Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1/03/2013
1
Waterdichtheid verzekeren ter hoogte van aansluitingen tussen wanden:
een noodzaak!
Jörg Wijnants
Afdeling Technisch Advies
WTCB
schimmel (// vocht)
condensatie (inwendige)
condensatie (omgekeerde)
condensatie (oppervlakte-)
hygroscopiciteit
infiltratie
lekken (in leidingen)
rest(bouw)vocht
capillariteit (+ opstijgend vocht)
Inleiding
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 2
Infiltraties 54 %
Gemiddelden op vijf jaar
1/03/2013
2
Inleiding
• Door de vele extra eisen die aan gebouwen worden opgelegd, wordt de realisatie en het behoud van de regendichtheid beïnvloed, zodat deze opnieuw onder de aandacht komt.
• Terwijl de lopende delen doorgaans weinig problemen opleveren, zullen vooral de bouwknopen, waar niet alleen verschillende bouwdelen samenkomen maar waar ook het werk van verschillende ambachtslieden op elkaar moet worden afgestemd.
• De algemeen aannemer zal bij de coördinatie van de werken erop toezien dat ook ter hoogte van de bouwdetails de regendichtheid verzekerd blijft.
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 3
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 4
Inleiding
1. Kelders
2. Gevels
3. Daken
1/03/2013
3
Kelders
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 5
Te controleren parameters
Mogelijk beschermingssysteem Bodemonderzoek
Permeabiliteit van
de bodem
Helling van het
terrein rondom
het gebouw
Vochtgevoelige
binnenafwerking
(¹)
Het niveau van het
grondwater is
permanent lager
dan de keldervloer
Goed (zanderig
over een zodanige
hoogte dat elk risico
op waterdruk op de
wand uitgesloten is
- deze situatie treft
men in de praktijk
zelden aan)
Van het gebouw
weg
Neen (zie a) (a) Cementering aan de
buitenzijde + bitumenemulsie of
ter plaatse gestorte
betonconstructie (klasse 0)
(b) Horizontaal en verticaal
draineersysteem + cementering
aan de buitenzijde (voor
metselwerk)
(c) Waterdichte bekuiping
bestaande uit een stijve bekuiping
(²) aan de binnenzijde of ter
plaatse gestorte betonconstructie
(klasse 1)(4)
(d) Ter plaatse gestorte
betonconstructie (klasse 2)(5),
eventueel aangevuld met injecties
(e) Soepele bekuiping (3) of ter
plaatse gestorte betonconstructie
(klasse 3)
Ja (zie e of b+d)
Horizontaal of
naar het gebouw
toe
Neen (zie b)
Ja (zie e of b+d)
Gering (kleiachtig
over de volledige of
gedeeltelijke hoogte
van de kelder)
Van het gebouw
weg
Neen (zie b of c)
Ja (zie e)
Horizontaal of
naar het gebouw
toe
Neen (zie b of c)
Ja (zie e)
Het niveau van het grondwater is (tijdelijk) hoger dan de
keldervloer
Neen (zie c)
Ja (zie e)
Kelders
(1) De letters tussen haakjes verwijzen naar de minimale bescherming die men dient te voorzien. Het
spreekt voor zich dat gunstigere beschermingsklassen voor de betreffende belasting ook
toegestaan zijn. Van a naar e gaan de prestaties van het systeem in stijgende lijn.
(2) Het gaat om een minimum tweelaagse bepleistering die blijvend zichtbaar is om herstellingen (ten
gevolge van de onvermijdelijke krimp, zettingen, …) toe te laten. Het bindmiddel kan zowel cement-
als harsgebonden zijn. De ondergrond moet zuiver zijn en een voldoende mechanische sterkte
hebben.
(3) In dit geval dient men water- en dampdichte membranen te gebruiken (bv. met gelaste naden).
Deze kunnen langs buiten aangebracht worden tegen de waterdicht te maken constructie en
vervolgens beschermd tegen beschadigingen ten gevolge van het aanaarden. Ze kunnen eveneens
langs binnen aangebracht worden, waarna de waterdicht te maken constructie wordt uitgevoerd.
(4) Bij betonen structuren die behoren tot dichtheidsklasse 1 kunnen lekken voorkomen die beperkt
moeten blijven tot een kleine hoeveelheid. Enkele vlekken of vochtplekken op het oppervlak zijn
toegelaten. Indien dit niet gewenst is kan een hogere klasse gekozen worden.
(5) Bij betonen structuren die behoren tot dichtheidsklasse 2 zijn de lekken miniem. Het oppervlak
mag geen vlekken vertonen.
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 6
1/03/2013
4
Structuur van ter plaatse gestort beton [1]
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 7
Structuur van ter plaatse gestort beton
• Een kimplaat ter hoogte van de aansluiting tussen de vloer en de wand kan de waterdichtheid ter hoogte van de hernemingsvoeg verbeteren [2].
