40
Wervelkolom en Romp

Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Wervelkolom en

Romp

Wervelkolom en

Romp

Page 2: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

MENUWervelkolom en Romp:

MENUWervelkolom en Romp:

Inleiding en Inleiding en vvorm van de wervelkolomorm van de wervelkolom

Bouw van de wervelsBouw van de wervels

LigamentenLigamenten

WervelgewrichtenWervelgewrichten

Kraakbeen en Kraakbeen en ttussenwervelschijfussenwervelschijf

Via deze button kun je telkens terug naar dit menu MENU

Page 3: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Inleiding en Vorm van de wervelkolom

MENU

Page 4: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

ventraal dorsaal lateraal

De wervelkolom heeft normaliter alleen in voor- achterwaartse richting krommingen:

Lordose in hals (cervicaal) en lenden gebied (lumbaal)

kyfose in borst (thoracaal)en heiligbeen gebied (sacraal)

MENU

Page 5: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

vormvorm

De De normalenormale wervelkolom heeft een: wervelkolom heeft een:

CERVICALE CERVICALE lordoselordose

THORACALE THORACALE kyfosekyfose

LUMBALE LUMBALE lordoselordose

GEEN scolioseGEEN scoliose

MENU

Page 6: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Van alle vertebraten heeft alleen de mens een lumbale lordoseVan alle vertebraten heeft alleen de mens een lumbale lordose

MENU

Page 7: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

De VORM is variabel binnen grenzen

4 houdingsvormendie toch binnen de

grenzen van het normale liggen

MENU

Page 8: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

De VORM ontstaat pas na de geboorte

A: foetus 3 maanden C: pasgeborene B: foetus 6 maanden D: volwassene

A B C D

MENU

Page 9: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

De VORM ontstaat in de eerste levensjaren

zie ook: “Ergonomie van houding en beweging”

MENU

Page 10: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Bouw van de Wervels

MENU

Page 11: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Alle wervels zijn uit dezelfde onderdelen ontstaan, een wervelaanleg (grijs) en een ribaanleg (rood).

Alleen in het thoracale gebied, groeien de ribben als afzonderlijk botdeel uit.

cervicaalatlas thoracaal

lumbaalsacraal

MENU

Page 12: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

processus spinosus

processus transversus

foramen vertebrale

corpus vertebrale

processus articularis superior

incisura vertebralis superior

incisura vertebralis inferior

processus articularis inferior

gewrichtsvlak met rib

12e borstwervel

algemene bouw van wervelBenoem de aangegeven delen:

MENU

Page 13: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Benoem de aangegeven delen:

algemene bouw van wervel

gewrichtsvlak collum costae met processus transversus

gewrichtsvlak capitulum costae met corpus vertebrale

(facet gewricht) intervertebraal gewricht

foramen intervertebrale

MENU

Page 14: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Zoek en herken de verschillen in:

grootte van: * wervellichaam* foramen vertebrale

stand en vorm van: * processus spinosus* processus transversus* wervelgewrichtjes

aanwezigheid van: * ribgewrichtsvlakken

lumbaal

thoracaal

cervicaalDe drie “soorten” wervels

MENU

Page 15: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

• het kleinst

• grootste doorsnede

• gespleten• staat recht naar achter

• bevat foramen intertransversarium

Benoem de verschillen:Cervicale wervels:

Corpus vertebrae:

Foramen vertebrae:

Processus spinosus:

Processus transversus:

Gewrichtsvlak:• plat• schuinverloop (voor/achter)

processus uncovertebrales aan de laterale corpus randen

• •

• •

MENU

Page 16: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Benoem de verschillen:Thoracale wervel

Corpus vertebrae:

Foramen vertebrae:

Processus spinosus:

Processus transversus:

Gewrichtsvlak:

• groter dan cervicaal,

kleiner dan lumbaal

• kleiner dan cervicaal

• staat naar dorso/caudaal

• staat naar latero/dorsaal

• • z• verticaal • deel van cilindermantel

MENU

Page 17: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Lumbale wervel

Corpus vertebrae:

Foramen vertebrae:

Processus spinosus:

Processus transversus:

Gewrichtsvlak:

Benoem de verschillen:

het grootste

de kleinste doorsnede

staat recht naar achter;hoog (breed)

staat naar lateraal;is groot (lang)

verticaal, naar dorsaal gericht

MENU

Page 18: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Ligamenten

MENU

Page 19: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

vooraanzicht zijaanzicht

Ligamenten: Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:

ligg. costovertebrale

remmen dorsaalflexie

lig. longitudinale anteriusfunctie:

