บทท5

แนวคด ทฤษฎภา วะผนำา ทฤษฎผนำาเชงสถานกา รณ

ทฤษฎภาวะผนำา (Leadership Theories)

สมยโบราณมนษยมความเชอวาการเปนผนำาเปนเรองของความ สามารถทเกดขนเฉพาะตระกล หรอเฉพาะบคคลและสบเชอสายกนได

บคลกและลกษณะของการเปนผนา เปนสงทมมาแตกำา เนดและ เปน

คณสมบตเฉพาะตว สามารถถายทอดทางพนธกรรมได ผทเกดในตระกล

ของผนำา ยอมจะตองม ลกษณะผนำาดวย

แนวคดเกยวกบผนำาเรมเปลยนแปลงไปตามยคสมย มการศกษา

และรวบรวมทฤษฎเกยวกบ ภาวะผนำา โดยแบงตามระยะการพฒนา ดงน

1. ทฤษฎคณลกษณะภาวะผนำา (Trait Theories)

2. ทฤษฎพฤตกรรมผนำา (Behavioral Theories)

3. ทฤษฎตามสถานการณ (Situational or Contingency Leadership Theories)4. ทฤษฎความเปนผนำาเชงปฏรป (Transformational Leadership Theories)

ทฤษฎตามสถานการณ (Situational or Contingency Leadership Theories)

ภาวะผนำาเปนกระบวนการทมความสลบซบซอนทเกดขนจากความ

สมพนธทางสงคม โดยม ผลกระทบมาจากปจจยแวดลอมตางๆซงเรยก

วาสถานการณ (Situation) ทประกอบดวยลกษณะของ ผใตบงคบ

บญชา ลกษณะของงานทตองปฏบต และธรรมชาตขององคการ ม

ทฤษฎภาวะผนำา หลาย ทฤษฎซงใหความสำาคญของสถานการณดงจะ

กลาวเปนตวอยางเพยง 3 ทฤษฎไดแก ทฤษฎสถานการณ ของเฮอรเซย

และบลานชารดทฤษฎสถานการณของเฟรดเลอรและทฤษฎวถทาง-เปา

หมายดงน

ทฤษฏภาวะผนำาตามสถานการณของเฮอรเซยและแบลนชารด

ทฤษฏนเรยกอกอยางหนงวาทฤษฏวงจรชวตมแนวคดพนฐานท

สำาคญคอสถานการณตางก น ยอมตองการแบบอยางผนำาทแตกตางกน

การเปนผนำาทมประสทธผลไดนนจำาเปนทผนำา จะตองปรบแบบ ภาวะผนำาของตนใหสอดคลองกบสถานการณตางๆเหลานน

เฮอรเซยและแบลนชารด (Hersey and Blanchard) ไดเสนอแนวคดเกยวกบภาวะผนำา ของ บคคลวา ผนำาแตละคนจะแสดงพฤตกรรมการนำาตอผตาม โดยการผสมผสานพฤตกรรม 2 ดานเขา ดวยกนดงตอไปน

1. พฤตกรรมทมงงาน เปนพฤตกรรมทผนำาแสดงออกตอผตามใน

แงการควบคม กำากบ กำา หนด หนาทบทบาทของผตาม

2. พฤตกรรมมงความสมพนธ เปนพฤตกรรมทผนำาแสดงออกตอ

ผตามในแงทสรางความ สมพนธภาพทดตอบคคล หรอ ภายในองคกร ความเปนกนเอง ใหการสนบสนนอำา นวยความสะดวก ใหความชวยเหลอเกอกลตอกน

ทฤษฏภาวะผนำาตามสถานการณของเฮอรเซยและแบลนชารด จดกลมคนไว4 กลมดงน

1. M1 (บวใตนา) เปนพวกไมคอยมความรความสามารถ ขาดความเตมใจในการทำางาน ไมคอย มความรบผดชอบวฒภาวะตาการบรหารคนกลมนตองใชแบบของการสงบอกทกอยาง2.M2(บวกลางนา)คนกลมนมวฒภาวะตาถงปานกลางมความรความ

สามารถไมมากนกแตมความเตม ใจในการทำางาน รบผดชอบงานเปนผทมนใจแตขาดความชำานาญ การบรหารคนกลมนตองใช แบบ การขายความคด3.M3(บวปรมนา)คนกลมนมวฒภาวะปานกลางถงสงทางานตามทผนำาตองการผนำา ตองมการสอสาร สองทางและรบฟงอยางสนใจเพอสนบสนนผตามใหพยายามใช ความสามารถทมอยใหการสนบสนนไม ออกคำา สง ผนำาและผตามรวมกนในการตดสนใจการบรหารคนกลมนเนนการทำางานแบบการมสวนรวม

4.M4(บวพนนำา)คนกลมนมวฒภาวะสงมความรความสามารถมความ เตมใจและมนใจในการปฏบตงาน มความรบผดชอบในงานทไดรบมอบ

