Werkenvoor
de federaleoverheid
Een handleiding
Federale Overheidsdienst Personeel en OrganisatieCopernicus
Wetstraat 51B- 1040 Brussel
Beginnen werken bij de overheid ....................................................... 5
1. De rol van de ambtenaar ................................................................... 6
2. Vooroordelen: waar of onwaar? ....................................................... 7
3. De plaats van tewerkstelling ............................................................ 8
4. Wie kan ambtenaar worden ? .......................................................... 10
5. Een waaier van functies ..................................................................... 11A. Universitaire opleiding of opleiding hoger onderwijs
van het lange type ........................................................................... 12B. Opleiding hoger onderwijs van het korte type ............................... 14C. Opleiding hoger secundair onderwijs ............................................... 15D. Geen diplomavereisten ..................................................................... 17
6. De voordelen .......................................................................................... 18A. Mobiliteit ........................................................................................... 18B. Opleiding ........................................................................................... 18C. Combinatie van priv- en beroepsleven .......................................... 19D. Pensioen ............................................................................................ 19
7. De selectieprocedure ........................................................................... 20A. Waar vind je de vacatures? .............................................................. 20B. Hoe stel je je kandidaat? .................................................................. 21C. Welke tests worden er gebruikt? ...................................................... 21
8. De verloning ........................................................................................... 22A. De maandwedde .............................................................................. 22B. Toelagen en vergoedingen ............................................................... 24
Nuttige adressen ........................................................................................ 29
Nuttige sites ................................................................................................ 31
3Een handleiding
Inhoudstafel
5Een handleiding
Beginnen werken bij de overheid
Heel wat mensen kiezen ervoor om zich ten dienste van de burgers te stellen doorbij een of andere overheidsdienst te werken. Misschien zegt het je ook iets.
Het overheidspersoneel wordt ambtenaar genoemd. Dit is een algemeen begripdat nog vaak een negatieve bijklank heeft. Toch stemt dat imago van de ambtenaarniet meer met de werkelijkheid overeen. De meeste ambtenaren streven erimmers naar om goed werk af te leveren en zijn trots op hun werk.
De Copernicushervorming probeert die positieve houding aan te moedigen en tebelonen. Iedereen die bij de overheid werkt, heeft immers te maken met nieuweverwachtingen van de gebruikers (meer toegankelijke diensten, duidelijkeinformatie, ), maar ook met met nieuwe werkomstandigheden en nieuweloopbaanperspectieven en mogelijkheden tot persoonlijke ontplooiing. De echtebarometer van een goede overheidsdienst is de tevredenheid van de gebruikersvan de openbare diensten n van het personeel.
Deze brochure biedt je een bondig overzicht van de mogelijkheden om bij defederale, dat wil zeggen nationale, overheid te werken.
De gegevens in deze brochure golden op 1 juli 2003
6Werken voor de federale overheid
1. De rol van de ambtenaar
Bij de overheid werk je voor de gemeenschap. Je krijgt er te maken met domeinenwaar iedereen wel eens mee geconfronteerd wordt, maar waar je in de priv-sector meestal minder mee te maken hebt: milieu, vluchtelingen, justitie, welzijn,sociale zekerheid,
Ambtenaren dragen dikwijls een grote verantwoordelijkheid. Zij werken immersniet op kleine schaal, maar voor grote delen van de bevolking. De opdrachten diezij uitvoeren of waaraan zij meewerken zijn vaak een uitdaging, erg gevarieerd, enze brengen vaak een groot aantal contacten met verschillende mensen mee.Kortom, vele functies hebben geen tegenhanger in de priv-sector.
Als je weet dat er ongeveer 90.000 ambtenaren bij de federale overheid werken,zal het je niet verbazen dat hun functies moeilijk onder een algemene noemer tebrengen zijn.
De precieze inhoud van de functie hangt heel nauw samen met het specifiekewerkgebied. Belangrijke federale materies zijn onder andere financin, justitie,binnenlandse zaken, volksgezondheid, werkgelegenheid, mobiliteit, economischezaken, buitenlandse zaken, sociale zekerheid, telecommunicatie, pensioenen,
7Een handleiding
2. Vooroordelen: waar of onwaar?
"Een ambtenaar kan geen enkel initiatief nemen, heeft niet de minsteautonomie of verantwoordelijkheid."
Onwaar.
Net zoals in de priv-sector zijn er functies met veel verantwoordelijkheid enandere met minder. Uit een enqute (Artemis) onder 10 000 ambtenaren kwamautonomie op de derde plaats van de aspecten die de ambtenaren het meestwaardeerden in hun werk.
