Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
W tym numerze między innymi:
Walentynki w szpitalu – 2
Zima w obiektywie – 4
Walentynkowe tradycje – 7
Tłusty Czwartek - 10
Dzień Świstaka – 11
Moje pasje – 12
Nauka w domu - 14
Ciekawostki z ubiegłego wieku – 16
Dzień Kobiet– 18
Skąd się wzięła marzanna - 19
Uroczystość zmartwychwstania – 20
Wiosenne zagadki - 22
Wiosenne ciekawostki – 24
Tulipany z gliny - 25
ZESPÓŁ SZKÓŁ SPECJALNYCH W SZPZOZ IM. DZIECI WARSZAWY
W DZIEKANOWIE LEŚNYM
WWW.ZSPKSD.EDU.PL
NUMER 15, MARZEC-KWIECIEŃ
Gazetka po redakcją M. Zielińskiej, M.Brzezińskiej, B. Hoffman
2 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
WALENTYNKI W SZPITALU
Dzień Zakochanych wywodzi się ze Starożytnego Rzymu, gdzie 14 lutego obchodzono
święto ku czci Juno Februata, rzymskiej bogini miłości oraz Fauna, boga płodności.
W tym roku nasi mali podopieczni wspólnie z wychowawcami podczas warsztatów
plastycznych przygotowywali wspaniałe kartki okolicznościowe. Każde dziecko
przebywające w szpitalu zostało obdarowane prezentem w postaci poduszeczki
oraz słodyczy.
3 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
4 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
ZIMA W OBIEKTYWIE
Przyszła jak niespodziewany gość....
Sypnęła śniegiem...
Dmuchnęła mrozem....
I tak wygląda teraz świat w zimowej szacie.
5 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
6 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
Zdjęcia wykonane w ramach kółka fotograficznego „Pstryk”
7 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
WALENTYNKOWE TRADYCJE
Walentynki obchodzone są w południowej i zachodniej Europie od czasów średniowiecznych. Do
Polski tradycja obchodzenia Walentynek trafiła wraz z kultem świętego Walentego z Bawarii i
Tyrolu, ale popularność zyskały dopiero w latach 90. XX wieku. Nazwa pochodzi od św.
Walentego, którego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest również
tego dnia.
Ile kosztowała najdroższa walentynka w historii? Ile kartek wysyła się na świecie w walentynki?
Kto wysłał pierwszą walentynkę? Zebraliśmy ciekawostki o Walentynkach!
1. Wielkie wyznania i wielkie pieniądze
14 lutego to coraz częściej nie tylko wielkie wyznania, ale również wielkie pieniądze. Tylko w
Stanach Zjednoczonych w walentynki sprzedaje się prawie 200 milionów róż.
Amerykański Greeting Card Association donosi, że właśnie 14 lutego wysyłanych jest około
miliarda kartek na całym świecie!
2. Romeo i Julia
Każdego roku z okazji dnia zakochanych do Verony, gdzie rozgrywał się najsłynniejszy
Szekspirowski dramat Romeo i Julia… dociera około tysiąc kartek zaadresowanych do Julii.
8 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
3. Pierwsza walentynka
Prawdopodobnie pierwszą kartkę walentynkową wysłał książę Orleanu w 1415 roku – uwięziony
w londyńskim Tower pragnął powiedzieć żonie, jak bardzo ją kocha. Pierwszą kobietą, która
wysłała walentynkę była Margery Brews w 1477 roku, która wysyłając list do narzeczonego,
dołączyła również kartkę z miłosną poezją.
4. Produkcja walentynek na dużą skalę
Produkcja kartek walentynkowych to całkiem niezły biznes. Masowa produkcja
kartek rozpoczęła się w 1848 roku, a firmę z siedzibą w Worcester (Massachusetts,
USA) założyła kobieta Esther Howland.
5. Kolor ma znaczenie
Choć nie każdy o tym wie, oprócz przesądów dotyczących liczby kwiatów w bukiecie, istnieje
także przekonanie o symbolice kolorów róż i wszystkich kwiatów ciętych. Warto więc
dowiedzieć się jaką metaforyczną wiadomość przekazujemy odbiorcy, wręczając róże w kolorze
czerwieni, żółci lub bieli:
– czerwone róże – gdy podarujemy taki bukiet bliskiej nam osobie, przekażemy tym samym
zakodowaną wiadomość „kocham Cię” lub „bardzo mi na Tobie zależy”.
