หองสมดวทยาศาสตรเพอสขภาพและบรการมนษย แมรแลนด

เสนออาจารยจฑาทพย จนทรลน

โดย

นางสาวเบญจพร   วทยวรานกล              รหสนกศกษา  05520165

นางสาวภาพมล     พฤกษากจ                รหสนกศกษา  05520255

นางสาวรงรอง       สทธสารากร              รหสนกศกษา  05520268

นางสาวรตรตน      เณรหน                      รหสนกศกษา  05520271

นายนฤพล            ศรบญญาพรรตน        รหสนกศกษา 05520387

รายงานประกอบรายวชา 436 202 การพฒนาทรพยากรสารสนเทศ

ภาคการศกษาตน ปการศกษา 2554คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

คำ�นำ�

รายงาน หองสมดวทยาศาสตรเพอสขภาพและบรการมนษย “แมรแลนด จดทำาขนเพอนำาเสนอสารสนเทศเกยวกบหองสมดแมร”แลนด ซงเปนหองสมดวทยาศาสตรเฉพาะดานวทยาศาสตร โดยรายงานนประกอบไปดวยประวตความเปนมา วตถประสงคของหองสมด การดำาเนนงาน กลมผใชบรการ การบรการ และการพฒนาทรพยากรสารสนเทศของหองสมด ซงเปนองคความรสวนหนงของรายวชา 436 202 การพฒนาทรพยากรสารสนเทศ (Information Resources Development)

คณะผจดทำาหวงเปนอยางยงวา รายงานฉบบน จะเปนประโยชนสำาหรบนกศกษาและผสนใจทวไป และขอขอบพระคณอาจารยประจำาภาควชาบรรณารกษศาสตร สำาหรบคำาแนะนำาทเปนประโยชน

คณะผจดทำา20 กนยายน 2554

ส�รบญ

คำานำา

สารบญ

เกยวกบหองสมด1วตถประสงคของหองสมด

การดำาเนนงาน

กลมผใชบรก�ร2

ก�รบรก�ร 2การบรการยมหนงสอ และยมตอดวยตนเอง

2

การบรการยมหนงสอระหวางหองสมด 4

การบรการสงบทความตามการรองขอจากผใช 5

การบรการถายเอกสารดวยตนเอง6

การบรการแฟกซ 6

การบรการตอบคำาถามและชวยการคนควา6

บรการชวยตดตอประสานงาน และบรการนอกสถานท7

บรการสำารองทรพยากรสารสนเทศ7

Loansome Doc8

บรการจองสตดโอฝกปฏบตงาน 8

บรการสำาหรบผใชบรการทพพลภาพทางรางกาย8

ILLiad8

ก�รพฒน�ทรพย�กรส�รสนเทศ9

การศกษาผใช9

นโยบายพฒนาทรพยากรสารสนเทศ9

การคดเลอกทรพยากรสารสนเทศ9

การจดหาทรพยากรสารสนเทศ9

การคดเลอกทรพยากรสารสนเทศออก10

รายการอางอง11

หองสมดวทย�ศ�สตรเพอสขภ�พและบรก�รมนษยแมรแลนด

1.เกยวกบหองสมด

หองสมดวทยาศาสตรเพอสขภาพและบรการมนษย จดตงขนในป 1813 แตยงไมมหองสมดสถาบนการแพทย กระทงมการกอตงมหาวทยาลยการแพทย รฐแมรแลนด ในป 1807 โดย Doctor John Crawford จงไดมการแยกหองสมดดงกลาวออกจากมหาวทยาลย

ตอมาในป 1903 หองสมดไดพฒนาอยางรวดเรว และกลายเปนสวนหนงของสถาบนการศกษา ทงยงเรมมการจดหาหนงสอจากสถาบนทเกยวกบการแพทย เชน ทนตกรรมและเภสชกรรม มาไวในหองสมดอกดวย

