FİNANSAL YÖNETİM RİSK ANALİZİ

VE DENETİM

-FİNANS PARA VE PARA ENSTRÜMANLARININ İFADESİDİR.

YÖNETİM İSE İDARE ETME BİÇİMİDİR.

O HALDE FİNANSAL YÖNETİM: PARA VE PARA ENSTRÜMANLARININ RANTABIL İDARE EDİLMESİ OLAYIDIR.

FİNANSAL YÖNETİM BİR DİSİPLİNDİR.

FİNANSAL YÖNETİM , İŞLETME YÖNETİMİ İÇİNDE BAĞIMSIZ DEĞİLDİR.MUHASEBE VE EKONOMİ FAKTÖRLERİ İLE BİRLİKTE AKTİVASYON GÖSTERİR.

FİNANSAL YÖNETİMİN MUHASEBE İLİŞKİSİ:

FİNANS YÖNETİCİLERİ İŞLETME YÖNETİMİNE KATKI SAĞLIYABİLMELERİ İÇİN VERECEKLERİ KARARLARI OLUMLU VEYA OLUMSUZ ŞEKİLDE ETKİLEYEBİLECEK MUHASEBE VERİLERİNE İHTİYAÇ DUYAR. BU İHTİYAÇ İSE FİNANS YÖNETİCİSİNİN KARAR VEREBİLMESİ İÇİN MUHASEBEYE İHTİYACI OLDUĞU GERÇEĞİNİ YANSITMAKTADIR.BU İTİBARLA MUHASEBE VERİLERİNİN BİR DİSİPLİN HALİNDE BÜTÜNLEŞİK OLARAK SUNULABİLMESİ İÇİN FİNANSAL TABLOLARIN OLUŞTURULMASI GEREKMEKTEDİR.BU TABLOLAR İSE MUHASEBE YÖNETİCİLERİ TARAFINDAN HAZIRLANIR.

HAZIRLANABİLECEK BU TABLOLAR

MİZAN,

BİLANÇO,

GELİR TABLOSU,

SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU,

FON AKIM TABLOSU,

NAKİT AKIM TABLOSU,

ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU,

NET İŞLETME SERMAYESİ DEĞİŞİM TABLOSU,

NET İŞLETME SERMAYESİ KAYNAK VE KULLANIM TABLOSU

MİZAN 1. MİZANIN TANIMI: SÖZLÜK ANLAMINDA TERAZİ DEMEK OLAN MİZAN SÖZCÜĞÜ MUHASEBE İÇİN İSE MİZAN KELİMESİ KONTROL ARACI OLARAK YARARLANILAN, HESAPLARIN BELİRTİLEN TARİHLERDE İNCELENİP, BORÇ VE ALACAK TOPLAMLARI İLE BERABER BAKİYELERİN BİR TABLO ÜZERİNDE TOPLU OLARAK YAZILMASI SONUCUNDA OLUŞAN ÖZET TABLOYA DENİLİR.

MİZAN, MUHASEBEDE KONTROL ARACI OLARAK KULLANILAN, HESAPLARIN BELLİ TARİHLERDE TEKRAR

İNCELENDİKTEN SONRA, BORÇ VE ALACAK TOPLAMLARIYLA BAKİYELERİNİN BİR TABLOYA TOPLU

BİR ŞEKİLDE YAZILMASIYLA OLUŞAN ÖZET BİR TABLODUR. MİZAN, HESAPLARIN GERÇEK DURUMA

UYGUN OLUP OLMADIĞINI, KURALLARINA GÖRE ÇALIŞTIRILIP ÇALIŞTIRILMADIĞINI DA KONTROL

ETMEMİZİ SAĞLAR.MİZAN ÇEŞİTLERİ 3 TÜRLÜDÜR. BUNLAR AYLIK MİZAN,

GENEL GEÇİCİ MİZAN VE KESİN MİZANDIR.1.1. AYLIK MİZAN: YEVMİYE DEFTERİ KAYITLARINI

DEFTERİKEBİRE GEÇİRDİKTEN SONRA GENELLİKLE AY SONLARINDA KONTROL AMACI İLE DÜZENLENEN

MİZANDIR.

1.2. GENEL GEÇİCİ MİZAN: 31 ARALIK TARİHİNDE DÜZENLENEN, AYLIK MİZANLARDAN FARKLI

OLMAMAKLA BERABER BÜTÜN MUHASEBE DÖNEMİNİ KAPSAYAN MİZANDIR. BU MİZANA ARALIK AYI MİZANI

DA DENİR.1.3. KESİN MİZAN: DÖNEM SONU İŞLEMLERİ İLE İLGİLİ YEVMİYE VE DEFTERİKEBİR KAYITLARI YAPILARAK HESAPLARIN DEFTERİKEBİR BAKİYELERİ, ENVANTER SONUÇLARINA GÖRE DÜZELTİLDİKTEN SONRA YANİ DÖNEM SONU İLE İLGİLİ KAYITLARDAN SONRA DÜZENLENEN MİZANDIR.2. MİZANIN ŞEKLİ: İŞLETMELER YEVMİYE DEFTERİ KAYITLARINI DEFTERİ KEBİRE GEÇİRDİKTEN SONRA GENELLİKLE AY SONLARINDA DEFTERİ KEBİR HESAPLARININ BORÇ VE ALACAK TUTARLARI İLE BORÇ VE ALACAK BAKİYELERİNİ BİR CETVEL HALİNDE DÜZENLERLER. İŞLETMELER HESAPLARI GÖRMEK VE KONTROL ETMEK İSTEDİKLERİNDE MİZAN DÜZENLEYEBİLİRLER.

MİZAN ÖRNEĞİ:

SIRA

NOHESAP İSMİ

TUTAR KALANBORÇ ALACAK BORÇ ALACAK

TOPLAM

3. MİZANIN DÜZENLENMESİ: MİZAN DÜZENLERKEN DEFTERİKEBİRE AKTARILMIŞ YEVMİYE DEFTERİ KAYITLARINI KAPSADIĞINDAN MİZANIN BAŞINA MİZANIN DÜZENLENİŞ TARİHİ VE MİZANA DAHİL EDİLMİŞ EN SON YEVMİYE MADDESİ NUMARASI KAYDEDİLİR.

YEVMİYE DEFTERİ BORÇ VE ALACAK SÜTUNLARI TOPLAMI İLE MİZANIN BORÇ VE ALACAK TUTARLARI TOPLAMININ BİRBİRİNE EŞİT OLMASI GEREKMEKTEDİR. BORÇ VE ALACAK BAKİYELERİ KENDİ ARALARINDA EŞİT OLMALIDIR. YEVMİYE DEFTERİ TOPLAMI İLE MİZAN TOPLAMININ BİRBİRİNE EŞİT OLMAMASI DURUMUNDA, YEVMİYE KAYITLARINDAN BAZILARININ DEFTERİKEBİRE GEÇİRİLMEMİŞ OLMASI VEYA YANLIŞ GEÇİRİLMİŞ OLMASI VEYA DEFTERİKEBİRDEN MİZANA HATALI AKTARILMIŞ OLMASI SÖZ KONUSU OLABİLİR.

MİZANIN BORÇ VE ALACAK TUTARLAR SÜTUNLARININ BİRBİRİNE EŞİT OLMAMASI DA, YEVMİYEDE HATALI KAYDIN OLDUĞUNU, YEVMİYEDEKİ BİR KAYDIN DEFTERİKEBİRE GEÇİRİLMEDİĞİNİ VEYA DEFTERİKEBİRDEN MİZANA HATALI AKTARILDIĞINI İFADE EDER. BÖYLECE MİZANLAR YEVMİYE KAYITLARININ DOĞRULUĞUNU KONTROL ETTİĞİ GİBİ YEVMİYE DEFTERİNDEN DEFTERİKEBİRE VE ORADAN MİZANA AKTARMALARIN DOĞRU YAPILIP YAPILMADIĞINI DA KONTROL EDER.

GÜNÜMÜZDE BİLGİSAYARLARIN MUHASEBE İŞLEMLERİNDE YOĞUN OLARAK KULLANILMASIYLA MİZAN DÜZENLEME İŞLEMİ BİR TUŞA BASMAKLA YAPILABİLİR. BİLGİSAYAR PROGRAMLARI İSTENİLEN TARİHTE, İSTENİLEN TARİH ARALIĞINDA, KEBİR HESAPLARI, ALT HESAPLAR DÜZEYİNDE, BİLANÇO SINIFLARI DÜZEYİNDE MİZAN ÇIKARTABİLMEKTEDİR.

4. MİZANIN YORUMLANMASI: DÜZENLENEN MİZANIN ÖNCE TOPLAMLAR AÇISINDAN EŞİTLİKLERİ KONTROL EDİLİR. BUNA GÖRE MİZANIN TUTAR TOPLAMLARI YEVMİYE VE KEBİR (BÜYÜK DEFTER) TOPLAMLARINA EŞİT OLMALIDIR. KALAN TOPLAMLARI DA BİRBİRİNE EŞİT OLMALIDIR. ALT HESAPLARIN TOPLAMLARI ANA HESAP TOPLAMLARINA EŞİT OLMALIDIR.

KODU 1 VE 2 İLE BAŞLAYAN VARLIK HESAPLARI YA BORÇ BAKİYESİ VERMELİ VEYA BAKİYE VERMEMELİDİR. KODU 1 VE 2 İLE BAŞLAYIP DA EKSİ İŞARETLİ OLAN HESAPLAR İSE YA ALACAK BAKİYESİ VERMELİ VEYA BAKİYE VERMEMELİDİR. KODU 3, 4 VE 5 İLE BAŞLAYAN KAYNAK HESAPLARI YA ALACAK BAKİYESİ VERMELİ VEYA BAKİYE VERMEMELİDİR. BU HESAPLARIN İÇİNDE DE EKSİ İŞARETLİ OLANLAR BORÇ BAKİYESİ VEREBİLİR VEYA BAKİYE VERMEZ. KODU 6 İLE BAŞLAYAN (-) İŞARETLİ HESAPLAR BORÇ BAKİYESİ VERİR VEYA BAKİYE VERMEZ. KODU 6 İLE BAŞLAYAN İŞARETSİZ HESAPLAR YA ALACAK BAKİYESİ VERİR

VEYA BAKİYE VERMEZ. KODU 7 İLE BAŞLAYAN HESAPLARIN BÜYÜK BİR KISMI BORÇ BAKİYESİ VERİR VEYA BAKİYE VERMEZ. 7'Lİ HESAPLARDAN YANSITMA HESAPLARI ALACAK BAKİYESİ VERİR VEYA BAKİYE VERMEZ.

ÖRNEK: İŞLETMENİN BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDA VERİLMİŞTİR. BUNA GÖRE İŞLETMENİN AYLIK MİZANINI DÜZENLEYİNİZ.

MİZAN DÜZENLENİRKEN İLK ÖNCE BÜYÜK DEFTER HESAPLARININ TOPLAMLARI ALINIR. TOPLAMLARI ALINAN HESAPLAR MİZANIN TUTAR KISMINA AKTARILIR. HESAPLARIN BORÇ TOPLAMLARI BORÇ SÜTUNUNA, ALACAK TOPLAMALARI ALACAK SÜTUNUNA AKTARILIR. DAHA SONRA BAKİYELERİ KALAN KISMINA YAZILIR. HANGİ TARAF DAHA FAZLA İSE YANİ NE TARAF BAKİYE VERİYORSA KALAN KISMINDA İLGİLİ YERE KAYDEDİLİR.

SIRANO HESAP İSMİ TUTAR KALAN

BORÇ ALACAK BORÇ ALACAK123456789

1011

100 KASA HESABI102 BANKALAR HESABI121 ALCAK SENT HES.153 TİC. MAL. HESABI252 BİNALAR HESABI255 DEMİRBAŞ. HESABI320 SATICILAR HESABI321 BORÇ SENT.HES.400 BANK KRED.HES.421 BORÇ SENT.HES.500 SERMAYE HESABI

66.00057.00047.000

135.000210.00085.00040.000

--

30.000-

37.00010.000

---

55.000115.00079.000

108.00037.000

229.000

29.00047.00047.000

135.000210.00030.000

-----

------

75.00079.000

108.0007.000

229.000

TOPLAM 670.000 670.000 498.000 498.000GÖRÜLDÜĞÜ GİBİ MİZANDA TUTAR KISMININ BORÇ VE ALACAK TOPLAMLARI EŞİT, KALAN KISMININ BORÇ VE ALACAK TOPLAMLARI DA KENDİ ARASINDA EŞİT ÇIKMIŞTIR.

