67
WENTYLACJA POŻAROWA – WYMAGANIA WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW I POLSKICH NORM Mariusz Sobecki Rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych 24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY – Szkolenie doskonalące Stowarzyszenia Pożarników Polskich

WENTYLACJA POŻAROWA– WYMAGANIA WYNIKAJĄCE Z …spp.waw.pl/wp-content/uploads/2017/05/Wentylacje... · 2019-03-06 · WENTYLACJA POŻAROWA– WYMAGANIA WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

WENTYLACJA POŻAROWA –WYMAGANIA WYNIKAJĄCE Z

PRZEPISÓW I POLSKICH NORM

Mariusz SobeckiRzeczoznawca

ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY – Szkolenie doskonalące Stowarzyszenia Pożarników Polskich

Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zdnia 07 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowejbudynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z2010r. nr 109 poz.719)

■ urządzeniach przeciwpożarowych - należy przez to rozumieć urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) służące do zapobiegania powstaniu, wykrywania, zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków, a w szczególności: ….urządzenia oddymiające, …

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zdnia 07 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowejbudynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z2010r. nr 109 poz.719)

§ 3. 1. Urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonanezgodnie z projektem uzgodnionym przez rzeczoznawcę do sprawzabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia do ichużytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia próbi badań, potwierdzających prawidłowość ich działania

2. Urządzenia przeciwpożarowe oraz gaśnice przenośne i przewoźne, zwanedalej "gaśnicami", powinny być poddawane przeglądom technicznym iczynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami i w sposób określony wPolskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, wdokumentacji techniczno-ruchowej oraz w instrukcjach obsługi,opracowanych przez ich producentów.

3. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny byćprzeprowadzane w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziejjednak niż raz w roku.

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zdnia 07 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowejbudynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z2010r. nr 109 poz.719)

§ 15. 1. Z każdego miejsca w obiekcie, przeznaczonego do przebywanialudzi, zapewnia się odpowiednie warunki ewakuacji, umożliwiająceszybkie i bezpieczne opuszczanie strefy zagrożonej lub objętej pożarem,dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających wobiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów, a także zastosowanietechnicznych środków zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegającychna:

….

4) zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisachtechniczno-budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym: na stosowaniuurządzeń zapobiegających zadymieniu lub urządzeń i innychrozwiązań techniczno-budowlanych zapewniających usuwanie dymu;

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 215. 1. Dopuszcza się przyjęcie klasy "E” odporności pożarowejdla jednokondygnacyjnego budynku PM o gęstości obciążeniaogniowego przekraczającej 500 MJ/m2, pod warunkiemzastosowania:

1) wszystkich elementów budynku nierozprzestrzeniającychognia;

2) samoczynnych urządzeń oddymiających w strefach pożarowycho powierzchni przekraczającej 1000 m2.

Rozporzadzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadac budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§227 Dopuszczalne powierzchnie stref pożarowych ZL określa poniższa tabela:…..

4. Dopuszcza się powiększenie powierzchni stref pożarowych, októrych mowa w ust. 1, z wyjątkiem stref pożarowych wwielokondygnacyjnych budynkach wysokich (W) i wysokościowych(WW), pod warunkiem zastosowania:….2) samoczynnych urządzeń oddymiających uruchamianych za pomocą systemu wykrywania dymu – o 100%.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 229.114) 1. Dopuszcza się powiększenie powierzchni stref pożarowych, o których mowa w § 228, pod warunkiem ich ochrony:

….

2) samoczynnymi urządzeniami oddymiającymi – o 50%.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 237.114)

6. Długości przejść, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być powiększone pod warunkiem zastosowania:

2) samoczynnych urządzeń oddymiających uruchamianych za pomocą systemu wykrywania dymu – o 50%.

….

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 245. W budynkach:

1) niskim (N), zawierającym strefę pożarową ZL II,

2) średniowysokim (SW), zawierającym strefę pożarową ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,

3) niskim (N) i średniowysokim (SW), zawierającym strefę pożarową PM o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie zagrożone wybuchem,

należy stosować klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu.

….

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 246.