ตอมาในป 1937 เรมมการหมนเวยนหนงสอครงแรก และในป 1957 ไดมการขยายพนทหองสมดเพอสรางอาคารสำาหรบหองสมดเฉพาะดานวทยาศาสตรสขภาพ และเปดใหบรการในป 1960 จากนนในป 1982 ไดจดทำาระบบหองสมดแบบบรณาการ คอ การรวบรวมระบบหมนเวยนทรพยากรสารสนเทศในระบบอตโนมต และการจดหมทำารายการแบบออนไลนเขาเปนระบบเดยวกน และยกเลกการใชบตรรายการ

จากนนไดมการคดคนเทคโนโลยตางๆอยางตอเนอง จนไดรบการยกยองวา เปนหองสมดทางการแพทยในภมภาคตะวนออกเฉยงใต หรอแอตแลนตก

วตถประสงคของหองสมด

วตถประสงคขององคกรหองสมดวทยาศาสตรเพอสขภาพและบรการชมชน คอ การคนหาขอมลทางดานสขภาพและการบรการชมชนใหมากทสด แกมหาวทยาลยแมรแลนด เมองบลตมอร รฐแมรแลนด ตลอดจนทวทวป

ก�รดำ�เนนง�น1.1 เสาะหาขอมลและการบรการทมคณภาพทสด 1.2 เสาะหาและพฒนาการศกษา การมสวนรวมในงานวจย

และสรางวฒนธรรมทเปนประโยชนตอชมชน

1.3 บรณาการขอมลดานสขภาพและการบรการชมชน เพอพฒนาการเรยนรและการคนพบ

สงใหม 1.4 สรางสมพนธทดกบชมชนทวรฐแมรแลนดและรฐอน 1.5 มอบสงทดแกชมชนอยางตอเนอง 1.6 สรางความกาวหนาในความรและขอมลทางดาน

วทยาศาสตร

2. กลมผใชบรก�ร

ผมสทธเขาใชบรการ ไดแก นกศกษาในมหาวทยาลย อาจารยในมหาวทยาลย เจาหนาทมหาวทยาลย มหาวทยาลยทเปนเครอขายรวม

3.ก�รบรก�ร

3.1 ก�รบรก�รยมหนงสอ และก�รยมตอดวยตนเอง ผใชสามารถยมหนงสอโดยตรงผานหองสมด หรอผานฐาน

ขอมลออนไลนหองสมด (Library Catalog) โดยวธการดงตอไปน

ไปท Library Catalog (Catalog USMAI - University System of Maryland and Affiliated

Institutions) คลกท "sign in"

ใสรหสประจำาตว 14 หลก และนามสกล จากนนกดปม sign in

สบคนทรพยากรสนเทศ และเลอกรายการทตองการ

คลก "Availability"

คลก "Request" เพอขอใชบรการ จากนนเลอกหองสมดทสงกดและวนททตองการใช

ผมสทธเขาใชบรการจำากดเฉพาะนกศกษา อาจารยแตละคณะ เจาหนาทมหาวทยาลย และ

มหาวทยาลยเปนเครอขาย โดยผใชบรการทสามารถยมหนงสอของหองสมด (Catalog USMAI : University System of Maryland and Affiliated Institutions) จะตองเปนผทลงทะเบยนในระบบ และสงกดในวทยาเขต UMB1, UMMC, VA, USMAI หรอเปนผทมบตรสมาชกทแสดงสทธในการยมเทานน

สทธและขอจำากดในการยมหนงสอ

- ผใชบรการตองแจงหองสมด หากมการเปลยนชอ ทอย หมายเลขโทรศพท หรอสถานะการยมหนงสอ

- ผใชบรการจะตองรบผดชอบทรพยากรสารสนเทศทยมออก จนกวาจะสงคนหองสมด เพอรกษาสทธและประโยชนของผใชบรการ หากทำาบตรรายการหมนเวยนสญหาย ผใชบรการควรแจงหองสมดทนท เพอทหองสมดจะไดทำาการยกเลกบตรดงกลาว

- ผใชบรการควรตดตามวนครบกำาหนดการคนทรพยากรสารสนเทศทยมออกจากหองสมด หองสมดจะไมมการแจงหากเกนกำาหนดการคน

