GÜVENLİ TRAFİK EĞİTİMİ

Araçlar hayatımız içerisinde vazgeçilmez mutlak ihtiyaçlardır. Günümüzde ihtiyacımız olan ve arabayla yapılması gereken işlerimizi, araba olmadan halletmek zor.  Bu nedenle, hemen hemen, tüm ailelerin kapısının önünde, modelli ya da modelsiz bir araba mevcut.

Araba kullanmak herkes için bir özgürlük, hem de keyifli bir eylemdir. Kullanmak için bir sürücü ehliyetine ihtiyacınız var. Mevcut standartlarda, Türkiye de bir ehliyet sahibi olmak kolay gibi görünüyor. Ehliyetinizi aldınız ama zor olan tarafı trafik ortamı içerisindeki sürücülük eylemleriniz. Sürücülük eylemleriyle birçok hayati riski almış bulunuyoruz. Unutmayalım ki bir ehliyete sahip olmak sadece araba kullanmak değil, aynı ortamı kullanan diğer yol kullanıcıları ile yapılan bir mukaveledir. Bu mukavele ile mevcut trafik kurallarına uyacağınıza, diğer kullanıcıların can ve mal güvenliğini en etkili bir şekilde koruyacağınıza, toplumun diğer bireylerine ve çevreye karşı olumlu sürücülük tutumları sergileyeceğinize dair imza atmış bulunuyorsunuz.

Bu bağlamda trafik bilginiz, sürüş becerileriniz, sürücülük tutumlarınız ön plana çıkmakta.

Sürüş eylemi pratikle gelişen ve tecrübe boyutunda devamlılık arz eden bir durumdur.

Kendisini usta ya da profesyonel olarak gören tecrübeli sürücüler dahi her yaşadığı farklı bir trafik sahnesinde yeni tecrübeler edinir.

Yeni başlayan bir aday sürücü olumlu bir şekilde yönlendirilmeli, sürüş becerilerini doğru bir şekilde uygulaması için trafik ortamı içerisinde devamlı sürüş pratiği yaptırılmalıdır. Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde belirtilen, sürücü adaylarının 20 saat direksiyon dersi almak zorundalığı, çoğu sürücü kursu tarafından uygulanmamakta ve kurs bitiminde adaylara 20 saatlik eğitim aldığına dair belge imzalatılmaktadır. Fiyat konusunda birbirleri ile rekabete giren kurslar, adaylara sadece 2-3 saat eğitim vermekte, bazı sürücü adayları ise bu eğitimi hiç almadan ehliyet sahibi olmaktadırlar.

Trafik ortamı içerisindeki kurallar sorumluluğunu ve sürüş eylemleri bütünlüğünü idrak edemeyen, uygulayamayan aday  sürücüler, sürücü lisanslarını aldıktan sonra bu ortam içerisinde en fazla riskle karşılaşan sürücülerdir.

Sürüş becerileri, kullanmış olduğumuz araca hükmetme becerileridir. Sürüş eylemi, zihnin bedenin ve kasların eş güdümü ile oluşur. Dikkatli olma, ileri seviyede bir gözlem, güvenlik alanı oluşturma, araç konumlandırma, yönlenme, hız ve mesafe tahmini, görünür olma vb. gibi birçok eylemler bütünüdür. Psikomotor bir beceridir. Tecrübeye dayalı, geliştirilmesi konusunda devamlılık arz eder. Tehlikeleri algılama, öngörme, karar verme ve uygulama gibi refleks hareketleriyle desteklenir.

Sürücü tutumları geliştirmede “Ağaç yaş iken eğilir” ata sözünü hatırlatarak, kendine göre bir sürücülük modeli geliştirmiş, yanlış tutumlar edinmiş eski bir sürücünün, sürücülük tutumlarını değiştirmek mümkün değildir. Yeni başlayan bir sürücüyü tutum, beceri, sorumluluk geliştirme konusunda eğitmek en doğru olanıdır.

Trafik insanların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir. Trafik sadece içerisinde akışın yönlendirildiği bir yollar sistemi değil, aynı zamanda toplumun bireylerinin bir başka biçimde etkileşim de bulunmasıdır.

Trafik işaretleri, yolu kullananlara, yol ve çevresinin genel karakteristikleri hakkında yetkililerce gerekli görülen ikaz ve tavsiyelerin yazı ve semboller halinde mesajlarla aktarılmasını sağlar. Yolu kullananlar, trafik işaretlerine uyarak güzergahlarını seçerler, yönlerini değiştirirler ve herhangi bir tehlikeye karşı önceden kendilerini hazırlarlar. Bu yönleri ile trafik işaretleri yolun bir parçası, en önemli işleme unsuru ve yolu kullananlar için hayati önemi haiz birer güvenlik elemanıdırlar.

Trafik kuralları, yaya ve sürücülerin yolda giderken uymaları gereken kurallardır. Günümüzde, özellikle büyük kentlerde insan ve araç sayısı çok artmıştır. Yollar kalabalıktır. Yaya ve sürücülerin bir yere gidip gelirken birbirlerine zarar vermeden yol almaları, ancak bu kurallara uymalarına bağlıdır.

Aşağıda , bu dersimizde ,bir yol kullanıcısı olarak bilmemiz ve uygulamamız gereken bilgi, beceri, kurallar ve bütün bunlarla beraber,kendi hayatımızı, ve diğer yol kullanıcıların hayatını tehlikeye atmadan ,yolu kullanma ve kullandırma sanatını öğrenmeye çalışacağız. Çünkü günümüz trafiğinde kurallara uymak ve uygulamak bir sanat haline gelmiştir.Trafikte bir yol kullanıcısı olarak bilmemiz , öğrenmemiz ve uygulamamız gereken becerileri şöyle özetleyebiliriz…

Temel Kontrol becerileriSürüşe hazırlık, araca hareket verme yöntemleri.Vites değiştirme becerileri, teorik pratik uygulama.Direksiyon hakimiyeti, direksiyon becerileri.Sürüş koordinasyonu, hareket etme, uyum, eşgüdüm.Fren kontrolü, acil durma, mesafe tahmini.

Temel yol becerileriKarar verme, risk alıştırması, konsantrasyon becerileri.Çok yönlü kavşaklar, kavşaklarda öncelik, geçiş hakkı.Tali yoldan ana yollara katılma, yoğun trafiğe adapte.Dönel kavşaklarYaya geçitleri, Trafik lambaları.

Temel trafik becerileriTehlike algısı, defansif sürüşAna yollar, çift yönlü ana yollar.Şehir içi sürüş, şehir trafiğine adapte.Kademeli sürüş geliştirme, güvenli ve eko sürüş.Sürüş eğitiminde kazanımların analizi, geribildirim.

Temel manevra becerileri (yön değiştirme)Geri manevra, araçla düz bir çizgide geri gitme.Sola manevra, sola yön değiştirme nasıl yapılır?Sağa manevra, sağa yön değiştirme nasıl yapılır?Bir yolda ters istikamete dönme, U dönüşü nasıl yapılır?Park etme teknikleri, paralel park.

YOLU KAMYON VE OTOBÜSLERLE PAYLAŞMA 

Kamyon ve otobüsler genellikle standart bir araçtan oldukça büyük araçlardır. Bu araçlar daha uzun, daha ağır ve daha güçlüdür. Birlikte güvenli seyahat etmek için aşağıda belirtilen temel ilkeleri aklınızda tutunuz.

AĞIR VASITALARA DURMALARI İÇİN DAHA FAZLA MESAFE BIRAKINIZAğır vasıtaların durmak için daha uzun mesafeye ihtiyaçları vardır. Bu bağlamda, trafik Işıklarının kırmızıya dönmesi ve bir kamyon ya da otobüsün yaklaşması halinde, durma mesafelerini azaltacağından, onların şeritlerine girmeyiniz. Aynı şekilde, akan bir trafikte ağır bir vasıta önündeki araçla arasında güvenli bir mesafe korumaya çalışıyor olabilir. Önüne geçmeniz durumunda, ağır vasıtanın güvenli bir şekilde durabileceği yeterli mesafe kalmayabilir.KAMYON VE OTOBÜSLERE DÖNÜŞ YAPMALARI İÇİN DAHA FAZLA YER BIRAKINIZ

Dönüş yapan kamyon ya da otobüsler bazen kavşak ve dönel kavşaklarda (göbekler) birden fazla şeridi kaplarlar. Onlara dönebilecekleri yeterlikte mesafe bırakınız; tamamen kendi şeritlerinde kalacaklarını varsaymayınız.

Otobüs ve kamyonların karıştığı kazaların ağır yaralanma ve ölüm olaylarıyla sonuçlanma olasılığı çok yüksektir. Bu nedenle, bur tür araçların çevresinde seyahat ederken özel özen gösteriniz.

Kamyon ve otobüslerin, onları dönüş yaparken geçmeye çalışmanız durumunda, sizi göremeyeceklerini ya da duramayacaklarını unutmayınız. Dönmeden ya da yola devam etmeden önce dönüşlerini tamamlamalarını bekleyiniz.

SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ, EMNİYET KEMERİ

Yollarda meydana gelen trafik kazalarına bağlı ölüm olaylarının başlıca nedenleri aşırı hız, içkili araç kullanma, yorgunluk ve emniyet kemerinin takılmamasıdır. 

Bir emniyet kemerinin temel işlevi çarpma anında oluşabilecek etkileri vücudun daha güçlü bölgelerine yönlendirerek ölüm ve yaralanma riskini azaltmaktır. Bu açıdan emniyet kemerleri kaza önleyici değil, başta kafa ve göğüs yaralanmaları olmak üzere olası bazı yaralanma türlerine karşı geliştirilmiş koruyucu düzeneklerdir. Bir kaza sırasında emniyet kemeri takmamanız durumunda, yaşamınızı yitirme ya da ağır yaralanma olasılığınız daha yüksektir.

 EMNİYET KEMERİ NEDEN GEREKLİDİR?

Emniyet kemerlerinin yararları, kaza kategorilerinin hepsinde görülmektedir. Fakat ölüm ve ağır yaralanmanın en çok meydana geldiği çarpma/çarpışma kazalarındaki yararları daha dikkat çekicidir.Çarpma sonucu savrulan bir eşya da olsa insan bedeni de olsa eninde sonunda bir engelle durdurulur. Bir çarpma anında araç saniyenin ilk on salisesinde durmakta ise de eğer emniyet kemeri takılı değilse direksiyon, kontrol paneli ya da ön cam tarafından durdurulana kadar araç içindeki eşyalar ve araçta bulunan kişilerin bedenleri aynı hızdaki hareketlerine devam edeceklerdir.Oysa doğru takılmış bir emniyet kemeri insan bedenini: 

Çarpma etkisiyle vücutta meydana gelen sarsıntının kademe kademe azalmasını sağlayarak, Kaza anında meydana gelen çarpma etkisini vücut yapısındaki en güçlü noktalara yönelterek, Çarpma etkisinin vücutta tek noktada toplanmayıp dağılmasını sağlayarak, Çarpma/çarpışma anında koltuktan fırlamayı engelleyerek, Hassas ve en önemli organların yer aldığı kafa ve omuriliğin herhangi bir yere çarpmasını önleyerek korumaktadır.

Emniyet Kemeri’nin Etkileri Hakkında Bazı Çarpıcı Araştırma Sonuçları:

Üç noktalı emniyet kemerleri, otomobilde seyahat edenlerin ağır yaralanma risklerini % 45 kamyonetlerde de % 60 oranında azalmaktadır.

Ölümlü kazalarda emniyet kemeri kullananların % 24.8′i hiç zarar görmeden kazayı atlatırken, emniyet kemeri kullanmayanlarda bu oran % 6.3′tür.

İleri düzey araştırmalarda arka koltukta emniyet kemeri kullanımının, arka koltukta meydana gelen ölüm ve yaralanmaların 2/3′nün ve ön koltukta ölümlerin ise % 6′sını önlediği saptanmıştır. Bütün ağır yaralanmalarda ise, arka koltuk emniyet kemerleri yaralanmanın şiddetini % 50 oranında azaltmaktadır.

TRL (İngiltere Ulaşım Araştırma Laboratuarı) analizleri, ön koltuk yolcularının tamamına yakınının emniyet kemeri takmasına karşılık, daha düşük oranda emniyet kemeri kullanan arka koltuk yolcularının yaralanma riskinin 2 kat, fırlatılma riskinin ise 7 kat daha fazla olduğu ortaya koymuştur. Emniyet kemeri takmamış arka koltuk yolcuları en çok kafa, yüz ve boyun zedelenmelerine maruz kalmaktadır. Arka koltuk yolcularının en büyük yaralanma nedeni fırlatılmadır.

Genel bir ifade ile belirtecek olursak emniyet kemeri kullanımının zorunlu olduğu ülkelerdeki ölüm ve yaralanma oranları, kullanımın zorunlu olmadığı ülkelere göre % 40 daha azdır.

Avustralya’nın bir eyaleti olan Viktorya’da emniyet kemeri kullanımı 1970 yılında zorunlu hale getirilmiştir. Bundan 4 yıl sonra 1974 istatistiklerinde ölümlerde % 37′lik azalma, yaralanmalarda % 41′lik azalma ve omurilik zedelenmelerinde ise % 27′lik azalma meydana gelmiştir.

Bu özelliklerine rağmen bir çok kişi emniyet kemerlerini çeşitli nedenlerle kullanmayı gereksiz ya da sakıncalı bulmaktadır.

İşte bazı bahaneler ve bazı bilgiler:

“Kısa yolculuklarda emniyet kemeri hiçbir işe yaramaz…”

Aslında emniyet kemeri kullanmamızı en çok gerektiren bu süre ve bu mesafedir. Çünkü ölümlü trafik kazalarının % 80′i evinize 30-35 km uzaklıkta ve 55-60 km/h hızın altında gerçekleşmektedir. Ayrıca trafik kazası ölümlerinin % 35′i şehir içinde ve büyük olasılıkla günlük güzergahlar üzerinde meydana gelmektedir. Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü’nce 1999 yılında Ankara’da trafik yoğunluğunun fazla olduğu 27 kavşakta gözlem yoluyla yapılan bir araştırmada, 40.587 özel araç sürücüsünden 8.557′sinin (%21,08) emniyet kemeri kullandığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada, arka koltukta oturan hiçbir yolcunun emniyet kemeri kullanmadığı rapor edilmiştir. EGM kaza istatistiklerinde 2001 yılında meydana gelen kazaların %88.79′unun yerleşim alanları içinde meydana geldiği ve yaralanmaların %66.03′ünün, ölümlerin ise %44.31′inin bu kazalar sonucu ortaya çıktığı görülmektedir (Bu verilere Jandarma tarafından denetlenen kırsal alan kaza istatistikleri dahil değildir).

“Emniyet kemeri düşük hızla seyir halindeyken pek işe yaramaz…”

Emniyet kemeri kullanmıyorsanız, 30 km/s hızda çarptığınızda bile, ağır yaralanma riski çok fazladır. Emniyet kemeri takmamış yaralıların % 70′i, 50 km/s’dan daha düşük bir hızda yol alırken yaralanmıştır. 50 km/s hızdaki bir çarpma, 4.kattan düşmeyle eşdeğerdir!

“Kaza yapmam, ben iyi bir sürücüyüm…”

İyi sürücülüğünüz sizin kaza yapmamanızı sağlayabilir, ama kötü bir sürücünün size çarpmayacağından emin misiniz?

“Kazada durumunda çarpma etkisini azaltabilecek güçteyim, direksiyona ya da kapı kollarına tutunurum…”

Bunu yapmak için saniyenin dilimlerini kullanabilseniz dahi, çarpma etkisi kendinizi frenlemek için kullandığınız kol ve bacaklarınızı kırıp, parçalayabilir. Çünkü kol kasları 25 kg’ın üzerindeki bir güce pek dayanamaz. Oysa, bir duvara 50 km/h hızla çarpma esnasında iki tonu geçen bir etki oluşur ki buna engel olmak için 75 kg güç gerekir. Emniyet kemeri 2,5-3 tonluk bir etkiye direnebilecek şekilde tasarlanmıştır. Tutunabileceğiniz yerler bunlar için tasarlanmamıştır. Kemerin bağlanmaması durumunda, vücut ya ön cama ya da araç içinde bir yere fırlar. Ve bu durumda, tutunmak veya bir çocuğu kollarından tutarak korumak imkansızdır.

“Aracımdan dışarı fırlamayı tercih ederim…”

İstatistiksel olarak, kaza anında en iyi yerin aracınızın içi olduğu ispatlanmıştır. Aracın dışına fırlatılma durumunda, ölüm riskiniz 25 kat daha fazladır. Araçtan fırladığınızda yumuşak ve yeşil çimlerin üzerine mi düşeceğinizi sanıyorsunuz? Bir trafik kazasında araçtan hiçbir engele çarpmadan fırlamak neredeyse imkansızdır. Fırlama ile aracınızın ön camına, kaldırıma, kendi aracınıza veya başka bir araca çarpabilirsiniz. Emniyet kemeri araçta kalmanızı sağlayan ve sizi hayata bağlayan tek bağdır.

“Emniyet kemerinin kaza anında beni araç içerisinde kilitlemesinden korkuyorum…”

Kazaların çok az (% 0.5) bir kısmını oluşturan yanma ve suya dalma durumlarında panik içinde dışarı çıkmanız gerektiğinde dahi emniyet kemerinin fonksiyonu büyüktür. Çünkü aracın içinde sağa sola fırlatılıp bilincinizi kaybetmeyeceğiniz için dışarı çıkmak çok daha kolay ve çabuk olacaktır. Emniyet kemeri takanların, yangın durumunda yaşama şansı 5 kat, suya batma durumlarında ise 3 kat daha fazladır. Ayrıca kemerin sıkışma durumu çok ender bir durumdur. Bu güne kadar bilimsel incelemelerde ve kaza soruşturmalarının hiç birinde ortaya çıkmamıştır.

“Emniyet kemeri rahatsız ediyor…”

Aslında modern emniyet kemerleri oldukça rahattır. Bir çoğu da istediğiniz gibi hareket etmenize izin vermekte ve kaza anında otomatik olarak kilitlenmektedir. Bazılarının ise omuz yönünden gelen kayışını istediğimiz

ölçüde gevşetebilirsiniz. Diğerlerinde de sizi fazla sıkmayacak derecede gevşetme payları bırakılmıştır.

Emniyet kemeri bedeninize uymuyorsa, aracınıza daha genişini monte ettirebilir veya araç alırken böyle bir tercihte bulunabilirsiniz. Emniyet kemerlerinin rahatsız edici bulunmasının diğer bir sebebi ise onları kullanmaya alışmamış olmamızdır. Emniyet kemeri kullanımı bir tutum haline geldikten sonra insanlar emniyet kemerini rahatsız edici bulmamaktadır. Emniyet kemeri rahatsız edici olsa bile bu durum trafik kazası sonucu sakatlanan bir kişinin durumuyla asla kıyaslanamaz.

“Emniyet kemerine gerek yok, hava yastığım var…”

Hava yastığı yalnızca önden şiddetli çarpmalara karşı ek bir koruyucudur. Sürücü için hava yastıkları, kemerlerle sabitlenmiş olan vücudun, baş ile direksiyon arasındaki temasını engelleyen bir tamamlayıcısıdır. Hava yastığı emniyet kemerinin etkinliğini % 40 oranında artırmaktadır ve emniyet kemerine yardımcı olmak için araca yerleştirilmiştir. Hava yastıkları yandan çarpma ve savrulmayı önlemede hiçbir zaman emniyet kemerinin yerini tutamaz.

“Benim böyle bir şeyle karşılaşma ihtimalim oldukça düşük, bunlar diğer insanların başına gelir.”

Bu bizim hayata bakış açımızdır. Kazaların sadece diğer insanların başına geldiğini düşünmek bizi rahatlatır. Ancak göz ardı edilmemesi gereken gerçekler de vardır. Örneğin; her üç insandan biri hayatlarının herhangi bir zamanında meydana gelen bir araç çarpışması kazasında yaralanmaktadır. Bunun ne zaman başımıza geleceğini tahmin edemeyiz.

“Hamileler için emniyet kemeri sakıncalı olabilir…”Motorlu araç kazalarında ceninin ölümü annenin de ölümüne yol açabilir. Doğmamış çocuğunuza sağlayacağınız en güzel koruma üç noktalı emniyet kemerini kullanmanızdır. Bel hizasındaki şerit çıkıntı oluşturan hamile karnının alt kısmından, karına baskı yapmayacak şekilde geçmelidir. Omuzdan gelen şerit ise normal kullanımdaki gibi göğüs kafesi üzerinden çapraz ve normale göre daha gevşek şekilde geçmelidir. Emniyet kemerinin her iki şeridi de doğru kullanılıyorsa, cenin için hiçbir risk oluşturmaz ve hem annenin hem de bebeğin güvenliği sağlanmış olur.

“Emniyet kemeri benim problemim, başkalarını ilgilendirmez…”

Trafik kazalarının topluma trilyonlarca lira maliyeti vardır. İlkyardım, hastanede tedavi, yeniden eğitim vs, giderlerin tamamına yakını topluma yüklenmektedir.

Kaza geçirenlerden emniyet kemeri kullanmayanların tedavileri, kemer kullananlara göre yaklaşık iki kat daha uzun süre ve maliyeti de beraberinde getirmektedir. Kişisel olarak aldatıcı bir özgürlük duygusu için hayatın ziyan edilmesi ya da kaybedilmesi nasıl kabul edilebilir?

Aylarca hastanede yatmak veya ömür boyu tekerlekli sandalyeye mahkûm olmak bu basit özgürlük duygusuyla karşılaştırılabilir mi?

Türkiye’de Emniyet Kemeri Mevzuatı:2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunumuzun 78. maddesi ile belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu tertibat kullanmaları zorunlu hale getirilmiştir. Konu ile ilgili düzenlemeler yönetmelikte belirtilmiştir. Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde yapılan 25.06.1998 tarihli değişiklik ile 2. fıkrasının b, c ve d bendinde değişiklikler yapılmıştır.

