สวนท ๑ขอมลทวไป

1. ประวตความเปนมาของหมบานบานสวายสอ ตงมาแลวประมาณ ๘๐- ๙๐ ป เมอประมาณ พ.ศ. ๒๔๗๖

โดยมพอลม โอโลรมย มาอยคนแรกของมลบาน พอลมเดมอยบานสะแกโพรง มากอนเลย ยายมาตงถนฐานบรเวณน เพราะบรเวณนมความอดมสมบรณเปนอยางมาก มกง หอย ปปลา สตวปามากมาย มหนองนำาทสามารถอปโภค บรโภคไดตลอดป เหมาะสำาหรบการเพาะปลกเปนอยางยงและมพอยนต มาเปนครอบครวทสอง ในปเดยวกน ปตอมาพอสงข พวงพนธ จงมาอาศยเปนครอบครวทสาม เลยทำาใหบานสวายสอมทงภาษาเขมรและภาษาลาว อยรวมกน เหตทไดทชอหมบาน วาบานสวายสอ บรเวณนมตนมะมวงขาว เปนจำานวนมาก สวายสอเปนภาษา เขมร คอ สวาย แปลวา มะมวง ซอหรอสอ แปลวา ขาว รวมกนเปน มะมวงขาว หรอสวายสอ วด ตงเมอ พ.ศ. ๒๔๙๙ โดยการบรจาคพนทรวมกนสราง โดยมพอเมา พอกาย โอโลรมยและพอปย สบศร มเนอท ๑๒ ไร และมหลวงพอคำาตา เปนเจาอาวาสเปนองคแรก

ผนำาทางราชการ มการแตงตงผนำาหมบาน เมอป พ.ศ. ๒๕๐๐

• ผใหญบานคนแรกของหมบาน คอ นายเภา ภรมย

• ผใหญบานคนท ๒ นายคำาม ประเสรฐศร (พ.ศ. ๒๕๑๒)

• ผใหญบานคนท ๓ นายรนทร ไชยเยชน (พ.ศ. ๒๕๑๓ ๒๕๔๔– )

• ผใหญบานคนท ๔ นายประเสรฐ บญรอด (พ.ศ.๒๕๔๕ ๒๕๕๕– )

• ผใหญบานคนท ๕ นายทองพน อนจตต ๑๑มถนายน ๒๕๕๕ ปจจบน–

2. สภาพทวไป1. บาน สวายสอ หมท 7 ตำาบลสะแกโพรง อำาเภอเมองบรรมย

จงหวดบรรมย เนอททงหมด ประมาณ 6,624 ไร แบงออกเปน* พนท เพอทอยอาศย 1,200 ไร* พนททำาการเกษตร (ทำานา ทำาสวน ทำาไร ) 5,400

ไร* พนทสาธารณะ 24 ไร

2. ทตง อยหางจากอำาเภอเมองบรรมย ระยะทาง 18 กโลเมตร และหางจากจงหวดบรรมย 18 กโลเมตร มอาณาเขตตดตอ ดงน

* ทศเหนอตดกบบานเกษตรบรณะ หมท 9 ตำาบลสะแกโพรง อำาเภอเมองบรรมย จงหวดบรรมย * ทศใตตดกบบานหนองปรอ-โคกเพชร หมท 18 ตำาบลสะแกโพรง อำาเภอเมองบรรมย บรรมย

* ทศตะวนออกตดกบอางเกบนำาหวยจระเขมาก ตำาบลเสมด อำาเภอเมองบรรมย บรรมย

* ทศตะวนตกตดกบบานโคกสะอาด หมท 8,23 ตำาบลสะแกโพรง อำาเภอเมองบรรมย บรรมย

3.ลกษณะภมประเทศและภมอากาศ

พนทสวนใหญเปนทราบ ลกษณะอากาศโดยทวไปเปนอากาศรอน จะม 3 ฤด คอ ฤดรอน ฤดฝน และฤดหนาว อากาศจะรอนจดประมาณ ๒ เดอน คอเดอนมนาคมและเมษายนของทกป มปรมาณฝนโดยเฉลยปานกลาง สวนหนาแลงนำาในหวยหนองคลองนำาตาง ๆ มปรมาณนำานอย

4.การคมนาคม เสนทางหลกบรรมย - นางรอง (ทางหลวงหมายเลข 218)

5.จำานวนครวเรอนทงหมด 139 ครวเรอน

6.จำานวนประชากร ทงหมด 440 คน แยกเปน ชาย 227 คน หญง 213 คน

7. ขอมลทางเศรษฐกจ และอาชพ* อาชพทำาการเกษตร จำานวน 98 ครวเรอน* อาชพเลยงสตว จำานวน 19 ครวเรอน* อาชพรบจาง จำานวน 18 ครวเรอน* อาชพรบราชการ จำานวน 2 ครวเรอน

8. รายไดของประชากร* รายไดเฉลย 64,763.82 บาท/คน/ป (ขอมล จปฐ. ป

2560)9. ขอมลสภาพทางสงคม วฒนธรรม ประเพณ และบรการขนพน

ฐานของชมชน* โรงเรยน จำานวน 1 แหง* วด จำานวน ๑ แหง* โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพประจำาตำาบล จำานวน 2