หมาย การบรหารคนกลมนใชรปแบบการมอบหมายงานใหทำา มอบอำานาจในการตดสนใจ

ลกษณะของผตามวฒภาวะของผตามประกอบคณสมบต2 ประการดงน

1. ความสามารถในงาน ไดแก ความเปนผมความร ความสามารถ และมทกษะ ในงานททำา ซงเกดมา จากผลการศกษาอบรมตลอดจนถงประสบการณทไดรบจากการทางาน2. ความใสใจในงาน ประกอบดวยความเปนผมความมนใจ มแรงจงใจ มความรกความผกพ น ความรบผดชอบมงมนในงาน

บทสรปบคคลตามทฤษฎภาวะผนาตามสถานการณสามารถแบงได4 กลมและมวธบรหารดงน

M1(วฒภาวะตำา, ความสามารถนอย, ขาดความรบผดชอบ=S1(Telling) การสงการ

M2(วฒภาวะปานกลาง, มความตงใจแตขาดประสบการณ=S2(Selling) การขายความคดM3(วฒภาวะคอนขางสงแตยงขาดความมนใจขาดแรงจงใจ=S3(Participating) การรวมM4 (วฒภาวะสง ความมนใจสง มความรบผดชอบ = S4 (Delegating) การมอบหมายงาน/อำา นาจ ตดสนใจทมา : http://supornliu.blogspot.com/2011/01/blog-post_24.htmlเขยนโดย ศภร ลมอบตตระกล ท วนจนทร, มกราคม 24, 2554

ตามลกษณะความพรอมของผตามทแตกตางกนดงกลาวน จำาเปน

ตองใชผนำา ทมคณลกษณะ และพฤตกรรมในการทำางานทแตกตางกน จงเกดรปแบบภาวะผนำา ทตองสอดคลองกบสถานการณ คอความพรอมของผตามอยางเหมาะสมคอ

1.ผนำาแบบสงงาน (Telling) จะมพฤตกรรมทใหความสาคญกบ ผลผลตมากใหความสาคญกบคนนอย มการออกคาสงใหปฏบตและ

ควบคมการทำางานทกขนตอนซงจะเหมาะกบผตามประเภท M1 ซงม

ความ พรอมตำา

2. ผนำาแบบสอนงาน (Selling) ผนำาแบบนจะมพฤตกรรมแบบมงงาน

และมงคน มการอธ บายแนะนา เปดโอกาสใหผปฏบตงานไดซกถามเกยว กบขนตอนในการปฏบตงานซงจะเหมาะสมกบผตามประเภท M2 เพราะ

เปนผทมความเตมใจในการทำางาน แตขาดความรทกษะในการทำางาน

3.ผนำาแบบรวมงาน (Participating) ผนำาแบบนจะเปนผนำาทใหความ

สำาคญกบคนมากแตใหความสำา คญ กบงานนอยซงจะเหมาะสมกบความ

พรอมผตามประเภทนคอเขามความรความสามรถในการทำา งาน มากแต

ขาดความเตมใจ เพราะผนำาไมเอาใจใสหรอใหความสำาคญบคคลเหลาน คอ ผอาว โสทงหลาย ในหนวยงานนนเอง พฤตกรรมของผนำาจะตองใชการระดมความคดจากกลม เปดโอกาสให ผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการตดสนใจกำาหนดวธการและเปาหมายของงาน

4.ผนำาแบบมอบหมายงาน (Delegating) เปนผนำาทมพฤตกรรมแบบ

ทใหความสำา คญกบคนและงานนอย ทงคจะควบคมดแลในลกษณะ

กวางๆเพยงกำาหนดเปาหมายว สยทศนขององคการสวนการปฏบตงาน

การตดสนใจจะมอบหมายใหผปฏบตงานไดมอสระในการดำาเนนงานเพราะ ผตามประเภทนมความพรอม ทงความสามารถและความเตมใจในการ

ปฏบตงานอยในระดบสง

ทฤษฎวถทาง-เปาหมายของโรเบรต เจ เฮาส

ทฤษฎนเปนของโรเบรต เจ เฮาส ซงมกรอบแนวคดอยทวา ผนำาทดจะตองชวยเหลอหรอช เสนทาง(Path) ใหผปฏบตงานบรรลเปาหมาย

ของงานและเปาหมายสวนตวพฤตกรรมและบทบาทของ ผนำาจะตองสรางแรงจงใจใหเกดขนกบผรวมงานโดยการใหรางวลทขนอยกบผลสำาเรจของงานอ กประการหนง ผนำาจะตองชวยเหลอผรวมงาน โดยการ

ชนำาใหบรรลเปาหมายและขจดอ ปสรรคหรอ ปญหาใหเรยนรวาจะตองทอะ ไรอยางไรจงจะประสบความสาเรจและไดรบผลตอบแทนทกาหนดไวจาก

กรอบแนวคดดงกลาวเฮาสไดกำาหนดรปแบบภาวะผนำาไว 4 แบบคอ

1.ผนำาแบบสงการ (Directive Leadership) ไดแกผทกำาหนด มาตรฐานตารางเวลาในการปฏบตงาน กฎระเบยบขอบงคบไวอยาง

เครงครดและแจงใหผใตบงคบบญชาใหทราบวาคาดหวงผลงานอะไรจาก พวกเขาพฤตกรรมผนำาแบบนจะเปนไปในลกษณะอำานาจนยม

2.ผนำาแบบสนบสนน (Supportive Leadership) ไดแกผนำาทเอาใจ ใสความเปนอยและความตองการ สวนบคคลของผใตบงคบบญชาเปน