BİLANÇO1. BİLANÇONUN TANIMI: BİLANÇO, İŞLETMENİN BELLİ

BİR TARİHTEKİ VARLIKLARINI VE BU VARLIKLARIN SAĞLANDIĞI KAYNAKLARINI GÖSTEREN MALİ BİR TABLODUR. BİLANÇO MUHASEBE SİSTEMİNİN EN

ÖNEMLİ TABLOLARINDAN BİRİDİR. BİLANÇO İŞLETMELER AÇISINDAN SON DERECE FAYDA SAĞLAMAKTADIR.

BİLANÇONUN BİÇİMİNDE DÖRT BÖLÜM BULUNMAKTADIR.

- BİLANÇO BAŞLIĞI- AKTİF TARAFI- PASİF TARAFI

- BİLANÇO DİPNOTLARIBİLANÇO BAŞLIĞI: BİLANÇO BAŞLIĞINDA MUTLAKA BULUNMASI GEREKEN ÜÇ ÖNEMLİ UNSUR VARDIR. BUNLAR; İŞLETMENİN ADI VEYA ÜNVANI, BİLANÇO

KELİMESİ VE BİLANÇO TARİHİ.AKTİF: BİLANÇONUN SOL TARAFINDA, İŞLETMENİN VARLIKLARINI (MEVCUTLARINI VE ALACAKLARINI) GÖSTEREN KISIMDIR.PASİF: BİLANÇONUN SAĞ TARAFINDA, İŞLETMENİN KAYNAKLARINI (SERMAYESİNİ VE BORÇLARINI) GÖSTEREN KISIMDIR.BİLANÇO DİPNOTLARI: BİLANÇO DİPNOTLARI İSE BİLANÇONUN DAHA İYİ ANLAŞILABİLMESİ VE YORUMLANABİLMESİ İÇİN GEREKLİ AÇIKLAMALARIN YAZILDIĞI BÖLÜMDÜR.BİLANÇO, SUNUŞ BİÇİMİNE GÖRE İKİ DEĞİŞİK ŞEKİLDE KULLANILABİLİR. BUNLAR HESAP TİPİ BİLANÇO VE RAPOR TİPİ BİLANÇODUR.

HESAP TİPİ BİLANÇO ÖRNEĞİ:

AKTİF .................İŞLETMESİ .............TARİHLİ BİLANÇOSU PASİF

VARLIKLAR KAYNAKLAR

AKTİF TOPLAM PASİF TOPLAM

AKTİF .................İŞLETMESİ .............TARİHLİ BİLANÇOSU PASİF

I. DÖNEN VARLIKLAR

II. DURAN VARLIKLAR

III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

V. ÖZ KAYNAKLAR

AKTİF TOPLAM PASİF TOPLAM

RAPOR TİPİ BİLANÇO ÖRNEĞİ:

..........İŞLETMESİ......TARİHLİ BİLANÇOSU 2007 2008 2009AKTİFI.DÖNEN VARLIKLAR A-HAZIR DEĞERLERB-MENKUL KIYMETLERC-TİCARİ ALACAKLARD-DİĞER ALACAKLARE-STOKLARF-YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİG-GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARIH-DİĞER DÖNEN VARLIKLARDÖNEN VARLIKLAR TOPLAMIII-DURAN VARLIKLARA-TİCARİ ALACAKLARB-DİĞER ALACAKLARC-MALİ DURAN VARLIKLARD-MADDİ DURAN VARLIKLARE-MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARF-ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR

G-GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİRTAHAKKUKLARIH-DİĞER DURAN VARLIKLARDURAN VARLIKLAR TOPLAMIAKTİF TOPLAMI

PASİFI-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLARA-MALİ BORÇLARB-TİCARİ BORÇLARC-DİĞER BORÇLARD-ALINAN AVANSLARE-ÖDENECEK VERGİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERF- BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARIG-GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARIH-DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLARKISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMIII-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLARA-MALİ BORÇLARB-TİCARİ BORÇLARC-DİĞER BORÇLARD-ALINAN AVANSLARE-BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARIF-GELECEK YILLARA AİT GELİR VE GİDER KAYNAKLARIG-DİĞER UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLARUZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMIIII-ÖZ KAYNAKLARA-ÖDENMİŞ SERMAYEB-SERMAYE YEDEKLERİC-KÂR YEDEKLERİD-GEÇMİŞ YIL KÂRLARIE-DÖNEM NET KÂRIF-GEÇMİŞ YIL ZARARLARIÖZ KAYNAKLAR TOPLAMIPASİF TOPLAMI

GELİR TABLOSU1. GELİR TABLOSUNUN TANIMI: GELİR TABLOSU,

İŞLETMENİN BELLİ BİR DÖNEMDE ELDE ETTİĞİ TÜM GELİRLER İLE AYNI DÖNEMDE KATLANDIĞI BÜTÜN MALİYET VE GİDERLERİ VE BUNLARIN SONUCUNDA İŞLETMENİN ELDE ETTİĞİ DÖNEM

NET KÂRI VEYA ZARARINI GÖSTEREN BİR TABLODUR.

GELİR TABLOSU MALİ TABLOLAR İLKELERİNE UYGUN TEK DÜZEN FORMLAR ŞEKLİNDE HAZIRLANIR. İŞLETMELER

KARŞILAŞTIRMALARDA KOLAYLIK SAĞLAYACAK VE ANLAM BİRLİĞİ OLUŞTURACAK ŞEKİLDE GELİR TABLOLARINI

DÜZENLEMEK ZORUNDADIR. GELİR TABLOSU FİNANSAL ANALİZE ELVERİŞLİ OLARAK RAPOR TİPİNDE YA DA HESAP TİPİ

OLARAK DÜZENLENEBİLİR.

SÜREKLİLİK GÖSTEREN VE GÖSTERMEYEN GELİR VE GİDERLER; OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR, OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR; OLAĞAN DIŞI GELİR VE KÂRLAR VE OLAĞAN DIŞI GİDER VE

ZARARLAR OLARAK AYRI GRUPLAR ŞEKLİNDE GÖSTERİLMİŞTİR. FİNANSMAN GİDERLERİ AYRI BİR GRUPTUR. GELİR TABLOSUNDA

YER ALAN KALEMLER ARASINDA MAHSUP YAPILAMAZ. TUTARI OLMAYAN KALEMLER GELİR TABLOSUNDA YER ALMAZ.

GELİR TABLOSUNUN BÖLÜMLERİ İNCELENDİĞİNDE, BİR TÜZEL KİŞİLİĞİN BELİRLİ BİR DÖNEME AİT FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ DETAYLI BİLGİ EDİNMEK VE HANGİ AŞAMADA KÂR VEYA ZARARDA OLDUĞUNU TESPİT ETMEK MÜMKÜN OLACAKTIR. BU İNCELEMELERDE, ŞİRKETİN FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞ ALANININ KÂRLI OLUP OLMADIĞI, BORÇ YÜKÜNÜN MİKTARI, GEÇMİŞTEN GELEN BAŞKA YÜKÜMLÜLÜKLERİ OLUP OLMADIĞINI ANLAMAK MÜMKÜN OLABİLECEKTİR.

3. GELİR TABLOSUNUN BİÇİMSEL YAPISI: İŞLETMELER, GELİR TABLOLARININ BİR ÖRNEKLİĞİNİ SAĞLAYARAK KARŞILAŞTIRILMALARINDA KOLAYLIK SAĞLAMAK VE ANLAM BİRLİĞİ OLUŞTURMAK AMACIYLA AŞAĞIDAKİ FORMLARDAKİ BİÇİMDE DÜZENLER.

GELİR TABLOSU ÖRNEĞİ:

GELİR TABLOSUA-BRÜT SATIŞLAR

1-YURT İÇİ SATIŞLAR2-YURT DIŞI SATIŞLAR3-DİĞER GELİRLERB-SATIŞ İNDİRİMLERİ(-)1-SATIŞTAN İADELER(-)2-SATIŞ İSKONTOLARI(-)3-DİĞER İNDİRİMLER(-)C-NET SATIŞLARD-SATIŞLARIN MALİYETİ(-)1-SATILAN MAMULLER MALİYETİ(-)2-SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ(-)3-SATILAN HİZMET MALİYETİ(-)4-DİĞER SATIŞLARIN MALİYETİ(-)BRÜT SATIŞ KÂRI VEYA ZARARIE-FAALİYET GİDERLERİ(-)1-ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ(-)2-PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ(-)3-GENEL YÖNETİM GİDERLERİ(-)FAALİYET KÂRI VEYA ZARARIF-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR1-İŞTİRAKLERDAN TEMETTÜ GELİRLERİ2-BAĞLI ORTAKLIKLARDAN TEMETTÜ GELİRLERİ3-FAİZ GELİRLERİ4-KOMİSYON GELİRLERİ5-KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR6-MENKUL KIYMET SATIŞ KÂRI7-KAMBİYO KÂRLARI8-REESKONT FAİZ GELİRLERİ9-DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLARG-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR(-)1-KOMİSYON GİDERLERİ(-)2-KARŞILIK GİDERLERİ(-)3-MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARI(-)4-KAMBİYO ZARARLARI(-)5-REESKONT FAİZ GİDERLERİ(-)6-DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR(-)H-FİNANSMAN GİDERLERİ(-)1-KISA VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ(-)2-UZUN VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ(-)OLAĞAN KÂR VEYA ZARARI-OLAĞAN DIŞI GELİR VE KÂRLAR1-ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KÂRLARI2-DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KÂRLARJ-OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR(-)1-ÇALIŞMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARI(-)2-ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARARLARI(-)3-DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR(-)DÖNEM KÂRI VEYA ZARARIK-DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI(-)

DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI

4. GELİR TABLOSUNUN TÜRLERİ: GELİR TABLOSU TÜRLERİ İKİYE AYRILIR:

- HESAP TİPİ GELİR TABLOSU- RAPOR TİPİ GELİR TABLOSU

RAPOR TİPİ GELİR TABLOSU:

HESAP TİPİ GELİR TABLOSU:

SÜREKLİ ENVANTER - ARALIKLI ENVANTER YÖNTEMLERİ

SATILAN TİCARİ MALLARIN MALİYETİNİN HESAPLANMASI: İŞLETMELER TİCARİ MAL SATIŞLARINDAN ELDE ETTİĞİ KAR VEYA ZARARIN BELİRLENMESİ İÇİN SATIŞLARINI VE BU SATIŞLARIN MALİYETLERİNİ BELİRLEMELERİ GEREKİR. SATILAN

TİCARİ MAL MALİYETLERİ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE HESAPLANABİLİR.

- DÖNEM BAŞI MAL MEVCUDU: +- DÖNEM İÇİ MAL ALIŞLARI: +- MAL ALIŞ GİDERLERİ: +- MAL ALIŞ İSKONTOLARI: -- MAL ALIŞ İADELERİ: -- DÖNEM SONU MAL MEVCUDU: -

SATILAN MALLARIN MALİYETİ: ...

MUHASEBE KAYITLARINDA İKİ TÜR MALİYET HESAPLAMA YÖNTEMİ VARDIR. BUNLARDAN BİRİ SÜREKLİ ENVANTER YÖNTEMİ, İKİNCİSİ ARALIKLI ENVANTER YÖNTEMİ.

