Upload
hoangdiep
View
215
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
mr®fhaIK yd ixjr®Ok YdLdjcd;sl we.hSï yd m¯laIK fiajdj
Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j
w'fmd'i ^Wiia fm<& úNd.hw'fmd'i ^Wiia fm<& úNd.h
jr®I 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd jr®I 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd
m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yakm%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
2 2 fjΩufjΩu
21 wdr®:ßl úoHdj
22 N+f.da, úoHdj
23 foaYmd,k úoHdj
24 ;r®l Ydia;%h yd úoHd;aul l%uh
25 b;sydih
28 .Dy wdr®:ßl úoHdj
29 ikaksfõokh yd udOH wOHhkh
N E T S
CurriculumAssessment
Evaluation
Teaching Learning
- ii -
ishÆ u ysñlï weú˙◊
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h
jr®I 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
2 fjΩu
Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j
m%:u uqøKh - 2010
ISBN 978-955-668-021-8
mr®fhaIK yd ixjr®Ok YdLdj
cd;sl we.hSï yd m¯CIK iajdj
Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j
uQ,H wkq.%yh
f,dal nexl= wOHdmk wdxYsl ixjr®Ok rduqj iy jevigyfka (ESDFP)wOHdmk wdxYsl ixjr®Ok m%∞kh (ESDG) u.sks'
uqøKh ( Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j'
- iii -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
úNd. flduid˙ia ckrd,af.a m◊úvh
lsishï mdGud,djlska ,nd.;a ±kqu yd wjfndaOh uekSug úúO l%ufõo Wmfhda.S lr .efkhs'
ta w;= ka ,sÅ; úNd. jr®;udkfha Ndú; jk jvd;a m%p,s; l%uhhs' bf.kqï b.ekaùï l%shdj,sfha ldr®hlaIu;dj
by< kexùu iy iïmsKaä; we.hSï l%ufõoh w;r iïnkaO;djla tu.ska f.dvkef.k nj;a" idOk uÜgï
;SrKh jk nj;a ie,ls,a,g .efkhs'
jir 2007 kj wOHdmk m%;sixialrKj,g wkql+, j ixfYdaOkh lrk ,o úIh ksr®foaY 2009 jifr®
° 12 fY%a◊h i|yd y∫kajd fokq ,eî h' tu isiqka w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h i|yd m%:u j;djg fmkS
isákqfha 2011 jifr® ° h' ta wkqj ixfYdaê; úIh ksr®foaYj,g wkql+, j 2011 iy bka miq j meje;afjk
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd. i|yd fmkS isák isiqkaf.a m%fhdackh i|yd m%Yak m;% jHQyh iy uQ,dlD;s m%Yak
we;=<;a lr ilia lrk ,o ix.%yhls fuh'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úIh ksr®foaYj, úIh ikaOdrh ixfYdaOkh ùu;a iu. Bg WÑ; m˙† m%Yak
m;%j, jHQyfha o fjkialï is≥ ls¯ug o wjYH úh' ta wkqj úIh ldKav f.dkq lr" tla tla ldKav ;=<
m%Yak m;% jHQyfha wkkH;dj /l .ekSug W;aidy ord we;' úoaj;a lñgq u.ska fuu jHQy ;SrKh lrk ,o
w;r" tu.ska uQ,dlD;s m%Yak o ilia fl˙◊'
wOHdmk ñkqï iy we.hqï ms<sn| úYajdih iy wjOdkh jeä fjñka mj;sk hq.hl
w'fmd'i'^Wiia fm<& uÜgfï ° tu we.hqï ldr®hh flfrkafka flfia ±hs ishÆ mdr®Yaj ±kqj;a ls¯u
jeo.;a h' w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h m%Odk jYfhka iy;sllrKh wruqKq lr.;a idOk m¯CIKhls'
tfy;a úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj iy fjk;a cd;sl fukau cd;Hka;r Wiia wOHdmk wdh;k
úiska fuu úNd.fha m%;sM, u; úYajúoHd,j,g isiqka f;dard .efkk ksid fuys f;a¯ï m¯CIKhl
.;s.=K o .eíj we;' tneúka fuu lD;sfhys ±lafjk m%Yak m;% jHQy iy uQ,dlD;s m%Yak m˙YS,kh ls¯u
uÛska isiqkag fuu úNd.fha ° uqyqK °ug is≥jkafka l=uk wdldrfha we.hSulg o hkak ms<sn| j ukd
wjfndaOhla ,nd.; yels h' tu ksid isiqka úNd.hg iQ∞kï ls¯fï ° mdi,aj, ú≥y,am;sjrekag yd
.=rejrekag;a ta yd iïnkaO u.fmkajkakkag;a mdi,a m%cdjg;a fuh ufydamld¯ jkq we;'
fuu Wmfoia ix.%yfhys fldgfiys úNd.h iïnkaO fmd≥ f;dr;=re o" ˚ fldgfiys m%Yak m;%j,
jHQy iy iajNdjh o we;=<;a jk w;r ˚˚˚ fldgfiys tla tla úIhh i|yd uQ,dlD;s m%Yak we;=<;a fõ'
fuys we;=<;a m%Yak m;% jHQy iy uQ,dlD;s m%Yak ilia ls¯fï ° iyfhda.h ≥ka cd;sl wOHdmk
wdh;kfha wOHCI ckrd,a we;=Ω ldr®h uKav,hg o" wOHdmk m%ldYk flduid˙ia ckrd,a we;=Ω ldr®h
uKav,h o ishÆ u úIhj, md,l m¯CIljrekag o iïm;a mqoa., uy;au uy;aókag o Y%S ,xld úNd.
fomdr®;fïka;=fõ ishÆ u ks,Od¯kag o fmd; uqøKh i|yd uQ,H wkq.%yh ±lajQ f,dal nexl= wOHdmk wdxYsl
ixjr®Ok m%∞kfha ESDG& ldr®h uKav,hg o" fuh uekúka uqøKh lr≥ka Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=fõ
uqøKd,dêm;s;=ud we;=Ω ldr®h uKav,hg o fuu ldr®hh idr®:l lr .ekSfuys ,d ±lajQ ∞hl;ajh w.h
lrñka udf.a lD;;dj mqolrñ'
wkqr t†˙isxy
úNd. flduid˙ia ckrd,a
2010'06'22
mr®fhaIK yd ixjr®Ok YdLdj"
Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j'
- iv -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
WmfoaYl;ajh ( wkqr t†˙isxy uhd
úNd. flduid˙ia ckrd,a
fufyhùu yd ixúOdkh ( .hd;%s wfí.=Kfialr ñh
úNd. flduid˙ia ^mr®fhaIK yd ixjr®Ok&
úIhh iïnkaëlrKh yd ixialrKh ( ã'tï't,a'mS' †idkdhl uhd
iyldr úNd. flduid˙ia
iyh iïnkaëlrKh ( ˙fhkais iqnisxy uhd
iyldr úNd. flduid˙ia
.=Kr;ak w;a;kdhl uhd
ksfhdacH úNd. flduid˙ia
fla'mS'tia'tka' fm%au;s,l uhd
iyldr úNd. flduid˙ia
ta'tï'wdr®' wfír;ak uhd
ksfhdacH úNd. flduid˙ia
tÉ'tï' ir;a pkaøis˙ uhd
ksfhdacH úNd. flduid˙ia
nqoaêld fmfr®rd ñh
iyldr úNd. flduid˙ia
m˙.Kl msgq ieliqu ( fla'ta' bfrdaId nKavdr ñh
o;a; igyka l%shdlre
„'ù' iqf,dapkd ≥Idka;s fukúh
o;a; igyka l%shdlre
ví'ta'ã' p;=˙ld †idkdhl fukúh
o;a; igyka l%shdlre
„'ù'tï' yr®IkS pdñld fukúh
o;a; igyka l%shdlre
msg ljrh ksr®udKh ( wixl iór °md,a uhd
o;a; igyka l%shdlre
- v -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
we;=<; msgq
msgq wxlh
˚ fldgi
úNd.h yd iïnkaO fmd≥ f;dr;=re --------------------------- 1
˚˚ fldgi
m%Yak m;% jHQyh yd iajNdjh ----------------------------------- 6
˚˚˚ fldgi
uQ,dlD;s m%Yak ---------------------------------------------------- 7
^21& wdr®:ßl úoHdj ---------------------------------------------- 9 ^22& N+f.da, úoHdj ------------------------------------------- 23 ^23& foaYmd,k úoHdj ----------------------------------------- 34 ^24& ;r®l Ydia;%h yd úoHd;aul l%uh ---------------------- 48 ^25& b;sydih --------------------------------------------------- 59 ^28& .Dy wdr®:ßl úoHdj -------------------------------------- 100 ^29& ikaksfõokh yd udOH wOHhkh --------------------- 118 weuqKqu 01 ----------------------------------------------------- 129
- i -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
˚ fldgi
wOHhk fmd≥ iy;sl m;% ^Wiia fm<& úNd.h
úNd.h yd iïnkaO fmd≥ f;dr;=re
1' ye¢kaùu
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h Y%S ,xldfõ fcHIaG oaú;Shl wOHdmkfha wjidk iy;sllrK
úNd.hhs' fuh m%Odk jYfhka iy;sllrK úNd.hla jYfhka meje;ajqj o úYajúoHd,j,g" fjk;a
Wiia wOHdmk wdh;kj,g iy wOHdmk úoHdmSGj,g iq≥iaika f;dard.ekSu;a fuu úNd.fha m%;sM,
u; mokïj is≥ lrk neúka fuh f;a¯fï úNd.hla jYfhka o Ndú; fõ'
tfiau uOHu uÜgfï /lshd ,nd.ekSu i|yd o fuu úNd.fha m%;sM, uQ,sl iq≥iqlula jYfhka
ie,fla' w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h 12 iy 13 fY%a◊j, úIh ksr®foaY mokï fldg f.k „j úoHd"
fN!;Sh úoHd" jd◊c yd l,d hk úIh Odrd y;r hgf;a meje;afõ' fuh isxy," fou< iy bx.%Sis
hk udOH ;=fkkau meje;afõ'
2' úNd.h i|yd b,aÆï ls¯u
2'1 mdi,a wh≥ïlrefjda
úNd.hg wh≥ïlrk wjia:dj jk úg Wiia fm< mka;s meje;ajQ ld,fhka 80]l meñ”ula
iïmQr®K ù ;sîu w;HjYH fõ'
úNd.hg wh≥ï ls¯u i|yd iq≥iqlï iïmQr®K l< mdi,a wh≥ïlrejkaf.a kï" b,aÆï lrkq
,nk úIh yd udOHh hk f;dr;=re o iu. ú≥y,am;s úiska wh≥ïm;a b†˙m;a l< hq;= h' tys°
wh≥ïlrejkaf.a ku Wmamekak iy;slfha ;sfnk wdldrhg ksjer†j iïmQr®K ls¯u;a úIhh" úIh
wxl yd udOHh ksjer†j igyka ls¯u;a ms<sn| j ±ä wjOdkhla fhduq l< hq;=h'
2'2 fm!oa.,sl wh≥ïlrefjda
mdi,a wh≥ïlrejl= jYfhka fmkS fkdisg m<uqjk j;djg fm!oa.,sl wh≥ïlrejl= jYfhka
fmkS isák yd l,sska lrk ,o tla úIhhla fyda fjkia lr úNd.hg fmkS isàug wfmaCId lrk
wh≥ïlrejka mdi, mokï lr.;a we.hSï jevigykg úl,amhla jYfhka l%shd;aul jk we.hSï
yd jHdmD;s bgq ls¯u i|yd ;ud wh;a m<d;a wOHdmk fomdr®;fïka;=fõ ,shdm†xÑ ù ;sìh hq;= h'
,shdm†xÑfha ° ;ud fj; ,nd fok mdi,g iïnkaO ù we.hSï yd jHdmD;s iïmQr®K lr tfia l<
njg ú≥y,am;s úiska fokq ,nk iy;slfhys tla msgm;la m<d;a wOHdmk fomdr®;fïka;=jg o
;j;a msgm;la Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=jg o túh hq;= h' jhi wjq'21 iïmQr®K jQ wh≥ïlrejka
tu wjYH;dfjka ksoyia fõ' jhi wjq'21g wvq tfia ,shdm†xÑ ù fkdue;s wh≥ïlrejka úNd.hg
wh≥ïls¯u i|yd kqiq≥iaika f,i ie,fla'
úNd. fomdr®;fïka;=j úiska m<lrkq ,nk mqj;am;a oekaùula u.ska fm!oa.,sl wh≥ïlrejka
i|yd wh≥ïm;a le|jk wjia:dfõ ° tfia b†˙m;a ùug n,dfmdfrd;a;= jk wh≥ïlrejka ksis m˙†
iïmQr®K l< wh≥ïm;%hla kshñ; úNd. .dia;= f.jd ,nd.;a ˙isÜ m;%h o iu. Y%S ,xld úNd.