เพ อนรวมงานและดแลผใตบงคบบญชาอยางเสมอภาคเทาเทยมกน จะทำาใหบรรยากาศของการทำางานเปนทนาพงพอใจ3.ผนำา แบบรวมงาน (Participative Leadership) ไดแกผนำาทเปด

โอกาสใหผใตบงคบบญชามสวนรวม ในการตดสนใจ ผนำาจะปรกษาหารอขอคำาเสนอแนะ ความคดเหนของผปฏ บตงานมาประกอบการ ตดสนใจของผนา4. ผนำาแบบมงความสำาเรจของงาน (Achivemant – oriented Leadership) ไดแก ผนำาทกำา หนด เปาหมายทาทายและพยายามใหบรรลผลสำาเรจ มการปรบปรงการทำางานอยางตอเนอง สรางความ คาดหวงสงตอความสามารถของผใตบงคบบญชาใหทำางานอยางเตมความรความสามารถ

การใชรปแบบภาวะผนำาตามทฤษฎน ผนำาจะตองเลอกใชรปแบบให สอดคลองกบสถานการณ ซงมอย 2 กลมคอ

1.ปจจยดานสภาพแวดลอม (Environment) อนไดแก โครงสราง

ของงาน (task - Structure) อำา นาจ หนาทอยางเปนทางการ

(formal authority system) และกลมงาน (Work group)2. ปจจยทเกยวของกบคณลกษณะสวนตวของผใตบงคบบญชา (personal characteristics of follower) ไดแก ความรความ

สามารถ ประสบการณ และความสามารถในการทำา งานใหประสบ ความ

สำาเรจ

รปแบบภาวะผนำาทสอดคลองกบปจจยสถานการณภายใตทฤษฎน ไดแก

• เมอโครงสรางและระบบของงานไมชดเจน คณลกษณะสวนตวของผ ใตบงคบบญชาขาดความร ความสามารถ ศกยภาพในการปฏบตงานอย

ในระดบตำา ควรใชรปแบบผนำาแบบ สงการ (Directive Leadership) เพอสรางความชดเจนในเรองเปาหมาย วธการ ตลอดจนผลตอบแทนท

ไดรบจากการ ปฏบตงาน

• เมอลกษณะงานไมนาพงพอใจผใตบงคบบญชาเกดความคบของใจไม

มนใจในตวเองรปแบบภาวะผนำา ทควรใชคอผนำาแบบสนบสนน (Supportive Leadership)• เมอผลตอบแทนจากการปฏบตงานไมจงใจตอผปฏบตงานและภารกจ

ไมชดเจนผนำาควรใช รปแบบ ภาวะผนำา แบบรวมงาน (Participative Leadership) มการปรกษาหารอเพ อใหทราบถงความตองการ และ

รวมกนกำาหนดผลตอบแทนทเหมาะสมตอไป

• เมองานไดดำาเนนการไปตามเปาหมายแลว แตตองการพฒนางานให

กาวหนาตอไป ควรใช รปแบบ ภาวะผนำาแบบมงความสำาเรจของงาน (Achivemant – oriented Leadership) เพราะสภาพปจจยทางสถานการณมความพรอมสง จงควรกำาหนดเปาหมายททาทาย และตง

ความคาดหว งสงเกยวกบผลงาน ของผใตบงคบบญชา

ทฤษฎสถานการณของเฟรด ฟดเลอร

การศกษาภาวะผนำาในเรองของสถานการณเกดจากการศกษาพำฒ

นาภาวะผนำาไปอ กขนหนงตอ จากเรองพฤตกรรมของผนำาทถกวจารณวา

แบบของผนำา แบบใดแบบหนงอาจไมใชเปนแบบทดทสดในทก

สถานการณกได กลาวไดวาคณลกษณะและพฤตกรรมของผนำาจะตอง สอดคลองกบสถานการณหรอ เงอนไขบางอยางทเหมาะสม จงจะบรหาร

จดการใหบรรลผลสำาเรจได

ตวแบบผนำาตามสถานการณของเฟรด ฟดเลอร (Fiedler’s Contingency Model) ตวแบบผนำาตาม สถานการณของฟดเลอร มกรอบแนวคดทวา ภาวะผนำาทดอยทความเหมาะสม ระหวางแบบของผนำา (Leadreship style) กบสถานการณทเกดขน (Situational demans) ฟดเลอร เชอวา แบบของผนำาเปนสวนหนงของบคลกภาพของคน เปลยนแปลงไดยากแทนทจะพยายามหาวธการ ฝกอบรมใหผบรหารเปลยนรปแบบจากการเนนงานไปเนนคน หรอจากเนนคนไปเนนงาน ควรทจะหาสถานการณท ลงตว กบรป“ ”แบบของผนำาจะทำาใหเกดการใชรปแบบภาวะผนำา (ซงเปนบคลกภาพของ ผบรหารทตดตวอยางถาวร) ไดอยางมประสทธภาพสงสด

รปแบบของผนำาฟดเลอร วดไดโดยการใชเครองมอทดสอบทเรยนวา แบบทดสอบผรวมงานทไมพงปรารถนา “ ” (Least