แหง* ประเพณสำาคญของชมชน ไดแก ประเพณรดนำาดำาหวขอ

พรผสงอายในวนสงกรานต ประเพณบญบงไฟ ประเพณบญเทศนมหาชาต ประเพณวนเขาพรรษา ประเพณวนออกพรรษา ประเพณวนลอยกระทง ประเพณรำาตรด ทำาบญกลางหมบาน บญบงไฟ10. ขอมลดานการปกครอง และกลม/องคกรในชมชน

* ขอมลกลม/องคกรดานเศรษฐกจชมชน(ไดแกกลมทมการระดมทนและบรหารเงนทน)

- กลมเกษตรกาวใหม ประธานกลม คอ นายหน ชยณรงค สมาชก จำานวน 17 คน จำานวนเงนทน 10,000 บาท

- กองทนหมบาน ประธานกลม ชอ นายหน ชยณรงค สมาชก จำานวน 53 คน จำานวนเงนกองทน 1,072,035 บาท

- กลมออมทรพยเพอการผลต ประธานกลมชอ นายออนสา ขนแกว สมาชก 53 คน เงนทน 19,000 บาท

- กลมฌาปนกจสงเคราะหหมบาน ประธานกลม ไดแก นายหน ชยณรงค สมาชก 53 คน เงนกองทน 60,000 บาท

- กลมขาวกลองหอมอนทรย ประธานกลม คอ นายทองพน อนจตต สมาชก จำานวน 37 คน เงนกองทน บาท

*อาสาสมครผประสานงานกองทนพฒนาบทบาทสตรหมบาน ชอ นางวสธดา นอยพรหม

*สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลไดแก 1.นายสทธศกด อนจตต 2.นายสำาเนยง พนารนทร

* อสม. ประธาน ชอ นายทองพน อนจตต* อาสาพฒนาชมชน ไดแก นางสกญญา ประสาททอง นาย

วรรณา ธรรมสาร นายอดม โปยทอง นายสมชาย ศรวลาลกษณ* ผนำาดานการเกษตร ไดแก นายสม ศรหาบตร นายทอง

พน อนจตต* ผนำาทางภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน

- เรอง การจกสาน ไดแก นายแวง จนทตร นายจนทร ปานเพชร

- เรอง วฒนธรรม ประเพณ ไดแก นายแวง จนทรตร11.ดานวฒนธรรม ภมปญญาทองถน

1.ภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน ดานยาสมนไพรแผนโบราณ นายคำาผาน วรฬพนธ

2.ภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน ดานการจกสาน นายจรญ พวงพนธ และ นายคำากอง สขรกษา

3.ภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน ดานการทำาบายศรสขวญ นางวสธดา นอยพรม นางออด ปะโปตนง

4.ภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน ดานการทอเสอกก ทอผาไหม นางเอยง อตมะ นางสณ แสนบางนางทองสข ตะระรมย นางสอง พนารนทร

5.ภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน ดานศาสนา วฒนธรรมประเพณ นายคำาผาน วรฬพนธ นายตา พวงสวสด นางดำา เสารแกว

6.ภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน ดานเกษตรผสมผสาน นางยอย พวงราช นายทองสข พวงพนธ

3.วสยทศนของหมบาน“บานสวายสอ รวมพฒนาสาธารณปโภคและสาธารณปการพนฐาน

ครบครน สงเสรมการมสวนรวมและกระบวนการเรยนรของประชาชนเพอใหครอบครวอบอน ชมชนเขมแขงพงตนเองได เศรษฐกจชมชนด สงแวดลอมยงยน” 4. พนธกจ

1.เปนแหลงสงเสรมและแลกเปลยนประสบการณ2.เปนหมบานตนแบบใหสามารถนำาไปปฏบตได3.เปนศนยกลางขอมลขาวสารของชมชนและภมปญญาทองถน4.เปนศนยกลางในการเรยนรการพฒนาทยงยน เพมรายไดและลด

รายจาย5.เปนศนยประสานงานและการบรณาการการทำางานของทกภาค

สวน 5. ยทธศาสตรการพฒนา

1.สงเสรมการดำาเนนชวตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง2.สงเสรมการทำาเกษตรอนทรยปลอดสารพษ3.พฒนาผลตภณฑชมชนใหมความโดดเดนและมเอกลกษณ4.สบสานภมปญญาทองถน

สวนท ๒

การพฒนาขาวอนทรยบานสวายสอ

๑.ความเปนมา/สภาพปญหา และวตถประสงคซงนำาไปสการรเรมดำาเนน โครงการกลมขาวอนทรยบานสวายสอ