2.123) Klatki schodowe i przedsionki przeciwpożarowe, stanowiące drogę ewakuacyjną w budynku wysokim (W) dla stref pożarowych innych niż ZL IV i PM oraz w budynku wysokościowym (WW), powinny być wyposażone w urządzenia zapobiegające ich zadymieniu.

3.123) Klatki schodowe i przedsionki przeciwpożarowe, stanowiące drogę ewakuacyjną w budynku wysokim (W) dla strefy pożarowej PM, powinny być wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub samoczynne urządzenia oddymiające uruchamiane za pomocą systemu wykrywania dymu.

….

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 247. 1. W budynku wysokim (W) i wysokościowym (WW), w strefachpożarowych innych niż ZL IV, należy zastosować rozwiązaniatechniczno-budowlane zabezpieczające przed zadymieniempoziomych dróg ewakuacyjnych.2. W krytym ciągu pieszym (pasażu), do którego przylegają lokalehandlowe i usługowe, oraz w przekrytym dziedzińcu wewnętrznym,należy zastosować rozwiązania techniczno-budowlanezabezpieczające przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych.3. W podziemnej kondygnacji budynku, w której znajduje siępomieszczenie przeznaczone dla ponad 100 osób, oraz budowlipodziemnej z takim pomieszczeniem, należy zastosować rozwiązaniatechniczno-budowlane zapewniające usuwanie dymu z tegopomieszczenia i z dróg ewakuacyjnych.….

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 256.

4. Długości dojść ewakuacyjnych, o których mowa w ust. 3, mogą być powiększone pod warunkiem ochrony:

2) drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urządzeniami oddymiającymi uruchamianymi za pomocą systemu wykrywania dymu – o 50%. …

….

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 270.134) 1. Instalacja wentylacji oddymiającej powinna:

1) usuwać dym z intensywnością zapewniającą, że w czasie potrzebnym doewakuacji ludzi na chronionych przejściach i drogach ewakuacyjnych nie wystąpizadymienie lub temperatura uniemożliwiające bezpieczną ewakuację;

2) mieć stały dopływ powietrza zewnętrznego uzupełniającego braki tegopowietrza w wyniku jego wypływu wraz z dymem.

2. Przewody wentylacji oddymiającej, obsługujące:

1) wyłącznie jedną strefę pożarową, powinny mieć klasę odporności ogniowej zuwagi na szczelność ogniową i dymoszczelność – E600 S, co najmniej taką jakklasa odporności ogniowej stropu określona w § 216, przy czym dopuszcza sięstosowanie klasy E300 S, jeżeli wynikająca z obliczeń temperatura dymupowstającego w czasie pożaru nie przekracza 300°C;

2) więcej niż jedną strefę pożarową, powinny mieć klasę odporności ogniowej E IS, co najmniej taką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216.

Bezpieczna ewakuacja

• Dostępny czas ewakuacji [DCBE]

• Wymagany czas ewakuacji [WCBE]

DCBE > WCBE

Bezpieczna ewakuacja

Wymagany czas ewakuacji [WCBE]• Czas wykrycia zagrożenia• Czas alarmowania• Czas reakcji ludzi

• Świadomość użytkowników• Rodzaj użytkowników

• Czas przemieszczania się do bezpiecznego miejsca• Topologia dróg ewakuacyjnych• Zaznajomienie użytkowników z obiektem

DCBE > WCBE

Bezpieczna ewakuacja

Dostępny czas ewakuacji [DCBE]• Szybkość rozwoju pożaru• Właściwości materiałów palnych• Odporność ogniowa poszczególnych elementów budynku, w tym obudowa

dróg ewakuacyjnych• Wyposażenie obiektu w systemy zabezpieczenia przeciwpożarowego

DCBE > WCBE

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

■ Kryteria zagrożenia:• temperatury powietrza powyżej 60°C na wysokości

mniejszej lub równej 1,8 m od poziomu drogi ewakuacyjnej,• gęstości strumienia promieniowania cieplnego o wartości

2,5 kW/m2 przez czas ekspozycji dłuższy niż 30 s,• temperatury gorących gazów pożarowych powyżej 200°C

na wysokości ponad 2,5 m od poziomu drogi ewakuacyjnej,• zasięgu widzialności mniejszego niż 10 m na wysokości

mniejszej lub równej 1,8 m od poziomu drogi ewakuacyjnej,• zawartości tlenu poniżej 15%.