• Ze worden continu aangebracht en de voegen dienen bij een dichtheidsklasse 2 over de volledige hoogte te worden gelast of gelijmd met een voldoende overlap.
• Indien de naden niet gelast worden, voorziet men een overlap van 200 à 300 mm en een voldoende afstand tussen de platen (grootste van 50 mm of 3 x Dmax) alsook tussen de plaat en de bekisting.
• Aanvullend kan een injectieslang of dichtingsband (zwelband bijvoorbeeld) worden aangebracht aan de met water belaste zijde, om de waterdichtheid nog te verbeteren.
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 8
1/03/2013
5
Structuur van ter plaatse gestort beton
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 9
Structuur van ter plaatse gestort beton
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 10
1/03/2013
6
Structuur van ter plaatse gestort beton
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 11
Alternatief: prémuren
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 12
1/03/2013
7
Alternatief: prémuren
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 13
Secanspalenwand
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 14
1/03/2013
8
Secanspalenwand
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 15
Secanspalenwand
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 16
1/03/2013
9
Secanspalenwand
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 17
½ + ½ = ½
Soepele bekuiping
Ruwbouw:
Uitgraving en aanbrengen zuiverheidsbeton
Dichtingswerken:
Aanbrengen van de afdichting onder de vloer en aanbrengen van een bescherming
Ruwbouw:
Plaatsen van de wapening, gieten van de vloerplaat en optrekken van de buitenwanden
Dichtingswerken:
Aanbrengen van de afdichting op de muren en plaatsen van de thermische isolatie (drukvast en bestand tegen grondcontact)
Ruwbouw:
Aanvulling en verdichting
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 18
A B+ A A
1/03/2013
10
Drainering
• Een drainering kan worden aangebracht om tijdelijke waterdrukken ten gevolge van in de grond gedrongen oppervlaktewater te voorkomen voor kelders op geringe diepte.
• De drainering bestaat uit drie elementen, namelijk – een collectorbuis, – een drainerend materiaal tot
bovenaan de keldermuur en – een filterdoek, aangepast
aan de eigenschappen van de grond.
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 19
B
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 20
Inleiding
1. Kelders
2. Gevels
3. Daken
1/03/2013
11
Regendichtheid in de lopende delen
• De regendichtheid van gevels wordt in de lopende delen verzekerd door een spouwmuur, een bebording of een regendichte bekleding.
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 21
Zonder luchtspouw: belang van de relatieve dichtheid van de enige barrière tegen de weersomstandigheden
Zonder luchtspouw
Met luchtspouw: relatieve dichtheid: dubbele barrière
Met luchtspouw
Spouwmuren
Principes van de spouwdrainering zijn voldoende gekend [3]: • Overlappen van de spouwmembranen (waterdicht
verkleefd en goede ondersteuning tegen doorzakken) • Open stootvoegen vrijlaten voor de afvoer van
spouwwater • Aandacht voor het niveau van de aanaarding
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 22
1/03/2013
12
Waarborgen continuïteit spouwmembraan thv dorpels [4]:
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 23
A A-
C
Verbeteren van de thermische prestaties
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 24
A A C
1/03/2013
13
Verbeteren van de toegankelijkheid
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 25
D C A
Toegankelijkheid verbeteren met behoud regendichtheid [5]
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 26
B+
A-
A
In geval van vensterdeur in plaats van deur:
A- A B
1/03/2013
14
Toegankelijkheid verbeteren met behoud regendichtheid [5]
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 27
Coördinatie van de werken: aandachtspunten
Metser:
Plaatsen van isolerende bouwstenen en membranen.
Plaatsing van de dorpel in functie van de positie van het schrijnwerk.
Hoofdaannemer:
Sensibiliseren (rol van de verschillende membranen ten behoeve van regen- en luchtdichtheid).
Het niveau van de aanaarding/verharding buiten dient zich lager te bevinden dan de drainage-openingen in de gevel.
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 28
1/03/2013
15
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 29
Inleiding
1. Kelders
2. Gevels
3. Daken
Hellende daken – aansluiting met een gevel/Schoorsteen
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 30
1/03/2013
16
Hellende daken – aansluiting met een gevel [9]
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 31
A-
A A
Hellende daken – Aansluiting met een gevel/schoorsteen [9]
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 32
A
1/03/2013
17
Coördinatie van de werken: aandachtspunten
Metselwerken:
• Correcte uitvoering en juiste positie van de membranen in de spouwmuur.
• Juiste positionering van de isolerende bouwblokken rekening houdend met de positie van de isolatie in het dak.
• Correcte plaatsing van de spouwmuurisolatie.