บานสวายสอ หมท 7 ตำาบลสะแกโพรง อำาเภอเมองบรรมย จงหวดบรรมย ประชาชนสวนใหญมอาชพหลกคอการทำานา ซงในแตละปจะไดผลผลตขาวหอมมะลปละกวา 200 ตน ซงเปนพนทปลกขาวบนดนจากภเขาไฟอกพนทหนง ปญหาของประชาชนทประกอบอาชพทำานาจะมลกษณะเหมอนกนคอ ราคาของผลผลตจะขายไดราคาตกตำา ผลผลตไมมคณภาพ ไมมอำานาจในการตอรองราคา อกทงยงมตนทนในการผลตสง และมการใชสารเคมในการเพาะปลก ดวยสภาพปญหาดงกลาวประชาชนและภาครฐไดมการสงเสรมและสนบสนนใหเกษตรกรมการรวมกลมกนเปนกลมอาชพ และไดสนบสนนใหมการผลตเพอเพมมลคาการผลตขาวอนทรยเตมพนท ไดพฒนาผลตภณฑของกลม ขาวอนทรย ระดบ “ 4 ดาว ซงมาจากความมงมนและความตงใจของชมชนทตองการสราง”โอกาสและเพมมลคาของสนคาเกษตรกร ประกอบกบพนทบานสวายสอเปนพนทชมนำา กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และองคการสวนสตวไดทำาการวจยวเคราะหสภาพแวดลอม ปรากฏวามความเหมาะสมในการปลอยนกกระเรยนพนธไทยใหอยในธรรมชาตโดยไมเปนอนตรายกบนกกระเรยน ซงเปนทเดยวในประเทศไทยทประสบความสำาเรจ และสถานทใกลเคยงนเปนทรวมของนกนานาชนด ทอาศยอยกบประชาชนอยางเกอกลกน มนกทองเทยวเชงอนรกษ ฯ เขาไปดนก ถายรปนก เรยนรวถนกกระเรยนเพมมากขน เปนโอกาสของชมชนการพฒนายกระดบสนคาชมชน ขาวอนทรยวถพนถนเพอการทองเทยวเชงอนรกษ“ ”

2.แนวคดทใชในการพฒนาดำาเนนงานโครงการกลมขาวอนทรยบานสวายสอ

1. หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ขนแรก ตองยดหลก "พงตนเอง"  คอ พยายามพงตนเองใหไดกอน ในแตละครอบครวมการบรหารจดการอยางพอด ประหยดไมฟมเฟอย   สมาชกในครอบครวแตละคนตองรจกตนเอง  เชน  ขอมล รายรบ-รายจาย ในครอบครวของตนเอง  สามารถรกษาระดบการใชจายของตน ไมใหเปนหน และรจกดงศกยภาพในตวเองในเรองของปจจยสใหไดในระดบหนง       การพฒนาตนเองใหสามารถ "อยไดอยางพอเพยง" คอ ดำาเนนชวตโดยยด หลกทางสายกลางใหอยไดอยางสมดล คอมความสขทแท  ไมใหรสกขาดแคลน จนตองเบยดเบยนตนเอง หรอดำาเนนชวตอยางเกนพอด จนตองเบยดเบยนผอน หรอเบยดเบยนสงแวดลอม โดย ยดหลกการพงตนเอง ในองคประกอบ 5 ดาน คอ

ดานจตใจ- ตองเขมแขง สามารถพง

ตนเองได - มจตสำานกทด - เอออาทร ประนประนอม - นกถงผลประโยชนสวนรวม

เปนหลก ดานสงคม

- ชวยเหลอเกอกลกน

- รรกสามคค - สรางความเขมแขงใหครอบครวและชมชน

ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม- รจกใชและจดการอยางชาญฉลาดและรอบคอบ - เลอกใชทรพยากรทมอยใหเกดความยงยนอยางสงสด

ดานเทคโนโลย- รจกใชเทคโนโลยทเหมาะสมสอดคลองตอความ

ตองการและสภาพแวดลอม - พฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาชาวบานของเราเอง

กอน ดานเศรษฐกจ

- กอใหเกดประโยชนกบคนหมมาก- เพมรายได ลดรายจาย ดำารงชวตอยางพอควร - พออย พอกนสมควรตามอตภาพ และฐานะของตน

2. แผนชมชน โดยการใชกระบวนการแผนชมชน เพอคนหาศกยภาพและความตองการทแทจรงของชมชน โดยการประสานงานและบรณาการการทำางานรวมกน เพอใหคนในชมชนเพอการเปลยนแปลง ดงน

๑. คนในชมชนไดแลกเปลยนเรยนรรวมกน๒. คนในชมชนไดเหนขอเดน ขอด โอกาสและขอจำากดของชมชน๓. คนในชมชนมชองทางในการแกไขปญหาของชมชนไดอยางเหมาะสม๔. คนในชมชนสามารถกำาหนดกจกรรมทตอบสนองความตองการของชมชนได๕. คนในชมชนคดเปนและกลาทจะตดสนใจดวยตนเองได๖. ชมชนสามารถวางแผนจดการกบทรพยากรหรอทนในชมชน

๗. คนในชมชนไดรบผลประโยชนรวมกนอยางทวถงและเทาเทยม๘. ความรวมมอกนของคนในชมชนจะกอใหเกดทศนคตทด เอออาทรตอกนได๙. ปลกฝงทศนคต คานยมทดใหกบลกหลาน๑๐. สามารถหาแนวรวมในการทำางานเพอพฒนาชมชนทองถนของตนเองได

3. การบรหารจดการแบบบรณาการ เปนการดงศกยภาพ ความรวมมอจากภาคเครอขายทกภาคสวนทงในเชงภารกจและพนท การดำาเนนงานของกลมขาวอนทรยบานสวายสอมการทำางานแบบบรณาการวมกบหนวยงานภาครฐดงน

1.สำานกงานเกษตรจงหวดบรรมย เปนหนวยงานสนบสนนในระดบตนนำา สนบสนนกระบวนการเพาะปลก เทคนควธการ การลดตนทนในการผลตการเขาถงปจจยการผลต การสรางกระแสขาวอนทรย การขอรบรองมาตรฐานเกษตรอนทรย (GMP)

