Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤCVIỆN NCKH QUẢN LÝ GIÁO DỤC
DỰ ÁN GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
TÀI LIỆU TẬP HUẤN
CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ,HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THCS CỦA 17 TỈNH THAM GIA
DỰ ÁN GIÁO DỤC THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
LƯU HÀNH NỘI BỘ
HÀ NỘI - Tháng 01-2010
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
1
BAN BIÊN SOẠN:TS. Đặng Thị Thanh Huyền (Chủ biên)
TS. Đỗ Thị Thúy Hằng
TS. La Kim Liên
ThS. Nguyễn Thị Mai Phương
ThS. Lương Thị Thanh Phượng
ThS. Phạm Vĩnh Phúc
TS. Nguyễn Thành Vinh
Trình bày bìa: Lý Phương Thảo Sửa bản in: Nguyễn Trường Sơn
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
2
MỤC LỤC
Lời nói đầu......................................................................................................5 Phần thứ nhất: GIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH ..............................................7A. Chương trình tổng quát...............................................................................................7B. Chương trình năm 2009: Hoạt động quản lý và lập KH phát triển trường THCS vùng KKN..............................................................................................11Phần thứ hai: HƯỚNG DẪN CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP........................13Chuyên đề 1. Quản lý trường THCS, một số vấn đề cần lưu ýđối với trường THCS vùng KKV........................................................................131. Những vấn đề chung .....................................................................................13
1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến công tác quản lý trường THCS vùng KKN ..................................................19
1.2. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các văn bản quy phạm pháp luật về phát triển GD THCS vùng KKN. ..............41
1.3. Các yêu cầu đối với hiệu trưởng trong công tác quản lý trường THCS vùng KKN .......................................................................43
1.4. Giới thiệu chung về công tác quản lý trường THCS............................422. Quản lý đổi mới hoạt động dạy học ở trường THCS vùng KKN.............54
2.1. Quản lý hoạt động dạy học dựa trên chuẩn kiến thức, kĩ năng............552.2. Quản lý hoạt động đổi mới PPDH trong trường THCS vùng KKN.....632.3. Quản lý công tác đổi mới KT,ĐG kết quả HT của HS
trường THCS vùng khó khăn nhất...................................................................................................76Chuyên đề 2. Lập KH trung hạn và KH năm học trường THCS vùng KKN.....95
1. Kế hoạch phát triển GD trường THCS vùng KKN..................................952. Các bước lập KH trung hạn và KH năm học
trường THCS vùng KKN..................................................................................103Mẫu KH trung hạn và KH năm học trường THCS vùng KKN...................................115Giải thích từ ngữ..............................................................................................132Tài liệu tham khảo...........................................................................................135
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
3
CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBQLGD Cán bộ quản lý giáo dục
CMHS Cha mẹ học sinh
CNTT Công nghệ thông tin
CSVC Cơ sở vật chất
CNTT Công nghệ thông tin
CTGDPT Chương trình giáo dục phổ thông
GDĐT Giáo dục và Đào tạo
GV Giáo viên
HT Học tập
HS Học sinh
HV Học viên
KKN Khó khăn nhất
KH Kế hoạch
KT, KN Kiến thức, kỹ năng
KT, ĐG Kiểm tra, đánh giá
PPDH Phương pháp dạy học
THCS Trung học cơ sở
UBND Uỷ ban nhân dân
PTDTNT Phổ thông dân tộc nội trú
TBDH Thiết bị dạy học
TL Tự luận
TN Trắc nghiệm (khách quan)
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
4
LỜI NÓI ĐẦU
Thực hiện Kế hoạch số 512/KH-BGD ĐT ngày 04/8/2009 của Bộ GD&ĐT
về tập huấn cán bộ quản lý giáo dục trung học cơ sở và hiệu trưởng trường
trung học cơ sở của 17 tỉnh tham gia dự án Giáo dục Trung học cơ sở vùng khó
khăn nhất, Viện nghiên cứu khoa học Quản lý giáo dục, Học viện Quản lý giáo
dục đã phối hợp với Dự án Giáo dục Trung học cơ sở vùng khó khăn nhất tổ
chức biên soạn tài liệu tập huấn dưới sự chỉ đạo của Cục Nhà giáo và Cán bộ
quản lý cơ sở giáo dục, Bộ GD&ĐT
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các các cơ quan hữu quan đã tạo điều
kiện cho hoàn thành tài liệu, đặc biệt là các giảng viên, chuyên gia đã trực tiếp
biên soạn và góp ý cho tài liệu: các Cục, Vụ thuộc Bộ GD&ĐT: Cục Nhà giáo
và CBQLCSGD, Vụ Giáo dục Trung học, Vụ Giáo dục thường xuyên, Vụ Giáo
dục dân tộc, Viện Khoa học giáo dục Việt Nam, Dự án GDTHCS vùng khó khăn
nhất, Học viện Quản lý giáo dục, Viện NCKH Quản lý giáo dục…
Do còn nhiều hạn chế về các điều kiện biên soạn nên tài liệu không tránh
khỏi thiếu sót, chúng tôi rất mong nhận được các ý kiến góp ý quý báu của các
đồng nghiệp là giảng viên, học viên và những người quan tâm.
Xin trân trọng cảm ơn
Hà Nội, tháng 1 năm 2010 Ban biên soạn
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
5
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
6
PHẦN THỨ NHẤTGIỚI THIỆU CHƯƠNG TRÌNH
A. CHƯƠNG TRÌNH TỔNG QUÁT
1. Căn cứ xây dựng chương trình
Chương trình được xây dựng dựa trên các căn cứ sau:
- Chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển
GD vùng khó khăn và các vùng đặc biệt khó khăn.
- Các quy định về đổi mới GD THCS của ngành GDĐT.
- Chức năng nhiệm vụ và đặc điểm nghề nghiệp của CBQL trường
THCS, đặc trưng của hoạt động quản lý trường THCS vùng KKN.
- Hiệp định ký ngày 10 tháng 01 năm 2008 giữa Nước CHXHCNVN và
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) số 2384 – VIE về Dự án GD THCS vùng
KKN.
- Kế hoạch số 512/KH-BGD ĐT ngày 04/8/2009 của Bộ GDĐT về tập
huấn CBQLGD và hiệu trưởng cấp THCS của 17 tỉnh tham gia dự án GD THCS
vùng KKN.
- Nhu cầu thực tiễn về bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý trường học của
CBQL trường THCS vùng KKN.
2. Mục tiêu
Sau khi tập huấn, học viên sẽ được tăng cường năng lực quản lý trường
THCS vùng KKN, có thể thực hiện và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các chủ
trương, chính sách, quy định về phát triển GD vùng khó khăn, đổi mới GD
THCS trong hoàn cảnh cụ thể của trường THCS vùng KKN.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
7
3. Yêu cầu
- Kế thừa và phát triển các chương trình bồi dưỡng CBQLGD hiện hành
nhưng không trùng lặp với các chương trình mới triển khai.
- Nội dung tập huấn có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với điều kiện của
vùng KKN.
- Tăng cường kỹ năng thực hành, chú trọng sử dụng các thiết bị dạy học
hiện đại, sử dụng các phương tiện nghe nhìn theo hướng áp dụng có hiệu quả
công nghệ thông tin…
4. Đối tượng
- Hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng trường THCS, trường phổ thông
nhiều cấp học có cấp THCS, trường PTDTNT huyện có cấp THCS (sau đây gọi
chung là trường THCS) của 17 tỉnh tham gia dự án.
- Cán bộ, chuyên viên phòng giáo dục Trung học thuộc các Sở GDĐT và
Phòng GDĐT thuộc 17 tỉnh tham gia dự án.
5. Nội dung
Năm 2009: Hoạt động quản lý và lập kế hoạch phát triển trường THCS
vùng KKN
Năm 2010: Lập kế hoạch phát triển trường THCS vùng KKN, huy động
nguồn lực, phát triển quan hệ vốn cộng đồng của trường THCS vùng KKN
Năm 2011: Chuẩn nghề nghiệp giáo viên và Chuẩn hiệu trưởng THCS, phát
triển chuyên môn cho đội ngũ giáo viên.
6. Thời lượng
Năm 2009: 6 ngày
Năm 2010: 9 ngày
Năm 2011: 9 ngày
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
8
7. Phương pháp giảng dạy
Khóa tập huấn được thực hiện theo tiếp cận dạy học giải quyết vấn đề
Các phương pháp dạy học tích cực đuợc sử dụng trong quá trình tập huấn
nhằm phát huy tính chủ động,sáng tạo và sự trải nghiệm thực tiễn của học viên
trong học tập, đó là: thuyết trình ngắn, trao đổi, thảo luận nhóm, động não, bài
tập thực hành, sắm vai, nghiên cứu thực tế. Học viên được quan tâm đến nhu cầu
học tập, được khuyến khích sử dụng kinh nghiệm thực tế của bản thân trong quá
trình học tập, trao đổi trong thảo luận nhóm, đóng góp ý kiến, tìm ra những ý
kiến mới, sáng tạo trong giải quyết vấn đề.
Các thiết bị giảng dạy bằng công nghệ hiện đại sẽ đựợc sử dụng trong quá
trình tập huấn để phát huy hiệu quả của các PPDH tích cực.
8. Đánh giá cuối khóa
Học viên được đánh giá cuối khóa thông qua báo cáo tổng kết khóa học
với việc đăng ký lựa chọn một nội dung trong chương trình gắn với vấn đề cần
ưu tiên giải quyết trong công việc quản lý đang đảm nhiệm để đề xuất kế hoạch
triển khai trong thực tiễn. Báo cáo có thể thực hiện bởi nhóm hoặc từng cá nhân.
9. Chứng nhận hoàn thành khóa tập huấn
Sau khi hoàn thành các yêu cầu của khóa tập huấn theo quy định, học viên
sẽ được cấp chứng nhận hoàn thành khóa tập huấn theo từng năm.
10. Giảng viên
Giảng viên là các chuyên gia giàu kinh nghiệm về chuyên môn nghiệp vụ,
giảng dạy và quản lý GD THCS đang công tác tại: Cục Nhà giáo và CBQLGD;
Vụ GD Trung học; Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Kế hoạch - tài chính; Vụ GD dân tộc,
Vụ GD thường xuyên; Các chuyên gia, giảng viên Học viện Quản lý GD; Viện
NCKH Quản lý GD; Trường bồi dưỡng cán bộ dân tộc trung ương và một số
trường đại học, Viện nghiên cứu.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
9
11. Tổ chức thực hiện chương trình
Bộ GDĐT (Dự án GD THCS vùng KKN phối hợp với Cục Nhà giáo và
Cán bộ Quản lý cơ sở GD chủ trì) trực tiếp chỉ đạo; Viện Nghiên cứu khoa học
Quản lý GD, Học viện Quản lý GD chủ trì, phối hợp với Dự án GD THCS vùng
KKN tổ chức các lớp tập huấn cho hiệu trưởng và cán bộ quản lý cấp THCS 17
tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
10
B. CHƯƠNG TRÌNH NĂM THỨ NHẤT: HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ VÀ
LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN TRƯỜNG THCS VÙNG KKN
1. Mục tiêu
Kiến thức
Học viên có hiểu biết tổng quát về hoạt động lãnh đạo, quản lý nhà trường
THCS vùng KKN trong điều kiện tăng cường tự chủ trường học. Đặc biệt là kiến
thức về quản lý thực hiện chương trình dạy học theo chuẩn KT-KN, đổi mới hoạt
động dạy học, lập kế hoạch phát triển trường THCS, vùng KKN.
Kỹ năng
Học viên có khả năng xác định và giải quyết các vấn đề thực tiễn trong
thực hiện chủ trương, chính sách phát triển giáo dục THCS vùng KKN, các vấn
đề cần ưu tiên giải quyết ở vùng KKN về quản lý đổi mới phương pháp dạy học,
đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh, đổi mới lập kế hoạch phát triển trường
THCS vùng KKN.
Thái độ
Học viên tích cực hưởng ứng chủ trương đổi mới quản lý GD, chủ động,
sáng tạo và nâng cao tinh thần trách nhiệm đối với các hoạt động quản lý trường
học nơi công tác.
2. Thời lượng
80 Tiết (48 tiết lý thuyết và thảo luận + 32 tiết thực hành và tự nghiên cứu)
Thời gian tập huấn: 6 ngày
3. Địa điểm tập huấn
Chương trình được tổ chức tập huấn tập trung theo 3 khu vực:
Khu vực 1: Cho 8 tỉnh phía Bắc.
Khu vực 2: Cho 5 tỉnh miền Trung và Tây Nguyên.
Khu vực 3: Cho 4 tỉnh phía Nam.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
11
4. Khung chương trình tập huấn năm thứ nhất
Mục Nội dungThời lượng (Tiết)
Tổng số
Lý thuyết và thảo luận trên lớp
Tự nghiên cứu
Chuyên đề 1. Quản lý trường THCS, một số vấn đề cần lưu ý đối với trường THCS vùng KKN.
56 32 24
1 Những vấn đề chung 30 16 141.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, văn hóa,
xã hội ảnh hưởng đến công tác quản lý trường THCS vùng KKN.
4 2 2
1.2 Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các văn bản quy phạm pháp luật về phát triển GD THCS vùng KKN.
10 4 6
1.3 Các yêu cầu đối với hiệu trưởng trong quản lý trường THCS vùng KKN.
4 2 2
1.4 Giới thiệu chung về công tác quản lý trường THCS.
12 8 4
2 Đổi mới quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS vùng KKN.
26 16 10
2.1 Quản lý hoạt động dạy học dựa trên chuẩn kiến thức, kĩ năng.
6 4 2
2.2 Quản lý đổi mới PPDH ở trường THCS vùng KKN.
10 6 4
2.3 Quản lý đổi mới hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS ở trường THCS vùng KKN.
10 6 4
Chuyên đề 2: Lập kế hoạch phát triển GD trường THCS vùng KKN.
16 8 8
2.1 Giới thiệu về kế hoạch phát triển giáo dục trường THCS
4 2 2
2.2 Các bước lập kế hoạch phát triển giáo dục, vận dụng cho trường THCS vùng KKN.
12 6 6
3 Nghiên cứu thực tế công tác quản lý trường THCS
8 8 0
TỔNG SỐ 80 48 32
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
12
PHẦN THỨ HAI: NỘI DUNG TẬP HUẤN NĂM THỨ NHẤT
CHUYÊN ĐỀ 1. QUẢN LÝ TRƯỜNG THCS, MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý ĐỐI VỚI TRƯỜNG THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội ảnh hưởng đến công tác quản
lý trường THCS vùng KKN
Câu hỏi:
- Đề nghị Anh/Chị nêu những tình huống khó giải quyết trong công tác quản
lý trường THCS vùng KKN đã gặp trong thực tiễn?
- Trao đổi về cách giải quyết các tình huống được nêu.
Gợi ý trả lời:
Một số cản trở chủ yếu ảnh hưởng đến quản lý trường THCS vùng KKN:
- Khí hậu khắc nghiệt;
- Giao thông đi lại khó khăn;
- Thu nhập gia đình thấp;
- Những khác biệt về phong tục tập quán và ngôn ngữ;
- Tâm lý không ổn định của GV;
- Nhận thức của cha mẹ HS và cộng đồng về giá trị giáo dục còn thấp;
Một số câu chuyện về tình huống khó giải quyết trong công tác quản lý
trường THCS vùng KKN
Câu chuyện thứ nhất: Đi học xa, giao thông đi lại quá khó khăn phải ở lại
bán trú
Xã vùng biên giới Nà Hỳ, huyện Mường Nhé tỉnh Điện Biên gồm 17
bản, chủ yếu là dân tộc HMông, đời sống kinh tế còn gặp rất nhiều khó khăn,
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
13
tỷ lệ hộ đói, nghèo chiếm hơn 50%. Nhiều bản nằm cách xa trung tâm xã trên
chục cây số như Nậm Chua 5, Huổi Lai Khoang, Huổi Sam Lang...Học sinh
đến trường THCS nhiều em không thể quay về nhà trong ngày mà phải ở lại
xung quanh trường… Phụ huynh HS đã dựng những căn lều tạm bợ, chỉ có 4
cọc tre và căng nilon phủ lên trên làm mái ở xung quanh khu vực trường
học… Trong hoàn cảnh như vậy thì nhà trường và phụ huynh không an tâm,
lòng thầy và trò lúc nào cũng phấp phỏng. Những ai chứng kiến cảnh đó
không khỏi chạnh lòng và càng khâm phục sự quyết tâm bám lớp, bám trường
của thầy cô giáo và HS nơi đây….
Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Chỉ huy bộ đội biên phòng (BĐBP) Điện
Biên về xây dựng nhà bán trú dân nuôi tại xã Nà Hỳ, huyện Mường Nhé, năm
2009, Đồn biên phòng Nà Hỳ phối hợp với UBND xã tiến hành khảo sát để làm
nhà bán trú dân nuôi trên địa bàn. Sau khi khảo sát, Đồn đã thống nhất xây
dựng nhà tại trường THCS xã Nà Hỳ. Niềm vui của thầy, trò và các phụ huynh
HS được nhân lên gấp đôi khi Ban Thanh niên thuộc Bộ Công an ủng hộ 50 trịêu
đồng. Nhưng để dựng được 1 căn nhà khang trang, chắc chắn thì ngần đó không
thấm vào đâu, bởi đường sá khó khăn nên giá vật liệu xây dựng vận chuyển vào
cao 2 - 3 lần so với ngoài huyện. Cách tháo gỡ là tận dụng tối đa những gì sẵn
có. Cán bộ, chiến sĩ Đồn BP Nà Hỳ trở thành thợ mộc, thợ nề ngày đêm bám
công trường xây dựng...
Câu chuyện thứ hai: Giáo dục cho trẻ em gái thực hiện bình đẳng giới trong
giáo dục
Theo lời kể của một em HS lớp 6, người Khmer ở một xã khó khăn: Bố mẹ
em làm ăn rất xa. Cứ 2 hoặc 3 tháng bố mẹ em chỉ về nhà 2 hoặc 3 ngày sau đó
lại đi. Em phải làm tất cả việc nhà và trông các em. Ba chị em em đều đi học,
một đứa em trai học lớp 2 và một đứa học lớp 4. Do các em không đủ tiền mua
thức ăn hàng ngày nên em chỉ đi học nửa ngày, nửa ngày còn lại đi kiếm thức
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
14
ăn, đi bắt cá. Đứa em trai thứ hai của em rất nghịch. Nó thường ra sông bơi nên
em lại phải đi theo để trông nó, do đó em không có thời gian để học. Bố mẹ em
rất lo lắng về em trai em, do đó không muốn em đi học để có thể trông em. Mẹ
nói: Học đủ rồi, ở nhà trông em, giúp đỡ bố mẹ, với lại con gái lớn rồi phải lo
lấy chồng...”.
Câu chuyện thứ ba: Còn gặp nhiều lực cản
Từ bến Năm Căn, điểm cuối cùng của quốc lộ 1A, chiếc ca-nô nổ máy ròn
rã, rẽ sóng đưa chúng tôi về đất mũi Cà Mau. Một trong những đặc điểm nổi bật
của vùng đất nơi tận cùng Tổ quốc là hệ thống sông ngòi chằng chịt, do vậy, việc
đi lại của người dân chủ yếu bằng phương tiện xuồng, đò. Thực tế đã có nhiều
HS có hoàn cảnh gia đình khó khăn phải bỏ học vì không có tiền đò tới lớp.
Trên các dòng sông ngang dọc ở Cà Mau, hàng chục chiếc ghe, xuồng
hằng ngày đưa rước HS đến trường. Tuy nhiên, không phải HS nào cũng may
mắn có điều kiện đến trường dễ dàng vì bình quân mỗi em đến lớp phải trả từ 45
đến 200 nghìn đồng tiền đò/tháng. Với những gia đình khá giả thì số tiền ấy
chẳng thấm vào đâu. Nhưng với rất nhiều em có hoàn cảnh gia đình khó khăn là
điều không dễ. Xác định được nguyên nhân HS bỏ học nhiều do không có tiền đò
tới trường khiến những người quan tâm đến chất lượng GD ÐT cũng "đau đầu".
Điền vào bảng 1
Bảng 1. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý trường THCS vùng KKN
Các yếu tố tác động TÍCH CỰC
đến việc đi học THCS của trẻ vùng
KKN
Ảnh hưởng đến quản lý trường
THCS
Các yếu tố CẢN TRỞ việc đi học THCS của trẻ
vùng KKN
Ảnh hưởng đến quản lý trường
THCS
Các câu chuyện
Sự quan tâm của Dựng nhà ở cho Đi lại khó khăn Cần quan tâm điều
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
15
đồn BP HS nội trú kiện sinh hoạt cho HS ở nội trú dân nuôi
Trường THCS…..
Hiệu trưởng THCS vùng KKN cần lưu ý gì về các yếu tố ảnh hưởng trên?
Hiệu trưởng cần nhận thấy rõ các yếu tố này để phá huy các yếu tố tích
cực, vượt qua/khắc phục những cản trở để thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý trường
THCS vùng KKN.
1.2. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các văn bản quy
phạm pháp luật về phát triển GD THCS vùng KKN
Hoạt động
1.2.1. Giới thiệu các quy định chung (chủ trương, chính sách, văn
bản pháp quy liên quan đến quản lý vùng khó khăn)
Câu hỏi:
- Hiện nay trường của Anh/Chị đang thực hiện những văn bản qui phạm
pháp luật nào liên quan đến phát triển giáo dục THCS vùng KKN?
- Việc triển khai văn bản qui phạm pháp luật đó ở địa phương/nhà trường
có những thuận lợi/khó khăn gì? Nêu biện pháp giải quyết?
- Những chính sách nào đã có để phục vụ trường phổ thông có nội trú
dân nuôi? Trong quá trình thực hiện chính sách về trường PTDTNT, trường
PT có nội trú dân nuôi Anh/Chị đã gặp phải những khó khăn gì? Cách khắc
phục?
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
16
- Anh/Chị hãy đề xuất với Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhu cầu bổ
sung những văn bản qui phạm pháp luật mới để đáp ứng được những thực tiễn
của cộng đồng địa phương trong giai đoạn hiện nay?
Gợi ý thảo luận:
MỘT SỐ VĂN BẢN CHÍNH CỦA TRUNG ƯƠNG:
1. NĐ số 134/2006/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2006
Tên văn bản: Nghị định Quy định chế độ cử tuyển vào các cơ sở giáo dục
trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
Trích yếu:
- Chế độ cử tuyển, nguyên tắc cử tuyển
- Quyền và nghĩa vụ của người học theo chế độ cử tuyển
- Tiếp nhận phân công công tác
- Bồi hoàn kinh phí đào tạo
2. QĐ số: 113/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007
Tên văn bản: Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc phê
duyệt danh sách xã hoàn thành mục tiêu Chương trình phát triển kinh tế -
xã hội các xã vùng đồng bào dân tộc, miền núi, biên giới và vùng sâu, vùng
xa giai đoạn 1999 - 2005, bổ sung các xã, thôn, bản vào diện đầu tư của
Chương trình 135 giai đoạn II và xã vùng bãi ngang ven biển và hải đảo
vào diện đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo giai đoạn
2006 – 2010.
Trích yếu:
1. Phê duyệt bổ sung danh sách 65 xã đặc biệt khó khăn của 20 tỉnh
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
17
2. Đối với các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu, các thôn,
bản đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực II bổ sung vào diện đầu tư Chương trình
135 giai đoạn II thực hiện các nhiệm vụ của Chương trình từ kế hoạch năm 2007
3. Các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo thuộc diện
đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo giai đoạn 2006 - 2010
được hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu theo cơ chế và mức hỗ trợ đầu tư
cơ sở hạ tầng thiết yếu cho xã đặc biệt khó khăn của Chương trình 135 giai đoạn
II từ kế hoạch năm 2008
4. Hộ nghèo theo chuẩn nghèo quy định tại Quyết định số 170/2005/QĐ-
TTg ngày 08 tháng 07 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành
chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn 2006 - 2010 (gọi tắt là hộ nghèo), người
thuộc hộ nghèo, học sinh thuộc các xã đã hoàn thành mục tiêu Chương trình 135
và cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan quân đội, công an đang công tác tại các
xã đã hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn 1999 - 2005 được thụ
hưởng chính sách ưu tiên đang thực hiện đối với các xã thuộc Chương trình 135
giai đoạn II đến hết năm 2008.
5. Hộ nghèo, người thuộc hộ nghèo, học sinh ở các thôn, bản đặc biệt khó
khăn thuộc xã khu vực II, cán bộ, công chức, sĩ quan quân đội, công an đang
công tác tại các thôn, bản đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực II được phê duyệt
theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 1 Quyết định này được thụ hưởng chính
sách như đối với các xã thuộc Chương trình 135 giai đoạn II.