MENU

Page 20: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

geen bewegingsrem ! wel:

verstevigen achterkant discus, daardoor bescherming ruggenmerg, let op het breed uitwaaieren achter de discus

lig. longitudinale posterius

Functie:

Aanzicht in het wervelkanaal vanuit

dorsaal

Ligamenten:

Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:

MENU

Page 21: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

lig. flavum

Functie:

door z’n elasticiteit, glad houden van wervelkanaal

Aanzicht in het wervelkanaal

vanuit ventraal

Ligamenten:

Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:

wervelbogen en ribben doorgezaagd, corpus verwijderd.

MENU

Page 22: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

lig. flavum

lig. interspinale

functie:

lig. supraspinale

functie:

remmen ventraalflexie

remmen ventraalflexie

Ligamenten

Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:

fascia thoracolumbalis

MENU

Page 23: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Ligamenten

Benoem de ligamenten en indien aangegeven de functie:

lig. costotransversarium

lig. supraspinale

functie:

lig. intertransversarium

functie:

remmen ventraalflexie

remmen lateroflexie enventraalflexie

MENU

Page 24: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Wervelgewrichten

MENU

Page 25: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

De stand van de gewrichtsvlakken bepaalt de beweeglijkheidDe stand van de gewrichtsvlakken bepaalt de beweeglijkheid

cervicaal

thoracaal

lumbaal

zijaanzicht bovenaanzicht

MENU

Page 26: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Beweeglijkheid in de Cervicale wervelkolom:Beweeglijkheid in de Cervicale wervelkolom:

platte gewrichtsvlakken platte gewrichtsvlakken van ventro-craniaal naar van ventro-craniaal naar dorso-caudaaldorso-caudaal

alzijdigealzijdige beweeglijkheid beweeglijkheid rotatie en lateroflexierotatie en lateroflexie

gekoppeld naar dezelfde gekoppeld naar dezelfde richtingrichting

MENU

Page 27: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Gewrichtsvlakken van Gewrichtsvlakken van ventro-lateraal naar ventro-lateraal naar dorso-mediaaldorso-mediaal

Bewegingsmogelijkheid:Bewegingsmogelijkheid:

lateroflexielateroflexie

rotatierotatie ventraal-/dorsaalflexie ventraal-/dorsaalflexie (gering !)(gering !)

Beweeglijkheid in de Thoracale wervelkolom:Beweeglijkheid in de Thoracale wervelkolom:

MENU

Page 28: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Gewrichtsvlakken van Gewrichtsvlakken van ventro-mediaal naar ventro-mediaal naar dorso-lateraaldorso-lateraal

Bewegingsmogelijkheid:Bewegingsmogelijkheid:

ventraal-/dorsaalflexieventraal-/dorsaalflexie

lateroflexielateroflexie

Beweeglijkheid in de Lumbale wervelkolom:Beweeglijkheid in de Lumbale wervelkolom:

MENU

Page 29: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Gemiddelde gewrichtsuitslagen per segment

Gemiddelde gewrichtsuitslagen per segment

flexie / extensie

00 100 200 00 100 200 00 100 200

lateroflexie rotatie

MENU

Page 30: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Overzicht Bewegingsmogelijkheid:Overzicht Bewegingsmogelijkheid:

ventraal/dorsaalflexie lateroflexie rotatie alle de grootste uitslagen

Noem eerst zelf de bewegingsmogelijkheden, klik daarna voor het antwoord

T wk:T wk:

C wk:C wk:

L wk:L wk:

matige ventraal/dorsaalflexie goede lateroflexie redelijke tot goede rotatie

goede ventraal/dorsaalflexie geringe tot redelijke lateroflexie nauwelijks tot GEEN rotatie

MENU

Page 31: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Kraakbeen en Tussenwervelschijf

MENU

Page 32: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Kraakbeen en BewegingKraakbeen en Beweging

Het maken van bewegingen kan zowel een Het maken van bewegingen kan zowel een

positievepositieve invloed, invloed, als een als een negatievenegatieve invloed hebben op kraakbeen, invloed hebben op kraakbeen,

afhankelijk van de richting, de intensiteit, afhankelijk van de richting, de intensiteit, de explosiviteit en/of de grootte van de de explosiviteit en/of de grootte van de bewegingsuitslagenbewegingsuitslagen