Preferred Cowor Scale : LPC Scale) โดยใหผทำาแบบทดสอบอธบายถง ผรวมงานทชอบทำางานดวยนอยทสด แลวให“ ”คะแนนผนนตามตวเลอกตางๆ 18 คณลกษณะมระดบคะแนน 1 – 8 คะแนน LPC จะเปนตวบอกวาผทำาแบบทดสอบ มแนวโนมเปนผนำาแบบเนนงาน (Task - oriented) หรอเนนความสมพนธ (relationship - oriented) หากคะแนน LPC สงจะเปนผนำาทเนนความสมพนธถาคะแนน LPC ตำาจะเปนผนำาทเนนงาน

สถานการณของผนำา ประกอบดวยตวแปร 3 ตว ซงเปนตวควบคมสถานการณทสรางความพงพอใจหรอไมแกผนำา ไดแก คณภาพของความสมพนธระหวางผนำากบสมาชก (Quality of Leader – Member Relations) ระดบโครงสรางของงาน (The degree of task structure) และอำานาจของผนำา (Position power)

คณภาพของความสมพนธระหวางผนำากบสมาชกสามารถวดไดจากเจตคตของสมาชกหรอผใตบงคบบญชาทมตอผนำาโดยวดความเขมขนของคณภาพความสมพนธออกมาเปน ด หรอ ไมด หาก“ ” “ ”สมาชกมความเชอถอ เคารพ สนบสนนผนำากนบวามความสมพนธอยในระดบด สถานการณนาพงพอใจสำาหรบผนำา

ระดบโครงสรางของงาน สามารถวดไดจากเนอหาขนตอนและเปาหมายของงานวามความชดเจนเพยงใด โดยวดความเขมขนของระดบโครงสรางของงานออกมาเปน แขง หรอ ออน หาก“ ” “ ”โครงสรางของงานมความชดเจนถอวาโครงสรางของงานแขงจะสถานการณทนาพงพอใจ

อำานาจของผนำาสามารถวดไดจากระดบอำานาจหนาทอยางเปนทางการทผนำามอทธพลเหนอำาผใตบงคบบญชาโดยวดความเขมขนของอำานาจผนำาออกเปน มากหรอนอย หากผนำามอำานาจในการ “ ”วางแผน สงการ ตดตาม ประเมนผลตอผใตบงคบบญชาถอไดวามอำานาจในตำาแหนงมากจะสรางสถานการณทนาพงพอใจสำาหรบผนำา

ตามแบบจำาลองของฟดเลอร ไดผสมผสานตวแปรทางสถานการณออกมาเปนสถานการณของผนำา 8 สถานการณในแตละสถานการณจะมระดบความนาพงพอใจแตกตางกน เชน สถานการณท 1 ความสมพนธระหวางผนำากบสมาชกเปนไปไดดวยด โครงสรางของงานแขงและอำานาจของผนำามมาก จะเปนสถานการณทนาพงพอใจมากทสด ขณะทสถานการณท 8 ความสมพนธระหวางผนำากบสมาชก ไมด โครงสรางของงานออนและอำานาจของผนำามนอย จะเปนสถานการณทไมนาพงพอใจมากทสด ฟดเลอรมความเหนวาสถานการณท 1,2,3 เปนสถานการณทนาพงพอใจมากสถานการณท 7,8 เปนสถานการณทไมนาพงพอใจมากรปแบบของผนำาทสอดคลองกบสถานการณทงสองนคอผนำาแบบ เนนงาน (task - oriented) สวนสถานการณท 4,5,6 เปนสถานการณทนาพงพอใจระดบปานกลาง รปแบบทสอดคลองคอผนำาแบบเนนความสมพนธ (relationship - oriented ) โดยฟดเลอร ใหเหตผลวาการทผนำาเนนงานเปนรปแบบทสอดคลองกบสถานการณทนาพงพอใจมากและไมนาพงพอใจมากเพราะ ตามสถานการณทนาพงพอใจมาก คนม

ความสมพนธทดตอกน งานมโครงสรางชดเจนผนำามอำานาจมาก สงทตองทำาคอ ผลกดนใหงานบรรลเปาหมาย ขณะทสถานการณทไมนาพงพอใจมาก ความสมพนธของคนไมด โครงสรางไมชดเจนอำานาจผนำานอยจงตองสนใจเรองงานใหมากเพราะความสมพนธของผนำา กบสมาชกไมดอยแลว จงไมตองสนใจเรองความสมพนธสวนในสถานการณทมระดบความนาพงพอใจ ปานกลางผนำาตองเนนเรองความสมพนธกบคนเพราะจะชวยใหเกดบรรยากาศทด ใหเกดแกกลมชวยทำาใหอำานาจของผนำามอำานาจเพมขน และแกไขโครงสรางทไมชดเจนใหดำาเนนงานไปได ขอดและขอเสยของทฤษฎกำารบรหำารเชงสถานการณ ขอด (1980 อางใน ณฐนภา คปรตนและประกอบ คปรตน, 2525, หนา 64) ไดสรปขอดของการบรหาร เชงสถานการณไวดงน 1. ใหแงคดในรปธรรมทวา ไมมวธการแบบใดดทสด นนคอ แนวคดท“ ”วาการบรหารงานนนเหมอนต ารา กบขาว สามารถใหแนวคดแนวปฏบตแบบหนงตองท าอะไรบาง สอง และสาม ดงน ค าตอบทางการ … …ศกษาทไดตามมากคอคงไมมวธใดทจะดำาเนนการไดดทสดเกยวกบการบรหารหลกสตรหรอการตอรอง คาจางเงนเดอน 2. ใหแนวคดเกยวกบการเปลยนแปลง เพราะวาการเปลยนแปลงใด ๆ ไปเลกนอยเกยวกบองคประกอบ หนงยอมมผลกระทบตอระบบโดยทวไป เชนในชมชนทเปลยนจากเกษตรกรรมเปนอตสาหกรรม 3. ใหการสะทอนภาพทแทจรงตอผบรหารวา งานของการบรหารนนมนซบซอน การจะหาคำาตอบใดๆ แบบใหงายๆ คงจะเปนไปไมได ผบรหารจงตองเปนผรรอบใฝรมขอมลอยเสมอ และใหคำาตอบในคำาถาม ทวาทำาไมงานผบรหารจงไมมวนสนสดทำาไมศาสตรการบรหารจงตองศกษาอยเสมอ