3. QĐ số 101/2009/QĐ-TTg ngày 5/8/2009
Tên văn bản: Quyết định Ban hành định mức đầu tư năm 2010 đối với một số
dự án thuộc Chương trình phát triển kinh tê – xã hội các xã đặc biệt khó khăn, vùng
đồng bào dân tộc và miền núi giai đoạn 2006 – 2010 và sửa đổi, bổ sung một số điều
của Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20 tháng 7 năm 2007 của Thủ tướng
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
18
Chính phủ về chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và âng cao đời sống nhân dân,
trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc Chương trình 135 giai đoạn II
Trích yếu:
- Ban hành định mức đầu tư một số dự án thuộc Chương trình 135 giai
đoạn II áp dụng trong năm 2010.
- Thời gian thực hiện các chính sách hỗ trợ nâng cao đời sống nhân dân từ
năm 2008 và kết thúc vào năm 2010. Riêng đối với chính sách hỗ trợ HS là con
các hộ nghèo đi học được thực hiện theo niên học đến hết tháng 5 năm 2011
- Hỗ trợ HS là con các hộ nghèo đang theo học tại các cơ sở giáo dục phổ
thông về tiền ăn, dụng cụ học tập và sinh hoạt với mức hỗ trợ cho một HS là
140.000đ/tháng/học sinh x 9 tháng/năm.
4. QĐ số: 301/2006/QĐ-UBDT Ngày 27 tháng 11 năm 2006
Tên văn bản: Quyết định của Uỷ ban dân tộc về việc công nhận 3 khu
vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển
Trích yếu:
- Công nhận các xã thuộc 3 khu vực và thôn đặc biệt khó khăn vùng dân
tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển.
- Ba khu vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển là
căn cứ thực hiện các chính sách đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp với
trình độ phát triển của từng khu vực.
5. TTLT số 23/2008/TTLT/BGDĐT-BLĐTBXH-BTC ngày 28-4-2008
Tên văn bản: Thông tư hướng dẫn thực hiện Quyết định số 152/2007/QĐ-
TTg ngày 14-9-2007 của Thủ tướng Chính phủ về học bổng chính sách đối với học
sinh, sinh viên học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
Trích yếu:
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
19
Đối tượng được hưởng học bổng chính sách quy định tại khoản 1 Điều 1
Quyết định số 152/2007/QĐ-TTg ngày 14 tháng 9 năm 2007 của Thủ tướng
Chính phủ về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên học tại các cơ sở
giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân được hướng dẫn cụ thể như sau:1.
Học sinh, sinh viên hệ cử tuyển được quy định tại Nghị định số 134/2006/NĐ-
CP ngày 14 tháng 11 năm 2006 của Chính phủ quy định chế độ cử tuyển vào các
cơ sở giáo dục trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục
quốc dân.
2. Học sinh, sinh viên đang học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú,
trường dự bị đại học, trừ học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số đang được
hưởng chế độ học bổng chính sách quy định tại Quyết định số 82/2006/QĐ-TTg
ngày 14 tháng 4 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh mức học
bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số học tại các
trường phổ thông dân tộc nội trú và trường dự bị đại học quy định tại Quyết định
số 194/2001/QĐ-TTg ngày 21 tháng 12 năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ.
3. Học viên là thương binh, người tàn tật, người khuyết tật thuộc diện
không hưởng lương hoặc sinh hoạt phí trong thời gian đang học tại các trường
dạy nghề dành cho thương binh, người tàn tật, người khuyết tật.
4. Trong một năm học bổng được cấp đủ 12 tháng. Đối với các chương
trình đào tạo có thời gian dưới 01 năm hoặc có thời gian học năm cuối không đủ
12 tháng thì học bổng được cấp theo số tháng thực học của năm học đó.
5. Kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2008, khi Nhà nước điều chỉnh mức lương
tối thiểu chung thì mức học bổng chính sách được quy định tại Thông tư này
được điều chỉnh theo tỷ lệ tương ứng với các quyết định điều chỉnh mức lương
tối thiểu chung của Nhà nước, bảo đảm mức học bổng chính sách bằng 80% mức
lương tối thiểu.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
20
6. Thông tư số 28 /2009/TT-BGDDT ngày 21/10/2009 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo
Tên văn bản: Thông tư Ban hành Quy định về chế độ làm việc đối với
giáo viên phổ thông
Trích yếu: Quy định chế độ làm việc đối với giáo viên đang giảng dạy tại
các cơ sở giáo dục phổ thông
- Nhiệm vụ của giáo viên
- Nhiệm vụ của giáo viên làm chủ nhiệm lớp
- Thời gian làm việc, thời gian nghỉ hàng năm
- Định mức tiết dạy
- Định mức tiết dạy đối với Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng
7. Nghị định số 61/2006/NĐ-TTg ngày 20/6/2006
Tên văn bản: Nghị định về chính sách đối với nhà giáo, cán bộ quản lý
giáo dục công tác ở trường chuyên biệt, ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc
biệt khó khăn.
Trích yếu:
Về chính sách đối với nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường
chuyên biệt, ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
8. Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007
Tên văn bản: Quyết định Chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và nâng
cao đời sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc
Chương trình 135 giai đoạn II.
Trích yếu: Về chính sách hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc chương
trình 135 giai đoạn II
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
21
9. TT số 06/2007/TT-UBDT ngày 20/9/2007
Tên văn bản: Thông tư Hướng dẫn thực hiện mức Hỗ trợ các dịch vụ, cải
thiện và nâng cao đời sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức
pháp luật theo Quyết định 112/2007/QĐ-TTg
Trích yếu:
- Thông tư này hướng dẫn thực hiện Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg
ngày 20/7/2007
- Thực hiện chính sách phải đảm bảo đúng mục tiêu, đúng đối tượng, đúng
nội dung hỗ trợ và lồng ghép với các chính sách có cùng nội dung, mục tiêu do
các Bộ chuyên ngành và địa phương đang thực hiện trên địa bàn.
- Tổ chức thực hiện Chính sách hỗ trợ dịch vụ, nâng cao đời sống nhân dân
bằng nguồn vốn thuộc Chương trình 135 giai đoạn II theo quy định tại Thông tư số
676/2006/TTLT-UBDT-KHĐT-TC-XD-NNPTNT ngày 8/8/2006 về hướng dẫn
thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II và những quy định cụ thể tại Thông tư này.
10. Thông tư 59/2008/TT-BGDĐT ngày 31/10/2008
Tên văn bản: Thông tư Hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục
ở các trường chuyên biệt công lập
Trích yếu: Hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục ở các trường
chuyên biệt công lập
11. Quyết định số: 25 /2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ
phát triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung
Bộ đến năm 2010
Trích yếu:
- Đối với học sinh dân tộc thiểu số nghèo thuộc diện học ở trường dân tộc
nội trú mà theo học ở các trường công, bán công thì được cấp học bổng bằng
50% số học bổng của học sinh nội trú;
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
22
12. QĐ Số: 26/2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ
trợ phát triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông
Cửu Long đến năm 2010
Trích yếu:
- Mở rộng diện cử tuyển cho học sinh người dân tộc thiểu số. Đối với học
sinh là người dân tộc thiểu số nghèo thuộc diện học ở các trường nội trú nhưng
lại học ở các trường công lập, bán công được hưởng học bổng bằng 50% mức
học bổng nội trú như quy định hiện hành. Ưu tiên giải quyết việc làm cho con
em đồng bào dân tộc thiểu số đã qua đào tạo.
13. Quyết định số: 27/2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ
trợ phát triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh Vùng trung du và miền núi Bắc Bộ
đến năm 2010
Trích yếu:
- Đối với học sinh dân tộc thiểu số nghèo thuộc diện học ở trường nội trú
mà tham dự học ở các trường công lập, bán công thì được cấp học bổng bằng
50% số học bổng của học sinh nội trú.
14. Quyết định số 49/2008/QĐ-BGDĐT ngày 25 tháng 8 năm 2008
Tên văn bản: Quyết định ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của
trường phổ thông dân tộc nội trú
Trích yếu: Quy chế này quy định về tổ chức và hoạt động của trường phổ
thông dân tộc nội trú bào gồm: tổ chức và quản lý trường; công tác tuyển sinh; tổ
chức các hoạt động giáo dục trong trường; nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu
trưởng, giáo viên, nhân viên và học sinh
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
23
15. Quyết định số 152/2007/QĐ-TTg ngày 14/9/2007
Tên văn bản: Quyết định về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh
viên học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
Trích yếu: Về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên học tại các
cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
16. Quyết định số 194/2001/QĐ-TTg
Trích yếu: Về điểu chỉnh mức học bổng chính sách và trợ cấp xã hội đối
với HS, SV là người DTTS tại các trường đào tạo công lập tại QĐ số
1121/1997/QĐ-TTg
17. Quyết định 82/2006/QĐ-TTg và Thông tư 43/2007
Trích yếu: Về việc điều chỉnh mức học bổng chính sách đối với HS, SV
là người DTTS học tại các trường PTDTNT và DBĐH tại QĐ 194/2001/QĐ-
TTg
Đối tượng và phạm vi: HS, SV là người DTTS đang học tại trường
PTDTNT và DBĐH
18. TTLT số 50/2008/TTLT-BGDDT-BNV-BTC ngày 9/9/2008
Tên văn bản: Thông tư liên tịch Hướng dẫn thực hiện chế độ trả lương
dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập
Trích yếu:
- Cách tính tiền lương dạy thêm giờ
MỘT SỐ VĂN BẢN CHÍNH CỦA ĐỊA PHƯƠNG
1. QĐ số 2031/2006/QĐ-UBND ngày 7/8/2006 (Hà Giang)
Trích yếu: Về ban hành quy định thực hiện chế độ trợ cấp đối với HS nội
trú dân nuôi trên địa bàn tỉnh Hà Giang
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
24
Đối tượng và phạm vi:
- HS nội trú dân nuôi
- Địa bàn tỉnh Hà Giang
Nội dung, định mức: 100.000 đ/tháng/HS (9 tháng/năm)
Ghi chú: Chỉ thực hiện trong phạm vi tỉnh
2. QĐ số 01/2008/QĐ-UBND ngày 02/1/2008 (Lào Cai)
Tên văn bản: Quyết định về việc quy định chế độ đối với học sinh nội trú
dân nuôi, học sinh dân tộc nội trú, cấp dưỡng, giáo viên quản lý các lớp nội trú
dân nuôi, giáo viên mầm non dân lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai
Trích yếu: Về việc quy định chế độ đối với HS nội trú dân nuôi, HSDT
nội trú, cấp dưỡng, giáo viên quản lý các lớp nội trú dân nuôi, giáo viên mầm
non dân lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai
Đối tượng và phạm vi:
- HS, GV quản lý lớp nội trú dân nuôi và cấp dưỡng
- Địa bàn tỉnh Lào Cai
Nội dung, định mức:
- 20.000 đ/tháng/HS
- 90.000 đ/tháng/GV
Ghi chú: Chỉ thực hiện trong phạm vi tỉnh
3. Nghị quyết HĐND số 13/2007/NQ-HĐND ngày 26/10/2007
Tên văn bản: Nghị quyết Phê chuẩn chế độ đối với học sinh nội trú dân
nuôi, cấp dưỡng, giáo viên quản lý các lớp nội trú dân nuôi, giáo viên mềm non
dân lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
25
Trích yếu: Chế độ đối với học sinh nội trú dân nuôi, cấp dưỡng, giáo viên
quản lý các lớp nội trú dân nuôi, giáo viên mềm non dân lập
Đối tượng và phạm vi:
- Học sinh người dân tộc thiểu số học trung học phổ thông ở nội trú tại
trường PTDTNT được hỗ trợ học bổng hàng tháng
- Học sinh có hộ khẩu ở các xã thôn bản vùng đặc biệt khó khăn, các xã
khu vực II phải ở nội trú tại trường được hỗ trợ
- Cấp dưỡng được hỗ trợ tiền công
- Giáo viên trực tiếp quản lý học sinh ở nội trú dân nuôi
- GV ở các xã khu vực II được hỗ trợ
- GV ở các thôn bản vùng III thuộc các xã khu vực II và các xã khu vực III
được hỗ trợ
Nội dung, định mức:
- Học sinh người dân tộc thiểu số học trung học phổ thông ở nội trú tại
trường PTDTNT được hỗ trợ học bổng hàng tháng bằng 50% mức học bổng của
HSDTNT theo quy định hiện hành (tính 9 tháng/năm học)
- Học sinh có hộ khẩu ở các xã thôn bản vùng đặc biệt khó khăn, các xã
khu vực II phải ở nội trú tại trường được hỗ trợ 20.000đ/1 học sinh/1 tháng
thực học
- Cấp dưỡng được hỗ trợ tiền công bằng 450.000đ/1người/1tháng (định
mức 1 cấp dưỡng/ 1 lớp)
- Giáo viên trực tiếp quản lý học sinh ở nội trú dân nuôi được hỗ trợ
90.000đ/1 người/1 tháng
- GV ở các xã khu vực II được hỗ trợ 300.000đ/1người/1tháng (tính 10
tháng/1 năm học)
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
26
- GV ở các thôn bản vùng III thuộc các xã khu vực II và các xã khu vực III
được hỗ trợ 450.000đ/1 người/1 tháng (tính 10 tháng/1 năm học)
Ghi chú: Chỉ thực hiện trong phạm vi tỉnh
4. QĐ số 25/2007/QĐ-UBND ngày 25/7/2007 (tỉnh ĐăkLăk).
Tên văn bản: Quyết định Ban hành Quy định tổ chức và hoạt động của Bộ
phận nội trú dân nuôi thí điểm tại các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh ĐăkLăk
Trích yếu: Về ban hành quy định tổ chức và hoạt động của Bộ phận nội
trú dân nuôi thí điểm tại các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh ĐăkLăk
Đối tượng và phạm vi:
- HS, GV và CB phụ trách nội trú, cấp dưỡng
- 8 trường phổ thông có bộ phận nội trú dân nuôi thí điểm trên địa bàn tỉnh
Đăk Lăk.
Nội dung, định mức:
- 216.000đ/HS/tháng (theo Quyết định 168 của Thủ tướng chính phủ: 50%
mức học bổng của HS trường PTDTNT).
- Nhân viên phục vụ nội trú dân nuôi: hợp đồng (khoảng 500.000/tháng)
- Hỗ trợ chi phí xây khu nội trú và các trang thiết bị cơ bản, điện nước, đồ
dùng chung.
- CB quản lý nội trú: giảm ½ số tiết dạy/tuần.
Ghi chú: Chỉ thực hiện trong phạm vi tỉnh
5. Quyết định 3399/QĐ-UBND ngày 10/12/2007 (tỉnh Quảng Nam)
Trích yếu: Về việc bãi bỏ và quy định lại chế độ hỗ trợ đối với HS trung
học cơ sở là người DTTS
Đối tượng và phạm vi:
- HSDTTS cấp THCS
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
27
- Địa bàn tỉnh Quảng Nam
Nội dung, định mức:
- 100.000 đ/tháng/HS (9 tháng/năm)
Ghi chú: Chỉ thực hiện trong phạm vi tỉnh
6. QĐ số 294/ QĐ-UBND tỉnh Hà Giang ngày 12/2/2009
Tên văn bản: Quyết định Ban hành Quy định tạm thời về tổ chức và quản
lý hoạt động nội trú Dân nuôi trong trường phổ thông tỉnh Hà Giang
Trích yếu:
- Quy định về tổ chức và quản lý hoạt động nội trú dân nuôi trong trường
phổ thông trên địa bàn tỉnh Hà Giang
- Đối tượng học sinh nội trú dân nuôi: HSTH, THCS
Đối tượng và phạm vi:
- Học sinh NTDN
- Cấp dưỡng
- Cán bộ quản lý và giáo viên làm công tác nội trú dân nuôi
Nội dung định mức:
- Nguyên tắc tuyển sinh, hình thức, chỉ tiêu tuyển sinh, tiêu chuẩn xét
tuyển, quy trình xét tuyển học sinh NTDN
- Tổ chức và quản lý hoạt động nội trú dân nuôi của trường phổ thông
- UBND xã hợp đồng người làm công tác nuôi dưỡng HSNTDN theo định
mức từ 20-30 HS/cấp dưỡng. Người làm cấp dưỡng được hưởng theo chế độ lao
động hiện hành.
- Chế độ của cán bộ quản lý và giáo viên làm công tác nội trú dân nuôi khi
vượt số giờ qui định được hưởng theo thông tư liên tịch số 50/2008/TTLT-
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
28
BGDDT – BNV – BTC ngày 9/9/2008 “Hướng dẫn thực hiện chế độ trả lương
dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập”
Ghi chú: Thực hiện trong phạm vi tỉnh
7. Hướng dẫn của UBND tỉnh Hà Giang số 22/UBND-NLN ngày
27/2/2008
Tên văn bản: Hướng dẫn về quản lý, sử dụng kinh phí thực hiện chính
sách hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân, trợ giúp pháp
lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc chương trình 135 giai đoạn II
Trích yếu:
- Hỗ trợ bằng tiền mặt trực tiếp cho cha mẹ học sinh
- Tổ chức ăn bán trú tại trường
- Cấp phát và quyết toán kinh phí
Đối tượng và phạm vi:
- Học sinh nghèo
- Người phục vụ
- Hỗ trợ hộ nghèo
Nội dung, định mức:
- Học sinh nghèo: hỗ trợ 120.000đ/HS/tháng – 140.000đ/HS/tháng
- Người phục vụ: 10-30 HS ăn tập trung hàng ngày tại trường được thuê 1
người phục vụ, cứ tăng thêm 1 đến 15 HS tiếp theo thì tăng thêm 1 người phục
vụ. Mức tiền công thuê người phục vụ bằng hệ số 1,0 mức lương tối thiểu của
cán bộ công chức 1 tháng và không sử dụng vào kinh phí hỗ trợ HS.
Ghi chú: Thực hiện trong phạm vi tỉnh
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
29
8. Quyết định số 71/2004/QĐ-UB (tỉnh Đăk Nông) Ngày 1/10/2004
Tên văn bản: Quyết định của Uỷ ban nhân dân tỉnh Đăk Nông về việc
triển khai thực hiện: “Đề án hỗ trợ kinh phí cho học sinh, sinh viên là người dân
tộc thiểu số tại chỗ tỉnh Đăk Nông từ năm 2004 – 2009”
Trích yếu: Hỗ trợ chi phí đào tạo và sinh hoạt phí cho đối tượng là người
dân tộc tại chỗ từ năm học 2004-2009
Đối tượng và phạm vi:
- Đào tạo trên đại học
- Sinh viên học đại học, cao đẳng
- Học sinh trung học chuyên nghiệp
- Học sinh phổ thông
Nội dung, định mức:
- Học sinh dân tộc nội trú: hỗ trợ thêm 50.000đ/em/tháng ngoài mức hỗ trợ
của Trung ương để đạt mức hỗ trợ 210.000đ/em/tháng (cấp trong 9 tháng/năm)
- Học sinh dân tộc thuộc diện nội trú nhưng không ở nội trú: hỗ trợ thêm
20.000đ/em/tháng ngoài mức hỗ trợ của Trung ương để đạt mức hỗ trợ 100.000đ
/em/tháng (cấp trong 9 tháng/năm)
- Học sinh dân tộc thiểu số tại chỗ đang theo học phổ thông trung học, phổ
thông cơ sở không thuộc hai đối tượng trên: 70.000đ/em/tháng (cấp trong 9
tháng/năm)
Ghi chú: Thực hiện trong phạm vi tỉnh từ năm 2004 – 2009,Chỉ thực hiện từ
năm 2004 – 2009.
1.2.2. Một số vấn đề thường gặp trong việc thực hiện chính sách, quy định
pháp lý đối với quản lý trường THCS vùng KKN, các nguyên nhân và các
vấn đề cần ưu tiên giải quyết
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
30
Câu hỏi:
- Hiệu trưởng thường gặp khó khăn gì trong thực hiện chính sách, quy định
pháp lý đối với quản lý trường THCS vùng khó khăn? Làm thế nào để giải quyết
các vấn đề đó?
Ví dụ: Tại sao một số nội dung trong Nghị định 61/2006/NĐ-CP ngày
20/6/2006, Thông tư hướng dẫn số 59/2008/TT-BGDDT ngày 31/10/2008 chưa
thực hiện được?
Khuyến khích học viên đề xuất một số tình huống xảy ra trong quá trình
thực hiện văn bản chính sách và nêu các biện pháp xử lý:
Gợi ý thảo luận:
- Trường PTDTBT (trường chuyên biệt) như trong điều 61 của Luật Giáo
dục đã đề cập đến, chưa có trong thực tế
- Thực tế trong những năm qua có nhiều tên gọi về loại trường này như:
“Trường phổ thông có học sinh bán trú”, “Trường phổ thông có nội trú dân
nuôi”...chưa có phiên hiệu trường “Trường PTDTBT” như trong Luật Giáo dục
- Hướng giải quyết: Đề nghị Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần sớm
có Quy chế về trường PTDTBT và Quy định về nội dung, hình thức và định mức
hỗ trợ loại trường này, cùng với các thông tư hướng dẫn cụ thể
- Chính sách hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân,
trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật
- Chính sách hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân,
trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc Chương trình 135 giai
đoạn II
- Hướng dẫn thực hiện mức Hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý, để nâng cao nhận thức pháp luật).
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
31
- Chính sách GD, đào tạo, nâng cao mặt bằng dân trí: bố trí đủ GV cho các
huyện nghèo; hỗ trợ xây dựng nhà “bán trú dân nuôi”, nhà ở cho GV ở các thôn,
bản; xây dựng trường Dân tộc nội trú cấp huyện theo hướng liên thông với các
cấp học ở huyện (có cả hệ phổ thông trung học nội trú) để đáp ứng nhu cầu đào
tạo nguồn cán bộ tại chỗ cho các huyện nghèo; tăng cường, mở rộng chính sách
đào tạo ưu đãi theo hình thức cử tuyển và theo địa chỉ cho HS người dân tộc
thiểu số, ưu tiên các chuyên ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, y tế, kế hoạch hóa
gia đình, đào tạo GV thôn, bản, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp
luật.
- Tăng cường dạy nghề gắn với tạo việc làm: đầu tư xây dựng mỗi
huyện 01 cơ sở dạy nghề tổng hợp được hưởng các chính sách ưu đãi, có nhà
ở nội trú cho học viên để tổ chức dạy nghề tại chỗ cho lao động nông thôn về
sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, ngành nghề phi nông nghiệp; dạy nghề tập
trung để đưa lao động nông thôn đi làm việc tại các doanh nghiệp và xuất
khẩu lao động.
- Chính sách đào tạo cán bộ tại chỗ: đào tạo đội ngũ cán bộ chuyên môn,
cán bộ y tế cơ sở cho con em ở các huyện nghèo tại các trường đào tạo của Bộ
Quốc phòng; ưu tiên tuyển chọn quân nhân hoàn thành nghĩa vụ quân sự là
người của địa phương để đào tạo, bổ sung cán bộ cho địa phương.
- Chính sách điều chỉnh mức học bổng và trợ cấp xã hội đối với HS, sinh
viên là người dân tộc thiểu số học tại các trường đào tạo công lập, mức học bổng
và nguồn ngân sách thực hiện chế độ học bổng đối với HS, sinh viên là người
dân tộc thiểu số đang học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú và các trường
dự bị đại học.
Gợi ý một số tình huống
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
32
Tình huống 1. Vận dụng Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg, Quyết định
101/2009/QĐ-TTg và các Quyết định của địa phương
Ở một số trường THCS bán trú dân nuôi của tỉnh H thường có 2 đối
tượng đang ở bán trú vì ở rất xa trường không thể đi về nhà trong ngày: đối
tượng 1 thuộc diện hộ nghèo: được hưởng theo Quyết định số 112/2007/QĐ-
TTg là 140.000đ/tháng, đối tượng 2 cũng rất khó khăn nhưng không được
hưởng trợ cấp theo Quyết định 112/2007/QĐ-TTg do gia đình chỉ thuộc diện
cận nghèo: được hưởng theo chính sách của địa phương 100.000đ/tháng.
Nhà trường đã thuê nhân viên cấp dưỡng và dùng số tiền trợ cấp này để nấu
ăn cho các em. Nêu những phương án thực tế đã giải quyết ở địa phương?
Nếu còn đối tượng khác cũng đang ở bán trú, ví dụ: không thuộc hai đối
tượng được hưởng trợ cấp trên, gia đình cũng rất khó khăn nhưng chưa nằm
trong diện nghèo hoặc cận nghèo thì cách giải quyết của nhà trường sẽ như
thế nào?
