7
r PEZA HEROIKE - BAZ2 E LLIFTZS NACIONALL1RTMTARE 401 PEZA HEROIKE — NJE NGA BAZAT E SHENDOSHA T1 LUFTES NACIONALCLIRIMTARE Fjala ne drekän e shtruar me rastin e 20-vjetorit te Konferencös historike te Pezäs 16 shtator 1962 Te dashur shoqe dhe shoke, Kane kaluar 20 vjet qe nga dita kur u mblodh ketu Konferenca e Pezes, por zemrön e kemi edhe me te re se atehere. Tani jemi me te pjekur e me te kalitur, dhe shohim se ato qä na mesoi Partia dhe lufta e udhehequr prej saj, i sollen rezultate te mädha popu- llit shqiptar. Per keto zemrat tona sot jane shume te gdzuara; gezimi kurdoherö e forcon njeriun, jo vetäm fizikisht, po edhe shpirterisht, forcon zemren dhe ner- vat e tij, gje qe ka rendesi te madhe, sepse gjendja shpirterore mban gjallö edhe trupin. Qellimet e Konferences se Pezäs kand geile te she- njta: te bashkonin gjithe popullin shqiptar ne luftän kunder armikut te eger fashist, i cili kishte ne plan te na shtypte e te na skllaveronte. Prandaj Partia, me programin e saj, mendoi drejt per te siguruar bashki- min politik te popullit, kjo ishte nje nga geshtjet ven- dimtare te Partise sone. Njö parti qö nuk ka me vete popullin, qe nuk per- fz. .qeson deshirat e tij dhe nuk lufton pör t'i realizuar ato ne jete, qe nuk kupton se liria duhet te arrihet me lune, qe nuk kupton problemin e madh te aleances ne mes shtresave te ndryshme te popullit, brenda vendit, si edhe eeshtjen e aleances jashte vendit ne rrugö te drejtö, ajo nuk mund te jetä parti marksiste-leniniste. Köto mesime Partia jone i ka pasur kurdohere para- sysh dhe duke i zbatuar ato me sukses ne kushtet e vendit tone, i siguroi popullit shqiptar gjithä keto fi- tere te medha. Prandaj qysh ne fillim, por sidomos gja- . te ketyre 21 vjeteve pas themelimit te Partise, eshtä kalitur dhe eshtö shtuar shume dashuria e madhe qe ka populli yne per Partind. Kur populli sheh gjithe kdto realizime madhöshtore qe jane arritur ne vendin tone thote: e urte, e guximshme dhe e paperkulur ka qene Partia jone. Dashuria e zjarrte dhe simpatia e madhe qe manifestohet per Partinö i kane bazat ne realizimet konkrete qe jane arritur gjer me sot ne vendin tone, nen udheheqjen e Partise. Prandaj ne masat tona punonjese ekziston njd besim i patundur te Partia. Shoke dhe vellezer, te gjitha te mirat qe gezojme sot u realizuan ne saje te unitetit te forte midis Par- tise dhe popullit tone. Perpara se te themelohej Partia, shumä njerez kishin influencä ne popull, ne saje te lidhjeve te vjetra, miqesive, krushqive, akraballeqeve, lidhjeve tregtare dhe te tjera. Nuk do te ishte mire, po

volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

r PEZA HEROIKE - BAZ2 E LLIFTZS NACIONALL1RTMTARE 401

PEZA HEROIKE — NJE NGA BAZAT E SHENDOSHAT1 LUFTES NACIONALCLIRIMTARE

Fjala ne drekän e shtruar me rastin e 20-vjetoritte Konferencös historike te Pezäs

16 shtator 1962

Te dashur shoqe dhe shoke,

Kane kaluar 20 vjet qe nga dita kur u mblodhketu Konferenca e Pezes, por zemrön e kemi edhe mete re se atehere. Tani jemi me te pjekur e me te kalitur,dhe shohim se ato qä na mesoi Partia dhe lufta eudhehequr prej saj, i sollen rezultate te mädha popu-llit shqiptar. Per keto zemrat tona sot jane shume tegdzuara; gezimi kurdoherö e forcon njeriun, jo vetämfizikisht, po edhe shpirterisht, forcon zemren dhe ner-vat e tij, gje qe ka rendesi te madhe, sepse gjendjashpirterore mban gjallö edhe trupin.