- ผใชบรการควรคนทรพยากรสารสนเทศเมอถงกำาหนดการคน หากเกนเวลาจะถกปรบโดยไมมขอยกเวน

- ผใชบรการควรจายคาปรบทนท กรณทคนทรพยากรสารสนเทศเกนเวลาทกำาหนด

3.2 บรก�รยมหนงสอระหว�งหองสมด (Interlibrary Loan)

ผใชบรการสามารถขอแบบฟอรมออนไลนไดท Electronic request form ไมคดคาบรการสำาหรบนกศกษา เปดใหบรการในวนจนทร-ศกร เวลา 8.00 - 16.30 น.

เงอนไขการยม กรณยมแบบปกต หองสมดจะทำาการรบเรองและจดสงหนงสอใหภายใน 24-48 ชวโมง และอาจ

ถงมอผใชบรการใน 2 วน หรอชาทสด 2 สปดาห ดงนนหากผใชกรอกวนทตองการรบหนงสอ นอยกวา 2 สปดาห หองสมดจะไมรบเรอง เนองจากอาจไมสามารถจดสงไดตามกำาหนด

กรณยมแบบเรงดวน หองสมดจะทำาการรบเรองและจดสงใหภายใน 24

ชวโมง และจะพยายามใหถงมอผรบโดยเรวทสด กรณยมแบบฉกเฉน หองสมดจะรบเรองและจดสง

ใหภายใน 12 ชวโมง การจดสงบทความ

- จดสงบทความผานเวบไซต หองสมดจะลงบทความในบญช ILLiad ของผใชบรการ โดยจะมอเมลลแจงเตอนใหผใชบรการทราบหลงจากลงบทความเรยบรอยแลว โดยผใชบรการสามารถ ดหรอดาวนโหลดบทความไดในระยะเวลา 14 วน

- จดสงบทความในรปแบบไฟล PDF โดยแนบมากบอเมล ตามขอมลในบญช ILLiad ของผใชบรการ

การจดสงหนงสอ สำาหรบหนงสอทผใชบรการรองขอจะถกจดไวทโตะ

ยม-คนภายในหองสมด และขอรบไดในเวลาทำาการของหองสมด นอกจากนนจะมการแจงเตอนทางอเมลลเพอใหผใชทราบเมอหนงสอมาถง

3.3 บรก�รสงบทคว�มต�มก�รรองขอจ�กผใช (Article Requests)สำาหรบบทความในวารสาร จะจดสงใหผใชทางอเมล และใน

กรณทสามารถจดสงทางอเมลไดสามารถมารบไดดวยตวเองทโตะยม-คนภายในหองสมด

วธการใชบรการ- รองขอผานทางบญชผใช ILLiad

- ไมรบบรการผานทางใบคำารอง โทรศพทและแฟกซ- การยมแบบปกต จะดำาเนนการภายในสองวนทำาการ

(24-48 ชวโมง)- การยมแบบเรงดวน จะดำาเนนการภายในหนงวนทำาการ

(24 ชวโมง)- การยมแบบฉกเฉน จะดำาเนนการภายใน 4 ชวโมงหลง

จากไดรบคำารอง- โดยไมคดคาบรการสำาหรบนกศกษา

การจดสงบทความ จดสงบทความผานเวบไซต

หองสมดจะลงบทความในบญช ILLiad ของผใชบรการ โดยจะมอเมลล

แจงเตอนใหผใชบรการทราบหลงจากลงบทความเรยบรอยแลว

จดสงบทความในรปแบบไฟล PDF โดยแนบมากบอเมล ตามขอมลในบญชILLiad ของผใชบรการ

3.4 บรก�รถ�ยเอกส�รดวยตนเอง (Self – service photocopying)ผใชบรการสามารถถายเอกสารไดดวยตนเอง โดยใชเครอง