9 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
– żółte róże – W większości krajów kojarzone są z negatywnymi uczuciami, czyli
nieszczerością i zazdrością. Pamiętajmy jednak, że znaczenie koloru róż jest wyłącznie
symboliczne. Nie rezygnujmy z wyboru kwiatów w tym kolorze, jeżeli wiemy, że potencjalna
odbiorczyni lub odbiorca po prostu lubią słoneczne barwy.
– białe róże – Niezależnie od szerokości geograficznej białe róże znaczą tyle co „moje
uczucia są prawdziwe” lub „mam szlachetne zamiary”
– znaczenie różowych róż – kiedy wręczymy je odbiorcy, nasz gest będzie znaczył po prostu
„bardzo Cię lubię”
– róże w kolorze herbacianym – gdyby pokusić się o przypisanie im konkretnych zwrotów lub
wyrażeń, byłyby to z pewnością słowa „dziękuję Ci” a także „z wyrazami wdzięczności”
6. Japońskie walentynki
W Japonii to kobiety dają prezenty mężczyznom. Panowie dopiero miesiąc później, z okazji
Białego Dnia, odwzajemniają romantyczny gest. Tradycyjnie prezentem jest biała czekolada.
7. Liczba dnia: 220 000
Właśnie tyle razy (średnio) na
świecie 14 lutego padnie pytanie –
“Wyjdziesz za mnie?”
8. Walentynki i zwierzęta
Podobno około 3% ludzi posiadających zwierzęta w tym dniu wręcza prezent pupilowi.
9. Najsłynniejszy upominek
Najsłynniejszym walentynkowym upominkiem było jabłko pokryte różowym lukrem, ułożone w
hebanowej szkatułce, wysadzanej perłami. Nie wiadomo, co się stało z jabłkiem, ale szkatułka
przetrwał do dziś. Prezent ofiarowany był Annie Boleyn przez króla Henryka VIII.
10 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
TŁUSTY CZWARTEK
Geneza tłustego czwartku sięga starożytności, kiedy to świętowano odejście zimy i nadejście
wiosny. Pączki były znane w starożytnym Rzymie i spożywano je podczas obchodów przełomu
zimowo-wiosennego. Jednak początkowo nie były one przygotowywane na słodko. W Polsce
zwyczaj jedzenia pączków, zwanych wówczas pampuchami, zadomowił się na stałe w XVII w.,
głównie w miastach i dworach. Na wsiach tłusty czwartek zaczęto obchodzić pod koniec XIX w.
Przyjęło się, że jeśli ktoś w tłusty czwartek w ogóle nie zje pączka, nie będzie się mu wiodło.
Pączki na świecie
USA – tradycyjne amerykańskie pączki nazywają się donuts. Mają kształt obręczy z dziurką w
środku. Oczywiście, lukrowane, posypywane orzechami bądź kolorowymi posypkami, nie mają
nadzienia.
Pączki hiszpańskie – zwane również gniazdkami, bądź pączkami z dziurką. Przygotowuje się je
z ciasta parzonego, takiego jak na ptysie. Podawane z dużą ilością lukru.
A w Holandii – Oliebollen stanowią tradycyjną, potrawę sylwestrową. Z wyglądu bardziej
przypominają racuchy – są robione z ciasta drożdżowego, do którego dodaje się rodzynki,
suszoną żurawinę, czy kawałki jabłka.
Włochy – włoska odmiana pączka, czyli Zeppole ma swoje święto 19 marca (w dzień ojca).
Włoskie pączki przypominają nasze ptysie, a nadziewane są dżemem lub kremem, który jest
widoczny na zewnątrz. Dodatkowo posypywane są cukrem pudrem.
A w Turcji jedzą pączki o nazwie “Lokma” – są to małe, tłuste kuleczki, nasiąknięte gęstym
cukrowym syropem lub miodem wystarczają na jeden kęs. Według tradycji są rozdawane
biednym podczas uroczystości pogrzebowych.