Qellimet e Konferences se Pezäs kand geile te she-njta: te bashkonin gjithe popullin shqiptar ne luftänkunder armikut te eger fashist, i cili kishte ne plan tena shtypte e te na skllaveronte. Prandaj Partia, me

programin e saj, mendoi drejt per te siguruar bashki-min politik te popullit, kjo ishte nje nga geshtjet ven-dimtare te Partise sone.

Njö parti qö nuk ka me vete popullin, qe nuk per-fz..qeson deshirat e tij dhe nuk lufton pör t'i realizuarato ne jete, qe nuk kupton se liria duhet te arrihet melune, qe nuk kupton problemin e madh te aleances nemes shtresave te ndryshme te popullit, brenda vendit,si edhe eeshtjen e aleances jashte vendit ne rrugö tedrejtö, ajo nuk mund te jetä parti marksiste-leniniste.Köto mesime Partia jone i ka pasur kurdohere para-sysh dhe duke i zbatuar ato me sukses ne kushtet evendit tone, i siguroi popullit shqiptar gjithä keto fi-tere te medha. Prandaj qysh ne fillim, por sidomos gja-.te ketyre 21 vjeteve pas themelimit te Partise, eshtäkalitur dhe eshtö shtuar shume dashuria e madhe qeka populli yne per Partind. Kur populli sheh gjithekdto realizime madhöshtore qe jane arritur ne vendintone thote: e urte, e guximshme dhe e paperkulur kaqene Partia jone. Dashuria e zjarrte dhe simpatia emadhe qe manifestohet per Partinö i kane bazat nerealizimet konkrete qe jane arritur gjer me sot nevendin tone, nen udheheqjen e Partise. Prandaj nemasat tona punonjese ekziston njd besim i patundurte Partia.

Shoke dhe vellezer, te gjitha te mirat qe gezojmesot u realizuan ne saje te unitetit te forte midis Par-tise dhe popullit tone. Perpara se te themelohej Partia,shumä njerez kishin influencä ne popull, ne saje telidhjeve te vjetra, miqesive, krushqive, akraballeqeve,lidhjeve tregtare dhe te tjera. Nuk do te ishte mire, po

Page 2: volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

402 ENVER HOXHA

te mos i kishim parasysh te gjitha käto. Partise Komu-niste te Shqipärisä megjithäse e re (edhe gjithä anäta-röt e saj ishin te rinj), i duhej t'i studjonte, t'i kishteparasysh käto rrethana dhe te ecte pärpara e matur eme guxim.

Po ku e gjeti kötä forcä te madhe Partia Komu-niste e Shqipärisä, e cila bäri te arriheshin gjithä kätofitore pär popullin shqiptar, megjithäse ne fillim kishtefare pak anätarö? Kätä forcä Partia e gjeti te populliynö, te virtytet e tij te larta, te njeräzit e popullittone, me te cilät u lidhän komunistät, sepse anätarät ePartisä ishin dhe janä bijat dhe bijtä e kätij populli.Virtytet dhe gellimet e larta te popullit tone, taktikate tij te drejta, pastärtinä morale dhe thjeshtäsinä e po-pullit tone, Partia diti t'i gärshetojä bukur me marksi-zäm-leninizmin.

Marksizöm-leninizmi äshtä shkenca jonä e lavdish-me. Ne, komunistöt shqiptarö, as ciä na vjen röndä tethemi se ne fillim nuk e njihnim mir marksizäm-leni-nizmin; atäherä ne ishim ne hapat e para te käsaj pune.Por populli, qä na besoi neve ta udhäheqim ne luftä,na ndihmoi dhe na mäsoi me urtäsinä e tij. Mäsuesittanä te pavdekshäm, Marksi, Engelsi, Lenini dhe Stalinie kanö nxjerrä teorinä e tyre te madhe te socializmitshkencor, e cila do te triumfojä ne te gjitha vendet, ngaeksperienca e madhe shekullore e popujve, nga ekspe-rienca e klasäs punätore, e fshataräsisä dhe e inteli-gjencös te te gjitha vendeve.

Mungesän e njohurive marksiste-leniniste ne ko-hät e para, ne e plotäsuam me diturinä, zotäsinä, ur-täsinä dhe eksperiencän e popullit, dhe nuk u gabuam. 1

PEZA HEROIKE - HAZE E LUFTES NACIONALVLIRINITARE 403

Prandaj uniteti i Partisä me popullin u be i pathye-shöm. Nä kötä drejtim njä rol vendimtar ka luajturKonferenca e Pezäs, e cila u mbajt kötu ne Pezä neshtator te vitit 1942.

