13
  1  Wetenschappelijke kennis: - Generaliseerbaar - Objectief - Controleerbaar - Helder en Simpel - Erkende methoden Descriptief : beschrijvend Prescriptief : voorschrijvend Argumentum ad ignoratum: iets waarnemen omdat het tegendeel niet is bewezen (vb god  bestaat niet, want je kan niet bewijzen dat god bestaat) Methodologisch: zijn de juiste manieren gebruikt? Epistomologisch: kunnen wij dit weten? Ontologisch: zijn de veronderstellingen over de aard van de (sociale) werkelijkheid goed? Representativiteit heuristiek = stereotypen Idealisme: waarnemingen zijn slechts mentale voorstellingen Realisme: objecten bestaan, maar zijn in onze geest voorgevormd B Comte: grondlegger positivisme (dit let alleen op waarneembare verschijningen en ervaring) Kant: kritisch rationalisme (men moet zelf nadenken en conceptueel analyseren). Analytisch a priori : gebaseerd op definities Synthetisch a priori : verder gaan dan wat volgt uit analyse Emipirisme: generalisatie op basis van waarnemingen. Maakt gebruik van synthetisch a posteriori (door observatie en ervaring) en door analytisch a posteriori  (logische analyse). Het postivisme is een extreme vorm van empirisme die alleen uitgaat van het direct waarneembare (Wiener Kreis) Inductie: vanuit observatie naar uitspraak (vb Paard 1 is sterk, paard 2 is sterk, paard 3 is sterk, dus alle paarden zijn sterk) Deductie: van generalisatie naar uitspraak over 1 ding (vb Alle mensen hebben vocht nodig. Jan is een mens. Dus heeft Jan vocht nodig.

We Tens Chaps Leer

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 1/13

 

1

 

Wetenschappelijke kennis:

-  Generaliseerbaar

-  Objectief -  Controleerbaar

-  Helder en Simpel

-  Erkende methoden

Descriptief : beschrijvend

Prescriptief : voorschrijvend

Argumentum ad ignoratum: iets waarnemen omdat het tegendeel niet is bewezen (vb god

bestaat niet, want je kan niet bewijzen dat god bestaat)

Methodologisch: zijn de juiste manieren gebruikt?Epistomologisch: kunnen wij dit weten?

Ontologisch: zijn de veronderstellingen over de aard van de (sociale) werkelijkheid goed?

Representativiteit heuristiek = stereotypen

Idealisme: waarnemingen zijn slechts mentale voorstellingen

Realisme: objecten bestaan, maar zijn in onze geest voorgevormd

B

Comte: grondlegger positivisme (dit let alleen op waarneembare verschijningen en ervaring)

Kant: kritisch rationalisme (men moet zelf nadenken en conceptueel analyseren).

Analytisch a priori: gebaseerd op definities

Synthetisch a priori: verder gaan dan wat volgt uit analyse

Emipirisme: generalisatie op basis van waarnemingen. Maakt gebruik van synthetisch a

posteriori (door observatie en ervaring) en door analytisch a posteriori (logische analyse). Het

postivisme is een extreme vorm van empirisme die alleen uitgaat van het direct waarneembare

(Wiener Kreis)

Inductie: vanuit observatie naar uitspraak (vb Paard 1 is sterk, paard 2 is sterk, paard 3 is sterk,

dus alle paarden zijn sterk)

Deductie: van generalisatie naar uitspraak over 1 ding (vb Alle mensen hebben vocht nodig. Jan

is een mens. Dus heeft Jan vocht nodig.

Page 2: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 2/13

 

2

Correspondentiemodel: een uitspraak is waar wanneer deze precies overeenkomt met de

werkelijkheid. Dit leidt tot twee problemen:

1.  Reductieprobleem: we modelleren altijd de werkelijkheid, wanneer mag je dan van een

 juiste theorie spreken?2.  Controleprobleem: doordat iedere theorie gebaseerd is op een andere theorie is moeilijk 

te zeggen of een theorie juist is.