fomdr®;fïka;=j fj; mqj;am;a ±kaùfuys i|yka m˙† kshñ; †kg fmr ,shdm†xÑ ;emEf,ka túh
hq;= h'
- 2 -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
3' úIh f;dard .ekSu
wOHdmk wud;HdxYh úiska ksl=;a fldg we;s wxl 2009$16 yd 2009'05'18 †ke;s
zw'fmd'i'^Wiia fm<& úIh ixfhdack yd úYaj úoHd, m%fõYh i|yd jQ úIh ixfhdackZ hk pl%f,aLh
^weuqKqu 1& wkqj 2011 jifr® isg fuu úNd.h meje;afõ'
w'fmd'i'^Wiia fm<& i|yd kj úIh ksr®foaY 2009 jifr® 12 jk fY%a◊h i|yd y∫kajd ≥ka
w;r" tu úIh ksr®foaY mokï fldg f.k m%:u j;djg w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h meje;afjkqfha
2011 jifr®° h' by; i|yka 2009$16 pl%f,aLfha wvx.= úêúOdk wkqj „j úoHd" fN!;Sh úoHd"
jd◊c yd l,d hk úIh Odrd i|yd w∞< úIhhka f;dard .; hq;= h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h i|yd m%Odk úIhhka ;=klg fmkS isáh hq;= w;r Bg wu;rj
úYajúoHd, m%fõYh i|yd wh≥ï ls¯ug n,dfmdfrd;a;= jk isiqka zidudkH fmd≥ m¯CIKhZ m%Yak
m;%fhka o iu;a úh hq;= h' úYajúoHd, m%fõYh i|yd i,ld fkdneÆj o zidudkH bx.%SisZ m%Yak m;%hg o
isiqkaf.a wNsu;h m˙† fmkS isáh yelsh'
3'1 w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h i|yd wkqu; úIh
ishÆ u úIh Odrd i|yd YsIHhka úiska f;dard.; hq;= úIh ixfhdack ms<sn| fldkafoais
weuqKqu ˚ys we;=<;a wxl 2009$16 pl%f,aLfhys i|yka fõ'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h i|yd wkqu; úIhhka iy úIh wxl my; ±lafõ' úNd.h
i|yd b,aÆï ls¯fï ° w∞< úIh wxl Ndú; l< hq;= h'
úIhh úIh wxlh
fN!;sl úoHdj 01
ridhk úoHdj 02
.◊;h 07
lDIs úoHdj 08
„j úoHdj 09
ixhqla; .◊;h 10
Wiia .◊;h 11
isú,a ;dCIKfõoh 14
hdka;%sl ;dCIKfõoh 15
ú≥,sh" bf,lafg%dksl iy f;dr;=re ;dCIKfõoh 16
wdydr ;dCIKfõoh 17
lDIs ;dCIKfõoh 18
ffcj iïm;a ;dCIKfõoh 19
f;dr;=re yd ikaksfõok ;dCIKh 20
wdr®:ßl úoHdj 21
N+f.da, úoHdj 22
foaYmd,k úoHdj 23
;r®l Ydia;%h yd úoHd;aul l%uh 24
Y%S ,xld b;sydih 25
bka†hd b;sydih 25Ahqfrdamd b;sydih 25BkQ;k f,dal b;sydih 25C.Dy wdr®:ßl úoHdj 28
ikaksfõokh yd udOH wOHhkh 29
jHdmdr ixLHdkh 31
jHdmdr wOHhkh 32
- 3 -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
.sKqïlrKh 33
nqoaO Or®uh 41
yska≥ Or®uh 42
l%sia;= Or®uh 43
bia,dï 44
fn!oaO YsIagdpdrh 45
yska≥ YsIagdpdrh 46
bia,dï YsIagdpdrh 47
.%Sl yd frdau YsIagdpdrh 48
l%sia;shdks YsIagdpdrh 49
Ñ;% l,dj 51
kr®;kh ^foaYSh& 52
kr®;kh ^Nr;& 53
ix.S;h ^fmr†.& 54
ix.S;h ^lr®Kdgl& 55
ix.S;h ^ngysr& 56
kdgH yd rx. l,dj ^isxy,& 57
kdgH yd rx. l,dj ^fou<& 58
kdgH yd rx. l,dj ^bx.%Sis& 59
isxy, 71
fou< 72
bx.%Sis 73
md,s 74
ixialD; 75
wrdì 78
uef,a 79
m%xY 81
cr®uka 82
reishka 83
yska° 84
Ök 86
cmka 87
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h i|yd Wla; úIhhka w;=frka wOHdmk wud;HdxYh uÛska ksl=;a
lr we;s 2009$16 pl%f,aLhg wkqj m%Odk úIhhka ;=kla f;dard .; yelsh' tu m%Odk úIhhkag
wu;rj fuu úNd.fha ° my; úIhhka fol i|yd o b†˙m;a úh hq;= h'
* idudkH fmd≥ m¯CIKh ^12&
Y%S ,xldfõ úYajúoHd,hlg wNHka;r YsIHhl= jYfhka we;=<;a ùu i|yd fuu úIhh i|yd
;SrKh lrkq ,nk wju ,l=Kq uÜgula ,nd ;sîu w;HjYH fõ' tla wjia:djl ° fuu iq≥iqlu
,nd ;sîu miq wjia:djl úYajúoHd, m%fõYh i|yd w∞< lr .; yelsh' fuu úIhh i|yd ,nd
.kakd ,l=Kq" Z ,l=K .Kkh ls¯u i|yd w∞< lr .kq fkd,efí'
* idudkH bx.%Sis ^13&
fuu úIhh w'fmd'i'^Wiia fm<& m%Odk úIhhla fkdfõ' idudkH bx.%Sis i|yd ,nd .kakd
,l=Kq fyda idur®:Hh fyda úYajúoHd, m%fõYh i|yd Wmfhda.s lr .kq fkd,efí' tfy;a fuu
úIhh i|yd ,nd .kakd m%;sM,h w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd. iy;slfha fjku igyka flfr®'
- 4 -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
4' fY%a◊ ;SrKh ls¯u
tla tla úIhh i|yd ,nd.kakd o< ,l=Kq wkqj my; i|yka wdldrhg fY%a◊ ;SrKh flfr®'
,l=Kq mrdih fY%a◊h
75 - 100
65 - 74
50 - 64
35 - 49
00 - 34
A - úYsIag idur®:Hh - Distinction PassB - wêiïudk idur®:Hh - Very Good Pass C - iïudk idur®:Hh - Credit Pass S - idudkH idur®:Hh - Ordinary Pass F - wiu;a - Fail
5' mdi, mokï lr.;a we.hSu
5'1 wruqK
1 2 yd 13 fY%a◊j, bf.kqu ,nk isiqkaf.a w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.fha ° ueksh fkdyels
yelshd" ksmqK;d wd†h bf.kqï b.ekaùï l%shdj,sh is≥flfrk w;r;=r uek ne,Su;a ≥n,;d yd
m%n,;d y∫kdf.k ≥n,;d we;s isiqyq isá;a kï ta i|yd m%;sfmdaIK jevigyka l%shd;aul ls¯u;a
fuys wruqK fõ' fuu jevms<sfj< hgf;a mka;s ldurfha ° bf.kqu ,nk úIhhka i|yd we.hSï
is≥ lrkq ,nk w;r isiqka úiska is≥lrkq ,nk jHdmD;s folla o we.hSug Ndckh flfr®'
5'2 we.hSï is≥flfrk wdldrh
5'2'1 mka;s ldurfha bf.kSug Ndckh flfrk úIhhka i|yd lrkq ,nk we.hSu
^w& mka;s ldurfha bf.kqu ,nk iEu úIhhla i|ydu jdrhlg we.hSï wjia:d ;=kla
u.ska we.hSug Ndckh flfr®' ^fï i|yd y∫kajd ° we;s we.hSï m%fNao Ndú; l<
hq;=h'&
^wd& mka;s ldurfha bf.kqu ,nk m%dfhda.sl l%shdldrlï iys; úIhhka fN!;sl úoHdj"
ridhk úoHdj" „j úoHdj" lDIs úoHdj" .Dy wdr®:ßl úoHdj" ix.S;h iy kegqï jeks
úIhhka& i|yd wju jYfhka jdrhlg tla m%dfhda.sl we.hSulaj;a is≥ l< hq;= w;r
fiiq we.hSï wjia:d fol i|yd fjk;a we.hSï m%fNao fhd∞ .; yelsh'
^we& jdrhlg we.hSï wjia:d ;=k ne.ska 12 fY%a◊fha jdr ;=k i|yd we.hSï wjia:d
09la o" 13 fY%a◊fha 1 yd 2 jdrh i|yd we.hSï wjia:d 06la o jYfhka wjqre≥ fol
i|yd we.hSï 15la is≥ flfr®'
^wE& fuu we.hSï wjia:d 15ys ,l=Kqj, idudkHh" 13 jk fY%a◊fha fojk jdrh
wjidkfha ° Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j fj; f.kajd .kq ,efí' fuu ,l=Kq
wkqj ;SrKh lrkq ,nk ksmqK;d uÜgï w'fmd'i'^W'fm<& m%;sM, f,aLkfha fjku
;Srhl my; i|yka wdldrhg we;=<;a flfr®'
mdi, mokï
lr.;a
we.hSï ,l=Kq
ksmqK;d uÜgï
9" 10
8
6" 7
4" 5
1" 2" 3
úYsIag uÜgfï ksmqK;dj - (Excellent Level Competency)by< uÜgfï ksmqK;dj - (High Level Competency)iïudk uÜgfï ksmqK;dj - (Credit Level Competency)wdikak ksmqK;dj - (Near Competency)ksmqK;d uÜgug <Ûd fkdjQ - (Not reached to Competency Level)
- 5 -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
5'2'2 jHdmD;s u.ska we.hSu
w'fmd'i'^W'fm<& y∞rk iEu isiqjl=u jHdmD;s folla ksu l< hq;= h' bka tlla