MENU

Page 33: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Beweging veroorzaakt in kraakbeenBeweging veroorzaakt in kraakbeen

verplaatsen van synovia over het oppervlak:verplaatsen van synovia over het oppervlak: het bewegende gewrichtsdeel stuwt de vloeistof als een het bewegende gewrichtsdeel stuwt de vloeistof als een golf vóór zich uit.golf vóór zich uit.

in en uitpersen door pompwerking: in en uitpersen door pompwerking: door de intermitterende druk van de gewrichtsdelen op door de intermitterende druk van de gewrichtsdelen op elkaar, wordt het kraakbeen plaatselijk leeg gedrukt, er elkaar, wordt het kraakbeen plaatselijk leeg gedrukt, er treedt verplaatsing op, dus uitwisseling en verversing, van treedt verplaatsing op, dus uitwisseling en verversing, van interstitiële interstitiële (= tussencel)(= tussencel) vloeistof zowel in, als naar buiten vloeistof zowel in, als naar buiten het kraakbeen.het kraakbeen.

MENU

Page 34: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Kraakbeen onder constante drukde curve is te zien als hoeveelheid uitgeperste vloeistof, maar ook als mate waarin kraakbeen wordt ingedrukt.

Kraakbeen onder constante drukde curve is te zien als hoeveelheid uitgeperste vloeistof, maar ook als mate waarin kraakbeen wordt ingedrukt.

geen uitpersing meer

tijd

evenwicht tussen aanzuiging en uitpersing

fase van sterke uitpersing

druk

bel

asti

ng

MENU

Page 35: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Bewegingen in de wervelkolomBewegingen in de wervelkolom

te sterke rotatie lumbaal kan beschadiging te sterke rotatie lumbaal kan beschadiging van de (vezels van de) discus veroorzakenvan de (vezels van de) discus veroorzaken

explosieve bewegingen of te grote uitslagen explosieve bewegingen of te grote uitslagen

kunnen, evenals veroudering, kunnen, evenals veroudering, artroseartrose veroorzaken veroorzaken

(uitleg in volgende schermen)

MENU

Page 36: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Invloed van rotatie op discusInvloed van rotatie op discus

Thoracaal:Thoracaal: rotatieas in centrum rotatieas in centrum

discus:discus: GEEN GEEN VERWRINGING VERWRINGING van de vezels van van de vezels van de anulus fibrosusde anulus fibrosus

Lumbaal:Lumbaal: rotatieas dorsaal, in rotatieas dorsaal, in

wervelboog:wervelboog: WEL WEL VERWRINGING VERWRINGING van de vezels van van de vezels van de anulus fibrosusde anulus fibrosus

thoracale wervel lumbale wervel

rotatie as

MENU

Page 37: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Discus intervertebralis, deze bestaat uit:

MENU

nucleus pulposus anulus fibrosus

De nucleus bestaat uit een geleiachtige massa die vloeistof aanzuigt (turgor) en zo zorgdraagt voor drukopbouw

De anulus fibrosus bestaat uit collagene vezels die weerstand bieden aan trekkrachten

Page 38: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Discus met

nucleus pulposus en anulus fibrosus

Aan de rand van de discus is het door de trekkrachten van de anulus fibrosus vezels veroorzaakte proces van artrose te zien

Dit proces vindt ook plaats bij gewrichten !

MENU

Page 39: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Naald in discus L3-4 voor intradiscale drukmeting

dikte discus is 1/3 tot 1/4 van dikte corpus

Verhouding dikte discus en wervellichaam

let op de vorm van de discus, deze bepaalt mede de lordose en kyfose van de wervelkolom.Discus is voor en achter niet even dik !

MENU

Page 40: Wervelkolom en Romp. MENU Wervelkolom en Romp: Inleiding en vorm van de wervelkolom Inleiding en vorm van de wervelkolom Bouw van de wervels Bouw van

Invloed intra abdominale drukInvloed intra abdominale druk

Door aanspannen van de buikmusculatuur wordt de Intra Abdominale Druk verhoogd. Hierdoor ontstaat een zuil van lucht en water die in staat is een deel van de lichaamslast te dragen, de wervelkolom wordt hierdoor gesteund, dus ontlast (vergelijk een opgeblazen ballon)!

EINDE wervelkolomMENU