1. SÜREKLİ ENVANTER YÖNTEMİ: BU YÖNTEMDE YAPILAN BİR SATIŞ İŞLEMİNDEN SONRA MALİYET KAYDI HEMEN ARDINDAN YAPILIR. YANİ SATIŞ KAYDI İLE BİRLİKTE MALİYET KAYDI DA YAPILIR. BU YÖNTEMİN UYGULANABİLMESİ İÇİN

YAPILAN SATIŞLARIN MALİYETLERİNİN KOLAY BİR ŞEKİLDE TESPİT EDİLMESİ GEREKİR.

SÜREKLİ ENVANTER - ARALIKLI ENVANTER YÖNTEMLERİ

2. ARALIKLI ENVANTER YÖNTEMİ: BU YÖNTEMDE SATILAN TİCARİ MALLARIN MALİYETİ, DÖNEM SONUNDA ENVANTER SONUCU BULUNAN MAL STOKLARINA

GÖRE SATIŞLARIN MALİYETİ TOPLU OLARAK BİR DEFADA KAYIT YAPILIR.

DÖNEM SONUNDA YAPILACAK SATIŞLARIN MALİYETİ KAYDI: 10 ADET TELEVİZYON ALINMIŞ, BUNLARIN 5 ADEDİ SATILDIĞINDAN DÖNEM SONU MAL MEVCUDU 5 ADET YANİ; 500 TL X 5 ADET = 2.500 TL DİR.

- DÖNEM BAŞI MAL MEVCUDU:- DÖNEM İÇİ MAL ALIŞLARI: 5.000- MAL ALIŞ GİDERLERİ:- MAL ALIŞ İSKONTOLARI:- MAL ALIŞ İADELERİ:- DÖNEM SONU MAL MEVCUDU: (2.500)

SATILAN MALLARIN MALİYETİ: 2.500

FON AKIM TABLOSU

1. FON AKIM TABLOSU TANIMI: İŞLETMELERİN BELİRLİ BİR HESAP DÖNEMİNDE SAĞLADIĞI FİNANSAL KAYNAKLARINI VE BUNLARIN KULLANIM YERLERİNİ GÖSTEREN FİNANSAL BİR TABLODUR. FİNANSAL ANALİZ VE DENETLEME

AMAÇLARINA HİZMET EDEN ÖNEMLİ ARAÇLARDAN BİRTANESİDİR. FON AKIM TABLOSU HEM YÖNETİCİLERE HEM DE KREDİ SAĞLAYANLARA YARDIMDA

BULUNAN BİR TABLODUR. BU TABLO SAYESİNDE İŞLETMENİN FAALİYETLERİ SONUCU MEYDANA GETİRİLEN YA DA BORÇLANMA ŞEKLİNDE ORTAYA ÇIKAN

FONLAR İLE NELER YAPILDIĞI VE BU FONLARIN NERELERDE KULLANILDIĞI AÇIKÇA GÖRÜLMEKTEDİR.

FON AKIM TABLOSU, İŞLETMENİN DÖNEM BOYUNCA FAALİYETLERDEN SAĞLADIĞI FONLARI, YATIRIM VE FİNANSMAN FAALİYETLERİNİ ÖZETLER. AYRICA DÖNEM BOYUNCA FİNANSAL DURUMDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLERİ AÇIKLAR.

2. FON AKIM TABLOSU DÜZENLEME: FON AKIM TABLOSUNUN DÜZENLENMESİ İÇİN İLK OLARAK BİRBİRİNİ İZELEYEN EN AZ İKİ DÖNEMİN BİLANÇOLARI, GELİR TABLOLARI VE KÂR DAĞITIM TABLOLARI OLMASI GEREKLİDİR. DAHA SONRA

İŞLETMENİN BİLANÇOLARINDA YER ALAN VARLIK VE KAYNAK HESAPLARINDAKİ ARTIŞLAR VE AZALIŞLARIN BELİRLENMESİ GEREKİR.

FON AKIM TABLOSU DÜZENLENİRKEN BİLANÇOLARIN KARŞILAŞTIRILMASINDA ORTAYA ÇIKAN FON KAYNAK VE KULLANIMLARINDA TEKRARLARI ÖNLEMEK İÇİN PASİFTEKİ ÖZKAYNAKLARDA ORTAYA ÇIKAN ARTIŞLARIN AYRINTIL BİR ŞEKİLDE BİLİNMESİNE İHTİYAÇ DUYULUR. BU KAYNAKLA İLGİLİ OLARAK GÖZ ÖNÜNE

ALINMASI GEREKEN DİĞER BİR HUSUSTA, AMORTİSMANA TABİ DURAN VARLIK HESAPLARI VE İLGİLİ DÖNEMİN AMORTİSMAN GİDERLERİNİN BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLMESİDİR. BİLANÇODAKİ AKTİFİ DÜZENLEYEN KARŞILIK HESAPLARI İLE BU KARŞILIKLARIN İLGİLİ OLDUĞU VARLIK HESAPLARININ BERABER DÜŞÜNÜLMESİ VE ONA GÖRE HESAPLANMASI GEREKİR.

3. FON AKIM TABLOSU DÜZENLEME KURALLARI:- FON AKIM TABLOSU, TEMEL MALİ TABLOLAR İLE BİRLİKTE SUNULUR. BU TABLOLAR, GELİR TABLOSUNUN SUNULDUĞU HER DÖNEM İÇİN, CARİ DÖNEM VE ÖNCEKİ DÖNEM VERİLERİNİ İÇERECEK BİÇİMDE DÜZENLENİR.

- FON AKIM TABLOLARI DÜZENLENİRKEN FON KAVRAMININ HANGİ ANLAMDA KİILLANILDIĞI AÇIKÇA BELİRTİLİR.

- FON AKIM TABLOLARINDA, OLAĞAN FAALİYETLERDEN SAĞLANAN VEYA FAALİYETLERDE KULLANILAN FONLAR, DİĞER FON KAYNAK VE KULLANIM YERLERİNDEN AYRI BAŞLIKLAR ALTINDA SUNULUR. BÖYLECE İŞLETMENİN FON YARATMA GÜCÜNÜN NE OLDUĞU VEYA FAALİYETLERİNDE NE ÖLÇÜDE FON KULLANILDIĞI ORTAYA KONULUR.

- İŞLETMENİN NORMAL OLAĞAN FAALİYETLERİ DIŞINDA KALAN OLAĞANDIŞI İŞLEMLERDEN ELDE EDİLEN FONLAR VEYA KULLANILAN FONLAR, FON AKIM TABLOSUNDA; ÖNEMLİ TUTARLARDA OLMALARI DURUMUNDA OLAĞAN FAALİYETLERDEN SAĞLANAN VEYA KULLANILAN FONDAN AYRI BİR BAŞLIK ALTINDA SUNULUR.

- BAZI FİNANSAL İŞLEMLER, BİR TÜR VARLIĞIN DİĞER BİR VARLIK TÜRÜYLE DEĞİŞTİRİLMESİ BİÇİMİNDE ORTAYA ÇIKAR. BÖYLE BİR DURUM İŞLETMENİN FİNANSMAN VE YATIRIM FAALİYETİNİN BİR PARÇASI OLDUĞU İÇİN, FON AKIM TABIOSUNDA YER ALIR. BU TÜR İŞLEM ÖMEK OLARAK TAHVİL BORCUNA KARŞILIK HİSSE SENEDİ VERİLMESİ GÖSTERİLEBİLİR.

- FON AKIM TABLOLARINDAN AMAÇLANAN YARARIN SAĞLANABİLMESİ İÇİN HER TÜRLÜ İŞLEMİN FİNANSMAN VE YATIRIM YÖNLERİ AYRI AYRI AÇIKLANIR. ÖRNEĞİN, BİR DURAN VARLIĞIN SATIN ALINMASINDAN DOĞAN FON ÇIKIŞLARI AYRI, SATILMASINDAN DOĞAN FON GİRİŞLERİ AYRI AYRI AÇIKLANIR VEYA BIR TAHVİL İHRAÇ EDİLEREK BİR VARLIK ALINMIŞSA; İHRAÇ EDİLEN TAHVİLLER AYRI, SATIN ALINAN VARLIKLAR AYRI AÇIKLANIR.

- HER İŞLETME VEYA İŞLETMELER TOPLULUĞU, İÇİNDE BULUNDUKLAN KOŞULLARA GÖRE FON AKIM TABLOLARINI EN FAZLA BİLGİYİ İÇERECEK BİÇİMDE DÜZENLER.

- FON AKIM TABLOSU, NET YÖNTEME GÖRE DÜZENLENİR VE OLAĞAN KARDAN BAŞLANIP, DÖNEM İÇİNDE FON HAREKETİNE NEDEN OLMAYAN GELİR VE GİDERLERE AİT BİLGİLER VERİLEREK DÜZELTMELER YAPILIR.

- NAKİT AKIM TABLOSU İSE, BRÜT YÖNTEME GÖRE DÜZENLENİR VE DÖNEM İÇİNDE FON SAĞLAYAN GELİRLER AYRI, FON HAREKETİNE NEDEN OLAN MALİYET VE GİDER UNSURLARI AYRI GÖSTERİLİR.

- FON HAREKETİNE NEDEN OLMAYAN, YALNIZCA HESAPLAR ARASINDA YAPILAN AKTARMALAR DOLAYISIYLA HAREKET GÖSTEREN HESAPLAR, FON AKIM TABLOLARINDA YER ALMAZ.

FON AKIM TABLOSU,

NAKİT AKIM TABLOSU,

ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU,

FİNANSAL YÖNETİMİN EKONOMİ İLE İLİŞKİSİ:

FİNANSAL YÖNETİCİ ÖNCELİKLE MİKRO VE MAKRO EKONOMİ KONULARINDA UZMAN NİTELİKTE KİŞİ OLMALIDIR.MAKRO EKONOMİDE YÖNETİCİ FİNANSAL DEĞERLERE VE EKONOMİYE BİR BÜTÜN İÇİNDE BAKARAK DEĞERLENDİRİRKEN MİKRO EKONOMİDE DEĞERLENDİRME BİREYSEL BAZDA FİRMALARIN BİREYSEL EKONOMİK KARARLARINI İLGİLENDİRMEKTEDİR.

GENELDE FİRMALAR EKONOMİNİN TOPLAM PERFORMANSINDAN BÜYÜK ÖLÇÜDE ETKİLENİRLER. BU NEDENLE YÖNETİCİLER PARA POLİTİKALARINI ,KREDİ KULLANIMLARINI VE FONLARININ MALİYETİNİ HESAPLARKEN BUNLARIN NASIL VE NEDEN ETKİLENDİKLERİNİ BİLMEK ZORUNDADIR.

YÖNETİCİ ÖNCELİKLE FİRMANIN BAŞARISINI İSTİYORSA MİKRO EKONOMİ KURALLARINI ESAS ALMALIDIR. YÖNETİCİ UZUN DÖNEM YATIRIMLARI İÇİN KARAR VERECEĞİ DÖNEMLERDE MAKRO EKONOMİ KURALLARINI ESAS ALIR.

FİNANSAL YÖNETİMİN AMAÇLARI:FİNANS YÖNETİCİSİ EN AZ LİKİTİDE İLE MAKSİMUM KARI HEDEFLEMEK ZORUNDADIR. BU İKİ FAKTÖR BİR BİRİNE ZIT İKİ FAKTÖRDÜR. YÖNETİCİNİN BU ZIT FAKTÖRLERİ BİRLİKTE DEĞERLENDİREREK BAŞARI SAĞLAMAK GİBİ ZOR BİR GÖREVİ VARDIR.

YÖNETİCİ FİRMASININ KARININ MAKSİMİZASYONU İÇİN ÇALIŞIR. DOLAYLI OLARAK KAR MAKSİMİZASYONU ORTAKLARINDA KARININ MAKSİMUMA ERİŞMESİ ANLAMINA GELMEKTEDİR.

------------------ANALİZ YÖNTEMLERİ-------------- ANALİZ YÖNTEMLERİ

1-SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİ

2-İLERİ DÜZEY ANALİZ YÖNTEMLERİ OLARAK İKİ ANA BÖLÜME AYRILMAKTADIR.