flaj, jHdmD;shla jk w;r wfkl lKavdhï jHdmD;shla úh hq;= h'
5'2'2'1 flaj, jHdmD;sh
^w& flaj, jHdmD;sh ilia ls¯u i|yd .e<fmk ud;Dldjla f;dardf.k th
mdif,a jHdmD;s lñgqj u.ska wkqu; lr.; hq;= h'
^wd& 12 fY%a◊fha 1 yd 2 jk jdrh ;=< ° fuu jHdmD;sh ksu l< hq;= w;r
mka;sNdr fyda úIhNdr fyda .=rejrhl= fï i|yd u. fmkajkq we;'
^we& jHdmD;sh iïnkaOfhka t†fk∞ flfrk lghq;= fCIa;% fmd;l igyka
fldg th jHdmD;sh Ndr .=rejrhd ,jd iy;sl lrjd .; hq;= h'
^wE& fuu jHdmD;sh ls¯u ;=<ska isiqjdg iyc oCI;d m%or®Ykh ls¯ug yelsùu"
Rcqj úúO wdh;k iu. yd iudch iu. iïnkaO;d mj;ajd .ekSu
iy úúO mqoa.,hka iu. lghq;= ls¯u ms<sn| j wjfndaOh ,nd .ekSug
wjia:dj ,nd °u wfmaCId flfr®'
5'2'2'2 lKavdhï jHdmD;sh
^w& lKavdhï jHdmD;sh i|yd mdif,a isiqka 10 fokl=f.ka hqla; lKavdhula
mdif,a jHdmD;s lñgqj u.ska kï l< hq;= h'
^wd& fuu lKavdhu mdif,a úoHd" jdKsc yd l,d hk wxY ;=k ksfhdackh jk
m˙† ilia úh hq;= h'
^we& lKavdhï jHdmD;sh i|yd o lKavdhu uÛska iq≥iq ud;Dldjla jHdmD;s
lñgqjg b†˙m;a fldg wkque;sh ,nd .; hq;= h'
^wE& 12 fY%a◊h 3 jk jdrh iy 13 fY%a◊h 1 jk jdrh we;=<; ° fuu jHdmD;sfha
lghq;= ksu l< hq;= h'
^b& lKavdhï yeÛSfuka lghq;= ls¯u" úúO wdh;k yd mqoa.,hka iu. lghq;=
ls¯u iy fCIa;%fha lghq;= ms<sn| j wjfndaOhla ,nd .ekSug wjia:dj ,nd
°u fuu jHdmD;sh uÛska n,dfmdfrd;a;= fõ'
5'2'3 jHdmD;s we.hSu
ksr®Kdhl 05la hgf;a jHdmD;s we.hSug Ndckh flfrk w;r jHdmD;s Ndr .=reNj;d$
lñgqj úiska tla tla ksr®Kdhlh wkqj isiqka lghq;= lr we;s wdldrh wOHhkh fldg
,l=Kq ,nd °u is≥ lrkq we;'
jHdmD;shla i|yd uqΩ ,l=Kq 20la ,nd fok w;r th ,l=Kq 10g m˙jr®;kh fldg
úNd. fomdr®;fïka;=jg f.kajd .kq ,efí'
fuu jHdmD;s foflys wjidk idudkH ,l=Kq wkqj ;SrKh lrkq ,nk ksmqK;d
uÜgu o" 5'2'1 wE& ys i|yka wdlD;shg wkqj w'fmd'i'^Wiia fm<& m%;sM, f,aLkfha we;=<;a
flfr®'
- 6 -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
˚˚ fldgi
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk
úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh
úIh yd úIh wxlh
˚ m;%h ˚˚ m;%h
ld,
h ^meh
&
I/A fldgi
II/B fldgi
ld,
h ^meh
&
I/A fldgi II/B fldgi III/C fldgi
* m%Yak
iajNdj
h
jrK
ixL
Hdj
ms<s;=re iem
hsh h
q;= m
%Yak
ixL
Hdj
* m%Yak
iajNdj
h
wk
sjdr
®h m
%Yak
ixL
Hdj
ms<s;=re iem
hsh h
q;= m
%Yak
ixL
Hdj
* m%Yak
iajNdj
h
jrK
ixL
Hdj
m%Yak
ixL
Hdj
wk
sjdr
®h m
%Yak
ixL
Hdj
ms<s;=re iem
hsh h
q;= m
%Yak
ixL
Hdj
* m%Yak
iajNdj
h
m%Yak
ixL
Hdj
wk
sjdr
®h m
%Yak
ixL
Hdj
ms<s;=re iem
hsh h
q;= m
%Yak
ixL
Hdj
* m%Yak
iajNdj
h
m%Yak
ixL
Hdj
wk
sjdr
®h m
%Yak
ixL
Hdj
ms<s;=re iem
hsh h
q;= m
%Yak
ixL
Hdj
21' wdr®:ßl úoHdj 2 1 5 50 3 3,4 5 3,4 5 5/10wju jYfhka tla
fldgilska m%Yak
fol ne.ska
22' N+f.da, úoHdj 2 1 5 30 3 1 2/3 3 3 4 3 4 5/8wju jYfhka tla
fldgilska m%Yak
fol ne.ska
23' foaYmd,k úoHdj 2 1 5 50 3 2 20 20 4,5 4 2/4 4,5 4 2/4
24' ;r®l Ydia;%h yd úoHd;aul l%uh 2 1 5 50 3 3 5 4/5 4,5 5 4/5
25' Á ,xld b;sydih 3 1 5 40 2,3,5 1 4/9 3
25-A bka†hd b;sydih 3 1 5 40 2,3,5 9 1 4/9
25-B hqfrdamd b;sydih 3 1 5 40 2,3,5 9 1 4/9
25-C kQ;k f,dal b;sydih 3 1 5 40 2,3,5 9 1 4/9
28' .Dy wdr®:ßl úoHdj 2 1 5 50 3 3,5 4 1 3/4 3,5 5 1 4/5
29' ikaksfõokh yd udOH wOHhkh 2 1 5 50 3 3 7 5/7
* m%Yak iajNdjh
1' nyqjrK
2' fjk;a jdia;úl
3' jHQy.;
4' wr®O jHQy.;
5' rpkd
6' m%dfhda.sl
- 7 -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
˚˚˚ fldgi
uQ,dlD;s m%Yak
w'fmdi'^Wiia fm<& úNd.h oaú;Shl wOHdmkh wjidkfha meje;afjk wjidk iy;sllrK úNd.hhs'
fuu úNd.fha m%;sM, u; úYajúoHd," fjk;a Wiia wOHdmk wdh;k iy wOHdmk úoHdmSG jeks wdh;kj,g
isiqka f;dard .ekSu o is≥ flfrk neúka fuys f;a¯fï m¯CIKhl ,CIK o wvx.= fõ'
ta wkqj w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.fha m%Yak m;% ilia ls¯fï ° idOk m¯CIKhl ;sìh hq;= ,CIK
flfrys jeä wjOdkhla fhduq l< hq;= w;r" fuys m%;sM, u; úYajúoHd, yd fjk;a Wiia wOHdmk wdh;k
i|yd isiqka f;a¯u o is≥ lrk neúka ta ms<sn|j o wjOdkh fhduq lr we;'
ta wkqj YsIH idOkh we.hSu i|yd ,sÅ; úNd. l%ufha ° m%Odk jYfhkau rpkd m¯CIK iy
jdia;úl úIhnoaO& m¯CIK Ndú; flfr®' rpkd iajrEmfha ms<s;=rl ° m¯CIlhdf.a mqoa., noaO;dj n,mdk
w;r jdia;úl iajNdjfha m%Yakhla i|yd tla ksjer† ms<s;=rla muKla ;sîu ksid th iïmQr®Kfhkau mqoa.,
noaO;dfjka f;dr fõ' fuu rpkd iy jdia;úl hk wka; fol w;rg .efkk §jHQy.; flá ms<s;=re
iemhSfï jr®.fha m%Yak¶ flfrys jr®;udk m¯CIK fCIa;%fha jeä wjOdkhla fhduq ù ;sfí' jHQy.; m%Yakhla
uÛska" †h hq;= ms<s;=r m%Yakfhka lshefjk hï hï iSud ;=< ±ä fia md,kh flfr®' ta wkqj ms<s;=rem;a ,l=Kq
ls¯fï ° m¯CIljreka w;fr® ,l=Kq °fï ix.;;dj wdrCId lr .; yelsjk ksid" jdia;úl yd jHQy.;
iajrEmfha m%Yakj,g m¯CIK fCIa;%fha jeo.;a ia:dkhla ysñ fõ'
ta wkqj w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.fha m%Yak m;% ilia ls¯fï ° o w;HjYH wjia:dj, ° muKla
rpkd m%Yak Ndú; flfrk w;r jdia;úl jr®.fha m%Yak ilia ls¯u flfrys jeä wjOdkhla fhduq flfr®'
tfiau w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.fha m%Yak m;% ilia ls¯fï ° yqfola iaurKh u; muKla fkd/|S wjfndaOh"
Ndú;h" úYaf,aIKh" ixYaf,aIKh jeks by< udkisl yelshd uek nef,k wdldrfha m%Yak ilia ls¯u
flfrys wjOdkh fhduq ù we;' yels;dla ≥rg m%dfhda.sl isoaêj,g w∞< j ilia flfrk m%Yak u.ska isiqkaf.a
hula meye†,sj f;areï.ekSu" W.;a uQ,Or®u fjk;a iudk wjia:djl ° fhd∞.ekSu" .egÆ úi£u" ;r®lkh"
kj fhdackd$ie,iqï b†˙m;a ls¯u" lreKq ikaikaokh ls¯u" NdIdj uekúka b†˙m;a ls¯u iy woyia
meye†,sj b†˙m;a ls¯u wdoS yelshd uek nef,k wdldrhg;a m%Yak ilia flfrkq we;'
fuu ˚˚˚ jk fldgfiys" m%Yak m;% jHQyh yd ,l=Kq ms˙kefuk wdldrh iu. uQ,dlD;s m%Yak we;=<;a
lr we;s w;r tajd wdor®Y m%Yak m;% fkdfõ' tneúka m%Yak m;% ilia ls¯fï ° m%Yakj, wka;r®.; wkqfldgia
ixLHdj iy ,l=Kq nr ;efnk wdldrh m%Yak ilia ls¯u i|yd mokï lr .efkk úIh fldgia wkqj
wjia:dkql+, j fjkia úh yels h'
fuys i|yka uQ,dlD;s m%Yakj,g wu;rj jdia;úl yd rpkd m¯CIK i|yd Ndú; flfrk"