Nhà xa nếu các em không có điều kiện ở bán trú, gia đình không đủ điều
kiện đóng góp tiền ăn cho các em thì khả năng các em này sẽ bỏ học rất cao?
Gợi ý để thảo luận tìm cách giải quyết:
- Từ năm học 2009 - 2010 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo cho các Sở
Giáo dục và Đào tạo ở vùng núi, vùng địa phương đặc biệt khó khăn phải quyết
tâm thực hiện 3 đủ: đủ sách, vở; đủ quần áo mặc ấm vào mùa đông và đủ ăn.
Các trường phổ thông có học sinh nội trú dân nuôi cần lập danh sách các em có
hoàn cảnh khó khăn, không có đủ gạo ăn để báo cáo UBND huyện, UBND tỉnh
cấp gạo cho các em.
- Vận động từng hộ gia đình, cộng đồng địa phương đóng góp 25 kg lương
thực/hộ gia đình/ năm học
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
33
- Phối hợp với xã tổ chức tìm hiểu hoàn cảnh gia đình của các em, vận
động gia đình tạo điều kiện cho con học bán trú vì nhà xa
- Hiệu trưởng cần trao đổi vấn đề này với Hội cha mẹ học sinh và Ủy ban nhân
dân xã, xin ý kiến về việc hỗ trợ cho các em ở bán trú, kêu gọi tinh thần “lá lành đùm
lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều”, vận động cán bộ, giáo viên trong trường, xã
chia xẻ khó khăn với các em; trước mắt không để các em bị đói, bị rét và bỏ học.
- UBND huyện, Phòng Giáo dục và Đào tạo, cộng đồng địa phương xã,
bản, các công ty, các nhà hảo tâm...đóng góp kinh phí, sức người dựng nhà ở bán
trú cho các em.
...
Những căn cứ để thảo luận:
- Quyết định 112/2007/QĐ-TTg
- Quyết định 101/2009/QĐ-TTg
- Văn bản chỉ đạo của các địa phương...
- Cần huy động sự tham gia của cộng đồng và CMHS tạo điều kiện cho
con em học tập
Tình huống 2: Học sinh nghỉ học dài ngày
Ở trường THCS M thuộc xã đặc biệt khó khăn của một tỉnh đồng bằng
sông Cửu Long, cứ đến mùa thu hoạch tôm, mùa gặt... thì học sinh lớp 8, lớp 9
lại bỏ học đi làm thuê với bố mẹ, sau 20 ngày thậm chí có em hơn 1 tháng mới
trở về, không theo học đều dẫn đến các em học yếu, không theo được các bạn, có
em muốn bỏ học hẳn. Trường cử giáo viên chủ nhiệm đến tận gia đình vận động
nhiều lần song đều bị gia đình tránh hoặc từ chối gặp, thậm chí có một lần Hiệu
trưởng trực tiếp đi vận động thì phụ huynh nói:“Thầy đừng tới nữa, cháu đi làm
một tháng tiền công còn được 2 triệu, học nhiều cũng đến thế thôi, với lại chúng
tôi đi xa cả, không cho cháu đi theo thì ai sẽ coi sóc nó đây?”.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
34
Gợi ý để thảo luận tìm cách giải quyết:
- Kiên trì vận động cha mẹ học sinh, giải thích cho họ hiểu tiền công cháu
kiếm được chỉ là nhất thời, cháu không thể có thu nhập đều và cao nếu không có
trình độ học vấn căn bản (hết THCS)
- Tìm hiểu những bà con thân thiết của gia đình nhờ vận động; gặp
trưởng thôn/người có uy tín trong cộng đồng phối hợp để họ giúp thuyết phục
gia đình;
- Tổ chức lớp bán trú cho các em có bố mẹ đi làm xa dài ngày, tổ chức các
hoạt động giáo dục hấp dẫn để học sinh thích đi học.
Những căn cứ để thảo luận:
- Nhận thức của CMHS về đi học của con em còn hạn chế, chưa thấy được
ích lợi lâu dài của cho con em đi học.
- Cách tuyên truyền, vận động cần phù hợp với đối tượng.
- Cần thực hiện triệt để vận động học sinh đi học, thực hiện phổ cập giáo
dục THCS
Lưu ý đối với Hiệu trưởng khi thực hiện văn bản chính sách để phát
triển GD THCS vùng KKN:
- Hiểu rõ nội dung văn bản qui phạm pháp luật
- Biết cách vận dụng văn bản qui phạm pháp luật để giải quyết các tình
huống trong thực tế
- Lưu giữ các văn bản qui phạm pháp luật
- Đảm bảo công bằng, công khai minh bạch, dân chủ trong việc thực hiện
các chính sách ở địa phương / trường THCS
- Đảm bảo thực hiện chính sách phổ cập GD THCS, quan tâm đời sống vật
chất, tinh thần cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, học sinh.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
35
- Phát hiện ra vấn đề, tìm cách giải quyết vấn đề
- Giải quyết vấn đề thấu tình, đạt lý
- Huy động cộng đồng địa phương, thực hiện tốt công tác xã hội hoá giáo
dục; Tranh thủ các lực lượng xã hội, các nhà hảo tâm, các nhân tố tích cực trong
cộng đồng và nhà trường trong việc thực hiện văn bản chính sách của Trung
ương và địa phương.
- Đề xuất với Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng và ban hành
chính sách mới phù hợp với thực tiễn địa phương (Văn bản, Chính sách cho
trường PTDTBT)
...
1.3. Yêu cầu đối với hiệu trưởng trong quản lý trường THCS vùng
KKN.
Câu hỏi:
- Trường THCS có nhiệm vụ gì? Hiệu trưởng cần đáp ứng tiêu chuẩn nào, có
nhiệm vụ và quyền hạn gì?
- Đối với vùng khó khăn, trường THCS tập trung vào những nhiệm vụ nào?
Hiệu trưởng THCS ở vùng KKN cần chú ý gì trong thực hiện nhiệm vụ và
quyền hạn?
Gợi ý trả lời
Nhiệm vụ, quyền hạn của trường THCS, nhiệm vụ và quyền hạn của
Hiệu trưởng:
Điều lệ Trường THCS, trường trung học phổ thông và trường phổ thông
có nhiều cấp học được ban hành kèm theo Quyết định số 07/2007/QĐ-BGD&ĐT
ngày 02 tháng 4 năm 2007 của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quy định nhiệm vụ và
quyền hạn của trường THCS, trường phổ thông cơ sở:
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
36
Đối với trường THCS vùng KKN cần chú ý các nhiệm vụ sau:
- Vận động học sinh đến trường, tuyển sinh và tiếp nhận HS, quản lý học
sinh theo quy định của Bộ GDĐT; Thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục trong
phạm vi cộng đồng.
- Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác của
chương trình giáo dục phổ thông theo quy định, phù hợp với điều kiện khó
khăn.
- Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động giáo dục. Phối
hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong hoạt động giáo dục.
1.4. Giới thiệu chung về công tác quản lý trường THCS
1.4.1. Đổi mới công tác lãnh đạo và quản lý trường THCS trong thực
tiễn phát triển
Câu hỏi:
Tại sao phải đổi mới lãnh đạo và quản lý trường THCS?
Gợi ý trả lời
- Phát triển giáo dục phải đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH, phát triển
nguồn nhân lực địa phương, đất nước.
- Quá trình giáo dục phải hướng tới người học trong đó tính cá thể người
học được đề cao, coi trọng trong mối quan hệ giữa lợi ích của người học với mục
tiêu phát triển xã hội và mục tiêu phát triển cộng đồng, xã hội, nội dung giáo dục
phải đáp ứng nhu cầu xã hội và cá nhân người học, phương pháp, hình thức tổ
chức giáo dục phải đa dạng, linh hoạt nhằm pháthuy tính tích cực và phát triển
tối đa tiềm năng của mỗi HS
- Thực tiễn quản lý trường THCS hiện nay đòi hỏi phải thực hiện mô
hình mới về quản lý trường học
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
37
Xu thế đổi mới quản lý trường học thế kỷ 21
Mô hình cũ Mô hình mới
Ít chú ý đến khía cạnh lãnh đạo để thay đổi nhà trường.
- Tập trung nhiều hơn vào lãnh đạo thay đổi để phát triển nhà trường.
Chưa xây dựng rõ tầm nhìn, sứ mạng, các giá trị và các chương trình hành động.
- Nhà trường là nơi quyết định: tầm nhìn sứ mạng, tạo giá trị, xây dựng và thực hiện các chương trình hành động phát triển nhà trường.
Quản lý nhà trường chưa chú ý đến phát triển năng lực, động lực của GV, HS. Chưa thực sự chú ý đến kỹ năng nhận thức và kĩ năng xã hội của người học.
- HS là ưu tiên hàng đầu, GV là nhân tố chủ chốt. Chú ý đến rèn luyện tư duy, phương pháp giải quyết vấn đề và GD kỹ năng nhận thức và kỹ năng xã hội)
Chờ đợi sự chỉ đạo từ cơ quan quản lý cấp trên.
Tự chủ và chịu trách nhiệm xã hội về các vấn đề cơ bản: tổ chức & nhân sự, dạy học & GD, tài chính & tài sản, huy động cộng đồng
Truyền đạt một chiều, mục tiêu kế hoạch có tính áp đặt.
Đa chiều, nhiều luồng thông tin, tự xây dựng các mục tiêu kế hoạch
Câu hỏi: Hiệu trưởng trường THCS vùng KKN cần có kiến thức và kỹ năng
gì để thực hiện đổi mới lãnh đạo và quản lý nhà trường?
Gợi ý trả lời
Hiệu trưởng cần có các kỹ năng lãnh đạo và quản lý sau:
- Xây dựng kế hoạch phát triển nhà trường phù hợp với điều kiện hiện tại
và yêu cầu phát triển KT-XH của địa phương
- Phát triển đội ngũ giáo viên,, cán bộ, nhân viên
- Huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực,để đạt mục tiêu giáo dục
trong điều kiện khó khăn.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
38
- Tổ chức các hoạt động giáo dục phong phú, đa dạng nhằm phát triển toàn
diện học sinh, mỗi em có thể phát triển tối đa tiềm năng sẵn có của mình
- Xây dựng văn hóa trường học, giữ gìn các giá trị văn hóa dân tộc truyền
thống và tiếp thu các giá trị hiện đại
1.4.2. Các hoạt động quản lý trường THCS và một số vấn đề cần lưu ý
ở trường THCS vùng KK nhất
Câu hỏi:
- Hoạt động quản lý nhà trường bao gồm các nội dung gì?
- Cần lưu ý gì trong quản lý trường THCS vùng KKN?
Gợi ý trả lời:
Hoạt động quản lý trường THCS gồm:
- Lập kế hoạch phát triển trường THCS
- Tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ GV, nhân viên
- Quản lý hoạt động dạy và học
- Quản lý tài chính, CSVC và TBDH
- Quản lý các hoạt động GD khác như công tác tuyển sinh, quản lý hành
chính, thi đua khen thưởng, hệ thống thông tin, các hoạt động GD, xây dựng môi
trường GD, phát triển mối quan hệ giữa nhà trường với cộng đồng...
- Kiểm tra các mặt hoạt động của nhà trường
Lập kế hoạch phát triển trường THCS
Lập kế hoạch là xác định các hoạt động cần thiết để đạt được các mục tiêu
đã đề ra. Lập kế hoạch là đưa ra các quyết định trước khi hành động, tạo ra tương
lai theo hướng đã định trước trên cơ sở tình hình thực tế.
Các loại kế hoạch chính trong trường THCS gồm:
- Kế hoạch chiến lược
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
39
- Kế hoạch trung hạn
- Kế hoạch năm học
- Kế hoạch hoạt động (kế hoạch dạy học và GD, kế hoạch tổ bộ môn; kế
hoạch của GV chủ nhiệm; thời khoá biểu; lịch công tác tuần, tháng; kế hoạch
hoạt động GD; sinh hoạt ngoại khoá; ngoài giờ lên lớp; kế hoạch kiểm tra nội bộ
nhà trường...)
Lưu ý trong lập kế hoạch trường THCS vùng KKN:
- Số liệu không đầy đủ, thiếu tin cậy do không có công cụ, không chỉ ra
được vấn đề cần ưu tiên giải quyết
- Chưa chú ý các vấn đề học sinh dân tộc, học sinh gái, trẻ em nghèo...
- Các mục tiêu không dựa trên tình hình cụ thể, mục tiêu không đầy đủ,
không cụ thể, rõ ràng và thiếu khả thi, không định hướng kết quả ( không có các chỉ
tiêu xác định kết quả).
- Thiếu logic giữa tình hình , mục tiêu, chỉ tiêu, hoạt động, nguồn lực
- Trình bày lộn xộn, dài dòng, liệt kê các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của
cấp trên
Hiệu trưởng cần làm gì để giải quyết những vấn đề trên?
Phân tích tình hình: sử dụng số liệu chuẩn xác, phải chỉ ra được vấn đề cần
ưu tiên giải quyết đối với trường THCS vùng KKN
- Lưu ý các muc tiêu, chỉ tiêu về tiếp cận, chất lượng đối với HS dân tộc,
HS gái
- Đảm bảo tính logic, khả thi của kế hoạch
Chú ý: Nội dung này sẽ được phát triển chi tiết trong chuyên đề 2 của tài
liệu
Tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ GV, nhân viên nhà trường
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
40
- Xây dựng cơ cấu tổ chức nhà trường phù hợp và đúng quy định của pháp
luật, điều lệ nhà trường, hoạt động hiệu quả theo chức năng nhiệm vụ và hoàn
cảnh cụ thể; quy định rõ chức năng, nhiệm vụ và cơ chế phối hợp giữa các bộ
phận, thiết lập, duy trì và phát triển các mối quan hệ công tác.
- Qui hoạch, phát triển đội ngũ cán bộ, GV của trường; tuyển chọn và sử
dụng hợp lý nguồn nhân lực hiện có, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý,
GV, nhân viên đáp ứng yêu cầu chuẩn hoá, đảm bảo sự phát triển lâu dài của nhà
trường.
- Tạo cơ hội tốt để GV, nhân viên phát triển; tạo điều kiện để GV được
đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ theo quy định hiện hành; chăm
lo đời sống tinh thần, vật chất của GV, cán bộ, nhân viên; đảm bảo GV được
hưởng mọi quyền lợi về vật chất, tinh thần và được chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ
theo các chế độ, chính sách quy định đối với nhà giáo.
- Chỉ đạo để GV rèn luyện đạo đức, học tập văn hoá, bồi dưỡng chuyên
môn, nghiệp vụ để nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy và GD;
Lưu ý trong tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ GV THCS vùng KKN:
- Giáo viên còn hạn chế về hiểu biết về văn hoá và ngôn ngữ dân tộc thiểu
số địa phương, khó khăn trong đổi mới hoạt động dạy học, đội ngũ CBQL thiếu
về số lượng, yếu về chất lượng.
Hiệu trưởng cần làm gì để giải quyết những vấn đề trên?
- Cần thường xuyên phát triển chuyên môn, đào tạo, bồi dưỡng GV; thực
hiện chính sách đối với GV, nhân viên, thực hiện chế độ thu hút để GV yên tâm
công tác tại vùng khó khăn; đảm bảo các điều kiện căn bản về đời sống, CSVC
(nhà công vụ, chế độ ưu đãi...) cho GV yên tâm công tác; xây dựng văn hóa nhà
trường, xây dựng nhà trường thành tổ chức học tập.
Quản lý hoạt động dạy và học
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
41
- Căn cứ chương trình GD và biên chế năm học, hiệu trưởng nhà trường chỉ
đạo xây dựng kế hoạch để điều hành hoạt động dạy học
- Chỉ đạo xây dựng nề nếp chuyên môn dạy học và chỉ đạo nâng cao chất
lượng dạy học.
Lưu ý trong quản lý hoạt động dạy và học trong trường THCS vùng KKN:
- Kết quả học tập của học sinh thấp, tỷ lệ học sinh đạt chuẩn KT, KN thấp.
Hiệu trưởng cần làm gì để giải quyết những vấn đề trên?
- Cần đảm bảo chuẩn KT-KN, kèm cặp, hỗ trợ HS yếu, khó khăn về ngôn
ngữ
- Thực hiện các PPDH tích cực
- Đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS.
Quản lý tài chính, CSVC và TBDH
- Quản lý và sử dụng hiệu quả kinh phí hoạt động thường xuyên
minh bạch, phù hợp và đúng qui định hiện hành, huy động cộng đồng, cá
nhân và các bên liên quan tài trợ kinh phí và các nguồn lực phát triển nhà
trường
- Quản lý và sử dụng hiệu quả tài sản nhà trường, TBDH phục vụ dạy học,
GD, thường xuyên quan tâm duy tu bảo dưỡng, bổ sung CSVC, thiết bị
- Dự báo và giải quyết được nhu cầu trang thiết bị, CSVC đáp ứng nhu cầu
học tập của HS; Mở rộng việc sử dụng công nghệ để quản lý tài chính, CSVC và
thiết bị hiệu quả
Lưu ý trong quản lý tài chính, CSVC và TBDH trong trường THCS vùng
KKN:
- CSVC thiếu thốn, chất lượng và hiệu quả sử dụng TBDH thấp, chưa áp
dụng được CNTT trong dạy học.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
42
Hiệu trưởng cần làm gì để giải quyết những vấn đề trên?
- Cần khai thác các nguồn lực vật chất sẵn có ở địa phương và sử dụng
hiệu quả các nguồn lực này
- Đảm bảo sử dụng nguồn lực tài chính, CSVC đúng quy định, linh hoạt,
sáng tạo.
Kiểm tra các mặt hoạt động của nhà trường
Kiểm ra các mặt hoạt động của nhà trường gồm
- KT-ĐG nội bộ trường học gồm: Kiểm tra giáo viên,, kiểm tra học sinh,
kiểm tra CSVC -TB, kiểm tra tài chính…
- Hỗ trợ việc tổng hợp, phân tích các thông tin kiểm tra đánh giá để điều
chỉnh kịp thời; xử lý linh hoạt, sáng tạo các vấn đề phát sinh, tạo được động lực
cho GV trong hoạt động GD
- Từng bước tham gia quá trình kiểm định chất lượng trường học theo
hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa
Lưu ý trong kiểm tra các mặt hoạt động của trường THCS vùng KKN
- KT-ĐG kết quả học tập, rèn luyện của HS đúng quy định nhưng cần có
biện pháp phù hợp với vùng khó khăn
- KT-ĐG ưu tiên vào mục tiêu thúc đẩy, khuyến khích động viên, nâng cao
chất lượng GD, hỗ trợ HS, GV để có sự tiến bộ thực sự..
Quản lý các hoạt động GD khác (công tác tuyển sinh, các hoạt động GD,
xây dựng môi trường GD, phát triển mối quan hệ giữa nhà trường với cộng đồng,
quản lý hành chính,thi đua khen thưởng, hệ thống thông tin,…)
- Quản lý tuyển sinh, vận động học sinh đến trường, tiếp nhận học sinh,
quản lý học sinh theo đúng qui định .
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
43
- Tổ chức, quản lý các hoạt động giáo dục toàn diện học sinh, hoạt động
nội trú để thu hút học sinh, tạo cho học sinh tâm lý thích đi học, gắn bó, yêu quý
nhà trường,.
- Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực theo chỉ đạo của
ngành GD ĐT, xây dựng văn hóa nhà trường; tạo cảnh quan trường học xanh,
sạch, đẹp, an toàn và lành mạnh.
- Xây dựng văn hóa trường học, môi trường sư phạm lành mạnh, an toàn,
xanh, sạch, đẹp trong trường học và cộng đồng; tuyên truyền nếp sống văn hoá;
giữ gìn và phát huy truyền thống nhà trường
- Phối hợp với ban đại diện cha mẹ học sinh, các tổ chức và cá nhân trong
công đồng, huy động mọi lực lượng của cộng đồng chăm lo vaanj động học sinh
đi học, giáo dục học sinh, xây dựng phong trào học tập và môi trường giáo dục
lành mạnh; huy động nguồn lực phát triển nhà trường
- Quản lý hồ sơ, sổ sách về hoạt động giáo dục trong trường (sổ đăng bộ,
sổ gọi tên và ghi điểm, sổ ghi đầu bài, học bạ học sinh, sổ quản lý cấp phát văn
bằng, chứng chỉ, sổ theo dõi phổ cập giáo dục, sổ theo dõi học sinh chuyển đi,
chuyển đến, sổ nghị quyết của nhà trường và nghị quyết của hội đồng trường, hồ
sơ thi đua của nhà trường, hồ sơ kiểm tra, đánh giá giáo viên và nhân viên, hồ sơ
khen thưởng, kỷ luật học sinh, sổ quản lý và hồ sơ lưu trữ các văn bản, công văn,
sổ quản lý tài sản, sổ quản lý tài chính, hồ sơ quản lý thiết bị dạy học và thực
hành thí nghiệm, hồ sơ quản lý thư viện, hồ sơ theo dõi sức khoẻ học sinh... )
Lưu ý trong quản lý các hoạt động giáo dục khác ở trường THCS vùng
KKN
- Tỷ lệ học sinh đi học đúng tuổi thấp, tỷ lệ bỏ học cao; học sinh đi học
không chuyên cần, tỷ lệ HS nghỉ học dài ngày cao; trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ
em gái ít được đến trường; HS khó khăn trong nói tiếng Việt, giao tiếp, nhút
nhát, thiếu tự tin...
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
44
- Thực hiện các hoạt động giáo dục khó khăn do điều kiện KT-XH, thu
nhập của nhận dân thấp;nhận thức của người dân về việc học của con em còn
chưa đúng.
- Chưa có cơ chế phối hợp cụ thể trong việc duy trì sĩ số HS, chưa quy
trách nhiệm về nhà trường hay xã.
Hiệu trưởng cần làm gì để giải quyết những vấn đề trên?
- Chỉ đạo, vận động phụ huynh và cộng đồng huy động HS đi học phổ cập.
- Duy trì sỹ số, giảm bỏ học, lưu ban
- Đảm bảo HS đi học đều, tỷ lệ chuyên cần cao.
- Quan tâm tới HS dân tộc, HS gái.
- Đa dạng các hoạt động GD phù hợp với điều kiện vùng khó khăn nhất.
- Xây dựng và phát triển quan hệ nhà trường với cộng đồng
2. Đổi mới quản lý hoạt động dạy học ở trườngTHCS vùng khó khắn nhất
2.1 Quản lý hoạt động dạy học dựa trên chuẩn kiến thức, kĩ năng
Câu hỏi
- Chuẩn Kiến thức, kỹ năng (KT-KN) là gì?
- Quản lý trường THCS dựa trên chuẩn KT-KN là gì?
- Hiệu trưởng vùng KKN thường gặp khó khăn gì trong quản lý dạy học
dựa trên chuẩn KT-KN?
- Hiệu trưởng THCS vùng KKN cần làm gì để quản lí hoạt động dạy học
dựa trên chuẩn KT-KN?
Chuẩn kiến thức- kỹ năng
Chuẩn KT-KN là quy đinh của Bộ GD & ĐT về yêu cầu KT, KN tối thiểu
cho từng môn học của của CTGDPT. Chuẩn KT, KN là những yêu cầu cơ bản,
tối thiểu về kiến thức, kĩ năng của môn học hay hoạt động GD mà HS cần phải
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
45
có và có thể đạt được sau từng giai đoạn học tập. Chuẩn được xác định với các
chủ đề và mức độ cần đạt làm căn cứ để xác định nội dung, phương pháp và các
hình thức tổ chức dạy học phối hợp với đặc trưng môn học.
Phân biệt chuẩn kiến thức và chuẩn kĩ năng:
– Chuẩn kiến thức là những tri thức khoa học như khái niệm, tính chất,
phương thức hành động,... tối thiểu học sinh cần đạt;
– Chuẩn kĩ năng là những yêu cầu tối thiểu về thao tác tay chân, tư duy mà
học sinh cần thực hiện được.
Các mức độ nhận thức trong chuẩn KT-KN
– Nhận biết: Học sinh nhận ra, nhớ lại các sự kiện, hiện tượng, khái niệm,
định lý, tính chất, hệ quả đã học. Đây là cấp độ nhận thức thấp nhất, chỉ yêu cầu
học sinh nhận ra, nhớ lại kiến thức đã biết. Không đòi hỏi học sinh phải giải
thích tại sao là kiến thức đó; không yêu cầu phải sử dụng kiến thức đã biết vào
một tình huống cụ thể; không yêu cầu phải nhận ra khái niệm, tính chất đó ở các
dạng thể hiện khác với dạng đã học. Cấp độ này thường được thể hiện thông qua
những hành động, thao tác học sinh phải thực hiện trong những tình huống cụ
thể: nhận dạng, liệt kê, kí hiệu, nhớ lại,...