Dakdekker:
• Juiste plaatsing loodslabben en zinken loketten, rekening houdend met de positie van de spouwdrainering.
• De dikte van de tengel- en panlatten moet op voorhand gekend zijn om ervoor te zorgen dat de draineeropeningen van de spouwmuur vrij blijven.
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 33
Aansluiting van een hellend dak aan een bestaande gevel [9]
Dakdekker: • Isolatie aan de bovenzijde van de muur • Het onderdak wordt opgetrokken tegen
de bestaande muur en bevestigd met een lat die de dakhelling volgt
• De loketten worden op deze lat bevestigd
Schrijnwerker: • Onderdakfolie plaatsen op een latwerk
en bevestigen met een tweede latwerk. De dikte van het eerste latwerk komt overeen met de lat die door de dakdekker is geplaatst
• Het onderdak overlapt de loketten • Plaatsing van de bebording
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 34
A A A
1/03/2013
18
Aansluiting van een hellend dak aan een bestaande gevel [9]
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 35
Zonder bebording:
B B B
Renovatie: Verbetering van de regendichtheid alsook de thermische en akoestische prestaties
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 36
A B
B
A A-
A
1/03/2013
19
Renovatie: Verbetering van de thermische en akoestische prestaties
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 37
Met isolatie achter de bebording:
A A B
Met isolatie achter de bebording en binnenisolatie:
A A A
Renovatie
Dakdekker: • Het onderdak wordt opgetrokken tegen
de bestaande muur en bevestigd met een keper die de dakhelling volgt en waarvan de dikte overeenkomt met die van de isolatie
• De loketten worden op de keper bevestigd
Schrijnwerker: • Thermische isolatie aanbrengen tegen
de gevel alsook tussen de keper en de dakstructuur
• Plaatsen van de onderdakfolie op de isolatie en bevestigen met een latwerk
• Het onderdak moet de loketten overlappen
• Plaatsing van de bebording
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 38
A A B
1/03/2013
20
Platte daken [10]
• Waterdichtheid in de lopende delen wordt verzekerd door de membraan en geeft in het algemeen weinig probleem
• Opstanden: de ervaring leert dat de opstand minstens 150 mm hoger moet liggen dan het niveau van het afgewerkte dakvlak.
• Bij tegels op tegeldragers bedraagt de opstandhoogte eveneens ≥ 150 mm. In dit geval dient men echter te meten vanaf de afdichting. Verder dient men erop toe te zien dat er tussen de eerste tegel en de opstand een voldoende brede voeg gelaten wordt (≥ 20 mm) en dat de opstand minstens 50 mm boven het peil van de tegels uitkomt.
• Van deze richtlijnen mag enkel in zeer specifieke omstandigheden afgeweken worden. Dit kan bijvoorbeeld plaatselijk het geval zijn om de toegankelijkheid van het gebouw te waarborgen
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 39
Aansluiting plat dak - spouwmuur
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 40
A A
1/03/2013
21
Aansluiting plat dak - spouwmuur
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 41
A A
Renovatie
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 42
A B- A-
B+
1/03/2013
22
Aansluiting met een dorpel
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 43
A A C
Toegankelijkheid van balkonterrassen
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 44
A-
A B
De regendichtheid neemt af doordat de uitvoering aan de uiteinden van de dorpel complexer wordt.
1/03/2013
23
Toegankelijkheid van balkonterrassen
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 45
B B-
A
Toegankelijkheid van balkonterrassen
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 46
1/03/2013
24
Toegankelijkheid van balkonterrassen
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 47
A-
A A
Besluit: vergeet het belangrijkste niet!
1/03/2013
25
Referentiedocumenten – www.wtcb.be
1. WTCB-Contact nr. 14: “Dichtheid van ingegraven constructies uit gewapend beton”
2. Technische Voorlichting 24x “Ontwerp en uitvoering van vloeistofdichte betonconstructies”
3. WTCB-Infofiche nr. 7 “Infiltraties aan de voet van spouwmuren”
4. WTCB-Infofiche nr. 20 “Spouwdrainering ter hoogte van een dorpel”
5. WTCB-Dossiers nr. 1/2007 – Katern nr. 12 “Toegankelijkheid van buitenschrijnwerk”
6. Technische Voorlichting 243 “Gevelbekledingen uit hout en plaatmaterialen op basis van hout”
7. Technische Voorlichting 209 “Buitenbepleisteringen”
8. Technische Voorlichting 202 “Daken met betonpannen”
9. Technische Voorlichting 244 “Aansluitingsdetails bij platte daken: algemene principes”
10. WTCB-Contact nr. 23 “Thermische isolatie van bestaande muren”
11. Technische Voorlichting 246 “Na-isolatie van spouwmuren door het opvullen van de luchtspouw”
6 maart 2013 Bouwknopen: Waterdichtheid 49