2.สำานกงานสาธารสขจงหวดบรรมย เปนหนวยงานสนบสนนในระดบตนนำา ทใหความรเกษตรกรการผลตอาหารทปลอดภย ปลอดสารพษ และสขภาพเกษตรกร

3.องคการบรหารสวนตำาบลสะแกโพรง เปนหนวยงานสนบสนนกระบวนการในระดบตนนำากระบวนกรผลต กลางนำา การเขาถงปจจยการผลต การรวมกลม การพฒนากลม การแปรรป ฯลฯ ปลายนำา การตลาด

4.สำานกงานอตสาหกรรมจงหวดบรรมย สนบสนนในกระบวนการกลางนำา ขอรบมาตรฐานสนคา ผลตภณฑ

5.สำานกงานพาณชยจงหวดบรรมย สนบสนนในกระบวนการกลางนำา การขอจด GI ปลายนำาการตลาดระดบบนตางประเทศ

6.สำานกงานพฒนาชมชนจงหวดบรรมย สนบสนนในกระบวนการกลางนำา เปนการรวมกลม การลงทะเบยน OTOP การพฒนาผลตภณฑ การพฒนาผลตภณฑเครอขาย KBO การตลาดพนฐาน

7.บรษทประชารฐรกสามคคบรรมย (วสาหกจเพอสงคม) จำากด สนบสนนการขยายผล ตอยอดผลตภณฑ และการตลาด

8.มหาวทยาลยราชภฎบรรมย สนบสนนขอมลและรายงานการวจย เพอการพฒนาสนคา

9.กรมการขาว สนบสนนกระบวนการผลต การแปรรป และการพฒนาสนคาขาว

10.กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สนบสนนการผลตขาวและการเกษตรอนทรยและงานวจย

11.องคการสวนสตว ทำาการวจยนกกระเรยนพนธไทย และการตดตามพฒนาการนกกระเรยนในพนท

4. การบรหารงานแบบมงผลสมฤทธ เปนวธการในการปรบปรงการบรหารใหเกดประสทธผล และโปรงใสสามารถตรวจสอบได โดยทสมาชกกลมเขามามสวนรวมในการกำาหนดเปาหมาย ประเมนความเสยง กำากบตดตามกระบวนการดำาเนนงานเพอการบรรลผล โดยคำานงถงความคมคาในการดำาเนนงาน

5. การทำางานแบบมสวนรวม ใชหลก ๕ รวม ไดแก รวมวเคราะห รวมตดสนใจ รวมวางแผน รวมดำาเนนการ และรวมรบผลประโยชน โดยการยดประชาชนเปนหลก

6. การพฒนาสความยงยน โดยเนนการพงตนเอง และการเรยนรเพอสรางปญญา

7. การพฒนายกระดบสนคา OTOP

3. ผมสวนไดสวนเสยทเกยวของในการดำาเนนโครงการกลมขาวอนทรยบานสวายสอ

การดำาเนนโครงการกลมขาวอนทรยบานสวายสอมผมสวนไดสวนเสยทเกยวของดงน

1.ผมสวนไดเสยโดยตรง คอเกษตรกรทเปนสมาชกผผลตขาวอนทรย จำานวน ๓๕ ราย

2.ผมสวนไดเสยรองคอเกษตรกรผปลกขาวหอมมะลในพนทใกลเคยง จำานวน 520 ราย

3.ผมสวนไดสวนเสยหลก คอคณะกรรมการบรหารและสมาชกกลมขาวอนทรยบานสวายสอ

4. รปแบบหรอวธการหรอขนตอนการดำาเนนงานทใชในการขบเคลอนหรอดำาเนนโครงการแนวทางการขบเคลอน

กลมขาวอนทรยบานสวายสอ

เรยนร

ตนเอง

ประชาชนมคณภาพชวตทด ม

ความสข

-เวทเรยนรตนเอง-วเคราะหชมชน-สงเคราะห-แผนชมชน-พฒนาคน

หลกเศรษฐกจพอเพยง/การมสวนรวม

ของประชาชน

พฒนากลม-พฒนาผลตภณฑ-การรบรองมาตรฐานผลตภณฑ-การตรวจสอบการผลต-ศกษาหาความรเพมเตม-พฒนาสมาชก

การบรหา

รจดกา

ร-สรางเครอขายดารผลต/การตลาด-แสวงหาภาคการพฒนา-การมสวนรวมทกภาคสวน-การทำางานเปนทม-การบรณาการทำางาน

การตลาด-ประชาสมพนธทกชองทาง-สรางแบรนดสนคา-OTOP-พฒนาตอยอดผลตภณฑ

เชงเศรษฐกจ-ครวเรอนมรายไดเพมขน-การทองเทยวโดยชมชนเชงสงคม-แบงปน-สามคค มสวนรวม-สขภาพด-อนรกษทรพยากรฯ

กระบวนการขนตอนการดำาเนนงานโครงการของกลมขาวอนทรยบานสวายสอ ไดใชแนวคดกระบวนการแผนชมชนในการดำาเนนงาน โดยมเปาหมายใหประชาชนมคณภาพชวตทด มความสข โดยมกระบวนการดำาเนนการ ดงน