– Thông hiểu: Học sinh mô tả, giải thích được khái niệm, tính chất đã học;
nhận ra khái niệm, tính chất đó ở các dạng thể hiện khác với dạng đã học; sử
dụng khái niệm, tính chất đã học trong tình huống quen thuộc. Đây là cấp độ cao
hơn và bao hàm cấp độ Nhận biết. Cấp độ này thường được thể hiện thông qua
những hành động, thao tác học sinh phải thực hiện trong những tình huống cụ
thể: chuyển đổi; minh hoạ, phân biệt, so sánh, sắp xếp, giải thích; tóm tắt, thực
hiện ,
– Vận dụng: Học sinh sử dụng các khái niệm, tính chất đã học để giải
quyết được vấn đề trong tình huống mới, đòi hỏi sáng tạo. Đây là cấp độ cao hơn
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
46
và bao hàm cấp độ Thông hiểu.Cấp độ này thường được thể hiện thông qua
những hành động, thao tác học sinh phải thực hiện trong những tình huống cụ
thể: Vận dụng các quy tắc; Biện luận; Chứng minh; Tìm điều kiện của tham số;...
Quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS dựa trên chuẩn kiến thức,
kỹ năng
- Hiệu trưởng cần nắm vững chuẩn kiến thức, kĩ năng các bộ môn, hiểu
được cấu trúc của chuẩn; nhận thức được ý nghĩa, vai trò của chuẩn KT-KN
trong dạy học để đánh giá GV dạy có đúng chuẩn hay không; để duyệt đề kiểm
tra, đề thi sao cho những đề bài này nằm trong giới hạn chuẩn.
- Chỉ đạo tổ chuyên môn, hỗ trợ GV nắm vững chuẩn kiến thức, kĩ năng
bộ môn mình phụ trách, lập kế hoạch dạy học dựa vào chuẩn KT-KN làm căn cứ
cho việc dạy học, hướng dẫn tổ chức hoạt động dạy học theo chuẩn KT-KN:
Cách phối hợp sử dụng chuẩn KT-KN, SGK và các tài liệu giảng dạy; Cách thiết
kế bài học dựa vào chuẩn: xác định mục tiêu bài học; Thiết kế hoạt động dạy
học; Điều khiển tiến trình dạy và học trên lớp; đánh giá kết quả học tập của học
sinh.
- Chỉ đạo đánh giá chất lượng dạy học theo chuẩn KT-KN: Xây dựng tiêu
chí đánh giá chất lượng giờ dạy theo chuẩn; Giám sát, dự giờ, đánh giá giờ dạy
theo chuẩn KT-KN.
- Chỉ đạo đánh giá kết quả học tập theo chuẩn KT-KN: Lập kế hoạch đánh
giá; Chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch đánh giá kết quả học tập; Khảo sát chất
lượng đầu vào, đầu ra dựa theo chuẩn KT-KN;…
Tuyên truyền cho phụ huynh, học sinh và cộng đồng hiểu những quan
điểm chỉ đạo chủ yếu của chương trình, của chuẩn KT-KN.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
47
Khó khăn thường gặp trong quản lý dạy học dựa trên chuẩn KT, KN
ở vùng KKN
- Giáo viên chưa nhận thức đầy đủ về chuẩn KT, KN và dạy học dựa trên chuẩn
KT, KN
- Giáo viên chưa sử dụng tốt các phương pháp dạy học tích cực để học
sinh đạt chuẩn KT, KN
- Giáo viên còn lệ thuộc vào việc thực hiện đầy đủ nội dung trong sách
giáo khoa, ít chú ý đến học sinh có đạt được chuẩn KT, KN hay không
- Giáo viên kiểm tra, đánh giá học sinh không phản ánh đúng chuẩn KT,
KN
…
Hiệu trưởng THCS vùng KKN cần chú ý trong quản lí hoạt động dạy
học dựa trên chuẩn KT, KN
- Giúp GV có nhận thức sâu sắc mục tiêu; nội dung chương trình; kế
hoạch dạy học; chuẩn kiến thức, kĩ năng các môn học.
- Chỉ đạo các tổ bộ môn thực hiện chương trình theo đúng tiến độ căn cứ
vào đặc điểm tình hình của nhà trường (trình độ học sinh, điều kiện kinh tế xã
hội địa phương, CSVC và thiết bị nhà trường...)
- Quan tâm và tạo điều kiện cho giáo viên trong việc thiết kế bài giảng,
động viên GV nâng cao chất lượng hồ sơ giảng dạy.
- Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động của GV, các tổ bộ môn trong việc
tìm kiếm biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy: tự học, tự bồi dưỡng, tham
dự tập huấn, hội thảo, tranh luận, viết bài, thao giảng...
- Quan tâm đồng bộ đến các môn học, không coi nhẹ hoặc có biểu hiện coi
nhẹ môn học nào; tạo CSVC cho các hoạt động giảng dạy của giáo viên (phòng
học bộ môn, thiết bị, thư viện, sân chơi, bãi tập...)
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
48
- Kiểm tra, đánh giá và phân loại hoạt động chuyên môn của GV, của các
tổ bộ môn về các mặt: bồi dưỡng và tự bồi dưỡng, chất lượng giảng dạy qua các
giờ lên lớp, sự tiến bộ của GV qua từng tháng, từng học kì...
- Hiệu trưởng quản lí những hoạt động nêu trên dựa vào những căn cứ
pháp lí: Luật GD, Điều lệ trường THCS, các văn bản chỉ đạo của Bộ GDĐT, các
cơ quan quản lí chuyên môn khác và những quyết định của hội đồng GD nhà
trường.
- Hiệu trưởng trực tiếp và có thể uỷ quyền cho 1 Phó hiệu trưởng quản lí
những hoạt động nêu trên thông qua tổ hoặc nhóm chuyên môn; các tổ trưởng
hoặc nhóm trướng chuyên môn; thông qua việc kiểm tra bài soạn và hồ sơ giáng
dạy của GV, qua dự giờ thăm lớp định kì hay đột xuất; qua việc thu nhận và xử lí
thông tin từ các kênh khác nhau: HS, phụ huynh HS, đồng nghiệp, cộng đồng...
Bài tập cá nhân
1. Điền những từ còn thiếu vào chỗ có dấu chấm để hoàn chỉnh nội
dung
Bất kỳ quá trình dạy học nào cũng phải khai thác tình huống có vấn đề
trong tiến trình và nội dung dạy học. Người ta ……… dạy được người khác học
những điều mà người ấy đã biết rõ (nếu cứ dạy thì thực ra chẳng là dạy ai cả),
hoặc ……… mà người ấy không thể biết hay không thể hiểu nổi (nếu cứ dạy thì
đó là ép buộc, nhồi sọ). Nhiều trường hợp thày giảng bài trên lớp nhưng thực ra
là ………. cho mình nghe chứ không có ai khác nghe mình. Dạy học phải đưa ra
và xử lý những điều mấp mé giữa ………… và chưa biết, giữa hiểu và ……….
hoặc lơ mơ hiểu, thì mới có thể diễn ra sự học, và có thể có …………….. nghe
theo mình dạy, lĩnh hội những điều ấy. Vì vậy, ……....... là một trong những quy
luật cơ bản của dạy học ở bất kỳ thời đại lịch sử nào. Ngay từ thời giáo dục cổ
đại, người ta đã biết rõ và thừa nhận như vậy.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
49
(Những từ cho biết: người học, mình giảng, biết, không thể, chưa hiểu,
tính vấn đề, những điều).
Tình huống 1:
Khi cán bộ Phòng GDĐT về kiểm tra hoạt động dạy học ở trường THCS
P, trao đổi về việc thực hiện dạy học theo chuẩn KT, KN ở các điểm trường, thầy
Hiệu trưởng đã trình sổ báo giảng và báo cáo: Nhà trường quản lý việc thực
hiện dạy học chủ yếu dựa trên sổ báo giảng và Hiệu trưởng trực tiếp quản lý.
Bạn hãy nhận định những ý kiến của Trưởng đoàn kiểm tra?
Gợi ý giải quyết:
Cán bộ Phòng GD ĐT nên trao đổi với Hiệu trưởng:
- Nội dung ghi trên sổ báo giảng không thể hiện chuẩn KT, KN.
- Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn chịu trách nhiệm quản lý và chỉ
đạo GV thực hiện dạy học dựa trên chuẩn KT, KN.
- Cần đảm bảo điều kiện thực hiện dạy học dựa trên chuẩn KT, KN: trình
độ GV, HS, các điều kiện trang thiết bị, CSVC,...
2.2. Quản lý hoạt động đổi mới PPDH trong trường THCS vùng khó
khăn nhất
Câu hỏi
- Phương pháp dạy học là gì? Các phương pháp dạy học hiệu quả? Để
quản lí đổi mới phương pháp dạy học cần có những giải pháp gì?
- Tình hình thực hiện đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên THCS
vùng KKN? (Điểm mạnh/ yếu/thuận lợi/khó khăn)?
- Các điều kiện cần thiết giúp cho giáo viên thực hiện đổi mới phương
pháp dạy học ở trường THCS vùng KKN là gì?
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
50
- Mong đợi của giáo viên trong việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy
học ở trường THCS vùng KKN là gì? Hiệu trưởng phải làm gì để đáp ứng mong
đợi đó?
Gợi ý trả lời:
Phương pháp dạy học
Phương pháp dạy học là những hình thức, cách thức hành động của giáo
viên và học sinh nhằm thực hiện mục tiêu dạy học, phù hợp với nội dung và điều
kiện dạy học cụ thể.
Đặc điểm của phương pháp dạy học
- Phương pháp dạy học định hướng chất lượng dạy học.
- Phương pháp dạy học là sự thống nhất của PP dạy và PP học.
- Phương pháp dạy học là sự thống nhất của cách thức hành động và
phương tiện dạy học (PTDH).
Các yếu tố liên quan đến PPDH
- Mục tiêu (định hướng kết quả đầu ra).
- Nội dung (liên quan đến đặc thù môn học, bài học).
- Điều kiện cụ thể (thời lượng, trình độ HS, phương tiện).
- Người dạy.
Các phương pháp dạy học
- Thuyết trình.
- Mô phỏng.
- Đàm thoại.
- Thực nghiệm.
- Thảo luận.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
51
- Đóng vai.
- ………
Đặc trưng của sử dụng các PPDH tích cực
- Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động nhận thức phù hợp với năng lực của HS; - Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học, tự tìm tòi của HS;- Tăng cường học tập cá nhân đồng thời phối hợp với học tập hợp tác;- Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò;- GV thiết kế, tổ chức, hướng dẫn, gợi mở, xúc tác, động viên, cố vấn;- GV sử dụng phương tiện, TBDH (trong đó có CNTT) hiện đại để nâng cao hiệu quả.
Chú ý: Không có một PPDH có hiệu quả vạn năng, cần vận dụng phối hợp
các PPDH phù hợp với mục tiêu và nội dung, điều kiện dạy học cụ thể.
Hiệu trưởng yêu cầu những gì đối với GV trong việc đổi mới PPDH?
- Hiểu được bản chất của việc đổi mới PPDH trong hoàn cảnh còn khó
khăn.
- Sáng tạo trong việc phối hợp các PPDH hiệu quả, phù hợp với đối tượng
học sinh và điều kiện hiện tại.
- Tăng cường phát huy tính tích cực của học sinh dân tộc thiểu số.
- Kết hợp đổi mới PPDH và đổi mới kiểm tra đánh giá.
Quản lý việc sử dụng TBDH trong đổi mới phương pháp dạy học
- Đảm bảo đủ thiết bị dạy học.
- Giáo viên biết cách sử dụng và khai thác thiết bị phục vụ dạy học hiệu
quả, tăng cường cho học sinh thực hành.
Tình huống 2: Khó khăn trong thực hiện đổi mới PPDH
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
52
Một cô giáo của trường THCS được cử đi học về đổi mới kỹ thuật dạy học
ở tỉnh, giảng viên trung ương về giảng hay lắm, nhiều kỹ thuật mới quá, nào là
“khăn trải bàn”, nào là “hoạt động nhóm”, “đôi bạn tri kỷ”... hầu hết các kỹ
thuật mới này đều đòi hỏi cô phải làm cho HS hoạt động, trao đổi để chủ động
học. Cô giáo rất say mê học tập và khi trở về trường cô vận dụng ngay vào các
tiết dạy Văn. Cô hào hứng soạn bài, đặt câu hỏi, bài tập, hướng dẫn thảo luận,
trò chơi nhưng hầu như bài nào cô cũng bị “cháy giáo án”, HS khó khăn khi
thực hiện thảo luận vì các em rất thiếu vốn từ tiếng Việt, trong lớp lại có tới 7
dân tộc nên HS ngại trao đổi. Hầu như các em chỉ ngồi cùng nhóm dân tộc với
nhau và nói tiếng dân tộc mình trong khi thảo luận. Cô cũng không hiểu các em
nói gì.
Cô giáo đến gặp thầy hiệu trưởng nhờ giúp đỡ tìm cách giải quyết, nếu
bạn là hiệu trưởng, bạn sẽ xử lý tình huống này như thế nào?
Gợi ý trả lời:
Hiệu trưởng nên:
- Khích lệ cô giáo nên tiếp tục vận dụng kỹ thuật dạy học mới trong dạy
học.
- Gợi ý cho cô giáo cách sử dụng kỹ thuật dạy học phù hợp: cần lựa chọn
kỹ thuật phù hợp với học sinh dân tộc thiểu số (để các em có thể hiểu được cách
học), điều quan trọng là HS quan tâm và hoạt động tích cực trong giờ học; Tăng
cường hình vẽ, tranh ảnh đẹp, câu chuyện kể liên quan đến nội dung học và quê
hương học sinh. Hình ảnh sinh động, gần gũi sẽ rất phù hợp với học sinh dân tộc
thiểu số. (những ví dụ của nước ngoài, tên người ngoại quốc, văn hóa ...xa lạ với
HS nên rất hạn chế).
- Tổ chức phụ đạo tiếng việt cho HS yếu.
- Nên trao đổi với tổ chuyên môn, ý kiến của đồng nghiệp là rất hữu ích.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
53
Tình huống 3. Sử dụng TBDH trong đổi mới PPDH ở trường THCS
vùng KKN
Ở trường THCS C, Chỉ có thày A còn rất trẻ nên rất hào hứng thực hiện
bài giảng sử dụng CNTT để giảng dạy thực hiện đổi mới PPDH một cách hiệu
quả, có rất ít GV biết sử dụng CNTT trong soạn bài và dạy học, một số giáo viên
đã biết sử dụng máy tính để trình bày bài giảng bằng máy chiếu, nhưng trong khi
giảng dạy lại chỉ nhìn và đọc, học sinh chép lại các nội dung được chiếu trên
màn hình. Cả trường chỉ có một cái máy chiếu và một cái máy tính, những GV
khác cho rằng mình nếu có cố gắng để soạn giảng bằng máy tính cũng chẳng có
máy tính, máy chiếu để sử dụng, vì vậy đa số giáo viên không ủng hộ quan điểm
sử dụng CNTT trong đổi mới PPDH.
Là hiệu trưởng, bạn sẽ xử lý tình huống này thế nào?
Gợi ý trả lời
- Biểu dương giáo viên A về việc đi đầu trong ứng dụng CNTT trong dạy
học.
- Tổ chức lớp bồi dưỡng GV sử dụng CNTT trong dạy học, giao cho thày
A làm người hướng dẫn và yêu cầu toàn thể GV tham gia.
- Phân công các bộ môn luân phiên sử dụng máy.
- Đưa việc sử dụng CNTT trong dạy học vào tiêu chí thi đua năm học.
- Đề nghị Phòng GDĐT cấp thêm máy cho nhà trường từ các dự án,
chương trình MTQG GDĐT.
- ...
Quản lý và chỉ đạo thực hiện đổi mới PPDH dựa trên chuẩn KT-KN
ở trường THCS vùng KKN:
- Nghiên cứu kĩ định hướng đổi mới PPDH đã trình bày trong chương
trình môn học
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
54
- Lựa chọn nội dung dạy học đã quy định trong CTGDPT, tập trung đi sâu những nội dung trọng tâm nhất trong các nội dung tối thiểu.
- Lựa chọn PPDH hay phối hợp các PPDH sao cho tạo điều kiện để học
sinh có cơ hội thể hiện mức độ đạt chuẩn
- Biên soạn câu hỏi và bài tập dựa theo chuẩn; thiết kế tình huống dạy học,
hoạt động dạy và hoạt động học sao cho giám sát chặt chẽ việc có thể đạt chuẩn
tối thiểu hay không
- Tổ chức hoạt động dạy học trên lớp, điều chỉnh hoạt động dạy và hoạt
động học sao cho tạo điều kiện để có nhiều HS đạt yêu cầu của chuẩn,...
Một số lưu ý trong quản lý đổi mới PPDH dựa trên chuẩn KT,KN
Nhận diện, khích lệ giáo viên sử dụng tốt các PPDH tích cực
- Tạo hứng thú học tập cho học sinh.
- Học sinh tự tìm ra kiến thức và rèn luyện được kỹ năng theo hướng dẫn
của giáo viên.
- GV nêu vấn đề hoặc hướng dẫn học sinh nêu vấn đề để học sinh giải
quyết.
- Học sinh được tương tác, hợp tác, tham gia (thảo luận, nêu ý kiến theo
nhóm) để biết sáng tạo, phê phán.
- Học sinh biết và có kiến thức, kỹ năng, thói quen tự học, tự đánh giá để
học suốt đời.
- Học sinh được thực hành, liên hệ với thực tế cuộc sống, coi trọng cả KT
và kỹ năng.
- GV sử dụng sách giáo khoa hợp lý trong giờ giảng, khai thác có hiệu quả các
thiết bị
Tăng cường ứng dụng CNTT trongquản lí dạy học
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
55
- Tạo điều kiện và khuyến khích giáo viên soạn bài trên máy tính và sử
dụng hiệu quả CNTT trong đổi mới hoạt động dạy học.
- Tạo điều kiện và khuyến khích GV, HS khai thác các thông tin trên
internet phục vụ cho dạy và học (trong mạng www. edu.net.vn có thể sử dụng
trang "Tài nguyên" để khai thác các chuyên mục: e-Learning (công nghệ học
điện tử); thời khóa biểu, trắc nghiệm...; giáo trình điện tử; các môn học,....
- Ứng dụng CNTT trong công tác quản lý; Tin học hoá công tác quản lý ở
cấp trường.
- Xây dựng hệ thống thông tin quản lý giáo dục của nhà trường. Trong
trường THCS phải có một cán bộ viên chức phụ trách ứng dụng CNTT có trình
độ trung cấp chuyên nghiệp về CNTT trở lên, có giáo viên biết ứng dụng CNTT
trong dạy học các môn học.
- Tổ chức và tạo điều kiện cho cán bộ, giáo viên, nhân viên được đào tạo,
bồi dưỡng (tự bồi dưỡng, tham dự các khoá đào tạo bồi dưỡng...) nâng cao trình
độ về CNTT phục vụ dạy học và quản lý.
Quản lí việc bảo quản và sử dụng trang thiết bị dạy học
- Bố trí viên chức chuyên trách có phẩm chất và được đào tạo làm công tác
thiết bị và giám sát việc thực hiện đúng chức trách của viên chức này hoặc phân
công giáo viên bộ môn có liên quan nhiều đến thiết bị dạy học phụ trách như
giáo viên sinh học/ hoá học/ vật lí phụ trách. Giáo viên kiêm nhiệm công tác này
được tính từ 3 đến 6 tiết/ tuần. Không sắp xếp những người yếu sức khoẻ, sắp
nghỉ hưu, dôi dư, không giảng dạy được hoặc kế toán trưởng, thủ thư, bảo vệ
đảm nhiệm hoặc kiêm nhiệm công tác này.
- Yêu cầu các tổ bộ môn vào đầu năm học, lập kế hoạch sử dụng phòng thí
nghiệm, phòng bộ môn; dự trù kinh phí cho việc mua sắm hoá chất, các vật liệu
phục vụ thí nghiệm...
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
56
- Theo dõi, khuyến khích, giáo viên sử dụng một cách tốt nhất và nhiều
nhất phòng học bộ môn và những thiết bị bị dạy học được trang bị, định kì đánh
giá kết quả hoạt động của công tác này.
- Có biện pháp động viên, khuyến khích giáo viên khai thác thiết bị dạy
học phục vụ đổi mới PPDH, lập hồ sơ giảng dạy và tự làm đồ dùng dạy học.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
57
ĐỊNH HƯỚNG CHỈ ĐẠO ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG1
Một số định hướng chỉ đạo của ngành GD-ĐT về đổi mới PPDH ở
trường phổ thông
Phải tạo động lực đổi mới PPDH cho giáo viên, hoạt động đổi mới PPDH
chỉ có thể thành công khi giáo viên có động lực hành động và chuyển hóa được
từ ý chí trở thành tình cảm và tinh thần trách nhiệm đối với HS, đối với nghề dạy
học. Cần thực hiện tốt một số công tác sau đây:
- Phải có sự hướng dẫn của các cấp quản lý GD về phương hướng và
những việc cần làm để đổi mới PPDH. Hướng dẫn về đổi mới PPDH phải thông
suốt từ các cơ quan thuộc Bộ GDĐT đến các Sở, Phòng GDĐT, cán bộ quản lý
các trường học và từng GV, không để GV phải "đơn độc" trong việc đổi mới
PPDH.
- Hoạt động đổi mới PPDH của giáo viên phải có sự hỗ trợ thường xuyên
của đồng nghiệp thông qua dự giờ thăm lớp và cùng rút kinh nghiệm.
- Trong quá trình chỉ đạo đổi mới PPDH, cần nghiên cứu để tổ chức hợp lý
việc lấy ý kiến của HS về PPDH của thầy cô giáo với tinh thần xây dựng.
- Quá trình thực hiện đổi mới PPDH phải là quá trình hoạt động tự giác
của bản thân GV và là phù hợp yêu cầu của cơ quan quản lý GD.
- Cần tổ chức phong trào thi đua và có chính sách khen thưởng nhằm động
viên kịp thời đối với các đơn vị, cá nhân tích cực và đạt hiệu quả trong hoạt động
đổi mới PPDH ở các trường, tổ chức nhân rộng các điển hình tập thể, cá nhân
tiên tiến trong phong trào đổi mới PPDH.
Trách nhiệm của Hiệu trưởng trong thực hiện đổi mới PPDH
1 Nguồn: Thông báo số 117/TB-BGDĐT ngày 26 tháng 02 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT về Kết luận của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT tại Hội thảo “Chỉ đạo, quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học ở các trường phổ thông” tổ chức tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, ngày 03/01/2009
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
58
- Phải phấn đấu làm người đi tiên phong về đổi mới PPDH.
- Kiên trì tổ chức hướng dẫn giáo viên thực hiện đổi mới PPDH.
- Chăm lo các điều kiện, phương tiện phục vụ giáo viên đổi mới PPDH.
- Tổ chức hợp lý việc lấy ý kiến của giáo viên và học sinh về chất lượng
giảng dạy, giáo dục của từng giáo viên trong trường.
- Đánh giá sát đúng trình độ, năng lực và sự phù hợp trong PPDH của từng
GV trong trường, từ đó, kịp thời động viên, khen thưởng những GV thực hiện
đổi mới PPDH mang lại hiệu quả.
Trách nhiệm của tổ chuyên môn trong việc đổi mới PPDH
- Phải xây dựng giáo viên cốt cán về đổi mới PPDH.
- Thường xuyên tổ chức dự giờ thăm lớp và nghiêm túc rút kinh nghiệm,
tổ chức sinh hoạt chuyên môn với nội dung phong phú, thiết thực, động viên tinh
thần cầu thị trong tự bồi dưỡng của giáo viên, giáo dục ý thức khiêm tốn học hỏi
kinh nghiệm và sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp.
- Đánh giá đúng đắn và đề xuất khen thưởng những giáo viên tích cực đổi
mới PPDH và thực hiện đổi mới PPDH có hiệu quả.
Trách nhiệm của giáo viên trong thực hiên đổi mới PPDH:
- Nắm vững nguyên tắc đổi mới PPDH, cách thức hướng dẫn HS lựa chọn
phương pháp học tập, coi trọng tự học và biết xây dựng các tài liệu chuyên môn
phục vụ đổi mới PPDH.
- Biết tổ chức cho những giáo viên dạy giỏi có PPDH hiệu quả ở địa
phương và giáo viên giỏi cùng môn để học hỏi kinh nghiệm ở trong trường và
trường bạn.
- Nắm chắc điều kiện của trường để có thể khai thác hiệu quả việc đổi mới
PPDH (CSVC, phương tiện, TBDH, tài liệu tham khảo...).