ถายเอกสารภายในหองสมดบรเวณบนไดชน 1 จำานวน 2 เครอง และชน 3 จำานวน 1 เครอง

3.5 บรก�รแฟกซ (Fax Services)หองสมดมบรการรบ สงแฟกซแฟกซ ซงสามารถรบ–

แฟกซขามประเทศได แตไมสามารถสงขามประเทศได

3.6 บรก�รตอบคำ�ถ�มและชวยคนคว� (Reference and Research Services)โตะใหบรการตงอยในหองสมดชนหนง บรรณารกษและเจา

หนาทจะใหบรการตอบคำาถามและชวยสบคนสารสนเทศทงรปแบบทตพมพและไมตพมพผานคอมพวเตอรสบคนในหองสมด

3.6.1 Ark Us บรรณารกษหรอเจาหนาทฝายอางอง จะชวยสบคน

และชแนะแหลงขอมลทรพยากรสารสนเทศทผใชตองการทกรปแบบ ไมวาจะเปนบทความวารสารฉบบเตม การอางองทางบรรณานกรม และอนๆ ทงยงชวยแนะนำาวธการสบคนจากฐานขอมล และการคนขอมลทถกตอง โดยมบรการผานโทรศพท อเมล และการโตตอบกบบรรณารกษโดยตรง (IM Chat : Instant Messenger)

3.6.2 บรการการแจงเตอนอตโนมต (Auto Alert Search)

บรรณารกษจะแจงหวขอบทความตพมพใหมๆ ใหผใชบรการทราบ โดยไมคด

คาบรการสำาหรบบคลากรในคณะ อาจารย เจาหนาท และนกศกษา

3.6.3 บรการใหคำาปรกษา (Consultation) บรการใหคำาปรกษาเกยวกบการใชขอมลจากแหลง

สารสนเทศ โดยไมคดคาบรการสำาหรบบคลากรในคณะ เจาหนาท และนกศกษา

3.6.4 บรการสบคนผลงานตพมพทมในหองสมด (Literature Search Service)

บรรณารกษฝายอางองจะชวยสบคนผลงานตพมพกวา 500 รายการดวย

คอมพวเตอร ภายใน 24 ชวโมงหลงจากไดรบคำารอง และจดสงใหในรปแบบสาระสงเขปและรายการอางอง ผานทางอเมลหรอจดพมพเปนแผนใหผใชบรการ

3.6.5 บรการวจารณระดบผลงานวจย (Research Consent Form Review)

บรรณารกษจะจดทำาบทความวจารณระดบผลงานวจย วาเนอหานนเขาใจงาย

และชดเจนเพยงใด เพอชวยใหผใชสามารถเลอกผลงานไดตรงตามความตองการมากทสด

3.6.6 บรการนำาชมหองสมด (Tour) บรรณารกษจะแนะนำาผใชใหรจกสวนตางๆในหองสมด

และการใชบรการตางๆในหองสมด

3.6.7 บรการจดประชมเชงปฏบตการ (Workshops)

หองสมดจะจดประชมเชงปฏบตการเปนเวลา 50 นาท โดยจะแนะนำา

วธการใชหองสมดผานเวบไซตหรอการใชหองสมดทางไกล การจดการงาน

ประชาสมพนธ และการพฒนาความสามารถในการสบคนงานตพมพ โดยจะจดการ

ประชมภายในหองคอมพวเตอรทง 3 หองทอยดานลางของหองสมด (สำาหรบนกเรยน

คณะอาจารย เจาหนาท และเครอขายรวมจะไมคดคาบรการ)

3.7 บรก�รชวยตดตอประส�นง�นและก�รบรก�รนอกสถ�นท

หองสมดจะจดการเรยนการสอน และมบรการใหคำาปรกษา แนะนำาเวบไซตเกยวกบหองสมดแกนกเรยน เจาหนาท และบคลากรในคณะ และสนบสนนการวจยของมหาวทยาลย และกจกรรมอนๆมากมาย โดยบรรณารกษหองสมดจะประสานงานกบบรรณารกษในโรงเรยนในการจดหาขอมล เกยวกบสขภาพ และเผยแพรสชมชน นอกจากนบรรณารกษหองสมดยงทำางานรวมกบองคกร และเครอขายอนๆในชมชน ในการเสรมสรางสขภาพทดในชมชน โดยมการจดสมมนาและนทรรศการตามโอกาสตางๆ อกดวย

