eiadoc.onep.go.theiadoc.onep.go.th/eialibrary/6energy/57/57_4547/1... · Web viewแม เมาะ เคร องท 4-7 การว เคราะห ผลกระทบส

การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม สำาหรบโครงการหรอกจการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรง รายงานฉบบสมบรณทงทางดานคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ โครงการโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7

7.5.2.2การประเมนผลกระทบในเชงปรมาณ (Quantitative Assessment)7.5.2.2.1 ผลกระทบตอประชาชนทอาศยอยรอบพนทโรง

ไฟฟา7.5.2.2.1.1 การประเมนผลกระทบทางสขภาพตอ

ประชาชนในชมชนรอบโรงไฟฟาแมเมาะ จากการไดรบสารมลพษตางๆทเกดจากการเผาไหม (Combustion Gas)การประเมนผลกระทบทางสขภาพตอประชาชนในชมชนรอบ

โรงไฟฟาแมเมาะ จากไดรบสารมลพษตางๆ ในบรรยากาศของโครงการ ซงมาจากปลองของโรงไฟฟาแมเมาะ ไดแก กาซไนโตรเจนไดออกไซด (NO2) และกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) โดยสารมลพษทง 2 สารดงกลาวน หากมปรมาณมากในบรรยากาศอาจจะสงผลกระทบตอระบบทางเดนหายใจของพนกงานโรงไฟฟาและประชาชนทอยโดยรอบพนทโรงไฟฟาได ซงเปนชองทางหลกในการรบสมผสมากกวาชองทางอนๆ เชน การกนหรอการดม

ดงนน ในการประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการไดรบกาซไนโตรเจนไดออกไซด และกาซซลเฟอรไดออกไซด สำาหรบโครงการน จงไดดำาเนนการประเมนผานทางการหายใจ โดยการคำานวณผลกระทบตอสขภาพในระยะเฉยบพลน จากการไดรบสารมลพษทง 2 สารในระยะสน (ในระยะเวลาเฉลย 1 ชวโมง) ซงจดเปนกรณเลวรายสด (Worst Case) มรายละเอยด ดงน

(1) การแสดงใหเหนถงความเปนอนตราย (Hazard Identification)

(ก) คณสมบตทางกายภาพและเคมของกาซ NO2 และกาซ SO2

PCT/ENV/PT5417/10P2074/document.docxหนา 7-176


คณสมบตทางกายภาพและเคมของกาซ NO2 พบวาเปนกาซมลกษณะสนำาตาลแกมแดงและมกลนฉน ความถวงจำาเพาะ เทากบ 1.448 จดเดอดของกาซ NO2 มคา 21.1 องศาเซลเซยส จดหลอมเหลว/จดเยอกแขง มคา -12.2 องศาเซลเซยส ความดนไอมคา 760 มลลเมตร ปรอท ท 21 องศาเซลเซยส (ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 7.5.2-8)

คณสมบตทางกายภาพและเคมของกาซ SO2 พบวาเปนกาซไมมสและมกลนฉนเฉพาะตว ความถวงจำาเพาะ เทากบ 1.4 จดเดอดของกาซ SO2 มคา -10 องศาเซลเซยส จดหลอมเหลว/จดเยอกแขง มคา -76 องศาเซลเซยส ความดนไอมคาท 2,538 มลลเมตรปรอท ท 21 องศาเซลเซยส (ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 7.5.2-8)



ตารางท 7.5.2-8คณสมบตทางกายภาพและเคมของกาซ NO2 และกาซ SO2

รายละเอยด Nitrogen dioxide (NO2)

Sulfur dioxide (SO2)

สตรทางเคม NO2 SO2

สถานะ กาซ กาซส สนำาตาลแกมแดง ไมมสกลน ฉน ฉนเฉพาะตวจดเดอด (๐ซ) 21.1 -10จดหลอมเหลว/จดเยอกแขง (๐ซ) -12.2 -76ความถวงจำาเพาะ 1.448 1.4ความดนไอ (มม.ปรอท) 760 ท 21 ๐ซ 2,538 ท 21 ๐ซความหนาแนนไอ (อากาศ = 1) 2.83 2.3ความสามารถในการละลายนำา (กรม/100 มล.)

- 23 ท 0 ๐ซ

แฟกเตอรแปลงหนวย 1 ppm 1.88 มก/ม 3. 2.62 มก/ม 3.หมายเหต: - คอ ไมทราบคาทมา: http://msds.pcd.go.th/, http://aqnis.pcd.go.th

(ข) ความสมพนธระหวางคณสมบตของกาซ NO2 และกาซ SO2 กบชองทางการสมผส

อนตรายตอสขภาพอนามยจากการสมผสกาซ NO2 และ SO2 สามารถสมผสไดหลายทาง ไดแก ทางหายใจ ทางผวหนง กนหรอกลนเขาไป สมผสถกตา รวมถงการกอมะเรงและความผดปกตอนๆ แสดงรายละเอยดดงตารางท 7.5.2-9 (http://msds.pcd.go.th/) ทงน ชองทางหลกของการไดรบกาซ NO2 และกาซ SO2 ในบรรยากาศ ทมผลกระทบตอสขภาพของพนกงานโรงไฟฟาและประชาชนทอยโดยรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะ คอ การสมผสทาง


http://msds.pcd.go.th/

http://aqnis.pcd.go.th/



หายใจ เนองจากหากไดรบกาซ NO2 และกาซ SO2 ในปรมาณมากจะทำาใหเปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจและปอดได เชน ปอดเลกลง หลอดลมตบ การอกเสบและความผดปกตของปอด และเพมการระคายเคองตอเนอเยอระบบหายใจ รายละเอยดดงแสดงในตารางท 7.5.2-10 (http://aqnis.pcd.go.th, http://buysatellitetvpc.blogspot.com)


http://buysatellitetvpc.blogspot.com/


ตารางท 7.5.2-9ความสมพนธระหวางคณสมบตของกาซ NO2 กาซ SO2 และชอง

ทางการสมผสชองทางการ

สมผสNO2 SO2

ทางหายใจ - การหายใจเอาไอระเหยของสารนเขาไปจะทำาใหเกดการระคายเคองอยางรนแรงตอระบบทางเดนหายใจ อาการเรมตนของการหายใจจะมอาการปานกลางรวมทงระคายเคองตอตา และคอดวย แนนหนาอก ปวดศรษะ คลนไส

- อาการรนแรงจะเกดขนภายใน 5-7 ชวโมง รวมทงอาการตวเขยวคลำา เนองจากขาดออกซเจน หายใจลำาบากยงขน ออนเพลยและตายในทสดเนองจากปอดบวมนำา

จะกอใหเปนพษ เกดอาการบวมนำา (Edema) ในทางเดนหายใจ ไอของสารจะกอใหเกดการระคายเคองตอทางเดนหายใจ ทำาใหเกดอาการนำาทวมปอด ซงอาการนสามารถเกดไดตงแตสมผสกบสาร 1- 2 ชวโมง และอาจทำาใหตายได

ทางผวหนง จะทำาใหเกดการระคายเคองอยางรนแรง

การสมผสกบไอระเหยของสารทมความเขมขนสง จะทำาใหเกดแผลไหม

กนหรอกลน ไมมรายงานการเกดอนตราย และกลนกนเขาไปไดยาก

จะทำาใหเกดแผลไหมในหลอดอาหารและกระเพาะอาหาร

สมผสถกตา - การสมผสกบของเหลวจะเปนเหตทำาใหเกดการกดกรอนอยางรนแรงตอตา

- บคคลทจะตองสมผสกบไนโตรเจนไดออกไซดจะตองไมใสคอนแทกเลนส

ทำาใหเกดการระคายเคอง เกดแผลไหมและอาจทำาลายดวงตาได

การกอมะเรง - การทดลองกบสตว พบ จะมผลกระทบตอระบบใน



ความผดปกต และอนๆ

วามผลตอการเปลยนแปลงของยนส ทางสบพนธและความผดปกตของการเจรญเตบโตของทารก

รางกาย ทำาใหการหายใจถกกด กระสบกระสาย อดอด

ทมา : http://msds.pcd.go.th/



การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม สำาหรบโครงการหรอกจการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรง

รายงานฉบบสมบรณทงทางดานคณ

ภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ โครงการโรงไฟฟา

PCT/ENV/PT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-182

ตารางท 7.5.2-10ความสมพนธระหวางคณสมบตของกาซ NO2 กาซ SO2 และฝนละออง และชองทางการสมผส

Nitrogen Dioxide (NO2) Sulfur Dioxide (SO2) และควนหรอฝนละออง

ความเขมขน ระยะเวลา

ทไดรบกาซ

เหตผล เอกสารอางอง

SO2ควนหรอฝน

ละออง

ผลทเกดขน เอกสารอางองความเขมขน หนวยเปน

มคก./ลบ.ม. (ppm)

ความเขมขน หนวยเปน

มคก./ลบ.ม.มคก./ลบ.ม. ppm

230 0.12 - กลนชายปกตและแขงแรง จำานวน 3 คน ใน 9 คนจะไดกลน

Henschler และคณะ(1960)

1500 (0.52) (คาเฉลย 24 ชวโมง)

เทากบหรอมากกวา 6

เพมอตราตาย MC Carroll and Bradley (1996)

230 0.12 สวนใหญของจำานวน 14 คน ไดกลนทนทเมอเรมการทดลอง

Salamberidze (1967)

เทากบหรอมากกวา 715 (0.25) (คาเฉลย 24 ชวโมง)

750 อาจเพมอตราตายตอวน

Lawther (1963)

200 0.11 - 26 คนในจำานวน 28 คนไดกลนทนท เมอเรมตนการทดลอง

Feldman (1974)

500 (0.19) (คาเฉลย 24 ชวโมง)

ตำา อาจเพมอตราตาย Brass และคณะ (1966)





หนา 7-183






ละอองผลทเกดขน เอกสารอางองความเขมขน

หนวยเปนมคก./ลบ.ม.


มคก./ลบ.ม.มคก./ลบ.ม. ppm

1,300 - 3,800

0.7 - 2.0

10 นาท

ผลตอการทำางานของปอดเพมความตานทางของระบบทางเดนหายใจ ทงการหายใจเขาและออก

Suzuki & Ishikawa (1965)

300-500 (0.11-0.19) (คาเฉลย 24 ชวโมง

ตำา เพมอตราปวย เขารบการรกษาในโรงพยาบาลดวยโรคทางเดนหายใจ เพมอตรากรขาดงาน

Brass และคณะ (1966)

190

0.1

1 ชม./วน

เพมความตานทานของระบบทางเดนหายใจ และเพมอาการตบตน ของทางเดนหายใจในผปวยโรคหด 13 คน จากจำานวน 20 คน

Orchek และคณะ (1976)

715 (0.25) (เฉลย 24 ชวโมง)

ม อตราการปวยของผมอายเกน54 ป เพมขนโดยฉบพลน

Carnow และคณะ (1968)

560,000 -

940,000

300 - 500

- เปนอนตรายถงแกชวต ดวยโรคจากอาการปอดบวมนำา (Pulmonary Edema) หรอสลบเนองจากสมองขาดออกซเจน

Grayson (1956)

600 (0.21) (คาเฉลย 24 ชวโมง)

300 ผปวยดวยโรคปอดเรอรงอาจมอาการรนแรง

Lawther (1958)

105-265 (0.037-0.092) (คาเฉลย 1 ป)

185 มอาการโรคทางเดนหายใจบอยครงขน และอาจเกดโรคปอด

Petrilli และคณะ (1966)





หนา 7-184





หนา 7-185

ตารางท 7.5.2-10 (ตอ)





หนา 7-186


ความเขมขนระยะเวลา




ละออง

ผลทเกดขนเอกสารอางอง


มคก./ลบ.ม. (ppm)

ความเขมขน หนวย

เปน มค

ก./ลบ.ม.