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
59
- Biết và tranh thủ được những ai có thể giúp đỡ mình trong việc đổi mới
PPDH (đồng nghiệp, lãnh đạo tổ chuyên môn, lãnh đạo trường có tay nghề cao).
- Biết cách tiếp nhận những thông tin phản hồi từ sự đánh giá nhận xét xây
dựng của HS về PPDH và GD của mình; kiên trì phát huy mặt tốt, khắc phục mặt
yếu, tự tin, không tự ty hoặc chủ quan thỏa mãn.
- Hướng dẫn HS về phương pháp học tập và biết cách tự học, tiếp nhận
kiến thức và rèn luyện kỹ năng, tự đánh giá kết quả học tập; tự giác, hứng thú
học tập.
2.3. Quản lí đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS trường
THCS vùng KKN
2.3.1. Những vấn đề hiệu trưởng cần biết về đổi mới kiểm tra đánh giá
kết quả học tập của HS trường THCS vùng KKN
Câu hỏi:
- Những nội dung cơ bản hiệu trưởng cần biết về đổi mới kiểm tra đánh
giá kết quả học tập của HS trường THCS vùng KKN là gì?
- Vấn đề khó khăn cần ưu tiên giải quyết về kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của HS ở các vùng KKN là gì? Tại sao?
Gợi ý trả lời:
Một số nội dung cơ bản về đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của HS THCS:
- Đánh giá kết quả học tập của học sinh là quá trình thu thập và xử lí
thông tin về trình độ, khả năng đạt được mục tiêu học tập của HS cùng với
tác động và nguyên nhân của tình hình đó, nhằm tạo cơ sở cho những quyết
định sư phạm của giáo viên và nhà trường để HS học tập ngày một tiến bộ
hơn.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
60
- Đánh giḠthực hiện đồng thời 2 chức năng: vừa là nguồn thông tin
phản hồi về quá trình dạy học, vừa góp phần điều chỉnh hoạt động này
- Chuẩn đánh giá là căn cứ quan trọng để thực hiện việc đánh giá, được
hiểu là yêu cầu cơ bản, tối thiểu cần đạt được trong việc xem xét chất lượng sản
phẩm.
- Kiểm tra là tiền đề của đánh giá, là khâu không thể thiếu được trong
quá trình dạy học.
- Đề kiểm tra của môn học là những câu hỏi hay bài tập về môn học đó,
đòi hỏi HS phải giải đáp bằng cách trình bày miệng hay viết, trong một thời
lượng nhất định, về một vấn đề nào đấy của một bài, một chương, một học kì
hay cả năm học.
Một số điểm cần lưu ý trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh dựa trên chuẩn KT,KN ở trường THCS vùng KKN
Thu thập thông tin:
Thu thập thông tin chủ yếu là qua đề kiểm tra (với quy trình trong tài liệu
đã viết kĩ); qua phỏng vấn trên lớp thông qua câu hỏi hoặc bài tập củng cố; viết
thêm việc biên soạn câu hỏi, bài tập củng cố dựa theo chuẩn tối thiểu cho học
sinh có học lực từ TB trở xuống;
Xử lý thông tin:
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
61
- Đối với quá trình dạy trên lớp thì vận dụng sơ đồ sau:
Đối với bài kiểm tra cuối chương, cuối học kì và cuối năm học
Tự luận: thiết kế hướng dẫn chấm điểm Rubric; chuyển điểm theo sang
điểm tiêu chuẩn với trung bình mẫu là 5, độ lệch chuẩn là 1; tính toán độ tin cậy.
Trắc nghiệm khách quan: tính độ khó, độ phân biệt, và độ tin cậy
Xác định điểm chuẩn của bài kiểm tra theo quy trình Angoff.
Xác định chuẩn nào đạt, chuẩn nào không đạt
(3) Ra quyết định giáo dục:
Dạy lại, dạy tiếp, thay đổi cách tiếp cận, hay thay đổi PPDH,…;
Tỷ lệ % đạt, không đạt từng chuẩn KT-KN đã được đo kế hoạch dạy
học tiếp theo;
Những hình thức kiểm tra, loại bài kiểm tra, hệ số điểm bài kiểm tra ở
trường THCS:
Hình thức kiểm tra: kiểm tra vấn đáp (kiểm tra bằng hỏi đáp), kiểm tra viết
và kiểm tra thực hành.
Các loại bài kiểm tra:
- Kiểm tra thường xuyên gồm: kiểm tra miệng; kiểm tra viết dưới 1 tiết;
kiểm tra thực hành dưới 1 tiết;
- Kiểm tra định kỳ gồm: Kiểm tra viết từ 1 tiết trở lên; kiểm tra thực hành
1 tiết trở lên; kiểm tra học kỳ.
Hệ số điểm kiểm tra:
Hệ số 1: điểm kiểm tra thường xuyên;
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
Tình huống đúng chuẩn KT-KN qui định
Yêucầu của
chuẩn
Không đạt thì dạy lại, nhưng chọn cách tiếp cận khác
HS từ TB trở xuống
Đạt yêu cầu Còn thời gian
Tình huống vượt chuẩn KT-KN qui định
Yêucầu của
chuẩn
HS khá, giỏi
Hướng dẫn, gợi ý về nhà
Tiếp tục
62
Hệ số 2: điểm kiểm tra viết, kiểm tra thực hành từ 1 tiết trở lên;
Hệ số 3: điểm kiểm tra học kỳ.
Định hướng của đổi mới kiểm tra đánh giá:
- Bám sát mục tiêu môn học;
- Căn cứ trên những đổi mới về nội dung chương trình và sách giáo khoa;
- Coi trọng tính toàn diện về các mặt kiến thức, kĩ năng, thái độ;
- Dựa trên quan điểm tích cực hoá hoạt động của HS;
- Đa dạng hoá các hình thức kiểm tra đánh giá (tự luận/ trắc nghiệm/ kết
hợp với tỉ lệ hợp lí; kiểm tra miệng/viết; kiểm tra đầu giờ/ giữa giờ/ cuối giờ...);
- Đảm bảo sự phân hoá trong kiểm tra để sau hoạt động này có thể nhìn
nhận được thực chất trình độ và thứ bậc của HS trong lớp.
Căn cứ pháp lý:
- Chỉ thị số 33/2006/CT-TTg ngày 01/8/2006 của Thủ tướng Chính phủ
về chống tiêu cực và khắc phục bệnh thành tích trong GD.
- Quy chế đánh giá, xếp loại HS THCS và HS THPT (ban hành kèm theo
Quyết định số 40/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05 tháng 10 năm 2006 của Bộ trưởng
Bộ GDĐT) Hà Nội, ngày 05 tháng 10 năm 2006.
- Quyết số 51/2008/QĐ-BGDĐT ngày 15 tháng 9 năm 2008 Sửa đổi, bổ
sung một số điều của Quy chế đánh giá, xếp loại HS THCS và HS trung học phổ
thông ban hành kèm theo Quyết định số 40/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05 tháng 10
năm 2006 của Bộ trưởng Bộ GDĐT.
- Chỉ thị nhiệm vụ năm học 2009-2010:
+/ Coi trọng việc phân tích kết quả kiểm tra đánh giá, thi cử (kết quả đánh
giá xếp loại học lực, kết quả thi giữa các năm học liền kề, kết quả giữa các kỳ thi
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
63
khác nhau) để qua đó GV điều chỉnh hoạt động giảng dạy và học tập, giúp HS
biết tự đánh giá để định hướng vươn lên trong học tập; các cấp quản lí điều chỉnh
bổ sung, điều chỉnh công tác quản lý dạy học, kiểm tra đánh giá kịp thời.
+/ Đối với các môn khoa học xã hôi – nhân văn, cần khắc phục tình trạng
thiên về kiểm tra đánh giá ghi nhớ kiến thức, tăng cường ra đề “mở” nhằm kiểm
tra mức độ thông hiểu và vận dụng sáng tạo kiến thức để giải quyết vấn đề và tạo
cơ hội cho HS biểu đạt chính kiến của bản thân khi làm bài. Đối với môn Toán
và các môn khoa học tự nhiên, cần phát triển kỹ năng tư duy logic, kỹ năng thực
hành, thói quen vận dụng sáng tạo kiến thức vào thực tiễn.
+/ Thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) để đổi mới kiểm tra
đánh giá và ứng dụng trong công tác quản lý chuyên môn.
+/ Coi trọng thực hành, thí nghiệm, rèn luyện kỹ năng tự học, tự nghiên
cứu cho HS, bảo đảm cân đối giữa việc truyền thụ kiến thức và rèn luyện kỹ
năng cho HS theo chuẩn kiến thức và kỹ năng của chương trình giáo dục phổ
thông. Khai thác tối đa hiệu quả các phòng học bộ môn, nâng cao kỹ năng thực
hành, phát huy tính tích cực của HS.
+/ Tăng cường tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hoạt động GD ngoài giờ
lên lớp theo nội dung của phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, HS tích
cực” nhằm đảm bảo tính linh hoạt về hình thức dạy học, hình thức kiểm tra đánh
giá, rèn luyện kỹ năng hoạt động xã hội cho HS.
+/ Tổ chức bồi dưỡng GV về kĩ năng ra đề, soạn đáp án và chấm bài thi, kiểm
tra bằng hình thức tự luận, trắc nghiệm bám sát chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương
trình giáo dục phổ thông với các cấp độ: Biết, Thông hiểu, Vận dụng sáng tạo; từ đó
bảo đảm dạy học sát đối tượng HS, khuyến khích tư duy độc lập, sáng tạo.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
64
+/ Thực hiện đúng quy định của Quy chế đánh giá, xếp loại HS. Đảm bảo
khách quan, chính xác, công bằng, kiểm tra cả về kiến thức, kĩ năng và yêu cầu
về thái độ đối với HS.
+/ Quán triệt đặc trưng của các nhóm môn học để nâng cao chất lượng dạy
học, kiểm tra đánh giá các môn học và hoạt động GD.
Đổi mới kiểm tra đánh giá :
Những yêu cầu quan trọng trong đổi mới kiểm tra đánh giá là:
- GV đánh giá sát đúng trình độ HS với thái độ khách quan, công minh và
hướng dẫn HS biết tự đánh giá năng lực của mình;
- Trong quá trình dạy học, cần kết hợp một cách hợp lý hình thức tự
luận với hình thức trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của HS, chuẩn bị tốt cho việc đổi mới các kỳ thi theo chủ trương của
Bộ GDĐT.
- Thực hiện đúng quy định của quy chế đánh giá, xếp loại HS THCS do
Bộ GDĐT ban hành, tiến hành đủ số lần kiểm tra thường xuyên, kiểm tra định
kỳ, kiểm tra học kỳ cả lý thuyết và thực hành.
- Đổi mới đánh giá các môn Mỹ thuật, Âm nhạc, Thể dục: Thực hiện
đánh giá bằng điểm hoặc đánh giá bằng nhận xét kết quả học tập theo quy định
tại Quy chế Đánh giá, xếp loại HS THCS sửa đổi.
- Đối với một số môn khoa học xã hội và nhân văn như: Ngữ văn, Lịch
sử, Địa lí, GD công dân, cần coi trọng đổi mới PPDH, đổi mới kiểm tra đánh giá
theo hướng hạn chế chỉ ghi nhớ máy móc, không nắm vững kiến thức, kĩ năng
môn học. Trong quá trình dạy học, cần đổi mới kiểm tra đánh giá bằng cách nêu
vấn đề mở, đòi hỏi HS phải vận dụng tổng hợp kiến thức, kĩ năng và biểu đạt
chính kiến của bản thân.
Tình huống 1: Tính điểm chuyên cần vào kết quả học tập của học sinh
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
65
““Ở một trường THCS đã chỉ đạo GV thực hiện nghiêm túc cuộc vận động
“Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong GD”. Lập tức, kết
quả dạy và học học kỳ I của trường đạt thấp so với những năm học trước. Chỉ
riêng kết quả của khối lớp 9 là vẫn khá cao. Cô H, khối trưởng cho biết, năm
nay là năm học cuối cấp, để các em HS (nhất là HS nữ) có kết quả cao có điều
kiện tiếp tục học lên cấp học cao hơn, nếu học kém, xấu hổ là các em bỏ học (HS
nữ sẽ ở nhà lấy chồng, không đi học nữa) tất cả GV khối 9 đã thống nhất tính
thêm điểm chuyên cần, cố gắng vượt khó khăn đến trường học tập của các em để
nâng kết quả học tập.
Là Hiệu trưởng, bạn sẽ xử lý tình huống này thế nào?
Gợi ý trả lời:
- Việc làm của GV khối lớp 9 mang tính nhân đạo nhưng lại là không
thực hiện nghiêm túc cuộc vận động của Bộ GDĐT.
- HT cho họp GV khối lớp 9 để nhắc nhở và yêu cầu thực hiện nghiêm
túc ở học kỳ II, từ đó đánh giá cả năm học
- Khuyến khích GV có kế hoạch bồi dưỡng HS yếu kém, vận động tuyên
truyền phụ huynh và địa phương hỗ trợ cùng giúp đỡ các em.
Chú ý: Điểm đánh giá kết quả học tập của học sinh đạt chuẩn KT,KN:
Kết quả học tập đạt điểm 5 trở lên (từ 5 đến 10 điểm)
-
Vấn đề Hiệu trưởng cần quan tâm trong quản lý KT, ĐG kết quả học tập của HS dựa trên chuẩn KT,KN ở trường THCS vùng KKN
- GV còn khó khăn trong vận dụng kỹ thuật ra đề thi/kiểm tra trắc nghiệm
hoặc kết hợp tự luận và trắc nghiệm.
- GV lúng túng trong việc đánh giá định tính.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
66
- Đề thi/kiểm tra chưa đáp ứng yêu cầu.
- GV ít sử dụng các kỹ thuật khác nhau trong kiểm tra, đánhgiá HS (chủ
yếu chỉ sử dụng đề kiểm tra/thi).
- Kỹ thuật xử lý thông tin còn hạn chế.
- Chưa sử dụng kết quả kiểm tra đánh giá để giúp HS tiến bộ, chủ yếu sử
dụng điểm kiểm tra, thi để ghi vào sổ, xếp loại học lực.
2.3.2. Quản lý việc lập kế hoạch, thực hiện và giám sát kế hoạch đánh
giá kết quả học tập của HS ở trường THCS vùng KKN
Câu hỏi:
Làm thế nào để quản lý việc thực hiện kế hoạch đánh giá kết quả học tập
của HS THCS vùng KKN?
Gợi ý trả lời:
Quản lí việc thực hiện kế hoạch đánh giá là quá trình chỉ đạo và điều khiển
việc thực hiện các hoạt động đã vạch ra trong bản kế hoạch đánh giá nhằm từng
bước đạt được mục tiêu của chương trình GD.
Lập kế hoạch đánh giá kết quả học tập của HS THCS vùng KKN
Chỉ đạo tổ chuyên môn thực hiện đổi mới đánh giá kết quả học tập mà Bộ
GDĐT đề ra. Qua đó hướng dẫn GV cách thức áp dụng mở rộng đối với các hình
thức đánh giá khác như: miệng, 15 phút, 45 phút,...
I. YÊU CẦU CỦA ĐỂ KIỂM TRA HỌC KỲ
1. Nội dung bao quát chương trình đã học
2. Bám sát chuẩn kiến thức, kĩ năng và yêu cầu về thái độ ở các mức độ đã được
qui định trong chương trình môn học, cấp học
3. Đảm bảo tính chính xác, khoa học
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
67
4. Phù hợp với thời gian kiểm tra
5. Góp phần đánh giá khách quan trình độ HS
II. TIÊU CHÍ CỦA ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ
1. Nội dung không nằm ngoài chương trình
2. Nội dung rải ra trong chương trình học kỳ
3. Có nhiều câu hỏi trong một đề. Tuỳ theo đặc trưng của từng bộ môn, phân định
tỉ lệ phù hợp giữa câu trắc nghiệm khách quan và câu hỏi tự luận. Đối với câu trắc
nghiệm khách quan: không ít hơn 10 câu đối với đề kiểm tra 90 phút, không ít hơn 5
câu đối với đề kiểm tra 40-45 phút
4. Tỉ lệ điểm dành cho các mức độ nhận thức so với tổng điểm như sau: nhận biết
20%; thông hiểu 50%, vận dụng 30%
5. Nội dung diễn đạt rõ, đơn nghĩa, đúng và đủ yêu cầu của đề
6. Mỗi câu hỏi phải phù hợp với thời gian dự kiến trả lời và số điểm dành cho câu
hỏi đó
III. QUY TRÌNH RA ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ
1. Xác định hình thức, nội dung và mức độ kiểm tra
Trước khi ra đề kiểm tra, cần đối chiếu với chuẩn mực kiến thức, kĩ năng để xác
định hình thức, nội dung và mức độ kiểm tra nhằm đánh giá đúng trình độ HS, đồng
thời thu được các thông tin phản hồi, điều chỉnh quá trình dạy học và quản lí GD
2. Thiết lập ma trận hai chiều
a) Lập bảng 2 chiều là nội dung và mức độ nhận thức cần kiểm tra.
b) Viết các chuẩn cần kiểm tra ứng dụng với mỗi mức độ nhận thức, mỗi nội dung
tương ứng trong từng ô của ma trận
c) Xây dựng trọng số điểm cho từng nội dung kiến thức và từng mức độ nhận thức
cần kiểm tra:
Quyết định trọng số điểm cho từng mạch nội dung căn cứ vào tổng số tiết quy định
trong phân phối chương trình và mức độ quan trọng của mạch đó
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
68
Quyết định trọng số điểm cho từng mức độ nhận thức để đảm bảo cho phân phối
điểm có dạng tương đối chuẩn. Muốn vậy, cần dựa vào nguyên tắc: mức độ nhận thức
trung bình nên có trọng số cao hơn hoặc bằng các mức độ nhận thức khác
3. Xác định số lượng, hình thức cho các câu hỏi trong mỗi ô của ma trận
- Quyết đinh thời gian, trọng số điểm tương ứng cho từng phần
- Quyết định trọng số điểm, số lượng câu hỏi cho từng ô của ma trận. Nhìn chung
càng nhiều câu hỏi ở mỗi mạch nội dung, mỗi mức độ nhận thức thì kết quả đánh giá
càng có độ tin cậy càng cao; hình thức câu hỏi càng đa dạng càng tốt bởi sẽ tạo niềm
hứng thú, tập trung chú ý, tránh nhàm chán đối với HS. Cần lưu ý:
- Số lượng câu hỏi phụ thuộc vào hình thức câu hỏi, trọng số điểm và thời gian
dành cho ô tương ứng trong ma trận
- Mỗi câu hỏi trắc nghiệm khách quan đều có trọng số điểm như nhau, không phụ
thuộc vào mức độ khó, dễ của câu hỏi đó
4. Thiết kế câu hỏi theo ma trận
Căn cứ vào ma trận và mục tiêu đã xác định ở các bước trên, GV thiết kế nội dung,
hình thức, lĩnh vực kiến thức và mức độ nhận thức cần đo qua từng câu hỏi và toàn bộ
câu hỏi. Mỗi câu hỏi này phải được biên soạn sao cho đánh giá được chính xác mức độ
đáp ứng chuẩn kiến thức, kĩ năng tối thiểu được qui định trong chương trình môn học.
5. Xây dựng đáp án và biểu điểm
Việc xây dựng đáp án và biểu điểm đối với đề tự luận được thực hiện như cũ; đối
với đề trắc nghiệm được qui đổi về điểm 10. Điểm toàn bài kiểm tra học kì làm tròn số
điểm đến 0,5 điểm.
Hiệu trưởng cần hỗ trợ GV một số vấn đề sau khi nghiên cứu bản tiêu chí
trên:
- Nắm vững chương trình môn học, hiểu chuẩn kiến thức, kĩ năng và biết
cách sử dụng chuẩn khi xác định các tiêu chí cần đo của đề kiểm tra.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
69
- Biết cách lập ma trận đề, biên soạn câu hỏi, xây dựng đáp án, biểu điểm
và xử lý kết quả.
- Biết cách sử dụng kết quả đánh giá một cách hiệu quả.
Quản lý việc thực hiện kế hoạch đánh giá kết quả học tập của HS
THCS vùng KKN
Cần đảm bảo:
- Tổ chức thường xuyên các buổi sinh hoạt chuyên đề đổi mới đánh giá
để mỗi tổ chuyên môn thống nhất cách thức đánh giá kết quả học tập. Nội dung
cần tập trung vào một số vấn đề sau:
- Thảo luận về số lượng các chuẩn kiến thức, kĩ năng cần KT-ĐG đối với
mỗi hình thức đánh giá riêng: miệng, 15 phút, 45 phút, học kì và cuối năm;
- Thảo luận về hình thức câu hỏi sử dụng trong đề kiểm tra: trắc nghiệm
tự luận, trắc nghiệm khách quan kết hợp cả 2;
- Trao đổi kĩ thuật biên soạn câu hỏi, kĩ thuật thiết kế ma trận để kiểm tra;
- Thảo luận cách biên soạn câu hỏi nhằm đo lường việc đạt chuẩn đã quy
định trong chương trình của HS;
- Thảo luận về cách thức chấm điểm bài kiểm tra;
+/ Đối với bài kiểm tra dạng trắc nghiệm khách quan, cách thức chấm
điểm tương đối đơn giản do yêu cầu mỗi câu hỏi đều có điểm như nhau.
+/ Đối với bài tự luận, cần thay đổi cách chấm điểm truyền thống theo
định hướng chú ý đến năng lực đầu ra của HS. Thảo luận về cách sử dụng kết
quả đánh giá kết quả học tập của HS;....
- Tổ chức các buổi báo cáo kinh nghiệm giữa các tổ chuyên môn, nhằm
mang lại hiệu quả, tin cậy và phù hợp thực tiễn.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
70
- Sử dụng một cách hiệu quả tác động của phương pháp đánh giá đối với
việc điều chỉnh hoạt động và dạy học: theo dõi sự tiến bộ của mỗi GV trong
quá trình đổi mới đánh giá đáp ứng yêu cầu của chương trình GD THCS; theo
dõi sự tiến bộ về thành tích học tập của HS thông qua kết quả khảo sát chất
lượng toàn trường.
- Thường xuyên đôn đốc và khuyến khích GV thực hiện đúng tiến độ,
cách thức đánh giá đã dự kiến trong bản kế hoạch đánh giá cá nhân, cũng như
bản kế hoạch đánh giá của tổ chuyên môn và của nhà trường.
Giám sát thực hiện kế hoạch đánh giá kết quả học tập của HS THCS
vùng KKN
- Thành lập một bộ phận giám sát các hoạt động đánh giá kết quả
học tập trong nhà trường. Thành viên của bộ phận này cần được tập huấn
những hiểu biết cơ bản, những kĩ năng cần thiết về giám sát và đổi mới
đánh giá.
- Xác định chính xác một hoặc một số hoạt động đánh giá trọng tâm
cần kiên quyết thực hiện theo đúng tiến độ đề ra. Những hoạt động khác có
thể xê dịch trong khoảng thời gian cho phép. Nhiều khi, do những nguyên
nhân bất khả kháng mà anh/chị cần quyết định điều chỉnh tiến độ của các hoạt
động trọng tâm.
- Bộ phân giám sát của nhà trường cần chỉ ra những vướng mắc trong quá
trình triển khai kế hoạch đánh giá và đề xuất giải pháp khắc phục.
Ví dụ: GV không có chuẩn kiến thức, kĩ năng nên khó có thể cung cấp
những thông tin chính xác về việc HS của mình có đạt chuẩn đã qui định hay
không; GV chưa được tập huấn kĩ càng về kĩ thuật biên soạn câu hỏi dạng trắc
nghiệm khách quan nên cần có kế hoạch tập huấn kịp thời.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
71
- Khi theo dõi sát sao việc triển khai kế hoạch đánh giá đã lập, bộ phận
giám sát có trách nhiệm, chức năng phát hiện những khiếm khuyết, sai sót của kế
hoạch để tư vấn với hiệu trưởng có biện pháp giải quyết kịp thời.
Ví dụ: đề kiểm tra cuối năm có vai trò quan trọng bởi tổng kết hiệu quả
dạy và học của nhà trường trong suốt năm học, do đó không quan tâm đến việc
thử nghiệm và quyết định chất lượng đề trước khi kiểm tra chính thức là một sai
sót có thể xảy ra ở hầu hết các trường THCS.
- Việc giám sát đánh giá nên được tiến hành ở bất cứ lúc nào trong quá
trình thực thi kế hoạch và theo từng giai đoạn, trên tất cả các lĩnh vực như tài
chính, cơ sở vất chất, nhân sự, chất lượng sản phẩm đầu ra,... Điều quan trọng là
phân tích tác động và xác định những vấn đề gay cấn cho kế hoạch đánh giá tiếp
theo.
