevlogen om een
presentatie te geven.
Hij heeft uitgelegd wat de principes van eroderen zijn, hoe wordt
de vonk opgebouwd. Dat er eerst spanning op het werkstuk en
op de elektrode wordt gezet, en dat er dan een ioniserend
kanaal moet worden opgebouwd. Het aantal Volt loopt op tot
ongeveer 200V, daarna wordt het aantal volt terug gebracht naar
+/- 5V. Zodra het aantal volt daalt zet de generator het aantal
Ampères aan tot +/- 10A. Dit duurt ongeveer 100 Nanoseconden.
Dan daalt het aantal Ampère en vindt er een implosie
plaats en neemt het materiaal van het werkstuk af.
Doordat er constante spoeling op het product staat word
het afgenomen materiaal weggespoeld. Ook heeft hij uitleg
gegeven over de pulsen die bij het eroderen komen kijken,
en wat de relaties tussen verschillende pulsen is en hoe dit
effect heeft op de afname van het materiaal, de ruwheid
en de warmte beïnvloede zone op het materiaal.
Na deze presentatie was er een lunch geregeld, na de lunch
was er een rondleiding door de fabriek van Ter Hoek Vonkerosie. Er waren 7 plekken in het bedrijf
waar de gasten langs heen werden geleidt. Op de micro afdeling
werd verteld hoe er 2 machines met een dunne draad vonken,
de dunste draad is Ø0.03mm dik. Als je met zo’n dunne draad
wilt vonken moet de machine een erg stabiele constructie en
draadloop hebben, tevens is er laten zien dat deze machine
zeer glad kunne
vonken, namelijk
een ruwheid van
0.05 µ/Ra. Ook is
er uitleg gegeven bij de 2 Sarix machines, hier is verteld
dat er zeer kleine gaatjes gemaakt kunnen worden door
middel van een WireDress. Hiermee wordt een
specifieke elektrode gemaakt. Zo is het mogelijk om een
gaatje van 65 micrometer te maken.
Bij de grootste draadvonkmachine van Ter Hoek Vonkerosie, de Makino U86 is verteld wat voor
mogelijkheden er allemaal zijn op deze machine. Deze machine heeft een bereik van
800x600x500mm en kan een hoogte aan van 500mm, op deze hoogte is een tolerantie van 0.02mm
haalbaar en een
ruwheid van 0.75
µ/Ra. De machine
kan een gewicht
hebben van 3000kg.
De nauwkeurigheid
van deze machine is
mede te danken
doordat het frame
van de machine
gekoeld wordt en
omdat de koppen
bewegen en niet de
complete waterbak.
Het volgende plekje
in de rondleiding
was bij de Makino
DUO-64. Hier werd verteld met welke draadsoorten en draad diameters Ter Hoek Vonkerosie
allemaal werkt. Tevens werd er uitleg gegeven over de minimaal mogelijke radius en de daarbij
horende diameter van het draad. Ook werd uitleg gegeven over de vonkspleet en de materiaal
toegiften die er nodig zijn bij meerdere sneden.
Ook werd verteld wat de samenhang is tussen
de vonknauwkeurigheid, de gevraagde ruwheid
en de prijs. Verder werd er verteld dat Ter Hoek
Vonkerosie zeer gecontroleerd bezig is met de
proces parameters van het vonkproces, dat wij
hier een speciaal software pakket voor hebben
ontwikkeld om dit dagelijks bij te houden.
Het volgende punt in de rondleiding was
de Robofil 440-CC van Agie Charmilles. Op
deze machine is speciaal voor het seminar
een aluminium werkstuk gezet van 300mm hoog. Uit dit werkstuk is een 4-assig contour uitgevonkt,
tijdens de uitleg bij deze machine werd dit contour nagevonkt zodat men de vonkenregen goed kon
zien. Hier is uitleg geven over de vele toepassingen van draadvonken, denk bijvoorbeeld aan extrusie
matrijzen, spiebanen, snij stempels enzovoorts. Deze machine is goed inzetbaar om op relatief grote
hoogtes zeer grote hoeken in werkstukken te maken door middel van conisch vonken.
Hierna was de meetkamer van Ter Hoek Vonkerosie aan de beurt. Aangezien de hele werkplaats
geconditioneerd is kan men eigenlijk stellen dat Ter Hoek Vonkerosie produceert “in de meetkamer”.
Ter Hoek Vonkerosie beschikt over een grote 3D en één kleine 3D meetmachine en een optische QV
meetmachine. Bij de machines stond Mitutoyo om uitleg te geven. Bij de QV meetmachine werd
uitgelegd hoe men door middel van licht contouren kan meten. Er was een speciaal programma
gemaakt op de QV meetmachine om te laten zien hoe de producten die de rode draad waren in het
seminar gemeten werden. Bij de 3D meetmachine is verteld hoe men door middel van een taster een
product kan meten, en hoe dit wordt vertaald in een 3D beeld op de computer met de daarbij
behorende meetwaardes.
Vervolgens gaan we naar de
zinkvonkafdeling van Ter Hoek Vonkerosie.