1.การเรยนรตนเอง๑.๑ การจดทำาเวทการเรยนรตนเอง วเคราะหชมชนเชงลกใน

ทกมตเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม คณภาพชวต การเมอง ความสงบเรยบรอยและการจดการชมชน

๑.2 สงเคราะหขอมล ปญหาทสำาคญเรงดวนทมผลกระทบตอประชาชนกรณทเปนวถหลกและกระทบในวงกวาง โดยเลอกฐานเศรษฐกจ

๑.3 จดทำาแผนชมชนตามความตองการของชมชน๒. การพฒนากลม/องคกร

๒.๑ จดทำาแผนการพฒนากลม/องคกร๒.๒ ปฏบตการเพอการพฒนายกระดบเศรษฐกจชมชน โดยใช

แนวคดการพฒนายกระดบสนคา OTOP

๒.๓ การพฒนาการผลตขาว เพอใหไดผลผลตทสง รวมถงการพฒนาการจดทำาปยอนทรย

๒.๔ การตรวจสอบการผลต ตามแนวทางการผลตเกษตรอนทรย

๒.๕ การรบรองมาตรฐานผลตภณฑ โดยพฒนากระบวนการผลตและประสานหนวยงาน

เพอขอรบการรบรองมาตรฐานผลตภณฑ๒.๖ การศกษาขอมลเพมเตม โดยประสานกบหนวยงานท

เกยวของเพอพฒนาศกยภาพสมาชก ในดาน การบรหารจดการดานการเกษตรอนทรย การบรหารจดการกลม

๓. การบรหารจดการกลม/องคกร

๓.๑ เสรมสรางเครอขายการผลต/การตลาด ไดแก การขยายพนทการผลต การรบสมคร เชญชวนคนในชมชนเขารวมการดำาเนนการเกษตรอนทรย สรางเครอขายการตลาด โดยไดรบการสนบสนนจาก เครอขาย OTOP จงหวดบรรมย องคการสวนสตว และสวนราชการอนๆ

๓.๒ แสวงหาภาคการพฒนา ไดแก สวนราชการทเกยวของ ไดแก สำานกงานเกษตรจงหวดบรรมย องคการบรหารสวนตำาบลสะแกโพรง สำานกงานอตสาหกรรมจงหวดบรรมย สำานกงานพาณชยจงหวดบรรมย สำานกงานพฒนาชมชนจงหวดบรรมย บรษทประชารฐรกสามคคบรรมย มหาวทยาลยราชภฏบรรมย กรมการคาขาว ศนยวจยขาวพมาย องคการสวนสตว

๓.๓ การบรณาการแผนปฏบตการกบภาค ๓.๔ สงเสรมการมสวนรวม และการทำางานเปนทม ของสมาชก

ภายในกลม5. การสงเสรมการตลาด

๕.๑ การประชาสมพนธ เชน เผยแพรผานระบบอนเตอรเนท โทรทศน(ผานรายการตางๆ)

การรวมการจำาหนายสนคาในโอกาสตางๆ๕.๒ การสรางแบรนดสนคา ใหไดรบการยอมรบ โดยคำานงถง

ความซอสตยตอลกคา การสรางเครองหมายทางการคาทเปนเอกลกษณ

๕.๓ การตลาดผานชองทางการจำาหนายสนคา OTOP โดยรวมกบเครอขายผจำาหนายสนคา

OTOP จงหวดบรรมย จำาหนายสนคาในโอกาสตางๆ และประชาสมพนธผลตภณฑ

๕.๔ การพฒนาตอยอดผลตภณฑ โดยรวมมอกบบรษทประชารฐรกสามคคบรรมย พฒนา

ผลตภณฑจากขาวรปแบบตางๆ และการบรรจภณฑ

6. การตดตาม ประเมนผล โดยการมสวนรวมกบประชาชนผมสวนไดเสย

๕. บทบาทของแตละภาคสวนทเขามามสวนรวมดำาเนนงานอยางชดเจน โดยอธบายใหเหนบทบาทของหนวยงานภาครฐดวยวา มบทบาทอยางไรในการขบเคลอนหรอดำาเนนโครงการ

การขบเคลอนการดำาเนนงานของกลมขาวอนทรยบานสวายสอ มหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสงคมเขามามสวนรวม ดงน

1.สำานกงานเกษตรจงหวดบรรมย เปนหนวยงานทสนบสนนการเพาะปลก แนะนำาเทคนควธการ การลดตนทนในการผลต การขอรบมาตรฐานเกษตรอนทรย(Organic Thailand) มาตรฐานเกษตรอนทรยของประเทศไทย สำานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต มกอช– . (National Bureau of Agricultural Commodity and Food Standards – ACFS)   ซงเปนหนวยงานภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนผจดทำาขน โดยคณะกรรมการมาตรฐานสนคาเกษตรไดมมตเหนชอบ และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณไดอนมตใหมาตรฐานเกษตรอนทรยเปนมาตรฐานทวไป (ไมใชมาตรฐานบงคบ) รวมทงไดประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 28 ธนวาคม พ.ศ. 2552 โดยมตราสญลกษณผลตภณฑอนทรยประเทศไทย หรอ Organic Thailand เปนตรารบรอง

2.องคการบรหารสวนตำาบลสะแกโพรง เปนหนวยงานทสนบสนนในการเขาถงปจจยการผลต การรวมกลม การพฒนาและการแปรรป

