25
1/03/2013 1 Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen wanden: een noodzaak! Jörg Wijnants Afdeling Technisch Advies WTCB schimmel (// vocht) condensatie (inwendige) condensatie (omgekeerde) condensatie (oppervlakte-) hygroscopiciteit infiltratie lekken (in leidingen) rest(bouw)vocht capillariteit (+ opstijgend vocht) Inleiding 6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 2 Infiltraties 54 % Gemiddelden op vijf jaar

Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

1

Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen wanden:

een noodzaak!

Jörg Wijnants

Afdeling Technisch Advies

WTCB

schimmel (// vocht)

condensatie (inwendige)

condensatie (omgekeerde)

condensatie (oppervlakte-)

hygroscopiciteit

infiltratie

lekken (in leidingen)

rest(bouw)vocht

capillariteit (+ opstijgend vocht)

Inleiding

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 2

Infiltraties 54 %

Gemiddelden op vijf jaar

Page 2: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

2

Inleiding

• Door de vele extra eisen die aan gebouwen worden opgelegd, wordt de realisatie en het behoud van de regendichtheid beïnvloed, zodat deze opnieuw onder de aandacht komt.

• Terwijl de lopende delen doorgaans weinig problemen opleveren, zullen vooral de bouwknopen, waar niet alleen verschillende bouwdelen samenkomen maar waar ook het werk van verschillende ambachtslieden op elkaar moet worden afgestemd.

• De algemeen aannemer zal bij de coördinatie van de werken erop toezien dat ook ter hoogte van de bouwdetails de regendichtheid verzekerd blijft.

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 3

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 4

Inleiding

1. Kelders

2. Gevels

3. Daken

Page 3: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

3

Kelders

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 5

Te controleren parameters

Mogelijk beschermingssysteem Bodemonderzoek

Permeabiliteit van

de bodem

Helling van het

terrein rondom

het gebouw

Vochtgevoelige

binnenafwerking

(¹)

Het niveau van het

grondwater is

permanent lager

dan de keldervloer

Goed (zanderig

over een zodanige

hoogte dat elk risico

op waterdruk op de

wand uitgesloten is

- deze situatie treft

men in de praktijk

zelden aan)

Van het gebouw

weg

Neen (zie a) (a) Cementering aan de

buitenzijde + bitumenemulsie of

ter plaatse gestorte

betonconstructie (klasse 0)

(b) Horizontaal en verticaal

draineersysteem + cementering

aan de buitenzijde (voor

metselwerk)

(c) Waterdichte bekuiping

bestaande uit een stijve bekuiping

(²) aan de binnenzijde of ter

plaatse gestorte betonconstructie

(klasse 1)(4)

(d) Ter plaatse gestorte

betonconstructie (klasse 2)(5),

eventueel aangevuld met injecties

(e) Soepele bekuiping (3) of ter

plaatse gestorte betonconstructie

(klasse 3)

Ja (zie e of b+d)

Horizontaal of

naar het gebouw

toe

Neen (zie b)

Ja (zie e of b+d)

Gering (kleiachtig

over de volledige of

gedeeltelijke hoogte

van de kelder)

Van het gebouw

weg

Neen (zie b of c)

Ja (zie e)

Horizontaal of

naar het gebouw

toe

Neen (zie b of c)

Ja (zie e)

Het niveau van het grondwater is (tijdelijk) hoger dan de

keldervloer

Neen (zie c)

Ja (zie e)

Kelders

(1) De letters tussen haakjes verwijzen naar de minimale bescherming die men dient te voorzien. Het

spreekt voor zich dat gunstigere beschermingsklassen voor de betreffende belasting ook

toegestaan zijn. Van a naar e gaan de prestaties van het systeem in stijgende lijn.

(2) Het gaat om een minimum tweelaagse bepleistering die blijvend zichtbaar is om herstellingen (ten

gevolge van de onvermijdelijke krimp, zettingen, …) toe te laten. Het bindmiddel kan zowel cement-

als harsgebonden zijn. De ondergrond moet zuiver zijn en een voldoende mechanische sterkte

hebben.

(3) In dit geval dient men water- en dampdichte membranen te gebruiken (bv. met gelaste naden).

Deze kunnen langs buiten aangebracht worden tegen de waterdicht te maken constructie en

vervolgens beschermd tegen beschadigingen ten gevolge van het aanaarden. Ze kunnen eveneens

langs binnen aangebracht worden, waarna de waterdicht te maken constructie wordt uitgevoerd.

(4) Bij betonen structuren die behoren tot dichtheidsklasse 1 kunnen lekken voorkomen die beperkt

moeten blijven tot een kleine hoeveelheid. Enkele vlekken of vochtplekken op het oppervlak zijn

toegelaten. Indien dit niet gewenst is kan een hogere klasse gekozen worden.

(5) Bij betonen structuren die behoren tot dichtheidsklasse 2 zijn de lekken miniem. Het oppervlak

mag geen vlekken vertonen.