Coherentiemodel: iets is pas waar als het door meerdere redenen wordt ondersteund

(=amplicative justification)

Popper stelt dat het richten op confirmatie leidt tot minimalisering van de empirische inhoud van

uitspraken. Hij stelt dat men zich meer moet richten op falsificatie (ontkrachting). Hierdoor wordt

tunnelvisie vermeden.

Kuhn: wetenschappelijke kennis groeit niet geleidelijk, maar met ups en downs. (eerst zijn erverschillende meningen, maar na een bepaalde ontdekking gaat iedereen over op 1 mening).

C

Methodologisch individualisme: het gedrag van individuen bepaalt hoe de samenleving eruitziet.

Ontologisch individualisme: er bestaan geen grotere entiteiten dan het individu (er is dus niet

zoiets als een ‘maatschappij’)

Toeschouwerperspectief : hierbij wordt er van buitenaf naar een object/persoon wordt gekeken.

Ook wel aangeduid als 3e persoons extern perspectief.(vb Als bijrijder zie je iemand veel te hard

rijden op de snelweg. Je gaat er van uit dat deze automobilist zo hard rijdt, omdat het heel ergrustig is op de weg en hij dus niemand kan hinderen. De automobilist rijdt echter te hard, omdat

zijn vrouw aan het bevallen is en snel naar het ziekenhuis gebracht moet worden.)

Deelnemersperspectief : je probeert verschijnselen/gedrag te verklaren door je in de persoon in te

leven middels het innemen van een eerste persoons intern perspectief. (vb Je inleven in een

persoon om erachter te komen wat iemands beweegredenen voor handelen zijn.)

Hermeneutiek: de kunst van het begrijpen

Rationele keuzetheorie: gaat er van uit dat mensen handelen als perfect rationele wezens. Hier

speelt het verwachte nut een grote rol. De speltheorie (zoals het prisoners dillemma) is hier

een uitwerking van. En gaat uit van drie elementen:1.  Een mens heeft volledige informatie over mogelijkheden en uitkomsten

2.  De voorkeuren heeft een mens volledig geordend naar prioriteit.

3.  De mens kan goed berekenen welke keuze leidt tot de beste uitkomst.

Nash evenwicht: niemand gaat erop vooruit als hij een andere keuze maakt

Pareto-optimaal: de één z’n winst is de ander z’n verlies

Preferentie:

-  Mentalistisch: men wil wat het meest plezierig is-  Behavioristisch: men prefereert wat hun voorkeur is (kan dus ook negatief iets zijn!!!)

Page 3: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 3/13

 

3

 

Mensen kan je zien als:

-  Agenten (ze kiezen wat het meeste nut heeft)

-  Actoren (ze kiezen wat het belangrijkst is)

D

Methodologisch collectivisme: gaat uit dat gedrag van individuen door hun omgeving wordt

ingegeven. Dit berust op ontologisch holisme (het geheel is groter dan de som van de delen). Bij

methodologisch collectivisme is sprake van:-  Deelnemersperspectief (gedrag wordt begrepen door te kijken naar normen,

verwachtingen en regels)

-  Toeschouwersperspectief (gaat uit van functionele verklaringen voor gedrag)

Durkheim: criminaliteit is nodig voor een gezonde samenleving, omdat de samenleving meersolidair wordt met elkaar naar mate criminaliteit toeneemt.

Problemen met functionele verklaringen:

-  De organistische visie kan niet onafhankelijk bepaald worden-  De verklaringen zijn enkel teleologisch-metafysich (causaliteit ontbreekt)

Regelgeleid handelen: handelen volgens de regels

Regelmatig handelen: handelen volgens regelmaat

E

Drie vormen van relativisme:-  Descriptief relativisme (ziet verschil in de manier waarop culturen verschillende uitleg

geven aan dingen)-  Methodologisch relativisme (er bestaat geen wetenschappelijk wereldbeeld)

-  Normatief relativisme (verschillende mensen en culturen hebben verschillende waarden)

Simulacrum: een kopie van een kopie die zo ver verwijderd is van het origineel dat hij niet meer

lijkt.