3.สำานกงานอตสาหกรรมจงหวดบรรมย เปนหนวยงานทใหคำาแนะนำา ขนตอนวธการการขอรบมาตรฐานสนคาของผลตภณฑ

4.สำานกงานพาณชยจงหวดบรรมย เปนหนวยงานทสนบสนนในการขอจด GI การตลาดระดบบน ตางประเทศ

5.สำานกงานพฒนาชมชนจงหวดบรรมย เปนหนวยงานทสงเสรมใหมการจดตงกลมอาชพ การลงทะเบยน OTOP เพอคดสรร การพฒนารปแบบและผลตภณฑ ผลการคดสรร OTOP ป......... ไดระดบ ๔ ดาว การตลาดพนฐาน ไดแก การจำาหนายตลาดนด

เซาะกราว OTOP City , OTOP Midyear , OTOP ภมภาค

6.บรษทประชารฐรกสามคคบรรมย (วสาหกจเพอสงคม) จำากด สงเสรมและสนบสนนการขยายผลเพอตอยอดผลตภณฑ และการตลาด

7.มหาวทยาลยราชภฏบรรมย สนบสนนขอมลและรายงานการวจยเพอการพฒนาสนคา

8.กรมการขาว สนบสนนกระบวนการผลต การแปรรป และการพฒนาสนคาขาว เชนการปลกขาวมะลนล โดยทมวจยขาว กรมการขาว เปนผใหคำาแนะนำาและสนบสนน

9.องคการสวนสตว ทำาการวจยนกกระเรยนพนธไทย และตดตามพฒนาการนกกระเรยนในพนท

๖. รปแบบทเกดจากการสงเคราะหการดำาเนนการ

1.การพฒนาองคกรชมชนทเขมแขงและมการพฒนาไดอยางตอเนองผนำาชมชนและ

คนในชมชนจะตองเขมแขง มความพรอมในการพฒนา ดงนนในการพฒนาชมชนนนจงตองพฒนาผนำาและคนในชมชนใหมความพรอมทจะรบการเปลยนแปลง ดงน

๑.๑ องคกรทมชวต หมายถง องคกรทยอมรบการเปลยนแปลง เปดโลก ไมขงตวเองอยในความคดเดมๆ ไมมกำาแพง ไมมอตตา ไมบาอำานาจ ไมบาพลง โดยมขนตอนการพฒนาดงน

แนวคดการพฒนากลมขาวอนทรยบานสวายสอ

กลมขาว

อนทรยบานสวาบสอ

รวมวเครา

ะห รวมตดสน

ใจรวมวางแผน

การพฒนาองคกร

องคกรทมชวต“ยอมรบการเปลยนแปลง เปดโลก ไมขงตวเองอยใน

ความคดเดมๆ ไมมกำาแพง

ไมมอตตา ไมบาอำานาจ ไมบา

พลง”

องคกรแหงการเรยนร

มการแกไขปญหาอยาง

เปนระบบ มการทดลองปฏบต มการเรยนร

จากบทเรยนในอดต มการ

เรยนรจากผอน ถายทอดความร

โดยการทำา

กระบวนกา

รวเครา

ะห-สงเคราะหขอมลชมชน

แผน

ชมชน

แผนพฒนากลม/

องคกรองคกรทรบผด

ชอบตอสงแวดลอม

ไมใชผลตภณฑททำาลายสง

แวดลอม, ลดปรมาณวสดสน

เปลองดวยการนำากลบมาใช

ใหม

การพฒนา/การผลต

ผลตภณฑการ

บรหารจดการ

กลม/การตลาด

การอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาต

/สงแวดลอม

สนง.เกษตรจงหวด/

อำาเภอ,กรมการขาว/

ศนยวจยขาวพมาย,ธนาคา

ร ธกส./ม.ราชภ

ฎบรรมย

สนง.พฒนาชมชน

จงหวด/อำาเภอ,บ.ประ

ชารฐฯบรรมย,อบต.

สะแกโพรง,สนง.สา

ธารณสข

พฒนาทดน,องคการสวน

สตว

บานสวาบสอ

รวมวเคราะห รวม

ตดสนใจรวม

วางแผน

รวมปฏบ

ต

รวมรบผล

ประโยชนประชาช

นมคณภาพชวตทดมความ

สขหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง / หลก

การมสวนรวมของชมชน

บานสวาย

๑) มการแบงหนาทการทำางานของคนในทมงาน๒) ทำางานเปนทม๓) ผนำามความใกลชดกบทมงาน๔) สรางบรรยากาศทดในการทำางานรวมกน๕) มการตดตอสอสารทด ไมพดสอเสยด ใหราย นนทา

๑.๒ องคกรแหงการเรยนร คอการพฒนาองคกรใหสามารถแกไขปญหาไดอยางเปนระบบ โดยมขนตอน ดงน

๑) สงเสรมใหมการเรยนร เปนลกโซ ไมสนสด เชน การตงคำาถามในการทำางานวาทำาแลวจะไดอะไร จะกระทบกบอะไร เปนตน

๒) มการกำาหนดทศทางการดำาเนนงานรวมกน๓) การวางแผนรวมกน๔) เรยนรรวมกน และคดอยางเปนระบบ๕) มการสอนแนะงานกนเองภายในกลม๖) ถายทอดความรโดยการปฏบต ๗) มการทดลองปฏบต มการเรยนรจากบทเรยนในอดต มการ