มคก./ลบ.ม. ppm

120 (0.046) (คาเฉลย 1 ป)

100 เปนโรคทางเดนหายใจบอยครงขนและอาการรายแรงขน

Lunn และคณะ (1967)

94 - - ผลตอชมชนเปรยบเทยบผลซงเกดตอชนสองกลม นบถอศาสนาเดยวกน อยตางเมอง ซงมความเขมขนของมลพษไมเทากน ไมปรากฏผลตอการทำางานของปอด และอตราผปวยดวยโรคระบบทางเดนหายใจ ในผทไมสบบหรตางกนอยางไร เมอใชความเขมขนกาซไนโตรเจนไดออกไซด เปน 43 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตรตอกลมชนในเมอง ซงถอเปนกลมเปรยบเทยบ

Cohen และคณะ (1972)

- - - -





หนา 7-187






ละอองผลทเกดขน

เอกสารอางองความเขมขน หนวย

เปน มคก./ลบ.ม.

ความเขมขน หนวย

เปน มคก./ลบ.ม. ppm

120 (0.046) (คาเฉลย 1 ป)

100 เปนโรคทางเดนหายใจบอยครงขนและอาการรายแรงขน

Lunn และคณะ (1967)

>940 0.5 1 ชม. ไมปรากฏวาเกดโรคทางเดนหายใจเฉยบพลน ตอแมบานซงประกอบอาหารดวยเตาอบกาซ เมอเปรยบเทยบกบกลมทใชเตาอบไฟฟา

U.S. EPA (1976b)

115 (0.040) (คาเฉลย 1 ป)

160 เพมอตราตายดวยโรคหลอดลมอกเสบ และมะเรงปอด

Back and Wicken (1964)

ผลตอการมองเหน 286 (0.10)

ใกลเคยงกบคาของซลเฟอรไดออกไซดและความชนรอยละ 5

การมองเหนไกลลดลงประมาณ5 ไมล

Bushtueva (1957&1960)

ทมา: นพภาพร พานช และคณะ, 2547. ตำาราระบบบำาบดมลพษอากาศ กรมโรงงานอตสาหกรรม, http://aqnis.pcd.go.th


(2) การประเมนการตอบสนองตอปรมาณการสมผส (Dose-response Assessment)(ก)NO2

สตวทดลอง: ยงไมมขอมลการตรวจวด Median lethal dose (LD50) ความเขมขนทหนทดลองหายใจเขาไปแลวทำาใหหนตายไป 50% (Median Lethal Concentration: LC50) คอ 165.44 มลลกรม/ลกบาศกเมตร ใน 4 ชวโมง (http://msds.pcd.go.th/) และพบวาการไดรบกาซ NO2 เปนระยะเวลานาน (1-6 เดอน) และไดรบซำาๆ ความเขมขน 298-500 ppb สงผลตอการเปลยนแปลงโครงสรางของปอด และประสทธภาพการปองกนการตดเชอในปอดลดลง (Review of the California Ambient Air Quality Standard for Nitrogen Dioxide; California Environmental Protection Agency, 2007, WHO, 2006, 2007)

ระบบนเวศ: ไมมขอมลการตรวจวด (http://msds.pcd.go.th/)

สขภาพอนามยในคน: ในผทมสขภาพด ไมพบหลกฐานของผลกระทบตอสมรรถภาพการทำางานของปอดหรอการอกเสบของทางเดนหายใจ เมอไดรบกาซ NO2 ตำากวา 1,000 ppb และในผทเปนหอบหด เมอไดรบกาซ NO2 ความเขมขน 200-300 ppb เปนเวลา 30 นาท ถง 2 ชวโมง สงผลตอการเพมขนของการถกกระตนของทางเดนหายใจ และอาจสงผลตอการเพมขนของอาการโรคหอบหดและการใชยารกษาโรค และพบวาการไดรบกาซ NO2 ความเขมขน 30-40 ppb เปนระยะเวลานาน (1 ป หรอหลายป) อาจสงผลตอการเปลยนแปลงการเจรญเตบโตของสมรรถภาพการทำางานของปอด (ในเดก) อาการของโรคหอบหด (ในเดกทเปนหอบหด) และการคลอดกอนกำาหนด (Review of the California Ambient Air Quality Standard for Nitrogen Dioxide; California PCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-188



การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม สำาหรบโครงการหรอกจการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรง รายงานฉบบสมบรณทงทางดานคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ โครงการโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7Environmental Protection Agency, 2007, WHO, 2006, 2007)

(ข) SO2

สตวทดลอง: ยงไมมขอมลการตรวจวด LD50 ความเขมขนทหนทดลองหายใจเขาไปแลวทำาใหหนตายไป 50% LC50 คอ 6,602 มลลกรม/ลกบาศกเมตร ใน 1 ชวโมง (http://msds.pcd.go.th/)

ระบบนเวศ: ไมมขอมลการตรวจวด (http://msds.pcd.go.th/)

สขภาพอนามยในคน : เมอรางกายไดรบกาซนโดยลำาพงทระดบ 1,100 และ 2,100 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร ไมปรากฏอาการผดปกต แตทระดบ 2,900 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร จะมอาการชพจรเตนถขน การหายใจเอาอากาศเขาออกนอยลง เพมแรงตานทานในปอด ลดนำามกและขนาดชองจมก (nasal passage) และหากรางกายไดรบกาซนทระดบความเขมขนสงมาก อาจเกดผลเสยเฉยบพลนถงชวตหรอเกดโรคได (WHO, 1979)

(3) การประเมนการสมผส (Exposure Assessment)

การประเมนผลกระทบทางสขภาพของประชาชนทอาศยอยรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง จากการไดรบสมผสกาซ NO2 และ SO2 โดยใชผลจากการคาดการณดวยแบบจำาลองทางคณตศาสตร CALPUFF รวมกบคาการตรวจวดในบรรยากาศสงสดระหวางป พ.ศ.2550-2554 และเลอกใชคาความเขมขนเฉลย 1 ชวโมง ซงจดเปนกรณเลวรายสด (Worst Case) เมอเปรยบเทยบกบการรบสมผสในระยะเวลาเฉลย 24 ชวโมง และ เฉลย 1 ป โดยสามารถคำานวณไดดงน

RfCCHQ

โดยท HQ คอ Hazard quotientPCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-189




C คอ ปรมาณความเขมขนของสารในบรรยากาศRfC คอ Reference concentration

สำาหรบคา RfC จะใชคาอางองของ California Office of Environmental Hazard Assessment (OEHHA) อางองใน “All OEHHA Acute, 8-hour and Chronic Reference Exposure Levels as of December 2008” (http://www.oehha.ca.gov/air/allrels.html) ดงรายละเอยดตอไปน

RfC NO2 เฉลย 1 ชวโมง = 470ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร

RfC SO2 เฉลย 1 ชวโมง = 660ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร

ดงนน สามารถคำานวณหาคา HQ สงสด ของกาซ NO2 เฉลย 1 ชวโมง และกาซ SO2 เฉลย 1 ชวโมง ในบรรยากาศ บรเวณสถานตรวจวดอากาศหลกไดดงน

กาซไนโตรเจนไดออกไซด (NO 2) ( บรเวณสถานตรวจ วดอากาศหลก )

RfC 1 ชวโมง = 286.87 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร

470 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร=0.610

รายละเอยดแสดงในตารางท 7.5.2-11กาซซลเฟอรไดออกไซด (SO 2) ( บรเวณสถานตรวจวด

อากาศหลก ) RfC 1 ชวโมง = 549.89 ไมโครกรม/ลกบาศก

เมตร660 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร

PCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docxหนา 7-190

http://www.oehha.ca.gov/air/allrels.html


=0.833รายละเอยดแสดงในตารางท 7.5.2-11




ภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ โครงการโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7

PCT/ENV/RT5417/10P2074/ document.docx

หนา 7-192

ตารางท 7.5.2-11คา Hazard quotient (HQ) ของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2)

และกาซไนโตรเจนไดออกไซด (NO2) บรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง

พนทออนไหว

ผลจากการคาดการณจากแบบจำาลองรวมกบผลการตรวจวด

คา Hazard Quotient (HQ) คา Hazard Index (HI)

SO2 เฉลย 1 ชม. (ไมโครกรม/ลกบาศก

เมตร)

NO2 เฉลย 1 ชม. (ไมโครกรม/ลกบาศก

เมตร)

HQ SO2 เฉลย 1 ชวโมง

HQ NO2

เฉลย 1 ชวโมง

ศนยราชการแมเมาะ 318.56 139.46 0.483 0.297 0.779บานหวฝาย 216.90 168.79 0.329 0.359 0.688บานหวยคง 158.08 179.67 0.240 0.382 0.622บานแมจาง 205.77 183.05 0.312 0.389 0.701สถานตรวจวดอากาศหลก 549.89 286.87 0.833 0.610 1.444ประตผา 102.00 135.09 0.155 0.287 0.442บานใหมรตนโกสนทร 142.01 128.34 0.215 0.273 0.488





หนา 7-193

บานเสดจ 108.39 139.43 0.164 0.297 0.461บานสบเมาะ 260.51 143.60 0.395 0.306 0.700บานสบปาด 189.59 167.50 0.287 0.356 0.644บานทาส 126.47 123.23 0.192 0.262 0.454วดหางฮงศรทธาราม 32.73 108.35 0.050 0.231 0.280รพสต. สบปาด 78.74 111.24 0.119 0.237 0.356การประปาหวฝาย 36.00 81.68 0.055 0.174 0.228ทมา : บรษท ทม คอนซลตง เอนจเนยรง แอนด แมเนจเมนท จำากด พ.ศ.2556


นอกจากน คณะผศกษาไดคำานวณคา Hazard Index (HI) ดงสมการตอไปน

HI รวม= HQSO2 + HQNO2

ทงน ผลการคำานวณคา HI รวม ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 7.5.2-11

(4) การอธบายความเสยง (Risk Characterization)

จากผลการคำานวณคา HQ ของกาซ NO2 เฉลย 1 ชวโมง และกาซ SO2 เฉลย 1 ชวโมง บรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง พบวา มคาตำากวา 1 (ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 7.5.2-11) แสดงใหเหนวาความเสยงตอสขภาพของประชาชนทอาศยในบรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะ และบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง จากการไดรบกาซ NO2 และกาซ SO2 ทางการหายใจอยในระดบตำา และมปรมาณไมมากพอทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพอนามยได

อยางไรกตามจากผลการคำานวณคา Hazard Index (HI) บรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง พบวา โดยรวมบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบ 13 แหง ตางมคา HI ตำากวา 1 ซงแสดงใหเหนวามปรมาณไมมากพอทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพอนามยได ยกเวนบรเวณสถานตรวจวดอากาศหลกทมคา HI เทากบ 1.444 เปนคาทมากกวา 1 ซงถอวาอยในระดบทไมปลอดภยตอสขภาพ แตจากการตรวจสอบขอมลพบวาบรเวณดงกลาวเปนพนทของโรงไฟฟาแมเมาะ จะมพนกงานโครงการเขาปฏบตงาน 2 ครง/สปดาห ใชเวลาในการปฏบตงานประมาณ 30 นาท/ครง และโครงการไดกำาหนดใหพนกงานทปฏบตงานในบรเวณดงกลาวสวมใสอปกรณปองกนความปลอดภยสวนบคคลตลอดระยะเวลาทปฏบตงาน ดงนนผลกระทบกบพนกงานจงอยในระดบตำา และเมอ



พจารณาผลกระทบตอประชาชนในพนท พบวา จะไมสงผลกระทบกบประชาชนในพนทเนองจากชมชนทอยใกลบรเวณดงกลาวมากทสด คอ บานหางฮง มระยะหางจากบรเวณสถานตรวจวดอากาศหลกประมาณ 2.17 กโลเมตร ดงนนผลกระทบกบประชาชนจงอยในระดบตำา (ดงรปท 7.5.2-1)




รปท

7.5.