ขอเสย (1980 อางในณฐนภา คปรตนและประกอบ คปรตน, 2525, หนา 64) ไดสรปขอเสยของการ บรหารเชงสถานการณ ไวดงน 1. การใหผบรหารตนตวตอสถานการณตางๆอยเสมอ และตดสนในปญหาตางๆ ตามสถานการณอาจทำา ใหมคนคดวาการทจะตดสนใจในปญหาตางๆเลกๆนอยๆ เปนอยางดแลวจะทำาใหการบรหารงานทงหมด ดไปเองขอเสนอแนะกคอในกรณทการตดสนใจปญหาปลกยอยจำานวนมากๆ ใหถกตองนนกสำาคญอย แตการทจะตองตดสนใจในปญหาใหญๆหลกๆ กมความสำาคญเชนเดยวกนผบรหารจำาเปนตองมภาพรวมของบทบาทตนเอง องคการและสภาพแวดลอม ภาพรวมเหลานจำาเปนและเปนแนวทางในการตดสนในปญหาปลกยอยรองๆ ลงมาทงหลาย 2. ทฤษฎสถานการณทำาใหมองดเหมอนวาเปนเรองไมมคณคามาเกยวขององคประกอบอนเกยวกบ สภาพแวดลอม องคการและตวอนๆ นบเปนเหมอนสงทเราตองตระหนกและแสดงปฏกรยาตอบถาเปน เชนนนผบรหารกจะไมตางอะไรไปจากบาโรมเตอรวดความเปลยนแปลงของบรรยากาศ ผบรหารอาจ กลายเปนเพยงผบรหารเพอการบรหารคอยยนอยบนยอดของคลนความเปลยนแปลงและสถานการณอย ตลอดเวลา ทมา : https://www.kroobannok.com/20420 ลกษณะผนำาทด (Good Leadership) มผใหขอบเขตลกษณะผน าทด หรอผน าในฝนไวในหลายๆ ลกษณะดงน ผนำาทดในทรรศนะของคนไทย ทรรศนะท 1 “3 ค ครองตน ครองคน ครองงาน ”ทรรศนะท 2 “4 ภ ภมร ภมธรรม ภมฐาน ภมปญญา ”ทรรศนะท 3 “4 ท ทนคน ทนงาน ทนเหตการณ ทนสมย ”เกณฑมาตรฐานทดของผนำา "ในฝน" นนกควรจะออกมาในลกษณะน 1. แสดงความเปนของแท (Authenticity) ความเปนของแทจะถกพสจนดวยเงอนไขของเวลาคอ ไมวา จะผานไปนานแคไหนกตองคงไว ซงความเปนของแททดอยนนเองทสำาคญตองไมมสงใดมาโนมนาว หรอบนทอนลงได 2. การมวสยทศน(Vision) ผนำายคใหมสวนใหญจะมงเนนประเดนในการพยายามสรางภาพวาตนเองม "วสยทศน" มากกวาคณลกษณอนๆ