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 6

Page 4: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

4

Structuur van ter plaatse gestort beton [1]

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 7

Structuur van ter plaatse gestort beton

• Een kimplaat ter hoogte van de aansluiting tussen de vloer en de wand kan de waterdichtheid ter hoogte van de hernemingsvoeg verbeteren [2].

• Ze worden continu aangebracht en de voegen dienen bij een dichtheidsklasse 2 over de volledige hoogte te worden gelast of gelijmd met een voldoende overlap.

• Indien de naden niet gelast worden, voorziet men een overlap van 200 à 300 mm en een voldoende afstand tussen de platen (grootste van 50 mm of 3 x Dmax) alsook tussen de plaat en de bekisting.

• Aanvullend kan een injectieslang of dichtingsband (zwelband bijvoorbeeld) worden aangebracht aan de met water belaste zijde, om de waterdichtheid nog te verbeteren.

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 8

Page 5: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

5

Structuur van ter plaatse gestort beton

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 9

Structuur van ter plaatse gestort beton

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 10

Page 6: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

6

Structuur van ter plaatse gestort beton

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 11

Alternatief: prémuren

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 12

Page 7: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

7

Alternatief: prémuren

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 13

Secanspalenwand

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 14

Page 8: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

8

Secanspalenwand

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 15

Secanspalenwand

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 16

Page 9: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

9

Secanspalenwand

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 17

½ + ½ = ½

Soepele bekuiping

Ruwbouw:

Uitgraving en aanbrengen zuiverheidsbeton

Dichtingswerken:

Aanbrengen van de afdichting onder de vloer en aanbrengen van een bescherming

Ruwbouw:

Plaatsen van de wapening, gieten van de vloerplaat en optrekken van de buitenwanden

Dichtingswerken:

Aanbrengen van de afdichting op de muren en plaatsen van de thermische isolatie (drukvast en bestand tegen grondcontact)

Ruwbouw:

Aanvulling en verdichting

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 18

A B+ A A

Page 10: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

10

Drainering

• Een drainering kan worden aangebracht om tijdelijke waterdrukken ten gevolge van in de grond gedrongen oppervlaktewater te voorkomen voor kelders op geringe diepte.

• De drainering bestaat uit drie elementen, namelijk – een collectorbuis, – een drainerend materiaal tot

bovenaan de keldermuur en – een filterdoek, aangepast

aan de eigenschappen van de grond.

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 19

B

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 20

Inleiding

1. Kelders

2. Gevels

3. Daken

Page 11: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

11

Regendichtheid in de lopende delen

• De regendichtheid van gevels wordt in de lopende delen verzekerd door een spouwmuur, een bebording of een regendichte bekleding.

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 21

Zonder luchtspouw: belang van de relatieve dichtheid van de enige barrière tegen de weersomstandigheden

Zonder luchtspouw

Met luchtspouw: relatieve dichtheid: dubbele barrière

Met luchtspouw

Spouwmuren

Principes van de spouwdrainering zijn voldoende gekend [3]: • Overlappen van de spouwmembranen (waterdicht

verkleefd en goede ondersteuning tegen doorzakken) • Open stootvoegen vrijlaten voor de afvoer van

spouwwater • Aandacht voor het niveau van de aanaarding

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 22

Page 12: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

12

Waarborgen continuïteit spouwmembraan thv dorpels [4]:

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 23

A A-

C

Verbeteren van de thermische prestaties

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 24

A A C

Page 13: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

13

Verbeteren van de toegankelijkheid

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 25

D C A

Toegankelijkheid verbeteren met behoud regendichtheid [5]

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 26

B+

A-

A

In geval van vensterdeur in plaats van deur:

A- A B

Page 14: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

14

Toegankelijkheid verbeteren met behoud regendichtheid [5]

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 27

Coördinatie van de werken: aandachtspunten

Metser:

Plaatsen van isolerende bouwstenen en membranen.

Plaatsing van de dorpel in functie van de positie van het schrijnwerk.

Hoofdaannemer:

Sensibiliseren (rol van de verschillende membranen ten behoeve van regen- en luchtdichtheid).

Het niveau van de aanaarding/verharding buiten dient zich lager te bevinden dan de drainage-openingen in de gevel.

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 28

Page 15: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

15

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 29

Inleiding

1. Kelders

2. Gevels

3. Daken

Hellende daken – aansluiting met een gevel/Schoorsteen

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 30

Page 16: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

16

Hellende daken – aansluiting met een gevel [9]

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 31

A-

A A

Hellende daken – Aansluiting met een gevel/schoorsteen [9]

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 32

A

Page 17: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

17

Coördinatie van de werken: aandachtspunten

Metselwerken:

• Correcte uitvoering en juiste positie van de membranen in de spouwmuur.

• Juiste positionering van de isolerende bouwblokken rekening houdend met de positie van de isolatie in het dak.