2-1

: ระย

ะหาง

จากบ

รเวณ

สถาน

ตรวจ

วดอา

กาศ

หลก

(MS )

ถงช

มชนใ

นพนท

ศกษา


7.5.2.2.1.2 การประเมนผลกระทบทางสขภาพตอประชาชนในชมชนรอบโรงไฟฟาแมเมาะจากการไดรบสารปรอท

ในการประเมนผลกระทบทางสขภาพของปรอททระบายออกทางปลองของโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7 ตอสขภาพของคนจากการแพรกระจายในบรรยากาศ ตลอดจนจากการไดรบสมผสปรอท ทางการรบประทานอาหารและการดมนำาทมปรอทปนเป อน มรายละเอยดดงน


(1.1)คณสมบตของปรอทปรอททพบในรปธาตปรอทจะมพษตอสงมชวต มสตร

ทางเคม คอ Hg มสถานะเปนของแขงและของเหลวในสภาพอากาศทวไป และมสถานะเปนของเหลวในอณหภมหอง ลกษณะมสขาวคลายเงน สามารถระเหยเปนไอได มจดเดอดอยท 356.9 องศาเซลเซยส มจดเยอกแขงอยท -38.87 องศาเซลเซยส มความถวงจำาเพาะเทากบ 13.545 และมความสามารถละลายนำาตำา ในขณะท Dimethylmercury มแนวโนมทจะเคลอนทไปกบกาซออกสบรรยากาศภายนอก ภายใตสภาวะทเปนกรดและมแสงอลตราไวโอเลต Dimethylmercury จะไมคงตวและถกเปลยนไปเปน Methylmercury ซงอาจตกตะกอนหรอถกเปลยนไปเปนธาตปรอท สำาหรบปรอททเกดขนเองตามธรรมชาตเกดจากการสลายตวของสนแรทมปรอทเปนองคประกอบ ปรอททถกปลอยทงออกสธรรมชาตหากไมมการควบคมทดปรอทสามารถตกคางในธรรมชาตได 2 กลม คอ ปรอท อนนทรยในรปโลหะหนกทเปน Metallic และปรอทอนทรยในรปของสารประกอบปรอทพวก Alkyl Compound (Methyl, Ethyl), Alkoxyalkyl Compound (Compound Mature) และ Aryl Compound (Phenyl Mercurials) PCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-197


(1.2)ความสมพนธระหวางคณสมบตของปรอทและชองทางการสมผสกบปรอท

ปรอทสามารถเขาสรางกายไดโดยทางปาก ทางผวหนงและการหายใจ เมอเขาสรางกายแลวจะผานเขาสกระแสเลอดและกระจายไปตามเนอเยอและอวยวะตางๆ รายละเอยดผลกระทบตอสขภาพจากการไดรบปรอท ดงแสดงในตารางท 7.5.2-12

ตารางท 7.5.2-12ผลกระทบตอสขภาพของมนษยจากการไดรบปรอท

การสมผส ลกษณะการเกดผลกระทบทางการหายใจ - การหายใจเขาไป ทำาใหเกดการระคายเคองทางเดนหายใจรนแรง มอาการเจบคอ

ไอ เจบปวด เจบหนาอก หายใจตดขด ปวดศรษะ กลามเนอออนลา หลอดลมอกเสบ ปอดอกเสบ

ทางผวหนง - สมผสถกผวหนง สามารถดดซมผานผวหนงได เปนผนแดงและทำาใหปวดแสบปวดรอน

กนหรอกลนเขาไป

- การกลนหรอกนเขาไปทำาใหแสบไหมปาก หลอดอาหาร ทำาใหเปนแผล มอาการปวดทอง อาเจยน และทองรวง ทำาใหหวใจเตนออนลง

ถกตา - การสมผสถกตาทำาใหแสบไหม เปนตาแดง และเจบปวด ทำาใหการมองเหนไมชดเจน

ทมา : http://msds.pcd.go.th/



(2) การประเมนการตอบสนองตอปรมาณการสมผส (Dose-response Assessment)

การศกษาในคน: Piikivi และ Hanninen (1989) ศกษาอาการและการแสดงอาการทางดานจตใจคนงานโรงงานแบตเตอร 60 คน ทสมผสไอระเหยของปรอทเปนระยะเวลาตงแต 8.2-19.2 ป เปรยบเทยบกบกลมควบคม พบวา กลมทสมผสปรอทมระดบปรอทเฉลยในเลอด 10 ไมโครกรม/ลตร และมระดบของปรอทในปสสาวะ 17 ไมโครกรม/ลตร และพบวากลมทสมผสปรอทมปญหาดานความจำาและการนอนหลบสงกวากลมเปรยบเทยบอยางมนยสำาคญทางสถต นอกจากน ยงมรายงานวากลมนมอาการโกรธงาย เหนอยลา และสบสนสงกวา

การทดลองในสตวทดลอง: Berlin และคณะ (1969) ทำาการทดลองในหน กระตาย และลง ตอการไดรบไอระเหยของปรอททความเขมขน 1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร เปนระยะเวลา 4 ชวโมง แลววดการดดซมและการแพรกระจายของปรอทในสมอง เปรยบเทยบกบสตวทไดรบการฉดปรอทในความเขมขนทเทากนเขาสเสนเลอด พบวา ปรอทสะสมในสมองจากการสดดมสงกวาการสะสมจากการฉดเขาเสนเลอดถง 10 เทา Baranski และ Szymczyk (1973) รายงานวาหนทดลองเพศเมยทสมผสไอระเหยของปรอททความเขมขน 2.5 มลลกรม/ลกบาศกเมตร เปนระยะเวลา 3 สปดาห กอนการผสมพนธและการตงครรภ 7-20 วน พบวาจำานวนลกหนทมชวตรอดมจำานวนลดลง


(3.1)การประเมนผลการแพรกระจายของปรอทจากอากาศสดน พชผก และสตว

วงจรการแพรกระจายของปรอททระบายจากปลองของโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7 รวมกบปลองของโรง



ไฟฟาแมเมาะเดม ไปยงตวกลางสงแวดลอมตางๆ ไดแก ดน นำา พชผก สตว และสตวนำาตางๆ ดงแสดงในรปท 7.5.2-2

ในการประเมนผลกระทบการแพรกระจายของปรอทสสงแวดลอม เชน ดน พช และสตว จะใชปรมาณปรอททไดมาจากการคาดการณดวยแบบจำาลองทางคณตศาสตร CALPUFF ในการคำานวณ ซงเปนการคาดการณปรมาณความเขมขนของปรอทในบรรยากาศเฉลย ณ เวลาตางๆ ในกรณทมการดำาเนนงานของโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7 รวมกบโรงไฟฟาแมเมาะปจจบน ซงคาทจะนำามาใชในการคำานวณจะใชคาความเขมขนของปรอทในบรรยากาศสงสดทคาดการณไดโดยปกต

สารปรอททตกลงสพนดนจะมกระบวนการตามธรรมชาตในการกำาจดสารปรอทออกจากดน เชน การลอยกลบเขาสบรรยากาศ การถกชะลางออกจากหนาดน และการซมลงสดนชนลกลงไป แตสำาหรบการประเมนผลการแพรกระจายของสารปรอททระบายออกจากโรงไฟฟาแมเมาะ ไปยงตวกลางตางๆในสงแวดลอม คณะผศกษาไดพจารณาสารปรอทจากบรรยากาศทตกลงสพนผวดนและมการผสมกลมกลนเปนเนอเดยวกบดน ซงเมอพชดดซมสารอาหารทางรากจากดนทมสารปรอทปนเป อน สารปรอทจะแพรจากดนเขาสพช นอกจากนยงมอนภาคของสารปรอทบางสวนทตกลงมาจากบรรยากาศและเกาะอยบนพนผวของใบพช เมอสตวมากนพชกจะไดรบสารปรอทเขาสรางกาย แตอยางไรกตาม สตวจะมกระบวนการในการกำาจดสารปรอทออกจากรางกายได เชน การขบถาย การหายใจ หรอกระบวนการทางเมตาบอลสม เปนตน



พชผก

อากาศ

แหลงกำาเนด

ดน

สตว ผรบ

นำาสตวนำา

รปท 7.5.2-2 : วงจรการแพรกระจายของสารปรอทสสงแวดลอม (Fjeld et al., 2007)

(3.1.1) การประเมนผลการแพรกระจายของปรอทในดน

สารปรอททระบายออกจากปลองระบายของโรงไฟฟาแมเมาะ มโอกาสทจะตกลงสพนดน และแพรกระจายในดน โดยPCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-201


ทวไปปรอททแพรกระจายในดนสวนใหญมคาตำา ในดนทไมมการปนเป อนจะมความเขมขนของปรอทโดยเฉลยประมาณ 0.07 ไมโครกรม/กรม สวนดนทมการปนเปอน จะมความเขมขนของปรอทสงกวา 500 ไมโครกรม/กรม และมระยะเวลาทคงตวอยในดนนานถง 1,000 ป (UNEP, 1984) สำาหรบระดบความเขมขนของปรอทในดนรอบบรเวณพนทโรงไฟฟานน ไดใชคาทไดจากการคำานวณ ดงนน ในการประเมนการแพรกระจายของสารปรอทในอากาศทมโอกาสปนเป อนลงสดน จงประยกตใชสตรในการคำานวณดงตอไปน

การคำานวณฟลกซการเกาะตวของปรอทบนผวดน (Fjeld et al., 2007)

jd = (1 − fv)vdCa โดยท jd คอ ฟลกซการเกาะตวของสารปรอทบน

ผวดน (Deposition flux to the surface)

fvคอ สวนของสารปรอททรบโดยพช (Fraction of the contaminant intercepted by vegetation) ใหคาเปน 0.25 ในกรณทไมมขอมล

vd คอ ความเรวของการตกลงบนพนดนของสารปรอท (Deposition velocity สำาหรบในกรณของการคดกรอง IAEA (2001) แนะนำาใหใชท 1 เซนตเมตร/วนาท (cm/s) สำาหรบทงอนภาคเปยกและแหงทตกลงมา

Ca คอ ความเขมขนปรอททปนเป อนอยในบรรยากาศ (Contaminant concentration in air)