เรยนรจากผอน๑.๓ องคกรทรบผดชอบตอสงแวดลอม

๑) ไมใชผลตภณฑททำาลายสงแวดลอม เชน สารเคม ยาฆาแมลง

๒) ลดปรมาณการใชวสดสนเปลอง โดยการนำากลบมาใชใหม ๒. กระบวนการแผนชมชน

การจดทำาเวทการเรยนรตนเอง วเคราะหชมชนเชงลกในทกมตเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม คณภาพชวต การเมอง ความสงบเรยบรอยและการจดการชมชน

สงเคราะหขอมล ปญหาทสำาคญเรงดวนทมผลกระทบตอประชาชนกรณทเปนวถหลกและกระทบในวงกวาง โดยเลอกฐานเศรษฐกจ

กำาหนดทศทางและแนวทางการพฒนาชมชน โดยคนในชมชนเอง ๓. การพฒนากลม/องคกร

๓.๑ การพฒนาผลตภณฑ๓.๑.๑ จดทำาแผนการพฒนากลม/องคกร๓.๑.๒ ปฏบตการเพอการพฒนายกระดบเศรษฐกจชมชน โดย

ใชแนวคดการพฒนายกระดบสนคา OTOP

๓.๑.๓ การพฒนาการผลตขาว เพอใหไดผลผลตทสง รวมถงการพฒนาการจดทำาปยอนทรย

๓.๑.๔ การตรวจสอบการผลต ตามแนวทางการผลตเกษตรอนทรย

๓.๑.๕ การรบรองมาตรฐานผลตภณฑ โดยพฒนากระบวนการผลตและประสานหนวยงาน

เพอขอรบการรบรองมาตรฐานผลตภณฑ๓.๑.๖ การศกษาขอมลเพมเตม โดยประสานกบหนวยงานท

เกยวของเพอพฒนาศกยภาพสมาชก ในดาน การบรหารจดการดานการเกษตรอนทรย การบรหารจดการกลม

หนวยงานราชการทใหการสนบสนน ไดแก สำานกงานเกษตรจงหวด/อำาเภอ กรมการขาว ศนยวจยขาวพมาย ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย

๓.๒ การบรหารจดการ และการตลาด๓.๒.๑ เสรมสรางเครอขายการผลต/การตลาด ไดแก การ

ขยายพนทการผลต การรบสมคร เชญชวนคนในชมชนเขารวมการดำาเนนการเกษตรอนทรย สรางเครอขายการตลาด โดยไดรบการสนบสนนจาก เครอขาย OTOP จงหวดบรรมย องคการสวนสตว และสวนราชการอนๆ

๓.๒.๒ แสวงหาภาคการพฒนา ไดแก สวนราชการทเกยวของ ไดแก สำานกงานเกษตรจงหวดบรรมย องคการบรหารสวนตำาบลสะแกโพรง สำานกงานอตสาหกรรมจงหวดบรรมย สำานกงานพาณชยจงหวดบรรมย สำานกงานพฒนาชมชนจงหวดบรรมย บรษทประชารฐรกสามคค

บรรมย มหาวทยาลยราชภฏบรรมย กรมการคาขาว ศนยวจยขาวพมาย องคการสวนสตว

๓.๒.๓ การบรณาการแผนปฏบตการกบภาค ๓.๒.๔ สงเสรมการมสวนรวม และการทำางานเปนทม ของ

สมาชกภายในกลม๓.๒.๕ การประชาสมพนธ เชน เผยแพรผานระบบอนเตอรเนท

โทรทศน(ผานรายการตางๆ) การรวมการจำาหนายสนคาในโอกาสตางๆ

๓.๒.๖ การสรางแบรนดสนคา ใหไดรบการยอมรบ โดยคำานงถงความซอสตยตอลกคา

การสรางเครองหมายทางการคาทเปนเอกลกษณ ๓.๒.๗ การตลาดผานชองทางการจำาหนายสนคา OTOP โดย

รวมกบเครอขายผจำาหนายสนคา OTOP จงหวดบรรมย จำาหนายสนคาในโอกาสตางๆ และประชาสมพนธผลตภณฑ

๓.๒.๘ การพฒนาตอยอดผลตภณฑ โดยรวมมอกบบรษทประชารฐรกสามคคบรรมย พฒนา

ผลตภณฑจากขาวรปแบบตางๆ และการบรรจภณฑภาคการพฒนา ประกอบดวย สำานกงานพฒนาชมชนจงหวด/อำาเภอ

องคการบรหารสวนตำาบลสะแกโพรง บรษทประชารฐรกสามคคบรรมย๓.๓ การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

การสรางจตสำานกการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และรณรงคลดการใชสารเคมอยางตอเนอง สงเสรมการใชปยอนทรยชวภาพ

เครองชวดการทำาการเกษตรอนทรยอยางหนงของบานสวายสอ คอ องคการสวนสตว ไดนำานกกระเรยน ทดลองปลอยใหอยตามธรรมชาต ซงนกกระเรยนสามารถดำารงอยไดโดยไมอพยพไปถนอน และ