Rozwój pożaru w czasie

Wpływ czasu na moc pożaru – wcześniejsze wykrycie pożaru zapewnia dłuższy dostępny czas ewakuacji

Źr. Design Fires for Means of Egress in Office Buildings based on Full-scale Fire Experiments(http://www.iafss.org/publications/fss/7/975/view)

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

3. Klapy odcinające do przewodów wentylacji oddymiającej,obsługujące:

1) wyłącznie jedną strefę pożarową, powinny być uruchamianeautomatycznie i mieć klasę odporności ogniowej z uwagi na szczelnośćogniową i dymoszczelność – E600 S AA, co najmniej taką jak klasaodporności ogniowej stropu określona w § 216, przy czym dopuszcza sięstosowanie klasy E300 S AA, jeżeli wynikająca z obliczeń temperaturadymu powstającego w czasie pożaru nie przekracza 300°C;

2) więcej niż jedną strefę pożarową, powinny być uruchamianeautomatycznie i mieć klasę odporności ogniowej E I S AA, co najmniejtaką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U.2015.1422 )

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

4. Wentylatory oddymiające powinny mieć klasę:

1) F600 60, jeżeli przewidywana temperatura dymu przekracza 400°C;

2) F400 120 w pozostałych przypadkach, przy czym dopuszcza się inne klasy, jeżeli z analizy obliczeniowej temperatury dymu oraz zapewnienia bezpieczeństwa ekip ratowniczych wynika taka możliwość.

5. Klapy dymowe w grawitacyjnej wentylacji oddymiającej powinny mieć klasę:

1) B300 30 – dla klap otwieranych automatycznie;

2) B600 30 – dla klap otwieranych wyłącznie w sposób ręczny.

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiejz dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie(Dz. U. Nr 63, poz. 735, z 2010 r. z późn. zm.)

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

§ 321

4. Systemy wentylacji mechanicznej tunelu powinny usuwać dym i ciepło wsposób:

1) zapewniający bezpieczeństwo służbom ratowniczym,

2) uniemożliwiający zadymienie lub wzrost temperatury w czasie potrzebnym doewakuacji ludzi na obszarze tunelu przeznaczonym do ewakuacji.

4a. Wentylatory służące do usuwania dymu i ciepła powinny posiadać, określonąwedług Polskiej Normy dotyczącej wymagań dla wentylatorów oddymiających,klasę F wynikającą z obliczeniowej temperatury dymu, przy czym klasa ta niemoże być mniejsza niż F400 120.

5. W tunelu z wentylacją poprzeczną kanały świeżego i zużytego powietrzapowinny być oddzielone przegrodami z materiałów niepalnych o klasie odpornościogniowej ze względu na szczelność ogniową (E) i dymoszczelność (S) co najmniejES 120.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2011 r.w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane metra i ich usytuowanie2)

(Dz. U. Nr 144, poz. 859 z późn. zm.)

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

42. Tunele, stacje metra oraz budowle metra spełniające funkcjęużytkową budynków powinny być wyposażone w instalację wentylacjipożarowej zapewniającą skuteczne usuwanie dymu w sposóbzapobiegający zadymieniu stacji, wyjść ewakuacyjnych i pomieszczeń, wktórych znajdują się urządzenia bezpieczeństwa.

43. Tunele o długości powyżej 300 m powinny być wyposażone wmechaniczną instalację wentylacji pożarowej.

44. Projektową moc pożaru dla tuneli i stacji metra należy przyjmowaćna podstawie właściwości palnych materiałów ich wyposażenia orazpojazdów metra, a jeżeli właściwości te nie zostały określone, należyprzyjmować moc pożaru o wartości nie mniejszej niż 15 MW, przy czymdla budowli metra pełniących funkcję budynków moc pożaru określa sięw odniesieniu do funkcji lub właściwości palnych wyposażenia iskładowanych w nich materiałów palnych.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2011 r.w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane metra i ich usytuowanie2)

(Dz. U. Nr 144, poz. 859 z późn. zm.)