8jk msgqfjys i|yka ishÆ u m%Yak jr®. we;=Ω fjk;a m%Yak jr®. o w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.fha
m%Yak m;%j,g wjia:dkql+,j we;=<;a ls¯fï whs;sh úNd. flduid˙ia ckrd,a i;=h'
- 8 -w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHQyh yd uQ,dlD;s m%Yak
jdia;úl$úIh noaO m¯CIK (Objective Tests)
iemhSfï jr®.h
(Supply Type)f;a¯fï jr®.h
(Selection Type)
wE£fï jr®.h
(Matching Type)fojrK jr®.h
(Alternative Type)nyqjrK jr®.h
(MCQ Type)
m%Yak jr®.h - (Question Type)wiïmQr®K m%ldYk jr®.h - (In Complete Statement Type)m%;sfIaOd;aul jr®.h - (Negative Type)iïnkaëjrK jr®.h - (Combined Response Type)fyd|u ms<s;=re jr®.h - (Best Answer Type)nyq ms<s;=re jr®.h - (Multiple Response Type)fmd≥ ms<s;=re jr®.h - (Common Response Type)wdfoaY jr®.h - (Substitution Type)hq., j.ka;s jr®.h - (Double Statement Type)m%ldYh yd fya;=j jr®.h - (Assertion & Reason Type)
rpkd m¯CIK (Essay Tests)
rpkd jr®.fha m%Yak
(Essay Type Questions)jHQy.; rpkd m%Yak
(Structured Essay Type Questions)
wdlD;sh
u.ska
jHQy.;
ls¯u
(Structuring by using subsections)
iemfhk
f;dr;=re u.ska
jHQy.;
ls¯u
(Structuring by information provided)
ldr®hh
u.ska
jHQy.;
ls¯u
(Structuring by function)
újD; m%;spdr
jr®.h
(Open Response Type)
wejqrE m%;spdr
jr®.h
(Controlled Response Type)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 9 -
^21& wdr®:ßl úoHdj
m%Yak m;% jHQyh
˚ m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú ishÆ u m%Yak i|yd ms<s;=re imhkak'
Ú ksjer† ms<s;=r f;darkak' ^úNd.fha ° ms<s;=re iemhSu i|yd nyqjrK lv∞ishla imhkq ,efí'&
1' my; i|yka m%ldY w;=frka wNsu;dkqrEmS m%ldYh jkafka l=ula o@
^1& miq.sh udifha md˙fNda.sl ñ, or®Ylh 5'6]lska by< ke.=◊'
^2& 6'8]l fiajd úhqla;s wkqmd;slh b;d by< w.hls'
^3& idudkH fmd,S wkqmd;slh 8'6]la úh'
^4& jdr®Isl wdr®:ßl jr®Ok wkqmd;slh 2'6]la úh'
^5& miq.sh jifr® †<s∫ mjq,a m%;sY;h 12'6]ls'
100 200 300 400 500 600
10
20
30
40
50
60
m%udKh
NdKavfha ñ, ^re'&
b,aÆï jl%h
0^tall&
2' tla;rd NdKavhla i|yd jQ fjf<|fmd< b,aÆï jl%hla my; oelafõ' tu b,aÆï jl%hg
w∞< ksjer† b,aÆï iólrKh jkafka"
^1& Qd = 600 - 10P h'
^2& Qd = 60 - 10P h'
^3& Qd = 600 - 0.1P h'
^4& Qd = 60 - 0.1P h'
^5& Qd = 600 - h' 10 P
˚ m;%h - ld,h meh 02hs'
jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 50ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;==re
iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 02l ne.ska uqΩ ,l=Kq 100ls'
˚˚ m;%h - ld,h meh 03hs'
fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h'
˚ fldgi - jHQy.; rpkd jr®.fha m%Yak 5ls'
˚˚ fldgi - jHQy.; rpkd jr®.fha m%Yak 5ls'
wju jYfhka tla fldgilska m%Yak 2 ne.ska f;dardf.k m%Yak 5lg
ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 20 ne.ska uqΩ ,l=Kq 100ls'
wjidk ,l=K .Kkh ls¯u ( ˚ m;%h 100
˚˚ m;%h 100
wjidk ,l=K 200 fi 2 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 10 -
3' my; ° we;s iïm;a jr®. w;=frka m%;sIaGdmkh l< fkdyels iïm;la jkqfha"
^1& jkdka;rh'
^2& u;aiHhkah'
^3& Lkscf;,ah'
^4& jk„ùkah'
^5& ;DKN+ñh'
100
150
100 1500X NdKav
Y NdKav
4' my; ±lafjk m˙† ksIamdok yelshd udhsï jl%hla ol=Kg ú;eka ùug n,mE yels idOlh
l=ula o@
^1& X NdKav ksmoùu i|yd fhd∞ .;a iïm;a
Y NdKav ksIamdokhg fhd∞ .ekSu
^2& Y NdKav ksIamdokh i|yd jvd
ldr®hlaIu ;dlaIKhla fhd∞ .ekSu
^3& Ndú;hg fkdf.k ;snQ bvï úYd, m%udKhla
kej; j.djg fhd∞ .ekSu
^4& Y%u yuq∞fõ M,∞hs;dj by< hdu
^5& X iy Y hk NdKav fol i|yd b,aÆu jeäùu
5' tla;rd NdKavhla i|yd jQ iemhqï jl%fha iEu ,laIHhl u kuH;d ix.=Klh talSh w.hla
.kS' tu iemhqï jl%hg w∞< iólrKh f;darkak'
^1& Qs = 10P ^2& Qs = -100 + 10P ^3& Qs = 100 + P ^4& Qs = 100 + 0.1P ^5& Qs = 100 + 10P
6' f∞vï i|yd fjf<|fmd< b,aÆï iólrKh Qd= 40 - 2P iy iemhqï iólrKh Qs= -20 + 2P fõ kï" f∞vï fjf<|fmdf<a iu;=,s; ñ,"
^1& re' 5 ls'
^2& re' 10 ls'
^3& re' 15 ls'
^4& re' 25 ls'
^5& re' 40 ls'
0m%udKh
ñ,
Q1 Q2
P3
P2
P1
S1
D
S2
A
CB
GDFH
^re'&
^tall&
7' tla;rd NdKavhla wf<ú lrk ksIamdolhl= u; tall noaola mekùu ksid tu NdKavfha
iemhqï jl%h S1 isg S2 olajd ú;eka jQ wdldrh my; rEm igyk u.ska ±lafõ'
rEm igykg wkqj noao ksid iudchg wysñ jk Y=NidOkh ±lafjk m%foaYh jkafka"
^1& A yd B h'
^2& C yd D h'
^3& D yd F h'
^4& G yd H h'
^5& G yd F h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 11 -
0m%udKh
ñ,
100 200
30
20
10
S
D
300
iy;sl ñ,
^tall&
^re'&
8' tla;rd NdKavhla i|yd iy;sl ñ,la mj;ajd f.k hk wjia:djla my; rEm igyk u.ska
±lafõ' fuu rEm igykg wkqj ksIamdolhska fj; W!kmQrK f.ùï ls¯fï ° rch úiska
ork ms˙jeh jkqfha"
^1& re' 2000 ls'
^2& re' 3000 ls'
^3& re' 4000 ls'
^4& re' 6000 ls'
^5& re' 9000 ls'
9' tla;rd NdKavhl jákdlu u; 50]l iykdOdrhla ksIamdolhd fj; ,nd °u my;
rEm igyk u.ska ±lafõ' fuu rEm igykg wkqj iykdOdrhg miq ksIamdol w;s la;h
jkqfha"
^1& re' 80 ls'
^2& re' 120 ls'
^3& re' 180 ls'
^4& re' 240 ls'
^5& re' 480 ls' 6
4
2
8
10
0 40 60D m%udKh
ñ,
S1
S2
^tall&
^re'&
10' flá ld,Sk ksIamdok Ys%;hg w∞< j ° we;s my; i|yka m%ldY w;=frka ljr m%ldYhla
ksjer† fõo@
^1& úp,H fhojqï jeä lrñka ksIamdokh m%idrKh lrk úg" uqΩ ksIamd†;h ia:djr
fõ.hlska by< k.S'
^2& úp,H fhojqï jeälr;a u idudkH ksIamd†;h wLKav j by< k.S'
^3& wdka;sl ksIamd†; jl%fha Wm˙u ,laIHh f√okh lrñka idudkH ksIamd†; jl%h
my<g .uka .kS'
^4& idudkH ksIamd†;h wvqjkakg mgka .;a wjia:dfõ isg wdka;sl ksIamd†;h iDK
w.hla .kS'
^5& uqΩ ksIamd†;h Wm˙u jk ,laIHhg w∞< úp,H fhojqfï wdka;sl ksIamd†;h Y=kH
fõ'
11' ksujqï tall 20l ° idudkH úp,H ms˙jeh re' 15ls' uqΩ ms˙jeh re' 500ls' ksuejqu
tall 40 olajd jeä ls¯fï ° wdka;sl ms˙jeh re' 10ls' tall 40la ksmojk úg idudkH
úp,H ms˙jeh jkqfha"
^1& re' 10'00 ls'
^2& re' 12'50 ls'
^3& re' 15'00 ls'
^4& re' 17'50 ls'
^5& re' 20'00 ls'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 12 -
12' fláld,Sk ksIamdok ms˙jeh jl%j, iajrEmh ms<sn| j my; ° we;s m%ldY w;=frka ksjer†
m%ldYh f;darkak'