2.3.3. Các yêu cầu đối với quản lý các hoạt động đánh giá kết quả học
tập của HS THCS vùng KKN
Các yêu cầu đối với quản lý các hoạt động đánh giá:
- Quản lý đánh giá quá trình dạy và học trong nhà trường liên quan đến
các hoạt động xây dựng bài học; thu thập chứng cứ thành công và đặc biệt, giúp
GV, HS có những thông tin chính xác về chất lượng học tập.
- Giúp GV hiểu rằng việc đánh giá kết quả học tập sẽ hướng dẫn HS
biết điểm mạnh, những kiến thức còn thiếu hụt cần phải bù đắp để có thể cải
thiện được kết quả học tập ở cuối học kì. Điều này có nghĩa, HS cần phải
được cung cấp thông tin về chất lượng các bài kiểm tra để hiểu chính xác về
kết quả học tập của bản thân, cần có những gợi ý cụ thể để nâng cao kết quả
học tập của mình.
- Mục đích cơ bản của đánh giá là cung cấp những thông tin cần thiết để
nâng cao thành tích học tập tương lai. Dù vậy, điều cốt yếu là những thông tin
đánh giá phải chính xác để đưa ra những thông báo hiệu quả về thành tích học tập.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
72
Các yêu cầu:
- Hỗ trợ quá trình học tập dựa trên chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương
trình
- Chỉ ra những điểm yếu, điểm mạnh trong quá trình dạy và học
- Khuyến khích các kết quả đầu ra dự kiến
- Sử dụng các phương pháp và kĩ thuật đánh giá khác nhau
- Khuyến khích tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau ở HS
- Đảm bảo nguyên tắc đánh giá toàn diện, phù hợp, công bằng
- Đảm bảo nguyên tắc đánh giá hiệu lực, đáng tin cậy và khả thi
- Khuyến khích HS chịu trách nhiệm đối với học tập của mình
Tình huống 2: Điều chỉnh kế hoạch đánh giá
Năm học 2008-2009, trường Y thực hiện đúng chủ trương “Hai không”
của Bộ GD&ĐT, kết quả chất lượng cuối năm của trường rất thấp, có tới 40%
học sinh không đạt trung bình cuối năm học. Hiệu trưởng sẽ phải lập kế
hoạch đánh giá ở năm học tiếp theo như thế nào và sẽ tập trung chủ yếu vào
những chiến lược đánh giá nào để thực hiện chủ trương “Hai không” của Bộ
GDĐT?
Gợi ý trả lời:
Hiệu trưởng cần thực hiện một số công việc về KT, ĐG như sau:
- Lập kế hoạch thực hiện đánh giá chẩn đoán (khảo sát chất lượng) nhằm
dự kiến kết quả học tập cuối kì, cuối năm;
- Lập kế hoạch dạy học dựa vào kết quả khảo sát;
- Lập kế hoạch khảo sát giữa năm để giám sát kết quả học tập và ra quyết
định điều chỉnh kế hoạch dạy học một cách kịp thời;...
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
73
Hiệu trưởng cần lưu ý gì khi quản lý kiểm tra, đánh giá học sinh
THCS vùng KKN
- Nắm vững văn bản, quy định (QĐ40, QĐ 51)
- Đánh giá được tình hình thực hiện KT, ĐG của trường: đảm bảo khách
quan, công bằng, chính xác, khích lệ học sinh tiến bộ
- Đề ra và thực hiện các giải pháp nhằm đảm bảo hiệu quả GD cả về số
lượng và chất lượng
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
74
CHUYÊN ĐỀ 2. LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN
TRƯỜNG THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT.
1. Kế hoạch phát triển GD trường THCS vùng KKNCâu hỏi :
- Lập kế hoạch là gì? Hiện nay trường THCS vùng KKN đang lập các
loại kế hoạch nào?
- Căn cứ lập kế hoạch ?
- Tác dụng của kế hoạch đối với công tác quản lý trường hiện nay?
- Làm thế nào để có bản kế hoạch có ý nghĩa thiết thực đối với quản lý
nhà trường ?
- Nhà trường có điều chỉnh kế hoạch không ? trong những trường hợp cụ
thể nào ? ( Khi bão lụt, thiên tai làm gián đoạn năm học, khi kế hoạch
đề ra không phù hợp với thực tế... đưa xuống phẩn gợi ý trả lời)
Gợi ý trả lời:
Lập kế hoạch
Lập kế hoạch là xác định các hoạt động cần thiết để đạt được một tập hợp
các mục tiêu đã đề ra. Lập kế hoạch là đưa ra các quyết định trước khi hành
động, dựa vào mong muốn và dự định tạo ra tương lai theo hướng đã định trước.
Các loại kế hoạch phát triển trường THCS
Kế hoạch chiến lược:
Kế hoạch chiến lược là những định hướng lớn, thể hiện hình ảnh hiện
thực trong tương lai mà nhà trường mong muốn đạt tới và các giải pháp chiến
lược để đạt đuợc trên cơ sở điều kiện khả năng hiện tại.
Kế hoạch chiến lược thường xây dựng cho thời gian 5 năm trở lên
Kế hoạch trung hạn :
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
75
Là cụ thể hóa kế hoạch chiến lược, đưa ra các thay đổi quan trọng trong
giai đoạn kế hoạch của nhà trường.
Kế hoạch trung hạn thường xây dựng cho khoảng thời gian 3-5 năm
Kế hoạch năm học :
Kế hoạch định ra cho toàn bộ các mặt công tác, các hoạt động của nhà
trường trong một năm học, được lập theo thời gian của năm học.
Một số kế hoạch khác trong trường THCS: Kế hoạch các mặt công tác, kế hoạch thực hiện một cuộc vận động, một phong trào thi đua được lập cho một thời kỳ (trong phạm vi một năm học hoặc nhiều năm), ví dụ như:
- Kế hoạch chủ nhiệm lớp.- Kế hoạch thực hiện phong trào thi đua «Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực».- Kế hoạch công tác của các tổ chuyên môn. - Kế hoạch hoạt động của các tổ chức đoàn thể (Công đoàn, Đoàn
TNCSHCM...)- Thời khoá biểu.- Lịch công tác chung cho toàn trường theo từng tuần.v.v...
Căn cứ xây dựng kế hoạch trường THCS vùng KKN
a/ Hiện trạng nhà trường:
Môi trường bên trong: yêu cầu phát triển nhà trường, điểm mạnh, điểm yếu về
học sinh, đội ngũ, CSVC-thiết bị, thông tin ( kể cả số liệu thống kê), tài chính, v.v….
Môi trường bên ngoài: Cơ hội, thuận lợi ( sự quan tâm, đầu tư cho GD của
Đảng, chính quyền địa phương, các tổ chức KT-XH, v.v...); Khó khăn, thách thức
(địa bàn kinh tế chậm phát triển, dân nghèo, giao thông đi lại khó khăn, v.v...)
b/ Văn bản của địa phương có liên quan đến công tác GD: Nghị quyết của
Đảng, HĐND về công tác giáo dục; các văn bản pháp qui của chính quyền địa
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
76
phương liên quan đến chiến lược, qui hoạch, kế hoạch phát triển KT-XH, mục
tiêu, nhiệm vụ phát triển giáo dục của địa phương.
c/ Văn bản pháp qui của ngành GD về chiến lược, qui hoạch, kế hoạch
giáo dục. Trong đó căn cứ quan trọng là văn bản hướng dẫn địa phương lập kế
hoạch giáo dục 5 năm và hàng năm của Bộ GD-ĐT; chỉ thị nhiệm vụ năm học
của Bộ, Sở và Phòng GD-ĐT.
Tại sao trường THCS vùng KKN phải lập kế hoạch phát triển nhà trường?
Nhà trường cần phải lập kế hoạch để:
- Xác định rõ những mong muốn thay đổi (mục tiêu)
- Sử dụng nguồn lực sẵn có và các nguồn lực được hỗ trợ một cách hiệu
quả và tổi ưu để cải thiện thực tiễn giảng dạy và học tập cũng như tăng cường
KT-KN và thái độ của trẻ em khó khăn về GD.
- Chủ động về thời gian
- Thu hút tối đa sự tham gia của mọi nguời vào việc xây dựng cũng như
thực hiện kế hoạch
- Để có cơ sở biết được công việc có đạt kết quả hay không.
Cần xác định nội dung gì trong bản kế hoạch ?
Gợi ý trả lời:
Năm câu hỏi cần được trả lời trong lập kế hoạch:
1. Chúng ta đang ở đâu ?
2. Chúng ta sẽ đi đến đâu ?
3. Chúng ta cần làm gì để tới đó ?
4. Các nguồn lực là gì, Ai sẽ làm các hoạt động trên ?
5. Làm thế nào để biết rằng sẽ đi đúng hướng và đến đích?
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
77
Một bản kế hoạch trường THCS vùng KKN bao gồm những nội dung
gì?
Phần 1: Phân tích tình hình
Phần 2: Các mục tiêu và chỉ tiêu trung hạn
Phần 3: Các mục tiêu, chỉ tiêu và kế hoạch hoạt động trong năm học tới....
Phần 4: Thông tin tài chính
Phần 5. Giám sát đánh giá thực hiện kế hoạch
Những ai tham gia xây dựng kê shoạch phát triển trường THCS?
- Hiệu trưởng
- GV, cán bộ,nhân viên
- Ban đại diện CMHS
- Đại diện học sinh
- Phòng GDĐT
- Các tổ chức, cá nhân trong cộng đồng.
Bảng phân tích các bên liên quan trong lập kế hoạch trường THCS vùng KKN (đánh dấu X vào ô phù hợp)
Các bên liên quan Vai trò Trách nhiệmNgười ra quyết định
Người tham gia
Người thực hiện
Người hưởng lợi
Hiệu trưởng
Phó hiệu trưởngGiáo viênHội đồng trườngPhòng GD&ĐTUBND xã
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
78
CMHSCác lực lượng khác (ghi rõ)
Hiệu trưởng nhà trường có trách nhiệm gì trong lập kế hoạch trung
hạn và kế hoạch năm học trường THCS vùng KKN?
Gợi ý trả lời:
- Căn cứ vào các văn bản nêu ở phần căn cứ lập KH
- Tổ chức thu thập thông tin số liệu tại tất cả các điểm trường và kiểm tra
độ chuẩn xác.
- Dự thảo các phần đánh giá tiến độ; định hướng mục tiêu, chỉ tiêu, kế
hoạch hành động, cân đối nguồn lực trong bản kế hoạch nhà trường và trước khi
thảo luận.
- Tổ chức họp với các bên liên quan: Hội đồng trường, GV, cán bộ, nhân
viên trong nhà trường để lấy ý kiến về bản dự thảo KH. Cần lấy ý kiến về những
vấn đề quan trọng như: phần đánh giá hiện trạng, cần làm rõ nguyên nhân của
những khó khăn, thách thức; Phần định hướng mục tiêu, chỉ tiêu chung về phát
triển nhà trường cần xác định mục tiêu ưu tiên; Đối với mục tiêu ưu tiên cần rà
soát tiến độ, xác định ai làm, thời gian kết thúc và gắn các hoạt động cụ thể, cân
đối nguồn lực cho từng mục tiêu ưu tiên. Huy động chính quyền, đoàn thể, tổ
chức KT-XH, cộng đồng tham gia xây dựng phần cân đối nguồn lực, đề xuất giải
pháp cụ thể để thực hiện mục tiêu kế hoạch.
- Hoàn thiện bản dự thảo kế hoạch nhà trường có sự tham gia của các
thành phần liên quan.
- Điều chỉnh và hoàn thiện lần cuối bản kế hoạch nhà trường , hiệu trưởng
ký, đóng dấu.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
79
- Trình bản kế hoạch trung hạn và kế hoạch năm học lên phòng GD& ĐT
để xét duyệt.
Phòng GD&ĐT có trách nhiệm gì trong lập kế hoạch trung hạn và kế
hoạch năm học trường THCS vùng KKN?
- Hướng dẫn và hỗ trợ thông qua các cuộc họp với hiệu trưởng để làm rõ
những yêu cầu thực tế đối với việc thu thập số liệu, lưu trữ hồ sơ và lập kế hoạch
nhà trường.
- Từ tháng 4 đến tháng 6 hàng năm, chỉ đạo việc thu thập số liệu, đánh
giá kết quả thực hiện kế hoạch năm học trước, huy động sự tham gia của cộng
đồng và phác thảo kế họach nhà trường năm học tới.
- Từ tháng 6 đến tháng 7 hàng năm, rà soát, điều chỉnh và phê duyệt kế
hoạch phát triển trường học cho năm học mới.
2. Các bước lập kế hoạch trung hạn và kế hoạch năm học trường THCS vùng KKN.5 bước xây dựng kế hoạch:
Bước 1. Phân tích tình hình nhà trường
Bước 2. Xác định mục tiêu, chỉ tiêu, kết quả đạt được của nhà trường trong 3
năm tới (đối với KH trung hạn) và trong năm học tới (đối với KH năm học)
Bước 3. Xác định các hoạt động tương ứng với mỗi mục tiêu
Bước 4. Xác định nguồn lực.
Bước 5. Trình bày kế hoạch.
Bước 1 – Phân tích tình hình
Câu hỏi
- Tình hình nhà trường giai đoạn hiện nay, năm học trước?
- Những thành tựu chính của trường?
- Vấn đề và nguyên nhân?
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
80
Xác định vấn đề và nguyên nhân
Phương pháp xây dựng cây vấn đề
Bước 1: Xác định vấn đề. (Ví dụ: HS bỏ học nhiều)
Bước 2: Trả lời câu hỏi: tại sao lại có vấn đề?
Bước 3: Trả lời câu hỏi: Tại sao lại có các nguyên nhân này? Đâu là
nguyên nhân sâu xa nhất
Một số vấn đề thường gặp ở trường THCS vùng KKN:
- Số lượng (tỉ lệ) HS dân tộc thiểu số bỏ học cao
- Trẻ em gái không được đi học
- Chất lượng học tập của HS dân tộc thiểu số thấp
Bảng: Các kết quả đạt được, khó khăn và thách thức
Chỉ tiêuHoàn thành
Chưa hoàn thành
Các khó khăn chủ
yếu
Thách thức vàkế hoạch hoạt động sắp tới
Về công tác phổ cập GD12….Phát triển chuyên môn đội ngũ GV12….CSVC và trang thiết bị GD12….Sự tham gia của cộng đồng12….Tổ chức và quản lý nhà trường1
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
81
2….
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
82
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
83
Bước 2 – Xác định mục tiêu, chỉ tiêu
Mục đích của xác định mục tiêu:
- Để chỉ ra những thay đổi về tỷ lệ HS đi học; KT-KN và thái độ của HS sẽ
đạt được, cải thiện thực tiễn giảng dạy và học tập khi kết thúc giai đoạn kế hoạch
- Sắp xếp các mục tiêu ưu tiên (thứ tự ưu tiên)
Chú ý:
Khi viết mục tiêu cần chú trọng tới kết quả cuối cùng, cụ thể cần đạt
Mục tiêu cần phải :
- Cụ thể
- Đo được
- Có thể đạt được
- Định hướng kết quả
- Có giới hạn thời gian
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN ĐỐI VỚI GIÁO DỤC THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
Tiếp cận1. Trẻ em ở vùng xa và con em các gia đình có thu nhập thấp gặp khó khăn trong
đi học và hoàn thành GD THCS.2. Việc thực hiện phổ cập GDTHCS có chất lượng gặp nhiều khó khăn do kinh tế
địa phương chậm phát triển, CSVC, các nguồn lực tài chính hạn hẹp.3. Tỷ lệ trẻ em gái đi học ở các vùng KKN rất thấp. đặc biệt ở một số nhóm dân
tộc thiểu số ít người.
Chất lượng và sự phù hợp4. Kết quả học tập của học sinh thấp do thiếu giáo viên và chất lượng GV hạn
chế, thiếu tài liệu học tập và thời gian học tập của HS trên lớp, CSVC, thiết bị thiếu, không đảm bảo chất lượng học tập
Quản lý 5. Trường không được thực sự tự chủ; CBQL thiếu năng lực quản lý trường học,
không được đào tạo, bồi dưỡng đầy đủ để đảm đương tốt nhiệm vụ được giao.
84
Ví dụ: Giảm tỷ lệ HS yếu kém xuống còn x% vào năm 2010.
Xác định chỉ tiêu
Các chỉ tiêu của một mục tiêu là sự phân nhỏ mục tiêu đó thành các thành
phần, đạt được các chỉ tiêu thành phần tương đương với việc đạt được mục tiêu.
Các chỉ tiêu phải đo lường được, nêu lên được số lượng, thời gian cần
thực hiện, và các chỉ số thành công.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc lập kế hoạch và đạt được các mục tiêu
và chỉ tiêu, mỗi mục tiêu nên gồm không quá 5 chỉ tiêu.
Ví dụ: Công tác phổ cập GDTHCS
- Tăng tỷ lệ HS nhập học tinh lên ... % vào năm 2009- 2010 và ..... % vào năm
2014
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
CÁC MỤC TIÊU CƠ BẢN CỦA GIÁO DỤC THCS VÙNG KHÓ KHĂN NHẤT
Tiếp cận1. Tăng tỷ lệ đi học cho tất cả trẻ em ở địa phương, đặc biệt là trẻ em dân tộc thiểu số,
trẻ em thiệt thòi và trẻ em gái2. Tăng tỷ lệ học sinh hoàn thành chương trình GD THCS
Chất lượng 3. Tăng tỷ lệ học sinh đạt chuẩn kiến thức, kỹ năng, đảm bảo quyền lợi và kết quả học
tập của HS 4. Phát triển chuyên môn cho đội ngũ giáo viên: Nâng cao hiểu biết của GV về những
vấn đề giáo dục nói chung; Hỗ trợ GV tăng cường kiến thức chuyên môn để dạy học cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn có hiệu quả (thông qua tinh thần làm việc, hoạt động tổ, nhóm GV, đổi mới phương pháp dạy học); Hỗ trợ GV thực hiện chương trình mới. Tăng cường tự chủ cho nhà trường THCS, tăng cường năng lực quản lý cho CBQLGD trường THCS
5. Đảm bảo đủ phòng học, bàn ghế, sách giáo khoa, trang thiết bị, đồ dùng dạy học căn bản.Quản lý
6. Đảm bảo triển khai tốt nhiệm vụ năm học ở tất cả các điểm trường thông qua thực hiện các chức năng QL: lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra nhà trường, tăng cường sự tham gia của cộng đồng
85
- Tăng tỷ lệ HS học 2 buổi/ ngày lên ..... % vào năm 2009- 2010 và .......
% vào năm 2014
- Tăng tỷ lệ HS khá giỏi lên ..... % vào năm 2009- 2010 và ....... % vào
năm 2014
Lưu ý khi xác định mục tiêu, chỉ tiêu phát triển trường THCS vùng KKN :
- Cần đưa các chỉ số giám sát, đánh giá thực hiện kế hoạch vào mỗi mục
tiêu, chỉ tiêu (Phần này sẽ được tập huấn sâu hơn ở đợt sau)
Bước 3 – Xây dựng kế hoạch hoạt động
Câu hỏi cần trả lời :
- Những hoạt động cần được thực hiện là gì?
- Trong các hoạt động được xác định, hoạt động nào có thể làm trước?
- Sắp xếp các hoạt động vào khung thời gian của một năm như thế nào là
phù hợp nhất?
- Nếu có quá nhiều hoạt động bị trùng lặp thì cân đối và ưu tiên những hoạt
động có thể giải quyết được nhiều vần đề/nhu cầu. Đó là những hoạt động nào?
- Sử dụng nguồn lực nào?
- Trách nhiệm thực hiện chính là ai?
Khung hoạt động Kế hoạch Phát triển trường học
Hoạt động
Trách nhiệmthực hiện
Đầu ramong muốn
Tiêu chí
đánh giá
Thời gianTừ…
đến…..
Nguồn kinh
phí (*)
Dự trù kinh phí
(VND)
Về công tác phổ cập GD12….Phát triển chuyên môn đội ngũ GV
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
86
12….CSVC và trang thiết bị GD12….Sự tham gia của cộng đồng12….Tổ chức và Quản lý nhà trường12….
Bước 4 – Dự toán ngân sách / xác định nguồn tài chính
Sau khi xác định các hoạt động, sử dụng công cụ mô hình tổng hợp số
liệu để hỗ trợ việc lập kế hoạch và lập dự toán tài chính cho kế hoạch phát triển
GD trường, làm báo cáo cấp trên.
a/ Xác định tổng nguồn thu của trường năm hiện tại:
- Căn cứ vào mức ngân sách sử dụng năm nay.
- Căn cứ vào các nguồn thu hợp pháp của trường năm nay
- Căn cứ vào các nguồn huy động xã hội hóa
b/ Xác định tổng nguồn thu của trường năm kế hoạch
- Dự toán ngân sách cấp trên thông báo (chi TX, chi ĐTXDCB, chi
chương trình MTQG, dự án ODA, kiên cố hóa trường lớp học.)
- Khả năng thu từ các nguồn thu hợp pháp của trường.
- Khă năng huy động xã hội hóa
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
87
c/ Xác định tổng nhu cầu chi của trường năm KH (chủ yếu là chi thường
xuyên)
d/ Cân đối thu chi: thừa, thiếu theo từng nguồn chi
e/ Các giải pháp, kiến nghị nếu cân đối thu không đủ chi
- Tiết kiệm chi TX
- Huy động xã hội hóa
- Đề nghị cấp trên bổ sung ngân sách theo các nguồn tài chính.
- Điều chỉnh mục tiêu, chỉ tiêu
Ghi chú: Sử dụng công cụ mô hình tổng hợp số liệu để hỗ trợ việc lập kế
hoạch và lập dự toán tài chính cho kế hoạch phát triển GD trường, (sẽ giới thiệu
trong chương trình 2010)
Bước 5 – Trình bày kế hoạch
Sau các bước trên, cần phải chuẩn bị một bản kế hoạch phát triển nhà
trường. Bản kế hoạch cần phải chính xác, ngắn gọn, chỉ bao gồm các thông tin
cần thiết, được thể hiện một cách rõ ràng và dễ đọc.
Bản kế hoạch được thực hiện theo Mẫu hướng dẫn
Tóm tắt kế hoạch
Phần 1: Phân tích thực trạng
Phần 2: Các mục tiêu và chỉ tiêu trung hạn
Phần 3: Các mục tiêu, chỉ tiêu và kế hoạch hoạt động trong năm học tới
Phần 4: Thông tin tài chính
Phần 5. Giám sát, đánh giá thực hiện kế hoạch
Lưu ý một số hạn chế trong lập kế hoạch trường THCS vùng KKN
Gợi ý học viên trả lời:
- Nhận thức về công tác KH chưa đúng tầm của KH là định hướng lớn, là
hình ảnh hiện thực của trường trong tương lai; trường THCS thường chỉ lập KH
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
88
năm học chưa được hướng dẫn lập KH trung hạn. Nhiều Hiệu trưởng chưa sử dụng
KH là công cụ quản lý chính của hiệu trưởng, lập kế hoạch mang tính hình thức.
- Đánh giá hiện trạng chưa sâu, các vấn đề về giới, học sinh dân tộc, trẻ em
nghèo... thường ít được đề cập; thiếu phân tích nguyên nhân và đề xuất giải pháp để
giải quyết những vấn đề nổi cộm của trường trong kế hoạch năm sau.
- Xác định mục tiêu còn nặng về theo mục tiêu chung của cấp trên, chưa căn
cứ vào tình hình thực tế và yêu cầu phát triển cụ thể của trường để đưa ra đầy đủ
các mục tiêu, chỉ tiêu thiết thực phát triển nhà trường.
- Bản kế hoạch của trường thường thiếu phần cân đối nguồn lực và đề xuất
giải pháp cụ thể để thực hiện các mục tiêu; các mục tiêu, chỉ tiêu chưa gắn với các
điều kiện về tài chính, nên tính khả thi chưa cao.
- Đối với KH trung hạn, phổ biến tình trạng chỉ nặng về khâu lập kế
hoạch để “nộp” cho cấp trên, chưa quan tâm đến tổ chức thực hiện, giám sát,
đánh giá kết quả thực hiện.
Hiệu trưởng cần làm gì để giải quyết những vấn đề trên?
- Chuyển biến về nhận thức: Quan tâm, hiểu, nắm được qui trình, phương
pháp lập KH, sử dụng kế hoạch là công cụ quản lý nhà trường của hiệu trưởng.
- Phân tích tình hình: sử dụng số liệu chuẩn xác, phải chỉ ra được vấn đề
cần ưu tiên giải quyết đối với trường THCS vùng KKN
- Lưu ý các mục tiêu, chỉ tiêu về tiếp cận, chất lượng đối với HS dân tộc,
HS gái
- Đảm bảo tính logic, khả thi của kế hoạch
Hiệu trưởng trường THCS vùng KKN cần làm gì để có bản kế hoạch hữu
ích?