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

45. Wentylacja pożarowa tunelu powinna wytwarzać prędkość przepływupowietrza w tunelu, przy której nie następuje cofanie się dymu wkierunku przeciwnym do kierunku założonego, przy czym wartość tejprędkości krytycznej nie powinna być niższa niż 1,5 m/s.

46. Prędkość przepływu powietrza w rejonie wyjść ewakuacyjnych niemoże przekraczać 5 m/s.

47. Klasa wentylatorów oddymiających nie powinna być niższa niż:

1) F600 120, jeżeli przewidywana temperatura dymu przekracza 400°C;

2) F400 120, jeżeli przewidywana temperatura dymu nie przekracza400°C.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. Nr 143, poz. 1002, z 2010 r. Nr 85, poz. 553)

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

■ Centrale sterujące urządzeniami przeciwpożarowymi

■ Zasilacze urządzeń przeciwpożarowych

■ Ręczne przyciski stosowane w systemach oddymiania

■ Elektromechaniczne urządzenia wykonawcze w systemach sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi

■ Kable i przewody stosowane do zasilania i sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi

■ Zamocowania kabli i przewodów j.w.

Podział systemów zabezpieczenia przed zadymieniem

Urządzenia zabezpieczające przed

zadymieniem

Urządzenia zapobiegające zadymieniu:

systemy różnicowania ciśnień

Urządzenia służące usuwaniu dymu

Wentylacja naturalna (grawitacyjna)

Wentylacja mechaniczna nawiewno - wywiewna Wentylacja mieszana

Nawiew naturalny, wyciąg mechaniczny

Nawiew mechaniczny, wyciąg grawitacyjny

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Podział systemów zabezpieczenia przed zadymieniem

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Wentylacja mechaniczna

kanałowa

bezkanałowa(wentylatory

strumieniowe)

Wentylacja grawitacyjnaKlapy, okna dymowe – odprowadzenie dymu i ciepła

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

■ Klasyfikacja niezawodność Re A, Re 50, Re1000

■ Klasyfikacja obciążenia śniegiem SL 0, 125, 250, 500, 1000

■ Obciążenie wiatrem WL 1500, 3000, A

■ Klasyfikacja temperatury otoczenia T (-25, -15, -05, 00, A)

■ Odporność na wysoką temperaturę B 300, 600, A

■ Powierzchnia czynna

Kurtyny dymowe

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

■ Stworzenie zbiornika dymu poprzez gromadzenie i ograniczanie transportu dymu

■ Ukierunkowanie przepływu dymu■ Zapobieganie lub opóźnianie napływania dymu do innych

przestrzeni

Kurtyny dymowe

ruchome kurtyny dymowe

stałe kurtyny dymowe

Kurtyny dymowe

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

■ Stworzenie zbiornika dymu poprzez gromadzenie i ograniczanie transportu dymu

■ Ukierunkowanie przepływu dymu■ Zapobieganie lub opóźnianie napływania dymu do innych

przestrzeni

Kurtyny dymowe

ruchome kurtyny dymowe

materiał elastyczny

materiał sztywny

stałe kurtyny dymowe

Materiał elastyczny

Materiał sztywny

Kurtyny dymowe

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

KlasyfikacjaTemperatura 6000C – D30, 60, 90, 120, AWyższe temperatury – DH 30, 60, 90, 120, A

Wentylatory oddymiające

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Klasyfikacja temperatura czasF200 120F300 60F400 120 lub 90F600 60F842 30

Klatki schodowe - oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Stosowane metody:■ Oddymianie grawitacyjne■ Oddymianie mechaniczne - źle■ Oddymianie mieszane:– Nawiew mechaniczny, oddymianie grawitacyjne– Nawiew grawitacyjny, oddymianie mechaniczne - źle

Klatki schodowe - oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Działanie grawitacyjnego systemu oddymiania klatki schodowejźr. Wytyczne CNBOP-PIB W-0003:2015

Klatki schodowe - oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Działanie grawitacyjnego systemu oddymiania klatki schodowejz nawiewem mechanicznymźr. Wytyczne CNBOP-PIB W-0003:2015

Klatki schodowe – standardy projektowania

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

■ PN-B-02877-4:2001+Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Instalacja grawitacyjna do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania.