^1& idudkH uqΩ ms˙jeh jl%h yd idudkH úp,H ms˙jeh jl%h w;r isria ≥r u.ska
±lafjkafka uqΩ ia:djr ms˙jeh fõ'
^2& uqΩ ms˙jeh jl%fha nEjqu u.ska ±lafjkafka wdka;sl ms˙jehhs'
^3& uqΩ ms˙jeh jl%fha lsishï ,laIHhlg uQ, ,laIHfha isg w¢kq ,nk ir, fr®Ldjl
nEjqu u.ska wdka;sl ms˙jeh ±lafõ'
^4& uqΩ úp,H ms˙jeh jl%fha lsishï ,laIHhlg uq,fha isg w¢kq ,nk ir, fr®Ldjl
nEjqu u.ska idudkH ia:djr ms˙jeh oelafõ'
^5& ksujqu jeä lrk úg idudkH ia:djr ms˙jeh jl%h my<g nEjqï ù kej; by<g
nEjqï fõ'
13' mQr®K ;r.ld¯ wdh;khl flá ld,Sk iemhqï jl%h f,i ie,flkqfha"
^1& wdh;kfha uqΩ ms˙jeh jl%fha Ok nEjqu iys; fldgi fõ'
^2& wdh;kfha idudkH uqΩ ms˙jeh jl%fha Ok nEjqu iys; fldgi fõ'
^3& wdh;kfha idudkH úp,H ms˙jeh jl%fha Ok nEjqu iys; fldgi fõ'
^4& wdh;kfha idudkH úp,H ms˙jeh jl%fha wju ,laIHhg by<ska msysá wdka;sl
ms˙jeh jl%h fõ'
^5& wdka;sl ms˙jeh jl%fha iDK nEjqu iys; fldgi fõ'
14' idOl fjf<|fmd< yd NdKav fjf<|fmd< hk fol u mQr®K ;r.ld˙ ;;a;ajhl mj;sk
wjia:djl °" lsishï wdh;khl iu;=,s; fiajd kshqla;sh ;SrKh jkqfha"
^1& wdh;kfha uqΩ ksIamd†;h Wm˙u jk úg °h'
^2& wdh;kfha wdka;sl ksIamd†;h yd wdka;sl idOl ms˙jeh iudk jk úg °h'
^3& wdh;kfha wdka;sl whNdr ksIamd†;h yd wdka;sl idOl ms˙jeh tlsfklg iudk jk
úg °h'
^4& wdh;kfha uqΩ ksIamd†;h yd uqΩ ms˙jeh iudk jk úg °h'
^5& wdh;kfha uqΩ whNdr ksIamd†;h uqΩ idOl ms jehg iudk jk úg °h'
15' mQr®K ;r.ld¯ fjf<|fmd<l ±lsh yels ,laIKhla fkdjkafka my; i|yka tajd w;=frka
l=ula o@
^1& my<g nEjqï jQ fjf<|fmd< b,aÆï jl%hla mej;Su
^2& iEu wdh;khla u mQr®K kuH b,aÆï jl%hlg uqyqK md isàu
^3& iEu wdh;khl u wdka;sl whNdrh ñ,g iudkùu
^4& †.= ld,Sk j wdr®:ßl ,dN mej;Su
^5& wdh;kh ñ, .kqjl= ùu
16' my; i|yka m%ldY w;=frka cd;sl wd∞hu ksjer† j ±lafjkafka ljr m%ldYfhka o@
^1& n≥l=,sh › jegqma › Y=oaO fmd,sh › ,dNh › úfoaY Y=oaO idOl wd∞hu
^2& n≥l=,sh › jegqma › o< fmd,sh › ,dNh › úfoaY Y=oaO idOl wd∞hu
^3& n≥l=,sh › jegqma › Y=oaO fmd,sh › ,dNh › Y=oaO wmkhk
^4& n≥l=,sh › jegqma › Y=oaO fmd,sh › ,dNh › Y=oaO úfoaY jr®;k ixl%du
^5& n≥l=,sh › jegqma › Y=oaO fmd,sh › ,dNh › Y=oaO jl%n≥
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 13 -
17' ia:djr ñ, hgf;a .Kkh lrk ,o o< cd;sl ksIamd†;hg" fjf<| wkqmd;h u.ska we;s jQ
n,mEu .e<mQ úg ,efnkqfha"
^1& uQr®; cd;sl ksIamd†;hhs'
^2& uQr®; cd;sl wd∞huhs'
^3& fjf<|fmd< ñ, hgf;a o< cd;sl ksIamd†;hhs'
^4& Y=oaO wdfhdack w.hhs'
^5& jeh l< yels cd;sl wd∞huhs'
18' jeh l< yels o< cd;sl wd∞hu ,nd .ekSug o< foaYSh úhoug .e<msh hq;af;a"
^1& fjf<| .sKqfï fYaIhhs'
^2& fiajd .sKqfï fYaIhhs'
^3& wd∞hï .sKqfï fYaIhhs'
^4& jr®;k ixl%du .sKqfï fYaIhhs'
^5& jr®;k .sKqfï fYaIhhs'
19' cd;sl .sKqï ia:djr ñ,g yd jr®;k ñ,g .Kkh ls¯fuka ,nd .; yels jeo.;a m%fhdackhla
jkafka"
^1& ñ, uÜgfï fjkia ùï y∫kd .; yels ùuhs'
^2& wdr®:ßlhl iïm;a Wmfhdackh y∫kd .; yels ùuhs'
^3& o< foaYSh ksIamd†;fha wdxYsl ixhq;sh y∫kd .; yels ùuhs'
^4& wdr®:ßlfha úNj ksuejqï uÜgu ueksh yels ùuhs'
^5& idOl w;r wd∞hï jHdma;sh y∫kd .; yels ùuhs'
20' ir, wdr®:ßlhl wd∞hï uÜgu re' ñ,shk 2000 ° m˙fNdackh re' ñ,shk 1500ls' wd∞hu
re' ñ,shk 3000° m˙fNdackh re' ñ,shk 2000ls' fuu iïnkaOh fr®Çh hehs Wml,amkh
lrkafka kï" wd∞hu re' ñ,shk 4200 ° m˙fNdackh re' ñ,shk
^1& 2100 ls' ^2& 2520 ls' ^3& 2600 ls'
^4& 3020 ls' ^5& 3600 ls'
21' ir, wdr®:ßlhl iudydr b;=reï Ys%;fha nEjqu wvq ùu ksid we;s úh yels wdr®:ßl m%;súmdl
jkqfha"
^1& .=Klfha w.h jeä ùu yd iu;=,s; wd∞hu by< hduh'
^2& .=Klfha w.h wvq ùu yd iu;=,s; wd∞hu by< hduh'
^3& .=Klfha w.h wvq ùu yd iu;=,s; wd∞hu my< hduh'
^4& .=Klfha w.h jeä ùu yd iu;=,s; wd∞hu my< hduh'
^5& .=Klfha w.h jeä ùu yd iu;=,s; wd∞hu ia:djr j mej;Suh'
22' újD; wdr®:ßlhl
iu;=,s; wd∞hu ^Y) = re' ì,shk 4000
m˙fNdack úhou (C) = re' ì,shk 2700
n≥ wh ls¯ï (T) = re' ì,shk 500
wdkhk (M) = re' ì,shk 200
rcfha ñ, ° .ekSï (G) = re' ì,shk 500
wdfhdack úhoï = re' ì,shk 700 fõ kï
wmkhk (X) j, jákdlu
^1& re' ì,shk 100 ls' ^2& re' ì,shk 200 ls'
^3& re' ì,shk 300 ls' ^4& re' ì,shk 600 ls'
^5& re' ì,shk 800 ls'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 14 -
23' ir, wdr®:ßlhl wdka;sl m˙fNdack keñhdj 0'6ls' iajdëk wdfhdackh re' ì,shk 40lska
jeä l< fyd;a iu;=,s; wd∞hu m%idrKh jkafka"
^1& re' ì,shk 16 lsks' ^2& re' ì,shk 24 lsks'
^3& re' ì,shk 40 lsks' ^4& re' ì,shk 67 lsks'
^5& re' ì,shk 100 lsks'
24' ixjD; wdr®:ßlhl iajdëk n≥ iy rcfha ñ, ° .ekSï re' ì,shk 20 ne.ska jeä lrk ,°'
fï ksid iu;=,s; wd∞hu
^1& re' ì,shk 20lska wvq fõ' ^2& re' ì,shk 20lska jeä fõ'
^3& re' ì,shk 40lska jeä fõ' ^4& re' ì,shk 40lska wvq fõ'
^5& fjkia fkd fõ'
25' cd;sl .sKqïj,g w∞< my; ±lafjk m%ldY w;=frka idjoH m%ldYh jkafka
^1& Y = C + I + G h' ^2& Y = C + I + G + X - M h'
^3& Y + M = C + I + G + X h' ^4& Y - (C + G) = I + (X - M) h'
^5& Y + M = C + I + G h'
26' ñ, WoaOukh i|yd n,mdk iemhqï mdr®Yaùh idOlhla jkafka"
^1& m˙fNdackh jeäùuh' ^2& wdfhdackh jeäùuh'
^3& Y=oaO wmkhk jeäùuh' ^4& fhojqï ñ, jeäùuh'
^5& uqo,a iemhqu jeäùuh'
27' uqo,a b,aÆï jl%h my<g nEjqï jkafka
^1& .kqfokq fÉ;kdfjka uqo,a b,aÆï ls¯u ksidh'
^2& wdrlaIK fÉ;kdfjka uqo,a b,aÆï ls¯u ksidh'
^3& iufmalaIK fÉ;kdfjka uqo,a b,aÆï ls¯u ksidh'
^4& uqo,a b,aÆu idudkH ñ, uÜgfï iDK Ys%;hla ksidh'
^5& uqo,a b,aÆu" uqof,a ixirK m%fõ.h iuÛ wkqf,dau iïnkaO;djla mj;sk ksidh'
28' YS% ,xldfõ uQ,H iuia;hka ms<sn| my; i|yka f;dr;=re Tng imhd we;'
re' ì,shk
mokï uqo,a 300
jd◊c nexl= i;= jHjydr uqo,a 80
jd◊c nexl= i;=j uy nexl=fõ we;s ;ekam;= 30
jd◊c nexl= fj;e;s uyckhd i;= b,aÆï ;ekam;= 120
jd◊c nexl= fj;e;s uyckhd i;= b;=reï yd ld,Sk ;ekam;= 400
by; o;a; wkqj fuu wdr®:ßlfha mgq uqo,a iemhqu ^M1& iy mqΩ,a uqo,a iemhqu ^M2&
ms<sfj<ska
^1& M1 = 220, M2 = 620 fõ'
^2& M1 = 310, M2 = 710 fõ'
^3& M1 = 190, M2 = 590 fõ'
^4& M1 = 470, M2 = 870 fõ'
^5& M1 = 170, M2 = 570 fõ'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 15 -