3.8 บรก�รสำ�รองทรพย�กรส�รสนเทศ (Course Reserve Service)

การบรการสำารองทรพยากรสารสนเทศตามคำารองของอาจารยผสอน โดยทาง

หองสมดจะสำารองหนงสอ บทความ บทเรยน ตวอยางแบบฝกหดและอนๆ ใหสำาหรบ

นกศกษาทลงเรยนวชานนๆ อกทงยงเปดใหบรการออนไลน และสามารถดาวนโหลด

(PDF) และสงพมพไดโดยไมคดคาบรการ นอกจากนนหองสมดจะทำาการคดลอกรายการท

ไมสามารถใหบรการออนไลนได เพอใหเพยงพอตอจำานวนผใช

3.9 Loansome Doc

บรการทอนญาตใหผใชบรการทไมไดเปนเครอขายกบหองสมด สามารถขอยมบท ความฉบบเตมได โดยบทความนนจะถกอางองมาจาก PubMed กลาวคอมการจดบทความวารสารดงกลาวสงตรงมาทางออนไลนจาก PubMed

3.10 บรก�รจองสตดโอฝกปฏบตก�รนอกจากเปนแหลงการเรยนรแลว หองสมดยงจดพนท

สำาหรบใหนกเรยนและเจาหนาทไดฝกการปฏบตงานทางเทคโนโลยตางๆ อาทเชน การบนทกเสยง การตดตอและจบภาพ การพฒนาทกษะการพดในทชมชน โดยมสตดโอเกบเสยง พรอมดวยเครองเลนออดโอและวดโอ

เวลาใหบรการวนจนทร- ศกร เวลา 9.30-11.30 น. หรอ 13.00-15.00

น.วนเสาร เวลา 13.00-15.00 น.วนอาทตย เวลา 14.00-16.00 น.

3.11 บรก�รสำ�หรบผใชบรก�รททพลภ�พท�งร�งก�ย- มพนทสำาหรบคนพการใหสามารถนำารถเขนเขามาใช

บรการหองสมดได- รถเขนสามารถเขาถงโตะและคอมพวเตอรประจำาการได

ทกชน- มพนทสำาหรบรถเขนบรเวณหองถายเอกสารในชนแรก

ของหองสมด- มหองนำาสำาหรบคนพการทกชน - รถเขนสามารถเขาถงโทรศพทสาธารณะบรเวณหองโถง

หนาทางเขาในแตละชน

- มอกษรเบลล สำาหรบคนพการทางสายตา ในลฟตและตามปายในหองสมด

3.12 ILLiad (Inter Library Loan Internet Accessible Database)

ระบบออนไลนทชวยใหผใช สามารถยมทรพยากรสารสนเทศระหวางหองสมด ยนเรองขอยมบทความ และบรการอนๆผานระบบอนเตอรเนต

4 ก�รพฒน�ทรพย�กรส�รสนเทศ

4.1 ก�รศกษ�ผใชหองสมดมงศกษากลมผใชบรการปจจบนของสถาบน ไดแก

คณาจารยในคณะวชา นกศกษา และเจาหนาทในมหาวทยาลย เพอใชในการจดทำา

นโยบายตอไป โดยมวธการศกษา ไดแก

• แบบสอบถาม (ทวไปและออนไลน) • สถตการใชงาน การยมทรพยากรสารสนเทศของผใช

โดยมเจาหนาทฝายยม-คนเปนผดแลในสวนน

4.2 นโยบ�ยก�รพฒน�ทรพย�กรส�รสนเทศวตถประสงคของนโยบาย คอ คดเลอกทรพยากร

สารสนเทศทสนบสนนการเรยนการสอนในมหาวทยาลยแมรแลนด ซงจะมขอมลดานทนตแพทย แพทยศาสตร พยาบาล และ

เภสชศาสตร นอกจากน ยงมนโยบายการใชทรพยากรสารสนเทศรวมกน โดยมมหาวทยาลยรวมดวยกวา 20 มหาวทยาลย ซงจะสามารถแลกเปลยนและยม-คนทรพยากรสารสนเทศรวมกนได