KONUYLA İLGİLİ KAYNAK BİLGİ :

------ İMKB’NİN SERMAYE PİYASASI VE BORSA TEMEL BİLGİLER KILAVUZUNDAN

------TÜRKİYE SERMAYE PİYASASI ARACI KURULUŞLARI BİRLİĞİ (TSPAKB)'NDEN ,

------TÜRKİYE SERMAYE PİYASASI ARACI KURULUŞLARI BİRLİĞİ (TSPAKB) EĞİTMENLERİNİN ÇALIŞMALARINDAN DERLENMİŞTİR.

FAİZ KAVRAMI VE PARANIN ZAMAN DEĞERİ

1) PARANIN ZAMAN DEĞERİ

2) FAİZ KAVRAMI

2.1) FAİZİN TANIMI VE FAİZİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

2.2) NOMİNAL FAİZ – REEL FAİZ ORANI AYRIMI

2.3) BASİT FAİZ

2.4) BİLEŞİK FAİZ

2.5) ŞİMDİKİ (BUGÜNKÜ) DEĞER, NET ŞİMDİKİ DEĞER VE

GELECEKTEKİ DEĞER

2.6) ANÜİTELER

2.7) SONSUZ ANÜİTELER

1) PARANIN ZAMAN DEĞERİFİNANSIN BİRİNCİ TEMEL PRENSİBİ PARANIN ZAMAN DEĞERİNİN HESAPLANMASIDIR.

BUGÜN ELİNİZDE BULUNAN 1,000 TL BUNDAN BİR YIL SONRA ELİNİZE GEÇECEK 1,000 TL’NDAN DAHA DEĞERLİMİDİR ? EVET DEĞERLİDİR.

FİNANSIN BİRİNCİ TEMEL PRENSİBİ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE İFADE EDİLEBİLİR.

“BUGÜNKÜ BİR TL YARINKİ BİR TL’NDAN DAHA DEĞERLİDİR.”

FİNANSIN TEMEL PRENSİPLERİ DÜNYANIN HER YERİNDE VE HER TÜRLÜ MAKRO EKONOMİK KOŞUL ALTINDA GEÇERLİDİR.

BUGÜN ELİNİZDE BULUNAN 1,000 TL’NIN BUNDAN BİR YIL SONRA ELİNİZE GEÇECEK 1,000 TL’NDAN DAHA DEĞERLİ OLMASININ NEDENİ, BUGÜNKÜ 1,000 TL’NIN, YATIRIMA DÖNÜŞTÜRÜLDÜĞÜ TAKDİRDE, HEMEN FAİZ KAZANABİLECEK OLMASIDIR.

EN BASİT İFADEYLE, BUGÜN 1,000 TL’NI BANKAYA YATIRDIĞINIZDA, FAİZ ORANLARI NE MERTEBEDE OLURSA OLSUN, BİR YIL SONRA ELİNİZE GEÇECEK MEBLAĞ 1,000 TL’NDAN DAHA FAZLA OLACAKTIR.

2) FAİZ KAVRAMI FAİZ “PARANIN KİRASI”DIR. PARANIZI ÖDÜNÇ VERDİĞİNİZDE, ANAPARANIN ÜZERİNDEN ELİNİZE GEÇEN HER TÜRLÜ MEBLAĞ FAİZ OLARAK ADLANDIRILIR.

PARA VE LİKİT DEĞERLERİN YATIRIMI SONUCU OLUŞAN GERÇEK PARA VE LİKİTİN ÜZERİNDEKİ DEĞER PARÇASI FAİZ DİR.

2.1) FAİZİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERSERMAYENİN BİR SÜRE İÇİN ÖDÜNÇ VERİLMESİ KARŞILIĞI ÖDENEN FAİZ BİR FİYAT NİTELİĞİ TAŞIMAKTADIR.

FAİZ, FİYAT OLARAK, ÖDEME SÜRESİNİN VE KATLANILAN RİSKİN BİR FONKSİYONU ŞEKLİNDE DÜŞÜNÜLEBİLİR.

ÖDEME SÜRESİ VE/VEYA KATLANILAN RİSKİN DERECESİ ARTTIKÇA, PARANIN KİRA DEĞERİ YA DA FAİZ ARTAR.

FAİZ ORANLARI BEKLENEN ENFLASYON İÇİN DE BİR PRİM İHTİVA EDER.

ENFLASYON BEKLENTİSİ NE KADAR YÜKSEKSE, FAİZ ORANLARI DA O KADAR YÜKSEK OLUR.

BİR AN İÇİN, ENFLASYONUN OLMADIĞI BİR DÜNYA VARSAYALIM. BÖYLE BİR DÜNYADA, FAİZ ORANI, SERMAYENİN ARZ VE TALEBİNİ DENGELEYEN FİYAT OLACAKTIR.

SERMAYENİN ARZI BİREYLERİN TASARRUF YAPMA, YA DA DİĞER BİR DEYİŞLE TÜKETİMİ ERTELEME İSTEĞİNE,

SERMAYENİN TALEBİ İSE KARLI YATIRIM FIRSATLARININ VARLIĞINA BAĞLIDIR.

KARLI YATIRIM FIRSATLARININ ARTTIĞI BİR ORTAMDA, SERMAYEYE OLAN TALEP ARTAR.

FAZLADAN SERMAYE TALEBİNİ KARŞILAYABİLMEK İÇİN, BİREYLERİN DAHA FAZLA TASARRUFA YÖNELMELERİ GEREKİR.

BUNU SAĞLAYABİLMEK İÇİN FAİZ ORANLARI YÜKSELMELİDİR.

KARLI YATIRIM FIRSATLARI AZALDIĞINDA İSE, FAİZ ORANLARI DÜŞECEKTİR.

2.2) NOMİNAL FAİZ – REEL FAİZ ORANI AYRIMI REEL FAİZ ORANI ENFLASYONUN ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ FAİZ ORANIDIR.

ÖRNEK OLARAK, PARANIZI BANKAYA BİR YILLIK MEVDUAT HESABINA %50 FAİZDEN YATIRMIŞ OLDUĞUNUZU VARSAYALIM.

%50, BİR YILIN SONUNDA ALACAĞINIZ FAİZ NOMİNAL FAİZ ORANIDIR.

DİYELİM Kİ,

BİR YILIN SONUNDA, YILLIK ENFLASYON %50 SEVİYESİNDE GERÇEKLEŞTİ.

SONUÇTA,

REEL KAZANCINIZ SIFIR OLUR. DİĞER BİR DEYİŞLE, REEL FAİZ ORANI SIFIRDIR.

REEL FAİZ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE FORMÜLE EDİLİR.

1 + NOMİNAL FAİZ ORANI

REEL FAİZ ORANU = -------------------------------------------------------------- - 1

1 + ENFLASYON ORANI

BU KONUDA PRATİKTE EN ÇOK YAPILAN HATA,

REEL FAİZ ORANI HESAPLARKEN NOMİNAL FAİZ ORANINDAN ENFLASYON ORANINI ÇIKARMAKTIR.

ABD GİBİ ENFLASYONUN ÇOK DÜŞÜK OLDUĞU ÜLKELERDE,

REEL FAİZ ORANINI BU ŞEKİLDE HESAPLAMAK,

DOĞRU ŞEKİLDE YAPILAN HESAPLAMADAN ÇOK FARKLI SONUÇLAR ÜRETMEZ.

ANCAK,

TÜRKİYE GİBİ YÜKSEK ENFLASYON YAŞANAN ÜLKELERDE, DOĞRU HESAPLAMA YÖNTEMİNİ KULLANMAK BİR ZORUNLULUKTUR.

ÖRNEK SORU 1

AYŞE BİR YIL VADELİ %75 FAİZLİ HAZİNE BONOSU ALMIŞTIR.

BİR YILIN SONUNDA,

YILLIK ENFLASYON %45 SEVİYESİNDE GERÇEKLEŞİR.

REEL FAİZ ORANINI HESAPLAYINIZ.

1 + NOMİNAL FAİZ ORANI

REEL FAİZ ORANU = ---------------------------------------------------------------- - 1

1 + ENFLASYON ORANI

1 + 0,75

REEL FAİZ ORANU = ----------------------------------------- - 1 = % 20,69

1 + 0,45

REEL FAİZ ORANI,

HATALI ŞEKİLDE, NOMİNAL FAİZ ORANI İLE ENFLASYON ORANININ FARKI ŞEKLİNDE HESAPLANIRSA,

ÇIKAN SONUÇ %30 OLUR Kİ,

BU DEĞER GERÇEK REEL FAİZ ORANININ YAKLAŞIK %50 ÜZERİNDEDİR.

2.3) BASİT FAİZ BASİT FAİZ VERİLEN ÖDÜNÇ MİKTARI ÜZERİNDEN HESAPLANIR.

FAİZ ORANLARI, GENELLİKLE, YILLIK OLARAK ELE ALINIR.

FAİZ HESABINDA, BİR YIL 365 GÜN KABUL EDİLMEKLE BİRLİKTE, TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMALARDA, KREDİ FAİZLERİNİN HESABINDA 360 GÜN OLARAK ALINMAKTADIR.

BU UYGULAMA SADECE KREDİ FAİZLERİNE ÖZEL BİR UYGULAMA OLUP MEVDUAT VE DİĞER FAİZ HESAPLARINDA BİR YIL 365 GÜN KABUL EDİLMEKTEDİR.

BASİT FAİZ FORMÜLÜ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE İFADE EDİLEBİLİR.

GÜN SAYISI

DÖNEM FAİZİ=ANAPARA X (BASİT FAİZ ORANI X ---------------------)

365

ÖRNEK SORU 2

1,000 TL 6 AYLIK VADELİ MEVDUAT HESABINA

%50 NET (VERGİ SONRASI) FAİZDEN YATIRILDIĞI TAKDİRDE

FAİZ GELİRİ NE OLUR?

GÜN SAYISI

DÖNEM FAİZİ=ANAPARA X (BASİT FAİZ ORANI X ---------------------)

365

180 GÜN (6 AY)

DÖNEM FAİZİ=1000,00-TL X (0,50 X --------------------------------)=246,58-TL

365

2.4) BİLEŞİK FAİZ

BİLEŞİK FAİZ TAHAKKUK ETMİŞ FAİZLERİN İLK ÖDÜNÇ VERİLEN MİKTARA EKLENMESİYLE HESAP EDİLİR. BİLEŞİK FAİZ ORANI, BİR YILLIK DÖNEM İÇİNDE KAZANILAN FAİZLERİN ANAPARAYA KATILMASIYLA BULUNAN TOPLAM FAİZ GELİRİNİ HESAP ETMEK İÇİN KULLANILIR.

BİLEŞİK FAİZ FORMÜLÜ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE İFADE EDİLEBİLİR.

365

(--------------------)

GÜN SAYISI GÜN SAYISI

BİLEŞİK FAİZ ORANI=(1+(BASİT FAİZ ORANI X ----------------)) -1

365

ÖRNEK SORU 1.3

37 GÜNLÜK VADELİ MEVDUAT HESABININ BASİT FAİZİ

NET (VERGİ SONRASI) %40 İSE, BİLEŞİK FAİZİ NEDİR?

365

(--------------------)

GÜN SAYISI GÜN SAYISI

BİLEŞİK FAİZ ORANI=(1+(BASİT FAİZ ORANI X ----------------)) -1

365

365

(-------------)

37 37

BİLEŞİK FAİZ ORANI=(1+ ( ,040 X ----------------)) -1 = %48,01

365

2.5) ŞİMDİKİ (BUGÜNKÜ) DEĞER, NET ŞİMDİKİ DEĞER VE GELECEKTEKİ DEĞER :

ŞİMDİKİ DEĞER,

GELECEKTE GERÇEKLEŞMESİ BEKLENEN BİR NAKİT AKIMININ,

PARANIN ZAMAN DEĞERİNİ VE KATLANILAN RİSKİN DERECESİNİ YANSITAN UYGUN BİR İSKONTO (FAİZ) ORANI İLE, BUGÜNE İNDİRGENMİŞ HALİDİR.

ŞİMDİKİ DEĞER KAVRAMINI AÇIKLAMAK İÇİN BİR ÖRNEK VERELİM.