F

Business Schools verspreiden amorele theorieën (zoals winst maken) doordat ze waardevrije

wetenschappelijke kennis overdragen.

Liberalisme: zienswijze waarop veel managementtheorieën zijn gebaseerd die uitgaat van

pessimistische aannames over individuen en instituten.

Sociale wetenschap is gevoelig voor het self-fullfilling effect (mensen gaan zich naar bepaalde

theorieën gedragen).

Page 4: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 4/13

 

4

Causale verklaring: verklaard op basis van oorzaak-gevolg relaties

Functionele verklaring: een verklaring van een verschijnsel waarbij de functie (het doel) die dat

verschijnsel vervult als oorzaak voor het optreden van dat verschijnsel wordt aangevoerd. (vb De

evolutie heeft er voor gezorgd dat 'de giraffe kan overleven'. Hij kan overleven doordat hij eenlange nek heeft gekregen om zo van de steeds groter wordende bomen te kunnen blijven eten.)

Intentionele verklaring: draait om menselijke intenties.

Friedman: doordat management studies menselijke aspecten (ethiek en moraliteit) uitsluiten

draagt dit niet bij aan de kwaliteit van deze studies. Hij is van mening dat theorieën niet zozeer

waarheden of onwaarheden moeten bevatten, maar juist een voorspellend karakter moetenhebben.

Homo economicus: de mens als rationeel wezen dat alles om eigenbelang doet.

Page 5: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 5/13

 

5

Uit oude tentamen:

Functionele verklaringen…

1. ….verwisselen oorzaak en gevolg (het gevolg wordt gezien als oorzaak). Bijvoorbeeld: eengiraffe heeft een lange nek, niet omdat hij dan beter kan overleven, maar hij kan beter overleven

 juist omdat hij een lange nek heeft.

2. ….veronderstellen veelal het bestaan van een zelfregulerend systeem op een hoger analyseniveau (bijvoorbeeld een levend organisme) waartoe datgene dat een bepaalde functie heeft

(bijvoorbeeld longen) een noodzakelijke bijdrage levert (ademhaling). Op haar beurt wordt het

systeem weer verondersteld het functioneren van het functionele element (binnen beperkingen) tereguleren midels een feedbackmechanisme (bijvoorbeeld dat de longen meer zuurstof opnemen

als het organisme zich inspant).

a. De dubbele hermeneutiek:

Een situatie die kan ontstaan als door de wetenschap bestudeerde mensen (bijvoorbeeld: financialtraders) de uitkomsten van die studie zelf weer gaan gebruiken om hun handelingen

(bijvoorbeeld: het beleggen in aandelen en derivaten) te wijzigen en verbeteren. (vgl: ook eenself-fulfilling prophecy). Er vindt dus een interactie plaats tussen onderzoekend subject en het te

onderzoeken object.

b. Een Pareto optimum:

Een situatie of uitkomst (o.a. in de speltheorie, maar ook in welfare economics) waarin niemander nog op vooruit kan gaan door iets anders te doen of na te laten zonder een ander daarbij te

benadelen. 

c. Revolutionaire wetenschap:Volgens Thomas Kuhn: een periode van wetenschapsbeoefening waarin een zogenoemde

 paradigmawisseling plaastvindt (een wisseling van de meest fundamentele uitgangspunten enassumpties in een bepaald wetenschapsgebied)

d. Een theoretisch begrip:Een begrip dat niet tot waarneming herleidbaar is (kracht, evolutie, bewustzijn e.d)

a. Wat wordt bedoeld met parametrische rationaliteit?Bij parametrische rationaliteit worden door een rationele agent de keuzes van alle andere agenten

als constante parameter (als vaststaand gegeven) meegenomen bij het maken van de eigen keuze.

Wat wordt bedoeld met strategische rationaliteit?

Bij strategische rationaliteit is de rationele keuze van een agent afhankelijk van de rationele

keuzen van andere agenten, die op hun beurt weer afhankelijk zijn van de keuze van de agent,

enz. Waar het om gaat is dat de keuzes van agenten interdependent (of onderling afhankelijk) zijnen dus niet als parametrische constante kunnen worden gezien.