Bunlar:

(b) bendi:

“Otomobil ve tescil bakımından otomobil gibi işlem gören arazı taşıtlarında sürücüsü ile ön ve arka koltuklarda, minibüslerde ise sürücüsü ile yanında oturan yolcuların; kamyon, kamyonet ve çekicilerde sürücü ve sürücü yanındaki koltuklarda; şehirlerarası otobüslerde (sınıf III) arka koltuklar hariç olmak üzere, sürücüsü dahil en ön ve önünde boşluk olan arka koltuklarda, önünde boşluk olan kapı önü koltuklarında; iki katlı şehirlerarası otobüslerde merdiven önü, en ön ve önünde boşluk olan en arka koltuklarda, masa etrafında buluna koltuklardan aracın gidiş yönüne doğru olanlarda oturan yolcular için emniyet kemeri, bulundurulması ve kullanılması mecburidir.”

(c) bendi:

“Bu yönetmelik hükümlerine göre 1995 yılı itibari ile ülkemizde imali yapılan veya yurtdışından ithaline izin verilen araçların arka koltuklarında emniyet kemeri bulundurulması ve kullandırılması mecburidir. Bunların dışında kalan ve halen trafikte kullanılmakta olan diğer taşıt sahipleri isteğe bağlı olarak 1 sayılı Cetvel’de yer alan “Emniyet Kemeri”ni numunesine uygun olarak taktırabilirler.

Minibüslerin arka koltuklarında, kamyon, kamyonet, çekici ve şehirlerarası otobüslerde emniyet kemeri ile ilgili hükümler 01.08.1998 tarihinden sonra üretilen araçlarda uygulanır. Bu araçlar yerleşim yeri içinde sürülürken gerekli görülenler için emniyet kemeri kullanma mecburiyeti İçişleri Bakanlığı’nca çıkarılacak genelgeler doğrultusunda aranmayabilir.”

(d) bendi:

“(b) bendinde sayılan taşıtlarda sürücü yanındaki ön koltukta on (10) yaşından küçük çocukların taşınması yasaktır.”

SÜRÜŞ VE YOL GÜVENLİĞİ, YORGUNLUK

YORGUNLUK: Yollarda meydana gelen trafik kazalarına bağlı ölüm olaylarının başlıca nedenleri aşırı hız, içkili araç kullanma, yorgunluk ve emniyet kemerinin takılmamasıdır.Bu nedenler içerisinde yer alan yorgunluk, Türkiye karayollarında meydana gelen kazaların yaklaşık yüzde 20’sini oluşturmaktadır.

Yorgunluk, ne kadar deneyimli bir sürücü olursanız olun, herkesi etkilediğinden özellikle tehlikelidir.

Sürücü yorgunluğu nedir? Yorgunluk ‘uyku hali’, ‘bitkinlik’ ya da ‘tükenmişlik’ duygularını tanımlamak amacıyla kullanılan bir terimdir. Bu, vücudunuzun, durmanız, dinlenmeniz ya da uyumanızın gerektiğini belirtme yöntemidir. Yorgunluktan kaçınmanın en iyi yöntemi yola çıkmadan önce yeterince uyumaktır. Yola çıktıktan sonra yorgunluk hissetmeniz durumunda, yorgunluktan kaçınmanın tek yolu durmak ve kendinizi yeniden enerjik hissedinceye kadar dinlenmektir.

YORGUNLUĞA İLİŞKİN GERÇEKLER

1. Gerçek: Yorgunluk normal olarak uyumanız gereken saatlerle ilgilidir. Yorgunluktan kaynaklanan ölümcül bir kaza yapma riski, vücudun uykuya programlandığı saatler olan 22.00 ile 06.00 arasında dört kat daha fazladır. Geceleri ve bir düzeye kadar öğleden sonraları vücut ısınız ve tansiyonunuz düştüğünden, iş yapma becerileriniz önemli ölçüde zayıflamaktadır. Buna araç kullanma yeteneğiniz de dahildir. Günlük ritim (normal uyku düzeni) bu tür yorgunluğa neden olmaktadır ve bunu gidermek için hiçbir şey yapamazsınız. Bu nedenle, gece ya da sabah erken saatlerde araç kullanmanız durumunda, yorgunluk riski artacaktır.

2. Gerçek: Ortalama bir kişi normal işlevlerini yerine getirebilmek için günde sekiz saat uykuya gereksinim duymaktadır. Bu ihtiyaç ergenlik çağındaki gençler için daha da fazladır. Gece uyuduğunuz saat sayısını azalttığınızda bu saatler ‘uyku borcu’ olarak birikmektedir. Bu durumu gidermenin tek yolu uyumaktır.

3. Gerçek :Yorgunluğa uyanık olduğunuz sürenin uzunluğu yol açmaktadır. 17 saat uykusuzluğun ardından, yorgunluk riski önemli ölçüde artmaktadır. 

4. Gerçek: Uyanır uyanmaz halen uyku mahmurluğu olduğunda, yorgunluk hissetme riski çok daha fazladır. Bu durum ‘uyku sersemliği’ olarak adlandırılır ve genellikle 15 ile 30 dakika sürer. Araç kullanmadan önce üzerinizdeki uyku sersemliğini atıncaya kadar bekleyiniz. Tüm bu faktörler yorgunluğunuzu artıracaktır.

5. Gerçek: Sürücü yorgunluğu araç kullandığınız süreye bağlı olarak artmaktadır. Yorgunluğuazaltmak için, her iki saatte bir 15 dakika mola vermeyi amaçlamanız gerekir. Ancak, yorgunluğu gidermenin tek yolunun iyi bir gece uykusu uyumak olduğunu unutmayınız.

ARAÇ KULLANIRKEN YORGUNLUK BELİRTİLERİ

Yorgunluk dikkatinizi toplama ve değerlendirme yeteneğinizi ciddi ölçüde zayıflatır; tepki verme sürenizi yavaşlatır. Aslında, yorgunluğun bazı etkileri, alkolün araç kullanma üzerindeki etkileri kadar tehlikelidir. Araç kullanırken yorgunluğun aşağıdaki erken uyarı belirtilerine dikkat ediniz:

Esneme. Yavaş tepki verme.

Dikkat toplama güçlüğü. Can sıkıntısı.

Gözlerde yorgunluk ya da ağrı. Sinirlilik hali.

Huzursuzluk. Trafik işaret levhalarını kaçırma.

Uykulu olma. Gidilen şeritte kalmada güçlük.

Direksiyonu düzeltmek için daha az ve büyük manevralar yapmak.

Kendinizi yorgun hissetmeniz ve bu belirtileri fark etmeniz durumunda, DURMANIN. YENİDEN CANLANMANIN. YAŞAMDA KALMANIN zamanıdır. Bu bağlamda her iki saatte bir mola vermenin yararı olacaktır.

YORGUNLUKTAN KAÇINMAYLA İLGİLİ YARARLI BİLGİLER

Yola çıkmadan önce bol bol uyuyunuz.Günün sonunda uzun yolculuklara çıkmaktan kaçınınız.Saat 22.00 ile 06.00 arasında ya da normalde uykuda olduğunuz

saatlerde araç kullanmaktan kaçınınız.Eğer mümkünse aracı sırayla kullanınız.Her iki saatte bir 15 dakika mola vermeyi hedefleyiniz.Yorgunluğun uyarıcı belirtilerini fark ettiğinizde arabayı kenara çekip

dinleniniz.Yağlı yiyecekler yerine hafif yiyecekler yiyiniz.Çok fazla kahve ya da şekerli meşrubatlardan uzak durunuz.Su kaybı yorgunluğa yol açabileceğinden bol bol su içiniz.Her durumda alkolden uzak durunuz.Yorgunluk hissetmeden önce durunuz.

Mikro uyku ;kısa süreli ve istem dışı bilinç kaybı olarak tanımlanabilir. Bu durum başın aniden düşmesi ya da gözlerin birkaç saniyeden daha uzun süre kapanması ile belirginlik kazanır. Mikro uyku araç kullanma gibi tekdüze işler yaparken meydana gelir ve birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar değişen bir süre devam edebilir.

Saatte 100 kilometre hızla giden bir araç, sürücüsünün dört saniyelik bir mikro uykuya dalması halinde tamamen sürücünün kontrolü dışında saatte

110 kilometre hızla gidecektir.

SÜRÜCÜLER İÇİN DİNLENME YERLERİ

Bu yerler uzun yolculuklar sırasında mola verilen, ücretsiz kahve ya da çay ile hafif yiyeceklerin sağlandığı dinlenme alanlarıdır. Dinlenme alanları güvenli bir şekilde park etmenize ve arabanızdan inerek, yeniden eski enerjinize kavuşmanıza olanak sağlayan yerlerdir. Bu alanlar yılın her günü, günün 24 saati hizmete açık olup, trafik levhalarında açık bir şekilde belirtilmektedir. Servis merkezleri, benzin istasyonları, parklar ve kasabalar mola verebileceğiniz diğer yerlerdir.

Yoğun bir hafta sonunun ardından uyku ihtiyacınızın olması halinde, yorgunluk riski artmaktadır.

Karayolları Trafik Kanununda; alkollü içki, uyuşturucu veya keyif verici maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı 48. maddede yer almaktadır. MADDE 48-Uyuşturucu veya keyif verici maddeleri almış olanlar ile alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır. Uyuşturucu veya keyif verici maddelerin cinsleri ile alkollü içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarlarını tespit amacıyla, trafik zabıtasınca teknik cihazlar kullanılır. Tespit usulleri ve muayene şartları, Sağlık Bakanlığı’nın görüşüne uygun olarak hazırlanacak yönetmelikte düzenlenir.

ALKOL, UYUŞTURUCU MADDELER, İLAÇLAR VE ARAÇ KULLANMA

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nun verilerine göre gerçekleşen ölümlü trafik kazalarının büyük bir bölümü alkollü araç kullanmaktan ötürü gerçekleşir.Reçetesiz ve reçeteli alınan bazı ilaçlar dahil, alkol ya da uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak yasalara aykırıdır. Bu maddeler araç kullanma becerilerinizi önemli ölçüde etkilemekte ve kaza yapma riskinizi artırmaktadır. Bir sürücü olarak, yolda etrafınızda olanlara tepki verebilmek için dikkatli olmanız ve araç kullanmaya odaklaşabilmeniz gerekir. Alkol (ayrıca etil alkol olarak da bilinir) içerip içermediğini öğrenmek için ilaçların ve diğer ürünlerin üzerindeki etiketleri okuyunuz.

KANDA ALKOL YOĞUNLUĞU (promil) promil kanınızdaki alkol miktarının ölçülen değeridir. Bu, 100 mililitre kandaki alkolün gram olarak ölçülmesidir. Örneğin; .05 promil, her 100 mililitre kanda .05 gram ya da 50 miligram alkol bulunduğu anlamına gelmektedir.

ALKOLÜN ARAÇ KULLANMAYA ETKİLERİ

Alkol depresan bir madde olup, güvenli araç kullanma yeteneğinizi azaltmaktadır. Bu bağlamda alkol:

ALKOL, UYUŞTURUCU MADDELER, İLAÇLAR VE ARAÇ KULLANMA

Belirli durumlara tepki verme, karar alma ya da hızlı reaksiyon gösterme becerilerinizi etkileyerek beynin işlevlerini yavaşlatır.

Ne kadar hızlı gittiğinizi ve çevrenizdeki diğer araçların hızları ile diğer araçlar, kişiler ve nesnelerle aranızdaki mesafeyi değerlendirme yeteneğinizi azaltır.

Kişiye gereksiz bir güven verir. Böylece, araç kullanış şeklinizin gerçekte olduğundan daha iyi olduğunu düşündüğünüzden daha fazla riski göze alabilirsiniz.

Birden fazla işi aynı anda yapmayı zorlaştırır; dikkatinizi direksiyona verirken, trafik ışıklarını kaçırabilir ya da yan yollardan çıkan araçları göremeyebilirsiniz.

Denge ve koordinasyon becerilerinizi etkiler.Uykunuzu getirir.

Hangi sınıf ehliyetiniz olursa olsun, araç kullanmak için en güvenli promil düzeyi sıfırdır.

İÇKİLİ ARAÇ KULLANMAKTAN NASIL KAÇINABİLİRSİNİZArabanızı evde bırakınız.Önceden plan ve alternatif ulaşım düzenlemeleri yapınız.Arkadaşlarınızla ortak bir taksi tutunuz.Toplu taşım araçlarını kullanınız.Gece bir arkadaşınızın evinde kalınız.İçki içmemiş olan bir kişinin sizi eve bırakmasını sağlayınız.Sizi alacak bir arkadaş ya da akrabanızla düzenleme yapınız.

ALINAN HER MİKTAR ALKOL RİSKİ ARTIRIR Sürücünün kanındaki alkol düzeyi arttıkça kaza yapma riski artmaktadır.

.05 = iki katı risk

.08 = 7 katı risk 

.15 = 25 katı risk

PROMİL DÜZEYİNİN YÜKSELMESİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER

Ne kadar içki içtiğinizi bilseniz bile, nefes testi yapılmadan PROMİL düzeyini hesaplayamazsınız. Bunun nedenleri aşağıda belirtilmektedir: 

Bir içkinin alkol derecesi yüzde 2.5’dan (ör; hafif bira) yüzde 40’a (ör; votka, viski) kadar değişebilir.

Alkollü içeceklerin servisi, ne kadar tükettiğinizi bilmeyi zorlaştıracak şekilde çeşitli ölçülerde yapılmaktadır.

Aşağıdaki nedenlerden ötürü promil düzeyini tahmin etmek olanaksızdır:Alkollü içki servisi yapılan bardak ya da şişelerin büyüklükleri değişiklik

göstermektedir. Örneğin, şarap kadehleri 100’den 280 mililitreye kadar değişmekte, biralar ise, küçük, orta ya da büyük boy bardaklarla servis yapılmaktadır.

‘Üzerine ilave ederek doldurmak’ içtiğiniz içki miktarını bilmenizi olanaksız kılar.

Vücut yapısı ve kilo, vücudunuzun alkolü emme kapasitesini etkilemektedir. Aynı miktarda içki içen iki kişiden ufak yapılı olanın promil düzeyi iri yapılı olandan daha yüksek çıkacaktır.

Cinsiyet faktörü vücudun alkolü emme kapasitesini etkileyebilir. Boy ve kiloları aynı olan bir erkekle aynı miktarda içki içen bir kadının promil düzeyi daha yüksek çıkacaktır.

Genel sağlık durumu ve zindelik düzeyi vücudun alkolü emme kapasitesini etkileyebilir. Hasta veya yorgun ya da stresli olmanız durumunda promil düzeyi yüksek çıkabilir.

Diğer uyuşturucu ve ilaçların kullanımı da vücudun alkolü emme kapasitesini etkilemektedir.

İçki içmeyi düşünüyorsanız, araç kullanmayınız. Araç kullanmayı düşünüyorsanız, içki içmeyiniz.

İçki içtikten sonra kendinizi etkilenmemiş hissetseniz bile, araba kullanmadan önce içtiğiniz bir ya da iki ölçü içkinin tepki verme, değerlendirme ve araç kullanma yeteneklerinizi etkileyeceğini lütfen gözönünde bulundurunuz.

BAC(Kan Alkol Düzeyi) DÜZEYİNİN SIFIRA DÜŞMESİ ZAMAN ALIR.

Bir gece önce çok fazla içki içtiğinizde, PROMİL düzeyinin sıfıra düşmesinin 18 saatten daha uzun bir süre alabileceğini unutmayınız. Birçok kişi içki içtikten sonra ertesi gün içkili araç kullandıkları için cezaya çarptırılmaktadır.Vücudunuzun alkolü atma işlemini hızlandıramazsınız. Sade kahve içmek, duş almak ya da fazla yemenin bir yararı olmayacaktır. Alkolün vücuttan atılmasını sağlayacak tek şey zamandır.

İlaçları diğer uyuşturucu maddeler ve alkolle birlikte almak çok tehlikelidir.

Birçok reçeteli ve bazı reçetesiz ilaçlar araç sürme yeteneğinizi etkileyebilir. Bu ilaçlar, dikkatinizi toplama yeteneğinizi, ruhsal durumunuzu, koordinasyonunuzu ve tepki vermenizi etkileyebilir.Uyarı etiketlerinde araç kullanılmaması gerektiğinin belirtildiği ilaçları aldığınızda araç kullanmayınız.

ARAÇ KULLANMA YETENEĞİNİ ETKİLEYEN İLAÇLARBazı ağrı kesiciler.Bazı tansiyon, bulantı, alerji, iltihap ve mantar enfeksiyonu ilaçları.Sakinleştiriciler ve uyku ilaçları.Bazı diyet ilaçları.Bazı soğuk algınlığı ve grip ilaçları.

RİSKLERİ AZALTMA Etiketleri ve ilaçla birlikte sağlanan bilgileri okuyunuz.Araç kullanma becerilerinizi etkileyebilen ilaçları aldığınızda araç

kullanmayınız.Sizi nasıl etkileyebileceğini bilmediğinizden, hiçbir zaman başkalarının

reçeteli ilaçlarını kullanmayınız.İlaç kullandığınızda araç kullanıp kullanamayacağınızı doktor ya da

eczacıya sorunuz.

SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ, YOLU PAYLAŞMA

Türkiye karayollarını kullanan araç ve motosiklet, bisiklet sürücüleri ya da yayaların yolu başkalarıyla paylaşma sorumluluğu vardır. Yolu kullanan diğer kişilerin ihtiyaçlarına saygı göstererek yollarımızın herkes için daha güvenli olmasına yardımcı olabilirsiniz.

Yolu kullanan kişiler olarak başkalarını düşünmemiz ve hepimizin hata yapabileceğini bilmemiz gerekir. Birinin sizi ürküten ya da rahatsız eden bir davranışta bulunması durumunda, sakin olunuz ve kendinizi kontrol ediniz. Tehdit edici ya da kavgacı bir biçimde tepki vermemelisiniz.

Bu tür davranış genellikle saldırgan araç kullanma olarak tanımlanmaktadır. Birinin size karşı saldırgan davranışta bulunması halinde sakin olunuz ve durumu daha da kötüleştirecek bir davranışta bulunmayınız.

YOLU YAYALARLA PAYLAŞMA Yayalar yolu paylaşma hakkına sahiptir. Bir sürücü olarak, yaya geçitlerinde ve kavşaklarda dönüş yaparken yasal olarak yayalara yol vermek zorundasınız. Ancak, her zaman yayaların geçme olasılığına karşı durmak için hazır olmalısınız.

Özellikle tehlikeye açık yaya grupları şunlardır:

Yaşlılar.

Çocuklar.

Alkol ya da uyuşturucu etkisi altında olan yayalar. 

Yayaların bulunduğu bölgelerin yakınından geçerken yavaş araç kullanmayı ve durmaya hazır olmayı unutmayınız. Bu aşağıda belirtilen yerlerde özellikle önemlidir: 

Yaya geçitlerinde ve yakınında ya da trafik ışıklarında.

Yürüyen ya da oyun oynayan çocuk gördüğünüz her yerde.

İçki içmiş olan yayaların bulunma olasılığı fazla olan bar/hotel çevrelerinde.

Alışveriş merkezlerinin çevresinde ve daha fazla sayıda kişinin karşıdan karşıya geçmeolasılığının olduğu diğer kalabalık yerlerde.

Okul çevresinde, özellikle çocukların okula gidiş ve geliş saatlerinde.

Park etmiş araçların ya da duran otobüslerin, özellikle okul otobüslerinin olduğu yerlerde.

Yayaların geçtikleri kavşaklarda (yayalar sizin dönmekte olduğunuz yoldan geçme hakkına sahiptir).

YAYALAR NE ZAMAN RİSK İÇİNDEDİR?Yaya ölümlerinin yarısından fazlası karanlıkta ya da alacakaranlıkta

meydana gelmektedir. Günün bu saatlerinde yayalara daha fazla dikkat ediniz.

Aşağıdaki durumlarda yavaş araç kullanmayı ve durmaya hazır olmayı unutmayınız:

Yayalar yolda görülmelerinin ne kadar zor olduğunun farkına her zaman varmadıkları için, yağmurlu, sisli havalar, gece ya da alacakaranlık veya şafak vakti gibi görüş mesafesinin yetersiz olduğu zamanlar.

Garaj girişinden girip çıkarken – yayalara ve diğer araçlara yol vermelisiniz.

Yolcuların indikleri ya da karşıya geçtikleri duran bir otobüse ya da hafif raylı araca yaklaşırken.

Yayaların yaya geçidinin uzağında bir yerden karşıya geçmeleri durumunda.

Yayaların büyük kalabalıklar halinde toplandıkları yerlerde.

Yayaların içkili ya da özel etkinliklerin düzenlendiği yerlerin yakınında ve çevresinde toplandıkları durumlarda.

Yayalar, özellikle çocuklar, sürücülerin geri gittiği durumlarda daha fazla risk içindedir.

Geri vitesle araç kullanırken dikkatli olunuz ve gerektiğinden fazla geri gitmeyiniz.

YAYALAR İÇİN GÜVENLİKLE İLGİLİ YARARLI BİLGİLER

Yaya geçidi ve trafik ışıkları gibi yayaların geçmesine olanak sağlanan yerlerden karşıya geçiniz.

Karşıya geçmeden önce yaklaşan bir sürücünün sizi görüp göremeyeceğini düşününüz.

Karşıya geçmeden önce – dur, bak, dinle ve düşün kuralını uygulayınız.

Yaklaşan bir aracın sizin için duracağını hiç bir zaman varsaymayınız.

Park etmiş araçların arasından ya da otobüslerin önünden geçmeyiniz.

Bisiklet/yaya ortak yolunun sağ tarafından gidiniz.

Gece ya da görüş mesafesinin azaldığı koşullarda açık ya da parlak renkli giysiler giyininiz.

Sekiz yaşına kadar olan çocuklar yaya kaldırımında, otoparkta veya karşıdan karşıya geçerken bir yetişkinin elini tutmalıdırlar.

On yaşına kadar olan çocuklar trafik olan yerlerde gözetim altında olmalı ve bir yetişkinin elinden tutarak karşıdan karşıya geçmelidirler.

İçki içmeniz durumunda birisinin sizi eve bırakması için gerekli düzenlemeleri yapınız.

Trafikte bir tehlikeye neden olmayınız ya da yolu kullanan bir sürücünün veya bir başka yayanın yolunu nedensiz bir şekilde kapatmayınız.