Partisä sonä nuk mund t'i .böhet as akuza mä evogöl, nuk mund te gjendet asnjä fakt apo argumentkundär saj, qä te vörtetojä se komunistöt e oräs sä parne Shqipäri nuk kanä punuar dhe nuk kanä luftuarpör unitetin e popullit shqiptar. Me cildt nuk kemi bi-seduar dhe nuk jemi takuar ne, qysh ne fillim? Mete gjithä, qä nga Lumo Skändoja, Ali Kälcyra dhe gjerte krerät e tjerä te reaksionit. Ne kemi biseduar shtru-ar me ta, me dashamiräsi, pär te mirön dhe interesin epopullit, kemi mbyllur njä sy, kemi bärä edhe ndonjälöshirn ndaj tyre. Te gjitha käto i kemi b&ö pär hirte unitetit, 'me qällim qä armikut te mos i jepnim as-njä njeri.

Partia jonä, pra, nuk mund te akuzohet se s'ka da-shur dhe s'ka luftuar pär unitetin, e ca me pak nukmund te akuzohet ajo pär vällavrasje. Reaksionarät uhodhän ne vällavrasje, ata u inkuadruan ne forcat gja-katare te fashistäve italianä dhe gjermanä, kurse nebömä detyrän tone, ne unitet me popullin rrämbyemarmät dhe 1 därrmuam. Unä däshiroj te flas pak veca-närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Kolekafoli ne miting pär Luftän tone Nacionalclirimtare dhepär sukseset ne ndärtimin e socializmit pas ?lirimit, sipär zhvillimin e industrisä, kolektivizimin e bujesisä,.pär shkollat e shumta qä janä hapur e ndärtuar, pärkuadrot e lartä dhe te mesäm, qä janä pregatitur meshumicä dhe pär sa e sa gjära te tjera, qä ia kanä ndry-

Page 3: volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

PEZA HEROIKE - HAZE E LUrrES NACIONALVLIRIMTARE 405404 ENVER HOXHA

shuar pamjen atdheut tone, per ecjen gjithnje nenudhöheqjen e Partise drejt ndertimit te plotö te sho-qerise socialiste.

Une deshiroj te flas pak per krahinen e Pezes,per popullin e saj luftötar dhe per shokun dhe mikune shtrenjte Myslym Pezen. E di se shokut Myslymnuk i pelqen te fläsim per te, po nuk kam si te mosflas sot me rastin e ketij pervjetori.

Mö pare dua te them perse Partia e zgjodhi Pe-zen per mbledhjen e Konferences historike te shta-torit 1942. Partia mund ta mblidhte kete Konferencöedhe ne ndonjö vend tjeter me tradita luftarake, qe kanxjerre gjithashtu revolucionare te shquar si MyslymPeza, me kushte me te mira sigurie nga goditjet e ar-mikut. Por per Partinö ka pasur nje röndesi shume temadhe mbledhja e Konferences ne Peze. Partia ka pasurarsyet e veta, te forta, qe kjo Konference te behej kötu,sepse nje gje e Wie ishte nje sfidö ndaj pushtuesveitaliane. Ajo ishte nje sfidö me kuptim te madh, ajo nukishte sfida e nje grushti komunistesh dhe patriotösh, ponje sfide qö perfaqesonte kryengritjen e armatosur tepopullit shqiptar kunder nje agresori, qe kishte pushtu-ar vendin tone. Me kete Konferencö Partia u thoshtepushtuesve italiane: ja, nen hunden tuaj ne vume nje ngaguret themeltare te pushtetit popullor. Pör ketö arsye,pra, u zgjodh Peza si vendi me i pershtatshem per Kon-ferencen dhe per kötö morem parasysh edhe sakrificatqö do te bönte populli i krahines se Pezös.

Peza ishte nje vend shumö i pershtatshem edheper zhvillimin e Luftes Nacionalelirimtare brenda vetekryeqytetit. Partia qysh ne fillim, kur po organizohe-

shin dhe hidheshin ne sulm njesitet e para guerile,mendoi se. Peza duhej te behej nje baze e shöndoshee Luftes Nacionalelirimtare te popullit tone. Partia ki-shte parasysh se lufta do te behej e rrepte, e tmerr-shme, prandaj Peza, ketu afer Tiranös, duhet te ishtemböshtetja kryesore e veprimeve ilegale te Partise.