11 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
DZIEŃ ŚWISTAKA
Co roku dnia 2 lutego obchodzony jest w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie tak zwany Dzień
Świstaka. Tego dnia w mieście Punxsutawney, w stanie Pensylwania, wabi się z norki świstaka
Phila, aby przepowiedział, czy nadchodzi już wiosna. Zgodnie z tradycją jeśli nie zobaczy
swojego cienia, wiosna przyjdzie wcześnie, a jeśli zobaczy swój cień, zima będzie trwała jeszcze
kolejne 6 tygodni. W tym roku Phil zobaczył swój cień. Jego przepowiednie sprawdzają się w
50% przypadków, nie zmienia to jednak tego, że co roku tysiące ludzi niecierpliwie czeka aż
świstak wyjdzie ze swojej nory.
Dzień Świstaka ma swoje korzenie w neolitycznym celtyckim święcie Imbolc, które oznaczało
sezonowy punkt zwrotny, i angażowało zwierzęta w prognozowanie pogody.
12 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
MOJE PASJE
Zapraszamy do kącika, w którym nasi uczniowie opowiadają o swoich pasjach i
zainteresowaniach!
„Nie do końca pamiętam, kiedy zaczęło mnie interesować malarstwo, ale wiem, że było to bardzo
wcześnie. Byłam w najstarszej grupie przedszkolnej, kiedy zaczęłam rysować, a w pierwszej
klasie szkoły podstawowej malować farbami akwarelowymi. Z czasem zaczęłam malować
farbami olejnymi.
13 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
Przykład biorę głównie z dziadka, który jest malarzem i ma swoją pracownię.
Dziadek zajmował się też scenografią w teatrze, sam ją robił i malował. Zabierał mnie czasem na
zaplecze i tam pokazywał swoją pracę. Z czasem zaczęłam się uczyć od niego, jak malować.
Największą przyjemność sprawia mi rysowanie i malowanie istot żywych, wliczając w to
rośliny. Aktualnie rysuję głównie fantastyczne postacie i zwierzęta. Moje rysunki nie są nigdy
rzeczywiste.
Dużo szkicuję ołówkiem, ale jak mam okazję to maluję również farbami olejnymi.
Od około 3 lat rysuję też na tablecie graficznym i tworzę prace elektroniczne.
Aktualnie zaczynam się już powoli starać, żeby dostać się na studia z grafiką komputerową.
Ostatnio myślałam o mojej przyszłości i doszłam do wniosku, że chciałabym tworzyć grafiki do
gier komputerowych.
uczennica kl. II L.O (oddział chirurgii)
14 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
JAK SKUTECZNIE UCZYĆ SIĘ W DOMU
1. Myśl pozytywnie.
Nauka zdalna nie musi być trudniejsza. Doceń własny wpływ na swoje kształcenie. Włącz
pozytywne emocje.
2. Zaplanuj własne uczenia się.
Narysuj prostą tabelę z podziałem na dni tygodnia, godziny i oczekiwane rezultaty. Ostatnią
rubrykę przeznacz na notatki; możesz tam się oceniać, zaliczać sobie wykonane zadania lub
wpisywać komentarze.
3. Ustal stały harmonogram nauki.
Zaczynaj dzień o tej samej godzinie. Nie odkładaj „na potem”, wykonuj zadania
systematycznie, zgodnie z kolejnością w planie lekcji oraz terminami zadawanych prac. Zapisuj
terminy zadań z różnych przedmiotów w kalendarzu.
4. Uporządkuj miejsce nauki. Przyda się własne biurko lub stolik z miejscem do notowania,
czytania, surfowania w sieci. Pilnuj porządku, unikaj rozpraszaczy w czasie własnej nauki (TV,
głośna muzyka, włączone komunikatory, telefon).
5. Wymyśl własny system przechowywania zadawanych prac np. teczki, segregatory lub
foldery na komputerze. Ułatwi to usystematyzowanie i przechowywanie twoich prac, a także
przekazywanie ich nauczycielom zarówno w trakcie pracy zdalnej, jak i po powrocie do szkoły.
6. Dbaj o higieniczny tryb życia.
Pamiętaj o aktywności ruchowej i zdrowym odżywianiu, o odpowiedniej ilości snu i odpoczynku.
Sprawiaj sobie drobne przyjemności. Uśmiechaj się. To wzmocni Twoją odporność fizyczną i
psychiczną. Daj odpocząć swemu mózgowi, rób sobie przerwy na wykonanie kilku ćwiczeń
gimnastycznych, przeciągnij się, zmień pozycję. Albo po prostu wstań i pooddychaj. Otwórz
okno i przewietrz pokój.