เนองจากวา "วสยทศน" นนจะสะทอนความเปนคนทนสมย มมมมอง ทกวางไกล 3. ตองมความกลาตดสนใจ (Decisiveness) เปนสงทจำาเปนมากความเดดขาดเปนสงทสงคมไทยตองการ แตการกลาตดสนใจทด นนตองขนอยกบผลประโยชนสวนรวมไมใชสวนตน4. แสดงความใสใจ (Focus) คณลกษณะขอนเปนการ "ซอใจ" ผใตบงคบบญชาอยางแทจรง เปนเรอง ละเอยดออนมากและมกไดผลเสมอทกครง สามารถเปลยนความตงเครยดใหผอนคลายได 5. สรางความรสกประทบใจเปนสวนตว (Personal touch) ตองมพนฐานจากความจรงใจในการ แสดงออกตองสมำาเสมอสรางความรสกดานบวก 6. มความสามารถในการสอสาร (Communication & people skills) เปนสงท7 ผนำาในสงคมไทย ทกระดบยงขาดอยเพราะการสอสารเปนพนฐานเบองตนของการเปนผนำาทมคณภาพสอสารอยางไร ใหเขาถง เขาใจ และเกดการยอมรบ 7. การพฒนาตนเองอยเสมอ (Ever forward) การยอมรบการเปลยนแปลงปรบปรงและสงเสรมศกยภาพ ของตนเองตลอดเวลาการเปนผฟงทด การเรยนรสงใหมๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงของสภาพสงคม โดยรวมในบทความเรอง ภาวะผนำา ของ พระธรรมปฎก“ ” ไดพดถงคณสมบตของผน ำาจะตองมธรรม 7 ประการ ทเรารจกกนในนาม สปปรสธรรม 7 กลำาวคอ 1. รหลกการ เมอดำารงตำาแหนง มฐานะ หรอจะทำาอะไรกตามตองรหลกการ รงาน รหนาท รกฎเกณฑ กตกาทเกยวของแลวกยนใหอยในหลกการ ตงตนอยในหลกการใหได 2. รจดหมาย ผนำาถาไมรจดหมายกไมรวาจะนำาคน และกจการไปไหนนอกจากรจดหมาย มความชดเจน ในจดหมายแลวจะตองมความแนวแนมงมนทจะไปใหถงจดหมายดวย ขอนเปนคณสมบตทสำาคญมาก เมอใจมงจดหมาย แมมอะไรมากระทบกระทงกจะไมหวนไหว

3. รตน ตองรตนเองคอใคร มภาวะเปนอยางไรอยในสถานะใดมคณสมบต มความพรอม มความถนด สตปญญา ความสามารถอยางไร มกำาลงแคไหน จดออนจดแขงเปนอยางไร ตรงนทฤษฎการบรหาร ยค ใหมเขาบอกวาใหเอา SWOT ANALYSIS เขามาจบดกได (STRENGHT,WEAKNESS, OPPORTUNITY, THREAT) 4. รประมาณ คอ รจกความพอด หมายความวา ตองรจกขอบเขตขดขนความพอเหมาะทจะจดทำาในเรอง ตางๆ ตองรจกวาในการกระทำานนๆหรอเรองนนๆ มองคประกอบหรอมปจจยอะไรเกยวของบางและจดใหลงตวพอเหมาะพอด5. รกาล คอ รจกเวลาวาเรองนจะลงชอตอนไหน เวลาไหนจะทำาอยางไรจงจะเหมาะแมแตการพดจากตองรจกกาลเวลา ตลอดจนรจกการวางแผนงานในการใชเวลาซงเปนเรองใหญ 6. รชมชน คอ รสงคมตงแตในขอบเขตทกวางขวาง คอ รสงคมโลก รสงคมของประเทศวาอย ในสถานการณอยางไร มปญหาอะไร มความตองการอยางไร แมแตชมชนยอยๆ ถาเราจะชวยเหลอเขา เรากตองรความตองการของเขาเพอสนองความตองการ ไดถกตองหรอ แกไขปญหาไดตรงจด 7. รบคคล คอ รจกบคลทเกยวของ โดยเฉพาะคนทมารวมงานรวมการไปดวยกนและคนทเราไป ใหบรการตามความแตกตางเฉพาะตว โดยเฉพาะการใชคนเพอใชคนใหเหมาะกบงานและใหเขาได ประโยชนดวยการพฒนาตนเองธรรม 7 ประการ ซงจดลำาดบขอขางตนนน พระพทธเจาตรสไวในกรณท เปนคณสมบตของสปปรสชนหรอบณฑตชนอยางเปนกลางแตในกรณทตรสใหเปนคณสมบตของผนำาโดยตรงทรงเปลยนเปนลำาดบสลบขอ 1 กบขอ 2 ใหมกลาวคอผนำาตองรจดหมายเปนขอแรกแลวจงตามดวยรหลกการ เปนการเนนทความมจดหมาย 8. และกำาหนดจดหมายหรอตงจดหมายเจาะลงไปใหชดแลวจงวางหลกการและหาวธการทจะทำาใหสำาเรจบรรลจดหมายนน

กลาวโดยสรป คณลกษณะของผนำาทดทยกตวอยางมาจะพบวาสงคมไทยยงขาดผนำาทมลกษณะ เหลานอยผนำาบางคนมลกษณะเกอบครบทกประการผนำาบางคนมลกษณะของผนำาทดบางประการและ ทเลวรายไปกวานนผนำาบางคนถงขนไมมขอใดเลยการสรางผนำารนใหมดวยการปลกฝงคานยมทดงาม ใหกบเดกรนใหมทกำาลงจะเตบโตขนดวยการมองการเสยสละประโยชนสวนตนทกดาน เหนประโยชน สวนรวมเปนหวใจสำาคญกจะทำาใหสงคมไทยเปลยนไปในทศทางทดขนเพราะมผนำารนใหมทมคณภาพเปนผนำา "ในฝน" อยางแทจรง