สามารถขยายพนธไดเองตามธรรมชาต ซงเปนเครองชวดไดอยางด เนองจากนกกระเรยนจะไมชอบอยในพนททใชสารเคมจำานวนมากนนเอง

ภาคการพฒนาทมสวนรวม ไดแก องคการสวนสตว พฒนาทดน ๔. การดำาเนนงานอยภายใตหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และหลกการมสวนรวมของชมชน ๔.๑ การนำาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนพนฐานในการดำาเนนงาน

การพฒนาตนเองใหสามารถ "อยไดอยางพอเพยง" คอ ดำาเนนชวตโดยยด หลกทางสายกลาง

ใหอยไดอยางสมดล คอมความสขทแท  ไมใหรสกขาดแคลน จนตองเบยดเบยนตนเอง หรอดำาเนนชวตอยางเกนพอด จนตองเบยดเบยนผอนหรอเบยดเบยนสงแวดลอม โดย ยดหลกการพงตนเอง ในองคประกอบ 5 ดาน

ดานจตใจ- ตองเขมแขง สามารถพงตนเองได - มจตสำานกทด - เอออาทร ประนประนอม - นกถงผลประโยชนสวนรวมเปนหลก

ดานสงคม- ชวยเหลอเกอกลกน- รรกสามคค - สรางความเขมแขงใหครอบครวและชมชน

ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม- รจกใชและจดการอยางชาญฉลาดและรอบคอบ - เลอกใชทรพยากรทมอยใหเกดความยงยนอยางสงสด

ดานเทคโนโลย- รจกใชเทคโนโลยทเหมาะสมสอดคลองตอความ

ตองการและสภาพแวดลอม

- พฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาชาวบานของเราเองกอน ดานเศรษฐกจ

- กอใหเกดประโยชนกบคนหมมาก- เพมรายได ลดรายจาย ดำารงชวตอยางพอควร - พออย พอกนสมควรตามอตภาพ และฐานะของตน

๔.๒ การทำางานแบบมสวนรวม ยดประชาชนเปนหลก โดยใชหลก ๕ รวม ใหชมชนมสวนรวมในทกขนตอน ไดแก

๑) รวมวเคราะห คอการวเคราะหชมชน ตนเอง วามปญหา หรอความตองการอยางไร

๒) รวมตดสนใจ ทจะดำาเนนการหรอไมดำาเนนการกจกรรมอะไรบาง

๓) รวมวางแผน หมายความรวมถงแผนชมชน แผนการดำาเนนงาน แผนการพฒนากลม/

องคกรตางๆ โดยการพงตนเองเปนหลก๔) รวมดำาเนนการ หรอรวมปฏบตงาน๕) รวมรบผลประโยชน

๕. จากการดำาเนนการตามแนวคดดงกลาว สามารถทำาใหสมาชกกลมขาวอนทรยบานสวายสอ มคณภาพชวตทด มความสข

๕.๑ เชงเศรษฐกจ สมาชกมรายไดเพมขน เพมมลคาสนคาเกษตร การจดการเชงธรกจ สรางธรกจจากภมปญญาของชมชน และสงเสรมการทองเทยวโดยชมชน

๕.๒ เชงสงคม มการแบงปนสสงคม สบสานภมปญญา เกดความสามคค ความรวมมอ สรางกระแสการรกสขภาพ การผลตเนนความปลอดภยของผบรโภค และเกดการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๗. สรปผลสำาเรจ/ประโยชนทไดรบจากการดำาเนนงาน และปญหา/อปสรรค รวมทงสรปปจจยทผลตอความสำาเรจในการดำาเนนโครงการ

ผลผลตโครงการ1)มกลมขาวภเขาไฟเปนสมาชก จำานวน ๓๕ ราย2)ผลตภณฑของกลม เชน ขาวขาวบรรจสญญากาศ ขาว

กลองบรรจสญญากาศ ขาวไรคเบอร ขาวหอมนล ประมาณปละ 30 ตน

3)ผลภณฑของกลม ระดบ 4 ดาว4) เกดทกษะในการบรหารจดการกลม เพอการการพฒนา

เศรษฐกจชมชนผลกระทบโครงการ

สามารถสรางการรบรใหกบประชาชน ทประสบปญหาในลกษณะเดยวกนใชเปนแนวทางในการแกไขปญหา และพฒนาอาชพเพอเพมพนมลคาสนคา

ปญหา/อปสรรค ในการดำาเนนงานโครงการ1)การเรยนรเพอสรางความเขมแขงของกลม ทำาไดยากตอง

เปลยนแปลงความคด วถชวตทเปนอย ทอาจเหนผลชา2)การบรณาการรวมกบภาค ไมสอดคลองกบความตองการ

และไมทนกบเวลาทตองดำาเนนงานปจจยความสำาเรจ โครงการ

1) เปนการแกไขปญหาทตรงความตองการของประชาชนมสวนไดเสยโดยตรง

2)การใหอำานาจการตดสนใจ และการปฏบตอยกบกรรมการและสมาชกกลม

3)การผนกกำาลงของภาคเกดขนอยางเปนกระบวนการ ทรวมดำาเนนการโดยใชตามแนวคดกระบวนการแผนชมชน

4)การสรางความแตกตางจากสนคาประเภทเดยวกน ภายใตชอแบรนดสนคา

5)ความตอเนองในการดำาเนนงานของกรรมการ สมาชกกลม และภาค