7. Zaczynaj od trudniejszych zadań, łatwe zostaw na koniec gdy już będziesz trochę
zmęczony.
8. Stosuj przemienność przedmiotową, gdy uczysz się sam. Po 30 minutach uczenia się
jednego przedmiotu zmień dziedzinę. Rób przerwy, przeplataj naukę w sieci pracą z
podręcznikiem.
15 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
9. Wykorzystuj różne techniki w uczeniu się: notuj, rysuj, podkreślaj kolorem wybrane
frazy, głośno powtarzaj, rymuj, układaj historyjki wplatając do nich fakty, które musisz
zapamiętać.
10. Współpraca jest ważna! Poproś o pomoc, jeśli czegoś nie rozumiesz, zadaj pytanie
nauczycielowi lub osobom z klasy, które mogą tobie pomóc. Korzystaj z różnych źródeł
informacji (nie tylko Internetu), nie zapominaj o swoich podręcznikach. Rodzice są także
Twoim wsparciem, ale ustal z nimi zasady –oni też pracują w domu.
11. Gdy w planie masz lekcję on–line, przed zajęciami sprawdź sprzęt i łącze internetowe,
uruchom programy wskazane przez nauczyciela. Ustaw monitor komputera w odpowiedniej
odległości, tj. 40 – 75 cm od oczu i na odpowiedniej wysokości, tak aby górna krawędź
monitora nie znajdowała się powyżej twoich oczu.
Uczniu pamiętaj!
Przerwa w zajęciach w szkole i nauczanie zdalne to nie wakacje ani ferie. To czas, w którym
musimy zrobić wszystko, aby nie dochodziło do kolejnych zarażeń koronawirusem. Dlatego
pozostań w domu i nie spotykaj się ze znajomymi. Oprócz tego – dbaj o higienę i często myj
ręce wodą z mydłem. Pamiętaj, że to również od Ciebie zależy, czy wirus będzie rozprzestrzeniał
się dalej!
Zajęcia w szkołach są zawieszone, a uczniowie przeszli na nauczanie zdalne – z wyjątkiem klas
I-III szkoły podstawowej. Musisz pamiętać, że przeniesienie lekcji ze szkoły do Twojego domu
nie oznacza, że możesz w tym czasie spotykać się ze znajomymi i nadrabiać towarzyskie
zaległości!
16 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
CIEKAWOSTKI Z POPRZEDNIEGO WIEKU
Ciepłe kaloryfery w domu to zimą prawdziwy skarb. Aby ogrzać pomieszczenia nie trzeba rąbać
drewna ani przynosić węgla, a rano z prawdziwą przyjemnością budzimy się w ciepłym
mieszkaniu. Ale nie zawsze tak było...
Nasi dziadkowie często ogrzewali swoje małe ciasne mieszkania kozą.
Pewnie wielu z was słowo „koza” kojarzy się tylko ze zwierzęciem, ale istnieje też mały przenośny
piec opalany drewnem lub węglem, który nosi tę samą nazwę. Piecyki te były najczęściej
wykonane z żeliwa lub stali, oraz z hartowanego szkła. Do ich budowy stosowano również
ceramiczne kafle, które podnosiły walory estetyczne bryły.
Piecyki koza są szczelnymi paleniskami, ale w przeciwieństwie do kominków nie potrzebują
obudowy. Na zdjęciach można podziwiać piecyki z lat dwudziestych ubiegłego wieku. Czyż nie są
piękne?
17 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
18 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
CIEKAWOSTKI NA DZIEŃ KOBIET
1. W Polsce pierwszy dzień kobiet obchodzono w 24 marca 1924 roku.
2. W roku 1911 Dzień Kobiet obchodzono w Austrii, Niemczech, Danii i Szwajcarii.
3. W ZSRR 8 marca stało się świętem państwowym i zarazem dniem wolnym od pracy w
roku 1965.
4. Pierwszy dzień kobiet obchodzono w Belgii w roku 1910.
5. W Polsce lat osiemdziesiątych Dzień Kobiet był mało lubianym świętem, gdyż uważano
je za „przymusowy” dzień radości porównywany z 1 Maja.