ในทนใชปรมาณของสารปรอททพบสงสดจากการคาดการณ คอ 5.610-5 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร (ความเขมขนของปรอทในบรรยากาศเฉลย 1 ชวโมง จากการดำาเนนการของโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7 ตรวจพบทพกด 579800E, 2023800N) มาคำานวณแทนคาตางๆ ลงในสตรดงตอไปน

jd = (1 – 0.25) 0.01 m/s (5.610-5 )g/m3 3600 s/hr 24 hr/d 365 d/yr

jd = 13.245 g/(m2.yr) หรอ 0.0132 mg/(m2.yr)

การคำานวณความเขมขนของสารปรอทในดน (Fjeld et al., 2007)

Cs(t) = jd

ks ρBZ R[ 1−exp(−k s t s/e) ]

โดยท Cs(t) คอ ความเขมขนของสารปรอทในดนตามระยะเวลา (Contaminant concentration in soil)

ks คอ คาคงทของการลอยตวกลบเขาไปสในอากาศของอนภาคสารปรอท (Resuspension rate constant)

B คอ ความหนาแนนรวมของดน (Bulk soil density) กำาหนดท 1.3 g/cm3 หรอ 1,300 kg/m3 (มณฑนย, บทเรยนออนไลน) โดยความหนาแนนของดนสวนใหญอยท 1,000-1,800 กโลกรม/ลกบาศกเมตร ดนชนบนมคาความหนาแนนรวมเฉลยประมาณ 1,300 กโลกรม/ลกบาศกเมตร



ZR คอ ความลกของดนชนรากพช (Depth of the root zone) กำาหนดท 0.15 เมตร (Fjeld et al., 2007)

ts/e คอ ระยะเวลาในการสมผสดน (Soil exposure time)

การคำานวณคา ks สามารถคำานวณไดจากสตร

d

svkK

โดยท K คอ คาคงทการลอยตว (Suspension factor: L-1) โดยปจจยทมผลตอคาน คอ ชนดของดน สภาวะอากาศ และระดบการรบกวนดน มคาอยระหวาง 10-5 - 10-8 m-1 (Sehmel 1984; NRC 1992) ในทนเลอกคา 10-5 เพราะบรเวณพนทโรงไฟฟามการรบกวนดน

แทนคา K และ vd ลงในสตร ดงตอไปนks = 10-5 m-1 0.01 m/s 3,600 s/h 24 h/d 365

d/yr = 3.15 yr-1

แทนคา ks ลงในสตร ดงตอไปน โดยกำาหนดใหระยะเวลาการสมผสดนเปนอนฟนต (∞)

Cs (t∞) = 13.245 g/ (m2.yr)3.15 yr-1 1,300 kg/m3

0.15 m= 13.245 g/ (m2.yr)

3.15 yr-1 1,300 kg/m3 0.15 m

= 0.021 g/kg หรอ 0.000021 g/g

ผลจากการคำานวณคาความเขมขนของปรอทในดน โดยใชคาความเขมขนของปรอทในบรรยากาศเฉลย 1 ชวโมง สงสด บรเวณพนทโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7 พกด 579800E, 2023800N พบวามคาความเขมขนของปรอทในดนPCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-204

[1-exp(-3.15 yr-1 ∞)]


เทากบ 0.021 ไมโครกรม/กโลกรม หรอ 0.000021 ไมโครกรม/กรม ซงมคาตำามากเมอเทยบกบความเขมขนเฉลยของปรอทในดนทไมมการปนเป อน (ประมาณ 0.07 ไมโครกรม/กรม) (UNEP, 1984) และความเขมขนของปรอทในดนทเปนพษตอสงมชวตเทากบ 1 ไมโครกรม/กรม นำาหนกแหง (ANZECC, 1998)

(3.1.2) การประเมนผลการแพรกระจายของปรอทในพช

จากวงจรการแพรกระจายของสารปรอทจากอากาศสพนดน พบวา ปรอททปนเป อนในดน มโอกาสทจะแพรกระจายสพชผานการดดซมทางราก การตกลงบนพนผวของใบพช และการดดซมจากทางใบ โดยสารปรอทจะถกกำาจดออกจากพชผานการคายนำา รวมถงปจจยภายนอก ซงประกอบดวย ลม ฝน และการเสอมสลายของสาร ในการประเมนการแพรกระจายของสารปรอทในพชน จะคำานวณโดยใชสตรดงตอไปน

uv

dvv CCC

โดยท Cvคอ ความเขมขนของสารปรอททปนเป อนอยในผก (M(c)/M(v,wet) (Contaminant concentration in vegetation)

dvC คอ ความเขมขนสารปรอททงหมดทมา

จากการสะสมอยบนพนผวใบ (Concentration to the total due to deposition on foliage)

uvC คอ ปรมาณความเขมขนสารปรอท

ทงหมดทมาจากการดดซมจากรากพช (Concentration to the total due to uptake from the soil)

การคำานวณคา dvC สามารถคำานวณไดจากสตรตอไปน


)]

tkexp(

1[Yk

TCvfC e,vvv

vadvdv


โดยท Tv คอ คาการลำาเลยงสารปรอท (Translocation factor) กำาหนดคาเทากบ 1 สำาหรบกรณเปนผกกนใบ และ 0.1 สำาหรบกรณพชผลทางการเกษตรอนๆ (Fjeld et al., 2007)

tv,eคอ ระยะเวลาของการสมผสสารปรอทของพชผก (Exposure time for vegetation) ในกรณนกำาหนดระยะเวลาตงแตปลกผกจนเกบเกยวไดเทากบ 60 วน (www.vegeteb.com)

kv คอ คาคงทของการกำาจดสารปรอทออกจากพชผก (Vegetative removal rate constant) กรณไมมขอมล กำาหนดคาท 0.05 d-1 (IAEA, 2001)

Y คอ ผลผลตพชผก (Vegetative yield) กโลกรม (ปรมาตรนำาหนกเปยก) ตอตารางเมตร (kg(v,wet)/m2) ในทนกำาหนดนำาหนกผกกนใบเทากบ 2 kg(v,wet)/m2 (Fjeld et al., 2007)

แทนคาลงในสตร ดงตอไปน

C vd= 0. 25¿0 . 01m/s ¿ 0 .000056 μg/m3¿ 3600s/h¿24h/d ¿1

[2kg( v,wet ) /m2×0 . 05d−1 ][1−¿ exp(−¿ 0.05d−1×60d )] ¿¿

C vd = 0.12 g/kg (v, wet)


(t∞)vuv C

sBC


ผลจากการคำานวณพบวาปรมาณปรอททมโอกาสสะสมอยในใบของพชผกเทากบ 0.12 ไมโครกรม/กโลกรม (นำาหนกเปยก)

การคำานวณคา uvC สามารถคำานวณไดจากสตรตอไป

น

โดยท Bv คอ ปจจยการสะสมดานชววทยา (Bioaccumulation factor [M(s)/M(v,wet)]) หรอ อตราสวนความเขมขนของสารปรอท มคาเทากบ 0.3 kg(s)/kg(v,wet) (Fjeld et al., 2007 หนา 194)

แทนคาลงในสตร ดงตอไปนCu

V = 0.3 kg/kg(v,wet) x 0.021 g/kg= 0.0063 g/kg (v,wet)

แทนคา uvC ลงในสตร

uv

dvv CCC

เพอคำานวณคาความเขมขนของสารปรอททปนเป อนอยในผก

Cv = 0.12 g/kg (v,wet) + 0.0063 g/kg (v,wet)

= 0.1263 g/kg (v,wet)ดงนน หากประชาชนบรโภคพชผกทปลกในบรเวณ

พนทใกลเคยงโรงไฟฟาแมเมาะ จะมโอกาสไดรบสารปรอททปนเป อนในพชผกประมาณ 0.1263 ไมโครกรม/กโลกรม (นำาหนกเปยก) ของพชผกทบรโภค

(3.1.3) การประเมนผลการแพรกระจายของปรอทในสตว



สตวทกนพชเปนอาหาร เชน วว อาจไดรบสารปรอททแพรกระจายจากอากาศลงสพนดนและสะสมอยในพชหรอผกกนใบทเปนอาหารของสตว ดงนนในการประเมนการแพรกระจายของสารปรอท ทงในเนอสตวและนม สามารถทำาการคำานวณไดโดยใชสตรดงตอไปน

Cmilk = UvCvFmilk (Fjeld et al., 2007)Cmeat = UvCvFmeat

โดยท Cmilk คอ ความเขมขนของสารปรอททปนเปอนในนำานม (Contaminant concentration in milk)

Cmeatคอ ความเขมขนของสารปรอททปนเป อนในเนอ (Contaminant concentration in meat)

Fmilk คอ คาการถายโอนในนำานม (Milk transfer factor) Fjeld et al. (2007) กำาหนดคาท 4.7 10-4 d/L (milk)

Fmeat คอ คาการถายโอนในเนอสตว (Meat transfer factor) Fjeld et al. (2007) กำาหนดคาท 1.0 10-2 d/kg (meat)

Uv คอ อตราการกนพชผก (Uptake rate of vegetation) สมมตวาววมอตราการไดรบพชผกท 40 กโลกรม/วน (ววทโตเตมวย นำาหนกประมาณ 400 กโลกรม จะกนหญาสดประมาณ 40 กโลกรม/วน http://www.dld.go.th/transfer/th/



index.php?option=com_content&task=view&id=4710&Itemid=68)

แทนคาตางๆ ลงในสตรดงตอไปนCmilk = 40 kg/d 0.1263 g/kg(v,wet)

4.7 10-4 d/L= 0.00237 g/L

Cmeat = 40 kg/d 0.1263 g/kg(v,wet) 1.0 10-2 d/kg

= 0.05 g/kg

ดงนน หากสตวกนพช เชน ววกนพชหรอผกทไดรบการปนเป อนของสารปรอท ซงปลกในบรเวณพนทใกลเคยงกบโรงไฟฟาแมเมาะอาจไดรบสารปรอทเขาสรางกายซงจากการคำานวณ พบวา สารปรอทปนเป อนในเนอและในนำานมวว 0.05 ไมโครกรม/กโลกรม (510-5 มลลกรม/กโลกรม) และ 2.3710-3 ไมโครกรม/ลตร (2.3710-6 มลลกรม/ลตร) ซงคาดงกลาว มคาตำากวาคามาตรฐานอาหารทวไปและนำาดมตามประกาศของกระทรวงสาธารณสข ตามลำาดบ (คามาตรฐานการปนเป อนของสารปรอทในอาหารทวไป มคาไมเกน 0.02 มลลกรม/อาหาร 1 กโลกรม, ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 98, 2529 และคาเกณฑนำาดมเพอการบรโภคในภาชนะบรรจมดชด ใหมการปนเป อนของสารปรอทไดไมเกน 0.002 มลลกรม/ลตร, ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 61, 2524)

(3.1.4) การประเมนผลการแพรกระจายของปรอทในนำาและในปลา

จากการตรวจวดความเขมขนของสารปรอทในแหลงนำาผวดนในบรเวณโครงการโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7 จำานวน 3 สถาน โดยทำาการเกบตวอยางในเดอนพฤศจกายน 2554 ผลการตรวจวดคณภาพนำา พบวา ปรมาณปรอทใน



แหลงนำาทง 3 สถาน พบวา ปรมาณปรอทดงกลาวมความเขมขนนอยกวา 0.0005 มลลกรม/ลตร จากขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวาปรมาณของสารปรอททปลอยออกจากปลองโรงไฟฟาแมเมาะ และแพรกระจายลงสแหลงนำาใกลเคยง มปรมาณทตำามากจนไมสามารถตรวจวดได ดงนน การแพรกระจายของสารปรอทจากแหลงนำาใกลเคยงกบพนทโรงไฟฟาแมเมาะไปสสตวนำาจงมโอกาสเกดขนนอยมากเชนกน