Yayalar kaldırımları ve varsa, yolla yanındaki arazi arasındaki alanı kullanmalıdır. Bunun pratik olmadığı yerlerde yayalar yolun kenarında ve karşıdan gelen trafiğe yüzleri dönük olarak yürümelidir.

YOLCU GÜVENLİĞİ

Yolcu Güvenliği :

 Karayolunda ve bir otomobil içinde yolculuk genellikle keyifli bir zaman dilimidir. Pek çoğumuz yolculuk etmeyi, gezmeyi çok severiz. Böyle bir yolculuğun güven içinde devam etmesi öncelikle sürücünün sorumluluğundadır. Ancak, aynı araçtaki yolculara düşen bazı sorumluluklar da vardır. Bunlar sürücünün işini kolaylaştırır ve güvenliği arttırır.  Her yıl kazalarda emniyet kemeri takmadığı için binlerce kişi yaşamını yitirmekte ve bir çok kişi de yaralanmaktadır. Bu ölüm ve yaralanma olayları emniyet kemerinin doğru biçimde kullanılması halinde önlenebilir.

EMNİYET KEMERLERİ VE ÇOCUK EMNİYET GEREÇLERİ 

Emniyet kemerleri kaza sırasında yaşam kurtarmakta ve yaralanma vakalarını azaltmaktadır. Bir kaza sırasında emniyet kemerleri sürücü ve diğer yolcuların araba içinde yerinden ya da arabadan dışarı fırlamalarını önler. Emniyet kemerleri ayrıca, yolcuların diğer yolculara çarpmasını da engellemektedir. Bir kaza sırasında, emniyet kemerleri vücudun hızla hareket etmesini önler ve çarpışmanın yarattığı kuvvetleri vücudun daha güçlü bölümlerine yükler. Bir kaza sırasında emniyet kemeri takmamanız durumunda, yaşamınızı yitirme ya da ağır yaralanma olasılığınız daha yüksektir.

EMNİYET KEMERLERİNİN TAKILMASINDAN SÜRÜCÜLER SORUMLUDURTüm yolcuların emniyet kemerlerini doğru bir şekilde takmalarından ve çocukların onaylı emniyet koltuklarına oturtulmalarından sürücüler sorumludur. Emniyet kemerini takmayan ya da mevcut olması halinde, yolcuların takmasını sağlamayan sürücüler için para cezaları ve ceza puanları uygulamaları vardır.Var olan emniyet kemerlerini takmayan yolcular da para cezasına çarptırılacaktır.

ÇOCUK GÜVENLİK GEREÇLERİÇocukların onaylı emniyet kemeri ya da gereci kullanmaları yasal gerekliliktir.Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 150. maddesinde yapılan değişiklikle, boyu 135 santimetreden, kilosu 36 kilogramdan az çocuklar, “çocuk oto güvenlik koltuğu”nda yolculuk etmek zorunluluğundadır.

Çocuk emniyet gereçleri mükemmel bir koruma sağlar:Onaylı bir çocuk emniyet gerecini her zaman üretici firmanın talimatlarına tam uyarak kullanınız.Emniyet kemerini hiçbir zaman çocuk kucağınızdayken ikinizi de kapsayacak şekilde kullanmayınız. Çocuk, sert bir fren yapıldığında bile kolaylıkla yetişkin tarafından ezilebilir.

Çocuğunuzu kucağınızda tutmayınız. Bir kaza sırasında çocuk ezilebilir, araç içinde ya da dışına fırlayabilir.Çocuklar kilo ve yaşlarına uygun gereçlerde oturtulmalıdır. Üretici firmanın talimatlarına bakınız.Çocuklara emniyet kemeri takılmasına öncelik verilmelidir.Yolcular için hava yastıkları olan bir araçta, hava yastığı çocuğun ağır yaralanmasına yol açabileceğinden, çocuk emniyet gereci (yükseltici yastık dahil) ön koltukta kullanılmamalıdır.

ÇOCUKLAR İÇİN STANDART EMNİYET KEMERLERİÇocukların yolcu hava yastığı olan bir araçta ön koltukta oturmaları gerektiğinde, emniyet kemerinin doğru takılmasını ve koltuğun arkaya doğru en uzak pozisyonda olacak şekilde ayarlanmasını sağlayınız. Bu pozisyon çocuğu hava yastığından uzakta tutar.Çocuğa, araç hareket halindeyken ileri doğru uzanmamasını söyleyiniz.Yolcu hava yastığı olan bir araçta ön koltukta hiçbir zaman yükseltici yastıklar kullanmayınız. Yalnızca kucağı sararak takılan emniyet kemerleriyle kullanılan yükseltici yastıklarda çocuk emniyet bağı olmalıdır. Yükselticiyi hiçbir zaman yalnızca kucak emniyet kemeri ile birlikte kullanmayınız.

NE TÜR ÇOCUK EMNİYET GERECİ KULLANILACAKOnaylı çocuk emniyet gereçlerinde TSE etiketi bulunmaktadır. Çocuk emniyet gereçleri, farklı boy ve ağırlıkta çocukların kullanımına uygun olarak çeşitli tiplerde üretilmektedir. 32kg ve/veya 10 yaşına kadar olan çocuklar için emniyet gereçleri bulunmaktadır. Tüm çocuk emniyet gereçleri araca, üretici firmanın talimatları doğrultusunda profesyonelce takılmalıdır.

YOLCULARIN ETKİSİYolcular, tehlikelerin ve riskli durumların belirlenmesinde size yardımcı olarak araç içinde olumlu bir etki yaratabilirler. CD’leri değiştirebilir ya da yeni bir bölgede seyahat ettiğinizde yol gösterici rolü üstlenebilirler.Ancak, araçta iki ya da daha fazla yolcunun bulunmasının olumsuz etkisi olabilir ve bu durum araç kullanmanızı etkileyebilir. Yolcuların sesleri ve davranışları dikkatinizi dağıtabilir. Bazı yolcular, sizi hız yapma ya da trafik kurallarını çiğneme gibi riskler almaya teşvik edebilir ve size riski fazla olan davranışlarda bulunma konusunda baskı yapabilirler.Güvenli bir şekilde araç kullanmak ve trafik kurallarına uymak sizin sorumluluğunuzdur. Bu, kontrolü elden bırakmamak için, yolcu sayısını kısıtlama anlamına gelebilir.Ayrıca, yolcularla seyahat sırasındaki beklentileriniz konusunda da konuşabilirsiniz.FAZLA YOLCU ALMAK TEHLİKELİDİRArabanızda çok fazla kişi, örneğin yerde veya başkalarının kucağında oturan kişiler bulundurmak, yasa dışı ve tehlikelidir. Tüm yolcular oturuyor ve emniyet kemeri ya da başka bir emniyet gereci takıyor olmalıdır. Öğrenci servislerinde, emniyet kemeri takmayanların veya çocuk emniyet gereçleri kullanmayanların servis taşımacılığı yapmasına izin verilmez.ARACIN İÇİNDE OTURMAYön değiştirmek, durmak ya da yavaşlamak için elle işaret veren sürücünün dışında, hiçbir yolcuvücudunun herhangi bir bölümü aracın pencere ya da kapısından dışarı sarkacak şekilde seyahat etmemelidir.Sürücü, aracın üzerinde ya da vücudunun herhangi bir bölümünü aracın dışına çıkarmış olan bir yolcu ile seyahat etmemelidir.

DÜŞÜK RİSKTE ARAÇ KULLANMA,

YOL GÜVENLİĞİ

Yollarımızın, kullanan herkes için güvenli olmasını sağlamak nedeniyle, yolda kazaları önleyecek şekilde araç kullanacağınızı bilmeniz çok önemlidir. Sürücülerin, yolcuların, motosiklet ve bisiklet sürücüleri ile yayaların, tümünün yolu paylaşırken sorumluluklarını bilmeleri gerekir. Yollarda meydana gelen trafik kazalarına bağlı ölüm olaylarının başlıca nedenleri aşırı hız, içkili araç kullanma, yorgunluk ve emniyet kemerinin takılmamasıdır.

HIZ Karayollarımızda meydana gelen trafik kazalarına bağlı ölüm ve yaralanma olaylarının başlıca nedenidir. Hız, topluma her yıl milyon dolarlara mal olmaktadır.

Hız yapma belirtilen hız sınırının üzerinde araç kullanmaktır. Ayrıca, araç kullanma koşullarına göre çok hızlı gitmeniz durumunda da hız yapıyor olabilirsiniz. Yol koşullarının ideal olmaması (örneğin, yağmurlu, trafiğin yoğun olması ve gece yolculuk yapma v.b.) halinde, aracınızı işaret levhalarında belirtilen hız sınırında ya da altında kullanmanız durumunda da hız yapıyor olabilirsiniz.

GÜVENLİ HIZ GİBİ BİR KAVRAM YOKTURBirçok kişi hız sınırını 5 ya da 10 km aşmayı ‘kabul edilebilir’ hız olarak değerlendirmektedir. Bu tehlikeli bir yaklaşımdır. Araştırmalar, hızda az bir artışın kaza olasılığını önemli ölçüde artırdığını göstermektedir.

Sürücülerin çoğu, araçlarını durdurmak için gerekli olan mesafenin gerçek olandan daha kısa olduğunu düşünmektedir. Hız sınırını 5 km aştığınızda, sert fren yapsanız bile, durmak için çok daha uzun bir mesafe katetmeniz gerekecektir.YASAL HIZ SINIRININ 5 KM AŞILMASI, 32 KM HIZLA ÇARPMA ANLAMINA GELMEKTEDİR.Şekildeki iki arabadan biri saatte 65, diğeri ise 60 kilometre hızla gitmektedir. Yaklaşık 38 metre önlerinde karşılarına aniden bir kamyon çıkmaktadır. Her iki sürücü de aynı noktada fren yapmaktadır. 65 kilometre ile giden araç kamyona saatte 32km hızla çarpacak ve büyük hasar görecektir; yavaş giden araç ise saatte 5 kilometre hızla çarpacaktır.

Hızdan kaynaklanan trafik kazalarının her yaş grubundan kişileri kapsamasına karşın, yüzde 50’sinden fazlasını 18 ile 39 yaş arası erkek sürücüler oluşturmaktadırHIZ SINIRI İŞARET LEVHALARIHız sınırı işaret levhalarında uygun koşullarda yapabileceğiniz en fazla hız gösterilmektedir. Belirtilen hız sınırını aşmamalısınız. Ancak, isterseniz daha yavaş araç kullanabilirsiniz.

KÖTÜ KOŞULLARDA YAVAŞLAYINIZAraç kullanma koşulları günün belirli saatlerine ve hava koşullarına bağlı olarak değişecektir. Yolun stabilize olması, buz, yağmur veya çamurdan etkilenmesi ya da sis, gece veya tepelikler nedeniyle görüş mesafesinin azaldığı durumlarda yavaşlamalısınız. Yayaların olabilecekleri yerlerde özellikle dikkatli araç kullanınız. Bu alanlar; okullar, alışveriş yerleri, barlar, kulüpler, restoranlar ve özel etkinliklerin olduğu yerleri kapsamaktadır. Şehir dışı yollarda çitle çevrilmemiş alanlarda bulunan hayvan sürülerine ve yaban hayvanlarına dikkat ediniz.

TÜRKİYE KARAYOLLARI HIZ SINIRLARI 

SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ, YOLU TARAMAK

Gördüğünüz ve Göremediğiniz Tehlikeler İçin Yolu Taramak

İleri Sürüş Tekniklerinde yaygın olan tarama, önünüzdeki yola bakma yöntemidir. Basit olarak tarama, sürekli olarak bir tehlike durumunu aramak suretiyle, önünüzdeki yolu bütün olarak gözlerinizle incelemeniz anlamına gelir. Gözleriniz tek bir alana odaklanmamalıdır. Yakınınızda olan ve görebildiğiniz şeylerden, en uzak noktadakilere (çapraz görüş) kadar faal olarak resmin her alanını taramanız gerekmektedir.

Sürücülerin büyük kısmının gözlerini önlerindeki tek bir noktaya odakladıkları basit bir gerçektir. Hiç kendinizi önünüzdeki arabanın arkasına bakarken bulduğunuz oldu mu? İstisnasız tüm sürücüler, belirli zamanlarda sözü edilen bu sınırlı odaklanma halinden dolayı sorunlar yaşarlar. Ne üzücüdür ki, bazı sürücülerin tek yaptığı budur.

Yandaki şekle bir göz atın. Bu durum tipik bir yol manzarasını ve birçok sürücünün görme şeklini ortaya koymaktadır.Sürücülerin birçoğu yolculuklarının büyük bir kısmında, hatta tamamında, önlerindeki aracın arkasına odak-lanırlar. 

Bu sürücüler yolun diğer kısmını, hatta etraflarındaki diğer olası tehlikeleri çok az

göz önünde bulundururlar.

Bu kez aynı sahneye, sürekli çevreyi tarama yöntemini kullanan ve potansiyel tehlikeleri arayan bir sürücünün gözünden bakalım.

Bu resme baktığınızda gözlerinizin nasıl hareket ettiğini fark ettiniz mi? Tüm resme baktığınızda gözleriniz kısa ve “düzensiz” bir şekilde mi yön değiştiriyor?

Eğer öyleyse, bizim aradığımız etki de tam anlamıyla budur.

Sözü edilen bu sürekli, hiç bitmeyen arama, tam manasıyla “tarama” ile anlatılmak istenendir. Gözlem bağlantılarına baktığınızda, çevrenizdekilere bakarak elde edeceğiniz bilginin ilerideki tehlikeleri kestirmeye yönelik size nasıl yardımcı olacağını görebilirsiniz.

Tabii ki, o anda temel tehlikenin önünüzdeki araç olması sebebiyle, tüm dikkatinizi o araca odaklamanız gerekebilir. Fakat bu, çok nadir bir durumdur.

Hemen önümüzde bir araç varken dahi, güvenli bir mesafe oluşturmak için iki saniye kuralını uygulamamız, ve çevremizi taramak için yeterli zaman ayırmamız gerekmektedir. Dış görüşümüz ve tecrübemiz, önümüzdeki araçta gerçekleşen işaret ve hız değişiklikleri ile ilgili olarak bizi ikaz edecektir. Tarama yapmamak için çok az bahane vardır.

DEFANSİF SÜRÜŞ TEKNİKLERİ

Araç kullanmak, seyahat etmek, motorlu taşıtların hızları ve yapısı gereği riskli bir faaliyettir. Defansif sürüş, bu faaliyet esnasında, riskleri en asgariye indirme ve olumlu sürücü tutumları sergileme hususunda geliştirilen sürüş tekniğidir. Sürücü ve diğer yol kullanıcılarının güvenliği için tasarlanmış bir tür sürüş uygulamasıdır. Öğrenmenin ve uygulayabilmenin en iyi yolu, sertifikalı bir eğitim kurumundan ya da uluslararası standartlarda bu sertifikaya sahip olan kurum ve kuruluşlardan alabileceğiniz, savunmaya dayalı sürüş eğitimleridir. Ülkemizde bu hizmeti sunan kurumlar mevcuttur.  Defansif sürüş için ipuçları

Dikkatli, hazırlıklı ve her an tetikte olun.

Diğer yol kullanıcılarına güvenmeyin. Sorumluluk daima sizde olsun.

Herhalukarda yol verin. Hız limitlerine uyun.

Sürüşe zarar veren, alkol ve uyuşturucu niteliği olan madde kullanmayın.

Emniyet kemeri takmayı, mutlak alışkanlık haline getirin.

Sürücü ve yolcu güvenliği yönünden standart donanımlı, araç satın alın. (ABS-AİRBAG-ISOFIX)

Motosiklet sürücüleri vücut koruyucu aparatlar ve kask kullanmalıdır.

Kırmızı ışık ihlali kesinlikle yapmayın.

Doğru sürüş alışkanlıkları edinin. Kusursuz bir sürüş sergileyin.

Olumlu sürücü tutumları sergileyin, sakin ve po-zitif olun.

Bir noktaya odaklanmayın! Görüş açısını daraltmayın! Aracın önüne değil, yolun uzak noktasına bakın.

Aracınız ve diğer yol kullanıcıları arasında boşluk bırakarak, güvenlik alanı oluşturun.

Diğer araç sürücüleri ile iletişim halinde olun. Eyleminizi anlaşılır biçimde belirtmeye çalışın. Aynı şekilde diğer sürücülerin eylemlerini anla-maya çalışın.

Anlık hareketlerde bulunmayın. Hareketinizi diğer sürücülerin tahmin edebileceği bir durumda gerçekleştirin.

Daima kararlı sinyal verin. Diğer yol kullanıcılarını yanıltır sinyallerden kaçının.

Kör noktaları devamlı kontrol edin, diğer sürücülerin, kör nokta alanlarına girmemeye ça-lışın.

Sürüşe odaklanın, dikkatinizi önleyecek eylem-lerde bulunmayın.

Kavşaklarda, katılımlarda dikkatli olun.

Otoban, ekspres yol, çevre yolları güvenlik ku-rallarına mutlaka uyun.

Görünür olun! Araç farlarını kullanın.

Yağmurlu, karlı havalarda dikkatli ve yavaş kul-lanın.

Lastik havalarını periyodik olarak kontrol edin.

Aracınızın periyodik bakımlarını, zamanında yap-tırın. Kışlık bakımı mutlaka yaptırın.

Takip mesafesini koruyun. Öndeki araçları yakın-dan takip etmeyin.

Trafik akışı içerisinde nerede ve nasıl duracağınızı bilmelisiniz.

Şerit ihlalinden, sık sık şerit değiştirmekten kaçı-nın, kendi şeridinizde seyredin.

Sulu ve kaygan zeminde, güvenli bir şekilde yolun kayganlığını, lastik ve fren performansını test edin.

Güvenli bir şekilde sollama yapın. Geçme geçilme kurallarına riayet edin.

Olası bir kazada, maruz kalabileceğiniz zararı en aza indirebilecek sürücülük performansı sergileyin.

Uzun farları kontrollü kullanın. Diğer yol kullanıcılarını tehlikeye düşürecek davranışlarda bulunmayın.

Hemzemin geçitlerde dikkatli olun. Asla cesaretinizi ölçmeyin.

Sürüş esnasında, yolda park etmiş ve yavaş hareket eden araçlara dikkat edin.

Yaban hayvanlarına dikkat edin.

Sizi geçmek isteyenlere güvenli bir şekilde yol verin.

Ağır vasıtaları, römorklu araçları yakından takip etmeyin.

Bisikletli sürücülere dikkat edin.

Bisiklet yolu olmayan yollarda, bisiklet sürücüleriyle güvenli bir şekilde yolu paylaşın.

Diğer sürücülere nezaketli bir sürücü tutumu sergileyin.

Acele edenlere güvenli bir şekilde yol hakkı verin.

Aracınızın fiziksel limitlerini zorlamayın.

Dinç kalın, dinlenmiş bir şekilde sürüşe başlayın. Uykusuz ve yorgun sürüşten kaçının.

Ağır vasıtalara güvenli bir şekilde yol verin.

Karayollarında, otobanlarda park etmeniz gerekiyorsa, diğer araçların geçişini güvenli şekilde sağlayacak bir durumda park edin.

Sola dönüşleriniz çok daha dikkatli ve güvenli olsun. Önce sol sonra sağ tekrar sol.

Her nesneyi bir tehlike olarak algılayın. Anlık sürüş reflekslerinizi kontrollü ve sonuç verir bir şekilde kullanın.

Mesafeyi önceden tahmin ederek güvenli bir şekilde durun. Anlık durmalardan kaçının.

Kesişen yollarda, kavşaklarda, katılımlarda mutlaka yavaşlayın.

Sıkışık bir trafikte, boşlukları doldurmaya çalışmayın.

Sağa dönüşlerde sağa daha çok dikkat edin.

Güvenli bir şekilde şerit değiştirin. Kavşaklarda asla şerit değiştirmeyin.

Sol şeridi gereksiz yere ihlal etmeyin.

Tek yönlü yollarda, ters yönden yolu asla kullanmayın.

Kavşaklarda katılımlarda şerit pozisyonunuzu manevra yapacağınız yöne doğru önceden ayarlayın.

Yayaların her zaman önceliği vardır. Yaya geçitlerinde son derece dikkatli olun.

Erişimi kontrollü yollarda genellikle orta şeridi kullanın.

Otoyol güvenlik şeritlerinde zorunlu haller dışında park halinde olmayın.

Güvenlik şeridini kullanmayın.

Güvenli bir şekilde hava yastıklarının devreye girmesi için mutlaka emniyet kemerini takın.

Koltuk başlığını standart kullanım usullerine göre ayarlayın.

Romorklu ya da kasalı araçlarda yolcu taşımayın. Pickup-kamyonet vb.

Güvenli olduğunu düşünerek, belirsiz nesnelerin üzerinden geçmeyin.

Çocuklarla seyahat ediyorsanız, çocuk güvenlik koltuğu kullanın, Kapı çocuk güvenlik kilitlerini devreye sokun.

ABS fren sistemiyle normal frenleme sistemlerini ayırt edin. Frenleme sistemleri hakkında bilgi edinin.

Yolculuğunuzu planlayın. Güzergahınızdan haberdar olun. Güvenli ve yoğun olmayan yolları kullanın.

Daha güvenli daha dikkatli nasıl araç kullanabilirim düşüncesiyle hareket edin. Yeni defansif sürüş becerileri geliştirmeye çalışın.

TEMEL SÜRÜŞ BECERİLERİ

Açıklama; Temel sürüş becerileri konuları, yeni başlayan sürücüler için mutlak öğrenilmesi ve uygulanması gereken eylemler bütünüdür. Araç kullanmayı öğrenme, zeka öğrenmeden ziyade psikomotor bir öğrenmedir. Yani pratik yapılarak ve zamanla gelişen bir öğrenme sistemidir.

Kasların öğrenmesi ile alakalıdır. Öğrenilen teoriler pratiğe dökülerek her defasında yeni bir tecrübe, her defasında yeni bir kazanım elde edilir.

Örnek olarak; herhangi bir enstrüman çalma, on parmak klavye kullanma, yüzme, bisiklet kullanma, öğrenildikten sonra unutulmayan beceriler v.b gibi.