200,000 TL DEĞERİNDE BİR ARSANIZ OLSUN.

BU ARSAYA APARTMAN İNŞA EDEREK SATMAK İSTİYORSUNUZ. BÖYLE BİR İNŞAATI BUGÜN GERÇEKLEŞTİRMEK İSTESENİZ 1 MİLYON TL HARCAYACAKSINIZ.

İNŞAATI GERÇEKLEŞTİRDİĞİNİZ TAKDİRDE, DAİRELERİ BİR SENE SONRA (BİR SENE SONRANIN FİYATLARIYLA) TOPLAM 1.5 MİLYON TL’NA SATABİLECEĞİNİZ SÖYLENİYOR. YILLIK BEKLENEN (ORTALAMA) GETİRİSİ %55 İSE,

HESAPLAMAMIZDA:

ARSA DEĞERİ: ------------------------------------ 200 000,00-TL

TAHMİNİ İNŞAAT MALİYETİ:------------ 1 000 000,00-TL

TOPLAM BİNA MALİYETİ:-------------------1 200 000,00-TL

YILLIK BEKLENEN (ORTALAMA) GETİRİ %55

BU İNŞAATIN ARSA DEĞERİ DAHİL MALİYETİ 1.2 MİLYON TL OLDUĞUNA GÖRE,

BİR SENE SONRA SATARAK ELDE EDECEĞİMİZ 1.5 MİLYON TL’NA KARŞILIK

BU İNŞAATI GERÇEKLEŞTİRMEK MANTIKLI MIDIR?

EĞER, BİR SENE SONRAKİ 1.5 MİLYON TL’NIN ŞİMDİKİ DEĞERİ 1.2 MİLYON TL’NIN ÜZERİNDEYSE MANTIKLIDIR;

ALTINDAYSA, DEĞİLDİR.

ÖRNEĞİMİZİ DEĞERLENDİRİRKEN SALT İNŞAAT OLARAK DÜŞÜNMEMELİYİZ,FARKLI ALTERNATİFLERİDE AYNI MANTIKLA ÇÖZEBİLİRİZ.

BİR YIL SONRA 1.5 MİLYON TL ELDE ETMEK İÇİN BUGÜN YATIRMANIZ GEREKEN TUTAR,

BİR YIL SONRA ELDE EDİLEBİLECEK BEDEL 1,5 MİLYON

= --------------------------------------------------------------------------- =--------------------------=967 741,94-TL

1 + BEKLENEN ORTALAMA GETİRİ 1+ 0,55

967,741.94 TL, BİR SENE SONRAKİ 1.5 MİLYON TL’NIN ŞİMDİKİ DEĞERİDİR.

BU DEĞER İNŞAAT YATIRIMI İÇİN BAŞLANGIÇTA YATIRMANIZ GEREKEN 1.2 MİLYON TL’NIN ALTINDA OLDUĞU İÇİN İNŞAAT YATIRIMINI GERÇEKLEŞTİRMEK MANTIKLI DEĞİLDİR.

NET ŞİMDİKİ DEĞER, ŞİMDİKİ DEĞERDEN BAŞLANGIÇTAKİ YATIRIM TUTARININ DÜŞÜLMESİYLE BULUNUR. NET ŞİMDİKİ DEĞER POZİTİFSE,

YATIRIMI GERÇEKLEŞTİRMEK MANTIKLIDIR;

NEGATİFSE DEĞİLDİR.

İNŞAAT YATIRIMININ NET ŞİMDİKİ DEĞERİ,

967,741.94 TL -1,200,000 TL -232,258.06 TL ’DIR.

BU DEĞER NEGATİF OLDUĞU İÇİN İNŞAAT YATIRIMINI GERÇEKLEŞTİRMEK MANTIKLI DEĞİLDİR. AYNI SONUCA,

GELECEKTEKİ DEĞER KAVRAMINI KULLANARAK DA ULAŞABİLİRİZ.

GELECEKTEKİ DEĞER,

BAŞLANGIÇTAKİ YATIRIM TUTARININ, PARANIN ZAMAN DEĞERİNİ VE KATLANILAN RİSKİN DERECESİNİ YANSITAN UYGUN BİR İSKONTO (FAİZ) ORANI İLE, GELECEĞE TAŞINMIŞ HALİDİR.

ÖRNEĞİMİZDE,

BAŞLANGIÇTAKİ YATIRIM TUTARININ GELECEKTEKİ DEĞERİ 1.5 MİLYON TL’NIN ALTINDAYSA İNŞAAT YATIRIMI MANTIKLIDIR;

ÜZERİNDEYSE, DEĞİLDİR.

BİR YILLIK VADELİ MEVDUAT FAİZİ NET (VERGİ SONRASI) %55 OLDUĞUNA GÖRE İSE, 1.2 MİLYON TL’NIN (BİR YIL SONRAKİ) GELECEKTEKİ DEĞERİ,

=YATIRIM TOPLAM BEDELİ X (1 + MEVDUAT FAİZİ)=

1.2 MİLYON TL 1.55 1,860,000 TL ’DIR.

BU DEĞER İNŞAAT YATIRIMINDAN BİR YIL SONRA KAZANILACAK 1.5 MİLYON TL’NIN ÜZERİNDE OLDUĞU İÇİN İNŞAAT YATIRIMINI GERÇEKLEŞTİRMEK MANTIKLI DEĞİLDİR.

YUKARIDAKİ ÖRNEKTEN HAREKETLE,

ŞİMDİKİ DEĞER,

NET ŞİMDİKİ DEĞER VE

GELECEKTEKİ DEĞER FORMÜLLERİ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE İFADE EDİLEBİLİR.

ŞİMDİKİ DEĞER C

n

PV = --------------------------------------

n

( 1+ k )

PV : ŞİMDİKİ DEĞER

Cn : n DÖNEM SONRA GERÇEKLEŞECEK NAKİT AKIMI

k : İSKONTO (FAİZ) ORANI

n : DÖNEM SAYISI

NET ŞİMDİKİ DEĞER

C

n

NPV = C + PV = C + ----------------------------

0 0 n

( 1+k )

NPV = Net Şimdiki Değer

C0 : Başlangıçtaki Nakit Akımı (genelde başlangıçtaki yatırım tutarına eşit olup, negatif bir değerdir)

GELECEKTEKİ DEĞER n

FV= C0 ( k1

FV : Gelecekteki Değer

2.6) ANÜİTELER ANÜİTE KAVRAMI EŞİT ZAMAN ARALIKLARIYLA EŞİT MİKTARLARDA YAPILAN ÖDEMELER İÇİN KULLANILMAKTADIR. ÖDEMELERİN HER DÖNEMİN (GENELDE BİR YILLIK SÜRENİN) SONUNDA YAPILDIĞI VARSAYILIR. ANÜİTELER İÇİN YUKARIDAKİ FORMÜLLER KULLANILARAK ŞİMDİKİ DEĞER VE GELECEKTEKİ DEĞER HESAPLANABİLİR.

ÖRNEĞİN, N DÖNEMLİ BİR ANÜİTE İÇİN ŞİMDİKİ DEĞER VE GELECEKTEKİ DEĞER FORMÜLLERİ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE İFADE EDİLEBİLİR.

C C C C 1

PV= ----------------- + -------------- + ....................... + ---------------= ------ (1 - --------------)

1 2 n n

(1+k) (1+k) (1+k) k (1+k)

n

(n-1) (n-2) ( 1+ k ) - 1

FV=(C (1+k) ) + (C (1+k) ) + ........... + C = C ------------------------------

k

PV : Şimdiki Değer FV : Gelecekteki Değer C : Anüite k : İskonto (Faiz) Oranı n : Dönem Sayısı

ANÜİTE FORMÜLLERİNİ ÇEŞİTLİ AMAÇLAR İÇİN KULLANMAK MÜMKÜNDÜR. BU DEĞİŞİK KULLANIM ALANLARINA SİGORTA VE EMEKLİLİK ÖDEMELERİ İLE BORÇ TAKSİTLERİNİN HESAPLANMASI ÖRNEK GÖSTERİLEBİLİR.

ÖRNEK SORU 1.4:

%3 YILLIK FAİZLE KULLANDIRILAN 100,000 TL TUTARINDA BİR BANKA KREDİSİ DÖRT SENE İÇİNDE, SENE SONLARINDA YAPILACAK EŞİT ÖDEMELERLE, GERİ ÖDENECEK İSE YILLIK BORÇ TAKSİDİNİ HESAPLAYINIZ.

BU SORUYU ÇÖZMEK İÇİN ANÜİTE FORMÜLÜNDEN FAYDALANABİLİRİZ.

100,000 TL %3 FAİZLİ, 4 DÖNEMLİ BİR ANÜİTENİN ŞİMDİKİ DEĞERİDİR.

n

( 1+ k ) - 1

FV= C ------------------------------

k

12

( 1+0 ,03 ) - 1

10 000,00-TL = C ---------------------------------- = 704,62-TL

0,03

DİĞER BİR DEYİŞLE, BANKADAN BUGÜN ALDIĞINIZ %60 FAİZLİ 100,000 TL TUTARINDA KREDİYİ, BİR YIL SONRA BAŞLAMAK ÜZERE, DÖRT YILDA EŞİT TAKSİTLER HALİNDE ÖDEYECEKSENİZ, HERBİR BORÇ TAKSİDİNİN TUTARI 70,803.80 TL OLACAKTIR.

ÖRNEK SORU 1.5 :

AHMET BİR YIL SONRA ÖZEL OKULA BAŞLAYACAKTIR. AHMET’İN ANNESİ VE BABASI, BİR YIL SONRA 10,000 TL TUTARINDA OLMASI BEKLENEN OKUL ÜCRETİNİ ÖDEYEBİLMEK İÇİN, HER AY NE KADAR PARAYI BANKA MEVDUATINDA DEĞERLENDİRMELİDİR? AHMET’İN ANNESİ VE BABASININ BİR AYLIK MEVDUATI TERCİH ETTİĞİNİ VE BİR AYLIK MEVDUAT FAİZİNİN, AYLIK BAZDA, NET (VERGİ SONRASI) %3 OLDUĞUNU VARSAYIN.

10,000 TL %3 FAİZLİ, 12 DÖNEMLİ ANÜİTENİN GELECEKTEKİ DEĞERİDİR.

C 1

PV = ---------------------- (1 - ----------------) =

n

k (1+k)

C 1

10 000,00-TL = ---------------------- (1 - ----------------) =

n

k (1+k)

DİĞER BİR DEYİŞLE, AHMET’İN ANNESİ VE BABASI, BİR YIL BOYUNCA, HER AY BANKAYA 704.62 TL YATIRDIKLARI TAKDİRDE, BİR YILIN SONUNDA AHMET’İN 10,000 TL TUTAN OKUL ÜCRETİNİ KARŞILAYABİLECEKLERDİR.

2.7) SONSUZ ANÜİTELER Anüite formülünün n sonsuza giderken limit değeri alınırsa, sonsuz anüite formülüne ulaşılır.

C C C C 1

lim PV= ----------------- + -------------- + ....................... + ---------------= ------ (1 - --------------)

1 2 n n

(1+k) (1+k) (1+k) k (1+k)

BU BASİT FORMÜL, ÖZELLİKLE HİSSE SENEDİ DEĞERLEMELERİNDE, OLDUKÇA SIK KULLANILIR. BİR FİNANSAL VARLIĞIN SONSUZA KADAR, EŞİT ZAMAN ARALIKLARIYLA EŞİT MİKTARLARDA NAKİT ÜRETTİĞİ VARSAYILIRSA, BU FİNANSAL VARLIĞIN DEĞERİ YUKARIDAKİ SONSUZ ANÜİTE FORMÜLÜ İLE BULUNABİLİR.