6. W roku 1993 Dzień Kobiet przestał być w Polsce świętem państwowym.
7. Obecnie większość młodych ludzi uważa 8 marca za bardzo przyjemne święto i powód
do dobrej zabawy.
8. W latach głębokiego komunizmu popularne było publikowanie 8 marca zdjęć kobiet
zasłużonych dla kraju. Miało to pokazać, że nie ma takiej dziedziny życia, w której nie
biorą udziału kobiety.
9. Popularne dawniej goździki zastępowane są obecnie tulipanami i różami.
10. Obecnie, jak wynika z badań, ponad 70 procent mężczyzn zamierza kupić swojej
kobiecie kwiaty 8 marca.
11. W Wietnamie Dzień Kobiet obchodzi się dwa razy – 8 marca i 20 października.
19 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
SKĄD WZIĘŁA SIĘ MARZANNA?
Topienie marzanny to jeden z niewielu starosłowiańskich obrzędów, który do dziś jest
kultywowany, choć w zależności od rejonu – w różny sposób. Marzanna to według ludowych podań
słowiańska bogini, która symbolizowała śmierć. Niektórzy uważali ja wręcz za demona.
Gdy po jesieni obumierała natura, wierzono, że to przez marzannę – stąd utożsamianie jej z
zimą. Śmierć marzanny zgodnie z ludowymi wierzeniami oznaczała budzenie się przyrody do
życia, a więc początek wiosny. W tym dniu boginię zastępowało inne słowiańskie bóstwo – Jaryła,
które symbolizowało zieloną porę roku.
Zgodnie z podaniami, by nastała wiosna, należało uśmiercić marzannę. Symbolem marzanny była
kukła, którą starosłowiańskim zwyczajem palono lub topiono. Wierzono, że obrzęd ten to
pewnego rodzaju ofiara mająca zapewnić przyszły urodzaj.
Wszędzie marzanna wygląda podobnie – jest kukłą ze słomy ubraną w łachmany lub lokalny strój
ludowy. Najczęściej kukła nadziana jest na kij, dzięki czemu łatwiej ją trzymać w górze.
Ciekawostką jest fakt, że w niektórych miejscowościach marzannę zastępuje jej męski
odpowiednik – marzaniok.
20 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
WIELKANOC – UROCZYSTOŚĆ ZMARTWYCHWSTANIA
Sam dzień tego święta nazywa się Wielką
Niedzielą, ale jest ono kontynuowane w dni
następne (oktawa Wielkanocy); okres wielkanocny
(tempus paschale) roku liturgicznego trwa do
Zesłania Ducha Świętego. Ze względu na to, że
zmartwychwstanie nastąpiło zaraz po żydowskim
święcie Pesach (Pascha), nazwa Pascha jest też
przenoszona na Wielkanoc; ponieważ starożytna
rachuba liczyła dobę od zachodu słońca, wieczorna
msza w Wielką Sobotę jest także uważana za
wielkanocną, a jej swoista liturgia upamiętnia
zmartwychwstanie; msza ta była w starożytności
całonocna (jest to praktykowane w prawosławiu; na
Zachodzie ze względów bezpieczeństwa od X w.
odprawiano ją wcześniej w dzień); do mszy nocnej
nawiązuje też poprzedzona procesją rezurekcja.
Uroczystości kościelne Wielkanocy łączą się z
domowymi (śniadanie wielkanocne z życzeniami i
dzieleniem się jajkiem; pokarmy są uprzednio
święcone w Wielką Sobotę), a także ze zwyczajami ludowymi (malowanie pisanek, dyngus —
które można interpretować jako pozostałości wiosennego święta życia). Data obchodzenia
Wielkanocy była w starożytności przedmiotem sporu; z początku świętowano ją w dzień Paschy
(wg kalendarza żydowskiego, 14. dnia miesiąca nisan), później w Rzymie (już w II w.) Wielkanoc
przypadała na niedzielę, gdyż zmartwychwstanie nastąpiło w ten dzień tygodnia. W IV w.
ustalono, że Wielkanoc przypada w 1. niedzielę po 1. wiosennej pełni księżyca, w związku z czym
jej data jest zmienna (od 21 III do 25 IV) i tak samo daty świąt od niej zależnych
(Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego, Boże Ciało); inne różnice obliczeniowe trwały do
VII w.; obecna odmienność daty Wielkanocy w prawosławiu wynika ze stosowania w nim
kalendarza juliańskiego.