- Huy động sự tham gia của các bên liên quan trong suốt quá trình lập kế hoạch
- Sử dụng CNTT để phân tích và dự báo các xu hướng một cách cụ thể.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
89
- Công bố rộng rãi văn bản kế hoạch đến toàn thể GV, cộng đồng địa
hương, CMHS,
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
90
MẪU KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN TRƯỜNG THCS
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO……..TRƯỜNG THCS ………………………….
-----------------------------
KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC TRƯỜNG THCS…………………….
GIAI ĐOẠN 2010-2014 VÀ NĂM HỌC 2010-2011
…………., THÁNG /20…
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
91
MỤC LỤC
Tóm tắt kế hoạch
Phần 1: Phân tích tình hình
Phần 2: Các mục tiêu và chỉ tiêu trung hạn
Phần 3: Các mục tiêu, chỉ tiêu và kế hoạch hoạt động trong năm học tới
Phần 4: Thông tin tài chính
Phần 5. Giám sát đánh giá thực hiện kế hoạch
Tóm tắt kế hoạch
Những kết quả đạt được trong giai đoạn trước
Những thách thức
Các mục tiêu tiếp theo của trường
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
92
PHẦN 1. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH
Phân tích tình hình học sinh:
Các câu hỏi cần trả lời:
1) Trẻ trong địa bàn tuyển sinh (tại vị trí nhà ở) có đi đến được các điểm
trường có đủ 4 khối lớp THCS một cách thuận lợi?
2) Tỉ lệ trẻ em 15-17 tuổi (thuộc địa bàn trường phụ trách) đã hoàn thành
chương trình THCS là ..... %
3) Tỷ lệ nhập học đúng độ tuổi là ......% (Số HS 11 – 14 tuổi/Số trẻ 11 -14
tuổi trong địa bàn).
4) Tỷ lệ HS bỏ học là ....%. Tỷ lệ HS lưu ban lớp 6 là ..... % . Tỷ lệ HS
lưu ban toàn trường là .....%. Trong đó, tỷ lệ học sinh nữ/ học sinh là
người dân tộc thiểu số là...%
5) Tỉ lệ HS đạt loại giỏi là .... % ; Tỉ lệ HS yếu kém là .... %. Trong đó tỷ
lệ học sinh nữ / học sinh là người dân tộc thiểu số là...%
6) Trường có kế họach phổ cập GD THCS, xây dựng kế hoạch phổ cập
GDTHCS đúng độ tuổi ở địa phương ?
7) Chương trình THCS (đầy đủ các môn học) có được giảng dạy tại tất cả
các điểm trường?
8) Tỉ lệ HS được học ‘2 buổi/ngày’ là ... %. Trường có kế hoạch tổ chức
cho HS học ‘2 buổi/ngày’ mở rộng ?
9) Nhà trường có sáng kiến gì nhằm phát triển HS giỏi, hỗ trợ HS yếu, và
biện pháp GD hoà nhập cho HS có nhu cầu đặc biệt ?
10) KH tổ chức các hoạt động ngoại khoá ở trường như thế nào?
…v.v…
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
93
Chú ý: Không bỏ quên những trẻ em di cư; xác định trẻ bỏ học giữa chừng
được huy động trở lại hoặc không ra lớp, những trẻ không đi học thường xuyên,
... Ghi lại nguyên nhân và giải pháp có thể.
1.2. Phân tích tình hình chất lượng đội ngũ GV, CSVC, TBDH
1) Có ......% GV có bằng tốt nghiệp trung cấp sư phạm trở lên
2) Có ......% GV đạt danh hiệu GV giỏi các cấp
3) Có ......% GV có phẩm chất đạo đức tốt
4) Có ......% GV được tập huấn để bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ itt
nhất 50 tiết/1 năm học
5) Có .....% GV có kế hoạch tự học về mặt chuyên môn
6) Có ......% GV có đủ hồ sơ GV (theo qui định)
7) GV có thường xuyên dự giờ và rút kinh nghiệm ? GV có tăng cường
sử dụng PP giảng dạy lấy HS làm trung tâm ?
8) GV có khó khăn gì trong:
- Dạy học Văn và Toán (trên cơ sở chuẩn KT-KN ?)
- Dạy lớp ghép
- Dạy học hoà nhập lấy HS làm trung tâm ...
…v.v…
1.3. Phân tích hiện trạng cơ sở vật chất, TBDH của trường
1. Tỷ lệ lớp/ phòng? Có phải học ca ba? Có.... % phòng học có đủ bàn
ghế?
2. Thư viện trường có đủ sách giáo khoa, sách tham khảo?
3. Có đủ trang thiết bị, đồ dùng dạy học căn bản?
...v.v...
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
94
1.4. Tóm tắt các kết quả đạt được, thuận lợi, khó khăn, nguyên nhân
Bảng: Các kết quả đạt được, khó khăn và thách thức
Chỉ tiêuHoàn thành
Chưa hoàn thành
Các khó khăn chủ
yếu
Thách thức và
kế hoạch hoạt động sắp tới
1. Công tác phổ cập GD, phát triển HS
90% trẻ em con em gia đình chính sách được đến trường, kể cả các em gái và dân tộc thiểu số
X
Tỷ lệ HS nữ bỏ học cao ở khu vực nông thôn, miền núi.
Học sinh gái đi học không lâu dài do nhận thức, tập quán và điều kiện kinh tế gia đình khó khăn/ Phối hợp với chính quyền, đoàn thể thuyết phục vận động cha mẹ học sinh; vận dụng các chế độ, chính sách cho các gia đình nghèo.
Giảm tỷ lệ bỏ học từ 15% xuống còn 5 %
X
Tỷ lệ bỏ học cao,
lên tới 8%
HS học yếu, gia đình không ủng hộ cho con em đi học
Vận động HS đi học/không bỏ học, tỷ lệ bỏ học còn 5 %
2. Phát triển chuyên môn đội ngũ GV
80% GV tham gia lớp bồi dưỡng 4 ngày
X
Tỷ lệ tham
GV chưa nhiệt tình,
các khoá
Yêu cầu tỷ lệ tham gia đạt 90%
Tổ chức các hội
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
95
gia chỉ đạt
55%
bồi dưỡng chưa thường xuyên
thảo bồi dưỡng chuyên môn GV ngay trong trường
Kèm cặp GV yếu
2….
3. CSVC và trang thiết bị GD
1
2….
4. Sự tham gia của cộng đồng
1
2….
5. Tổ chức và quản lý nhà trường
Hiệu trưởng tham gia đợt bồi dưỡng 5 ngày về quản lý tài chính trường học và các khóa bồi dưỡng Hiệu trưởng THCS vùng KKN
XChưa có lớp bồi dưỡng
Trong vòng 3 năm tới Hiệu trưởng tham gia tất cả các khóa tập huấn dành cho hiệu trưởng do Sở/Phòng/Dự án tổ chức
2….
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
96
PHẦN 2. CÁC MỤC TIÊU VÀ CHỈ TIÊU TRUNG HẠN
Các mục tiêu ưu tiên cần xác định khi lập kế hoạch phát triển trường
THCS vùng KKN
Mục tiêu 1: Công tác phổ cập GD: Tăng tỷ lệ trẻ nhập học đúng độ
tuổi; nâng cao chất lượng học tập của trẻ em người dân tộc thiểu số và trẻ em
gái, tăng tỷ lệ HS học hoà nhập.
Các chỉ tiêu:
Đến năm 2014:
1.1. 95% trẻ em xuất thân từ các gia đình chính sách được đến trường,
đặc biệt là các em gái
1.2. Đến năm 2014, giảm tỷ lệ bỏ học xuống còn 3 %
1.3. Đảm bảo 100 % HS có đủ SGK tất cả các môn học
Mục tiêu 2: Tăng cường khả năng tiếp cận GD cho trẻ khuyết tật
Các chỉ tiêu:
Đến năm 2014:
2.1. Đến năm 2015, tăng tỷ lệ nhập học của trẻ khuyết tật lên 70%
2.2. Có đủ phòng vệ sinh cho trẻ khuyết tật đảm bảo tiêu chuẩn an toàn, sạch sẽ
Mục tiêu 3: Nâng cao chất lượng học tập của HS
Các chỉ tiêu:
Đến năm 2015
3.1. 90 % HS đạt chuẩn kiến thức kỹ năng
3.2. 100 % HS được tham gia các hoạt động GD toàn diện
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
97
Mục tiêu 4. Phát triển chuyên môn đội ngũ GV, nâng cao hiểu biết của GV
về những vấn đề GD nói chung; Hỗ trợ GV tăng cường kiến thức chuyên môn để dạy
học cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn có hiệu quả (thông qua tinh thần làm việc, hoạt
động tổ, nhóm GV, đổi mới PPDH); Hỗ trợ GV thực hiện chương trình mới.
Các chỉ tiêu
4.1. 90% GV đạt chuẩn trở lên
4.2. 90% GV tham gia bồi dưỡng nghiệp vụ trong 3 ngày hằng năm
4.3. Có 50% số GV sử dụng CNTT trong dạy và học năm 2010 và tỷ lệ
này tăng thêm 5% mỗi năm
Áp dụng kỹ thuật đánh giá HS mới tại trường vào năm 2010
Mục tiêu 5. CSVC thiết bị: Đảm bảo đủ phòng học, bàn ghế, sách giáo
khoa, trang thiết bị, đồ dùng dạy học căn bản.
5.1. Có ….. % phòng học có đủ bàn ghế,
5.2. ……….Thư viện trường có đủ sách giáo khoa, sách tham khảo
5.3. Có đủ trang thiết bị, đồ dùng dạy học căn bản.
3.7..
Mục tiêu 6. Tổ chức và quản lý nhà trường: Đảm bảo triển khai tốt
nhiệm vụ năm học ở tất cả các điểm trường thông qua thực hiện các chức năng:
lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra nhà trường, xây dựng và phát triển
quan hệ với cộng đồng
Các chỉ tiêu
6.1. Hiệu trưởng được tập huấn về quản lý tài chính trường THCS vùng
khó khăn
6.2. Hiệu trưởng tham dự khoá tất cả các khóa tập huấn của tỉnh/Dự án
về quản lý trường THCS vùng KK nhất
6.3. Kế toán được tập huấn sử dụng phần mềm quản lý tài chính hàng năm,
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
98
PHẦN 3. CÁC MỤC TIÊU, CHỈ TIÊU VÀ KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNGTRONG NĂM HỌC TỚI
Cấu trúc của phần này sẽ như sau:Mục tiêu 1:
Chỉ tiêu 1.1:Các hoạt động:1.1.1:1.1.2:Nguồn lực thực hiện(…)
Chỉ tiêu 2.1:Các hoạt động:1.2.1:1.2.2:Nguồn lực thực hiện(…)
Mục tiêu 2:Chỉ tiêu 2.1:
Các hoạt động:2.1.1:2.1.2:Nguồn lực thực hiện(…)
Chỉ tiêu 2.2:Các hoạt động:2.2.1:2.2.2:Nguồn lực thực hiện(…)
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
99
Ví dụ: PHẦN 3. CÁC MỤC TIÊU, CHỈ TIÊU VÀ KẾ HOẠCH
HOẠT ĐỘNG TRONG NĂM HỌC TỚI
Mục tiêu 1: Công tác phổ cập GD: Tăng tỷ lệ trẻ nhập học đúng tuổi;
nâng cao chất lượng học tập của trẻ em người dân tộc thiểu số và trẻ em
gái, tăng tỷ lệ HS học hoà nhập.
Chỉ tiêu 1.1. Đến năm 2010 đạt 95% trẻ em được đến trường, kể cả các
em nam và nữ, các em có hoàn cảnh gia đình khó khăn nhất
Các hoạt động:
1.1.1. Xác định các gia đìnhcó hoàn cảnh khó khăn nhất trong cộng đồng
1.1.2. Tư vấn cho các gia đình này
1.1.3. Cung cấp các hỗ trợ về tài chính và trợ cấp xã hội khác
1.1.4. Chú ý đến các gia đình này nhiều hơn để ngăn ngừa các em bỏ học
1.1.5. Tập huấn cho cán bộ và GV các trường các biện pháp đặc biệt
Nguồn lực thực hiện
Mục tiêu 2: Tăng cường khả năng tiếp cận GD cho trẻ khuyết tật
Chỉ tiêu 2.1. Tăng tỷ lệ nhập học của trẻ khuyết tật lên 40%
Các hoạt động:
2.1.1. Xác định trẻ em khuyết tật trong các nhóm dân cư
2.1.2. Tư vấn cho các gia đình có trẻ khuyết tật
2.1.3. Chẩn đoán những khó khăn trong học tập của từng trẻ
2.1.4. Xác định chương trình học tập phù hợp với từng trẻ
2.1.5. Lên kế hoạch và thực hiện chương trình học tập cho từng trẻ
Nguồn lực thực hiện
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
100
Mục tiêu 4. Nâng cao chất lượng dạy và học
Chỉ tiêu 4.1. 90% GV tham gia bồi dưỡng nghiệp vụ trong 3 ngày trong
năm
Các hoạt động:
4.1.1. Cùng với các Tổ trưởng chuyên môn lên kế hoạch tổ chứcbồi
dưỡng nghiệp vụ, kèm cặp, đáp ứng nhu cầu của GV
4.1.2. Tổ chức Hội thảo trao đổi sáng kiến kinh nghiệm về đổi mới PPDH
4.1.3. Khuyến khích GV tham gia học bồi dưỡng
4.1.4. Chế độ hỗ trợ cho các GV tham gia học bồi dưỡng
Nguồn lực thực hiện
Mục tiêu 6. Nâng cao năng lực quản lý tài chính tại các trường học
Chỉ tiêu 6.1. Kế toán của trường được tập huấn và sử dụng được phần
mềm quản lý tài chính
Các hoạt động:
6.1. Cử kế toán đi tham dự khóa tập huấn sử dụng phần mềm
6.2. Xác định các khó khăn và yêu cầu thay đổi
6.3. Mua sắm và mở rộng việc sử dụng các phần mềm liên quan
Nguồn lực thực hiện
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
101
Khung hoạt động Kế hoạch Phát triển trường học
Hoạt động
Trách nhiệmthực hiện
Đầu ra
mong muốn
Tiêu chí
đánh giá
Thời gianTừ…
đến…..
Nguồn kinh
phí (*)
Dự trù kinh phí
(VND)
Về công tác phổ cập GD, phát triển HS12….Phát triển chuyên môn đội ngũ GV12….CSVC và trang thiết bị GD12….Sự tham gia của cộng đồng12….Tổ chức và Quản lý nhà trường12….
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
102
PHẦN 4. THÔNG TIN TÀI CHÍNH
Nhu cầu chi thường xuyên tài chính của trường P như sau: Đơn vị tính: Nghìn đồng
Năm kế hoạch 2009 2010 2011 2012 2013 Cộng Chi thường xuyênChi lươngChi hoạt động CMChi mua sắm sửa chữa nhỏChi khác
Tổng cộng
Các nguồn tài chính để thực hiện kế hoạch bao gồm:
Năm kế hoạch 2009 2010 2011 2012 2013 CộngTổng số thu được giữ lại đơn vị Ngân sách Nhà nước cấpNgoài ngân sách (huy động cộng đồng, tài trợ...)
Tổng cộng
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
103
PHẦN 5. GIÁM SÁT ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
Việc theo dõi việc thực hiện kế hoạch chỉ ra liệu các hoạt động có
được thực hiện không, chúng có được thực hiện theo tiêu chuẩn cao nhất có
thể hay không, và chúng có hướng tới kết quả mong đợi không. Cần xây
dựng một tập hợp các câu hỏi và một tập hợp các chỉ số thành công để đảm
bảo kế hoạch hoạt động được thực hiện với tiêu chuẩn cao nhất và đạt được
kết quả mong đợi.
Khi theo dõi việc thực hiện kế hoạch cần trả lời các câu hỏi sau:
1. Nếu thành công, các hoạt động có giúp đạt được các mục tiêu và chỉ
tiêu đã đặt ra không?
2. Các hoạt động có được thực hiện theo kế hoạch không?
3. Các hoạt động có được thực hiện theo tiêu chuẩn cao nhất không?
Động lực của cán bộ thực hiện
Nhân sự tham gia khi cần thiết
Sử dụng nguồn nhân lực, vật lực và tài chính
4. Các chỉ số có đo được hoặc đánh giá được không?
5. Có tiến hành rà soát và chỉnh sửa kế hoạch hoạt động trong quá trình
thực hiện không?
6. Có đạt được các kết quả mong đợi không?
Một chỉ số thành công là một kết quả có thể đo được của một hoạt động,
chỉ ra các kết quả về mặt định lượng và thời gian mong muốn.
Giám sát và cập nhật việc thực hiện kế hoạch tạo ra động lực liên tục cho
công tác rà soát và điều chỉnh kế hoạch. Kết quả là thước đo hành động, chúng
giúp cho việc quyết định tiếp tục thực hiện hoạt động hay xác định lại hoạt
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
104
động. Hoạt động được phân tích theo chỉ tiêu và chúng điều chỉnh lẫn nhau.
Mục tiêu mới được quyết định bởi kết quả của mục tiêu trước và những phân
tích về tính khả thi của mục tiêu mới đó.
Bảng hướng dẫn giám sát đánh giá thực hiện kế hoạch
Mục tiêu/chỉ tiêu Chỉ số đánh giá
thực hiện
Thực hiện năm 2009-2010
Thực hiện năm 2010-2011
Mục tiêu đạt được (*)
Hoàn thành
Không hoàn thành
Mục tiêu 1: Chỉ tiêu 1.1.Hoạt động 1.1.1Hoạt động 1.1.2Chỉ tiêu 1.2Hoạt động 1.2.1Hoạt động 1.2.2Mục tiêu 2Chỉ tiêu 2.1Hoạt động 2.1.1Hoạt động 2.2.2Chỉ tiêu 2.2....
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
105
Ví dụ . Bảng hướng dẫn giám sát đánh giá thực hiện kế hoạch
Tên mục tiêu/chỉ tiêu Chỉ số đánh giá thực hiện
Thực hiện năm 2009-2010
Thực hiện năm 2010-2011
Mục tiêu đạt được (*)
Hoàn thành
Không hoàn thành
Mục tiêu 1: Công tác phổ cập GD :Tăng tỷ lệ trẻ nhập học đúng tuổi; nâng cao chất lượng học tập của trẻ em người dân tộc thiểu số và trẻ em gái, tăng tỷ lệ HS học hoà nhập. Chỉ tiêu 1.1. Chỉ tiêu 1.1. Đến năm 2011 đạt 95% trẻ em được đến trường, kể cả các em nam và nữ, các em có hoàn cảnh gia đình khó khăn nhất
Tỷ lệ nhập học tinhTỷ lệ nhập học tinh nữTỷ lệ nhập học tinh HS dân tộc thiểu số
Chỉ tiêu 1.2. Giảm tỷ lệ bỏ học xuống còn 5% vào năm 2011
Tỷ lệ bỏ họcTỷ lệ bỏ học của HS nữTỷ lệ bỏ học của HS dân tộc thiểu số
....Mục tiêu 2. Tăng cường khả năng tiếp cận GD cho trẻ khuyết tậtChỉ tiêu 2.1. Tăng tỷ lệ nhập học của trẻ khuyết tật lên 40%
Tỷ lệ nhập học tinh HS khuyết tật
Chỉ tiêu 2.2. Có đủ phòng vệ sinh cho trẻ khuyết tậ đảm bảo vệ sinh, an toàn
Số phòng vệ sinh
....
(*) Ghi chú: Đánh dấu X vào ô phù hợp hoặc ghi rõ kết quả cụ thể
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
106
GỢI Ý VẬN DỤNG/PHẢN HỒI CUỐI KHÓA TẬP HUẤN
Trong phần này, học viên sẽ thảo luận với đồng nghiệp và trả lời các câu
hỏi. Với mỗi câu hỏi có gợi ý một số vấn đề cần trả lời, tuy nhiên học viên có
thể lựa chọn, bổ sung hoặc điều chỉnh cho hợp lý hơn với nhà trường của mình.
Những vấn đề nào thực sự giúp ích cho bạn qua nội dung này?
- Qua nội dung này, những vấn đề gì đã hiểu mà trước đó bạn gặp khó
khăn?
- Nội dung này đã cung cấp những kiến thức, kĩ năng quản lí cơ bản nào
cho Anh/Chị trong quản lý trường học?
- Những nội dung nào Anh/Chị thấy cần làm rõ hơn: Khái niệm, hoạt
động….
Những vấn đề nào đã đề cập trong tài liệu được bạn mong muốn đựợc tiếp
tục trao đổi?
- Vận dụng chế độ, chính sách về GD THCS vùng KKN
- Đổi mới lãnh đạo và quản lý trường THCS vùng KKN
- Quản lý hoạt động dạy học dựa trên chuẩn KT,KN: quản lý đổi mới PPDH,
đổi mới KT,ĐG kết quả học tập của HS dựa trên chuẩn KT,KN
- Lập kế hoạch phát triển trường THCS vùng KKN
Đánh giá của bạn về chất lượng tài liệu này
- Những ưu điểm, hạn chế về hình thức, nội dung, phương pháp trình bày
của tài liệu?
- Những ưu điểm, hạn chế của mỗi phần trong tài liệu?
- Những hướng dẫn, gợi ý trong tài liệu có góp phần nâng cao năng lực
quản lí của bạn không? Tại sao?
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
107
GIẢI THÍCH TỪ NGỮ
Thuật ngữ Nội dungChỉ số Chỉ số là một thước đo cho phép đánh giá việc thực hiện một
thành phần cấu thành của mục tiêu. Chỉ tiêu Chỉ tiêu là một định lượng cụ thể của một chỉ số, chỉ tiêu
được xác định để phấn đấu thực hiện sau một giai đoạn hoặc cả kỳ kế hoạch.
Chuẩn KT, KN của CTGDPT
Chuẩn KT, KN là quy định của Bộ GDĐT về yêu cầu KT, KN cho từng môn học của CTGDPT. Chuẩn KT, KN là những yêu cầu cơ bản, tối thiểu về KT, KN của một môn học hoặc hoạt động GD mà HS cần phải và có thể đạt được sau mỗi giai đoạn học tập.
Đánh giá Là xác định mức độ thực hiện mục tiêu đề ra, hiệu quả hoạt động, quan hệ tác động và tính bền vững của kết quả.
Đánh giá kết quả học tập của HS
Là quá trình thu thập và xử lý thông tin về mức độ thực hiện mục tiêu học tập của HS, về nguyên nhân của tình hình đó, nhằm tạo cơ sở cho GV, nhà trường và cho bản thân HS để điều chỉnh quá trình dạy học cho có hiệu quả tiến bộ hơn.
Đánh giá kết quả học tập dựa theo chuẩn mực
Lấy mục tiêu dạy học để làm căn cứ đánh giá chất lượng dạy học bằng cách đối chiếu kết quả học tập từng môn học của HS với chuẩn KT, KN của CT môn học đó.
Đánh giá kết quả học tập dựa theo tiêu chí
Thành tích học tập của HS được so sánh với hệ thống các tiêu chí cấu thành mục tiêu dạy học đã quy định (mục tiêu dạy học bao gồm một hệ thống các tiêu chí, mỗi tiêu chí được phát biểu, mô tả rõ ràng những gì HS cần biết, cần thông hiểu và cần phải làm).
Đầu ra Là những sản phẩm hữu hình cụ thể mà kế hoạch tạo ra được (hàng hoá, dịch vụ, các công trình đầu tư...), nhằm góp phần trực tiếp đạt được mục tiêu trung gian.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
108
Thuật ngữ Nội dungGiám sát Là việc thu thập có hệ thống các dữ liệu về những chỉ số nhất định
để cung cấp thông tin cho những nhà quản lý và các bên có liên
quan của một chính sách/chương trình/kế hoạch về tiến độ thực
hiện các mục tiêu đề ra và tiến độ sử dụng vốn đã được phân bổ
Giáo dục hòa
nhập
Giáo dục hòa nhập (Inclusive education) Quá trình giáo dục dựa
trên quyền của tất cả các người học một nền giáo dục chất lượng
cao đáp ứng nhu cầu cơ bản học tập và cuộc sống. Giáo dục hòa
nhập đặc biệt tập trung vào các nhóm dễ bị tổn thương và có hoàn
cảnh khó khăn để phát triển đầy đủ tiềm năng của mỗi cá nhân.