Zgjedhja e Pezes behej edhe me nje qellim tjeterperspektiv. Duke pasur qendren e saj kryesore ne aför-site e kryeqytetit, qysh ne fillim te luftes, Partia men-doi ta. bönte Pezen edhe nje baze te rendesishme perstervitjen e partizanöve qe do te dilnin ne mal mevone. Partia gjithashtu mendonte qe edhe me vone, kurlufta do te behej me e ashper dhe do te arrihej nepragun e ?lirimit te Shqiperisö, Tirana te pörshkohejnga nje rreth i zjarrte, me qöllim qe forcat e reaksionitte mos inkuadroheshin dot me ndihmön e okupatoreve,ose te agjentkve te imperializmit anglo-amerikan, pörte penguar elirimin e kryeqytetit nga forcat partizanenacionalelirimtare dhe te krijonin keshtu trubullira perte penguar vendosjen e pushtetit popullor. Keto qe pothem, janä te dokumentuara.

Ne Konferencen e Pezes mori pjese edhe shokuMyslym Peza, njeri i thjeshtö, po qö ka luajtur nje rolme rendösi ne Luften Nacionalelirimtare. Edhe pa pa-sur teseren e Partise, ai qysh ne fillim e kuptonte sikomunist vijen e Partisö.

Qekur Partia ra ne kontakt me kete patriot temadh, asnjö re, sado e hone, nuk ka kaluar ne shoqö-rine, miqesine dhe ne besnikerine e shtrenjte teMyslym Pezes ndaj Partise dhe te Partise ndaj MyslymPezös. Sie dihet ne Konferencen e Pezös moren pjese

Page 4: volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

106

ENVER HOXHA

njerez me parti dhe pa parti dhe ne, megjithese e dinimeilet ishin njerezit si Abaz Kupi, Kamber Qafmollaetj., vepruam me durim te madh me ta. Me kujtohet sesi, kur doldm me Myslymin ne njä are gjate pushimevete Konferences, ai me tha: «E di une 9'njerez jane keta.,po duhet te kemi durim». «Ashtu öshte, iu pdrgjigjauns, ne duhet te kemi durim».

Platforma e Konferences se Pezes ishte bashkimidhe mobilizimi i te gjithö popullit ne Frontin Nacional-lirimtar. Por lufta beri diferencimin e njeräzve, ata qe

nuk ishin me popullin, e treguan veten e tyrepo edhe Partia jone me vijön dhe luftön e saj te drejtetregoi e'ishte, prandaj populli e perqafoi vijen e sajdrejtd dhe e ndoqi ate gjer ne fund ne veshtiresidhe ne dite te mira.

Per sherbimet e medha qd solli, Konferenca e Pe-zes ka njä rendesi te madhe, prandaj vdo pervjetor isaj duhet te festohet brez pas brezi, ajo duhet te stu-djohet me vernendje, qe nga me i madhi e gjer te me ivogli, e jo vetem ne vija te pergjithshme, po edhe neeshtje te verfanta edhe ne holldsira.

Partia ne kohdn e Luftes Nacionalvlirimtare gjetite Myslym Peza dhe te gjithö populli i kesaj krahinenjd mbdshtetje vendimtare. Kam 23 vjet qä e njohMyslym Fezen dhe qe kam bashkepunuar me te. Pra,und e njihja Myslymin me par se Konferenca e Fe-zes, ne kohen kur Partia me caktoi detyren te takohe-sha me te. Myslym Peza e donte shumd popullin e var-fer, qe ishte hedhur me kohe ne lufte dhe ne armi-qösi me regjimin kusar dhe shtypes te Ahmet Zogut.Lidhjet e Myslymit, miqesite e tij me njerdzit e asaj

PEZA HEROIXE - HAZE E LUFTES NACIONALVLIRIMTARE 407

kohe kishin nje röndesi relative per te, ai i shikonte atonen prizmin e qöndrimit ndaj popullit. Myslymi men-donte dhe vepronte köshtu jo se ishte i pregatitur teo-rikisht, teori ai nuk dinte shurne, po se ne kete rrugäate e udhöhiqte shpirti i tij i paster, drejtesia qd e ka-rakterizon dhe ndjenjat e tij patriotike.