■ VdS 2221:2007-06 VdS Richlinien fur Entrauchungsanlagenin Treppenraumen (ETA) – Planung und Einbau (Urządzenia do oddymiania klatek schodowych. Projektowanie i instalowanie)

■ Wytyczne CNBOP-PIB W-0003:2015 Systemy oddymiania klatek schodowych

Klatki schodowe – standardy projektowania

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-B-02877-4:2001+Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Instalacja grawitacyjna do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania.

■ Powierzchnia czynna klap 5% w przypadku budynków niskich i średniowysokich oraz 7,5% w przypadku budynków wysokich powierzchni rzutu klatki (powierzchnia otworu nie mniej niż 1m2 (1,5m2 - budynki wysokie)

Klatki schodowe – standardy projektowania

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Wytyczne CNBOP-PIB W-0003:2015 Systemy oddymiania klatek schodowych

■ Możliwość realizacji nawiewu kompensacyjnego mechanicznego

■ Nowy sposób liczenia powierzchni obliczeniowej klatki schodowej

■ Założenia do analizy CFD oddymiania klatek schodowych

Klatki schodowe – zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania

■ PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

■ Instrukcja ITB nr 378/2002 Projektowanie instalacji wentylacji pożarowej dróg ewakuacyjnych w budynkach wysokich

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

Źr. PN-EN 12101-6

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

Klasy systemów

Źr. PN-EN 12101-6

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

Klasy A Dla środków ewakuacji

Źr. PN-EN 12101-6

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

Klasy B Dla środków ewakuacji i akcji gaśniczej

Źr. PN-EN 12101-6

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

Klasy C Dla środków ewakuacji jednoczesnej

Źr. PN-EN 12101-6

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

Klasy D Ryzyko snu

Źr. PN-EN 12101-6

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła Część 6: Wymagania techniczne dot. systemów różnicowania ciśnień Zestawy urządzeń

Systemy podwyższania ciśnienia

Źr. PN-EN 12101-6

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Instrukcja ITB nr 378/2002 Projektowanie instalacji wentylacji pożarowej dróg ewakuacyjnych w budynkach wysokich

Połączenie różnicowania ciśnienia z oddymianiem korytarzy

System A

Źr. Instrukcja ITB nr 378/2002

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Instrukcja ITB nr 378/2002 Projektowanie instalacji wentylacji pożarowej dróg ewakuacyjnych w budynkach wysokich

Połączenie różnicowania ciśnienia z oddymianiem korytarzy

System B

Źr. Instrukcja ITB nr 378/2002

Zapobieganie zadymieniu

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Spotykane błędy:

■ Brak właściwego upustu powietrza

■ Brak dwóch czerpni w przypadku czerpni na dachu

■ Brak dublowania urządzeń w przypadku pojedynczej drogi ewakuacyjnej

■ Brak przełącznika dla straży

■ Niewłaściwe różnice ciśnień (zbyt duże lub zbyt małe)

■ Zbyt duża siła niezbędna do otwarcia drzwi

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

■ PN–B-02877-4:2001/Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków -Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła - Zasadyprojektowania

■ DIN 18232 Teil 2. Baulicher Brandschutz im Industriebau. Rauch-undWarmeabzugsanlagen. Rauchabzuge. Bemessung, Anforderungen undEinbau.

■ NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 Edition

■ TR 12101 -5:2006 Smoke and heat control systems – Part 5: Guidelines onfunctional recommendations and calculation methods for smoke and heatexhaust ventilation systems

■ BS 7346- 4:2003 Components for smoke and heat control systems - Part 4:Functional recommendations and calculation methods for smoke and heatexhaust ventilation systems, employing steady-state design fires — Code ofpractice

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

PN–B-02877-4:2001/Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków - Instalacjegrawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła - Zasady projektowania

Grupy projektowe GP

Czas t0 (min) Szybkość rozprzestrzeniania się pożaru

szczególnie mała

średnia szczególnie duża

< 5 1 2 3

< 10 2 3 4

< 15 3 4 5

< 20 4 5 6

< 25 5 6 7

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Przewidywana szybkość

rozprzestrzeniania się pożaru

Prp

Rodzaj pomieszczenia (technologii)