อยางไรกด จากการศกษาปรมาณปรอทในเนอปลา ทสมเกบตวอยางจากอางเกบนำาแมเมาะ เมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2554 พบวามปรมาณเมทธลเมอรควร (Methylmercury) ในเนอปลาจำานวน 8 ชนด (10 ตวอยาง) เฉลย 9.9310-5 มลลกรม/กโลกรม ซงมคาอยในเกณฑมาตรฐานอาหารทมสารปนเป อน ตามประกาศของ Codex Standard 193-1995 ทกำาหนดให Methylmercury สามารถปนเป อนไมเกน 0.5 มลลกรมตอกโลกรม ในปลากนพช และไมเกน 1 มลลกรม/กโลกรม ในปลาลาเหยอ

(3.2)การประเมนการไดรบสารปรอทในเชงปรมาณในคน

สำาหรบในกระบวนการของธรรมชาตปรอทในบรรยากาศสามารถตกลงสพนดนและนำา พชผก หรอสตวขนาดเลกเปลยนรปสารปรอทเปน Methylmercury โดยสามารถสะสมอยในหวงโซอาหารของสงมชวต โดยเฉพาะในปลา สำาหรบประชาชนโดยทวไป วถทางทสำาคญทสดของการไดรบสารปรอท คอ การกนอาหารทม Methylmercury ปนเป อน เชน ปลา หรอสตวนำาอนๆ

สารปรอทอนทรยทรบเขารางกายมนษยจากการกนประมาณรอยละ 15 ถกดดซมโดยระบบทางเดนอาหาร การดดซมสารปรอทอนทรยในสตวทอายนอยมแนวโนมสงกวาในสตวทมอายมาก หลงจากการดดซมสารปรอทผานระบบทางเดนอาหาร สารปรอทอนทรยเหลานจะแพรกระจายไปยงตบและไต โดยมความเขมขนสงสดทไต ถง



แมวาความเขมขนทสะสมในสมองมนอยกวา แตสารปรอทอนทรยคงอยในสมองนานกวาอวยวะสวนอนๆ ของรางกาย

สวน Element mercury หรอ Metallic mercury จะเกดขนในระหวางกระบวนการเผาไหมถานหนทอณหภมสง โดยธาตปรอทในถานหนทเปนสารระเหยจะกลายตวเปนไอปรอท (Element mercury vapor) (US.EPA.2006) Element mercury หรอ Metallic mercury ซงเปนสารทสามารถระเหยได และประมาณ 70-80% ของสารนถกดดซมผานระบบทางเดนหายใจได เนองจากคณสมบตทสามารถละลายไดในไขมนและในเนอเยอเซลล สารนจงสามารถแพรผานโลหตสสมองและสทารกในครรภได โดยจะคงอยในสมองนานทสด การดดซมสารนผานระบบทางเดนอาหารเปนไปไดนอยมาก (ATSDR, 2006)

การสมผสสาร Element mercury หรอ Metallic Mercury จะสงผลตอระบบประสาทของรางกายมนษยและสตว ทำาใหเกดความผดปกตของระบบประสาทและอารมณ (รวมถงมอสน ความแปรปรวนทางอารมณ ความบกพรองทางการนกคดและการเคลอนไหว)

การประเมนการไดรบสารปรอทในคน จะคำานวณการไดรบ Methylmercury จากการกน และ Element mercury vapor จากการหายใจ

ดงนน ในการประเมนการไดรบสารปรอทในคน จะคำานวณการไดรบ Methylmercury จากการกน และ Element mercury vapor จากการหายใจ และจากเอกสาร United State Environmental Protection Agency (U.S.EPA.) ไดกำาหนดคา RfD (Reference Dose) และคา RFC (Reference concentration) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 7.5.2-13

ตารางท 7.5.2-13PCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-211


ระดบการไดรบสารปรอททยอมรบไดหรอปรมาณทปลอดภยตอมนษย

การไดรบสารปรอท

Experimental dose

UF MF RfD หรอ RfC

Methylmercury (ทางการกน) 1/

NOAEL = 0.857-1.472 ไมโครกรม/กโลกรม/วน

10 1 RfD = 110-4 ไมโครกร

ม/กโลกรม/วนElement mercury vapor (ทางการหายใจ) 2/

LOAEL = 0.025 มลลกรม/ลบ.ม. ท 8 ชม.LOAEL = 0.009 มลลกรม/ลบ.ม. (สมผสตอเนอง)

30 1 RfC = 310-4

มลลกรม/ลบ.ม.

ทมา: 1/ http://www.epa.gov/iris/subst/0073.htm2/ http://www.epa.gov/iris/subst/0370.htm



โดยท NOAEL (No-Observed-Adverse-Effect Level)*

คอ ระดบของการไดรบหรอมอตราการไดรบสงคกคามทสงทสดโดยไมกอใหเกดอาการอนไมพงประสงค

LOAEL (Lowest-observed-adverse-effect level)*

คอ ระดบของการไดรบหรอมอตราการไดรบสงคกคามทตำาทสดโดยทยงกอใหเกดผลอนไมพงประสงค

UF คอ Uncertainty FactorMF คอ Modifying FactorRfD คอ การไดรบสารปรอทจากการกนตามท

U.S. EPA แนะนำา (Reference Dose)RfC คอ การไดรบสารปรอทจากการหายใจตามท

U.S. EPA แนะนำา (Reference Concentration)

* ทมา: www.healthcarethai.com/ การ ประเมนความเสยงสขภาพ : การประเมนขนาดสมผสกบการตอบสนอง

ในการประเมนการไดรบสารปรอทตอผลกระทบทางสขภาพในคน ทำาโดยคำานวณ Hazard quotient (HQ) (U.S. EPA, 1997, Risk Assessment เพอการจดการสารเคมของประเทศ ดร.สเทพ เรองวเศษ พ.ศ. 2551) ทงจากการกนและการหายใจ จากสตรดงแสดงตอไปน

การประเมนผลกระทบทางสขภาพจากการสมผสทางการกน


http://www.healthcarethai.com/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3


RfDDHQ

การประเมนผลกระทบทางสขภาพจากการสมผสทางการหายใจ

RfCCHQ

โดยท HQ คอ Hazard QuotientD คอ ปรมาณการสมผสเฉลยตอวน C คอ ความเขมขนของสารปรอทในบรรยากาศ

การอธบายคา HQ เปนดงนกรณมคา HQ นอยกวาหรอเทากบ 1 แสดงวา ปรมาณ

สารเคมทรางกายไดรบไมมากพอ ทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพอนามยได

กรณมคา HQ มากกวา 1 แสดงวา ปรมาณสารเคมทรางกายไดรบเกนคามาตรฐาน หรอถอวาอยในระดบทไมปลอดภยตอสขภาพ จำาเปนตองมมาตรการในการดำาเนนการแกไขหรอลดปรมาณการปนเป อนของสารเคม

(3.2.1) การประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการสมผสทางการกน

ปรมาณความเขมขนของสารปรอททเขาสรางกายโดยการกนพช กนเนอ และจากการดมนมทไดจากการคำานวณขางตนมคาเทากบ เทากบ 0.1263 ไมโครกรม/กโลกรม 0.05 ไมโครกรม/กรม และ 0.00237 ไมโครกรม/ลตร ตามลำาดบ และปรมาณปรอททตรวจพบในเนอปลาทจบไดจากอางเกบนำาแมเมาะ มคาเฉลยเทากบ 0.0993 ไมโครกรม/กรม หรอ 9.9310-2 มลลกรม/กโลกรม



สำาหรบสตรทวไปทใชในการคำานวณปรมาณการไดรบสารปรอทโดยรวม3/ (สมการท 1) และเฉลยตอวน (สมการท 2) จากการหายใจ การบรโภค และการซมผานผวหนง คอ

dt)t(BW)t(C)t(CRD te

0T (1)

te0 avgt

dt/)]t(BW/)t(C)t(CR[D~(2)

โดยท DT คอ อตราการไดรบสารเคม (Dose)D~ คอ ปรมาณการไดรบสารเคมเฉลยตอวน

(Average Daily Dose)CR(t) คอ อตราการสมผสสารเคม (Contact

Rate) หนวยอาจเปนปรมาตรนำา หรออากาศตอวน หรอปรมาณอาหารตอวน

C(t) คอ ความเขมขนของสารเคมจากการตรวจวด (Contaminant Concentration)

BW คอ นำาหนกตว (Body Weight) ซงนำาหนกตวเฉลยในเดกอาย 1-6 ป เทากบ 15 กโลกรม และในผใหญเทากบ 70 กโลกรม

ทงน ขอมลจากแผนอาหารและโภชนาการแหงชาต ตามแผนพฒนาฯ ฉบบท 8 (2540-2544) พบวา คนไทยในประเทศไทย บรโภคปลาและเนอสตวเฉลย 125 กรม/คน/วน ผกเฉลย 114 กรม/คน/วน และนมเฉลย 33 มลลลตร/คน/วน

นอกจากน จากการสมภาษณกลมตวอยางเกยวกบพฤตกรรมการบรโภคเนอปลาในพนทใกลเคยงโรงไฟฟาแมเมาะ จำานวน 20 ครอบครว (1 ครอบครวมสมาชกเฉลยจำานวน 4 คน) พบวา ประชาชนในพนทบรโภคเนอปลาเฉลย 1 กโลกรม/ครอบครว/วน (ในปลา 1 กโลกรม จะมสวนทบรโภคไดประมาณ 540 กรม ทมา : PCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-215


องคการอาหารและการเกษตรแหงสหประชาชาต) โดยใน 1 สปดาห จะบรโภคปลาเฉลย 3 วน ซงสอดคลองกบสมาคมโรคหวใจสหรฐอเมรกาทแนะนำาใหบรโภคเนอปลาเฉลย 2-3 ครง/สปดาห

ถาหากอตราการไดรบปรอท ความเขมขนของปรอทและนำาหนกตวคงทตามระยะเวลา สตรทใชในการคำานวณปรมาณการไดรบปรอทโดยรวม (สมการท 3) และเฉลยตอวน (สมการท 4) คอ

DT = BWCt.CR e

(3)

D~ = avg

e)t(BWCt.CR

(4)สำาหรบการสมผสสารปรอทเปนชวงๆ จงใชสตรการ

คำานวณความถของการสมผสในรายป โดยปรบจากสมการท 3 เปนสมการท 5 และสมการท 4 เปนสมการท 6

DT = BWtCv.CR ey

(5)

D~ = avg

ey)t(BWtCv.CR

(6)โดยท vy คอ ความถของการไดรบสารเคม

(Exposure Frequency)(t)avg เปนการคดคำานวณตอวน โดยนำาอายขย

เฉลย (EPA กำาหนดอายขยเฉลยของคนปกตไวท 70 ป) คณกบ 365 วน

te คอ ระยะเวลาของการดำาเนนการโรงไฟฟา เฉลยอยท 30 ป

วธการคำานวณผกD~

= (0.144 kg/d) (0.0001210-3 mg/kg) (7 d/wk) (52 wk/yr) (30 yr)

(70 kg) (70 yr) (365 d/yr)PCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-216


= 0.181,788,500

=110-10 mg/kg.dนอเD~

= (0.125 kg/d) (0.0510-3 mg/kg) (7 d/wk) (52 wk/yr) (30 yr)