29' fok ,o jr®Ihl ° tla;rd wdr®:ßlhl uqo,a iemhqu jeä ù ;snQ kuq;a o< cd;sl ksIamd†;fha
kdñl w.h;a" ñ, uÜgu;a hk fol u fkdfjkia j ;sì◊' fuu ;;a;ajh yg .ekSug kï
ta iu. u my; i|yka ≤ w;=frka ljrla is≥ jkakg we;ao@
^1& fmd,S wkqmd;slfha my< jeàula
^2& uqof,a ixirK m%fõ.fha my< hdula
^3& uqof,a ixirK m%fõ.fha by< hdula
^4& uQr®; o< cd;sl ksIamd†;fha wvqùula
^5& uqo,g we;s b,aÆfuys jeäùula
30' lsishï rgl jd◊c nexl= moaO;sfha taldnoaO fYaI m;%fha idrdxYhla my; ±lafõ'
j.lSï ^re' ñ,shk& j;alï ^re' ñ,shk&
;ekam;= 400 ixÑ; uqo,a 60
Kh 340
tl;=j 400 tl;=j 400
jHjia:dms; ixÑ; wkqmd;h 10]la fõ kï" nexl= moaO;shg wêixÑ; Khg °u u.ska wΩ;ska
m%idrKh l< yels Wm˙u ;ekam;= m%udKh jkqfha"
^1& re' ñ,shk 20 ls' ^2& re' ñ,shk 60 ls'
^3& re' ñ,shk 200 ls' ^4& re' ñ,shk 400 ls'
^5& re' ñ,shk 600 ls'
31' jd◊c nexl= fYaI m;%fha j;alï w;=frka øjYS,;dj wvq u j;alu jkqfha"
^1& w;e;s uqo,ah'
^2& uy nexl=fõ ;ekam;a l< uqo,ah'
^3& fjk;a nexl=j, ;ekam;a l< uqo,ah'
^4& ñ, ° .;a NdKavd.dr ne∫ïlrh'
^5& ñ, ° .;a NdKavd.dr ì,am;ah'
32' uy nexl=fõ wruqKla f,i uQ,H moaO;sfha ia:dhs;dj mj;ajd f.k hdu hkafkka uQ,sl
jYfhka woyia jkqfha"
^1& ñ, uÜgï ia:djr j ;nd .ekSuhs'
^2& uQr®; ksIamd†;h by< kexùuhs'
^3& úksuh wkqmd;slh ia:djr j mj;ajd .ekSuhs'
^4& Yla;su;a uQ,H wdh;k jHqyhla f.dvke.Suhs'
^5& uqo,a iemhqu md,kh ls¯uhs'
33' ilS%h újg fjf<|fmd< ls%hdudr®.hla jYfhka uy nexl=j úiska iq/l=ïm;a m%;sñ, ° .ekSu
ksid wfmalaIs; idr®j wdr®:ßl m%;súmdlhla jkqfha"
^1& fmd,S wkqmd;slh wvqùu yd wdfhdackh wvqùuh'
^2& fmd,S wkqmd;slh wvqùu yd wdfhdackh jeäùuh'
^3& fmd,S wkqmd;slh jeäùu yd wdfhdackh jeäùuh'
^4& fmd,S wkqmd;slh jeäùu yd wdfhdackh wvqùuh'
^5& fmd,S wkqmd;slh wvqùu yd wdfhdackh ia:djr j ;sîuh'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 16 -
34' fjf<|fmd< wiu;a ùug n,mdk m%Odk fya;=jla jkqfha"
^1& ñ, wia:dhS;djhhs'
^2& iajdr®:h mokï jQ idkqn, mej;Suhs'
^3& m˙udKdkql+, fkdms˙ueiqï mej;Suhs'
^4& ndysr m%;s,dN mej;Suhs'
^5& ,dN Wm˙u ls¯uhs'
35' fmd≥ NdKav m˙fNdackfha zwdka;sl ms˙jeh Y=kH fõZ hkafkka woyia jkafka"
^1& fmd≥ NdKav fkdñ,fha iemfhk neúka m˙fNdackhg ms˙jehla fkdork njhs'
^2& fmd≥ NdKav iemhSu i|yd rch ms˙jehla fkdork njhs'
^3& fmd≥ NdKav iemhSu i|yd fm!oa.,sl wxYh ms˙jehla fkdork njhs'
^4& fmd≥ NdKavhla iemhSfï ° wdjia:ßl ms˙jehla fkdork njhs'
^5& w;sfr®l md˙fNda.slhl= fjkqfjka wu;r ms˙jehla fkdork njhs'
36' úir®ck flgqïm; b†˙m;a ls¯u u.ska n,dfmdfrd;a;= jkafka"
^1& kshñ; wjia:dfõ whjeh b†˙m;a l< fkdyels jQ úg úhoï wkqu; lr .ekSuhs'
^2& whjefhka fjka l< uqo,a m%udKj;a fkd jQ úg kej; uqo,a wkqu; lr .ekSuhs'
^3& rcfha iuia; úhou wud;HdxY w;r fn∞ ye¯u ms<sn| mdr®,sfïka;= wkque;sh ,nd
.ekSuhs'
^4& l,a;shd úhoï ie,iqï l< fkdyels wdh;kj, úhoï wkqu; lr .ekSuhs'
^5& úfYaI jHdmD;s i|yd wkque;sh ,nd .ekSuhs'
37' my; ±lafjk úl,am rdcH uQ,H m%;sm;a;s w;=frka m%idrKd;aul m%;sm;a;shla ms<sìUq
flfrk ls%hdudr®.h f;darkak'
^1& fmd,S wkqmd;slh wvq ls¯u yd n≥ by< kexùu
^2& rdcH úhou wvq ls¯u yd n≥ by< kexùu
^3& rdcH úhou jeä ls¯u yd n≥ my; fy<Su
^4& rdcH úhou jeä ls¯u yd fmd,S wkqmd;slh my; fy<Su
^5& rdcH úhou wvq ls¯u yd fmd,S wkqmd;slh wvq ls u
38' iemhqï m%jr®Ok m%;sm;a;suh ls%hdudr®.hla jkafka"
^1& wdKavqfõ ñ, ° .ekSï wvq ls¯u h'
^2& fmd,S wkqmd;slh wvq ls¯u h'
^3& rdcH whjeh ysÛh mqΩ,a ls¯u h'
^4& jHjia:dms; ixÑ; wkqmd;h wvq ls¯u h'
^5& kshdukyrKh h'
39' my; ±lafjkafka iudk iïm;a tallhla Ndú; fldg fr† yd ;s˙Û= ksIamdokh ls¯fï °
A yd B rgj,g ,nd .; yels Wm˙u ksuejqï m%udK fõ'
A rg B rg
fr† ^tall& 10 8
;s˙Û= ^tall& 20 10
by; o;a;j,g wkqj ms˙jeh jdis ms<sn| jvd;a ksjer† ms<s;=r f;darkak'
^1& fr† ksIamdokfha ksrfmaCI jdish B rgg ysñ fõ'
^2& ;s˙Û= ksIamdokfha ksrfmaCI jdish B rgg ysñ fõ'
^3& fr† ksIamdokfha idfmaCI jdish A rgg ysñ fõ'
^4& ;s˙Û= ksIamdokfha idfmaCI jdish A rgg ysñ fõ'
^5& fr† ksIamdokfha idfmaCI jdish lsis≥ rglg ysñ fkdfõ'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 17 -
40' wdkhkh lrkq ,nk NdKavhl foaYSh fj<|fmd< ñ, re' 100ls' tu NdKavh foaYSh
jYfhka ksIamdokh lrk úg re'60$la jákd wdkhksl fhojqï Ndú; lrhs' wdkhk
NdKav u; 20]l ;Sre noaola whlrkq ,nkafka kï iM, wdrlaIK wkqmd;slh jkqfha"
^1& 20] ls' ^2& 40] ls'
^3& 50] ls' ^4& 60] ls'
^5& 120]ls'
41' hï fok ,o jr®Ihl ° lsishï rgl fjf<| wkqmd;h 80la úh' mokï jr®Ihg idfmalaI j
w∞< jr®Ih ;=< wdkhk ñ, or®Ylh 150]lska jeä ù ;sì◊ kï" tu jifr® wmkhk ñ,
or®Ylh
^1& 120la úh' ^2& 187la úh'
^3& 200la úh' ^4& 250la úh'
^5& 400la úh'
42' YS% ,xldfõ f.jqï fYaI f,aLkfha úfoaY iDcq wdfhdack igyka lrkq ,nkafka"
^1& fiajd .sKqu ;=<h' ^2& uQ,H .sKqu ;=<h'
^3& m%d.aOk .sKqu ;=<h' ^4& m%d.aOk ixl%du .sKqu ;=<h'
^5& jr®;k .sKqu ;=<h'
43' tla;rd wdr®:ßlhl úfoaY úksuh wkqmd;slh laIhùfuka wk;=re j fjf<| .sKqfï
jdisodhl ;;a;ajhla we;s úh' fuu m%;sM,h yg .ekSu i|yd fhda.H miqìula ksr®udKh
jkqfha my; i|yka ljr ;;a;ajhla hgf;a ° o@
wmkhk i|yd úfoaY wdkhk i|yd foaYSh
b,aÆfï ñ, kuH;dj b,aÆfï ñ, kuH;dj
^1& 0'2 0'5
^2& 0'5 0'2
^3& 0'6 0'2
^4& 0'1 0'1
^5& 0'6 0'8
44' nyq wdxYsl ;dlaI◊l yd wdr®:ßl iyfhda.S;dj Wfoid jk fnx.d, fndlal wdYs%;
mqfrda.dókaf.a ixúOdkfha ^BIMSTEC& idud‚l rgj,a ksjer† j ±lafjkafka ljr
m%ldYfhka o@
^1& nyud ¥m;a" bka≥ksishdj" uev.ialrh" YS% ,xldj" ;dhsjdkh
^2& nx.a,dfoaYh" bka†hdj" ud,†jhsk" YS% ,xldj" ;dhsjdkh
^3& nx.a,dfoaYh" bka†hdj" ud,†jhsk" YS% ,xldj" ;dhs,ka;h
^4& nx.a,dfoaYh" bka†hdj" ñhkaudrh" YS% ,xldj" ;dhs,ka;h
^5& nx.a,dfoaYh" bka†hdj" ñhkaudrh" YS% ,xldj" ;dhsjdkh
45' A, B, C, D iy E w;=frka lsishï rgl úfoaY j;alï by< hdug ;=vq †h yels lreKq we;=<;a
ms<s;=r f;darkak'
A wmkhk wd∞hu by< hdu
B ixl%du ,eîï by< hdu
C wdkhk úhoï by< hdu
D o< foaYSh ksIamd†;h by< hdu
^1& A iy B ^2& B iy C
^3& C iy D ^4& D iy B ^5& D iy A
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 18 -