SONSUZ ANÜİTE FORMÜLÜNÜN DİĞER BİR VERSİYONU, ANÜİTENİN SABİT OLMAYIP, BELİRLİ BİR HIZDA BÜYÜDÜĞÜ DURUMDUR. EĞER ANÜİTE “G” HIZINDA BÜYÜYORSA, ANÜİTE FORMÜLÜ AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE DEĞİŞİR.

n

1+g

1 - (--------)

C (1+g) 1+k C (1+g)

lim --------------------- (------------------------)=-------------------

n-- 1+k 1+g k-g

1 - (--------)

1+k

FİNANSAL ANALİZ

1. FİNANSAL ANALİZ TANIMI: ANALİZ TEKNİK VE YÖNTEMLERİNİ MUHASEBE RAPORLARINA UYGULAYARAK ELDE EDİLEN SONUÇLARI, İŞLETMENİN FİNANSAL DURUMU İLE FAALİYET SONUÇLARINI AÇIKLAMAK AMACIYLA YORUMLAMAKTIR. FİNANSAL ANALİZ GENEL OLARAK 3 BÖLÜME AYRILMAKTADIR;

- YÖNETİM ANALİZİ- YATIRIM ANALİZİ- KREDİ ANALİZİ

2. FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİ: FİNANSAL ANALİZ ÇEŞİTLİ ANAZLİZ TEKNİKLERİYLE YORUMLANMAKTADIR. İŞLETMENİN FİNANSAL TABLOLARI DEVAMLI BİR YILA AİT OLDUĞU İÇİN İŞLETMENİN FİNANSAL DURUMUNUN GEÇMİŞİNİ VE GELECEĞİNİ SADECE BU TABLOLARA BAKARAK ANLAYAMAYIZ. BURADAKİ BİLGİLERİN İŞLENEREK FİNANSAL KARARLARA BAĞLANABİLMESİ FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİYLE MÜMKÜN OLMAKTADIR.

FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİ GENEL OLARAK ŞUNLARDIR;

- ORAN ANALİZİ TEKNİĞİ- KARŞILAŞTIRMALI RAPORLAR ANALİZİ TEKNİĞİ- YÜZDE ANALİZİ TEKNİĞİ- TREND YÜZDELERİ ANALİZİ TEKNİĞİ- FON AKIM ANALİZİORAN ANALİZİ TEKNİĞİ: ORAN ANALİZ TEKNİĞİ İŞLETMELERİN FİNANSAL DURUMU VE FAALİYET SONUÇLARINI KENDİ İÇİNDE VE AYNI VEYA FARKLI SEKTÖRDEN DĞER İŞLETMELERİN SONUÇLARIYLA KARŞILAŞTIRILARAK İNCELEMEK AMACIYLA KULLANILMAKTADIR. BU ORANLAR SADECE BİR DÖNEM AİT OLACAĞI GİBİ, BİRDEN FAZL DÖNEME AİT DE OLABİLMEKTEDİR. ORAN ANALİZ TEKNİĞİ İŞLETMELERİN MEVCUT DURUMU, YÖNETİM YETERLİLİĞİ, FİNANSAL KARARLAR GİBİ ETMENLERİN DURUMUNU ANLAMAYA YARDIMCI OLUR. ORANLAR, FİNANSL TABLODA YER ALAN DEĞERLER ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ KURMAYA YARAR. ORAN ANALİZ TEKNİĞİNDE KULLANILAN ORANLAR ÇEŞİTLİ ŞEKİLLERDE OLABİLİR.

1-LİKİTİDE DURUMUNUN ANALİZİNDE KULLANILAN ORANLAR:CARİ ORAN: CARİ ORAN, DÖNEN VARLIKLARIN KISA VADELİ BORÇLARA OLAN ORANIDIR. CARİ ORAN İŞLETMENİN KISA VADELİ BORÇLARINI ÖDEME GÜCÜNÜ BELİRLER. BU ORANA İŞLETME SERMAYESİ ORANI DA DENMEKTEDİR. CARİ ORAN İŞLETMENİN KISA VADELİ BORÇLARINI ÖDEME YETENEĞİNİ ÖLÇMEK VE NET İŞLETME SERMAYESİNİN YETERLİ OLUP OLMADIĞINI BELİRLEMEKTEDİR.

CARİ ORAN = DÖNEN VARLIKLAR / KISA VADELİ BORÇLARBUNA GÖRE, HER BİR LİRALIK BORCA KARŞILIK KAÇ LİRALIK DÖNEN VARLIĞIN VAR OLDUĞU HESPLANMIŞ OLUR. NET İŞLETME SERMAYESİ, DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI İLE KISA VADELİ BORÇLAR ARASINDAKİ OLUMLU FARKTIR.

NET İŞLETME SERMAYESİ = DÖNEN VARLIKLAR - KISA VADELİ BORÇLAR

LİKİTİDE ORANI: LİKİTİDE ORANI KISA VADELİ BORÇLARIN ÖDEME GÜCÜNÜN SAPTANMASINA YARAR. BU ORAN, CARİ ORANI TAMAMLAYAN VE CARİ ORANI DAHA ANLAMLI KILAN BİR ORANDIR. LİKİTİDE ORANI, DÖNENE VARLIKLARDAN STOKLAR DÜŞÜLDÜKTEN SONRA KALAN TUTARIN, KISA VADELİ BORÇLAR TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. LİKİTİDE ORANI, CARİ ORANDA OLDUĞU GİBİ STOKLARI KAPSAMAMASI NEDNİYLE DAHA ÜSTÜN GÖZÜKÜR. LİKİTİDE ORANINA ASİT-TEST ORANI DA DENMEKTEDİR.

LİKİTİDE ORANI = (DÖNEN VARLIKLAR - STOKLAR) / KISA VADELİ BORÇLAR

HAZIR DEĞERLER ORANI: BU ORAN KASA, BANKALAR, HİSSE SENETLERİ VE TAHVİLLERİN KISA VADELİ BORÇLARA BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. HAZIR DEĞERLER ORANINA NAKİT ORANI DA DENMEKTEDİR. HİSSE SENETLERİNİN VE TAHVİLLERİN NET DEĞERLERİYLE YER ALMASI GEREKMEKTEDİR. HAZIR DEĞERLE ORANI, İŞLETMENİN STOKLARININ SATIŞININ DURMASI VEYA YAVAŞLAMASI İLE SENETLİ VE SENETSİZ ALACAKLARININ TAHSİLİNİN DURMASI VEYA YAVAŞLAMASI DURUMUNDA O İŞLETMENİN KISA VADELİ BORÇLARINI ÖDEME GÜCÜNÜN NE OLACAĞINI GÖSTERİR.

HAZIR DEĞERLER ORANI = (KASA + BANKALAR + HİSSE SENETLERİ VE TAHVİLLER) / KISA VADELİ BORÇLAR

STOKLARIN NET İŞLETME SERMAYESİNE ORANI: BU ORAN, İŞLETMENİN STOKLARININ NET ÇALIŞMA SERMAYESİNE BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. BU ORAN, NET ÇALIŞMA SERMAYESİNİN NE KADARLIK KISMININ STOKLARA BAĞLANDIĞINI GÖSTERİR.

STOKLARIN NET İŞLETME SERMAYESİNE ORANI = STOKLAR / NET İŞLETME SERMAYESİ

KALDIRAÇ ORANI: BU ORAN VARLIKLARIN YÜZDE KAÇININ YABANCI KAYNAKLARLA FİNANSE EDİLDİĞİNİ GÖSTEREN ORANDIR. KALDIRAÇ ORANI BORÇLARIN TOPLAM VARLIKLARA ORANI OLARAK BİLİNİR. KALDIRAÇ ORANININ YÜKSEK OLMASI İŞLETMENİN FİNANSE EDİLİRKEN SPEKÜLATİF BİÇİMDE FİNANSE EDİLDİĞİ VE ANA PARA TAKSİTLERİ VE FAİZLERİNİN ÖDEMEDE GÜÇLÜKLERLE KARŞILAŞILABİLECEĞİ DURUMU ORTAYA ÇIKAR.

KALDIRAÇ ORANI = TOPLAM YABANCI KAYNAKLAR / TOPLAM VARLIKLAR

BORÇLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI: BU ORAN, İŞLETMENİN BORÇLARI TOPLAMININ ÖZ SERMAYESİNE ORANLANMASI ŞEKLİNDE HESAPLANIR. BU ORAN, İŞLETMENİN BORÇLANMA YOLUYLA SAĞLADIĞI YABANCI KAYNAK İLE FİRMA SAHİP VEYA ORTAKLARININ KATTIĞI SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİLERİNİ GÖSTERMEKTEDİR.

BORÇLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI = YABANCI KAYNAKLAR / ÖZ SERMAYE

KISA VADELİ BORÇLARI ÖZ SERMAYEYE ORANI: BU ORAN, KISA VADELİ BORÇLARIN ÖZ SERMAYE TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. BU ORAN, İŞLETMENİN ÖZ SERMAYESİNİN YÜZDE KAÇI KADAR KISA VADELİ BORÇLARININ OLDUĞUNU İFADE EDER.

KISA VADELİ BORÇLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR / ÖZ SERMAYE

KISA VADELİ BORÇLARIN TOPLAM BORÇLARA ORANI: BU ORAN, KISA VADELİ BORÇLARIN TOPLAM BORÇLARA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR VE KISA VADELİ BORÇLARIN, TOPLAM BORÇLAR İÇİNDEKİ PAYINI GÖSTERİR.

KISA VADELİ BORÇLARIN TOPLAM BORÇLARA ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR / TOPLAM BORÇLAR

DURAN VARLIKLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI: BU ORAN, NET DURAN VARLIKLARIN ÖZ SERMAYEYE BÖLÜNMESİYLE BULUNUR.

DURAN VARLIKLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI = NET DURAN VARLIKLAR / ÖZ SERMAYE

 

2-EKONOMİK VARLIKLARIN KULLANIŞI İLE İLGİLİ ORANLAR:ORTALAMA TAHSİL SÜRESİ: SENETLİ VE SENETSİZ ALACAKLAR İLE SATIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİYİ GÖSTERİR. SENETLİ VE SENETSİZ TİCARİ ALACAKLARIN GÜNLÜK SATIŞLAR TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR.

ORTALAMA TAHSİL SÜRESİ = (ALACAKLAR + ALACAK SENETLERİ) / GÜNLÜK SATIŞLAR

ALACAK DEVİR HIZI: BU ORAN ALACAKLARIN TAHSİL BECERİSİNİ GÖSTEREN BİR ÖLÇÜDÜR. BU ORANA ALACAKLARIN PARAYA DÖNÜŞME ÇABUKLUĞUDA

DENMEKTEDİR. ALACAK DEVİR HIZI, BİR HESAP DÖNEMİNDEKİ KREDİLİ SATIŞLAR TUTARININ, YIL SONUNDAKİ TİCARİ ALACAKLAR TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR.

ALACAK DEVİR HIZI = KREDLİ SATIŞLAR TOPLAMI / TİCARİ ALACAKLAR TOPLAMI

STOK DEVİR HIZI: BU ORAN, BİR DÖNEMİN STOKLARI İLE SATIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİYİ GÖRMEYE YARAR. SATILAN MALLARIN MALİYETİNİN, ORTALAM STOLARA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR.

STOK DEVİR HIZI = SATILAN MALLARIN MALİYETİ / ORTALAM STOKLAR

ORTALAMA STOKLAR = (DÖNEM BAŞI STOKLAR + DÖNEM SONU STOKLAR) / 2

NAKİT DEVİR HIZI: BU ORAN NET SATIŞLARIN HAZIR DEĞERLER TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR. BİR HESAP DÖNEMİNDE HAZIR DEĞERLERİN KAÇ KATI NET SATIŞ YAPILDIĞINI BİZE GÖSTERİR.