De speltheorie probeert verschillende vormen van interdependente keuzevraagstukken temodelleren (bijvoorbeeld: coördinatievraagstukken of prisoners dilemma’s). Dat wil zeggen dat

de keuzen van de betrokken rationele agenten onderling afhankelijk zijn, en dus niet als

parametrische constante kunnen worden gezien. Als de keuzen van anderen wel constant zijn,

Page 6: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 6/13

 

6

blijft er een relatief eenvoudig optimaliseringsvraagstuk over. Het gaat er dan om, om vast te

stellen wat men het beste kan doen, gegeven dat anderen bijvoorbeeld X doen (wat die anderen

doen is in dat geval niet afhankelijk van wat ik doe). Er is dan geen sprake van een spel, en dus

ook niet van speltheorie.

SHEETS:

Sumantra Ghoshal beweert :

 Negatieve beeld van–  economische organisatie theorie

–  agency theory (in het bijzonder)

+de pretentie van absolute kennis in management en organisatie

–  positivisme–  determinisme

=oorzaak van veel van de problemen (fraude) die we nu zien.

Epistemologie (of kennisleer):

–  Hoe kunnen wij betrouwbare kennis van de werkelijkheid verkrijgen?

–  Hoe kunnen wij wetenschappelijke kennis van de werkelijkheid verkrijgen? (engewetenschapsleer)

–  Kan een wetenschap zich uitsluitend op feiten basieren? (positieve wetenschap)

Ontologie (leer van het zijnde)

–  Wat kunnen we zeggen (of aannemen) over de werkelijkheid zoals die is los vanonze waarneming daarvan?

–  Hoe verschilt de sociale werkelijkheid van de natuurlijke?

Drie soorten ontologie:

-  Determinisme. Ontologische visie die ervan uit gaat dat elke gebeurtenis (alsmedemenselijk handelen) een oorzaak heeft, waarbij de volgorde van gebeurtenissen

bepaald wordt door oorzakelijke wetten (causaliteit). De menselijke wil (intenties)

heeft geen invloed op de gebeurtenissen.-  Holisme. Ontologische visie die ervan uit gaat dat structuur de kleinste eenheid

van analyse is en dat verschijnselen bepaald worden door het geheel, dat meer is

dan de som van de onderdelen.-  Individualisme. Ontologische visie die ervan uit gaat dat het individu de kleinste

eenheid van analyse is en dat structuur uit individueel handelen verklaard moet

worden.

College 2:

Het logisch-positivisme

•  ontstaan in Wenen van vlak na WO I

•  wanhoop en desillusie

Page 7: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 7/13

 

7

•  WO I gevolg van dramatische miscalculaties en sentimenten

•  wetenschap als ontsnappingsroute

–  zekerheid waar religie en metafysica faalden

–  rationeel ordeningsinstrument•  3 grote kentheorieën:

–  rationalisme

–  empirisme–  idealisme

•  probleem: ordening door metafysica?

•  uitweg de “linguistic turn’•  logica kan waarneming op niet metafysische wijze ordenen

Bouwstenen:

•  synthetische uitspraken (waarheid hangt af van de feiten)•  analytische uitspraken (waarheid ligt in uitspraak zelf besloten)

Theoretische begrippen:

•  niet reduceerbaar tot waarneming

•  vb: evolutie, kracht, bewustzijn, e.d.•  toelaten in systeem, mits:

–  ze tot nieuwe hypothesen leiden (voorspellen)

–  ze inzicht geven in de feiten dat in die feiten zelf niet aanwezig is (‘verklaren’)

Dispositie begrippen

•  verwijzen naar (latente) eigenschap van iets

•  vb. oplosbaarheid, flexibiliteit,veer-krachtigheid, e.d.•  probleem: alleen van toepassing onder condities waarin latente eigenschap zich

manifesteert?