46' rgl M,∞hs;dj by< kexùu i|yd my; i|yka ≤ w;=frka ljrla jvd;a fhda.Hfõ o@
^1& kj iajdNdúl iïm;a .fõIKh
^2& jegqma wkqmd; my, ±óu
^3& ck.yk jr®Ok fõ.h by< hdu
^4& ck.yk jr®Ok fõ.h my< hdu
^5& kj ;dlaIKh jHdma; ls¯u
47' udkj ixjr®Ok or®Ylhg w∞< j my; ° we;s m%ldY w;=frka idjoH m%ldYh f;darkak'
^1& 2006 jifr® by< u udkj ixjr®Okh ,nd ;snQ rg whsia,ka;h úh'
^2& 2006 jifr® ° YS% ,xldfõ udkj ixjr®Ok or®Ylh 0'742 úh'
^3& 2006 jifr® ° my< u udkj ixjr®Okh <Ûd lr.;a rg ishrd,sfhdka h'
^4& by< udkj ixjr®Okhla ,enQ rgj,a f,i jr®. lrkqfha udkj ixjr®Ok or®Ylh
0'79g jeä rgj,ah'
^5& udkj ixjr®Ok or®Ylh ieliSfï ° <ore urK wkqmd;h m%Odk ixrplhla f,i
we;=<;a flfr®'
48' YS% ,xldfõ o˙ø;dj ms<sn| my; ° we;s m%ldY w;=frka Tng tlÛ úh yels m%ldYh
f;darkak'
^1& YS% ,xldfõ o˙ø;dj ñkqï ls¯fï ks, or®Ylh jkqfha cd;sl o˙ø;d buhs'
^2& YS% ,xldfõ ks, ø˙ø;d bu ilia ls¯fï ° wdydr wjYH;d imqrd .ekSug we;s
yelshdj muKla ie,ls,a,g .kS'
^3& 2006$2007 jirj, ° YS% ,xldfõ by< u o˙ø;dj mej;s †ia;s%lalh n≥,a, fõ'
^4& 2006 jifr® YS% ,xldfõ udkj o˙ø;d or®Ylh 14'9ls'
^5& YS% ,xldfõ kd.˙l" .%dóh yd j;= hk wxY wkqj n,k úg by< u o˙ø;dj mj;skafka
j;= wxYh ;=<h'
49' ;sridr ixjr®Okfha me;slv ;=k ksjer† j ±lafjk ms<s;=r f;darkak'
^1& wdr®:ßl ixjr®Okh" iudc ixjr®Okh yd foaYmd,k ia:djr;ajh
^2& wdr®:ßl ixjr®Okh" iudc ixjr®Okh yd m˙ir ixrlaIKh
^3& wdr®:ßl ixjr®Okh" iudc ixjr®Okh yd wdr®:ßl ksoyi
^4& wdr®:ßl ixjr®Okh" wdr®:ßl ksoyi yd m˙ir ixrlaIKh
^5& wdr®:ßl ixjr®Okh" iudc ixjr®Okh yd hy md,kh
50' 2008 jifr® YS% ,xldfõ o< foaYSh ksIamd†;h iy fiajd kshqla;sh ;=< lDIs wxYfha ∞hl;ajh
jkqfha"
o< foaYSh ksIamd†;h ^]& fiajd kshqla;sh ^]&
^1& 12'1 32'7
^2& 12'1 28'7
^3& 16'6 26'3
^4& 18'6 45'9
^5& 23'3 32'7
* *
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 19 -
^21& wdr®:ßl úoHdj
˚˚ m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú tla fldgilska wju jYfhka m%Yak fol ne.ska f;dardf.k m%Yak mylg ^05& ms<s;=re imhkak'
˚ fldgi
1' ^⁄& wdr®:sl moaO;shl flakaøSh .egÆj l=ulao@ meye†,s lrkak' ^,l=Kq 04&
^⁄⁄& my; ±lafjk ;;a;ajhka ksIamdok yelshd udhsï jl% u.ska fmkajkak'
^w& jefvk wdjia:ßl ms˙jeh
^wd& wdr®:sl miqneiSu
^b& wdr®:sl jDoaêh
^B& idOl M,odhs;dj ySkùu ^,l=Kq 04&
^⁄⁄⁄& §ksIamdok .egÆj yd fnodye¯fï .egÆj iEu wdr®:slhlg u fmd≥ .egÆ fõ'¶ fuu m%ldYfhka
l=ula woyia fõo@ ^,l=Kq 04&
^⁄¤& ^w& wdr®:sl moaO;s jr®. ls¯fï ksr®Kdhl olajñka tu ksr®Kdhl hgf;a úl,am wdr®:sl moaO;s
y∫kd.kakd wdldrh meye†,s lrkak' ^,l=Kq 04&
^wd& §fjf<|fmd< wdr®:ßlhla iEu úg u iudc Y=N idOkh i|yd l%shd;aul fõ'¶ fuu m%ldYh
úuikak' ^,l=Kq 04&
2' ^⁄& ^w& zb,aÆï kS;shZ hkafkka l=ula woyia fõo@ ^,l=Kq 02&
^wd& zb,aÆï kS;shZ mokï jkafka ljr fya;= u;o@ ^,l=Kq 02&
^⁄⁄& my; ±lafjk m%ldY u.ska woyia flfrkqfha ljr NdKAv jr®. o@
^w& X NdKavfha ñ, b,aÆï kuH;dj Ok w.hla .kS'
^wd& Y NdKavfhA wd∞hï b,aÆï kuH;dj -0'8 ls'
^b& A iy B NdKav fol w;r yria b,aÆï kuH;dj 1'2 ls' ^,l=Kq 03&
^⁄⁄⁄& iemhqï jl%h jug ú;ekaùug n,mdk idOl ljfr®o@ ^,l=Kq 04&
^⁄¤& uQ, ,laIHfhka wdrïN jk ir, fr®Çh iemhqï jl%hl iEu ,laIHhl u kuH;dj talSh jk nj
Tmamq lrkak' ^,l=Kq 05&
¤& my; j.=fõ ysia;eka iïmQr®K ls¯ug .e<fmk jpk i|yka lrkak'
ñ, b,aÆï kuH;dj ñ, fjkiaùu md˙fNda.sl meyeou
^w& - 0'2 jeäfõ' ''''''''''''''''''''''''
^wd& - 1'3 '''''''''''''''''''''''' wvqfõ'
^b& - 0'1 '''''''''''''''''''''''' wvqfõ'
^B& - 1'0 jeäfõ' '''''''''''''''''''''''' ^,l=Kq 04&
3' ;r.ld¯ fjf<|fmd<l wf<ú jk tla;rd NdKavhla i|yd b,aÆï yd iemhqï iólrK my;
±lafõ'
Qd = 600 - 10P Qs = 10P
fuu NdKavfha wf,ú jákdlu u; 50]l noaola .ekqïlrejkaf.ka wh lrk ,°' my;
i|yka oE .Kkh lr fmkajkak'
^⁄& noaog fmr iu;=,s; ñ, yd iu;=,s; m%udKh ^,l=Kq 02&
^⁄⁄& noaog miq iu;=,s; ñ, yd iu;=,s; m%udKh ^,l=Kq 04&
^⁄⁄⁄& noaog fmr md˙fNda.sl w;s˙la;h ^,l=Kq 02&
^⁄¤& noaog fmr ksIamdol w;s˙la;h ^,l=Kq 02&
^¤& noaog miq md˙fNda.sl w;s˙la;h ^,l=Kq 02&
^¤⁄& noaog miq ksIamdol w;s˙la;h ^,l=Kq 02&
^¤⁄⁄& noao u.ska rchg ,efnk whNdrh ^,l=Kq 02&
^¤⁄⁄⁄& noao ksid iudchg wysñ jQ Y=N idOkh ^,l=Kq 02&
^⁄‹& md˙fNda.slhd ork uqΩ n≥ nr yd ksIamdolhd ork uqΩ n≥ nr ^,l=Kq 02&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 20 -
4' ^⁄& tla;rd wdr®:ßlhl cd;sl .sKqïj,g iïnkaO o;a; fm<la my; ±lafõ' ^ishÆ u ixLHd
jr®;k ñ, hgf;a remsh,a ñ,shkj,sks'&
fm!oa.,sl m˙fNdackh 250
úfoaY j;alï 70
wmkhk 10
rcfha ñ,° .ekSï 80
Y=oaO jl%n≥ 30
Y=oaO wmkhk -20
jegqma yd fõ;k 270
úfoaY Y=oaO idOl wd∞hu -10
iud.ïj, ,dN u; n≥ 20
fm!oa.,sl b;=reï 150
fm!oa.,sl wd∞hï n≥ 20
l=gqïn fj; fkdf.jQ idOl wd∞hï 10
lDIsldr®ñl ksIamd†;h 110
rch l=gqïn fj; f.jQ ixl%du 30
r|jd.;a ,dN 10
fldgialrejkag f.jQ ,dN 20
m%d.aOk laIhùï 40
by; o;a; wdY%fhka my; i|yka ≤ .Kkh lrkak'
^w& jeh l< yels fm!oa.,sl wd∞hu
^wd& fm!oa.,sl wd∞hu
^we& Y=oaO cd;sl ksIamd†;h
^wE& o< cd;sl ksIamd†;h
^b& o< foaYSh ksIamd†;h
^B& o< foaYSh úhou
^t& o< wdfhdackh
^ta& uqΩ iïm;a m%udKh yd tys Wmfhdackh
^tla fldgilg ,l=Kq 02 ne.ska&
^⁄⁄& cd;sl .sKqï o;a;j, úYajdikSh;ajh iSud lrk idOl ljfr®o@ ^,l=Kq 04&
5' ^⁄& my; i|yka is≥ùï iudydr b,aÆfï ljr ixrplhkag wh;a fõo@
^w& rdcH fiajlhska yg f.jkq ,nk jegqma jeä ls¯u
^wd& l=gqïn úiska l,amj;sk .Dy NdKav ñ, ° .ekSug ork úhoï jeä ls¯u
^b& úfoaY wdfhdaclhska furg ixpdrl fydag,a wdrïN ls¯u
^B& YS% ,xldfõ weÛΩï lïy,a ysñhka ;u wdfhdack YS% ,xldfjka bj;a fldg ueo
fmr†. rgj,g f.k hdu
^W& L◊c f;,a i|yd wdkhk úhoï wvq ls¯u ^,l=Kq 05&
^⁄⁄& rdcH wxYh iys; ixjD; wdr®:ßlhl f;dard .;a iudydr úp,H lSmhla my; ±lafõ'
S = -100 + 0.2Yd ^b;=reï&
I = 150 ^wdfhdack&
G = 110 ^wdKavqfõ ñ,° .ekSï&
T = 30 + 0.25Y ^n≥&
Tr = 80 ^ixl%du&
^w& fuu wdr®:ßlfha m˙fNdack úhou yd b;=reï" wd∞hfï ^Y& Ys%; f,i b†˙m;a
lrkak' ^,l=Kq 04&
^wd& iu;=,s; wd∞hu .Kkh lrkak' ^,l=Kq 04&
^b& iuia; úhou" iuia; ldka≥ùï yd iuia; ú°ï tl u m%ia;drhl fmkajd iu;=,s;
wd∞hu ksr®Kh lrkak' ^,l=Kq 05&