NAKİT DEVİR HIZI = NET SATIŞLAR / HAZIR DEĞERLER

FİNANSAL ANALİZ1. FİNANSAL ANALİZ TANIMI: ANALİZ TEKNİK VE YÖNTEMLERİNİ MUHASEBE RAPORLARINA UYGULAYARAK ELDE EDİLEN SONUÇLARI, İŞLETMENİN FİNANSAL DURUMU İLE FAALİYET SONUÇLARINI AÇIKLAMAK AMACIYLA YORUMLAMAKTIR. FİNANSAL ANALİZ GENEL OLARAK 3 BÖLÜME AYRILMAKTADIR;

- YÖNETİM ANALİZİ- YATIRIM ANALİZİ- KREDİ ANALİZİ

2. FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİ: FİNANSAL ANALİZ ÇEŞİTLİ ANAZLİZ TEKNİKLERİYLE YORUMLANMAKTADIR. İŞLETMENİN FİNANSAL TABLOLARI DEVAMLI BİR YILA AİT OLDUĞU İÇİN İŞLETMENİN FİNANSAL DURUMUNUN GEÇMİŞİNİ VE GELECEĞİNİ SADECE BU TABLOLARA BAKARAK ANLAYAMAYIZ. BURADAKİ BİLGİLERİN İŞLENEREK FİNANSAL KARARLARA BAĞLANABİLMESİ FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİYLE MÜMKÜN OLMAKTADIR.

FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİ GENEL OLARAK ŞUNLARDIR;

- ORAN ANALİZİ TEKNİĞİ- KARŞILAŞTIRMALI RAPORLAR ANALİZİ TEKNİĞİ- YÜZDE ANALİZİ TEKNİĞİ

- TREND YÜZDELERİ ANALİZİ TEKNİĞİ- FON AKIM ANALİZİORAN ANALİZİ TEKNİĞİ: ORAN ANALİZ TEKNİĞİ İŞLETMELERİN FİNANSAL DURUMU VE FAALİYET SONUÇLARINI KENDİ İÇİNDE VE AYNI VEYA FARKLI SEKTÖRDEN DĞER İŞLETMELERİN SONUÇLARIYLA KARŞILAŞTIRILARAK İNCELEMEK AMACIYLA KULLANILMAKTADIR. BU ORANLAR SADECE BİR DÖNEM AİT OLACAĞI GİBİ, BİRDEN FAZL DÖNEME AİT DE OLABİLMEKTEDİR. ORAN ANALİZ TEKNİĞİ İŞLETMELERİN MEVCUT DURUMU, YÖNETİM YETERLİLİĞİ, FİNANSAL KARARLAR GİBİ ETMENLERİN DURUMUNU ANLAMAYA YARDIMCI OLUR. ORANLAR, FİNANSL TABLODA YER ALAN DEĞERLER ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ KURMAYA YARAR. ORAN ANALİZ TEKNİĞİNDE KULLANILAN ORANLAR ÇEŞİTLİ ŞEKİLLERDE OLABİLİR.

1-LİKİTİDE DURUMUNUN ANALİZİNDE KULLANILAN ORANLAR:CARİ ORAN: CARİ ORAN, DÖNEN VARLIKLARIN KISA VADELİ BORÇLARA OLAN ORANIDIR. CARİ ORAN İŞLETMENİN KISA VADELİ BORÇLARINI ÖDEME GÜCÜNÜ BELİRLER. BU ORANA İŞLETME SERMAYESİ ORANI DA DENMEKTEDİR. CARİ ORAN İŞLETMENİN KISA VADELİ BORÇLARINI ÖDEME YETENEĞİNİ ÖLÇMEK VE NET İŞLETME SERMAYESİNİN YETERLİ OLUP OLMADIĞINI BELİRLEMEKTEDİR.

CARİ ORAN = DÖNEN VARLIKLAR / KISA VADELİ BORÇLARBUNA GÖRE, HER BİR LİRALIK BORCA KARŞILIK KAÇ LİRALIK DÖNEN VARLIĞIN VAR OLDUĞU HESPLANMIŞ OLUR. NET İŞLETME SERMAYESİ, DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI İLE KISA VADELİ BORÇLAR ARASINDAKİ OLUMLU FARKTIR.

NET İŞLETME SERMAYESİ = DÖNEN VARLIKLAR - KISA VADELİ BORÇLAR

LİKİTİDE ORANI: LİKİTİDE ORANI KISA VADELİ BORÇLARIN ÖDEME GÜCÜNÜN SAPTANMASINA YARAR. BU ORAN, CARİ ORANI TAMAMLAYAN VE CARİ ORANI DAHA ANLAMLI KILAN BİR ORANDIR. LİKİTİDE ORANI, DÖNENE VARLIKLARDAN STOKLAR DÜŞÜLDÜKTEN SONRA KALAN TUTARIN, KISA VADELİ BORÇLAR TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. LİKİTİDE ORANI, CARİ ORANDA OLDUĞU GİBİ STOKLARI KAPSAMAMASI NEDNİYLE DAHA ÜSTÜN GÖZÜKÜR. LİKİTİDE ORANINA ASİT-TEST ORANI DA DENMEKTEDİR.

LİKİTİDE ORANI = (DÖNEN VARLIKLAR - STOKLAR) / KISA VADELİ BORÇLAR

HAZIR DEĞERLER ORANI: BU ORAN KASA, BANKALAR, HİSSE SENETLERİ VE TAHVİLLERİN KISA VADELİ BORÇLARA BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. HAZIR

DEĞERLER ORANINA NAKİT ORANI DA DENMEKTEDİR. HİSSE SENETLERİNİN VE TAHVİLLERİN NET DEĞERLERİYLE YER ALMASI GEREKMEKTEDİR. HAZIR DEĞERLE ORANI, İŞLETMENİN STOKLARININ SATIŞININ DURMASI VEYA YAVAŞLAMASI İLE SENETLİ VE SENETSİZ ALACAKLARININ TAHSİLİNİN DURMASI VEYA YAVAŞLAMASI DURUMUNDA O İŞLETMENİN KISA VADELİ BORÇLARINI ÖDEME GÜCÜNÜN NE OLACAĞINI GÖSTERİR.

HAZIR DEĞERLER ORANI = (KASA + BANKALAR + HİSSE SENETLERİ VE TAHVİLLER) / KISA VADELİ BORÇLAR

STOKLARIN NET İŞLETME SERMAYESİNE ORANI: BU ORAN, İŞLETMENİN STOKLARININ NET ÇALIŞMA SERMAYESİNE BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. BU ORAN, NET ÇALIŞMA SERMAYESİNİN NE KADARLIK KISMININ STOKLARA BAĞLANDIĞINI GÖSTERİR.

STOKLARIN NET İŞLETME SERMAYESİNE ORANI = STOKLAR / NET İŞLETME SERMAYESİ

KALDIRAÇ ORANI: BU ORAN VARLIKLARIN YÜZDE KAÇININ YABANCI KAYNAKLARLA FİNANSE EDİLDİĞİNİ GÖSTEREN ORANDIR. KALDIRAÇ ORANI BORÇLARIN TOPLAM VARLIKLARA ORANI OLARAK BİLİNİR. KALDIRAÇ ORANININ YÜKSEK OLMASI İŞLETMENİN FİNANSE EDİLİRKEN SPEKÜLATİF BİÇİMDE FİNANSE EDİLDİĞİ VE ANA PARA TAKSİTLERİ VE FAİZLERİNİN ÖDEMEDE GÜÇLÜKLERLE KARŞILAŞILABİLECEĞİ DURUMU ORTAYA ÇIKAR.

KALDIRAÇ ORANI = TOPLAM YABANCI KAYNAKLAR / TOPLAM VARLIKLAR

BORÇLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI: BU ORAN, İŞLETMENİN BORÇLARI TOPLAMININ ÖZ SERMAYESİNE ORANLANMASI ŞEKLİNDE HESAPLANIR. BU ORAN, İŞLETMENİN BORÇLANMA YOLUYLA SAĞLADIĞI YABANCI KAYNAK İLE FİRMA SAHİP VEYA ORTAKLARININ KATTIĞI SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİLERİNİ GÖSTERMEKTEDİR.

BORÇLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI = YABANCI KAYNAKLAR / ÖZ SERMAYE

KISA VADELİ BORÇLARI ÖZ SERMAYEYE ORANI: BU ORAN, KISA VADELİ BORÇLARIN ÖZ SERMAYE TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE BULUNUR. BU ORAN, İŞLETMENİN ÖZ SERMAYESİNİN YÜZDE KAÇI KADAR KISA VADELİ BORÇLARININ OLDUĞUNU İFADE EDER.

KISA VADELİ BORÇLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR / ÖZ SERMAYE

KISA VADELİ BORÇLARIN TOPLAM BORÇLARA ORANI: BU ORAN, KISA VADELİ BORÇLARIN TOPLAM BORÇLARA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR VE KISA VADELİ BORÇLARIN, TOPLAM BORÇLAR İÇİNDEKİ PAYINI GÖSTERİR.

KISA VADELİ BORÇLARIN TOPLAM BORÇLARA ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR / TOPLAM BORÇLAR

DURAN VARLIKLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI: BU ORAN, NET DURAN VARLIKLARIN ÖZ SERMAYEYE BÖLÜNMESİYLE BULUNUR.

DURAN VARLIKLARIN ÖZ SERMAYEYE ORANI = NET DURAN VARLIKLAR / ÖZ SERMAYE

 

2-EKONOMİK VARLIKLARIN KULLANIŞI İLE İLGİLİ ORANLAR:ORTALAMA TAHSİL SÜRESİ: SENETLİ VE SENETSİZ ALACAKLAR İLE SATIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİYİ GÖSTERİR. SENETLİ VE SENETSİZ TİCARİ ALACAKLARIN GÜNLÜK SATIŞLAR TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR.

ORTALAMA TAHSİL SÜRESİ = (ALACAKLAR + ALACAK SENETLERİ) / GÜNLÜK SATIŞLAR

ALACAK DEVİR HIZI: BU ORAN ALACAKLARIN TAHSİL BECERİSİNİ GÖSTEREN BİR ÖLÇÜDÜR. BU ORANA ALACAKLARIN PARAYA DÖNÜŞME ÇABUKLUĞUDA DENMEKTEDİR. ALACAK DEVİR HIZI, BİR HESAP DÖNEMİNDEKİ KREDİLİ SATIŞLAR TUTARININ, YIL SONUNDAKİ TİCARİ ALACAKLAR TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR.

ALACAK DEVİR HIZI = KREDLİ SATIŞLAR TOPLAMI / TİCARİ ALACAKLAR TOPLAMI

STOK DEVİR HIZI: BU ORAN, BİR DÖNEMİN STOKLARI İLE SATIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİYİ GÖRMEYE YARAR. SATILAN MALLARIN MALİYETİNİN, ORTALAM STOLARA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR.

STOK DEVİR HIZI = SATILAN MALLARIN MALİYETİ / ORTALAM STOKLAR

ORTALAMA STOKLAR = (DÖNEM BAŞI STOKLAR + DÖNEM SONU STOKLAR) / 2

NAKİT DEVİR HIZI: BU ORAN NET SATIŞLARIN HAZIR DEĞERLER TOPLAMINA BÖLÜNMESİYLE HESAPLANIR. BİR HESAP DÖNEMİNDE HAZIR DEĞERLERİN KAÇ KATI NET SATIŞ YAPILDIĞINI BİZE GÖSTERİR.

NAKİT DEVİR HIZI = NET SATIŞLAR / HAZIR DEĞERLER

Bu teknikler, literatürde dinamik ve statik teknikler olarak ikiye ayrılsa da dinamik yerine mukayeseli analiz de denir.

MUKAYESELİ ANALİZ: Yukarıda dinamik analiz olarak belirttiğimiz analiz türüdür. Burada örneğin bir şirketin ardarda gelen yıllardaki bilançolarında hangi kalemlerin artış hangilerinin azalma gösterdiği incelenir ve bir trend tespit edilmeye çalışılır.

 

YÜZDE METODU İLE ANALİZ: Bu analiz yönetiminde bilanço ya da gelir tablosundaki her bir kalem, tablonun toplam değerinin toplam yüzdesi olarak ifade edilir. Böylelikle çeşitli kalemlerin görevi ve önemi ortaya çıkarılmaya çalışılır.

 

EĞİLİM YÜZDELERİ: Bu yöntem aslında bir endeksleme türüdür.Tablonun ait olduğu bir yıl baz yıl olarak alınır ve tablonun, izleyen yıllarda bütün kalemleri baz yıldaki değerlerine endekslenerek incelenir.    