ในอดตลกษณะผนำาทดและเขมแขงนนจะมองเพยงในดานกายภาพ บคลกภาพ ความรความสามารถ ความมงคงและบารมเทานนแตสำาหรบในปจจบนทเกดการเปลยนแปลงดานสภาพแวดลอมอยตลอดเวลาเปนโลกไรพรมแดน (Globalization) ผนำาทดและเขมแขงยงตองมวสยทศน(Vision)ทกวางไกล มการตดตอสอสารในองคการทดฯลฯ เพอทจะนำาองคการไปสความสำาเรจตามทเปาหมายไดตงไว ขณะเดยวกนกตองทำาใหสมาชกในองคการเกดความพงพอใจในงานทเขาทำาดวยและนอกจากนนยงตองมคณสมบตอนๆ อกหลายประการทจะประกอบเปนผนำาทดโดยเฉพาะการมคณธรรมและจรยธรรมซงถอวาเปนคณสมบต ทจำาเปนและมความสำาคญเปนอยางยงทมา : https://www.gotoknow.org/posts/372699 เขยน 07 Jul 2010 @ 11:34 (9 ปทแลว) / แกไข 24 Jun 2012 @ 01:44 (7 ปทแลว) บนทกนเขยนท GotoKnow โดย Krumam ใน ภาวะผน า Miss Sopit Krumam Rotchanaruk

การบรหำารจดกำารองคการไปสความสำาเรจ ดร.อารกษ พรหมณ

สรปบทความ ผนำาสามารถสรางความเปลยนแปลงใหเกดขนใน“องคการไดอยางยงใหญ คำากลาวนอาจจะไมเปนจรงหากผนำาคนนน”ขาดสงทเรยกวา ภาวะผนำาซงเปนองคประกอบทสำาคญของผนำาทเปนหวหนางานหรอผทดำารงตำาแหนงหนาทบรหารงานทกระดบทพงมและจำาเปนอยางยงตอความสำาเรจในการบรหาร

จดการงานขององคการไมวาจะเปนองคการภาครฐหรอภาคเอกชนเนองจากผทไดรบแตงตงจากองคการใหทำาหนาทบรหารงานไมวาระดบใดกตามถอไดวาเปนผนำาทใชอำานาจและอำานาจหนาทของตน ในการบรหารงานอยางเปนทางการขององคการนนในการทำาหนาทนำาคนในองคการใหปฏบตไปสจดหมายทตง ไวอยางไรกตามผทดำารงตำาแหนงหนาทบรหารจดการภายใตสายการบงคบบญชาทองคการมอบอำานาจ หนาท (Authority) ใหเปนผนำาอยางเปนทางการเพอบรหารกจการงานขององคการ กมไดหมายความหรอเปนขอบงชวาผบรหารเหลานนจะสามารถทำาหนาทผนำาไดอยางมประสทธผลทกคน เพราะผบรหารเหลานนอาจมภาวะผนำาทลมเหลวหรอไมไดรบการยอมรบของคนในองคการทเปนผตามทงตอหนาหรอลบหลงทำาใหองคการออนแอในทำานองกลบกนภาวะผนำาอยางไมเปนทางการอาจเกดขนได ในบคคลทมไดมตำาแหนงเปนผบรหารจนกระทงมความสำาคญเทาเทยมหรอเหนอกวาอทธพลของผบรหารทมอำานาจหนาททไดรบการแตงตงอยางเปนทางการหรออกนยหนงผทมตำาแหนงหนาทบรหารจดการไมวาระดบใดกตามตองมภาวะผนำาเพอใหเกดการยอมรบการนำานอกเหนอจากการบงคบใหปฏบตตามอนเปนอำานาจทมอยแลวอยางเปนทางการ เมอเปนเชนนการศกษาเรองเกยวกบการองคการและการบรหารจดการทงในเชงองคการภาครฐหรอภาคเอกชนมกจะบรรจแนวคดทฤษฎผนำาและภาวะผนำาไวดวยเสมอ แนวคดในการศกษาผนำาและภาวะผนำานนมอยมากมายหลายทฤษฎแตแนวคดทฤษฎทสำาคญสามารถจดเปนกลมได ดงน

1. ทฤษฎมหาบรษ (Great Man Theory) มแนวคดทวาผนำาคอผทมทกษะความเปนผนำามาแตกำาเนด ไอาจอธบายหรอเขาใจได 2. ทฤษฎคณลกษณะเดน (Trait Theory) เชอวาผนำาเกดจากการมบคลกภาพและการแสดงพฤตกรรม ทบงชได ดงนนคณลกษณะของผนำาจงเปนผลมาจากการศกษาจำาแนกภาวะผนำาของมหาบรษตางทมความเหมอนกนทางดานตางแลวนำามาพฒนาคณลกษณะเฉพาะของผนำาได 3. ทฤษฎอำานาจและอทธพล (Power and Influence Theory) ใหความสำาคญทเครอขายของอำานาจ และอทธพลของผนำาทมตอบคคลอนโดยผนำาเปนศนยกลางของอำานาจ 4. ทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behaviorist Theory) มงเนนพฤตกรรมทผนำาลงมอปฏบตจรงมากกวา คณลกษณะเดนเฉพาะตว 5. ทฤษฎเชงสถานการณ (Situation Theory) มองวาสถานการณทตางกนยอมตองการความเปนผนำาใน รปแบบทตางกน ทำาใหภาวะผนำามลกษณะเฉพาะขนอยกบสถานการณมากกวาการมบคลกภาพอยางใด อยางหนงหรออทธพลของสถานการณทมตอรปแบบภาวะผนำาดงคำากลาวทวาสถานการณสรางวรบรษ 6. ทฤษฎเหตและปจจย (Contingency Theory) เปนการพฒนาทฤษฎเชงสถานการณโดยเลอกตวแปร เชงสถานการณทบงชรปแบบของภาวะผนำาทเหมาะสมกบสถานการณและเหตปจจยในแตละสถานการณ 7. ทฤษฎเชงธรกรรม (Transactional Theory) เปนภาวะผนำาทเกดขนจากแรงจงใจภายนอกทมผลตอ ความสมพนธระหวางบคคลทมผลประโยชนรวมกนเชงแลกเปลยนหรอตางตอบแทนซงกนและกน