• Correcte plaatsing van de spouwmuurisolatie.

Dakdekker:

• Juiste plaatsing loodslabben en zinken loketten, rekening houdend met de positie van de spouwdrainering.

• De dikte van de tengel- en panlatten moet op voorhand gekend zijn om ervoor te zorgen dat de draineeropeningen van de spouwmuur vrij blijven.

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 33

Aansluiting van een hellend dak aan een bestaande gevel [9]

Dakdekker: • Isolatie aan de bovenzijde van de muur • Het onderdak wordt opgetrokken tegen

de bestaande muur en bevestigd met een lat die de dakhelling volgt

• De loketten worden op deze lat bevestigd

Schrijnwerker: • Onderdakfolie plaatsen op een latwerk

en bevestigen met een tweede latwerk. De dikte van het eerste latwerk komt overeen met de lat die door de dakdekker is geplaatst

• Het onderdak overlapt de loketten • Plaatsing van de bebording

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 34

A A A

Page 18: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

18

Aansluiting van een hellend dak aan een bestaande gevel [9]

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 35

Zonder bebording:

B B B

Renovatie: Verbetering van de regendichtheid alsook de thermische en akoestische prestaties

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 36

A B

B

A A-

A

Page 19: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

19

Renovatie: Verbetering van de thermische en akoestische prestaties

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 37

Met isolatie achter de bebording:

A A B

Met isolatie achter de bebording en binnenisolatie:

A A A

Renovatie

Dakdekker: • Het onderdak wordt opgetrokken tegen

de bestaande muur en bevestigd met een keper die de dakhelling volgt en waarvan de dikte overeenkomt met die van de isolatie

• De loketten worden op de keper bevestigd

Schrijnwerker: • Thermische isolatie aanbrengen tegen

de gevel alsook tussen de keper en de dakstructuur

• Plaatsen van de onderdakfolie op de isolatie en bevestigen met een latwerk

• Het onderdak moet de loketten overlappen

• Plaatsing van de bebording

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 38

A A B

Page 20: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

20

Platte daken [10]

• Waterdichtheid in de lopende delen wordt verzekerd door de membraan en geeft in het algemeen weinig probleem

• Opstanden: de ervaring leert dat de opstand minstens 150 mm hoger moet liggen dan het niveau van het afgewerkte dakvlak.

• Bij tegels op tegeldragers bedraagt de opstandhoogte eveneens ≥ 150 mm. In dit geval dient men echter te meten vanaf de afdichting. Verder dient men erop toe te zien dat er tussen de eerste tegel en de opstand een voldoende brede voeg gelaten wordt (≥ 20 mm) en dat de opstand minstens 50 mm boven het peil van de tegels uitkomt.

• Van deze richtlijnen mag enkel in zeer specifieke omstandigheden afgeweken worden. Dit kan bijvoorbeeld plaatselijk het geval zijn om de toegankelijkheid van het gebouw te waarborgen

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 39

Aansluiting plat dak - spouwmuur

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 40

A A

Page 21: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

21

Aansluiting plat dak - spouwmuur

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 41

A A

Renovatie

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 42

A B- A-

B+

Page 22: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

22

Aansluiting met een dorpel

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 43

A A C

Toegankelijkheid van balkonterrassen

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 44

A-

A B

De regendichtheid neemt af doordat de uitvoering aan de uiteinden van de dorpel complexer wordt.

Page 23: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

23

Toegankelijkheid van balkonterrassen

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 45

B B-

A

Toegankelijkheid van balkonterrassen

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 46

Page 24: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

24

Toegankelijkheid van balkonterrassen

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 47

A-

A A

Besluit: vergeet het belangrijkste niet!

Page 25: Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen … · 2013. 3. 11. · Referentiedocumenten – 1. WTCB-ontact nr. 14: Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend

1/03/2013

25

Referentiedocumenten – www.wtcb.be

1. WTCB-Contact nr. 14: “Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend beton”

2. Technische Voorlichting 24x “Ontwerp en uitvoering van vloeistofdichte betonconstructies”

3. WTCB-Infofiche nr. 7 “Infiltraties aan de voet van spouwmuren”

4. WTCB-Infofiche nr. 20 “Spouwdrainering ter hoogte van een dorpel”

5. WTCB-Dossiers nr. 1/2007 – Katern nr. 12 “Toegankelijkheid van buitenschrijnwerk”

6. Technische Voorlichting 243 “Gevelbekledingen uit hout en plaatmaterialen op basis van hout”

7. Technische Voorlichting 209 “Buitenbepleisteringen”

8. Technische Voorlichting 202 “Daken met betonpannen”

9. Technische Voorlichting 244 “Aansluitingsdetails bij platte daken: algemene principes”

10. WTCB-Contact nr. 23 “Thermische isolatie van bestaande muren”

11. Technische Voorlichting 246 “Na-isolatie van spouwmuren door het opvullen van de luchtspouw”

6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 49