ORAN ANALİZİ: Rasyo analizde denir. Mali tablolardaki bazı kalemler diğerlerine bölünerek birer oran ele edilir. Bu oranlar diğer şirketler için de hesaplanır ve eldeki şirket için bulunan oranlar ,başkaları ve sektör yada piyasa , için hesaplanmış oran ortalaması da medyanı ile kıyaslanarak o işletmenin mali durumu hakkında bir karar verilmeye çalışılır. Oran analizi en yaygın analiz yöntemleriden biridir.

Temel Analizde Başlıca Oranlar Oran analizinde imalat sanayii, sigorta ve bankacılık sektöründe kullanılan bazı oranlar birbirinden farklılık gösterir.

İMALAT SANAYİİ ŞİRKETLERİNDE KULLANILAN BAŞLICA FİNANSAL ORANLAR ŞUNLARDIR; 1-CARİ ORAN FORMÜL : Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar

Açıklaması : Dönen varlıkların kısa vadeli borçları karşılama gücünü göstermektedir. Yüksek değerler firmanın likiditesinin iyi durumda olduğunu gösterir. 2 ve üzerindeki değerler tercih edilir.

2-LİKİDİTE ORANI FORMÜL: Dönen var.-Stoklar-Diğ. Dönen Var./ Kısa Vadeli Borçlar

Açıklaması: Kısa vadede nakde dönüşebilecek dönen varlıkların, kısa vadeli borçları karşılama gücünü göstermektedir. Yüksek olması tercih edilir.

3-ALACAK DEVİR HIZI FORMÜL: Net Satışlar/ Kısa Vadeli Ticari Alacaklar

Açıklaması: Ticari alacakların kaç kez satışlara dönüştüğünü göstermektedir. Genelde devir hızının yüksekliği ve artması iyi bir gösterge olarak yorumlanmaktadır.

4-STOK DEVİR HIZI  FORMÜL: Satışların Maliyeti/ (( D Başı Stok +D. Sonu Stok)/2)

Açıklaması: Stokların yıl içinde kaç kez satışlara dönüstürüldüğünü göstermektedir. Devir hızının yüksek olması işletmenin karlılığını olumlu yönde etkilemektedir.

5-BORÇLANMA ORANI  FORMÜL: Borçlar Toplamı/ Özsermaye

Açıklaması: İşletmenin borçlanarak sağladığı yabancı kaynaklar ile, ortakların sağladığı ve faaliyet sonucu yaratılan özsermaye arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Oranın küçük olması tercih edilmektedir.

6-KALDIRAÇ ORANI FORMÜL: Borçlar Toplamı/ Aktif Toplam

Açıklaması: Bu oran aktiflerin ne kadarının borçlara finanse edildiğini göstermektedir. Oranın küçük olması tercih edilmektedir

FAİZ KARŞILAMA GÜCÜ FORMÜL: Dönem Karı + Finansman Giderleri/Finansman Giderleri

Açıklaması: İşletmenin finansman giderleri öncesinde oluşan faaliyet karı ile finansman giderlerini ne ölçüde karşılama kabiliyeti olduğunu gösterir. Oranın büyük olması tercih edilir.

ÖZSERMAYE KARLILIĞI FORMÜL : Net Dönem Karı/ Özsermaye

Açıklaması: İşletmeni ne ölçüde karlı işlettiğini göstermektedir. Oranın büyük olması tercih edilir.0,30’un üzeri yeterli sayılır.

AKTİF KARLILIK FORMÜL: Net Dönem Karı/Aktif Toplamı

Açıklaması: Aktiflere yapılan net karlılığa ne ölçüde yansıdığını göstermektedir. Karlılık finansmanın yabancı veya özkaynakla yapılmış olmasına görede ayrıca değerlendirilmelidir.0,20’nin üzeri yeterli sayılmaktadır. 

BRÜT KAR MARJI FORMÜL: Brüt Satış Karı/ Net Satışlar

Açıklaması: Satışlar üzerinden ne kadar kar sağladığını gösterir. Oranın büyük olması tercih edilir.

NET KAR MARJI FORMÜL: Net Dönem Karı/ Net Satışlar

Açıklaması: İşletmenin satışalrının tüm giderler düşüldükten sonra net kara ne ölçüde yansıdığını göstermektedir.Oranın yüksek olması tercih edilmektedir.

NAKİT AKIŞ ORANI FORMÜL: ( Net Dönem Karı + Amortismanlar + Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Giderler) / (K.V.Borçlar + U.V.Borçlar)

Açıklaması: İşletmenin nakit rezervlerinin yabancı kaynakları karşılam gücünü göstermektedir. Oranın büyük olması tercih edilmektedir.

BANKACILIK SEKTÖRÜNE AİT BAŞLICA ORANLAR ŞUNLARDIR:

SERMAYE YETERLİLİK ORANI  FORMÜL: Özsermaye/ T.Aktifler

Açıklaması: Bankaların özsermayelerinin toplam aktiflere oranını göstermekte olup, özkaynak yeterliliğini ölçmektedir.

KALDIRAÇ ORANI FORMÜL: Yabancı Kaynaklar / Özsermaye

Açıklaması: Bankaların yabancı kaynak olarak aldığı krediler karşılık ne kadar özkaynağa sahip olduğunu göstermektedir. Oranuın küçük olması tercih edilmektedir.

SERBEST SERMAYE ORANI  FORMÜL: Serbest Sermaye (Özsermaye + Bağlı Değ.) / (Faiz Geliri + Aktifler)

Açıklaması: Serbest Sermaye Oranı, faiz getirili aktifler içindeki serbest sermayenin payını göstermektedir.

TOPLAM RİSKİ KARŞOLAM ORANI FORMÜL: Özsermaye / (Toplam aktifler + Gayri nakdi riskler)

Açıklaması: Toplam risk karşılama oranı, bankaların yabancı kaynak  iç kaynak dengesini göstermektedir. Ayrıca bankaların borçlanma sınırının bir göstergesidir.

LİKİDİTE ORANI FORMÜL: Likit Aktifler/ Yabncı Aktifler

Açıklaması: Bankaların toplam aktifleri içerisinde, gerçek likit değerler olarak tanımlanabilen Nakit Değerler, Bankalar, Merkez Bankası, Bankalar Arası Para Piyasası, Menkul Değerler Cüzdanı, Mevduat Munzam Karşılıkları toplamı ile Mevduat, alınan krediler, Varlığa Dayalı Menkul Kıymetlewr ve İhraç edilen Tahvil - Bonolardan oluşan borçların ne kadarının karşılanabileceğini göstermektedir.,

BİLANÇO LİKİDİTESİ FORMÜL: Likit Aktifler / Toplam Aktifler

Açıklaması: Bankanın aktiflerinin ne kadarının likit varlıklardan oluştuğunu göstermektedir.

AKTİF KARLILIK FORMÜL: Net Kar / Ortalam Toplam Aktifler

Açıklaması: Bu oran kullanılan her TL banka varlığına karşılık elde edilen karı göstermektedir.

ÖZSERMAYE KARLILIĞI  FORMÜL: Net Kar / Ortalama Toplam Aktifler

Açıklaması: Bankaların özsermayelerini ne ölçüde karlı bir şekilde kullanabildiklerini göstermektedir.

AKTİFLERİN NET FAİZ GETİRİSİ Formül: Net Faiz Gelir / Ortalama Toplam Aktifler

Açıklaması: Bu oran, kullanılan her TL. Banka varlığına karşılık elde edilen faiz gelirini göstermektedir.

KREDİLERİN ORTALAMA GETİRİSİ Formül: Kredilerden Alına Faiz, Ücret ve Komisyonlar / Ortalama Toplam Krediler

Açıklaması: Bankalar tarafından verilen her TL kredi için elde edilen karı göstermektedir.

FAİZ GETİRİLİ AKTİFLERİN ORTALAM GETİRİSİ Formül: Faiz Gelirleri / Ortalam Faiz Getirili Aktifler

Açıklaması: Faiz Getirili Aktiflerin ne kadar faiz geliri sağladığını göstermektedir.

SİGORTA ŞİRKETLERİNE AİT BAŞLICA FİNANSAL ORANLAR ŞUNLARDIR:

TOPLAM BORÇ -ÖZVARLIK ORANI Formül: T.Borç / Özvarlıklar

Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Mali ne Teknik borçlarının (Borçlar, Teknik ve Serbest Karşılıklar) Özsermaye ile ilşkisini göstermektedir.

ÖZVARLIKLARIN AKTİFLER ORANI Formül: Özvarlıklar / Toplam Aktifler

Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Aktiflerinin ne kadarlık bölümünü özvarlıkllaruı ikle finanse ettiğini göstermektedir.

ÖZVARLIKLARIN SABİT VARLIKLARA ORANI Formül: Özvarlıklar / Net Sabit Varlıklar

Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Özvarlıklarının ne kadarını sabit varlıklara yatırdığının bir göstergesidir.Sigorta ve Reasürans şirketlerinin kuruluş ve çalışma esaslarına dair yönetmelikte bir şirketin sahip olabileceği Net Sabit Varlık tutarına Özvarlık tutarını aşamayacak şekilde sınırlama getirilmiştir.

ÖZVARLIK KARLILIK  Formül: Net Kar / Özvarlıklar

Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin özvarlıklarını ne derece etkin bir şekilde kullandıklarının bir göstergesidir.

AKTİF KARLILIK Formül: Net Kar/ Toplam Aktifler

Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin aktiflerini n eölçüde karlı kullandıklarını göstermektedir.

TEKNİK KARIN PRİM GELİRLERİNE ORANI Formül: Teknik Kar/ Net Prim Geliri

Açıklaması: BU oran Sigorta Şirketlerinin o yıl içinde Reasürörlere devrettikleri primler çıktıktan sonra kendi bünyelerinde kalan Net Prim Gelirlerine karşılık elde ettikleri Teknik Karları göstermektedir.

AKTİF DEVİR HIZI Formül: Şirketin aldığı primler / Toplam Aktifler

Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Aktiflerine karşılık ne kadarlık prim geliri sağlayabildiklerini göstermektedir.

HASAR PRİM ORANI Formül: Brüt Hasarlar + (Muallak Hasar Kar.Değ.) / Brüt Prim geliri -(Dönen Riskler Kar.Değ.)

Açıklaması: Bu oran, Primlerin hasarlarını karşılama gücünü göstermektedir. Bu oranların dışında tüm şirketler için geçerli olan ve hisse işlem gördüğü fiyatla ilşkili olarak değişim gösteren finansal oranlarda vardır.Bu oranlar hissenin finansal özellikleri ile fiyatı arasındaki ilişkiyi ortaya koyar. Bunların en fazla önem taşıyanları ve kullanılanları;

Fiyat / Kazanç ve Piyasa Değeri / Defter Değeri Oranlarıdır.

FİYAT/ KAZANÇ ORANI Formül 1 : Hisse Senedinin dönem sonu fiyatı / Hisse Başına Dönem karı

Formül 2 : Şirketin dönem sonu piyasa değeri / Şirketin net dönem karı

Açıklaması: Bir hisse senedinin fiyatının hisse başına kazancının kaç katı olduğunu gösterir. Hisse başına kazanç, Şirketin dönem net karının dönem sonu hisse sayısına bölünmesi ile bulunur. Bu oran, Dönem net karından imtiyazlı ve kurucu hisseler, Yönetim Kurulu ve çalışanlara ödenen temettü çıkarıldıktan sonra kalan karın dönem sonu hisse sayısına bölünerek daha hassas bir şekilde de hesaplanabilir. Dönem karından düşülecek bu rakamların temini her zaman mümkün olmadığından hesaplarımızda dönem net karı kullanılmıştır.

PİYASA DEĞERİ / DEFTER DEĞERİ Formül 1 : Hisse senedinin dönem sonu fiyatı / Hisse başına Özsermaye

Formül 2 : Şirketin dönem sonu piyasa değeri / Şirketin dönem sonu Özsermayesi

Açıklaması: Bu oran bir hisse senedinin fiyatının hisse başına özsermaye değerinin kaç katı olduğunu gösterir