Kế hoạch Kế hoạch là sự thể hiện ý đồ của chủ thể về sự phát triển trong
tương lai của đối tượng quản lý và các giải pháp để thực thi. Nó
xác định xem một quá trình phải làm gì? làm thế nào? khi nào làm
và ai sẽ làm
Kế hoạch chiến
lược
KHCL là những định hướng lớn, thể hiện hình ảnh hiện thực trong
tương lai mà nhà trường mong muốn đạt tới và các giải pháp chiến
lược để đạt đuợc trên cơ sở khả năng hiện tại.
Kế hoạch chiến lược thường xây dựng cho khoảng thời gian 5 năm
trở lên
Kế hoạch trung
hạn
Là cụ thể hóa kế hoạch chiến lược, đưa ra các thay đổi quan trọng
trong giai đoạn kế hoạch của nhà trường
Kế hoạch trung hạn thường xây dựng cho khoảng thời gian từ 3
đến 5 năm
Kế hoạch năm
học
Kế hoạch này định ra cho toàn bộ các mặt công tác, các hoạt động
của nhà trường trong một năm học. Đây là kế hoạch chủ yếu nhất
của nhà trường, được lập theo thời gian của năm học.
Kết quả Còn được gọi là mục tiêu trung gian, kết quả là những tác động
trực tiếp mà các đầu ra của kế hoạch sẽ góp phần đạt đến. Đây là
cái đích mà kế hoạch trực tiếp vươn tới và sẽ quyết định mức độ
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
109
Thuật ngữ Nội dungthành công của kế hoạch.
Kỹ thuật dạy
học
Kỹ thuật dạy học là những biện phép, cách thức hành động của của
GV và HS trong các tình huống hành động nhỏ nhằm thực hiện và
điều khiển quá trình dạy học.
Các KTDH chưa phải là các PPDH độc lập mà là những thành
phần của PPDH.
Lập kế hoạch dựa trên kết quả
Là lập kế hoạch có xem xét đến những thay đổi trong cuộc sống của người dân và thay đổi trong các tổ chức hoặc đoàn thể nhờ vào việc sử dụng các đầu ra do tổ chức đó cung cấp. Đối với trường học thì đó là sự thay đổi về KT-KN của HS, sự phát triển nhà trường và địa phương
Mục tiêu của kế hoạch
Mục tiêu là tuyên bố về những thay đổi mà tổ chức ( Trường/Phòng GD-ĐT/Sở GD & ĐT...) mong muốn có được khi kết thúc thời hạn của kế hoạch. Mục tiêu phải đề cập đến những thay đổi trong cuộc sống của người dân hay trong các tổ chức.
Phương pháp day học
Phương pháp dạy học là những hình thức, cách thức hành động của giáo viên và học sinh nhằm thực hiện được những mục tiêu dạy học xác định, phù hợp với những nội dung và những điều kiện dạy học cụ thể.
Phương pháp day học tích cực
Là PPDH trong đó người học tự tìm ra kiến thức bằng hành động thao tác... GV hợp tác, trao đổi, đối thoại với người học, khẳng định kiến thức do người học tìm ra. Người hoc học cách học, cách đặt vấn đề và giải quyết vấn đề, cách sống và trưởng thành. Người hoc tự đánh giá và điều chỉnh làm cơ sở cho GV cho điểm cơ động.
Tỷ lệ nhập học tinh
Là tỷ lệ học sinh đi học đúng độ tuổi so với dân số trong độ tuổi đi học trên địa bàn ở từng cấp học. Ví dụ : tỷ lệ nhập học tinh của trường THCS của xã A là tỷ lệ học sinh đi học đúng độ tuổi so với dân số trong độ tuổi 11-14 ở xã A
Vùng khó khăn nhất
Theo Văn kiện Dự án GD THCS vùng KKN: Căn cứ thứ tự ưu tiên theo huyện thuộc các tỉnh trong bảng xếp loại 20 tỉnh được khảo sát và thứ tự ưu tiên trong bảng xếp loại 64
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
110
Thuật ngữ Nội dungtỉnh, Bộ GD-ĐT quyết định chọn 17 tỉnh tham gia dự án với 103 huyện khó khăn nhất gồm:
1.Hà Giang (9 huyện): Mèo Vạc, Quản Bạ, Bắc Mê, Đồng Văn, Yên Minh, Xín Mần, Vị Xuyên, Quang Bình, Hoang Xu Phì.
2.Cao Bằng (8 huyện): Thông Nông, Nguyên Bình, Bảo Lạc, Bảo Lâm, Thạch An, Hạ Lang, Trùng Khánh, Hà Quảng.
3.Lào Cai (4 huyện): Mường Khương, Si Ma Kai, Bát Sát, Bắc Hà.
4.Bắc Kan (4 huyện): Ba Bể, Ngân Sơn, La Rì, Chợ Đồn5.Sơn La (6 huyện): Sông Mã, Bắc Yên, Mường La, Sốp Cộp,
Mộc Châu, Yên Châu.6.Lai Châu (5 huyện): Phong Thổ, Xìn Hồ, Tam Đường, Mường
Tè, Than Uyên.7.Điện Biên (6 huyện): Mường Nhé, Tủa Chùa, Mường Chà,
Mường Áng, Điện Biên Đông, Tuần Giáo.8.Yên Bái (6 huyện): Trạm Tấu, Mù Căng Chải, Trấn Yên, Văn
Yên, Văn Chấn, Lục Yên9.Gia Lai (8 huyện): Kbang, Chư Prông, Mang Yang, Phú
THiện, Yagrai, Chư Sê, Ya.pa, Đak pơ10.Kon Tum (7 huyện): KonPlong, Đăk Glêi, Ngọc Hồi, Sa Thầy,
Đak Tô, Kon Rãy, Tu Mơ Rông.11.Đăk Nông (5 huyện): Đăk Glong, SĐăk Rlâp, Gia Nghĩa, Đăk
Song, Tuy Đức.12.Đăk Lawk(7 huyện): Buôn Đôn, M’ Đrăk, Ea H’leo, Ea Kar,
Lăk, Krông Năng, Ea Suop.13.NinhThuận(5 huyện): Thuận Bắc, Bác Ái, Ninh Sơn, Ninh Hải,
Ninh Phước.14.Sóc Trăng (4 huyện): Mỹ Tú, Ngã Năm, Mỹ Xuyên, Long Phú.15.Trà Vinh(6 huyện): Trà Cú, Cầu Ngang, Duyên Hải, Tiêu
Cần, Châu Thành, Cầu Kè.16.Kiên Giang(6 huyện): Hòn Đất, An Biên, Kiên Lương, Gò Quao,
Vĩnh Thuận, Kiên Hải.17.Cà Mau (7 huyện): Thới Bình, Đầm Dơi, Phú Tân, U Minh,
Trần Văn Thời, Năm Căn, Ngọc Hiển.
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
111
DANH MỤC CÁC VĂN BẢN LIÊN QUAN
1. Bộ GD & ĐT, Tài liệu bồi dưỡng Hiệu trưởng trường THPT theo hình thức
liên kết Việt Nam- Singapore, Hà Nội, 2008
2. Bộ GD & ĐT - Dự án SREM - Cẩm nang Hiệu trưởng, Hà Nội, 2009
3. Bộ GD & ĐT, Dự án BCEP- Hướng dẫn lập kế hoạch phát triển GD & ĐT,
Hà Nội, 2007
4. Bộ GDĐT, UNICEF và UNESCO, Nghiên cứu về chuyển tiếp từ Tiểu học
lên THCS của trẻ em gái người dân tộc thiểu số, Hà Nội,2006..
5. Chỉ thị số 4899/CT-BGDĐT ngày 04 tháng 8 năm 2009 của Bộ GDĐT
về nhiệm vụ trọng tâm của GD mầm non, GD phổ thông, GD thường
xuyên và GD chuyên nghiệp năm học 2009 - 2010
6. Công văn số 7394/BGDĐT - GDTrH của Bộ GDĐT ngày 25 tháng 8 năm
2009 về hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDTrH năm học 2009-2010
7. Chỉ thị số 14/2001/CT-TTg ngày 11 tháng 6 năm 2001 về việc đổi mới
CTGDPT thực hiện nghị quyết số 40/2000/QH10 của Quốc hội
8. Luật Giáo dục, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005
9. Nghị định số 61/2006/NĐ-CP ngày 20/6/2006 của Chính phủ về chính sách
đối với nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường chuyên biệt, ở
vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn:
10. Nghị định số 134/2006/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2006 chủa Chính
phủ quy định chế độ cử tuyển vào các cơ sở giáo dục trình độ đại học, cao
đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
11. Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP ngày 27/12/2008 của Chính phủ về Chương
trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
112
12. Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007 của Thủ tướng Chính
phủ ban ban hành chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và nâng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc
Chương trình 135 giai đoạn II
13. Quyết định số: 113/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007 của Thủ tướng Chính
phủ về việc phê duyệt danh sách xã hoàn thành mục tiêu Chương trình phát
triển kinh tế - xã hội các xã vùng đồng bào dân tộc, miền núi, biên giới và
vùng sâu, vùng xa giai đoạn 1999 - 2005, bổ sung các xã, thôn, bản vào
diện đầu tư của Chương trình 135 giai đoạn II và xã vùng bãi ngang ven
biển và hải đảo vào diện đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm
nghèo giai đoạn 2006 – 2010
14. Quyết định số 101/2009/QĐ-TTg ngày 5/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ
ban hành định mức đầu tư năm 2010 đối với một số dự án thuộc Chương
trình phát triển kinh tê – xã hội các xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào
dân tộc và miền núi giai đoạn 2006 – 2010 và sửa đổi, bổ sung một số điều
của Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20 tháng 7 năm 2007 của Thủ
tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và âng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc
Chương trình 135 giai đoạn II
15. Quyết định số 1277/QĐ-TTg ngày 07 tháng 12 năm 2005 của Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt Đề án: "Nội dung, nhiệm vụ chủ yếu của quản lý nhà
nước và phương thức công tác dân tộc giai đoạn 2006 – 2010”
16. Quyết định số 33/2007/QĐ-TTg ngày 05/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ
Về Chính sách hỗ trợ di dân thực hiện định canh, định cư cho đồng bào
dân tộc thiểu số giai đoạn 2007 - 2010
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
113
17. Quyết định số 164/2006/QĐ-TTg ngày 11 tháng 7 năm 2006 của Thủ
tướng Chính phủ Về việc phê duyệt danh sách xã đặc biệt khó khăn, xã
biên giới, xã an toàn khu vào diện đầu tư Chương trình phát triển kinh tế -
xã hội các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi giai
đoạn 2006 – 2010 (Chương trình 135 giai đoạn II).
18. Quyết định số 30/2007/QĐ-TTg ngày 05/03/2007 của Thủ tướng Chính
phủ Ban hành Danh mục các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn
19. Quyết định số 25 /2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008 của Thủ
tướng Chính phủ về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát
triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải
Trung Bộ đến năm 2010
20. Quyết định số 26 ngày 05 tháng 02 năm 2008 của Thủ tướng Chính
phủ ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã
hội đối với các tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Cửu Long đến
năm 2010
21. Quyết định số 27/2008/QĐ-TTg Ngày 05 tháng 02 năm 2008 của Thủ
tướng Chính phủ ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh
tế - xã hội đối với các tỉnh Vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm
2010
22. Quyết định số 49/2008/QĐ-BGDĐT ngày 25 tháng 8 năm 2008 của Bộ
GD & ĐT ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của trường phổ thông
dân tộc nội trú
23. Quyết định số 152/2007/QĐ-TTg ngày 14/9/2007 của Thủ tướng Chính
phủ về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên học tại các cơ sở
giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
114
24. Quyết định số 194/2001/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về điểu chỉnh
mức học bổng chính sách và trợ cấp xã hội đối với HS, SV là người DTTS
tại các trường đào tạo công lập tại QĐ số 1121/1997/QĐ-TTg
25. Quyết định 82/2006/QĐ-TTg và Thông tư 43/2007 của Thủ tướng Chính
phủ về việc điều chỉnh mức học bổng chính sách đối với HS, SV là người
DTTS học tại các trường PTDTNT và DBĐH tại QĐ 194/2001/QĐ-TTg
26. Quyết định số: 301/2006/QĐ-UBDT Ngày 27 tháng 11 năm 2006 của Uỷ
ban dân tộc về việc công nhận 3 khu vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi
theo trình độ phát triển
27. Quyết định số 01/2008/QĐ-UBDT ngày 11/01/2008 của Bộ trưởng, chủ
nhiệm Ủy ban Dân tộc về việc phê duyệt danh sách thôn đặc biệt khó khăn
thuộc xã khu vực II vào diện đầu tư của Chương trình 135 giai đoạn II
28. Quyết định Số 06/2007/QĐ- UBDT ngày 12/10/2007 của Bộ trưởng, chủ
nhiệm Ủy ban Dân tộc về việc ban hành Chiến lược truyền thông Chương
trình 135 giai đoạn II
29. Quyết định số 07/2007/QĐ-BGDĐT ngày 02 tháng 4 năm 2007 của Bộ
trưởng Bộ GD & ĐT về việc ban hành điều lệ Trường THCS, trường trung
học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học
30. Quyết định số 37/2007/QĐ-BGDĐT ngày 12 tháng 7 năm 2007 của Bộ
trưởng Bộ GD & ĐT về Ban hành Hệ thống chỉ tiêu thống kê GDĐT
31. Thông tư liên tịch số 06/2007/TTLT-BGDĐT-BNV-BTC ngày
27/03/2007 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ và Bộ Tài chính
hướng dẫn thực hiện Nghị định số 61/2006/NĐ-CP ngày 20/6/2006 của
Chính phủ
32. Thông tư số 12/BGDĐT ngày 12/5/2009 của Bộ GD&ĐT về ban hành tiêu
chuẩn đánh giá chất lượng trường THCS
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
115
33. Thông tư số 06/2007/TT-UBDT ngày 20/9/2007 của Ủy ban Dân tộc
Hướng dẫn thực hiện mức Hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý, để nâng cao nhận thức pháp luật theo
Quyết định 112/2007/QĐ-TTg
34. Thông tư 59/2008/TT-BGDĐT ngày 31/10/2008 của Bộ GD&ĐT hướng
dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục ở các trường chuyên biệt công
lập
35. Thông tư liên tịch số 23/2008/TTLT/BGDĐT-BLĐTBXH-BTC ngày 28-4-
2008 của Bộ GD&ĐT hướng dẫn thực hiện Quyết định số 152/2007/QĐ-
TTg ngày 14-9-2007 của Thủ tướng Chính phủ về học bổng chính sách đối
với học sinh, sinh viên học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục
quốc dân.
36. Thông tư số 28 / 2009/ TT-BGDDT ngày 21/10/2009 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo ban hành Quy định về chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông
37. Thông tư số 06/2007/TT-UBDT ngày 20/9/2007 của Ủy ban dân tộc hướng
dẫn thực hiện mức Hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời sống nhân
dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật theo Quyết định
112/2007/QĐ-TTg
38. Thông tư liên tịch số 50/2008/TTLT-BGDDT-BNV-BTC ngày 9/9/2008
hướng dẫn thực hiện chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong
các cơ sở giáo dục công lập.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
116
TÀI LIỆU THAM KHẢO
39. Đặng Quốc Bảo- Vũ Ngọc Hải- Bùi Minh Hiền, Quản lý giáo dục, NXB
ĐHSP, Hà Nội, 2007
40. Dutcher, N. (2004). Mở rộng cơ hội GD trong các xã hội đa dạng về ngôn
ngữ. Washington DC: Centre for applied linguistic, từ trang web
41. Đặng Thị Thanh Huyền, vai trò của giáo dục phổ thông với phát triển chất
lượng nguồn nhân lực
42. Đặng Thị Thanh Huyền (chủ nhiệm), Giải pháp phát triển giáo viên thành
cán bộ quản lý giáo dục, Đề tài trọng điểm cấp Bộ B2007-29-29TĐ
43. Đặng Thành Hưng, Chuẩn GD và chương trình GD. Tạp chí GD, 2004.
44. Đặng Thành Hưng. Một số cách tiếp cận trong đánh giá chất lượng GD.
Tạp chí GD, 2005.
45. Kosonen, K. (2004). Ngôn ngữ trong Gíao dục: chính sách và thực tế tại
Việt Nam. Hà Nội, UNICEF.
46. Lee, S. (2006). Phân tích giới trong khảo sát về mức sống các hộ gia đình ở
Việt Nam 2004. Hà Nội, World Bank.
47. Luật Giáo dục, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005
48. Nghị định số 61/2006/NĐ-CP ngày 20/6/2006 của Chính phủ về chính sách
đối với nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường chuyên biệt, ở
vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn:
49. Nghị định số 134/2006/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2006 chủa Chính
phủ quy định chế độ cử tuyển vào các cơ sở giáo dục trình độ đại học, cao
đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
117
50. Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP ngày 27/12/2008 của Chính phủ về Chương
trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo.
51. Nguyễn Lan Phương, Thực trạng, nguyên nhân và một số kiến nghị về công
tác đánh giá chất lượng học tập THCS, số 57, 5/2003, Tạp chí GD, tr.13
52. Nguyễn Lan Phương, Kĩ thuật xây dựng câu hỏi trắc nghiệm khách quan,
Số 91, 7/2004, tr.27, Tạp chí GD
53. Nguyễn Lan Phương, Kĩ thuật biên soạn câu hỏi TNKQ dạng nhiều lựa
chọn, Tập 2 – 2005 (số 10), Sách GD và thư viện trường học
54. Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007 của Thủ tướng Chính
phủ ban ban hành chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và nâng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc
Chương trình 135 giai đoạn II
55. Quyết định số: 113/2007/QĐ-TTg ngày 20/7/2007 của Thủ tướng Chính
phủ về việc phê duyệt danh sách xã hoàn thành mục tiêu Chương trình phát
triển kinh tế - xã hội các xã vùng đồng bào dân tộc, miền núi, biên giới và
vùng sâu, vùng xa giai đoạn 1999 - 2005, bổ sung các xã, thôn, bản vào
diện đầu tư của Chương trình 135 giai đoạn II và xã vùng bãi ngang ven
biển và hải đảo vào diện đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm
nghèo giai đoạn 2006 – 2010
56. Quyết định số 101/2009/QĐ-TTg ngày 5/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ
ban hành định mức đầu tư năm 2010 đối với một số dự án thuộc Chương
trình phát triển kinh tê – xã hội các xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào
dân tộc và miền núi giai đoạn 2006 – 2010 và sửa đổi, bổ sung một số điều
của Quyết định số 112/2007/QĐ-TTg ngày 20 tháng 7 năm 2007 của Thủ
tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ các dịch vụ cải thiện và âng cao đời
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
118
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật thuộc
Chương trình 135 giai đoạn II
57. Quyết định số 1277/QĐ-TTg ngày 07 tháng 12 năm 2005 của Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt Đề án: "Nội dung, nhiệm vụ chủ yếu của quản lý nhà
nước và phương thức công tác dân tộc giai đoạn 2006 – 2010”
58. Quyết định số 33/2007/QĐ-TTg ngày 05/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ
Về Chính sách hỗ trợ di dân thực hiện định canh, định cư cho đồng bào
dân tộc thiểu số giai đoạn 2007 - 2010
59. Quyết định số 164/2006/QĐ-TTg ngày 11 tháng 7 năm 2006 của Thủ
tướng Chính phủ Về việc phê duyệt danh sách xã đặc biệt khó khăn, xã
biên giới, xã an toàn khu vào diện đầu tư Chương trình phát triển kinh tế -
xã hội các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi giai
đoạn 2006 – 2010 (Chương trình 135 giai đoạn II).
60. Quyết định số 30/2007/QĐ-TTg ngày 05/03/2007 của Thủ tướng Chính
phủ Ban hành Danh mục các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn
61. Quyết định số 25 /2008/QĐ-TTg ngày 05 tháng 02 năm 2008 của Thủ
tướng Chính phủ về việc ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát
triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải
Trung Bộ đến năm 2010
62. Quyết định số 26 ngày 05 tháng 02 năm 2008 của Thủ tướng Chính
phủ ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã
hội đối với các tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Cửu Long đến
năm 2010
63. Quyết định số 27/2008/QĐ-TTg Ngày 05 tháng 02 năm 2008 của Thủ
tướng Chính phủ ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
119
tế - xã hội đối với các tỉnh Vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm
2010
64. Quyết định số 49/2008/QĐ-BGDĐT ngày 25 tháng 8 năm 2008 của Bộ
GD & ĐT ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của trường phổ thông
dân tộc nội trú
65. Quyết định số 152/2007/QĐ-TTg ngày 14/9/2007 của Thủ tướng Chính
phủ về học bổng chính sách đối với học sinh, sinh viên học tại các cơ sở
giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
66. Quyết định số 194/2001/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về điểu chỉnh
mức học bổng chính sách và trợ cấp xã hội đối với HS, SV là người DTTS
tại các trường đào tạo công lập tại QĐ số 1121/1997/QĐ-TTg
67. Quyết định 82/2006/QĐ-TTg và Thông tư 43/2007 của Thủ tướng Chính
phủ về việc điều chỉnh mức học bổng chính sách đối với HS, SV là người
DTTS học tại các trường PTDTNT và DBĐH tại QĐ 194/2001/QĐ-TTg
68. Quyết định số: 301/2006/QĐ-UBDT Ngày 27 tháng 11 năm 2006 của Uỷ
ban dân tộc về việc công nhận 3 khu vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi
theo trình độ phát triển
69. Quyết định số 01/2008/QĐ-UBDT ngày 11/01/2008 của Bộ trưởng, chủ
nhiệm Ủy ban Dân tộc về việc phê duyệt danh sách thôn đặc biệt khó khăn
thuộc xã khu vực II vào diện đầu tư của Chương trình 135 giai đoạn II
70. Quyết định Số 06/2007/QĐ- UBDT ngày 12/10/2007 của Bộ trưởng, chủ
nhiệm Ủy ban Dân tộc về việc ban hành Chiến lược truyền thông Chương
trình 135 giai đoạn II
71. Quyết định số 07/2007/QĐ-BGDĐT ngày 02 tháng 4 năm 2007 của Bộ
trưởng Bộ GD & ĐT về việc ban hành điều lệ Trường THCS, trường trung
học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
120
72. Quyết định số 37/2007/QĐ-BGDĐT ngày 12 tháng 7 năm 2007 của Bộ
trưởng Bộ GD & ĐT về Ban hành Hệ thống chỉ tiêu thống kê GDĐT
73. Thông tư liên tịch số 06/2007/TTLT-BGDĐT-BNV-BTC ngày
27/03/2007 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ và Bộ Tài chính
hướng dẫn thực hiện Nghị định số 61/2006/NĐ-CP ngày 20/6/2006 của
Chính phủ
74. Thông tư số 12/BGDĐT ngày 12/5/2009 của Bộ GD&ĐT về ban hành tiêu
chuẩn đánh giá chất lượng trường THCS
75. Thông tư số 06/2007/TT-UBDT ngày 20/9/2007 của Ủy ban Dân tộc
Hướng dẫn thực hiện mức Hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời
sống nhân dân, trợ giúp pháp lý, để nâng cao nhận thức pháp luật theo
Quyết định 112/2007/QĐ-TTg
76. Thông tư 59/2008/TT-BGDĐT ngày 31/10/2008 của Bộ GD&ĐT hướng
dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục ở các trường chuyên biệt công
lập
77. Thông tư liên tịch số 23/2008/TTLT/BGDĐT-BLĐTBXH-BTC ngày 28-4-
2008 của Bộ GD&ĐT hướng dẫn thực hiện Quyết định số 152/2007/QĐ-
TTg ngày 14-9-2007 của Thủ tướng Chính phủ về học bổng chính sách đối
với học sinh, sinh viên học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục
quốc dân.
78. Thông tư số 28 / 2009/ TT-BGDDT ngày 21/10/2009 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo ban hành Quy định về chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông
79. Thông tư số 06/2007/TT-UBDT ngày 20/9/2007 của Ủy ban dân tộc hướng
dẫn thực hiện mức Hỗ trợ các dịch vụ, cải thiện và nâng cao đời sống nhân
dân, trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật theo Quyết định
112/2007/QĐ-TTg
Tài liệu tập huấn giảng viên, Bồi dưỡng CBQLGD THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án GD THCS vùng KKN, Hà Nội, 14-15/01/2010
121
80. Thông tư liên tịch số 50/2008/TTLT-BGDDT-BNV-BTC ngày 9/9/2008
hướng dẫn thực hiện chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong
các cơ sở giáo dục công lập.
81. Dương Thiệu Tống, Trắc nghiệm và đo lường thành quả học tập (Phương
pháp thực hành); Trường Đại học Tổng hợp Hồ Chí Minh – 1995.
Tài liệu tập huấn Cán bộ quản lý giáo dục THCS, Hiệu trưởng trường THCS của 17 tỉnh tham gia Dự án Giáo dục THCS vùng khó khăn nhất năm 2009
122