College 4:

Kritiek Popper:•  reactie op problemen logisch-positivisme en aangepast model

•  problemen eigenlijk te ernstig voor aanpassing

•  Dus: nieuw wetenschapsmodel

Confirmatiegraad = Aantal waargenomen gevallen X

Alle mogelijke gevallen X

Het inductieprobleem volgens Popper: Mogen we op basis van waargenomen gevallen X iets

zeggen over niet waargenomen gevallen X, of over de waarheid of onwaarheid van universele

uitspraken over X?

Popper’s Kritisch Rationalisme:

1. Bedenk theorieën die zoveel mogelijk over de werkelijkheid zeggen en waarvan dus deempirische inhoud dus zo groot mogelijk is (rationalistisch element)

2. Toets deze theorieën zo scherp mogelijk aan de feiten (kritisch element)

Page 8: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 8/13

 

8

4 waarheidstheorieën

1.  Correspondentietheorie van waarheid

2.  Coherentie theorie van waarheid

3.  Consensustheorie van waarheid4.  Pragmatische theorie van waarheid

College 5:

Conclusies n.a.v. Kuhn:•  waarheid bestaat alleen binnen paradigma’s

•  geen onafhankelijk criterium om tussen verschillende paradigma’s te kiezen

(relativisme?)•  wetenschap is mensenwerk (sociale processen even belangrijk als de talige uitkomsten

ervan)

College 6:

4 elementen paradigma:•  symbolische generalisaties (f=m.a)

•  exemplars (standaardvoorbeelden hoe de theorie toe te passen)

•  wetenschappelijke waarden (sociaal-institutionele dimensie van paradigma)•  methodologische voorschriften (wat zijn feiten, hoe waar te nemen?)

De Quine–Duhem these: is chiefly about being unable to test a theory in isolation, and that in

practice testing a theory requires one or more background assumptions (also called auxiliaryassumptions or auxiliary hypotheses).

Quine:

•  Er is geen fundamenteel verschil tussen analytische en synthetische uitspraken

•  Niet de individuele uitspraak staat bij het toetsen van kennis ter discussie, maar het helesysteem van uitspraken als geheel.

•  Alle uitspraken binnen het systeem—dus ook analytische—kunnen door waarnemingen

weerlegd worden.•  Welke uitspraak je opgeeft bij een falsificatie, staat niet vast, en is uiteindelijk een

•  pragmatische keuze. (gooi geen oude schoenen weg voordat je nieuwe hebt…)

Duhem:

•  Elke toets van hypothese (H1) vergt achtergrondkennis (H2, H3, H4) in de vorm van

zoeklicht theorieën en theorie die ‘embedded’ is in meetinstrumenten

•  Als H1 gefalsifieerd wordt, betreft dat dan echt alleen H1, of wellicht ook H2, H3, en H4?•  Conclusie: we toetsen nooit een enkele hypothese maar altijd een geheel van uitspraken

die tezamen een theoretisch (of conceptueel) kader vormen.

 Extensie: de klasse van fenomenen waarnaar een begrip verwijst

vb: de verzameling van alle bestaande raven

Page 9: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 9/13

 

9

 Intensie:

de conjunctie van algemene eigenschappen die tezamen een begrip definiëren.

vb: raaf = een (1) alles-etende, (2) zwarte, (3) kraaiachtige zangvogel

Wetenschapsbeeld en Waarheidstheorie

•  Logisch-positivisme: correspondentie theorie van waarheid

•  Standaardbeeld: correspondentie en coherentie theorie van waarheid•  Kritische rationalisme: Popper zegt zelf: correspondentietheorie

•  Kuhn: consensustheorie van waarheid

•  Quine-Duhem: pragmatisch waarheidsbegrip

Conclusies

T.a.v. het ideaal van de positieve wetenschap•  Zeggen dat wetenschap uitsluitend ware kennis nastreeft is problematisch

•  Zeggen dat wetenschap uitsluitend uitsluitend gebaseerd is op feiten is zo mogelijk nogproblematischer

•  Theorie en theoretische begrippen zijn onontkoombaar•  Theorieën en begrippen zijn nooit helemaal op feiten (of op logica) gebaseerd

•  Metafysica en ontologie zijn onvermijdelijk en onverminderd actueel!•  Belang en doel van wetenschapsbeoefening ook relevant bij theoriekeuze!