Gitar çalmaya başlayan bir kişi, ilk etapta farklı sesler çıkartırken, pratik yaparak, parmak kaslarının öğrenmesi, melodilerin parmak kasları ile gitar tellerine aktarılması ile ahenkli, kulağa hoş gelir seslerin çıkması gibi düşünülebilir.

Trafik ortamı içerisinde uygulanan her eylem, sürücü için bir tecrübedir. Ancak bu eylemlerin olumlu bir şekilde profesyonel sürüş eğitmenleri gözetiminde geliştirilmesi gerekmektedir. Bir sürücü için trafikte olumlu tutum ve davranış sergilemesi, diğer yol kullanıcıları için hayati önem arz etmekte, kazaların önlenmesi ve güvenli bir trafik ortamının oluşması için vazgeçilmez bir gerekliliktir.

 

SÜRÜŞ ERGONOMİSİ - SAĞLIKLI SÜRÜŞ

Ergonomi iş yerinde sağlık ve emniyet meselelerinde sıklıkla kullanılan bir ibare olup iş istasyonunuzun, istasyonunuzu kullanma şeklinizin ve ekipmanınızın konforlu bir şekilde çalışmanızı ve tekrarlayan gerilim deformasyonu veya diğer kas-iskelet rahatsızlıklarına yakalanmamanızı sağlayacak şekilde tasarlanması gibi durumlarla ilgilidir. Ergonomi konusunda benzer meseleleri değerlendirmemişseniz, araç kullanmak da sorunlara yol açabilir. Araç kullanan kişi, dolayısıyla sırt, boyun ve omuz ağrısı çekebilir, vücudunda kramplar oluşabilir, kalça ve bacaklarınızda kan dolaşımı zayıflayabilir. Düzgün ve rahat bir şekilde oturmadığınız takdirde, belkemiğinizde de hasar oluşabilir. Peki, daha konforlu bir sürüş deneyimi nasıl mümkün olacak?

Araç Kullanma Sırasında Ergonomi Koşulları

Öncelikle süspansiyonunuzun iyi çalışmasını sağlamalısınız. Sürekli titreşime maruz kalmak son derece zararlı olabilir, dolayısıyla özellikle uzun yolculuklara çıktığınızda veya düzenli olarak araç kullanıyorsanız arkanıza bir yastık koymanız faydalı olacaktır.

Sürücü koltuğu ile direksiyonu her ikisini de rahatça kullanabilecek şekilde ayarlamalısınız. Pedalları sırtınızı koltuktan uzaklaştırmak zorunda kalmadan yönetebilmelisiniz. Şayet bunu yapamıyorsanız bel desteği alabilir, hatta ilave destek sağlaması için evden yastık, vb alıp arkanıza koyabilirsiniz.

Araç kontrolünüz (ki her zaman maksimum seviyede olmalıdır) göz önünde bulundurularak, koltuğunuzu her seferinde ve tekrar tekrar ayarlamanız önerilir. Bu sayede titreşimlerin vücut üstündeki etki yönü değişir; ancak bunu emniyet kuralları çerçevesinde yapmalı, koltuğun konumu değiştirdiğinizde aynalarınızı da ayarlamayı unutmamalısınız.

Sürücü koltuğunun sürüş sırasında konforlu hissetmenin ergonomik açıdan en önemli boyutu olması sebebiyle, araç satın alırken koltuğun bütün parçalarının size düzgün destek sağladığından ve yine koltuğun bütün ayar kontrollerinin elektronik mekanizmalarla kolayca işlediğinden emin olun. Araç koltuklarının tümünün farklı şekil ve boyutlarda tasarlanması nedeniyle, koltuğun özellikle bacak, kalça ve beliniz için uygun olmasını sağlayın. Öncelikle, oturduğunuz zaman el ve ayaklarınızı kullanarak bütün kontrol ve pedallara kolayca erişebildiğiniz, bütün enstrümanları net bir şekilde ve her yeri iyi bir şekilde görebildiğiniz koltuklu araçlar arayın.

Ayarlanabilir direksiyonlar, direksiyonu en konforlu olduğunuz oturma konumundan kolayca kontrol edilebilecek bir konum veya açıya getirmenizi sağlamalıdır, ayrıca hidrolik direksiyon ilave avantajdır

El ve bilekleriniz güçsüz ise, tekrarlayan gerilim deformasyonundan (RSI) korunmak için otomatik vites özelliğine sahip bir araç satın almayı düşünebilirsiniz. RSI rahatsızlığı manüel vitesle sürekli vites değiştirmeniz durumunda zaman içinde ortaya çıkabilir.

Yalnızca ‘hoparlör’ konumunda cep telefonu kullanılabilir. “Hands free” kiti olmadığı sürece araç kullanma sırasında cep telefonu kullanmak yasaktır; bu nedenle telefon yuvası, harici mikrofon yahut hoparlörünüzün konumunu

duruşunuzu bozmayacak şekilde ayarlayın. Yine de en iyisi Bluetooth™ kulaklık kullanmaktır.

Araç kabini içerisinde bir eşyaya kolayca erişmenizi sağlayacak şekilde olmalıdır;ancak uzun bir yolculuktan sonra araçtan ağır bir şey almadan önce en az 5 dakika beklemeyi unutmayın. Hatta saat başı aracı 5 dakikalığına durdurup hafif esneme egzersizleri yapmak sadece kas ve eklemlerinize yarar sağlamakla kalmayacak, sizi de uyanık tutacaktır.

Son olarak, tıpkı iş yerinde olduğu gibi, aracın klima, havalandırma ve ısıtma sistemlerinin düzgün çalıştığından emin olun.

Bu tavsiyelere uymak tekrarlayan gerilim deformasyonu ve diğer kas-iskelet rahatsızlıkları gibi koşullardan korunmanızı sağlar ve sürüş deneyiminizi daha konforlu hale getirir.

TRAFİKTE TEHLİKE ALGISI

Güvenli bir sürücü olarak trafik akışı içerisinde bazı tehlike algılama biçimlerini üstlenmek zorundayız. Bu aracınızı sürmeye başlamadan önce yolda oynayan bir çocuk ya da hayvan olmadığından emin olmak veya size en yakın aracın, güvenli bir mesafede olduğuna emin olmak, kavşaktan ayrılmanın güvenli olduğuna karar vermek şeklinde olabilir.

Bu kararların bazıları biz farkında bile olmadan otomatik olarak verilecektir. Etkili tehlike algılama sürüş esnasında gerçekleştirildiği takdirde, yaşam ile ölüm arasındaki çizgi anlamına gelmektedir.

Tehlike Algılama Kapasitemi Nasıl Geliştirebilirim?Öncelikle, sürüşe ve ilerlemekte olduğunuz yola odaklanınGüvenli sürüş konsantrasyon gerektirir. Sürüş sırasında aşağıdaki gibi dikkat dağıtıcı unsurlardan kaçının:

Yüksek seste müzik (diğer uyarı seslerini duymanızı engelleyebilir)

Harita okuma

cep telefonu

Aracın müzik sistemi ya da uydu navigasyon sistemi ile oynamak

Aracınızdaki yolcularla veya yoldaki diğer kişilerle tartışmak

Bir şeyler yemek, içmek ve sigara içmek.Bu eylemlerden kaçınmanız, bütünüyle yola odaklanmanızı ve olası tehlikeleri etkili bir şekilde değerlendirmenizi sağlar.

Tehlike algılama, basit bir ifadeyle etrafınızda neler olup bittiğinin, daha da önemlisi içinde bulunduğunuz durumda, neler olabileceğinin farkında olmaktır.

Köy yolları:Köy yollarında tehlike değişir. Bu durumda traktörler, tarım makineleri, atlar, at arabaları, bisikletliler, yayalar ve belki de çiftlik hayvanları ile karşılaşabilirsiniz. Yol sadece bir aracın geçebileceği genişlikteyse uygun bir geçiş yerine girin veya geçiş yeri solunuzda kalacak şekilde karşısında bekleyin. Yokuş aşağı gelen araçlara yol verin ve viraja yakın araçlara orada olduğunuzu belli etmek için farlarınızı yakıp söndürün. Köy

Yerleşim Bölgeleri veya Meskûn Mahaller.Örneğin, yerleşim bölgelerinde veya meskûn mahallerde karşılaşabileceğiniz tipik tehlikeler arasında şunlar sayılabilir:

Kavşaklarda beliren araçlar.

Özel yollardan (ev, garaj yolu gibi) çıkan ya da bu yollara giren araçlar

Açılan araç kapıları.

Yayalar.

Park halindeki araçların arasından koşarak çıkan çocuklar.

Park halindeki araçların altında saklanan hayvanlar (özellikle kediler)

Bisiklet ve motosiklet sürücüleri.

Bir yerleşim bölgesinde yayalar, bisiklet sürücüleri ve park edilmiş araçlar olacağından yavaş ve dikkatli araç kullanırsınız. Bazı bölgelerde 30 km/sa maksimum hız limiti olabilir. Araç kullanırken sadece aşağıya doğru yolun ortasına bakmak yerine park halindeki araçların altına ve yan tarafınıza da bakın, çünkü sıklıkla aracın arkasında bir çocuğun ayağını ya da aracın altında kıvrılıp yatan bir kedi fark edebilirsiniz.

yollarında güvenli sürüş ipuçları arasında sayılabilecekler:

Yol ve trafik şartlarını dikkate alın. Beklenmedik ve zor durumlara hazırlıklı olun, örneğin bir kör virajın ilerisinde yolun kapalı olması.

Önlem olarak hızınızı ayarlamaya hazırlıklı olun.

Kavşaklarda karşınıza çıkabilecek araçlara hazırlıklı olun.

Tali yollarda ve köy yollarında 

Geçiş üstünlüğünün olmadığı işaretlenmemiş kavşaklara dikkat edin.

Yayaların ve bisikletlilerin ne yapacaklarını kestirmeye çalışın. Yayalar, özellikle çocuklar, diğer tarafa bakıyorsa sizi görmeden yola adım atabilirler.

Elbette karşılaşacağınız bütün tehlikeleri önceden tahmin edemezsiniz, ancak tehlike algılamanın bir parçası tetikte olmak ve sürüşe odaklanmaktır, böylece beklenmedik durumların meydana gelmesi halinde, hemen farkına varacak ve ciddi bir olaya dönüşme şansını azaltmak için sürüş becerilerinizikullanabileceksiniz

KAZA YERİNDE ALINACAK ÖNLEMLER VE İLKYARDIM

Bir kazaya karışmak ya da şahit olmak son derece travmatik bir deneyim olabilir.

Çoğu insan için bir kaza yerinde ilk yardım uygulama fırsatı beklenmedik bir anda ortaya çıkar. İşte o anda ilkyardım bilgisinden yoksun olduğunu hisetmek şok etkisi yaratır.

Hiç örgün ilk yardım eğitimi almadıysanız, bunun öğrenilmesi gereken mükemmel bir beceri olduğunu belirtmek isteriz. Mümkün olduğunda bu eğitimi almayı düşünmelisiniz.

Ancak o zamana dek, bir kaza yerinde ilk yardım uygularken göz önünde bulundurulması gereken bazı önemli noktaları bilmenizde fayda var:

Kaza Yerinin Değerlendirilmesi:Bir kaza yerinde ilk yardım uygularken daima göz önünde bulundurmanız gereken birtakım basit önlemler vardır; bu önlemlerin bazıları ilk yardımı uygulamadan önce alınır. Bunlardan en önemlisi, kaza yerinin değerlendirilmesidir. Bu değerlendirme sizin kendi emniyetinizi sağlama alarak diğerlerine yardım etmenizi sağlayacaktır.Kaza yerinin değerlendirilmesinde önemli noktalar:

Kaza yerine bakın ve tehlikenin devam edip etmediğini tespit edin. Yakınınızda akan bir trafik varsa, sürücüleri bir şekilde kaza yeri konusunda uyarın ve akan trafiğin kendiniz ve diğerleri için tehlike arz etmemesini sağlayın.

Yardım edebilecek birilerini arayın – Size yardım edebilecek

biri olup olmadığını kontrol edip siz aramadıysanız, bu kişilere acil durum servislerini aramalarını söyleyin.

Sakin olun Sizin heyecan ve duygusal durumunuz şokta olan veya kazada yaralanan kurbanları etkileyebilir; bu nedenle soğukkanlı olmaya çalışın.

Kazazedelerin Değerlendirilmesi

Kaza yeri emniyete alındıktan sonra kaza yerindeki kazazedeler değerlendirilebilir. Aynı zamanda acil durum servislerini aramanız gerekip gerekmediğine ve hangi servisleri aramanız gerektiğine ilişkin bir değerlendirme yapın. Kazazedelerin değerlendirilmesinde göz önünde bulundurulması gereken bazı önemli noktalar vardır:

Daima tepki vermeyenlerle öncelik verin. Siz acı içinde bağıranlara öncelik vermenizin daha iyi olacağını düşünebilirsiniz; ancak bir kazazede kendinden geçmişse, daha kötü durumda olabilir ve dolayısıyla ilk yardıma ihtiyacı olan odur.

Görünürde yaralanma belirtileri olup olmadığını kontrol edin. Dışarıdan yaralanmaların farkında olursanız, bu yaralılara nasıl müdahale edeceğinizi anlamanız daha kolay olabilir.

İlk Yardım Kurallarına UyunBütün ilk yardım tedavilerinde olduğu gibi, ilk yardımın Tepki ve Nefes Alma kurallarına uyun. Kazazedenin tepki verip vermediğini kontrol edin, kazazedenin bilinci açık mı? Kazazede nefes alıyor mu yoksa nefes almaya mı çalışıyor? Kazazedenin kanaması var mı? Kazazedenin bilincinin açık olup olmadığını anlamanın en iyi yolu hafifçe köprücükkemiğine vurup gözlerini açmasını söylemek ve bir-iki soru sormaktır (parmaklarınızı gösterip bu kaç diye sormak gibi). Şayet kazazede tepki vermezse, nefes alıp almadığını kontrol edip ilk yardımın ABC’sinin uygulanmasına gerek olup olmadığını değerlendirin.

A. Airway-Solunum Yolu. Kazazedenin solunum yolunu kontrol edin. Ancak bu işlemi yalnızca kazazede boyun veya belinden yaralanmamışsa yapın; çünkü daha fazla hareket daha fazla yaralanmaya neden olabilir.

B. Breathing-Nefes Alma. Solunum yolunun açık olduğunu gördükten sonra kazazedenin gerçekten nefes alıp almadığını kontrol edin. Bunu kazazedenin nefesini dinlemek ya da hissetmek yoluyla yapabilirsiniz. Kazazedenin göğsünün hareket edip etmediğini de

kontrol edebilirsiniz.

C. Circulation-Dolaşım. Bir kişi nefes alıyor, konuşuyor ve hareket ediyorsa, dolaşım sorunu en az seviyededir. Ancak kazazede bu eylemlerden hiçbirini yapmıyorsa, kalp masajı uygulamanız gerekebilir. Yalnızca her yönüyle kalp masajı eğitimi almışsanız bu yöntemi

Özetle belirtecek olursak, bir kaza yerinde ilk yardım uygularken hatırlamanız gereken temel nokta kendinizi emniyete almanız, kazazede için daha fazla yaralanmaya neden olmadan elinizden geleni yapmanız ve gerekirse acil durum servislerine haber vermenizdir.

Bir insanın hayatını kurtarabileceğinizi bilmek son derece güçlü bir motivasyon aracıdır. Koşullar müsaitse bir ilk yardım kursuna gidin ya da bilginizi arttıracak bir ilk yardım kitabı okuyun.

Bir Yayanın Karıştığı Bir Kaza mı Yaptınız?

Ne kadar korkarsanız korkun, bir yayaya çarpabilir yada tesadüfi böyle bir olaya şahit olabilirsiniz. Yayalar, her yıl Türkiye’de yol kazalarında yaralananların %12’sini, ölümlerin %21’ini oluşturmaktadır.

Böyle bir durum sizin başınıza gelse ne yaparsınız? Yükümlülükleriniz nelerdir?

Trafik Kazası – YükümlülüklerinizÖncelikle, durmalısınız. Bir süre kaza yerinde kalarak kişisel bilgilerinizi kazaya karışan birine doğrudan veya dolaylı olarak vermelisiniz.

Size sorulduğunda adınızı ve adresinizi, araç sahibinin adını (araç size ait değilse) ve aracın tescil numarasını bildirmekle yükümlüsünüz. Kişisel bilgilerinizi kaza yerinde bulunan birine bildirmediğiniz takdirde, polisle irtibata geçip kazayı bildirmekle yükümlüsünüz. Ayrıca polis memurunun yahut kazaya karışan birinin talebi üzerine sigorta belgenizi göstermeniz zorunludur.

Kaza yerinde sigorta belgenizi göstermediğiniz takdirde, kazayı polise bildirmek ve sigorta belgenizi göstermekle yükümlüsünüz.Bütün kazalarda olduğu gibi, bir yayanın karıştığı bir kazada da olayı sigorta şirketinize bildirmekle yükümlüsünüz.

Kaza Yerinden Geçmekte Olanların Yükümlülükleri Nelerdir?

Kaza yerinde usulüne uygun ilk yardım tedbirleri almak, Olayı en yakın polis veya kuruluşuna bildirmek, İstek halinde yaralıları en yakın sağlık kuruşuna göndermek.

Trafik Kazası – İleriye Yönelik Düşünmek

Kazanın ayrıntılarının ileride ihtilaf konusu olabileceğini düşünüyorsanız, olay yerinde bulunan tanıklardan irtibat bilgilerini almaya çalışmalısınız. Kişiler size irtibat bilgilerini vermekle yükümlü değildir; dolayısıyla onların inisiyatifine kalmış durumdasınız. Bu kişilerin isim ve adreslerini dolaylı yollardan elde edebilirseniz, bazı durumlarda, onlar istemese de ileride ifade vermek zorunda kalabilirler. Eve gidince, olaylar hâlâ zihninizde tazeyken olanları yazıya geçirmelisiniz. Karşı tarafın size anında tazminat talebi ihbarında bulunması gerekmez; ancak normal şartlarda belirli bir süre içinde talepte bulunma hakkı saklıdır.Asla bir yayanın karıştığı bir kaza yapmamanızı dileriz. Bu belki de sizin hayatınızda asla gerçekleşmeyecek olan bir kâbus senaryosudur. Ancak bu ihtimal üstünde önceden biraz düşünmek size böyle bir durumla karşılaştığınızda duruma soğukkanlı ve yetkin bir şekilde müdahale etmeniz konusunda yardımcı olacaktır.

KAZA TUTANAK FORMU

Artık maddi hasarlı kazalarda kendi tutanağınızı kendiniz hazırlayacaksınız.

O yüzden bir form çıktısını alın ve aracınızda bulundurun.

Sürücüler, maddi hasarlı kaza halinde polisi beklemeden, tutanağı tutup, fotoğrafını çekip, olay yerinden ayrılabileceklerdir...

Trafik kazası yaptığınızda karşı tarafla anlaşıp aracınızı çekmeden mutlaka ehliyet ve trafik sigortası kontrolü yapın.

Kazaya karışan araçların kesinlikle zorunlu trafik sigortası poliçelerinin olması gerekiyor.

Tutanağa yalnızca kazanın oluş şeklini yazın, kusur oranı yazmayın.

Kroki çizmeyi ve kazanın nasıl olduğunu anlatan görüşleri yazmayı unutmayın.

Kaza yaptığınızda aracınızı boş alana çekmeden farklı açılardan fotoğraflarını çekin.

Bu zorunlu değil, ancak kusur oranının belirlenmesinde avantaj sağlar.

Kaza yaptığınız kişiyle anlaştıktan sonra aracınızı bir an önce emniyet şeridi veya boş alana çekin.

Tutanakları uygun bir alanda doldurabilirsiniz.

Hasar oranını belirlemeye ya da bu yüzden karşı taraf ile kavga etmeye kalkışmayın.

Zira hasarı sigorta şirketlerinin uzmanları belirleyecek.

Bu noktada çekeceğiniz fotoğraflar önem kazanacak.

Kaza yapan taraflar, kazanın oluş şeklini birlikte tutanağa yazıp mutlaka imzalayacak.

Tutanak hazırlandıktan sonra çekilen fotoğrafla birlikte karşı tarafın trafik sigortası veya kasko sigortası şirketine başvuru yapılacak.

Tutanağın taraflarca sigorta şirketlerine ulaştırılmasında

zaman açısından bir kısıtlama bulunmuyor,

ancak tutanak ne kadar hızlı ulaştırılırsa o kadar çabuk sonuçlanır.

İlk başvuruyu alan sigorta şirketleri, en geç 1 gün içinde tutanağı elektronik ortamda Trafik Sigortaları Bilgi Merkezine (TRAMER) iletecek.

Sigorta şirketleri, TRAMER vasıtasıyla 3 iş günü içinde kaza krokilerini de dikkate alarak, tutanak çerçevesinde yüzde sıfır, 50, 100 oranlarına göre kaza sorumluluk değerlendirmesi yapacak.

Kaza sorumluluk değerlendirmesi TRAMER sisteminden yapılacak.

Tutanağı zamanında TRAMER’e iletmeyen sigorta şirketi, tutanağı gönderen şirketin belirlediği oranları kabul etmiş olacak. Sigorta şirketlerinin kaza sorumluluk değerlendirmesinde farklı sonuçlara ulaşılırsa, kaza tutanağı TRAMER bünyesindeki Tutanak Değerlendirme Komisyonu’na sunulacak.

Komisyon, 3 gün içinde tutanak ve fotoğrafları inceleyerek hata paylarını kesin olarak belirleyecek.

Sigorta şirketi, belgeler tamamlandıktan sonra 8 iş günü içinde tazminatı ödeyecek.

Bir Hayvana Çarptığınızda Yapmanız Gerekenler

Çoğu hayvan arabaların ya da genel olarak dış dünyanın farkında değildir. Araç kullandığınız sırada kazara bir hayvana çarptığınızda ne yapmanız gerektiğini biliyor musunuz?

Hayvanlara Çarpmaktan Kaçınma Yolları

Yaban hayatının var olduğu açıklık alanlarda araç kullanırken yavaş ve dikkatli olmanız önemlidir.