Mniej znane tradycje Wielkanocne
Pucheroki do dziś obchodzone są w okolicach Krakowa. Ten zwyczaj wielkanocny ma swoje
korzenie w dawnych zabawach krakowskich żaków. W Niedzielę Palmową chłopcy wygłaszają
różne oracje, za co otrzymują drobną zapłatę lub podarki. Twarze mają pobrudzone sadzą,
ubierają się w kożuchy, a na głowy zakładają wysokie stożkowe czapki.
21 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
Wieszanie lub topienie Judasza to tradycja wielkanocna, która w Polsce może kojarzyć się z
topieniem Marzanny. Choć słowiańskie pożegnanie zimy wywodzi się z czasów pogańskich, tak
pożegnanie z Judaszem jest zakorzenione w tradycji chrześcijańskiej. Kukłę sporządza się ze
słomy, następnie ubiera w podarte ubrania i wiesza na wieży kościoła lub słupie. Następnie strąca
się ją i, okładając kukłę kijami, rozpoczyna się pochód po całej wsi. Na końcu zostaje ona
podpalona i wrzucona do rzeki.
W zachodniej części Polski powszechny jest zwyczaj „szukania zajączka”, czyli drobnych
upominków lub słodyczy. Zajączek zostawia podarunki na Śląsku, Pomorzu Zachodnim i w
Wielkopolsce. Przychodzi nad ranem w Wielką Niedzielę (w niektórych rejonach Polski – w
Wielki Czwartek).
Siuda Baba to kolejna tradycja z małopolski. Według legendy w świątyni w Lednicy Górnej
mieszkała kiedyś kapłanka. Przez cały rok strzegła ognia i tylko raz w roku wychodziła z ukrycia,
aby znaleźć następczynię i zabrać ją ze sobą. Dziewczęta chowały się wtedy w domach, ponieważ
wybór kapłanki był ostateczny. Obecnie święto Siudej Baby odbywa się w Poniedziałek
Wielkanocny. Obchodzone jest wyłącznie w Lednicy Górnej oraz Wieliczce . Za kapłankę
przebiera się młody mężczyzna. Maluje on ciało sadzą, zakłada korale z kasztanów, ziemniaków
lub z drewna. Następnie wspólnie z orszakiem chodzi od domu do domu, aby zebrać jak najwięcej
datków. Poczernienie twarzy przez Siudą Babę przynosi szczęście, a dziewczętom ma
zwiastować szybkie zamążpójście.
Emaus, czyli odpust, urządza się w Polsce, Czechach i na Słowacji w Poniedziałek Wielkanocny.
U nas najsłynniejszy jest odpust krakowski. Organizowane są wówczas zabawy dla dzieci czy
inne atrakcje, np. loterie dla całej rodziny. Wystawiane są także liczne stragany. Obecnie
odpust pełni funkcję rozrywkową. Jednak dawniej mieszkańcy wioski odbywali uroczysty spacer
po wspólnie spędzonym dniu, a sama tradycja wielkanocna miała dla nich wymiar duchowy. Nazwa
„Emaus” wzięła się od nazwy biblijnej wsi, do której zmierzał Jezus Chrystus, nierozpoznany
nawet przez własnych uczniów. Kiermasz miał być uczczeniem pamięci o tej historii.
Kiedy kończy się Wielkanoc, nadchodzi rękawka – nadal żywy zwyczaj obchodzony
w Krakowie we wtorek po Świętach. Nawiązuje do słowiańskiej tradycji Dziadów i trwa
przynajmniej od XVIII wieku. Dawniej na krakowski kopiec Kraka (który według legendy został
własnoręcznie usypany przez lud – stąd nazwa „rękawka”) wspinali się zamożniejsi mieszkańcy
miasta i podczas odpustu zrzucali w stronę biedoty żywność (np. jajka, obwarzanki, jabłka czy
pierniki), a czasami nawet drobne monety. Obecnie rękawka wygląda z goła inaczej. Krakusy
przychodzą na kopiec Kraka z okazji corocznego festynu, a jajka staczane są już tylko
symbolicznie.