Td tille e njihja une Myslym Pezön, kur u theme-lua Partia dhe keshtu ia rekomandova Partise. PraPartia me ngarkoi mua dhe ne keto rrepa u takova mete dhe me shoket e tij. Ata me gostiten me njö copdbuk dhe me disa ullinj. Te gjithd, qe nga Myslymi,Kajo Karafili e gjer te xha Kasemi i, ramö dakord evendosem: lufte kunder okupatordve dhe tradhtarevete atdheut. Myslym Peza qöndroi kurdohere i pald-kundur me Partind.

Myslym Peza gdzon nje dashuri dhe influence temadhe kdt-u ne Peze, po ai kurrd nuk e perdori keteper te rritur influencdn e tij personale, ate ai e kana-lizoi ne rrugön e drejtö te Partise. Disa tradhtare qdmorön pjesd ne Konferencdn e Fezes, po qe nuk i per-krahen asnjeherd vendimet e Konferences, e njihninmir influencdn qd kishte te populli i kesaj krahineMyslym Peza dhe mendonin se ai, duke mos qend ko-munist, nes& ose pasnesdr do te /ekundej. Po sa u ga-buan köta tradhtard! Ata vetem njd gjd dinin me sak-tesi, qe influenca e Myslym Fezes ishte e madhe, jovetem ne rrethin e Tirands, por edhe me tej. Po Mys-lymi nuk u bashkua me ta, ai u •ashkua perjetö vetemme Partine, me forcen e madhe te saj qe po rritej.

1 Kas&n Sinani — bashk&uftAar me shokun Myslym Peza.

Page 5: volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

408 ENVER HOXHA

Shumö reaksionarö kanö luftuar dhe kanö intri-guar qö populli i krahinös se Fezes dhe Myslymi tendaheshin nga Partia. Disa nga köto janö shkruar, disate tjera akoma nuk jand shkruar. Tö mos harrojmötradhtaröt, Mustafa Krujön, Irfan Ohrin, Qazim Mu-lletin, Mehdi Frashörin e shumö te tjerö, te cilöt puno-nin me intensivitet e Peza te mos böhej qendra e Par-tisö dhe Myslym Peza e partizanöt e kösaj krahine te moslidheshin me ne. Por Myslymi dhe fshataret e Fezesishin lidhur me Partinö si mishi me koskön. Intriga ubönö edhe para Konferencös me qellim qö ajo te mosmblidhej kötu. Mö von köta reaksionarö u pörpoqente genjenin völlanö e Myslymit, Shyqyriun, i cili nukkishte ato piköpamje pörparimtare qö kishte dhe kaMyslymi, megjithöse qöndroi gjer ne f und me Mysly-min dhe me partizanöt. Po intrigat, ishin te mödhadhe ne ato intriga, nga te cilat Shyqyriu u lökund, kamarrö pjesö edhe Mustafa Gjinishi. Une, Myslymi dheQemali [Stafa] e thirröm ate pör te biseduar. Mustafaiinsistonte qö Shyqyriu dhe Myslymi te bisedonin metradhtaröt, po ne kundörshtuam. Atöherö Myslymi ungrit e njoftoi Shyqyrinö se ai nuk ndahej nga Partia,prandaj po te donte te bisedonte me reaksionaröt, le teshkonte ne Tiranö, po me Myslymin do te ndahej mepushkö. Shyqyri Peza ndenji ne vend, nuk u larguapas qöndrimit e mbajti Myslymi, e kuptoi qö kishtegabuar dhe gjer ne fund qöndroi me Myslymin. Kjotregon se Myslym Peza nuk ishte vetöm njeri i push-kös, luftötar i zoti, po dhe njeri politik, gjersa ai ven-dosi te vihej ne konflikt edhe me te völlanö per vöshtjete medha politike, te cilat i shihte drejt, ne rrugön e

PEZA HEROIKE - RAZE E LUFTES NACIONALQLIRIMTARE 409

Partisö. Ky qendrim beri qe Myslymin ta donin shumökomunistöt.

Myslymi qysh ne ditöt e para kuptoi shumö miredhe 9öshtjen e aleancave. Ai ka pasur besim te plotöte Bashkimi Sovjetik, ai i donte shumö Leninin dheStalinin. Myslym Peza politikisht dhe ideologjikishtmendonte drejt. Ai e kuptonte si duhet edhe aleancönme Anglinö, Ameriken dhe me te gjitha shtetet e tjeraantifashiste dhe nuk kishte nevojö t'i thoje te ishte ikujdesshöm ndaj intrigave te oficeröve te misionitanglez.