(70 kg) (70 yr) (365 d/yr)= 0.0682

1,788,500=3.8110-8 mg/kg.d

นมD~ = (0.033 L/d) (0.002310-3 mg/L) (7 d/wk) (52 wk/yr) (30 yr)

(70 kg) (70 yr) (365 d/yr)= 8.28 10-4

1,788,500=4.63 10-10 mg/kg.d



D~เนอปลา = (0.25 kg/d) (0.0993 mg/kg) (3

d/wk) (52 wk/yr) (30 yr)(70 kg) (70 yr) (365 d/yr)

= 116.181 1,788,500

=6.49 x 10-5 mg/kg.dในการคำานวณความเสยงจากการสมผสปรอท

ผานการบรโภคเนอปลา ไดประเมนตามอตราแนะนำาการบรโภคเนอปลาเฉลย 2-3 ครง/สปดาห (ทมา : สมาคมโรคหวใจสหรฐอเมรกา) และจากขอมลการสมภาษณของกลมตวอยางในพนทใกลเคยงพนทโครงการ

ดงนน สามารถคำานวณคา HQ ดงรายละเอยดตอไปน

HQ ผก = 1 10-10 mg/kg.d1 10-4 mg/kg.d

=1 10-6

HQ เนอ = 3.81 10-8 mg/kg.d1 x 10-4 mg/kg.d

=3.81 10-4

HQ นม = 4.63 10-10 mg/kg.d1 10-4

=4.63 10-6

HQ ปลา = 6.49 x 10-5 mg/kg.d1 x 10-4

=0.649การคำานวณความเสยงจากการไดรบสารปรอททปน

เป อนในอาหารหลายชนด ทำาไดโดยการรวมคา Hazard Quotient แตละชนดเขาดวยกน ดงสตร

HI = ∑i HQn

HI = 1 10-6 + 3.81 10-4 + 4.63 10-6 + 0.649PCT/ENV/RT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-218


= 0.0032 + 0.649= 0.6493

คา HI อธบายเชนเดยวกบ HQในการคำานวณไดพจารณาการไดรบสารปรอททปน

เป อนในอาหารในภาพรวม ประกอบดวย เนอสตว เนอปลา ผก และนม ผลจากการคำานวณพบวาคา HI มคาเทากบ 0.6493 ซงเปนคาทนอยกวา 1 แสดงวาความเขมขนของสารปรอททไดรบทางการบรโภคมปรมาณไมมากพอทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพได เพราะมคา HI นอยกวา 1 ซงคา HI กอธบายเชนเดยวกบคา HQ

(3.2.2) การประเมนผลกระทบตอสขภาพจากการสมผสทางการหายใจการประเมนผลกระทบทางสขภาพของประชาชนทอาศยอยรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง จากการไดรบสมผสกาซ NO2 และ SO2 โดยใชผลจากการคาดการณดวยแบบจำาลองทางคณตศาสตร CALPUFF รวมกบคาการตรวจวดในบรรยากาศสงสดระหวางป พ.ศ.2550-2554 และเลอกใชคาความเขมขนเฉลย 1 ชวโมง ซงจดเปนกรณเลวรายสด (Worst Case) เมอเปรยบเทยบกบการรบสมผสในระยะเวลาเฉลย 24 ชวโมง และ เฉลย 1 ป โดยสามารถคำานวณไดดงน

RfCCHQ

โดยท HQ คอ Hazard quotientC คอ ปรมาณความเขมขนของสารในบรรยากาศRfC คอ Reference concentration

สำาหรบคา RfC จะใชคาอางองของ เกณฑมาตรฐานปรมาณกาซซลเฟอรไดออกไซด



ในบรรยากาศเฉลย 1 ชวโมง ตามประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 21 (พ.ศ.2544) ดงรายละเอยดตอไปน

RfC NO2 เฉลย 1 ชวโมง = 320ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร

RfC SO2 เฉลย 1 ชวโมง = 780ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร

ดงนน สามารถคำานวณหาคา HQ สงสด ของกาซ NO2 เฉลย 1 ชวโมง และกาซ SO2 เฉลย 1 ชวโมง ในบรรยากาศ บรเวณสถานตรวจวดอากาศหลกไดดงน



กาซไนโตรเจนไดออกไซด (NO2) (บรเวณสถานตรวจวดอากาศหลก)


320 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร= 0.896

กาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) (บรเวณสถานตรวจวดอากาศหลก)


780 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร= 0.705

นอกจากน คณะผศกษาไดคำานวณคา Hazard Index (HI) ดงสมการตอไปน

HI รวม= HQSO2 + HQNO2

ทงน ผลการคำานวณคา HI รวม ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 7.5.2-14






หนา 7-222

ตารางท 7.5.2-14คา Hazard quotient (HQ) ของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2)

และกาซไนโตรเจนไดออกไซด (NO2) บรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง

พนทออนไหว

ผลจากการคาดการณจากแบบจำาลองรวมกบผลการตรวจวด

คา Hazard Quotient (HQ)คา Hazard Index (HI)SO2 เฉลย 1 ชม.

(ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร)

NO2 เฉลย 1 ชม. (ไมโครกรม/ลกบาศก

เมตร)HQ SO2 เฉลย 1

ชวโมงHQ NO2 เฉลย 1

ชวโมง

ศนยราชการแมเมาะ 318.56 139.46 0.408 0.436 0.844บานหวฝาย 216.90 168.79 0.278 0.527 0.806บานหวยคง 158.08 179.67 0.203 0.561 0.764บานแมจาง 205.77 183.05 0.264 0.572 0.836สถานตรวจวดอากาศหลก 549.89 286.87 0.705 0.896 1.601ประตผา 102.00 135.09 0.131 0.422 0.553บานใหมรตนโกสนทร 142.01 128.34 0.182 0.401 0.583บานเสดจ 108.39 139.43 0.139 0.436 0.575บานสบเมาะ 260.51 143.60 0.334 0.449 0.783บานสบปาด 189.59 167.50 0.243 0.523 0.767





หนา 7-223

บานทาส 126.47 123.23 0.162 0.385 0.547วดหางฮงศรทธาราม 32.73 108.35 0.042 0.339 0.381รพสต. สบปาด 78.74 111.24 0.101 0.348 0.449การประปาหวฝาย 36.00 81.68 0.046 0.255 0.301ทมา : บรษท ทม คอนซลตง เอนจเนยรง แอนด แมเนจเมนท จำากด พ.ศ.2556



จากผลการคำานวณคา HQ ของกาซ NO2 เฉลย 1 ชวโมง และกาซ SO2 เฉลย 1 ชวโมง บรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง พบวา มคาตำากวา 1 (ดงแสดงรายละเอยดในตารางท7.5.2-14) แสดงใหเหนวาความเสยงตอสขภาพของประชาชนทอาศยในบรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะ และบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง จากการไดรบกาซ NO2 และกาซ SO2 ทางการหายใจอยในระดบตำา และมปรมาณไมมากพอทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพอนามยได

อยางไรกตามจากผลการคำานวณคา Hazard Index (HI) บรเวณรอบพนทโรงไฟฟาแมเมาะและบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบทง 14 แหง พบวา โดยรวมบรเวณพนทออนไหวตอผลกระทบ 13 แหง ตางมคา HI ตำากวา 1 ซงแสดงใหเหนวามปรมาณไมมากพอทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพอนามยได ยกเวนบรเวณสถานตรวจวดอากาศหลกทมคา HI เทากบ 1.601 เปนคาทมากกวา 1 ซงถอวาอยในระดบทไมปลอดภยตอสขภาพ โดยโครงการไดกำาหนดใหพนทดงกลาวเปนพนทเฝาระวง แตจากการตรวจสอบขอมลพบวาบรเวณดงกลาวเปนพนทของโรงไฟฟาแมเมาะ จะมพนกงานโครงการเขาปฏบตงาน 2 ครง/สปดาห ใชเวลาในการปฏบตงานประมาณ 30 นาท/ครง ผลกระทบกบพนกงานจงอยในระดบตำา ดงนนเพอความปลอดภยของเจาหนาททปฏบตงานในบรเวณสถานตรวจวดอากาศหลก ควรใหพนกงานเฝาระวงผลการตรวจวดคณภาพอากาศในบรรยากาศแบบตอเนอง หากพบวามคาสงเกนกวาคาสงสดทเคยตรวจวดได (คา ตรวจวด NO2 เทากบ 237.11 มคก./ลบ.ม. และคาตรวจวด SO2 เทากบ 424.45 มคก./ลบ.ม.) ควรแจงเตอนใหพนกงานทปฏบตงานในบรเวณดงกลาวสวมใสอปกรณปองกนความปลอดภยสวนบคคลตลอดระยะเวลาทปฏบตงาน และเมอพจารณาผลกระทบตอประชาชนในPCT/ENV/PT5417/10P2074/document.docx

หนา 7-224


พนท พบวา จะไมสงผลกระทบกบประชาชนในพนทเนองจากชมชนทอยใกลบรเวณดงกลาวมากทสด คอ บานหางฮง มระยะหางจากบรเวณสถานตรวจวดอากาศหลกประมาณ 2.17 กโลเมตร ดงนนผลกระทบกบประชาชนจงอยในระดบตำา


(4.1)สรปผลการประเมนความเสยงตอสขภาพจากการแพรกระจายของปรอทสดน พชผก และสตว

สำาหรบการคำานวณปรมาณความเขมขนของปรอททแพรกระจายจากอากาศสดน พชผก และสตว โดยใชความเขมขนของปรอททไดจากการคาดการณโดยใชแบบจำาลองทางคณตศาสตร พบวาปรมาณความเขมขนของปรอททแพรกระจายจากอากาศสดนและพชผกมคาเทากบ 0.021 ไมโครกรม/กโลกรม และ 0.1263 ไมโครกรม/กโลกรม (นำาหนกเปยก) และในกรณการปนเป อนของปรอทในสตว พบวาความเขมขนปรอททปนเป อนในเนอและนำานม มคาเทากบ 0.05 ไมโครกรม/กโลกรม และ 0.00237 ไมโครกรม/ลตร จะเหนไดวาความเขมขนของปรอททปนเป อนในพชผกและสตวมคาตำามากเมอเทยบกบมาตรฐานอาหารทวไปและอาหารทะเล ทกำาหนดใหมคาไมเกน 0.02 และ 0.5 มลลกรม/อาหาร 1 กโลกรม ตามลำาดบ (กระทรวงสาธารณสข, พ.ศ. 2529) สำาหรบปรมาณสารปรอททปนเป อนในนำานมมคาตำากวาเกณฑคณภาพนำาเพอการบรโภคในภาชนะบรรจมดชด ซงคามาตรฐานเกณฑอนโลมสงสดกำาหนดใหมปรอทไดคอ 0.002 มลลกรม/ลตร (กระทรวงสาธารณสข, 2524) ดงนน โอกาสในการสมผสกบสารปรอทของประชาชนทอยใกลเคยงพนทโรงไฟฟาแมเมาะจากการบรโภคนม พชผก หรอเนอจากสตวทกนพชทปลกในบรเวณพนทใกลเคยงโรงไฟฟาแมเมาะเพอเปนอาหาร ตลอดระยะเวลาการดำาเนนการโรงไฟฟา (เฉลย 30 ป) จงมนอยมาก ดงนนโอกาสในการ



เกดผลกระทบทางสขภาพของประชาชนจงมนอยมากเชนกน (ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 7.5.2-15)

ตารางท 7.5.2-15ความเขมขนของปรอททแพรกระจายสดน พชผก และสตว เมอ

เปรยบเทยบกบคามาตรฐานสง

แวดลอมความเขมขนของปรอท (จาก

การคำานวณ)คามาตรฐานของปรอท (ทมา)

ดน 0.021 มคก./กก. หรอ 2.1 10-5 มคก./ก.