Szczególnie mała

Browary

Mleczarnie

Cegielnie

Wytwórnie wyrobów ceramicznych

Zakłady farmaceutyczne

Zakłady obróbki kamienia

Wytwórnie wyrobów blaszanych

Dworce

Przewidywana szybkość

rozprzestrzeniania się pożaru

Prp

Rodzaj pomieszczenia (technologii)

Średnia

Wytwórnie wyrobów alkoholowych

Fabryki samochodów

Warsztaty naprawcze

Drukarnie

Introligatornie

Wytwórnie artykułów gospodarstwa domowego

Hangary lotnicze

Wytwórnie wyrobów gumowych

Wytwórnie wyrobów szklanych

Wytwórnie wyrobów drewnianych

Kotłownie

Fabryki nawozów sztucznych

Fabryki wyrobów skórzanych

Fabryki obuwia

Fabryki materiałów do wyściełania mebli (bez tworzywa

piankowego)

Fabryki papieru

Fabryki tytoniowe

Wytwórnie wyrobów tekstylnych

Zakłady wulkanizacyjne

Biblioteki

Obiekty handlowe

Szczególnie duża

Fabryki samolotów

Wytwórnie wyrobów bitumicznych

Wytwórnie wyrobów celuloidowych

Wytwórnie wyrobów z tworzywa sztucznego

Wytwórnie farb i lakierów

Wytwórnie wełny drzewnej

Fabryki kosmetyków

Fabryki materiałów do wyściełania mebli (z tworzywa

piankowego)

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Składowane materiały zostały podzielone na cztery grupy:

- M1 - materiały niepalne oraz artykuły spożywcze w szklanych lub blaszanych opakowaniach,- M2 - materiały trudno zapalne oraz łatwo zapalne, takie jak: drewno, papier, papa, ułożone w zwartym sto-się, materiały o zawartości tworzywa piankowego do 5 %, pod warunkiem że są umieszczone w nie-palnych opakowaniach,- M3 - materiały łatwo zapalne, takie jak: pionowo ułożone rolki papieru, papy, luźne stosy drewna, mate-riały o zawartości tworzywa piankowego do 15 %, materiały o zawartości tworzywa piankowego do 30 %, pod warunkiem że są umieszczone w niepalnych opakowaniach,- M4 - materiał o wyższej zawartości tworzywa piankowego niż podane w grupie M3.Rodzaje opakowań zostały podzielone na trzy grupy:

- Op1 - opakowania niepalne; dopuszczalne są palety drewniane i opakowania ażurowe do ochrony kra-wędzi, wykonane z materiałów palnych, pod warunkiem że powierzchnia opakowania nie przekracza 20 % powierzchni opakowanego materiału; jeżeli zabezpieczenie krawędzi jest wykonane z tworzywa piankowego, wówczas jego powierzchnia nie może przekraczać 5 % powierzchni opakowanego materiału,- Op2 - opakowania z drewna, papieru, kartonu, tektury falistej, niespienionych tworzyw sztucznych, opa-kowania wykonane częściowo z tworzyw piankowych, pod warunkiem że udział objętościowy tworzywa piankowego w całkowitej objętości opakowanego materiału nie przekracza 15 %,Op3 - opakowania z wyższą zawartością tworzywa piankowego niż podane w grupie Op2.

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

PN–B-02877-4:2001/Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków - Instalacjegrawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła - Zasady projektowania

Pożądana wysokość warstwy wolnej od dymu

d lub dskor

[m]

Wskaźnik udziału procentowego powierzchni czynnej klap dymowych α[%]

Grupy projektowe GP

1 2 3 4 5 6 7

0,50 H 0,30 0,4 0,6 0,8 1,0 1,1 t,4

0,55 H 0,35 0,5 0,7 1,0 1,2 1,5 1,7

0.60 H 0,40 0,6 0,9 1,2 1,5 1,8 2,1

0,65 H 0,50 0,7 1,0 1,5 1,8 2,2 2,5

0,70 H 0,70 0,9 1,3 1,8 2,2 2,7 3,0

0,75 H 0,85 1,1 1,5 2,1 2,6 3,2 3,6

0,80 H 1,00 1,5 2,3 2,6 3,2 4,0 4,5

0,85 H 1,30 1,9 2,8 3,3 4,1 5,0 5,7

0,90 H 1,80 2,5 3,7 4,5 5,5 - -

UWAGA - Możliwa jest interpolacja wartości pośrednich

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

PN–B-02877-4:2001/Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków - Instalacjegrawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła - Zasady projektowania

■ W celu zapewnienia pełnego wykorzystania powierzchni czynnej klap dymowych należy przewidzieć odpowiednią liczbę otworów przez które przedostaje się powietrze uzupełniające, umiejscowione w dolnych częściach pomieszczenia.