Hier is als eerste de geschiedenis van de
zinkvonktechniek bij Ter Hoek Vonkerosie
verteld. De Roboform 20 is voor het kleine
werk en de Roboform 400 is voor het grote
werk, toen is de Makino EDNC43
aangeschaft, deze machine wordt speciaal
gebruikt voor klein werk met
nauwkeurigheden tot ongeveer 0.002mm.
Bij de allernieuwste aanwinst van Ter Hoek Vonkerosie, de Form 400 van Agie Charmilles is verteld
wat de mogelijkheden zijn met zinkvonken. Dankzij het grote gat van Ø600mm en met een diepte
van 750mm in het bed van de machine, zijn deze mogelijkheden nog groter geworden. Denk
bijvoorbeeld aan het verticaal bewerken van een werkstuk. Hier werd ook verteld dat bij zinkvonken
de grootste uitdaging de spoeling is, dit werd bevestigd door het werkstuk wat toen op de machine
stond. Er liepen allemaal slangen naar de 8 elektrodes die in de kop van de machine zaten, dit om de
meest optimale spoeling te krijgen. Verder zijn
er aan de hand van verschillende werkstukken
die op de werkbank lagen vertelt wat er
allemaal mogelijk is met zinkvonken.
De laatste plek in de rondleiding was de vonkboor afdeling van Ter Hoek Vonkerosie. Ter Hoek Vonkerosie beschikt over 3 vonkboormachines. Vonkboren wordt meestal gebruikt voor het boren van startgaten voor het draadvonken, maar kan ook gebruikt worden voor het maken van koelgaten en het uitvonken van een afgebroken tap. Speciaal voor het seminar was er in plaatjes van 0.5mm dik de tekst “bedankt voor uw komst HVE” geboord. De klanten van ter Hoek Vonkerosie vragen steeds meer
kwaliteitsgaten, en hier ligt nog een hele uitdaging voor deze vonktechniek. Toen de rondleiding afgelopen was ging iedereen weer terug naar de zaal voor de laatste twee
presentaties, die van Gerrit ter Hoek van Ter Hoek Vonkerosie en die van Ruud Bloemen van
Mitutoyo.
De presentatie van Ter Hoek Vonkerosie had eerst een korte introductie over vonken, wat dit precies
is en waar het allemaal voor wordt gebruikt.
Daarna zijn ook de mogelijkheden naar voren
gehaald die het vonkproces heeft in tegenstelling
tot de andere verspaningstechnieken. Ook heeft
Gerrit het erover gehad wat voor uitdagingen er
allemaal zijn met vonken, denk bijvoorbeeld aan
spoelingproblemen bij een product met
verschillende hoogtes. Ook is er aangehaald hoe
belangrijk het is dat Ter Hoek Vonkerosie weet
wat de vraag van de klant is, ook is belangrijk dat
Ter Hoek Vonkerosie weet wat de functie van een
bepaald product is. Dit is allemaal zodat Ter Hoek
Vonkerosie kan meedenken met zijn klanten. De
vraag van de klant wordt omgezet in de producteis. Werkstukdikte, spoelingscondities en
materiaalkeuze hebben direct invloed op de maatnauwkeurigheid van het product.
De laatste presentatie werd gegeven door Ruud
Bloemen van Mitutoyo. Ruud vertelde dat bij dit
specifieke product veel meet onzekerheden zijn
en dat het lastig is om dit exact met een
meetmachine na te meten. Er bestaat geen
meetmachine die dit product echt exact kan
nameten, meestal wordt dit gedaan door middel
van twee delen die in elkaar lopen. Ook heeft hij
het gehad over het kalibreren van meetmachines
en hoe belangrijk dit is om een goeie en
betrouwbare meetwaarde eruit te krijgen. Het is
verstandig om aan te geven wat de tolerantie is
op de meting. Het motto is dat er met goed verstand naar de uitkomsten gekeken moet worden.
Men moet begrijpen hoe iets gemaakt is en welke specifieke aanmaak technische problemen hierbij
naar voren komen.
Het doel van dit seminar is ruimschoot gehaald omdat er op hoog niveau kennis is gedeeld onder
elkaar. Het produceren op 1 micron nauwkeurig heeft nog al wat voeten in aarde. De basis
omstandigheden moeten aanwezig zijn en met juiste machines en met veel ervaring van de mensen
is dit te realiseren.
Als laatste zijn alle sprekers na voren geroepen om hen te bedanken door middel van een applaus en
een fles wijn te overhandigen. Er kwam een opmerking uit de zaal dat dit seminar een goed idee is en
dat meerdere bedrijven dit zouden moeten organiseren. Het vertoonde lef van Ter Hoek Vonkerosie
om mensen op deze manier een kijkje in hun keuken te laten zien. Gerrit ter Hoek antwoordde
hierop dat we moeten samenwerken om in de toekomst op een hoger en beter niveau te komen.
Na die tijd was er nog ruimte om wat te blijven drinken, hier maakte vele mensen gebruik van.
Al met al was het een zeer leerzame en gezellige dag, en zeker voor herhaling vatbaar.