คาความเขมขนทเปนพษตอสงมชวต เทากบ 1 มคก./ก. นำาหนกแหง (ANZECC, 1998)

พชผก 0.1263 มคก./กก. (นำาหนกเปยก) หรอ1.26310-4 มก./กก. (นำาหนกเปยก)

มาตรฐานอาหารทวไป เทากบ 0.02 มก./อาหาร 1 กก. (กระทรวงสาธารณสข, 2529)1/

สตวกนพช- นมวว 2.37 10-3 มคก./ล. หรอ

2.3710-6 มก./ล.เกณฑคณภาพนำาเพอการบรโภคในภาชนะบรรจมดชด เทากบ 0.002 มก/ล. (กระทรวงสาธารณสข, 2524)2/

- เนอวว 0.05 มคก./กก. หรอ 510-5 มก./กก.

มาตรฐานอาหารทวไป เทากบ 0.02 มก./อาหาร 1 กก. (กระทรวงสาธารณสข, 2529) 1/

ปลา 0.0993 มคก./กก. หรอ9.9310-2 มก./กก.

ไมเกน 0.5 มก./กก. ในปลากนพช 3/

ไมเกน 1 มก./กก. ในปลาลาเหยอ 3/

ทมา: 1/ ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 98 (พ.ศ. 2529) เรอง มาตรฐานอาหารทมสารปนเปอน

2/ ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 61 (พ.ศ. 2524) เรอง นำาบรโภคในภาชนะบรรจทปดสนท

3/ Codex Standard / FAO

(4.2)สรปผลการประเมนความเสยงตอสขภาพของคนจากการไดรบปรอทจากการกนและการหายใจ



ผลจากการประเมนความเสยงทางสขภาพของประชาชนในพนทรอบโรงไฟฟาแมเมาะจากการไดรบ Methylmecury จากการกน พบวา ในกรณทไดรบปรอททปนเปอนในอาหารซงประกอบไปดวย เนอ ปลา ผก และนม ตลอดระยะเวลาการดำาเนนโครงการ 30 ป พบวามคา HI รวมเทากบ 0.6493 ซงเปนคาทนอยกวา 1 แสดงวาความเขมขนของสารปรอททไดรบทางการบรโภคอาหารมไมมากพอทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพของประชาชนโดยรอบพนทโครงการได และในกรณทไดรบสมผสปรอทจากการหายใจตลอด 24 ชวโมง และไดรบสมผสทกวนจนสนสดโครงการ ผลจากการคำานวณพบวาคา HQ มคาเทากบ 1.87 10-4 ซงเปนคาทนอยกวา 1 แสดงใหเหนวาปรมาณสารปรอททรางกายไดรบทางการหายใจมคาตำามาก ซงเปนปรมาณทไมมากพอทจะกอใหเกดผลขางเคยงตอรางกายหรอสขภาพอนามยได นอกจากน โครงการจะมมาตรการในการตดตามตรวจสอบความเขมขนของปรอทในดน พชผก เนอสตว และเนอปลาทอยในพนท อยางนอยปละ 1 ครง



7.5.2.2.2 ผลกระทบตอพนกงานและเจาหนาทโรงไฟฟา

7.5.2.2.2.1 การประเมนความเสยงตอสขภาพพนกงานโรงไฟฟาจากการสมผสสารเคมทใชในโรงไฟฟาแมเมาะสารเคมทใชในโครงการโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ

เครองท 4-7 เปนสารเคมใชสำาหรบปรบปรงคณภาพนำาใหเหมาะสมตอการใชงานและปองกนการเกดตะกรนและการกดกรอนในระบบทอนำาของการผลตไฟฟารวมถงควบคมแบคทเรย สาหราย (Algae) และรา (Fungi) ซงมจำานวนทงสน 14 ชนด ไดแก (1) แอมโมเนยเหลว (Ammonium Hydroxide) (2) กาซคลอรน (Chlorine) (3) โซเดยมไฮดรอกไซด (Sodium Hydroxide) (4) กรดเกลอ (5) กาซไฮโดรเจน (Hydrogen) (6) กรดกำามะถน 98% (Sulfuric Acid)(7) ปนขาว (Calcium Oxide) (8) เฟอรรคคลอไรด (Ferric Chloride) (9) สารสม (Potassium Alum)(10) Phosphonobutane Tricaboxylic Acid (11) Tricaboxylic Acid (12) กรดโพลเมอรลค (Polymeric Acid) (13) Micro Biocide และ (14) กรดอะดปก (Adipic Acid) จากสารเคมทงหมด 14 ชนดมสารเคม 1 ชนด ทถกจดเปนสารกลม 3 ตามรายการของ IARC (International Agency for Research on Cancer) คอ เปนสารทกอมะเรงในสตวแตยงไมสามารถสรปไดวาจะกอมะเรงในคน (Group 3: Not classifiable as to carcinogenicity to humans) ไดแก กรดเกลอ

ในการประเมนผลกระทบตอสขภาพอนเนองมาจากสมผสสารเคมสำาหรบโครงการน จะดำาเนนการ โดยใชการประเมนเชงปรมาณโดยวธ Health Risk Assessment ซงสารเคมทใชสามารถแพรกระจายสบรรยากาศในรปของกาซ หากพนกงานโรงไฟฟาแมเมาะรบเขาสรางกาย



อาจจะสงผลทำาใหเกดอนตรายตอสขภาพได ดงนน ในการประเมนผลกระทบตอสขภาพของพนกงานโรงไฟฟาแมเมาะ จะทำาการประเมนโดยผานทางการหายใจเปนหลก

การประเมนผลกระทบตอสขภาพพนกงานโรงไฟฟาจากสารเคมในเชงปรมาณ

ในการประเมนผลกระทบตอสขภาพของพนกงานโรงไฟฟาในเชงปรมาณจากการไดสมผสสารเคมทใชในโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ จะสามารถทำาการประเมนในเชงปรมาณไดกบสารเคมเพยง 2 ชนด เทานน คอ แอมโมเนยเหลว (Ammonia hydroxide) และกรดเกลอ (Hydrochloric acid) เนองจากสารเคมทง 2 ชนด ไดมการรวบรวมและศกษาเกยวกบระดบการไดรบสารเคมทยอมรบไดหรอปรมาณทปลอดภยตอมนษยสำาหรบทางการหายใจ และพบวาแอมโมเนยเหลว จดเปนสารเคมทไมกอใหเกดมะเรงในคน และกรดเกลอ จดเปนสารเคมทถกจดเปนสารกลม 3 ตามรายการของ IARC (International Agency for Research on Cancer) คอ เปนสารทกอมะเรงในสตวแตยงไมสามารถสรปไดวาจะกอมะเรงในคน (Group 3: Not classifiable as to carcinogenicity to humans) ดงนน ในการคำานวณปรมาณสารเคมทง 2 ชนดดงกลาวทเขาสรางกายจากการสมผสสารทางการหายใจ จงไดเลอกใชวธ Hazard Quotient (HQ) ซงเปนวธการทเหมาะสมและเปนทยอมรบ รายละเอยดมดงน




(ก) คณสมบตทางกายภาพและเคมของสารเคมแตละชนด

แอมโมเนยเหลว (Ammonium hydroxide)

สตรทางเคม คอ NH4OH สถานะ ณ อณหภมหองเปนของเหลวใส ไมมส มกลนคลายแอมโมเนย จดเดอดอยท 36 องศาเซลเซยส (oC) จดหลอมเหลวท -72oC ความถวงจำาเพาะเมอเทยบกบนำา เทากบ 0.9 ความดนไอมคาเทากบ 115 ท 20oC ละลายนำาไดท 20oC ความเปนกรด-ดาง เทากบ 11.6 อณหภมทสามารถตดไฟไดเอง คอ 615oC

กรดเกลอ (Hydrochloric Acid)สตรทางเคม คอ HCl สถานะ ณ อณหภมหองเปน

ของเหลวและกาซ ไมมส มกลนฉน โดยมจดเดอดท 53oC จดหลอมเหลวท -74oC ความถวงจำาเพาะเมอเทยบกบนำา เทากบ 1.18 ความดนไอมคาเทากบ 190 mmHg ท 25 oC สามารถละลายนำาได

(ข) ความสมพนธระหวางคณสมบตของสารเคมและชองทางการสมผสกบสารเคม

แอมโมเนยเหลว (Ammonium hydroxide)

ทางผวหนง: มนยสำาคญ เปนสารกดกรอนอยางรนแรง สามารถทำาใหผวหนงเกดการระคายเคองได

ทางจมก: มนยสำาคญ เกดการระคายเคองเยอบโพรงจมกถามการสดดมเขาไป

ทางปาก: มนยสำาคญ เกดการระคายเคองเยอทางเดนอาหาร

กรดเกลอ (Hydrochloric acid)



ทางผวหนง: มนยสำาคญ หากสมผสกอใหเกดการระคายเคองเกดผนแดง ปวด และเกดแผลไหม การสมผสกบสารทความเขมขนสงจะกอใหเกดแผลพพองและผวหนงเปลยนแปลง

ทางจมก: มนยสำาคญ หากสมผสกอใหเกดอาการไอ หายใจตดขด เกดการอกเสบ นำาทวมปอด ระบบหายใจลมเหลวและอาจเสยชวตได

ทางปาก: มนยสำาคญ หากกนเขาไปเกดการระคายเคอง กอใหเกดอาการปวดและเกดแผลไหมในปาก คลนไส และทองรวง และอาจทำาใหเสยชวตได

(2) การประเมนการตอบสนองตอปรมาณการสมผส (Dose-response Assessment)

สำาหรบสารทไมกอใหเกดมะเรง สมมตฐานโดยทวไปทใช คอ ผลทางชววทยาทเกดขนหลงไดรบสารเคมในปรมาณทสงกวาระดบ Threshold ซงสามารถสรางไดหลายรปแบบ เชน

LOEL (Lowest Observable Effect Level) เปนปรมาณนอยทสดทกอใหเกดผลทสามารถตรวจพบได

NOEL (No Observed Effect Level) เปนปรมาณทตรวจไมพบผลทางชววทยา

NOAEL (No Observed Adverse Effect Level) ระดบของการไดรบหรอมอตราการไดรบสงคกคามทสงทสดโดยไมกอใหเกดอาการอนไมพงประสงค เชน Lethal Dose (LD50) เปนปรมาณของสารเคมททำาใหสตวทดลองทไดรบสารนนเพยงครงเดยวตายไปเปนจำานวนครงหนง (50%) ของจำานวนเรมตน, Lethal Concentration (LC50) เปนปรมาณของสารเคมททำาใหสตวทดลองทไดรบสารนน (ทางการหายใจ) ในระยะเวลาทกำาหนดไวตายไปเปนจำานวนครงหนง (50%) ของจำานวนเรมตน และ Immediately Dangerous to Life or Health (IDLH) เปนคาความเขมขนสงสดของสารเคม เมอเกดความบกพรองของอปกรณปองกนการหายใจแลว