College 7:

 Epistemologie 

Verklaren Begrijpen

HolismeSociale systemen enfuncties

Sociale betekenistheorieOntologie 

IndividualismeRationele

keuzetheorie

Interpretatie van

redenen

Sociale systemen?

•  methodologisch individualisme–  economie

–  speltheorie

•  sociale feiten / sociaal holisme?•  Durkheim: alleen sociale feiten verklaren sociale feiten

–  criminaliteit: integratieve functie–  zelfmoord: anomie

College 8:

Methodologisch individualisme•  Ontologisch individualisme:

–  Alleen individuele agenten bestaan echt. Sociale fenomenen zijn niets anders dan

de optelsom van het gedrag van individuen, en kunnen daartoe vollediggereduceerd worden.

•   Methodologisch individualisme:

Page 10: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 10/13

 

10

–  Er bestaan misschien wel degelijk sociale fenomenen, maar we mogen die alleen

verklaren uit het gedrag en de keuzes van individuele agenten.

Rationele agenten:•  hebben een complete en consistente ordening van preferenties, bijv:

–  alle handelingsopties in preferentie ordening

–  transitiviteit: als a > b en b > c dan a > c•  beschikken over alle relevante informatie

–  alle relevante kennis

–  alle relevante condities•  en een perfect en altijd functionerende computer

Twee vormen van rationaliteit•  Parametrische rationaliteit

–  Een vorm van rationaliteit waarbij de keuzes van andere agenten als vaststaandegegevens worden (parameters) beschouwd.

•  Strategische rationaliteit–  Een vorm van rationaliteit waarbij je probeert te anticiperen op de rationele keuzes

van andere agenten, die ook op hun beurt weer proberen te anticiperen op jouwrationele keuzes (interdependente keuze).

De “differential direction of fit” van positieve en normatieve theorie•  Positieve theorie:

–  bron van verwachtingen over hoe de wereld feitelijk is. Als er een discrepantie is

tussen verwachtingen en de wereld die we waarnemen, stellen we onze

verwachtingen (en dus ook de theorie) bij.•   Normatieve theorie:

–  bron van verwachtingen over hoe de wereld zou moeten zijn. Als er eendiscrepantie is tussen verwachtingen en de wereld die we waarnemen, stellen we

van alles in het werk om de wereld te veranderen.

College 9:

2 uitwerkingen van rationele keuzetheorie:1.  speltheorie

•  verklaren instituties en conventies

•  ontwerpen instituties en conventies2.  agency theorie

•  verklaren van organisationele en institutionele fenomenen

•  ontwerp corporate governance mechanismen

Agency theorie•  Eigendomsrecht:

–  residual claim rights

–  residual control rights•  Scheiding van zeggenschap en ‘exposure’

–  politici vs. kiezers

–  eigenaar vs. automonteur

Page 11: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 11/13

 

11

•  Asymmetrische informatie

–  doctor vs. patiënt

•  Agency kosten

–  bonding costs (e.g. prestatie beloning)–  monitoring costs (accounting fees)

–  residual loss (empire building)

Corporate governance:

•  Hoe krijgen investeerders ‘return on (sunk) investments’?

•  ‘Separation of ownership and control’•  managers vs. aandeelhouders

•  managers & aandeelhouders vs. crediteuren (als faillissement dreigt)

•  Corporate governance mechanismen:1.  monitoring (board, external watchdogs)

2.  incentive alignment schemes (e.g. performance pay)3.  market for corporate control (overnames, corporate raiders)

•  Assumptie: managers zijn zelfzuchtige roofridders•  Doel: ontwerp mechanismen om aandeelhoudersbelang veilig te stellen

•  ‘performance pay’ (opties, bonussen, aandelen)•  maakt managers

1.  zelfzuchtig als ze dat al niet waren

2.  nog zelfzuchtiger dan ze al waren•  Fraude en boekhoudschandalen

•  Les 1: je krijgt het gedrag wat je beloont!