Özellikle geceleri bu hususa dikkat etmelisiniz; zira kazaların %90’ı görüşün kısıtlı ve son dakika düzenlemelerini yapmanın zor olduğu karanlıkta meydana gelmektedir.

Gözleriniz ikaz levhaları arasın.

Emniyet kemerinizi takın.

Uzun farları yakın; bunlar hayvanın gözlerinde yansıyarak hayvanı görmenizi sağlayacaktır.

Alacakaranlık, sabahın erken saatleri ve hayvanların yazdan kışa geçilirken yuvalarına döndükleri zamanlar gibi kaza oranlarının yüksek olduğu zamanlarda yola çıkmaktan kaçının.

Yoldaki Hayvanlarla Başa Çıkmanın Yolları

Yolun ortasında duran hayvanlara korna çalmayın, onları korkutursunuz. Bunun yerine, hayvanlar gidene dek bekleyin. Bazı hayvanlar son derece yavaş hareket ettiğinden biraz sabırlı olmanız gerekecektir. Karşınızdaki bir inek ya da geyik ise, uzun uzun basılan korna hayvanı korkutarak yolun kıyısına çekilmesine yol açacaktır.

Hayvanlar Yolun Ortasında Dönüp Duruyorsa

Hemen frene basın. Bu hareket hayvanın yoldan çekilmesine fırsat verir.

Hayvan şok içinde size doğru koşabileceğinden yoldan çıkmaya kalkışmayın. Bu durum arkanızdaki sürücüleri de etkileyebilir.

Yabanı hayvanların birlikte dolaşma eğiliminde olduklarını unutmayın, etrafta başka hayvan olup olmadığını kontrol edin.

Bir Hayvana Çarptığınızda Yapmanız Gerekenler

Öncelikle hayvanın yaralanmadığından ya da daha kötü bir durumda olmadığından emin olun.

Hayvan küçükse ve hareket ettirebiliyorsanız, hayvanı yolun kıyısına çekerek diğer sürücüler için tehlikeyi azaltın. Ancak genel konuşmak gerekirse, bu işi erbaplarına bırakmak en iyisidir.

Hayvan büyükse, hareket ettirmeye çalışmayın.

Büyüklüğü ne olursa olsun, yaralı bir hayvanı kaldırmaya çalışmayın. Bu hareketiniz onu korkutabilir ve hayvan size tekme ya da ısırma girişimiyle karşılık verebilir.

Mümkünse, hayvanı sıcak tutmak için örtün. Hayvanların kafasının örtülmesi genellikle sakinleştirici etki yaratır. Hayvanı beslemeniz tavsiye edilmemektedir.

Mümkünse, yardım gelene dek hayvanı yalnız bırakmayın.

Aracın ikaz ışıklarını açın ya da acil durum yol fişeklerini kullanarak yaklaşan araçları tehlikeden haberdar edin.

Bazı yerlerde, yolda bir hayvana çarptığınızda yerel trafik birimine (genellikle polis-jandarma) haber vermeniz gerekmektedir.Hayvanın trafiği engellediğini bildirin, biri hayvanı yoldan çekecektir. Daha sonra hayvanın kaldırılması için uygun birimle irtibata geçeceklerdir.

BAYAN SÜRÜCÜLER İÇİN KİŞİSEL GÜVENLİK

Bayan sürücülerin tek başına savunmasız bir şekilde araç kullanırken, kötü niyetli kişilerin ilgi odağı olmaları kaçınılmaz bir gerçektir. Sürüş esnasında ya da aracınızla alakalı sıkıntılı bir durumda, bu niyette olan kişilerin sözlü ya da fiili eylemlerine maruz kalmamak için bir takım basit önlemler almanız, size güvenli ve daha keyifli bir sürüş sağlayacaktır.

Araç kullanırken kendinizi koruyun

Yalnız seyahat edecekseniz, yola çıkmadan önce en az bir kişiyi planınızdan ve güzergahınızdan haberdar etmelisiniz. Bu kişi nereye gittiğinizi, ne zaman yola çıktığınızı, hangi güzergahı kullanacağınızı ve ne zaman dönmeyi planladığınızı bilmelidir. Sizinle kolayca irtibata geçilebilmesi için cep telefonunuzu daima yanınızda bulundurun. Çoğu durumda araç kullanırken cep telefonu kullanmak pratik ve güvenli değildir. Bu nedenle, araç kullanıyor ve telefonu acil bir durumda kullanma ihtiyacı duyarsanız, hoparlörü açmak, handsfree’ye almak ya da araç telefon kiti kullanmak çok faydalıdır.

Kapılarınızı sıkıca kapalı tutun; hırsızların sürücüler ışıkta durdukları ya da sıkışmış trafikte bekledikleri esnada kurbanlarına saldırdıkları bilinmektedir. Bu kişileri teşvik etmemek amacıyla değerli eşyaları göz önünden kaldırın.

Hiç kullanmamış olsanız bile, torpido gözünde kişisel güvenliğiniz için göz yaşartıcı sprey bulundurabilirsiniz.(spreylerin yasal durumunun belirsiz olduğunu da iletmek

isterim)

Aydınlatmanın kötü olduğu yerlere park etmekten kaçının ve araç içindeyken kapılarınızı kilitleyin.

Bir arıza anında, arıza yardımı için telefon ettiğinizde operatöre yalnız seyahat eden bir bayan olduğunuzu söyleyin. Bu size öncelik sırası verecek ve yardımın daha hızlı gelmesini sağlayacaktır.

Araç içinde kalmanız güvenli ise, yolcu koltuğunda oturmanız saldırma potansiyeli olan kişileri engelleyebilir; zira bu durumda yanınızda birinin olduğunu zannedebilirler. Araç içinde kalmanız güvenli değil ise (söz gelimi, aracınız otobanda arızalandıysa ve acil durak yerine park ettiyseniz), aracınızın yakınında durun ve kapıyı hafifçe aralık bırakın. Bu şekilde biri yaklaşırsa hemen araç içine girebilirsiniz.

Araç içerisinde kapıları daima kilitleyin. Biri aracınıza yaklaşırsa, camı hafifçe açın; ancak kapıyı açmayın. Yardım geldiğinde, kapıyı açmadan önce kişilerin kimliklerini doğrulamasını sağlayın; zira kötü niyetli birisi yol yardımı için gelmiş gibi yapabilir.

Sürüş esnasında ayakkabı tercihi; Araç kullanırken yanlış ayakkabı giymek ölümcül sonuçlar doğurabilir ve güvenliğinizde ciddi ölçüde taviz verdiğiniz anlamına gelir.

Avrupa’da bir sigorta şirketi tarafından 2007 yılında özellikle bayan sürücüler üzerine yapılan araştırma sonucunda, pek çok bayanın kötü ayakkabı seçimi dolayısıyla, hem kendilerini hem de diğer yol kullanıcılarını tehlikeye attıkları ortaya çıkmıştır.

Çoğu bayan sürücü araç kullanırken topuklu ya da sürüşe uygun olmayan ayakkabı giymektedir.

Bayan sürücülerimize Gaz, fren ve debriyaj pedalına rahatlıkla hakim olabilecekleri, fazla topuklu olmayan şık bir ayakkabı kullanmaları tavsiye edilir.

“Ayşe Hanım kendisine pahalı bir araba almış ve onu kullanmaya çok hevesliydi. Hatta arkadaşları arasında sürücü ehliyetini ilk alan kendisi olmuştu. Ne zaman Cuma gecesi gelse arabasını kullanmak için bir şansı oluyor, ancak her seferinde arabayı arkadaşlarının kullanmasını istiyordu. Bir kere bile arabayı sürmedi.

Bir gün, sadece arkadaşları çok ısrar ettikleri için gönülsüzce arabayı sürmeye ikna oldu. Bir şekilde başarıp başaramayacağını tecrübe etmesi gerekiyordu. Arkadaşları da Ayşe hanıma bu konuda çok destek veriyorlardı. Güvenli bir alanda tecrübe etmeye karar verdi. Hevesle direksiyon başına geçti. Daha motoru çalıştırmadan Ayşe hanımın elleri terlemeye, başı dönmeye ve korkmaya başladı. Korkularını arkadaşlarına iletiyordu, kısa bir mesafelik sürüş düşüncesi bile Ayşe hanımın soğuk soğuk terlemesine neden oluyordu ”

Yukarıda sürüş fobisi(korkusu) olan birinin örneğini okudunuz. Eğer bu şekilde bir fobiniz var ise, bu korkuların sadece kendinizde olduğunu düşünmeyin. Aynı korkulardan muzdarip, hevesle araç kullanmak isteyip kullanamayan, pek çok kişi bulunmaktadır. Kamyonların yanından geçmekten korkan, kamyon arkasında gitmekten korkan, bir köprüden geçme korkusu olan, gece araba kullanmaktan korkan sürücüler bulunmaktadır.

Muhtemelen siz de onlar gibi bu korkularını yenmek için bir yol olup olmadığını merak ediyor olabilirisiniz.Güzel haber; bu gibi korkuların üstesinden gelmenin çeşitli yolları var.İnsanlarda niçin bu fobiler var? Bunun nedenleri nelerdir? Önce buna değinelim.

Sürüş korkusunun nedenleri:

Daha önce birçok defa kaza yapan insanlar araba kullanmaya devam etmekte iken, daha önce hiç kaza yapmamasına rağmen, sürüş korkusu yaşayanlar insanlar vardır.

Bunun altında yatan sebep kişinin kaza olabileceğine dair zihninde felaketleştirerek yorum yapma eğiliminde olması, “ya olursa” ile hareket etmesidir. Bu kişiler kaza yapma ihtimalinin çok yüksek olduğu ve eğer kaza yaparlarsa sonuçlarının felaket olacağına dair yanlış inançları vardır. Bu yanlış inançlar sonucunda, sürücünün direksiyon başına geçtiği zaman kaygısı başlar.

Araba kullanmanın tehlikeli bir konu olduğunu algılayan zihnin, savunma mekanizması devreye girer; vücudun sempatik sinir sistemi devreye girerek kişiyi korktuğu durumdan kaçmaya hazırlar. Yani, kalp atışları hızlanır, nefes alış veriş artar, eller terler ve titrer, baş dönmesi olur.

Kişi ya bu belirtilere rağmen sürüşe devam eder ya da pes eder.

Sürüş korkusunun üstesinden gelmek:

Eğer bir sürüş korkunuz var ise, bu keyif verici ve özgür kılan eylemden kendinizi mahrum edip çok şey kaçırmış olabilirsiniz.

Kesinlikle yapamayacağım düşüncelerine kapılmayın. Ailenizle keyifli bir seyahat hevesinizi, modern bir araba alıp özgürce gezebilme hevesinizi bir tarafa itmeyin. Acil bir durumda size lazım olacak sürüş beceriniz bir hayat kurtarabilir. Bunu unutmayın.

Peki bu korkuların üstesinden nasıl gelinebilir?

Rahatlayın:

Arabaya binmeden önce kendinizi hazır hissedin sakinleşin. Zihniniz başka bir şeyle meşgul etmeyin. Sürüşe yoğunlaşın. Araç içerisinde rahat değilseniz bunu odanızda yapmayı deneyin. Gözlerinizi kapatıp sürüş keyfini gözlerinizde canlandırıp direksiyon başında olduğunuzu hayal edin. Hazır hissedene kadar bu uygulamayı yapın. Daha sonra bu uygulamayı araba içerisinde deneyin. Sürüşe başlamadan önce kesinlikle rahat olun. Sürüşe başladınız kendinizi gergin hissediyorsunuz. Bir kenara çekip aynı uygulamaları tekrar edin.

Sürüş arkadaşı edinin:

Yanınızda birisi olduğu zaman rahat hissediyorsanız belirli bir müddet tecrübeli birinden destek alın. Bu sizin gerginliğinizi azaltacaktır. Tek başınıza sürüş korku-larınız varsa bunu da üzerinizden atmış olacaksınız. Zamanla tek başınıza sürüş alış-kanlığı kazanacaksınız.

Müzik dinleyin:

Sürüş esnasında hoşunuza giden sizi rahatlatan müzik dinleyin. Meditasyon müzikleri önerilir. Bu tür müzikler zihninizi rahatlatır. Yüksek sesle dinlemeyin. Yüksek sesle dinlenen müzik rahatlama ve sürüş konsantrasyonunuzu etkiler.

Küçük adımlarla başlayın:

Direksiyon başına oturup çevrenizde ne olup bitiyor onları izleyin. Rahat hissettiğinizde sürüşe başlayın. Öncelikle mahallenizde sürmeye başlayın, her gün mesafeyi arttırın.

Profesyonel sürüş eğitimi alın:

Profesyonel sürüş eğitmenleri bu korkunuzu yenmenize yardımcı olacak en iyi araç-tır. Onlara müracaat edin. Size en iyi şekilde yardımcı olacaklardır.

korkularınızın üzerine gidin:

korktuğunuz şeyin gerçek olup olmadığını anlamanın tek yolu

onu yaşamaktır. Araba sürmeye başlayarak korkunuzu test edin.

Yarar Zarar oranı yapın:

Araba kullanmanın hayatınıza katacağı artıları ve kullanmamanın dezavantajlarını hesaplayın.Artık sürüş korkusunun bir psikolojik durum olduğunu biliyoruz. Sadece yukarıdaki adımları izleyip bu korkuların üstesinden rahatlıkla gelebilirsiniz.Kendi arabanızla sürüş, harika ve keyif verici bir deneyim. Mutlaka deneyin. Dr. Nuran Yavuz Psikiyatrist

DÜŞÜK RİSKTE ARAÇ KULLANMA,YOL POZİSYONU

Sürüş esnasında tüm sürücüler ve diğer yol kullanıcıları için aracın doğru konumlandırılması hayati önem arz etmektedir. Araç konumlandırma, gereklilik durumunda şerit değiştirme, yol verme,

yolun genişlik ya da darlık pozisyonuna göre içe ya da dışa açılma, manevra yapılacak yöne yaklaşma, hızı azaltma, hızlanma, takip mesafesini koruma, gerekirse durma vb. gibi sürüş eylemlerinden oluşmaktadır. Sürüş eğitmenleri, kursiyerlere yol pozisyonuna göre araç konumlandırmayı anlatırken, konumlandırma eyleminin önemini, genellikle yaklaşılan ya da birleşmekte olan bir kavşakta vurgulamaktadırlar. Ancak araç konumlandırma, yalnızca kavşaklarda değil, trafik akışı içerisinde, hareketli, hareketsiz bütün canlı ve nesneler tehlike olarak algılanarak, riskler değerlendirililerek yapılmalıdır.Yol pozisyonuna göre araç konumlandırmada, bir sürücü için altın kural her zaman karşılaşılabilecek tehlikelere karşı aracın mümkün olan en güvenli konuma yerleştirilmesi bu eylemlerin güvenli ve bilinçli bir şekilde yapılmasıdır.

Araç konumlandırma ve diğer sürüş eylemleri için gereken,

A-S-M(P-H-B) rutini, güvenli sürüşün vazgeçilmez bir olgusudur.

A-Aynaya bakmak S-Sinyal vermek M-Manevra yapmak

Aynalar kontrol edilmeden, sinyal verilmeden (eylem belirtilmeden), manevra yapılmaz!

Manevra yapmak (P-Pozisyon, H-Hız, B-Bakmak) eylemlerinden oluşmaktadır.

Yol pozisyonuna göre araç konumlandırılmadan, hız ayarlanmadan, manevra yapılacak yön gözlerle taranmadan, manevra yapılmaz!

Aynaları kontrol et, Sinyalini ver, pozisyonunu al, hızını ayarla, bakış yap gözlerle tara, güvenli bir şekilde manevra yap.

Diğer tehlikelerin bulunmadığı tenha bir yol üzerinde, bankete, refüje ya da ada olarak belirlenmiş alanlara bir metre kadar uzaklıkta normal sürüş pozisyonumuzu alırız. Trafik akışı içerisinde tenha olmayan yollarda da bulunarak başka tehlikeler ile karşı karşıya kaldığımızda onlarla güvenli bir şekilde başa çıkabilmek için sürüş pozisyonumuzu değiştirmek durumunda kalırız. Riskleri algılar ve bu risklere göre araca konum belirleriz.

Başa çıkmamız gereken tehlikelerin çoğu aracımızın kaldırıma en yakın olan bölümünde (sağ tarafta) meydana gelecektir. Örnek olarak, yayalar, bisikletliler, araçların bir araya geldiği kavşaklar, park etmiş araçlar, oynayan çocuklar, park etmiş dağıtım araçları vs.vs.

Açıkcası karşılaştığımız bu tür durumlarda tehlike anında olası en güvenilir yönü almalıyız. Ve bu da, aracımız için yoldaki en doğru pozisyonu seçmemiz anlamına gelmektedir. Hiçbir şey için güvenliğimizi kurban edemeyiz.

Yol pozisyonuna göre araç konumlandırma, aynaların etkili bir şekilde kullanılması ve konum değişikliği öncesindeki hızımız ile yakından ilgilidir.

Amaçladığımız şey aracımızın etrafında bir güvenlik balonu oluşturmaktır. Park etmiş arabalar gibi atlatmak durumunda olduğumuz herhangi bir tehlike için en az bir açık kapı alanı bırakmaya çalışmalıyız. Bisikletliler ve çocuklar geçerken aracın dikkatli konumlandırması ile daha güvenli bir alan oluşturulmalıdır. Tehlikeyi değerlendirmeli, neler yapılabileceğini kestirmeli ve herhangi bir olaya güvenli bir şekilde müdahale edebilmek için kendinize manevra alanı tanımalısınız.

Tehlike anında yeteri kadar bir açıklık vermek imkânsız gibi gözüküyorsa yine de kendimize reaksiyon gösterecek kadar zaman vermeliyiz.

Bunu bazen sadece hızımızı azaltarak yapabiliriz. Kaldırım kenarında (sağ taraf) park etmiş bir sıra arabayı geçmek buna iyi bir örnektir. Diğer yönden yaklaşan başka araçlar varsa, istediğiniz açıklığı bırakmak mümkün görünmeyebilir. Bu durumda istediğiniz hızda körü körüne devam mı etmelisiniz? Yoksa hızınızı biraz azaltarak görünmeyen tehlikelere karşı nasıl tepki vereceğinizi düşünmek için kendinize biraz zaman mı tanımalısınız? Sıra ile park etmiş arabaların arasından koşarak bir çocuk çıkmayacağından nasıl emin olabilirsiniz?

Sürücülerin çoğu solama niyetinde olduğumuz ya da sadece geriden takip ettiğimiz bir araç olduğunda doğru konumlandırmanın önemini anlamada güçlük çekmektedir.

Takip mesafesi oldukça önemlidir çünkü konumlandırmamız önümüzdeki aracın geçmişi, yol hakkında sahip olduğumuz görüş ve aynı zamanda karşılaşabileceğimiz diğer tehlikeleri belirler. Bu özellikle ağır bir vasıta ya da büyük bir kamyonu takip ettiğimiz zamanlarda oldukça geçerlidir.

Bir örnek olarak, araç kullanırken ağır bir vasıta gördüğünüzde arkasındaki aracın sürücüsünün yol pozisyonunu aracını nasıl konumlandırdığını yakından gözlemleyin. Sollama eylemini gerçekleştirmeden önce  en iyi görüşü yakalamak için öndeki ağır vasıtanın arkasına kadar girmiş ve karşıdan gelen araçların şeridini azda olsa sola doğru ihlal etmiştir.

Sürücü önündeki tehlikelere karşın yol görüşünü etkili şekilde azaltmıştır, önünde kaldırım kenarına doğru kıvrılan virajlı yol hakkında hiçbir fikri yoktur ve ağır vasıta araçlarının uyarı olmaksızın fren yapmak durumunda oldukları gerçeğini göz önünde bulunduramaz. Yollardaki ölüm sebeplerinin en yaygın olanıdır.

Sollama yaparken konumlandırma ve aslında genel olarak konumlandırma çok karmaşık bir konudur. Sürüş eğitimlerinde, Temel sürüş becerileri

merkezi eğitmenleri, doğru konumlandırma konusuna çok önem vermektedir.

Sonuç olarak yollarda, güvenli ve etkin bir şekilde tehlikeler ile başa çıkmak için aracınızı doğru konumlandırın.

Şunu kesinlikle unutmayın!

Yol pozisyonuna göre araç konumlandırmaA-S-M (A-Aynaya bakmak S-Sinyal vermek M-Manevra yapmak)

(PHB) rutininin bir parçasıdır.

, DÜŞÜK RİSKTE ARAÇ KULLANMA, GÖZLEMEKAraç kullanmanın her zaman riski vardır. Ancak ‘düşük riskli’ araç kullanmayı hedeflemeniz gerekir. Düşük riskli araç kullanan bir sürücünün çevreyi gözleme yeteneği, hız denetimi ve aracın yol pozisyonunu

denetleme becerileri iyidir. Gözlemek eyleminin sürücülük literatüründe anlamı dikkatle bakmak, korumak kollamak, izlemek, yapılan eylem üzerinde yoğunlaşmak, çevreyi düzenli olarak kontrol etmektir. Kısaca trafik içerisindeki hal ve hareketler konusunda uyanık olmak, önceden sezmek, diğer yol kullanıcılarından ya da sürücüden kaynaklanabilecek tehlikeler oluşmadan önce önlem almak anlamındadır. İyi bir gözlem için esas olan göz ile çevrenin taranmasıdır.Çevreyi tarama; bir alanı birkaç saniye gözleyip, gözlerinizi daha sonra bir başka alana çevirerek, etrafın sürekli izlenmesidir.Gözleriniz ile etrafı tararken:Önünüzdeki mesafeye;Yol zeminine;Solunuza ve sağınıza; Düzenli olarak aynalarınıza ve aygıtlara bakınız.

Gözlemek,güvenli sürüş tutumlarını benimsemiş sürücüler için değişmez bir olgudur.Gözlemek eylemini gerçekleştiren sürücüler etraflarında ne olup bitiği konusunda yoğunlaşırlar.

Gözleriniz devamlı etrafta ne olup bittiği konusunda hareketli olsun.