สามารถอพยพออกจากบรเวณนนภายใน 30 นาท โดยไมกอใหเกดอาการระคายเคองอยางรนแรง หรอมผลตอสขภาพอนามย เปนตน (www.msds.pcd.go.th)

ความสมพนธของปรมาณการสมผสสารเคมกบผลการตอบสนองในหลายรปแบบ ผานการทดสอบในสตวดวยปรมาณการสมผสสารเคมทเปนพษทตองการศกษาในระดบทสงและตำากวาเปนจรง เพอชวยในการหาปรมาณของ Threshold ซงระดบการไดรบสารเคมทยอมรบไดหรอถอวาเปนปรมาณทปลอดภยตอมนษย เรยกวา Reference Dose (RfD) หรอ Acceptable Daily Intake (ADI) การประเมนการตอบสนองตอปรมาณการสมผสสารเคมในสตวทดลอง หรอการสมผสสารเคมในมนษย นำาขอมลจาก MSDS และเอกสาร Integrated Risk Information System (IRIS) ใน www.epa.gov/iris มาใชในการประเมนผลกระทบตอสขภาพ

ขอมลจาก U.S. EPA แสดงระดบการไดรบสารเคมทยอมรบไดหรอปรมาณทปลอดภยตอมนษยสำาหรบทางการหายใจ หรอ Reference concentration (RfC) จากสารเคมทใชในโรงไฟฟาทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-7 ทง 14 ชนด พบวา สามารถทำาการประเมนในเชงปรมาณไดกบสารเคมเพยง 2 ชนด เทานน คอ แอมโมเนยเหลว (Ammonia hydroxide) และกรดเกลอ (Hydrochloric acid) เนองจากสารเคมทง 2 ชนด ไดมการรวบรวมขอมลและการศกษาเกยวกบระดบการไดรบสารเคมทยอมรบไดหรอปรมาณทปลอดภยตอมนษยสำาหรบทางการหายใจทมมากเพยงพอ และสามารถระบระดบ RfC ของสารทงสองตวนได ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 7.5.2-16




โครงการไดพจารณาเลอกใชคาระดบความเขมขนสงสดทไดจากการตรวจวดในบรรยากาศการทำางาน ในพนทโรงไฟฟาแมเมาะ ระหวางวนท 21-25 เมษายน พ.ศ.2554 ดงรายละเอยดตอไปน

แอมโมเนยเหลว (Ammonium hydroxide)ทปรกษาไดพจารณาเลอกใชคาความเขมขนสงสดของ

แอมโมเนยในบรรยากาศการทำางานของโรงไฟฟาแมเมาะ ทำาการเกบตวอยางทตวบคคลขณะเตมแอมโมเนยเหลวลงใน Ammonia Tank รวมจำานวน 33 ลตร ผลการตรวจวดพบวามระดบความเขมขนเทากบ 0.001 มลลกรม/ลกบาศกเมตร (รายงานผลการตรวจวดสภาพแวดลอมในการทำางานโรงไฟฟาแมเมาะ ระหวางวนท 21-25 เมษายน พ.ศ.2554, แผนกวศวกรรมความปลอดภย โรงไฟฟาแมเมาะ, พ.ศ.2554)



ตารางท 7.5.2-16ระดบการไดรบสารเคมทยอมรบไดหรอปรมาณทปลอดภยตอมนษย

สำาหรบทางการหายใจ Reference concentration (RfC)

สารเคม NOAEL3/ UF MF RfC1. แอมโมเนยเหลว 6.4 mg/m3 (32

ppm)30 1 0.1 mg/m3

1/

NOAEL (ADJ) = 2.3 mg/m3

NOAEL (HEC) = 2.3 mg/m3

2. กรดเกลอ LOAEL = 15 mg/m3

300 1 0.02 mg/m3 2/

LOAEL (ADJ) = 2.5 mg/m3

LOAEL (HEC) = 6.1 mg/m3

ทมา: 1/ http://www.epa.gov/iris/subst/0422.htm2/ http://www.epa.gov/iris/subst/0396.htm3/ http://www.epa.gov/iris/

หมายเหต: - NOAEL (No-observed-adverse-effect level) คอปรมาณของสารเคมทมากทสดทไดรบทกวนแลวไมทำาใหเกดความเปนพษ- UF = Uncertainty factor- MF = Modifying factor- NOAEL [ADJ] = the NOAEL adjusted for the duration of an experimental regimen โดยท NOAEL [ADJ] (mg/m3) = E (mg/m3) D / 24 W / 7

E = experimental exposure level D = number of hours of exposure per dayW = number of days of exposure per week

- NOAEL [HEC] = human equivalent NOAEL

กรดเกลอ (Hydrochloric acid) ทปรกษาไดพจารณาเลอกใชคาความเขมขนสงสดของ

กรดเกลอในบรรยากาศการทำางานของโรงไฟฟาแมเมาะ ทำาการเกบตวอยางทตวบคคลขณะวเคราะหเหลกในนำาหลอเยน ผลการตรวจวดพบวามระดบความเขมขนเทากบ 0.059 มลลกรม/ลกบาศกเมตร (ราย



งานผลการตรวจวดสภาพแวดลอมในการทำางานโรงไฟฟาแมเมาะ ระหวางวนท 21-25 เมษายน พ.ศ.2554, แผนกวศวกรรมความปลอดภย โรงไฟฟาแมเมาะ, พ.ศ.2554)

และพบวาชางตรวจสอบอปกรณทวไปในแผนกเดนเครองและนกวทยาศาสตรดแลการผลตในแผนกเคมและสงแวดลอม เปนกลมพนกงานทมโอกาสสมผสสารเคมมากกวากลมหวหนาแผนกในแผนกเคมและสงแวดลอมและแผนกเดนเครอง และวศวกร/ชางประจำาในแผนกเดนเครอง กลาวคอ มโอกาสสมผสสารเคม 1 ครง/สปดาห ระยะเวลาการสมผสนาน 2 นาท/ครง รายละเอยดการประเมนความเสยงจากการรบสมผสสารเคมทง 2 ชนด มดงตอไปน

1) แอมโมเนยการคำานวณปรมาณการไดรบสารแอมโมเนยเฉลยตอวน

จากการหายใจ

โดยทCR(t) คอ อตราการสมผสสารเคม (Contact rate) จากการหายใจ ซงในผใหญมปรมาตรอากาศในการหายใจ เทากบ 20 ลกบาศกเมตร/วน หรอ 0.834 ลกบาศกเมตร/ชวโมง (U.S. EPA, 1997, Risk Assessment เพอการจดการสารเคมของประเทศ สเทพ เรองวเศษ, พ.ศ. 2551)

C(t) คอ ความเขมขนของสารเคมจากการตรวจวด (Contaminant Concentration) ในทนความเขมขนสงสดของแอมโมเนยเหลวและกรดเกลอในบรรยากาศการทำางานมคาเทากบ 0.001 และ 0.059 มลลกรม/ลกบาศกเมตร ตามลำาดบ

vy คอ ความถจากการไดรบสารเคม สำาหรบพนกงานโรงไฟฟาแมเมาะ มโอกาสสมผสสารเคม 1 ครง/สปดาห ระยะเวลาสมผส 2 นาท/ครง


avg

ey)t(BWtCRvD~


BWคอ นำาหนกตว (Body weight) ซงนำาหนกตวเฉลยในผใหญเทากบ 70 กโลกรม (U.S. EPA, 1997, Risk Assessment เพอการจดการสารเคมของประเทศ สเทพ เรองวเศษ, พ.ศ. 2551)

(t)avg เปนการคดคำานวณตอวน โดยนำาอายขยเฉลย (EPA กำาหนดอายขยเฉลยของคนปกตไวท 70 ป) คณกบ 365 วน

te คอ ระยะเวลาของการดำาเนนการโรงไฟฟา เฉลยอยท 30 ป

ดงนน สามารถคำานวณปรมาณการไดรบสารแอมโมเนยเฉลยตอวนจากการหายใจของพนกงานโรงไฟฟา ดงน

=(0.834 m3/hr) (0.001 mg/m3) (0.033 h/d) (1 d/wk) (52 wk/yr) (30 yr)

(70 kg) (70 yr) (365 d/yr)= 0.04 mg/kg.d

1,788,500=2.23 x 10-8 mg/kg.d

สำาหรบคา RfC ของสารแอมโมเนยทางการหายใจ ซงมหนวยเปน มลลกรม/ลกบาศกเมตร (0.1 mg/m3) ไดจากสตรอยางงาย ดงน

RfD inhal (mg/kg.d) = RfC inhal AR 2.857 10-3

โดยทRfC (mg/m3) คอ Reference Concentration (การไดรบสารแอมโมเนยทางการหายใจ มคาเทากบ 0.1 mg/m3)

AR คอ Absorbtion rate (100% assumed unless otherwise specied) กำาหนดใหเทากบ 1

ดงนน


staffD~


RfD inhal = 0.1 mg/m3 1 2.857 10-3

= 2.857 10-4 mg/kg.dจากนน แทนคา RfD inhal เพอหาคา HQ สำาหรบ

พนกงานโรงไฟฟาแมเมาะ (HQstaff) ได ดงนHQ staff = 2.23 x 10-8 mg/kg.d

2.857 x 10-4 mg/kg.d= 0.78 x 10-4

2) กรดเกลอสามารถคำานวณปรมาณการไดรบกรดเกลอเฉลยตอวนจาก

การหายใจของพนกงานโรงไฟฟา ดงน=(0.834 m3/hr) (0.059 mg/m3) (0.033

h/d) (1 d/wk) (52 wk/yr) (30 yr)(70 kg) (70 yr) (365 d/yr)

= 2.53 mg/kg.d1,788,500

=1.41 x 10-6 mg/kg.dสำาหรบคา RfC ของกรดเกลอทางการหายใจ ซงมหนวย

เปน มลลกรม/ลกบาศกเมตร (0.02 mg/m3) ไดจากสตรอยางงาย ดงน

RfDinhal (mg/kg.d) = RfC inhal AR 2.857 10-3

โดยท RfC (mg/m3) คอ Reference Concentration (การไดรบกรดเกลอทางการหายใจ มคาเทากบ 0.02 mg/m3)

AR คอ Absorbtion rate (100% assumed unless otherwise species) กำาหนดใหเทากบ 1

ดงนน RfDinhal = 0.02 mg/m3 1 2.857 10-3

= 5.714 10-5 mg/kg.d


staffD~


จากนน แทนคา RfD inhal เพอหาคา HQ สำาหรบพนกงานโรงไฟฟาแมเมาะ (HQstaff) ได ดงน

HQ staff = 1.41 x 10-6 mg/kg.d5.714 x 10-5 mg/kg.d

= 0.19 x 10-1

= 0.019(4) การอธบายความเสยง (Risk

Characterization)จากผลการคำานวณคา HQ ของแอมโมเนยและกรดเกลอ

คาเทากบ 0.78 x 10-4 และ 0.019 ตามลำาดบ และมคาตำากวา 1 หรอคาทยอมรบได ดงนน ปรมาณสารเคมทงสองชนดทเขาสรางกายทางการหายใจ จงไมมากเพยงพอทจะสงผลขางเคยงตอรางกายและสขภาพของผปฏบตงานภายในพนทโรงไฟฟาแมเมาะ


Documents

eiadoc.onep.go.theiadoc.onep.go.th/eialibrary/6energy/57/57_4547/1... · Web viewแม เมาะ เคร องท 4-7 การว เคราะห ผลกระทบส