1.  ‘goal validity’

2.  ‘goal displacement’•  Les 2: mensen passen zich aan hun omgeving aan

1.  selectie2.  andere gedragsdisposities (zelfzuchtiger)

Rationele keuzetheorie: een evaluatie•  onwaarachtige gedragsveronderstellingen

–  agenten feitelijk niet erg rationeel (behavioral theory)

•  risico van self-fulfilling prophecy –  voorzover agenten niet zelfzuchtig zijn worden ze het wel door:

•  selectie (door omgeving)

•  aanpassing strategie (aan omgeving)•  Wat verklaart rationele keuzetheorie nu eigenlijk?

–  ontstaan, voortbestaan of ‘resilience’ van instituties?

–  is normatieve ambitie compatibel met verklarende?

•  doet geen recht aan fenomenologische complexiteit van gedrag

College 10:

Kaldor-Hicks efficiëntie: is a type of economic efficiency that captures some of the intuitive

appeal of Pareto efficiency, while having less stringent criteria and therefore being applicable in

more circumstances.

Page 12: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 12/13

 

12

Verklaren vs. begrijpen

•  Verklaren:

–  onderzoeker neemt toeschouwers of 3e persoons perspectief in

–  behaviorisme: bestuderen alleen de oorzaken en gevolgen van gedrag •  Begrijpen:

–  onderzoeker neemt deelnemers of 1e persoon’s perspectief in

–  hermeneutiek (ook wel: fenomenologie): interpretatie van bedoelingen / intentiesvan handelingen

Intentionele verklaringen•  verklaren handelingen (i.p.v. gedrag) uit de bedoelingen of intenties van actoren

•  intentie: een (mentale) gerichtheid op iets

–  intentie in het heden; e.g. ‘Pietje heeft nu de intentie zijn cornflakes op te eten’–  object van intentie—dat wat Pietje wil bereiken—kan in de toekomst zijn

•  Hermeneutisch uitgangspunt: we kunnen zeggen: ‘Klaasje doet het tentamenwetenschapsleer’ uitsluitend als Klaasje zelf het concept tentamen doen beheerst.

•  Betekent niet dat jouw eigen betekenis ook wetenschappelijk valide is (vb: regendans)•  Vragen:

–  in hoeverre zijn intenties oorzaken van handelingen? (bijvoorbeeld onbedoeldegevolgen)

–  zijn intenties subjectief of intersubjectief (sociale betekenistheorie)?

College 12:

Wetenschap en Waarheid……?

•  Logisch-positivisme: correspondentie theorie van waarheid•  Standaardbeeld: correspondentie en coherentie theorie van waarheid

•  Kritische rationalisme: Popper zegt zelf: correspondentietheorie•  Kuhn: consensustheorie van waarheid

•  Quine-Duhem: pragmatisch waarheidsbegrip

Het ideaal van de positieve wetenschap ?

•  Zeggen dat wetenschap uitsluitend ware kennis nastreeft is problematisch

•  Zeggen dat wetenschap uitsluitend gebaseerd is op feiten is zo mogelijk nogproblematischer

•  Theorie en theoretische begrippen zijn onontkoombaar

•  Theorieën en begrippen zijn nooit helemaal op feiten (of op logica) gebaseerd•  Metafysica en ontologie zijn onvermijdelijk en onverminderd actueel!

•  Belang en doel van wetenschapsbeoefening ook relevant bij theoriekeuze!

Mijn eigen visie:1.  Synthetisch analytisch: management wetenschap behelst analyse van: feiten & theorieën

& begrippen & methoden & waarden & normen

2.   Methodologisch oecumenisme: Uiteindelijk gaat het om de vraag welke goede redenen jekunt aandragen voor een bepaalde positie die je inneemt

3.   Academisch liberalisme: wetenschap gedijt alleen in relatieve vrijheid en openheid.

Page 13: We Tens Chaps Leer

5/11/2018 We Tens Chaps Leer - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/we-tens-chaps-leer 13/13

 

13

4.  Pragmatisch realisme: wetenschap is onlosmakelijk verbonden met—en onderdeel van—

de ‘rest van de wereld’.