Her iki saniyede bir gözleriniz çevreyi taramalı, tek noktaya odaklanmamalıdır. Gözlemekkonusunda araştırma yapan uzmanlar, devamlı hareket halinde olan gözlerin beyni daha çabuk uyardığı, tek noktaya

odaklanmanın sabit bakışların ise beyin aktivitesini azalttığı konusunda görüş bildirmişlerdir.

Gözlerin hareketli olmasını belirtir bu olgu yolda sürücülerin daha dikkatli olmasını, tehlikeleri algılamasını sağlar.

Gözlerinizin hareketini, kör nokta istisnası dışında mümkün olduğu kadar az baş hareketiyle sağlayın.

Sürücülük tabirinde kör nokta

Aracı bir daire olarak düşünün, aracımızın etrafı 360 derecedir. Direksiyonbaşına geçip doğru bir oturuş pozisyonunda ileri bakmak suretiyle, gözlerimiz 180 derecelik bir bölümü net olarak görür. Geride kalan 180 derecelik bölümü aracımızın dikiz aynası ve yan aynaları vasıtasıyla görürsünüz. 360 derecelik alanı sağ ve sol omuz yönünde ikiye bölen düz çizgi sürücülükte kör nokta olarak tabir edilir. Gözlerimizin bu noktaları görmesi fiziki olarak mümkün değildir.Bu noktalar, sağ ve sol omuz yönünde başın hareket ettirilmesi bu yönlere bir bakış yapılması şekliyle görülür.

DİREKSİYONDA CEP TELEFONU KULLANIMI…Araç kullanırken cep telefonuyla arama yapmak, çalan telefona cevap vermek, numara çevirmek gibi davranışlar sürücünün dikkatinin dağılmasına, konsantrasyonunun bozulmasına neden olarak kazaya yol açabilir.

Aracın güvenli bir biçimde yol alması her şeyden önce sürücünün sorumluluğu altındadır. Bu nedenle bütün sürücüler aracı kontrol etmesini güçleştiren bu durumları öğrenerek kaza riskini azaltmaya yönelik önlemler alabilirler.

Araç içinde cep telefonunu kapalı tutmak bu açıdan en etkili önlemdir.

Cep telefonlarının kullanımı sırasında sürücüler daha fazla hata yapmakta, bazı tehlikeli durumların ya hiç farkına varamamakta ya da önlem almakta geç kalmaktadırlar. Yapılan bir araştırmaya göre bu gecikme çevresel koşullara, aracın o andaki hızına ve sürücünün yaşına bağlı olarak 0.6 saniyeden 0.9 saniyeye kadar artabilmektedir.

Aynı araştırmada cep telefonuyla konuşan bir sürücünün çevresindeki tehlikeli durumların bazılarını hiç fark edemediği görülmüştür. Buna göre sürücülerin basit bir arama yaparken %20, zihni çok fazla meşgul eden bir görüşme yaparken ise %29 olasılıkla tehlikeli bir durumu gözden kaçırabileceği bulunmuştur. Cep telefonunu kullanımı yalnızca numara çevirirken ya da konuşurken değil, telefon beklerken ve görüşme bittikten sonraki süre içinde bile kaza riskini arttırıcı bir etki yapmaktadır.

699 sürücü üzerinde yapılan bir başka araştırmada görüşme bittikten sonraki 5 dakika içinde kaza olasılığının 4.8 kat, 15 dakika içinde ise 1.3 kat daha fazla olduğu bulunmuştur.

Bir çok araştırmada doğrulanan başka bir bulgu ise, ele alınmadan

kullanılan araca bağlı telefonların kaza riski açısından hiç bir yarar sağlamamasıdır.Çünkü, sürücü için dikkat dağıtıcı olan yönü telefonun fiziksel özellikleri değil, konuşmanın yoğunluğudur.Araştırmalarda sıkça rastlanan bir başka bulgu ise, sürücülerin cep telefonu kullanırken hızlarını azaltmalarıdır. Bir anlamda sürücüler aracı kontrol etmek amacıyla olabilecek hataları telafi etmeye çalışmaktadırlar. Ancak bu daha önce belirtilen tehlikeleri ortadan kaldırmak için yeterli olmamaktadır.

Cep telefonu kullanan sürücülerin tehlikeli bir durumda hiç tepki vermeme olasılığı da bulunmaktadır. Bu da %12'ye kadar ulaşabilen ve trafik güvenliği açısından göz ardı edilmemesi gereken yüksek bir orandır. Sürücünün deneyimli olması veya cep telefonu kullanmaya alışkın olması da riski azaltmaya yetmemektedir. Hem telefon kullanmaya alışkın hem de deneyimli sürücüler oldukları halde bu kişilerin iki-üç kat daha fazla hata yaptıkları gözlenmiştir. Son yıllarda yapılan araştırmalar cep telefonu kullanımının kişiyi fiziksel olarak meşgul etmesinden çok artan zihinsel faaliyet ve buna bağlı olarak dikkatin dağılması, konsantrasyonun bozulması nedeniyle kaza riskini arttırdığına işaret etmektedir.

‘Aynı anda iki işi yapamayız. Arabadasınız ve trafiğin içindeki yüzlerce araçla beraber ilerliyorsunuz. Aniden telefonunuz çaldı ya da bir mesaj geldi… Ne yaparsınız? Araba kullanırken telefonla konuşup, mesaj yollayabileceğinizi düşünüyorsanız çok yanılıyorsunuz. Uzmanlar, bu konuda sürücüleri uyarıyor: telefonunuza gelen çağrı veya mesaja verdiğiniz yanıt, ölüm ya da yaralanmaya neden olan kazalara yol açabilir.

Otomobilde telefon kullanımı konusunda yıllardır çalışmalar yapan Utah Üniversitesi’nde görevli Prof. Dr. David Strayer, insanın iki işi aynı anda yapamadığımı savundu.

Strayer, “Sanılanın aksine insan aynı anda iki işi yapamaz. İçkiliyken araba kullanan birinin kaza yapma olasılığı sarhoş olmayan birine göre dört kat fazla. Arabada telefonla konuşan ya da mesaj atanların kaza yapma riski ise sekiz kat fazla” dedi. Prof. Dr. Strayer’i destekleyen Nörolog Rene Marois de yaptığı çalışmada, aynı anda iki işi birden yapmaya çalışan kişilerin prefontal korteks tabakalarının daha uzun süre çalıştığını tespit etti. Bu şu anlama geliyor; bu kişilerin etraflarında olan olaylara reaksiyon gösterme hızları yavaşlıyor.

İngiltere’de yapılan bir araştırmada ise otomobil kullanırken SMS yazanların, alkollü araba kullananlara göre çok daha büyük risk taşıdığı belirlendi. Söz konusu kişiler, mesajlaşma sırasında olup bitenleri sarhoşlardan bile daha geç algılıyor. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre;

sürücülerin yüzde 77’si araba kullanırken telefonla SMS mesaj ya da elektronik posta gönderiyor.

Bu ülkede otomobilde kullanılan telefonlar yüzünden her yıl 6 binden fazla kişi hayatını kaybediyor. Yaklaşık 500 bin kişi de meydana gelen kazalarda yaralanıyor.

Konuşma bitse de ,kaza riski devam ediyor..

Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanlığı Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü’nce hazırlanan raporda, cep telefonu görüşmesi bittikten sonra bile oluşan kaza riskine dikkat çekiliyor. Raporda şu ifadeler kullanıldı: “Cep telefonunu kullanımı, yalnızca numara çevirirken ya da konuşurken değil, telefon beklerken ve görüşme bittikten sonraki süre içinde bile kaza riskini artırıcı bir etki yapıyor. 699 sürücü üzerinde yapılan araştırmada, görüşme bittikten sonraki 5 dakika içinde kaza olasılığının 4.8 kat, 15 dakika içinde ise 1.3 kat daha fazla olduğu bulunmuştur. Cep telefonunu araca bağlı olarak kullanmakta kaza riskinin azalmasına bir katkı yapmıyor. Çünkü sürücünün dikkatini dağıtan telefonun fiziksel özellikleri ve konumu değil, konuşmanın içeriği ve yoğunluğudur. Cep telefonu kullanımı, kişiyi fiziksel olarak meşgul etmesinden çok artan zihinsel faaliyet ve buna bağlı olarak dikkatin dağılması, konsantrasyonun bozulması nedeniyle kaza riskini artırıyor.” “2006 yılında bir simülasyon aracı kullanılarak yapılan bir çalışmada, cep telefonuyla doğrudan ya da araç kiti ile konuşan grubun sanal araç kullanma ortamında karıştığı kaza sayılarında ve yaptığı hatalarda artış ile tepki hızında düşüş olduğu görülmüştür.

Kanında 0.08 promil alkol olan grup ise daha saldırgan araç kullanma, yakın takip, daha sık ve keskin fren yapma eğilimi göstermiştir. Zaman ve ortam açısından farklılıklar kontrol edildiğinde cep telefonu kullanarak ve alkol etkisi altında araç kullanmanın yarattığı kaza riskinin birbirine yakın olduğu görülmüştür. Yani, cep telefonu dikkat dağıtıcı etkisi, alkol ise davranışlarda bozulma nedeniyle kazaya neden olmaktadır. Ancak her ikisinin kaza oluşumuna etkisi yakındır.”

Otomobil kullanımı otomatikleşse de…’

Otomobil kullanımının otomatik bir şekilde yapıldığına dikkat çeken uzmanlar,Motorlu taşıtları kullanma psikomotor (tepki hızı, koordinasyon, el mahareti vb.) ve bilişsel süreçlerin (algı, dikkat, hafıza, karar verme, problem çözme vb.) bir arada kullanılması sonucu gerçekleşen bir görevdir. Motorlu taşıt kullanma aynı zamanda deneyimle otomatikleşen bir süreç, yani deneyim sayesinde aracı kullanırken daha az çaba göstererek düşünmeye başlarız.

Direksiyonu yolun gereklerine göre döndürmek, fren, gaz ya da debriyaja basmak, sinyal vermek ve vites değiştirmek gibi hareketler otomatikleşmiş olarak algılansa da beyin ve sinir sistemi üzerinde önemli bir iş yükü oluşturuyor. Bu iş yükünün üzerine bir de dağıtıcı başka hareketler ve konuşmalar eklenmesi, bilgi işleme ve beyin hücreleri arasındaki sinirsel iletişim kapasitesinin yeni faaliyetlere de kaydırılması demektir.

Telefon bağımlılığı büyük tehlike.. Özellikle 2000’li yıllardan sonra yaygınlaşmaya başlayan cep telefonu kullanımı, bazı kişiler üzerinde bağımlılık derecesinde bir etkiye sahip. Cep telefonunu bağımlı gibi kullanan bu kişiler, otomobilde de telefondan uzak kalamıyor. Örneğin; mesaj sesi geldiğinde, bağımlı birey için en öncelikli şey, tetiklenen bu davranışı sergilemek, yani o mesajı okumaktır. Bu kişiler trafikte büyük risk altında kalıyor. Amerikan Psikiyatri Derneği’nin psikolojik bozuklukları sınıflandırmasıyla ilgili el kitabında, aşırı cep telefonu kullanımının “madde dışı bağımlılıklar” kapsamına alınması istendi. Öte yandan, çoğu şirket, cep telefonunun araç içinde kapalı olmasını çeşitli yaptırımlarla kontrol ediyor. Bazı GSM operatörleri de şoförler için “Şu an araç kullandığım için size yanıt veremiyorum” şeklinde sesli mesaj hizmeti sunuyor.

HAVA YASTIĞI

Hava yastıkları önden ve öne yakın çarpmalar için tasarlanmış güvenlik donanımlarıdır.

•Bu tip çarpmalar yolcuların ölümünün yarısından daha fazlasına yol açmaktadır.

•Hava yastığı kafa ve göğüs yaralanmalarını azaltmak üzere ve çarpmanın şiddeti orta ya da ciddi düzeyde ise açılacak şekilde tasarlanmıştır.

Bu, hava yastığının yaklaşık olarak saatte 20 km'nin üzerindeki hızlarda meydana gelen çarpmalarda açılacağı anlamına gelir. •Hava yastığının görevini yerine getirebilmesi için, içinde tutulduğu hazneden saatte yaklaşık 320 km'ye eşit bir hızla çıkması gerekir. •Bu özellikle çocuklar olmak üzere, çok yakın oturan kişilere zarar verebilecek çok büyük bir güç anlamına gelir.

NHTSA (ABD, Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği Dairesi) tarafından yapılan bir gerçek çarpışma deneyinde emniyet kemeri ve hava yastığının birlikte kullanımının ciddi kafa çarpmalarının % 75'ini, ciddi göğüs yaralanmalarının % 66'sını önlemede etkili olduğu görülmüştür.

Ancak bu donanım aracın ön koltuğunda seyahat etmekte olan küçük çocuklar için bir tehdit oluşturmaktadır.

•Çalışmalar, araçta yolcular için hava yastığı olsun olmasın çocukların arka koltukta oturmalarının % 29 daha güvenli olduğunu göstermektedir.

•Bir otomobilde maksimum güvenlik için şu önlemlerin alınması tavsiye edilmektedir. Ön koltukta oturan çocuklar eğer emniyet kemeri uygun olmayan bir şekilde bağlanmışsa, emniyet kemeri yoksa, doğru pozisyonda oturmuyorlarsa ya da emniyet kemerinin doğru bağlanması için boyları çok küçükse ölümcül bir risk altındadırlar. •Bir çarpma anında kolayca öne fırlayabilirler ve şişen hava yastığı başlarına ya da boyunlarına şiddetle çarpabilir.

Sürücü ve tüm yetişkin yolcular,

•özellikle boyu 165 cm'den düşük olanlar, emniyet kemerlerini doğru bir biçimde bağlamalıdırlar

•ve ön koltuk yeterince geriye çekilmiş olarak seyahat etmelidirler.

Araçta hava yastığı olsa bile, bir kişi emniyet kemeri yoksa çok ciddi bir şekilde yaralanabilir ya da ölebilir.

•Bir çarpma anında emniyet kemeri takıyor olmak kişinin içeride bulunan şeylere çarpmasını engelleyebilir. Hava yastığı yalnızca "tamamlayıcı bir önlem"dir.

•Bir başka deyişle hava yastığı, aracın ön kısmının bir yere çarpması halinde açılmak üzere tasarlanmıştır.

• Aracın yuvarlanması, yandan, arkadan çarpma halinde ya da düşük hızlardaki çarpışmaları için tasarlanmamışlardır.

Sürücü, direksiyondan en az 25 cm mesafede olmalıdır.

Ön koltukta oturan sürücü uygun pozisyonda ve koltuk mümkün olduğunca geriye çekilmiş olarak oturmalıdır.

Emniyet kemeri her zaman ve doğru biçimde takılmış olmalıdır.

Hava yastığı ön koltukta oturan çocuklar için ölümcül bir risk taşır.

Ancak ön koltukta hava yastığının olmaması burayı 12 yaşın altındaki çocuklar için güvenli bir yer haline getirmez.

Önde hava yastığı olmasa bile 12 yaşın altındaki çocuklar arka koltukta daha güvendedirler.

Eğer direksiyonunuz ayarlanabiliyorsa başınıza doğru değil göğsünüze doğru konumlandırınız.

DİKİZ AYNALARININ AYARLANMASI Otomobil kullanıcısı iseniz, ya da ehliyet alarak trafiğe çıkmayı düşünüyorsanız güvenli sürüş için en önemli unsurlardan birisi olan ayna ayarını doğru yapmalısınız. Yan aynaların ve dikiz aynasının nasıl ayarlanması gerektiğini bilmesiniz. Aynaların ayarlanması defansif sürüşte yalnızca kendi hareketlerinizi değil, diğer sürücülerin de hareketlerini önceden tahmin edebilmeli ve ona göre pozisyon alabilmelisiniz.

Aynaları ayarlamadan önce yapmanız gereken size uygun koltuk ayarlarını tamamlamak.

Daha sonra iç dikiz aynasını, tüm arka camı görecek biçimde hizalamalısınız.

Yan aynaları ayarlarken kendi aracınızı görmenize gerek olmadığını aklınızda tutun. Ancak aynanın görüş açısını kaportadan fazla ayırmayın. Bu sayede kör nokta alanını en aza indirebilirsiniz.

Yeni nesil araçlarda aynalar dışbükey şekilde yapılıyor. Burada üretici firmaların amacı daha fazla alanın aynada görülmesini sağlamak.

Ancak bu aynaları kullanırken arkadan gelen araçların mesafesini daha uzak gösterdiğini ve hızlarını tam yansıtamadığını akılda tutmak gerekiyor.Sollamalarda ve dönüşlerde aynaları kullanmanın yanı sıra riski azaltmak için başınızı da dönüş yönünde omuz hizasına dek çevirmelisiniz. Ayrıca dönüş yapmasanız bile aynalarınızı çevresel koşullara karşı sık sık kontrol etmelisiniz.

Bu konuda Jim Kenzie , Ontario otoyollarındaki dijital trafik panolarındaki uyarı mesajlarından birine dikkati çekiyor.…"Check your blind spots- Aracınızdaki kör noktaları kontrol edin". Hangi kör nokta? diyor Jim Kenzie ve devam ediyor: 

"Kör nokta diye bir şey yoktur. Eğer aynalarınızı nasıl ayarlayacağınızı biliyorsanız, kör nokta olmayacağını da bilirsiniz". Bu konuda, Kanada ve Türkiye dahil dünyadaki otomobil sürücülerinin büyük bir kısmının yanlış ayna ayarı yaptıkları çok açık. Bir çok ülkede ehliyet sınavlarında halen, şerit değiştirmelerde sürücünün omuzu üzerinden geriye bakarak kör noktaları bertaraf etmesi kural olarak isteniyor. 

Birinci kural: Yan aynaların, aracımızın yanını gösterecek şekilde ayarlanması yanlıştır. Aracımızın yanlarını görerek referans almanızın hiç bir yararı ve anlamı yoktur. Bir arkadaşınızın ya da yakınınızın yardımı ile ve kendisine aracınızın etrafında bir tur attırarak aynalarınızı doğru bir şekilde ayarlayabilirsiniz. Bunun nasıl olacağının cevabı ikinci kuralda yer alıyor. 

İkinci kural: Dikiz aynası ile yan aynaları, üçe bölünmüş fakat aynı görüntüyü kesintisiz yansıtan tek bir ayna olarak düşünün. Bir cisim iç dikiz aynasının kapsama alanından çıktıktan hemen sonra, sol ya da sağ dikiz aynasında belirmelidir. Bunu sağlamak için, yan aynaları, hemen yanlardaki şeridi gösterecek şekilde ayarlamalısınız. Arkadaşınız, aracınızın etrafında yürürken, dikiz aynasından sonra yan aynalardan birine kesintisiz geçiş yapabilmelidir. Amerikan Otomotiv Mühendisleri Topluluğu'nun 1995 yılında yayınladığı, trigonometrik analizler, grafikler ve tablolarla desteklenmiş çalışmasında da, aynaları ayarlamak için en doğru yöntemin bu olduğunu, tartışmaya yer vermeyecek şekilde kanıtlanmıştır. 

Yukarıda anlattığımız uygulamanın bir başka şekli olan bilimsel tarifi şudur: Sürücü koltuğunda oturuyorken, sola doğru ve başınız yan cama hafifçe değene kadar eğilin. Başınız bu noktada iken sol yan aynanızı, çamurluğunuzun ucunu aynanın iç tarafında ancak görecek şekilde ayarlayın. Şimdi de hareket edip başınızı, başınız aracınızın orta eksenine gelecek şekilde sağa doğru eğin ve aynı ayarı sağ dikiz aynasına uyarlayın. Bu

şekilde, dikiz aynası ve dış aynalarınız, aracınızın arkasındaki ve yanlarındaki alanı panaromik bir biçimde gösterecek bir görüntü bütünlüğü oluşturacaktır. Bu çalışmayı yapan George Platzer adlı mühendisin adıyla, "Platzer Metodu" olarak bilinen bu ayarı deneyebilir, veya daha önce öğrendiğiniz “Aynaları 90˚ ye ayarlama “ metodu dahil diğer metodları kullanabilirsiniz.

Unutmayalım.

Doğru bakılmayan ayna hiçbir işe yaramaz.

DEBRİYAJ  1-Aracı  harekete  geçirir . 2.Aracın viteslerini  değiştirmeyi  sağlar. 3.Durulduğunda aracın stop etmemesini  sağlar.

Debriyaj güç  aktarma organı olup  sürücünün  isteğine  göre  motor ile tekerlekler arasında irtibat kesici  ve irtibat sağlayıcı bir  görev yapar.

Debriyaja basıldığında motor ile tekerlekler arasında irtibat kesilir,tekerlekler  serbest kalır  araç iniş  eğimde hızlanır,çıkış  eğimde yavaşlar ve düz  yolda belirli bir süre hızı değişmez ; ancak yer  çekimi, sürtünme ve rüzgar kuvvetinden dolayı araç yavaşlamaya maruz kalır.Debriyaj çekildiğinde motor ile tekerlekler arsında irtibat sağlandığından araç harekete geçer.

Aracın vitesleri değiştirilirken şu  sıralama takip  edilir:

-Debriyaja basılır,gaz kesilir aracın vitesi  değiştirilir tekrar debriyaj yavaş bırakılarak gaz verilir.

-Araç kullanma davranış şekli olmayıp, sürücü hal ve hareketlerini içinde bulunduğu şartlara göre düzenler.

-Buna göre;düz yollarda trafik yoğunluğu  var ise aracı durdurma şeklimiz  debriyaja basılıp frenyapılır.Aracın hızı  fazla ise fren ile yavaşlatılıp  debriyaja basılır.

-İniş eğilimli  yollarda;fren ile kontrol yapılıp debriyaja basılır.Çıkış eğimli yollarda ise debriyaja basılıp  frenleme yapılır.          

VİTESLER  VE HIZ LİMİTLERİ:

-Aracın gücünü,devrini ve hızını ayarlar.

1.vites;minimum hız limiti 5 km ,maksimum   40  km olup,20 km hızı  aştıktan sonra ikinci(2.)  vitese alınır.

2.vites:minimum   hız limiti 10 km maksimum 60  km olup,40 km hızı aştıktan sonra 3.  vitese alınır.

3.vites:minimum hız limiti 30 km  maksimum  80 km olup ,70 km hıza gelindiğinde 4. vitese alınır.