Mö kujtohet se si njö herö, kur ishim duke bise-duar ne njd fshat, bashkö me Myslymin dhe me disashokö te tjerö, na vjen me nxitim njö partizan me njöqese ne dorö me rreth 300-400 lira angleze dhe na thotese i «kishte harruar» oficeri anglez, pasi ishte larguarme gjithö vadör. Mustafa Gjinishit i ndritön sytö, kurpa qesen, kurse Myslymi u ngrit ne kömbö dhe e poro-siti partizanin ta ndiqte, ta gjente oficerin anglez dhet'i thoshte e -et mos mbillte paratö rrugöve se nenuk e ham-ö ate qö bön Unö brofa menjöherö nekömbö dhe e pushtova me dashuri Myslym Pezön pörkötö qöndrim te zgjuar.

Do te them edhe divka tjeter. Kishte ne radhöttona disa elementö te köqij, qö ishin gjoja miq teMyslymit dhe te mite, por qö, duke u maskuar neninfluencön e Myslymit, pörpiqeshin si e si ta minoninkötö influencö dhe njökohösisht te minonin e te sabo-tonin vijön e Partisö, te gonin ujö ne mullirin e impe-rializmit; nga ana tjeter ata e hiqnin veten si patriotö.Po Partia nuk flinte, ajo vigjilonte. E donte interesi i

27 - 39 a

Page 6: volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

PEZA HEROIKE - BAU E LUFTES NACIONALVLIRIMTARE 411

se beheshin keto gjera dhe ku e kishin burimin, ekuptonte cfare kombinacionesh beheshin nga pushtue-sit ne kohen e ?lirimit te Shqiperise dhe te Tiranes perte percare forCat tona. Po Tirana dhe rrethet e saj,nen drejtimin e Partise, qendronin te patundura. Ngate kater anet rrethi i Tiranes u be njö kala e pamposh-tur, armiku dogji fshatra e shtöpi, vrau njerez, po po-pulli nuk u dorezua, ai i theu te gjitha sulmet e push-tuesve dhe keshtu triumfoi vija e Partise, drejtesia esaj. Divizionet tona, qe komandoi kötu ne Tirane gje-nerali i lavdishem, Mehmet Shehu, gjeten nje mbesh-tetje te madhe dhe as ballistet, as zogistet, as MustafaKruja dhe as Ali Kölcyra nuk e dömtuan dot bllokunnacionalclirimtar. Prandaj historia e Pezes dhe e popu-llit te te gjithe kesaj krahine eshte nje histori e lav-dishme, qö duhet te shkruhet gjer ne detajet me tevogla dhe qe do te lexohet brez pas brezi. Trimat qerane ketu, djemte e Partise, luftätaret e miqte e MyslymPezes, do te kujtohen ne shekuj dhe emrat e vepra

tyre do e jene nje frymezim i madh per brezatrinj.

Anglezöt nuk vune mend me ceshtjen e Sarandesl,prandaj ne pragun e e Shqiperise oficeret emisionit anglez kerkuan qe ne Pezö te hidheshin para-shutiste te tyre dhe 10-15 radiostacione per te sigu-ruar «clirimin» e Tiranes. Partia i kuptonte keto ma-

1 Komandot (grupe speciale zbuliml) angleze hynö ne Sa-randd me 9 tetor 1944 pas asgjdsimit tii garnizonit hitlerian ngabrigadat e UN?SH. Komanda e Pärgjithshme e UNC,SH e dety-roi Shtabin Britanik td largonte forcat e veta nga bregdetishqiptar.

410 ENVER HOXHA

larte i popullit qe ajo te vigjilonte. Por ashtu si Partia,edhe Myslym Peza nuk flinte. Partia vazhdimisht endihmonte Myslymin me arme e me te holla per ushqi-min, veshmbathjen e armatosjen e partizaneve, po ar-mät e te hollat qe i dergoheshin atij zhdukeshin. Eurban mend Myslym sa kemi luftuar ne Labinot perköte ceshtje?