"Je hele leven in hetzelfde kantoor, met dezelfde mensen en hetzelfdewerk."
Misschien... als je dat zelf zo wilt.
Ook bij de overheid moet je zelf wat van je job maken. Heb je zin om bij te leren,iets te ondernemen? Dan kun je intern solliciteren voor een andere functie en jekunt heel wat opleidingen volgen die de poort openen voor nieuwe uitdagingen.
"Er is geen flexibiliteit in de werktijden."
Onwaar! Integendeel zelfs.
Er zijn heel wat mogelijkheden om de werktijd zelf in te delen. Uit deArtemisenqute blijkt dat de ambtenaren bijzonder tevreden zijn over demogelijkheden om hun beroeps- en priv-leven te combineren, halftijds te werkenen flexibele werktijden te hebben.
"Ik heb geen unief gedaan en kan dus geen ambtenaar worden!"
Onwaar.
"Ambtenaar" is een statuut voor mensen met heel wat verschillende beroepen.Vaak heb je daarvoor wel een diploma hoger onderwijs nodig, maar zeker nietaltijd. Van de 2.000 mensen die in 2001 via Selor werden aangeworven, had slechtseen kleine helft een universiteits- of graduaatsdiploma.
"Het salaris is niet je dat."
Waar, maar dat zal niet lang meer duren.
Het is de bedoeling dat de salarissen bij de federale overheid vergelijkbaar wordenmet die in de priv-sector.
8Werken voor de federale overheid
3. De plaats van tewerkstelling
De federale diensten bevinden zich vaak in de hoofdstad, maar er zijn zeker ookmogelijkheden om dichter bij huis te werken. Denk maar aan de lokalebelastingdiensten, RVA-kantoren, Bovendien kan je je overplaatsing naar eenandere dienst aanvragen.
Er zijn verschillende soorten federale diensten waar de verschillende materiesbehandeld worden. Een groot deel van de federale ambtenaren werkt bij eenfederale overheidsdienst (FOD), de vroegere ministeries, waar het beleid van debevoegde minister praktisch wordt uitgevoerd. Anderen werken bij eenprogrammatorische overheidsdienst (POD), een instelling van openbaar nut (eenparastatale) of een wetenschappelijke instelling van de staat.
Er bestaan veertien Federale Overheidsdiensten (FODs) en ministeries:
. Informatie- en Communicatietechnologie Personeel en Organisatie. Budget en Beheerscontrole Kanselarij en Algemene Diensten Justitie Sociale Zekerheid. Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Mobiliteit en Vervoer Binnenlandse Zaken Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Financin Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Landsverdediging
Programmatorische overheidsdiensten (PODs) zijn opgericht om specifieke,maatschappelijk belangrijke problemen aan te pakken. Ze hangen af van eenbepaalde federale overheidsdienst (FOD). In principe bestaan ze slechts voor eenbeperkte tijd. Enkele voorbeelden: Telecommunicatie, Duurzame Ontwikkeling,Consumentenzaken.
9Een handleiding
De instellingen van openbaar nut hangen af van een bepaalde federaleoverheidsdienst (FOD), maar hebben specifieke opdrachten. Algemeen gekendevoorbeelden zijn de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), de Rijksdienst voorPensioenen, het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) en hetInstituut voor Veterinaire Keuring (IVK).
Tot slot hebben ook de personeelsleden van de wetenschappelijke instellingenvan de staat het statuut van ambtenaar. Hiertoe behoren o.a. verschillendekoninklijke musea, het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI), de KoninklijkeSterrenwacht, de Koninklijke Muntschouwburg,
10Werken voor de federale overheid
4. Wie kan ambtenaar worden ?
Alle staatsburgers van Belgi en van de lidstaten van de Europese Unie kunnen indienst treden bij de Belgische overheid, als ze beantwoorden aan de specifiekevoorwaarden voor elke functie, zoals opleidingsniveau, talenkennis, enz.
... EN U SPREEKTPERFECT
NEDERLANDS ?
YES !
11Een handleiding
5. Een waaier van functies
De federale overheid is steeds op zoek naar bekwaam personeel. En er is een ruimaanbod aan functies; van algemene administratie tot wetenschappelijk onderzoek,van maatschappelijke taken tot technische specialisaties, van adviserende totcontrolerende functies, van uitvoerende tot leidinggevende jobs, Aangezien defuncties zeer uiteenlopend zij