8. ทฤษฎคณสมบต (Attribution Theory) เนนปจจยตาง ๆ ทอยเบองหลงคณสมบตของผตามทมภาวะ ผนำาในการนำามากกวาผนำา 9. ทฤษฎการนำาการเปลยนแปลงสภาพ (Transformation Theory) มองแรงจงใจภายในทมผลตอ ความสมพนธแบบแลก

เปลยนกนโดยมงเนนความยดมนและสรางแรงบนดาลใจมากกวาการยอมตามของ บรรดาผตามผนำาการเปลยนแปลงสภาพจงมลกษณะเชงรก นวตกรรม และมวสยทศน

กลาวโดยสรปภาวะผนำาเปนสงทจบตองไมไดแตมความสำาคญทจะสงผลใหองคการสามารถดำาเนนกจการจนบรรลเปาหมายทตงไวรวมทงการศกษาคนหาภาวะผนำาของบรรดาผนำาในองคการยงมแนวคด ทหลากหลายนนคอภาวะผนำาเปนเรองสลบซบซอน ไมหยดนง มววฒนาการและพฒนาการเปนไปตามแนวคดทฤษฎองคการแตละยคสมยสมควรทจะตองตดตามศกษาอยตลอดเวลาเพอใหเกดความเขาใจและสามารถนำาไปประยกตใชไดอยางเหมาะสม ทมา : https://www.gotoknow.org/posts/376627 19 Jul 2010 @ 07:20(9 ปทแลว) แกไข 24 Jun 2012 @ 03:19 (7 ปทแลว) บนทกนเขยนท GotoKnow โดย Krumam ใน ภาวะผนำา Miss Sopit Krumam Rotchanarukงานจะสำาเรจได ถำ4าเรามความเชอมน

ในการทำาสงใดกตามหากจะทำาใหสำาเรจเราควรมความเชอมน หากมงหวงทจะทำาทกอยางใหบรรลผล สำาเรจตามเปาหมาย ความเชอมนจะชวยสงเสรมใหพลงในการจดการและตองมความเชอมนในตนเอง อยเสมอมขนตอนการปฏบต ดงน 1. พยายามคดถงแตเรองสงด ๆ เชอมนตนเองและมนใจในตนเอง 2. มการกำาหนดเปาหมายอยางแนนอน 3. รกในงานททำา4. มความหวงในความสำาเรจ เพอไมใหเกดความยอทอมกำาลงใจในการทำางาน 5. อดทนทจะฟนฝาอปสรรค จตใจทจรงจง มนคงยอมสามารถทำาการใหญใหสำาเรจได 6. อยาถอทฐ เพราะทฐเปนอปสรรคอยางหนงในการทำางานควรปรบปรงเงอนไขใหเหมาะสมกบ สภาพแวดลอม ทมา : https://www.gotoknow.org/posts/376625 19 July 2010 @ 07:15(9 ปทแลว) 12 Feb 2012 @ 15:20 (8 ปท

แลว) บนทกนเขยนท GotoKnow โดย Krumam ใน ภาวะผน า Miss Sopit Krumam Rotchanaru

บรรณานกรม ทมา :https://www.gotoknow.org/posts/376994f เขยน 20 Jul 2010 @ 07:41 (9 ปทแลว) / แกไข 24 Jun 2012 @ 03:01(7 ปทแลว) บนทกนเขยนท GotoKnow โดย Krumam ในภาวะผนำา Miss Sopit Krumam Rotchanaruk ทมา : http://supornliu.blogspot.com/2011/01/blog-post_24.html เขยนโดย ศภร ลมอบตตระกล ท วนจนทร, มกราคม 24, 2554 ทมา : อำานวย ทองโปรง. 2555. ภาวะผนำาและนวตกรรมทางการศกษา. กรงเทพฯ : มตรภาพการพมพ และสตวดโอทมา : Hoy และ Miskel. 2008 : p 428. ทมา : https://www.kroobannok.com/20420 ทมา : https://www.gotoknow.org/posts/372699 เขยน 07 Jul 2010 @ 11:34 (9 ปทแลว) / แกไข 24 Jun 2012 @ 01:44 (7 ปทแลว) บนทกนเขยนท GotoKnow โดย Krumam ในภาวะผนำา Miss Sopit Krumam Rotchanaruk การบรหารจดการองคการไปสความส าเรจทมา : https://www.gotoknow.org/posts/376627 19 Jul 2010 @ 07:20(9 ปทแลว) แกไข 24 Jun 2012 @ 03:19 (7 ปทแลว) บนทกนเขยนท GotoKnow โดย Krumam ในภาวะผนำา Miss Sopit Krumam Rotchanaruk