4.3 ก�รเลอกทรพย�กรส�รสนเทศ

ผททำาหนาทคดเลอกทรพยากรสารสนเทศ คอ บรรณารกษทดแลงานดานการคดเลอกโดยเฉพาะ (Collections Management) โดยใชเกณฑ

การคดเลอกทรพยากรสารสนเทศ ดงน- เนอหาสนบสนนการเรยนการสอนและการวจยของ

มหาวทยาลย- ตอบสนองความตองการของผใช- ทรพยากรสารสนเทศจากผผลตและผจดจำาหนายทมชอ

เสยง- ทรพยากรสารสนเทศมความทนสมย เนอหาสมบรณ ทน

ตอความตองการของผใชและมคณคา

- ราคาไมเกนงบประมาณทจำากดไว

4.4 ก�รจดห�ทรพย�กรส�รสนเทศ4.4.1 การจดซอ

บรรณารกษทดแลดานการคดเลอกจะทำาหนาทในการสงรายชอทรพยากรท

ตองการจะสงซอใหกบทางกรรมการ จากนนจงทำาการจดหาตอไป โดยจะจดซอจากสำานกพมพทมชอเสยงทงรฐบาลและเอกชนโดยตรง และซอผานตวแทนจำาหนายสำาหรบบางทรพยากร

4.4.2 การขอรบบรจาค

หองสมดมนโยบายรบบรจาคหนงสอ โดยจะขอรบสงพมพทหาซอไมไดแลว

ในปจจบน สงพมพหายาก เปนตน 4.4.3 การแลกเปลยน

หองสมดจะทำาการแลกเปลยนทรพยากรสารสนเทศกบเครอขายทไดทำา

สญญา รวมกน โดยทำาตามขอตกลงในการแลกเปลยนตามทไดตกลงกนไว และจะไมซอ

ทรพยากรสารสนเทศซำากน เพอประหยดงบประมาณการซอ4.4.4 การบอกรบเปนสมาชก

หองสมดจะบอกรบเปนสมาชก สำาหรบทรพยากรสารสนเทศประเภท

สงพมพตอเนอง เชน วารสาร นตยสาร หนงสอพมพ4.4.5 การสำาเนา

หองสมดจะทำาการถายสำาเนาทรพยากรสารสนเทศทชำารด หรอมบางสวนท

สญหาย มาใชแทนทรพยากรเดมทมอย รวมถงสำาเนาทรพยากรสารสนเทศท หายากและ

เปนประวตศาสตร

4.5 ก�รคดเลอกทรพย�กรส�รสนเทศออกหองสมดจะทำาการคดเลอกทรพยากรสารสนเทศทไม

ใชแลว ยายไปเกบไวใน ชนปด บรจาค หรอทำาลายทง โดยมจดประสงคเพอเพมพนทจดเกบ และจดหาทรพยากรสารสนเทศฉบบใหมลาสด และทรพยากรใหมเขามาแทนท ทรพยากรสารสนเทศทหองสมดจะดำาเนนการคดออก ไดแก

- บทความทถกตพมพและจดเกบไวกวา 25 ป หองสมดจะยายไปเกบไวทชนปด

- ทรพยากรสารสนเทศทเกยวกบประวตศาสตร จะยายไปเกบไวทชนเกบบนทกประวตศาสตร

- หนงสอทชำารด มบางสวนขาดหาย ฉกขาด กระดาษกรอบเปนสเหลอง

- กรณทมฉบบตพมพใหมออกมา และมการเพมเตมหรอแกไขเนอหา

- ทรพยากรสารสนเทศทไมไดรบความสนใจ ไมคอยมการยมออก

- ทรพยากรสารสนเทศทเนอหาภายในไมถกตองหรอขอมลลาสมย

ร�ยก�รอ�งอง

University of Maryland, Health Sciencs and Human Services Library [Online], Accessed 20

August 2011. Available from http://www.hshsl.umaryland.edu/index.html