4.vites:minimum hız limiti 50 km ,maksimum 120 km olup,100 km hıza gelindiğinde 5. vitese alınır.

5.vites:minimum hız limiti 80 km,maksimum 220 km civarıdır.

ÇOCUKLAR VE TRAFİK

Boyunuz küçük bir çocuğunki kadar olsaydı ne tür zorluklarla karşılaşırdınız hiç düşündünüz mü?Yetişkinler genelde çevreyi 1.60 m yükseklikten görürler. Oysaki ilkokulçocuklarının görme seviyeleri 1.20 m kadardır. Yani çevreyi görmek hiç dekolay değildir onlar için.

Örneğin park etmiş araçların arkasından yoldaki trafiği görmekte zorlanırlar. Aynı şekilde sürücüler de onları fark edemezler. Görme seviyeleri alçak olduğundan taşıt yolunu boş sanıp yola fırlayabilirler.Çocuk bir şeye yoğunlaşmışsa, diğer tüm nesneler önemini yitirir. Çocukların dikkati çok çabuk başka yönlere kayabilir. Davranışlarını kolay denetleyemezler ve algılamaları bizden çok farklıdır.Aslında yollar ve trafik, yetişkinlerin algılarına göre planlanmıştır.Çocuk bir şeyi görüyorsa, onun da kendisini gördüğünü düşünür.

Örneğin bir aracın ya da bir çalının ardından aracınızı görüyorsa, sizin de onu gördüğünüzü sanır.Küçük çocuklar, otomobillerin farlarını göz yerine koyarak, araçların çevreyi gördüğüne inanır.

Çocuklar uzaklığı algılamada zorluk çekerler. Koşan bir köpeğin tüy, kuyruk ve kulaklarına bakarak, hareketini ve hızınıalgılayabilirler. Söz konusu karşıdan gelen bir araç olduğunda bu hareketi vehızı algılayamazlar. Bu nedenle karşıdan karşıya geçmeye çalışan çocuk çokbüyük tehlikededir. Örneğin; 3-4 yaşında bir çocuk uzakta durmakta olan bir taşıtla hareket halinde olanı ayırt edemez. Kendilerine yaklaşmakta olan bir otomobilin bisikletten daha hızlı olabileceğini algılayamaz. 5-7 yaşındaki bir çocuk ise objeleri olduğundan daha yakın görür.Çocukların adımları küçük olduğu için karşıdan karşıya geçmeleri dahauzun sürer. Karar vermeleri de zaman alır. Üstelik sağ ve sollarını karıştırabilirler.

Onlar çocuk ve bilinçsiz. Duyarlı olması gereken bizleriz.

-Okul önleri ve çevresine geldiğinizde hızınızı  30km’ye düşürün.-Çocukları korna ile uyarmaya kalkışmayın. Hem dikkatlerini dağıtır, hem depaniğe kapılmalarına yol açar.

Aracınızla geri gitmeden önce arkanızda bir çocuğun olup olmadığı ihtimalinigöz önünde bulundurun!

ARAÇLARDA VERİMLİ YAKIT KULLANMA TEKNİKLERİ

Ülkemizde taşıt sayısı hızla artmaktadır. İstanbul, Ankara, İzmir, Adana gibi büyük şehirlerde kişi başına düşen taşıt sayısı sürekli artmaktadır. İstanbul’da 1000 kişiye düşen taşıt sayısı 200 adettir ve oran hızla artmaktadır. A.B.D.’de bu değer 700 taşıt/1000 kişidir. Batı Avrupa Ülkelerinde ise 600 taşıt/1000 kişidir. 

Yani Türkiye’de taşıt sayısı artmaya devam edecektir. Taşıt sayısı arttıkça yakıt tüketimi ve trafik yoğunluğundan ileri gelecek karbon monoksit, partikül, hidrokarbon ve azot oksit gibi hava kirleticilerinin emisyonu artacaktır. Yol kapasitesi yeterli değilse taşıtlar birim km.’de daha fazla yakıt tüketirler. Taşıt yaşı ilerledikçe tükettiği yakıt miktarı ve egzozdan atılan kirletici miktarı artmaktadır.

Periyodik araç muayenesi, bakımı, tamiratı ve egzoz ölçümü yapılmayan araçlar daha fazla havayı kirletmektedir. Yeterli bakımı ve onarımı yapılmayan dizel araçlar önemli hava kirliliği kaynaklarından biridir. 

Özellikle mazotta bulunan fazla miktardaki kükürt; motorun aşınmasına ve egzozdan daha fazla kirleticinin atılmasına, dolayısıyla atmosferde sülfat partiküllerinin artmasına neden olmaktadır. 

Taşıtlarda yakıt tüketimini minimize etmek mümkündür. Trafikten ileri gelen kirletici emisyonunu ve sera gazı miktarını minimize etmek için taşıt kullanırken bazı kuralları öğrenir ve yerine getirirsek; yakıt tüketimini en aza indirebiliriz. Yakıt tüketimini azalttığımız zaman egzozdan atılan kirletici emisyonunu da azaltmış oluruz. 

Taşıtlardan atılan kirleticiler hem sağlık ve çevre problemlerine, hem de global ısınmaya katkıda bulunmaktadır. Daha temiz bir çevre için; herkesi sağlıklı ve doğru araç kullanmasını öğrenmeliyiz. Doğru araç kullanarak yakıta daha az bedel ödemek mümkündür.

Fransa, Avusturya ve İsviçre’de her yıl ölümlerin %6’sının hava kirliliğinden olduğunu unutmayınız. İngiltere’de her yıl trafikten ileri gelen hava kirliliğinden yaklaşık olarak 19.000 kişi ölmektedir. Türkiye’de hava kirliliğinin sağlığımız, özellikle çocuklarımız ve yaşlılarımız üzerine etkisini unutmamalı ,ve gereksiz yere araç kullanmaktan kaçınmalıyız. 

ARAÇLARDA İKLİMLENDİRME ( Klima)

Yaz aylarında güneşte kalan aracı çalıştırmadan önce camları açarak araç içindeki aşırı ısınmış havayı dışarı çıkmasını sağlamalısınız. 

Trafiğin yoğun olduğu yerlerde klimanın devir daim sistemini çalıştırmalısınız.

Klimanın devir daim sistemi ile hem kirli havayı içeri almazsınız hem de istediğiniz konfora daha hızlı ulaşırsınız. Aracın kliması çalışırken camları kapalı tutmalısınız.

Aracınızın klimasını çalıştırdığınızda her 100 km’de 1.0-2.0 litre extra benzin tüketmekte olduğunuzu aklınızdan çıkarmayınız. 

Ozon tabakasının delinmesine neden olan CFC’lerin %10’uşehiriçi bölgelerde taşıt klimalarından ileri geldiğini de belirtelim. 

YAKIT

Yaz aylarında özellikle akşam-gece-sabah saatlerinde benzin satın alınız.Soğuk saatlerde benzin satın alarak hem benzin buharlarının atmosfere kaçmasını önlersiniz hem de daha yoğun benzin satın alırsınız. Unutmayınız ki yakıt pompası yakıt hacmini ölçer, yakıt yoğunluğunu ölçmez. Yakıt yoğunluğu arttıkça daha ağır benzin satın almış olursunuz. Yakıtın tipini ve markasını dikkatli seçiniz. Yakıta solvent karıştıran istasyonlardan benzin satın almayınız.Solventli yakıtlar hem aracınızı bozar hem de havayı kirletir. Benzin buharının depo kapağı üzerine baskısını önlemek için yakıt deposunu ağzına kadar doldurmayınız. Motorunuzu durdurmadan deponuzu benzinle doldurmayınız. Yakıt depo kapağı mutlaka sızdırmaz olmalıdır. Depo kapağından benzin buharlaşmamalıdır. 

Şehiriçi bölgelerde ekonomik ve ideal taşıt hızı 25-95 km./saattir. Gaz pedalını devamlı nazikçe kullanınız. Ani kalkışlardan ve duruşlardan kaçınınız.Ani fren yapmaktan kaçınınız. Olması gereken vitesten düşük viteslerde aracı kullanarak %45’e varan daha fazla yakıt tüketimine, motorun yorulmasına ve yıpranmasına neden olursunuz. Motoru yormamak için mümkün olduğunca aracınızı uygun viteste kullanınız. Aracınızın vitesini nazikçe fakat hızlı olarak değiştiriniz. Aracı ani olarak çalıştırıp hızlandırmak normal seyir esnasındaki değerden %60 daha fazla yakıt tüketimine neden olursunuz. Aracınızı düz ve sarsıntısız sürünüz. Düz ve sarsıntısız sürme ekonomik yakıt tüketimine neden olur. Normal seyir esnasında aracınızın camlarını kapalı tutunuz. Açık camlar araç üzerinde dalgalı rüzgar oluşumuna ve taşıt hızının düşmesine neden olur. Açık camlar, 100 km/saat hızda %4 extra yakıt sarfiyatına yol açar. Ekonomik yakıt tüketimi için aracı yavaş yavaş hızlandırınız ve yavaşlatınız.95 km./saat hızın üzerinde sürdüğünüz her 8 km/saat için %10 daha fazla benzin tüketirsiniz. Aracınızı 20 km./saat ve daha düşük hızla sürdüğünüzde %50 daha fazla

benzin tüketirsiniz. Motorunuzu durdurmadan önce vitesi boşa alınız. Aksi durumda atık yakıt atılmasına neden olursunuz. 

TEKERLEKLER

 

Araçları olanlarımız hergün trafiğe çıkarken hayatımızı teslim ettiğimiz lastiklerimizi yeterince tanıyor muyuz, gereken önemi veriyor muyuz?Lastiklerin yanaklarına damgalanan tarihlerle lastiklerimizin ömrünün yazılı olduğunu biliyor muyuz.Yanakta bulunan dört rakamdan ilk ikisi, üretildiği haftayı, diğer iki rakam ise üretildiği yılın son iki rakamını anlatır.

Yani 43/09 olarak okuduğumuz rakamlar o lastiğin 2009 yılının 43. Haftasında üretildiğini anlatır.

Lastiklerimizin Lastiklerin hava basınçları yeterli olmalı. Yeterli miktarda basıncı olmayan lastikler çabuk tahrip olur ve ömrü kısalır. Yol tutuşu zayıflar, patlamaya ve yırtılmaya neden olur. Lastiklerin hava basıncını aracınız soğuk iken kontrol ediniz. Sıcak lastiğin hiçbir zaman

havasını almayınız. 

Radial lastikler kullanınız. Radial lastikler yakıt tüketimini azaltır. 

RÖLANTİ

Rölantide araç hızı sıfır km./saat’dir.

Aracınızı 30 saniyeden fazla rölantide çalıştırmayınız.

Kış aylarında aracınızı hareket ettirmeden önce motorunuzun ısınması için 1 ila 2 dakika rölantide çalıştırmanız yeterlidir.

Bir saatlik rölanti esnasında 3000 gr. sera gazı CO2’i atmosfere atarsınız. 

Trafik hariç bir yerde 30 saniyeden fazla kalıyorsanız aracınızı durdurunuz.

Gitmeye hazır değilseniz aracınızı çalıştırmayınız.

Motorunuzu dururken ısıtmak yerine ölçülü kullanarak yolda ısıtınız.

Aracınızı 10 dakika rölantide çalıştırdığınızda 0.17 litre extra yakıt harcarsınız.

4 silindirli bir taşıt bir saat rölantide çalıştırıldığında 1-1.8 litre benzin tüketir. İstanbul’da seferde olan 1 milyon taşıt hergün 0.5 saat rölantide çalışsa günde 500.000 litre ve yılda 130.000.000 litre extra yakıt tüketirler. 

EGZOZ

 

İçten yanmalı motorlarda yanan akaryakıtın dışarı aktarılmasına yarayan parçadır.Bu yolla dışarı atılan gaza da ,gazına egzoz denir.

Aracınızın egzozundan beyaz duman çıkıyor ve bu en fazla 5 saniye sürüyorsa motor iyidir. Bu uzun süre devam ediyorsa (10 sn.den fazla) motorda bir problem var demektir. 

Egzoz gazı siyahsa hava/yakıt karışımı iyi değil, çok fazla yakıt tüketiliyor ve egzozdan yanmamış hidrokarbon atılıyor demektir. Enjeksiyon sistemini kontrol ettiriniz. 

Taşıtların egzozundan atılan taneciklerin boyutu 2.5µm den küçüktür. Bu tanecikler, solunum yolu ile ciğerlere kadar kolayca ulaşabilir. Dolayısıyla trafiğin yoğun olduğu yerlerde camları kapamalı ve klima gerekli ise sadece hava devir daim sistemi çalıştırılmalıdır. 

Egzoz gazı mavi renkli ise motor yağ, siyah renkli ise fazla benzin yakıyor demektir.Yani egzozdan hidrokarbon atılır. Hidrokarbon atmosferde duman ve ozon oluşumuna katkıda bulunur. 

Gündüz saatlerinde hava sıcaklığı yükseldikçe benzinin buharlaşması da artar. Yakıt doldururken depodan benzin buharlarının kaçması da artar. Benzin buharlarında kanser yapıcı benzen, toluen ve ksilen gibi maddelerin yanında ozon ve duman oluşumuna neden olan maddeler de bulunmaktadır. 

Aracınızın sıvılarını ayda bir defa kontrol ediniz veya ettiriniz; 

Motor yağının siyah/kahverengi, Soğutucu/antifirizin sarı/yeşil, Transmisyon sıvısının pembe/kırmızı, Fren sıvısı veya benzinin açık Renkte olmasına dikkat ediniz.

KARLI HAVADA ARABA SÜRMEK

Hemen hemen tüm sürücülerin korkulu rüyası haline gelen kar ve buzlanmaya karşı güvenli sürüş için yapılması gerekenleri yeterince biliyor musunuz?

Kötü hava şartlarında güvenli sürüş için, sürüş tekniğinin yanında, araçta bulundurulması gereken malzemeler de önemli rol oynuyor. Bu arada karlı ve buzlu havada trafiğe çıkacak sürücülerin sürüş stilini yol ve hava şartlarına uydurmk ve her zamankinden daha dikkatli araç kullanmak büyük önem taşıyor.

Sürüş teknikleri- Bir kazadan kaçınmanın en iyi yolu önceden tahmin etmektir. Bu nedenle önünüzdeki araçla aranızdaki takip mesafesini normalin iki katına çıkarın. Manuel şanzımanlı araç kullananlar debriyaj pedalını dikkatli kullanmalı, pedalı sertçe bırakmamalı. Otomatik şanzımanlı araç kullananlarsa hızlanmalarda asla gaz pedalına sonuna kadar basmamalı. - Buzlu ya da karla kaplı bir yokuş inerken mümkün olduğunca motorun frenleme gücünden faydalanılmalı, belirli aralıklarla fren pedalına hafifçe basılmalı. - Cam ve silecek süpürgeleri arasına karton koyarak soğuk gecelerde sileceklerin donup cama yapışmasını önlemeye çalışın. - Camlar buğulandığında ise yan camlardan birini hafifçe aralayın,

www.vasihmoyan.com

havalandırmayı en sıcak konuma getirin, fanı en yüksek hıza getirip ön cama yönlendirin. - Sağlam bir çekme halatı, takoz, yedek ampuller, eldiven ve sizi sıcak tutacak yedek giysiler acil durumlardan kurtulmanızı kolaylaştıracaktır. - Öndeki aracın izinden giderek patinaj riskini azaltabilirsiniz. - Kar küreği, buz kazıyıcısı ve buğu çözücü spreyler otomobilini açık havaya park eden sürücüler için en gerekli ekipmanlar arasında yer alıyor. - Yolda kaldığınızda açlığınız bastıracak ve enerji verecek bir paket çikolata da otomobilde bulunmalı.

Gerekli malzemeler Karlı havalarda emniyetli sürüş için araçlarda bulundurulması gereken malzemeler:- Zincir, takoz ve çekme halatını mutlaka aracınızda bulundurun: Kar üzerinde tutunmayı sağlayan zincir, kış günlerinin en önemli yardımcılarında birisidir. - Buz kazıma aleti ve buz çözücü: Isıtıcınız ve buz çözücünüz camlarınızı buzdan ve kardan arındırmak için yeterli olmayabilir. İyi bir buz kazıyıcı ve ön cam için buz çözücü, kalın buz tabakasını temizleyerek camınızdan uzak tutmaya yardımcı olabilir. - Yedek silecek lastiği: Kar ve buz, silecek lastiğinin camla temas eden yüzünü kolaylıkla tahrip ederek hasara uğratabilir. Yanınızda bir takım yedek silecek lastiği bulundurmanız ve lastiklerinizi altı ayda bir değiştirmeniz gerekli. - Akü güçlendirme paketi: Akünüz soğuğa dayanamaz ya da kazara akünüzü boşaltacak olursanız; taşınabilir akü güçlendirme paketi yola devam etmeniz yardımcı olabilir. - Yakıt sistemi antifrizi: Otomobilinizin yakıt kanallarında biriken nem, soğuk havada donarak sizi zor durumda bırakabilir. Yakıt deponuza düzenli aralıklarla yakıt sistemi antifrizi dökerek nemi otomobilinizin yakıt sisteminden uzak tutun. - Battaniye ve öbür temel gereçler: Ne kadar çok önlem alırsanız alın, yine de kış mevsiminin hava koşullarında yolda kalabilirsiniz. Otomobilinize eski battaniyeler koyarak kendinizi koruyun. Ayrıca sizi sıcak tutacak giysiler, cep fenerleri ve işaret fişeklerini de unutmayın.

Zincir hayat kurtarıyor Otomobili karlı ve buzlu havalarda yolda kalmaktan kurtaracak olan patinaj zincirleri, merdiven ve örgülü olmak üzere iki farklı desen grubuna sahip. Merdiven tipi patinaj zincirleri lastiğin tabanını dik olarak kestiği için hem daha fazla sarsıntıya neden oluyor, hem de yandan kaymalarda yeterli

güvenliği sağlayamıyor. Ayrıca merdiven tipi zincirde, fren yapıldığında lastik zincirin üzerinde değilse, otomobilin durma mesafesi uzuyor. Örgülü tip zincirdeyse lastikler tamamen zincirin üzerinde olduğu için sarsıntı azaldığı gibi, fren ve kayma emniyeti de yükseliyor. Zincir lastiğin tamamını sardığı için hem önden, hem de yandan kayma durumunda maksimum güvenlik sağlanıyor. Ayrıca bu zincirler birkaç dakika gibi bir zamanda takılabildikleri için büyük ilgi görüyorlar. 

İLERİ SÜRÜCÜLÜK NEDİR?

     “Motorlu Araç Kullanımı” çoğumuzun günlük olarak yaptığı aktiviteler arasında en tehlikelilerinden biri olmasına rağmen, hakkında en az bilgi ve beceriye sahip olduğumuz bir konudur.

   Tüm dünyada olduğu gibi, ülkemizde de sürücü kursları trafik kurallarını, otoların temel fonksiyonlarını ve bir yerden başka bir yere gidebilmeyi öğretir. Ancak, bu arada acil bir durumdan nasıl kurtulacağını ve bu duruma düşmemek için gerekli önlemleri öğretmez. Bu yüzden ülkemizde otomobil kullanma ile ilgili bilgiler kulaktan dolma ve çoğunlukla yanlıştır.

   Günümüzün acımasız trafik ortamında ise eksik ve yanlış bilgi ile yola çıkan sürücünün şansı çok azdır.

   Bu bağlamda alınacak olan direksiyon eğitim programları ile sürücüler otomobili daha iyi kullanma ve tehlikeleri önceden görme gibi konularda gerekli beceriler kazanmakta ve trafikteki can güvenliklerine önemli katkılar sağlanmaktadır.                  

NEDEN İLERİ SÜRÜCÜLÜK EĞİTİMİ

Can güvenliği sağlamak için: - Hayattaki en kutsal hakkınız yaşamaktır. - Dünyanın en tehlikeli trafik ortamı   ülkemizdedir. - Ülkemizdeki trafik kazaları % 95   oranında sürücü bilgi ve beceri noksanlığından kaynaklanmaktadır. - Trafik, hayatımızın büyük bir kısmını   geçirmek zorunda olduğumuz, çok paydaşlı, son derece tehlikeli bir   ortaklıktır. 

Maliyetleri azaltmak için: Azalan kaza riskleri ve araç onarım masrafları Azalan işçilik kaybı Azalan yakıt giderleri Azalan araç bakım giderleri Azalan araç sigorta giderleri 

En güncel bir toplumsal sorunun çözümüne katkıda bulunmak için:   Bazı dikkat çekici istatistiklere baktığımızda “Yaşamımızda bizleri ve yakınlarımızı bekleyen en büyük tehlikelerden biri trafik kazalarıdır” demeden geçmek mümkün değildir. Konunun genel anlamda çözümü için devlet kanadında bir sahiplenme gerekmektedir.

Dünyada yaygın olarak kullanılan Sürücü Geliştirme Programları’nın bir parçası olan Çağdaş Trafik Eğitimi Projesi ile sürücülerin trafikteki davranışlarının olumlu yönde değiştirilmesi hedeflenmelidir. Ancak şu an itibarı ile bu imkan henüz ülkemizde mevcut olmadığından bireysel çabalardan öte fazla bir şey yapılamamaktadır.  Eğitim programlarından geçerek otomobil kullanımı ile ilgili bilgi ve becerisini yükselten, tehlikeyi önceden görerek tanımlayabilen ve kazaya yatkınlığı düşük, çağdaş ve güvenli sürücülerin yetişmesine katkıda bulunmakla, ülkemizdeki trafik kaosunun çözümüne yönelik önemli bir destek olunduğu muhakkaktır.  Günümüzün acımasız trafik ortamında ise eksik ve yanlış bilgi ile yola çıkan sürücünün şansı çok azdır.

ARAÇTA BULUNMASI GEREKEN EVRAKLAR

TRAFİĞE ÇIKARKEN BULUNDURULMASI GEREKEN EVRAKLAR:

1-Araç Ruhsatı. :Ruhsatsız araç trafiğe çıkamaz, yakalandığında araç bağlanır ve trafik cezası uygulanır.