Po le te mos e zgjasim kete, röndösi ka fakti qeKongresin e Permetit, qe ka nje rendesi te madhe his-torike per popullin tone, ka pasur njerez qe kishin nexhep teserön e Partise, por qe, duke mbajtur lidhjeme imperialistet, u perpoqen ta sabotonin Kongresin.Elementöve te tue Partia u lidhi duart. Kur shkova nemesnatä te Myslymi, i paraqita situaten dhe i thashöse «miku yt» dhe .imi» eshte i Wie dhe i ketillö, intri-gant etj., ne ate Vast Myslymi me tha: .Shoku Enver,ne gjyq njerez te tille! Kryetar gjyqi bähen' une dhe dota denoj». Me gjithe keto veprime, qe ky njeri i ligbente prapa shpine, pörseri Partia u tregua zemergjerö.Pra, shokö, mik i mir me Myslymin mund te ishevetem po te ishe ne rregull me vijen e Partise dhe meinteresat e popullit.

Pas disa ditesh po ai njeri erdhi ne Shtabin ePergjithshem, shfaqi deshiren dhe kerkoi ndihme pere shkuar ne zonen e Durresit e te Peqinit qe te kri-jonte brigada dhe batalione. Ne i thame atij qe nuk ki-shte pörse te shkonte ne nje zonö, ku ne kishim koman-dant Myslym Pezän, i cili me ndihmön e Partise kishtekrijuar reparte te shumta partizanesh dhe me fjalen ePartise, po te ishte nevoja, mund te ngrihej i gjithöpopulli i Durresit dhe i Peqinit. Partia e kuptonte pör-

Page 7: volume 23 september 1962.1 - Communist …ciml.250x.com/archive/hoxha/albanian/enver_hoxha_1962_20...närisht pär cäshtjet e Pezäs, sepse shoku Spiro Koleka foli ne miting pär

412 ENVER HOXHAPEZA HEROIKE - BAZE E LUFTES NACIONALVLIRIMTARE 413

novra, prandaj njoftoi qe asnje parashutist dhe radio-stacion anglez te mos hidhej ne Peze. Myslym Pezamori urdher te hapte zjarr kunder kujtdo qe do tebente nje gje te tillä.

Nje dite me lajmeruan ne shtepi qe te veja sa meshpejt ne klinike, se Myslymi ishte shume i semurä.Ky lajm me tronditi teper. U ngrita menjehere e shkovaper ta pare. Po, para se te hyja ne dhomen e tij, u ta-kova me mjekun, qe kujdesej per te. Ai dhe kolegät etij ishin shume pesimiste per gjendjen shendetesore teMyslymit dhe me shpjeguan si qendronte gjendja etij. Njeri prej tyre me tha: «Shoku Enver, MyslymPeza po lufton me shumä semundje». Iu pergjigja me-njehere, se ne qofte se Myslym Peza ka hyre ne lufteme sämundjet, ai me siguri do te fitoje. Kur shkovadhe e vizitova ne dhomen e tij, pasi e pyeta si ishte,me tha se nuk kishte asgje, se gdo gje do te kalonte.Dhe me te vertete ashtu ndodhi, Myslymi u sherua, aitani ndodhet ketu midis nesh shendoshe e mire.

Sidoqofte ne e keshillojme Babe Myslymin t'i ndje-ke porosite e mjekeve, se duam qe te rroje edhe 100vjet, qd ta shohe Shqiperine te lulezoje dhe arrniqte ePartise e te popullit tone, armiqte e komunizmit, impe-rialistet dhe tradhtaret e marksizem-leninizmit, rene-gatet Hrushov dhe shokut e tyre t'i shohe e permby-sur. Ne jemi ne rruge e drejtä, ndersa ata jane nerrugen e tradhtise. Prandaj ne jemi te bindur se do tefitojme, kurse imperialistet e revizionistet do te shka-terrohen, dhe ne bote do te triumfoje paqja e vertete,demokracia, socializmi e komunizmi.

Te dashur shoke, ne kete pervjetor historik, le ta

ngreme goten per Partind tone te madhe, te urte dhete lavdishme, qe eshte e vetmja udhöheqese e popullitshqiptar, faktori dhe garancia e fitoreve te punonjesvete vendit tone, ta pime per lavdine e komunisteve dhete partizaneve, qe rand ne fushen e nderit per lirinödhe lumturine e popullit, ta pime per bashkimin dheunitetin e eelikte midis popullit dhe Partise, ta pimeper shendetin e shokut dhe te mikut tone te dashur,Myslym Peza!

Botohet pör herö te par si-pas origjina/it ciö gjendet neArkivin Qenclror te Partisä