■ Geometryczna powierzchnia otworów wlotowych powietrza powinna być co najmniej o 30 % większa niż suma geometrycznych powierzchni wszystkich klap dymowych w odniesieniu do powierzchni przestrzeni poddachowej wydzielonej kurtynami dymowymi (AR) dachu o największej czynnej powierzchni zainstalowanych klap. Możliwe jest tu wliczenie okien w dolnej części pomieszczenia oraz drzwi, które w przypadku pożaru dadzą się otworzyć od zewnątrz.

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

PN–B-02877-4:2001/Az1:2006 Ochrona przeciwpożarowa budynków - Instalacjegrawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła - Zasady projektowania

■ Odległość między klapami dymowymi a krawędzią budynku nie może byćwiększa niż 10 m na dachach o nachyleniu < 12° oraz 20 m na dachach onachyleniu > 12°

■ Wzajemne odległości między klapami nie mogą być:

- mniejsze niż suma dłuższych boków lub średnic obu klap,

- większe niż 20 m

■ Na dach o nachyleniu <12° na każde 200 m2 powinna przypadać co najmniej jedna klapa dymowa, a na dach o nachyleniu > 12° - co najmniej jedna klapa na każde 400 m2

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 Edition

■ Pożar stały - moc pożaru stała w czasie

■ Pożar rozwijający się

Q moc pożaru (HRR) [kW]t czas od efektywnego początku spalaniatg czas po którym pożar osiąga moc 1055kW [s]

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 Edition

Q szybkość generacji ciepła (HRR) [kW]współczynnik wzrostu pożaru [kW/s2]

t czas [s];

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 Edition

Przepływ masowy w kolumnie konwekcyjnej

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 EditionPrzepływ dymu przez klapę

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 EditionPrzepływ dymu przez klapę

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 EditionCzas detekcji

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 EditionGęstość mocy pożaru

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 Edition

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 Edition

■ Powierzchnia pojedynczej klapy do 2d2,

d- projektowana warstwa dymu

■ Klapy Lv/Wv > 2, szerokość, Wv , nie powinna

przekraczać projektowanej głębokości warstwy dymu

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Standardy projektowania:

NFPA 204 Standard for Smoke and Heat Venting, 2015 Edition

■ Otwory dolotowe obliczane wraz otworami wylotowymi

■ Otwory dolotowe w ścianach poniżej projektowanej warstwy dymu

■ Możliwość wykorzystania jako otwory dolotowe klap w innej strefie dymowej nie przyległej do strefy oddymianej

Źr. NFPA 204

Oddymianie

24-26.05.2017r. - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY

Spotykane błędy:

■ Brak zasilania awaryjnego, zwłaszcza przy wentylacji mechanicznej

■ Brak odpowiedniej ilości powietrza kompensacyjnego

■ Niewłaściwy sposób otwierania i lokalizacja otworów zapewniających powietrze kompensacyjne

■ Niewłaściwa lokalizacja składowania względem lokalizacji kurtyn dymowych

■ W przypadku współdziałania z instalacją tryskaczową – klap w całej strefie dymowej

■ Błędne założenia przyjmowane do wykonywania symulacji komputerowych CFD

Dziękuję za uwagęMariusz Sobecki

Rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych

tel.: +48 607 375466

e-mail: [email protected]

Zapraszam na strony www :

http://sobecki.eu

http://www.ibpkonsulting.pl

24-26.05.2017r. Kudowa Zdrój - TECHNIKA I WIEDZA POŻARNICZA W ZAKŁADZIE PRACY – Szkolenie doskonalące SPP