2-Sürücü Belgesi (Ehliyet) : Kullandığımız araca uygun olarak sürücü belgemizi yanımızda bulundurmalıyız. Ehliyetsiz araç kullanılırken yakalanılırsa trafik cezası uygulanılır ve yanınızda ehliyeti olan bir sürücü yok ise araç bağlanır.

3-Zorunlu Trafik Sigortası : Sigortası olmayan veya süresi sona eren araçla kesinlikle trafiğe çıkılmaz, yakalandığında araç bağlanır ve trafik cezası uygulanır.

4-Egzos Emisyon Pulu : Ceza uygulanır.

5-Kaza Tespit Tutanağı : Ceza uygulanır.

            Ayrıca trafiğe çıkan aracın Muayene tarihine dikkat etmeliyiz. Muayene süresi geçen araç trafikte yakalandığında ilk seferde ikaz edilir, bu ikaz kayıtlara geçer, ikinci sefer yakalandığında ise araç bağlanır.

İYİ BİR SÜRÜCÜ OLMANIN KOŞULLARI NELERDİR? 

İyi sürücülerin eylemlerinde sakin bir verimlilik söz konusudur.

Bu şunlardan kaynaklanır

# İyi derecede konsantre olabilme yeteneği# Doğru gözlem# Aracın hızını ve yönünü doğru duruma göre ayarlamak# Yol ve trafik koşullarındaki risklerin farkında olmak# Riskleri en aza indirecek biçimde davranmak# Hem kendi sınırlarının hem de aracın ve yolun sınırlarının farkında olmak# Aracı beceriyle kontrol etmek# Yol güvenliğine katkıda bulunacak davranışlar

Güvenli bir sürücü olup olmamanız yalnızca tepkilerinizin hızına bağlı değildir.Trafik ve yolda meydana gelebilecek durumları tanımlayabilmek ve

tepki gösterebilmek gerekir.. Gürültü veya ışık gibi basit uyarana çabuk tepki vermek kaza riskini azaltmaz. .Genç ve deneyimsiz sürücüler basit uyaranlara çok çabuk tepki verebilirken, trafikte meydana gelen durumlara tepki vermekte yavaş kalırlar.

NEDEN İYİ GÖZLEM BECERİLERİNE SAHİP OLMAK GEREKİR ?

“Gözlem” koşullar hakkında olabildiğince fazla bilgi edinebilmek için görme,koku alma ve işitme duyularını kullanma anlamına gelir. İyi gözlemde bulunabilmek iyi bir araç sürücüsü olmanın temelidir ve yaşamla ölüm arasındaki çizgiyi belirleyebilir. Bir şeyin orada olduğunu bilmeyen,bir tepki gösteremez. Dikkatli gözlem sürücüye düşünme ve tepki gösterme için ekstra zaman sağlayarak araç sürüşü üzerindeki denetimi arttırır.

Arada bir öylesine giderken ,aklınızın sürüşten başka yerde olduğunu fark ettiğiniz zamanlar olmuştur. Yetişmeye çalıştığınız olayı ,işi yada başka bir şeyi düşünüyor olabilirsiniz. Yalnızca bu bile son derece savunmasız olduğunuz anlamına gelir.

Aniden ortaya çıkabilecek bir aciliyetle başa çıkamazsınız ve başka sürücülerin kurbanı olabilir, öbür sürücülerin neler yaptığının farkında olmadığınız için de kendinizi tehlike içinde bulabilirsiniz. Aklınızın her zaman sürüşte olması gerekir. Hem bilgi alma,kullanma ve aktarma becerileriniz hem de uygulama başarınız gözlem ve planlama yeteneklerinize bağlıdır.

OLABİLECEKLERİ SEZMEKBir tehlikeye tepki verebilmek için ne kadar zaman varsa ,onu güvenle savuşturma sansı da o kadar artar .Tehlikeyi sezmek ise artı zaman kazandırır .Bu sezme yeteneği eğitim, deneyim ve deneyim kazanmak için harcana çabayla orantılıdır.Sürüşte sürekli yorum yapmak bu yeteneği geliştirmenin en etkili tekniğidir.( Sürüşte kendiniz hakkında yorum yapın,gördüklerinizi ve yapmayı planladıklarınızı kendinize söyleyin)Gördüğünüzle başlayıp, sürüş deneyiminizi kullanarak durumun nasıl gelişebileceğini tahmin edin. Örneğin ön görüş sık sık diğer araçlar ve yol konumu nedeniyle engellenir ama deneyim size görülmeyenler hakkında tahmin imkanı verir. Yola bakarak olası gelişmeler hakkında ipuçları bulabilirsiniz. Olabilecekleri sezmek ,gözlemden gelen tüm bilgiyi damıtmaktır. Örneğin yola bir top çıkarsa, arkasından bir de çocuk çıkma ihtimali yüksektir.Başka sürücülerin yapabileceklerini sezmek hem kendinizin hem onların güvenliği açısından çok önemlidir.

Diğer sürücülerin sizi gördüğünü yada hep gerektiği gibi davranacaklarını varsaymak yanlıştır. Birinin yoldaki davranışlarını izlemek nasıl bir sürücü olduğu hakkında bilgi verir ama en bilinçli sürücü bile hata yapabilir. Başka sürücülerin ellerini gözlerini ve başını izlemek niyetleri hakkında fikir verir .Yine de başkalarının hatalarına karşı güvenlik payı olarak kendinize hep yeterli zaman ve yer tanımalısınız . Çünkü bir kaza sonrası haklı olmak çok küçük bir tesellidir…

KONSANTRASYON VE TETİKTE OLMAKKonsantrasyon ve tetikte olmak sürüş becerilerinin ana zihinsel özelliklerindendir.Çevre hakkındaki veri değerlendirme kapasitemiz sınırlıdır. Bunu yapabilmek için çevrede olup bitenlerden bazılarına daha fazla dikkat etmek gerekir. Bu sürüş açısından önemlidir çünkü dikkat çevrenin hangi bölümüne odaklanmışsa o alanda meydana gelen olaylara daha hızlı tepki verilir. Bunu görmenin yollarından biri, görüş alanının bir resim olduğunu düşünmektir. Tüm resmi görebilirsiniz ,ama bir kerede yalnızca bir parçasına dikkat edebilirsiniz.

ÇEVREYİ TARAMAÇevrede meydana gelen olaylara bakarak çevreyi tarayan sürücünün , dikkatini tek bir noktada toplayan sürücüden daha az kaza riski vardır. Bu beceriyi geliştirmede pek çok yol izlenebilir:.

# Gözlerle aynalar dahil tüm yönleri taramak,# Her yönden gelen her biçim ve boyuttaki tehlikeye açık olmak.# Farklı sürüş durumlarındaki farklı tehlike olasılıklarına karşı duyarlılığı geliştirmek.Bu öğrenmeye ,deneyime ve duyarlığı geliştirmeye olan kararlılığa bağlıdır.

BAKMAK AMA GÖRMEMEKNeyi gördüğümüz büyük ölçüde neyi görmek istediğimize bağlıdır. Tam da baktığımız yönden gelen bir bisikleti son anda savuşturduğumuz mutlaka olmuştur. Bu tür hatalara çok rastlanır, çünkü tüm sürücüler genellikle arabalara ya da kamyonlara bakar ama bisiklet motosiklet gibi daha küçük şeyleri gözden kaçırırlar. Dikkatimizi topladığımız zaman , sadece bir sahnenin özel bir yerine bakmayız , o sahnedeki özel nesnelere de bakarız .Görmeyi umduğumuz nesneleri ayırt etmemiz daha kolaydır ve onlara daha çabuk tepki veririz. Görmeyi ummadığımız şeyleri çoğunlukla görmeyiz. Bunun bir araç sürücüsü olarak güvenliğimiz üzerinde büyük etkisi vardır.

TETİKTE OLMAKTetikte olmak işleyebileceğimiz bilgi miktarını belirler. Bilgiyi zihinsel enerji sayesinde işlersiniz. Bunun tersi dikkatsizlik ya da yorgunluk halidir. Tetikte olmak pek çok etkene bağlıdır. Ama araç sürmek gibi rutin bir iş yaparken , harcanan zamanla ters orantılı olarak giderek azalır. Ayrıca tetikte olmak bir dereceye kadar kişilikle ilintilidir. Dışa dönük insanlar(dış uyarıcılara daha fazla gereksinim duyanlar) içe dönüklere oranla (yüksek seviyede uyarılardan kaçanlar) yorgunluğa karşı daha duyarlıdır.

İyi araç sürmek için tetikte olmak gerekir. Tehlike önceden görülebilmeli ,tanımlanabilmeli ve bertaraf edilebilmelidir. Ancak sürüş işleminin büyük bir bölümü rutindir. Fazla yetenek gerektirmez ve kaza riski azdır. Dışarıdan gelen uyarıların düşük olduğu hallerde dikkat kolayca dağılır. Bu yüzden dikkati dağıtmamak için bazı adımlar atmak gerekir. Kalabalık kent trafiğinde dışarıdan gelen uyarılar yeterlidir, ama uzun otoyol yolculuklarında ya da kırsal alanlarda başka uyarıcılara ihtiyaç vardır.

KONU 19 SAYGISIZ VE TEDBİRSİZ ARAÇ KULLANMA

Karayollarında kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya başkalarına zarar verecek şekilde;

Sürücülerin;

• Su, çamur ve benzerlerini sıçratarak, dökerek,

• Korkutarak veya şaşırtarak,

• Sigara külü ve izmaritlerini veya başka şeyleri yola atıp dökerek,

seyir halindeyken cep ve araç telefon ile benzeri haberleşme cihazlarının kullanarak

• Özel amaçlarla keyfi veya keyfi davranışlarda bulunmak suretiyle yaya veya taşıt trafiğinin seyir emniyetini ihlal ederek veya tehlikeye düşürerek,

Tedbirsiz ve saygısız davranışlarda bulunmaları ve araç sürmeleri yasaktır.

Bu hükümlere uymayanlar para cezası ile cezalandırılırlar

KONU 20 SES,MÜZİK,GÖRÜNTÜ,HABERLEŞME CİHAZLARI KULLANILMASI

Araçlardaki ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları kanun ve. yönetmeliklerdeki şartlarına uygun durumda bulundurulması ve kullanılması, gerekli durumlar için izin ve ruhsat alınması zorunludur.

Radyo, Görüntü Cihazı, Telsiz, Telefon veya Telgraf ve Benzeri Cihazlar için;

• Gerekiyorsa ruhsatname alınması zorunludur

• Görüntü cihazlarının kamu hizmeti yolcu taşımacılığı yapan araçlara. takılması ve kullanılması yasaktır.

• Araçlara hoparlör takmak için trafik tescil şube veya bürolarından izin alınması mecburidir

Hoparlör trafik düzenini bozmayacak ve yoldan faydalananları rahatsız edici şekilde ses çıkarmayacak özellikte olmalıdır. Kanun ve yönetmelikte belirtilen şartlara uymayan ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları ile sürücünün izleme ve kullanma sahası içinde yer alan görüntü cihazları araçlardan söktürülür.

Pikap, Teyp ve Bezeri Cihazlar;

• Dolmuş otomobilleri ila kamu hizmeti yolcu taşımacılığı yapan minibüslerde bulundurulması yasaktır.

• Otobüslerde ise, sürücünün kullanamayacağı bir uzaklıkta olma sı şartıyla kullanabilirler.

Araçlardaki ses cihazının;

• Yakın, ilerisi görülmeyen kavşak, dönemeç ve tepe üstü gibi yerlere yaklaşırken gelişi haber verme, dışında kullanılması,

• Yol ve trafik durumunun özelliğine göre karayolunu kullananları uyarma ve geçme halleri dışında kullanılması,

• Kamunun rahat ve durumunu bozacak şekilde gereksiz veya gereğinden uzun veya ayarsız olarak seslendirilmesi,

• Şehir içi veya şehirler arası yollarda havalı korna kullanılması,

• Ayrıca, geçiş üstünlüğüne sahip araçlarda bulunan ses cihazlarının diğer araçlara takılması ve kullanılması, yasaktır.

SÜRÜCÜ BELGELERİ

Moturlu araçların sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ce sürülmesine izin verilmesi yasaktır.

Sürücü belgeleri Trafik Tescil kuruluşlarınca verilmektedir.

Bisiklet kullananların 11, motorsuz taşıt kullananların ve hayvan sürücülerinin 13 yaşını bitirmiş olmaları zorunludur.

Sürücü Belgelerinin

Sınıfı Araçları Yetkisi Yaş

A1 Motorlu Bisiklet - 17

A2 Motosiklet A1 17

B Otomobil F 18

Minibüs 

Kamyonet

C Kamyon B-F 22

D Çekici C-B-F 22

E Otobüs C-B-F 22

F Lastik Tekerlekli Traktör - 17

G İş Makineleri - 18

H Özel Tertibatlı Araçlar - 17

Ülkemizde Uluslararsı sürücü belgesi, "Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu" tarafından verilmektedir.

Sürücüler, ikamet değişikliklerini, 30 gün içinde kayıtlı oldukları tescil kuruluşlarına bildirmek zorundadır.

Sürücü belgeleri, aşağıdaki hal ve şartlarda trafik zabıtasınca geri alınır:

1- Sağlık raporu ile sürücülük yapmasında sakınca görülenlerin,

2- Sürücünün belgesinin sahte olduğu, hile ile alındığı, şartlarına uygun olmadan verildiği tespit edilenlerin.

HUKUKİ SORUMLULUK VE SİGORTA

Bir motorlu aracın işletmesinin bir kimsenin ölümü veya yararlanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde motorlu aracı işletenin sorumluluğunu karşılamak üzere yapılması zorunlu sigortaya; mali sorumluluk sigortası denir. Zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar, trafikten men edilir.

Kazayı yapan aracın tespit edilmesi durumunda; mali sorumluluk sigortasını yaptırmamış olan araçların kazalarında; sigortacının iflası durumlarında ve çalınmış ve gaspedilmiş araçların meydana getirdikleri kazalardaki bedensel zaraları karşılamak amacıyla Garanti Fonu oluşturulmuştur.

Uluslararası veya Şehirlerarası yolcu taşıyan otobüslerde yolcuları, sürücüleri ve yardımcılarını seyahat süresi için maruz kalacakları her türlü kazalara karşı korumak amacıyla otobüs zorunlu koltuk sigortası bulunmaktadır.

TRAFİK KAZALARI

Trafik Kazalarına El Konulması:

Kaza nedenlerini, iz ve delilerini belirleyecek "Kaza Tespit Tutanağı" düzenlemek üzere trafik zabıtasınca (polis ve jandarma) el konulur:

1- Trafik kazalarında yolun trafiğe kapandığı hallerde, yolu trafiğe açmak,

2- Karayolunu kullananlar için ek bir tehlikenin oluşmasını önlemek için gerekli tedbirleri almak,

3- Yaralalılara ilk yardım yapılmasını veya en yakın sağlık kuruluşuna gönderilmesini sağlamak,

4- Kaza yerindeki mal güvenliğini sağlamak,

5- Trafik Kazası Tespit Tutanağı düzenlemek,

Kazaya Karışanların Sorumlulukları:

1- Durmak ve trafik güvenliği için gerekli önlemleri almak,

2- Kaza yerindeki durumu değiştirmemek,

3- Olayı görevlilere bildirmek, kaza yerinden ayrılmamak,

4- Olayda taraf olanlar, istendiğinde diğer tarafa kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleri ile sigorta poliçelerini göstermek, bunlara ait gerekli bilgileri vermek,

5- Başında sahibi ve sorumlusu bulunmayan araç veya mala zarar verilmesi halinde; aracın, malın ilgilisini bulmak. Bulunmafığı takdirde zarar verilen aracın veya malın görülebilen yerlerine not bırakmak.

Kaza sadece maddi hasarla sonuçlanmış ise, kazaya karışan bürün tarafların, aralarında yazılı olarak anlaşmaları halinde olay yerinden ayrılabilirler. Olay yerinden ayrıldıktan sonra, kaza tespit tutanağını düzenlemesini isteyemezler.

Kaza Yerinden Geçenlerin Sorumlulukları:

1- Kaza yerinde usulüne uygun ilk yardım tedbirlerini almak,

2- Olayı en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna bildirmek,

3- Yetkililerin isteği halinde yararlı sağlık kuruluşuna götürmek.

Sürücülerin Asli Kusur Halleri:

1- Kırmızı ışıkta veya görevlinin dur işaretinde geçmek,

2- "Taşıt giremez" levhasının bulunduğu karayoluna veya bölünmüş karayolunda karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya bağlantı yoluna girmek,

3- İkiden fazla şeritli taşıtyollarında, karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya yol bölümüne girmek,

4- Arkadan çarpma,

5- Geçme yasağı olan yerlerde önceki aracı geçmek,

6- Dönüş manevralarını yanlış yapmak,

7- Şeride tecavüz etmek,

8- Kavşaklarda ilk geçiş hakkına uymamak,

9- Daralan kaplamalarda geçiş kolaylığı sağlamamak,

10- Manevraları düzenleyen kurallara uymamak,

11- Yerleşim yerleri dışındaki karayolunda zorunlu haller dışında duraklamak veya parketmek,

12- Kurallara uygun olarak parkmetmiş araca çarpmak.

TRAFİK SUÇLARI ve KARŞILIĞI CEZALAR

Trafik suçlarına ilişkin davalara trafik mahkemeleri, bunların bulunmadığı yerlerde sulh ceza mahkemelerinde bakılır.

Adli Cezalar:

1- Hafif para cezası

2- Hafif hapis (Hafif para cezası ile birlikte)

3- Belgelerin geri alınması (Hafif para cezası ile birlikte)

4- İşyeri kapatma (Hafif para cezası ile birlikte)

İdari Cezalar:

1- Para cezası

2- Belgelerin geri alınması

3- Puan cezası (Suçun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde toplam 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 2 ay süre ile geriye alınır ve eğitime tabi tutulur. Aynı yıl içinde ikinci defa 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 4 ay süre ile geri alınarak psiko-teknik değerlendirilmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.

Muayene sonucunda sürücülük yapmasına engel hali bulunmayanların belgeleri, süresi sonunda iade edilir. Bir yıl içinde üç defa ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.)

Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri ise 1 yıl süre ile geri alınır.

İdari bir trafik suçu işlenenler hakkında Ceza Tutanağı düzenlenir. ödeme peşin veya tutanağın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılırsa cezada 1/4 peşin ödeme indirimi yapılır.Para cezalarının tutanağın tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödenmesi gerekir 1 ay içinde ödenmeyen cezalar için her ay % 5 faiz uygulanır.Ancak toplam tutar cezanın 2 katını geçemez.Trafik para cezası tutanakları, takip ve tahsil için bu tutanakları düzenleyenler tarafından 7 iş günü içinde ilgili mal müdürlüğü saymanlığına gönderilir.

ARAÇLARDA BULUNDURULMASI ZORUNLU ARAÇ ve GERÇLERİ

1- Takograf: Otobüs kamyon ve çekicilerde.

2- Taksimetre: Taksi otomobillerinde

3- Yangın söndürme cihazı: Cihaz sürücünün hemen yanında bulunmalıdır. 

a) Otomobil, minibüs ve kamyonetlerde 1 kg. kapasiteli bir adet,

b) Otobüs, kamyon ve çekicilerde 6 kg. kapasiteli bir adet,

c) Tehlikeli madde taşıyan araçlarda 6 kg. kapasiteli iki adet,

4- Reflektör: Motosiklet ve motorlu bisiklet hariç, bütün motorlu araçlarda iki adet,

5- Stepne: Şehirlerarası yolcu taşıyan bütün araçlarda,

6- Tekerlek takozu: Otobüs, azami ağırlığı 3,5 tondan fazla olan araçlar ve iki dingilli römorklarda bir adet. Üç veya daha çok dingilli taşıtlarda ve tek dingilli römorklarda iki adet.

7- Yedek malzeme ve takımlar: Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde.

8- İlk yardım çantası: Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde

9- Engel işareti: Otobüs, kamyon, çekicilerde 150 x 25 cm. ebadında bir adet.

ÇEVRE

Çevre: İnsanı etkileyen ve insanlardan etkilenen dış ortama denir.

Çevre koruma: Çevre kirliğini önlemek amacıyla yapılan çalışmalara denir.

Atık: Çevrede bozulma meydene getirecek miktarda çevreye boşaltılan maddelere denir.Atıklar çirkin görünüm arzetmesinin yanısıra pis koku yayar ve hastalık bulaştıran zararlıların üremesine sebep olur.

Çevre Kirliliği: İnsanların faaliyetleri sonucu havada, suda, toprakta meydana gelen olumsuz gelişmeler, ekolojik degenin bozulması, gürültü koku, ve atıkalrın meydana getirdiği zararlı sonuçlardır.

Çevre Hakkı: Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını ihlal edenlere karşı yargı mercileri önünde savunma hakkıdır.

dBA: Ses değerlendirme birimi,

Gürültü: Kişilerin huzurunu, ruh ve beden sağlığını bozacak seviyede çekartılan, istenmeyen seslerdir.

Çevre Kirlilikleri:

1- Hava kalitesini bozan kirlilik sebepleri:

a) Bakım yapılmamış araçların fazla yakıt yakması,

b) Temiz olmayan yakıt kullanılması,

c) Trafik yoğunluğunu,

d) Zorunlu haller dışında araç kullanma,

e) Trafik yoğunluğu nedeniyle aracın uzun süre trafikte seyretmesi,

f) Duraklama ve park etme sırasında motorun gereksiz yere çalıştırılması,

g) Araç motoru rölantide çalışırken egsozdan çıkan karbonmonoksit gazı 

% 3,5'den, araç hareket halindeyken % 4,5'den fazla olmamalıdır.

h) Araçların egzoz gazları, yağ ve yakıt sızıntıları, akıntıları ve buharları, lastik tozları ve parçaları, araçların taşıdıkları yüklerin tozaması, buharlaşması v.b.

ı) Taşıtlara taşıma sınırı üzerinde yük yüklemek, aşırı hızlı gitmek, araç dışına gereksiz aksesuarlar takmak, seyir halinde camları açmak, lastik havalarının uygun seviyede olmaması, gereksiz yere taşıt kullanmak havayı kirletir.

Kazasız sürüşler dileklerimizle…. www.vasihmoyan.com