22 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
WIOSENNE ZAGADKI
23 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
24 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
WIOSENNE CIEKAWOSTKI
1. W pierwszy dzień wiosny osoba przebywająca na Biegunie Północnym ujrzy słońce na
horyzoncie, które będzie zwiastunek sześciu miesięcy dni nieprzerwanie wypełnionych
naturalnym światłem. Osoba znajdująca się na południowym biegunie ujrzy słońce, które
zasygnalizuje początek ciemności trwającej pół roku.
2. Jeśli Grzegorz XIII nie uznałby kalendarza gregoriańskiego w 1582 roku, który jest
używany niemal na cały świecie, co każde następne 128 lat od daty wprowadzenia równonoc
wiosenna przypadałaby o cały dzień kalendarzowy wcześniej. Doprowadziłoby to w końcu do
momentu, w którym Wielkanoc obchodzilibyśmy w środku zimy.
3. Pierwszy dzień wiosny na półkuli południowej jest jednocześnie pierwszym dniem jesieni na
półkuli północnej.
4. Święto, które obchodzi się wiosną to m.in. Wielkanoc, Pascha, Dzień Ziemi, Prima aprilis,
Dzień Matki oraz Dzień Ojca.
5. Pierwszy dzień wiosny jest początkiem perskiego nowego roku. Świętowanie go trwa przez
trzynaście dni i jest głęboko zakorzenione w blisko 3-tysiącletniej tradycji. Perski nowy rok
celebruje się w Iranie, na Północnym Kaukazie, w kurdyjskiej części Turcji, północnym Iraku,
Afganistanie, Tadżykistanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie, Kirgistanie, Kazachstanie i
innych rozproszonych populacjach w Azji Środkowej.
6. Wielkanoc przypada zawsze w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni księżyca, która
przypada po równonocy wiosennej.
7. Pierwszymi wiosennymi kwiatami są zazwyczaj bzy, irysy, tulipany, żonkile i mlecze.
8. Istnieje mit, który mówi, że w pierwszy dzień wiosny znacznie łatwiej jest postawić jajko
na jego czubku, tak aby się nie przewróciło. Okazuje się, że to tylko mit i na początku wiosny
zadanie jest tak samo trudne, jak w każdy inny dzień.
9. Według greckiego mitu powrót wiosny zbiega się z powrotem Persefony, córki Demeter,
która jest boginią roślin i płodności.
10. Wiosna w Japonii rozpoczyna się wraz z zakwitnięciem pierwszej wiśni. Wiecie, że jej
kwitnienie trwa zaledwie tydzień? Wtedy to zaczyna się świętowanie Hanami, które opiera
się na podziwianiu urody rozkwitających kwiatów wiśni. Praktyka ta cieszy się w azjatyckim
kraju niesłabnącą popularnością i jest znana od wieków. Japończycy z utęsknieniem czekają
na to święto, a pierwsze kwitnące wiśnie, które zazwyczaj obserwuje się w marcu lub
kwietniu, są pokazywane w ogólnokrajowych mediach.
25 | S t r o n a
Opatrunek, numer 13, wrzesień-październik 2020
Zespół Szkół Specjalnych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym
www.zspksd.edu.pl
TULIPANY Z GLINY
Do wykonania tulipanów możecie użyć masy solnej, masy porcelanowej lub gliny
samoutwardzalnej. Wystarczy rozwałkować placek grubości około 0,5 cm i odrysować za pomocą
wykałaczki kształt tulipana. Następnie wbijamy delikatnie w nasze tulipany wykałaczki, które
posłużą za łodyżki. Młodsze dzieci mogą próbować zrobić to samodzielnie lub przy małej pomocy
rodzica.
Tak przygotowane tulipany zostawiamy do wyschnięcia na około 12h. Po tym czasie będą gotowe,
teraz wystarczy przyczepić do nich sznurkowe lub kolorowe kokardki. Tulipany można
oczywiście pomalować również farbami. My zostawiliśmy wszystko w naturalnym klimacie, żeby
pasowało do pozostałych dekoracji. Tulipany na patyku pięknie się prezentują wbite w ziemię w
doniczce z kwiatami jako oryginalna kompozycja. Dzieci z wielkim zaangażowaniem i satysfakcją
wykonują swoje tulipanki, świetnie się przy tym bawiąc!
Źródła: zasoby Internetu, materiały własne