^B& mQr®K fiajd kshqla;s wd∞hï uÜgu ñ,shk 1200la fõ kï" th ,nd .ekSug
wdKavqfõ ñ, ° .ekSï (G) fldmuK m%udKhlska by< kexúh hq;= o@ ^,l=Kq 02&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 21 -
˚˚ fldgi
6' ^⁄& wdr®:ßl lghq;=j,g wdKavqfõ ue†y;a ùu idOdr”lrKh ls¯ug b†˙m;a l< yels ;r®l
ljfr® o@ ^,l=Kq 04&
^⁄⁄& my; i|yka ixl,am meye†,s lrkak'
^w& fmd≥ NdKav
^wd& fmd≥ iïm;a
^b& wr®O fmd≥ NdKav ^,l=Kq 06&
^⁄⁄⁄& rdcH uQ,H m%;sm;a;sh hkqfjka l=ula woyia fõ o@ ^,l=Kq 02&
^⁄¤& hym;a n≥ l%uhla ;=< mej;sh hq;= .=Kdx. ljfr®o@ ^,l=Kq 04&
^¤& uE; ld,h ;=< Y%S ,xldfõ rdcH whjeh ysÛh uq,Hkh ls¯u i|yd fhd∞ .;a uQ,dY%
olajñka tajdfha wdr®:ßl m%;súmdl úuikak' ^,l=Kq 04&
7' ^⁄& uqof,a ldr®hhka ljfr®o@ ^,l=Kq 02&
^⁄⁄& uqo,a i|yd we;s b,aÆï jl%h jfï isg ol=Kg yd my<g nEjqï jkafka ljr fya;= ksid±hs
ú.%y lrkak' ^,l=Kq 04&
^⁄⁄⁄& rgl uqo,a iemhqu m%idrKh i|yd n,mdk idOl ljfr®o@ ^,l=Kq 04&
^⁄¤& jd◊c nexl= moaO;shla ;=< lghq;= lrk tla jd◊c nexl=jl fYaI m;%h my; ±lafõ'
fYaI m;%h
j.lSï ^remsh,a ì,shk& j;alï ^remsh,a ì,shk&
;ekam;= 500 uqo,a ixÑ;h 70
NdKavd.dr ì,am;a 130
Kh yd w;a;sldrï 300
tl;=j 500 tl;=j 500
uy nexl=j úiska kshu l< jHjia:dms; ixÑ; wjYH;dj 10]ls'
^w& by; nexl=jg wΩ;ska Kh °ug yelshdjla ;sfí o@ tfia kï wΩ;ska iemhsh yels
Kh m%udKh fldmuK o@ ^,l=Kq 02&
^wd& nexl=j úiska ;u wêixÑ; Khg ≥ka ú.i" nexl=fõ fYaI m;%h ljr
iajrEmhla .kS o@ ^,l=Kq 02&
^b& fuu nexl=fjka ,nd.;a uqΩ Kh m%udKh u fplam;a u.ska wka nexl=j, ;ekam;a
ls¯fuka miqj .e<mqï l< fYaI m;%h fmkajkak' ^,l=Kq 02&
^B& uy nexl=j úiska nexl= moaO;sh fj; NdKavd.dr ì,am;a wf,ú l< úg we;s úh
yels idr®j wdr®:ßl m%;súmdl ljfr®±hs meye†,s lrkak' ^,l=Kq 04&
8' ^⁄& ksrfmalaI ñ," idfmalaI ñ, iy fmd≥ ñ, uÜgu hk ixl,am w;r fjki meye†,s
lrkak' ^,l=Kq 03&
^⁄⁄& „jk úhou uekSu i|yd f;d. ñ, or®Ylhg jvd fld<U md˙fNda.sl ^kj& ñ, or®Ylh
fhda.H jk nj ikd: ls¯ug b†˙m;a l< yels idOl ljfr®o@ ^,l=Kq 03&
^⁄⁄⁄& my; i|yka ixl,am w;r fjki olajkak'
^w& u;=msg WoaOukh yd uQ,sl WoaOukh
^wd& uQr®; fmd,S wkqmd;slh iy uQr®; jegqm ^,l=Kq 04&
^⁄¤& b,aÆï mdr®Yaùh WoaOukhlg ;=vq fok idOl iy iemhqï mdr®Yaùh WoaOukhlg ;=vq fok
idOl ljfr®o@ ^,l=Kq 06&
^¤& my; i|yka mdr®Yajhka fj; WoaOukh n,mdkafka flfia o@
^w& wdfhdaclfhda
^wd& ia:djr jegqma ,nkafkda
^b& ia:djr ;ekam;= ysñfhda
^B& uqo,a Khg fokafkda ^,l=Kq 04&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 22 -
9' ^w& cd;Hka;r fjf<∞ug mokï jk ksrfmalaI jdis yd idfmalaI jdis w;r fjki meye†,s
lrkak' ^,l=Kq 04&
^wd& YS% ,xldj yd bka†hdj hk forg u f;a iy weÛÆï ksIamdokh lrk nj;a" forfÜ iïm;a
tallhl ksIamdok yelshdj my; i|yka m˙† jk nj;a i,lkak'
rg f;a ^tall& weÛÆï ^tall&
YS% ,xldj 10 8
bka†hdj 5 4
by; i|yka f;dr;=re wkqj forg w;r fjf<πula is≥ úh yelso@ ms<s;=re meye†,s
lrkak' ^,l=Kq 03&
^b& wdkhk i|yd ;Sren≥ mekùul wdr®:ßl m%;súmdl rEm igykla weiq˙ka meye†,s lrkak'
^,l=Kq 04&
^B& úfoaY fjf<| wkqmd;h jdis∞hl ùula hkqfjka l=ula woyia fõo@ tjekakl
wdr®:ßl m%;súmdl ljfr®o@ ^,l=Kq 04&
^W& miq.sh oYl foll muK ld,h ;=< YS% ,xldfõ wmkhk yd wdkhk jHqyfha is≥ ù we;s
fjkialï meye†,s lrkak' ^,l=Kq 05&
10' ^w& zwdr®:ßl jDoaêhZ hkafkka ljrla woyia fõo@ ^,l=Kq 02&
^wd& zwdr®:sl jDoaêhZ ;SrKh lrkq ,nk idOl ljfr®o@ ^,l=Kq 04&
^b& §ixjr®Ok l%shdj,sh ;=< wdr®:sl jDoaêhg jvd jeä hula wfmalaId flfr®'¶ fï m%ldYh
meye†,s lrkak' ^,l=Kq 05&
^B& udkj ixjr®Ok or®Ylh ms<sfh< ls¯fï ° Ndú; flfrk m%Odk ksr®Kdhl ;=k kï
lrkak' ^,l=Kq 03&
^W& §.; jQ oYl ;=kl muK ld,h ie,ls,a,g .;a úg" Y%S ,xld wdr®:ßlfha ksIamdok
jHqyfha meye†,s fjkialï ygf.k we;s nj y∫kd.; yelsh¶' w∞< o;a; b†˙m;a lrñka
fï m%ldYh meye†,s lrkak' ^,l=Kq 06&
* * *
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 23 -
^22& N+f.da, úoHdj
m%Yak m;% jHQyh
˚ m;%h - ld,h meh 02hs'
fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h' uqΩ ,l=Kq 100ls'
˚ fldgi - jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 30ls' fuhg fN!;sl N+f.da,
úoHdfjka m%Yak 10la o" udkqI N+f.da, úoHdfjka m%Yak 10la o"
m%dfhda.sl N+f.da, úoHdfjka m%Yak 10laa o" we;=<;a lr we;' m%Yak
ish,a,g u ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 02 ne.ska
,l=Kq 60ls'
˚˚ fldgi - jHQy.; rpkd jr®.fha m%Yak 3ls' fuys wvx.= jkafka m%dfhda.sl
N+f.da, úoHdjg w∞< m%Yak muKs' m<uqjk m%Yakh we;=Ωj
m%Yak 2lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 20 ne.ska
uqΩ ,l=Kq 40ls'
˚˚ m;%h - ld,h meh 03hs'
fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h' uqΩ ,l=Kq 100ls'
˚ fldgi - fN!;sl N+f.da, úoHdj - jHQy.; rpkd jr®.fha m%Yak 4ls'
˚˚ fldgi - udkqI N+f.da, úoHdj - jHQy.; rpkd jr®.fha m%Yak 4ls'
tla fldgilska wju jYfhka m%Yak 2 ne.ska f;dardf.k m%Yak
5lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 20 ne.ska
uqΩ ,l=Kq 100ls'
wjidk ,l=K .Kkh ls¯u ( ˚ m;%h 100
˚˚ m;%h 100
wjidk ,l=K
˚ m;%h
˚ fldgi
ie,lsh hq;=hs (
Ú fuu m%Yak m;%h fldgia follska iukaú; h' ˚ fldgi nyqjrK m%Yak 30lska hqla; jk w;r"
fuu m;%fha u ms<s;=re iemhsh hq;= h'
Ú ˚˚ fldgig ms<s;=re iemhSug W;a;r ,shk lv∞is imhkq ,efí'
Ú ˚ iy ˚˚ fldgiaj,g ms<s;=re imhd wjidkfha ˚ yd ˚˚ fldgia ms<sfj<sska wuqKd ms<s;=re m;%h
ndr†h hq;= h'
1. mD:ßú yrh >k;ajfhka jeä jkafka
^1& th lsf,da ógr® 5000la ;rï .eUq˙ka msysgd we;s neúks'
^2& mD:ßú yrfha iajNdjh øj jYfhka mj;sk neúks'
^3& yrfha ixhq;sh ksl,a yd hlvj,ska iukaú; jk neúks'
^4& mD:ßú yrhg ,Ûd jk úg WIaK;ajh wêl jk neúks'
^5& mD:ßú yrfhys ixhq;sh is,slka iy ue.akSishïj,skaa iukaú; jk neúks' ^'''''''''''''&
200 ÷ 2 = 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 24 -
2 mdIdKj, ridhksl „r®Khg wh;a l%shdj,s ;=kla jkafka
^1& OdkHlrKh" l=Üá LKavkh iy ldnkSlrKhhs'
^2& TlaislrKh" jHia;rKh iy ldnkSlrKhhs'
^3& TlaislrKh" ic,lrKh iy ldnkSlrKhhs'
^4& m%idrKh" ixfldapkh iy ødjKhhs'
^5& OdkHlrKh" ldnkSlrKh iy m%idrKhhs' ^'''''''''''''&
3 .=re;ajhg m%;sfrdaOlj mdxY+ wxY+ w;r /£ mj;sk c,h y∫kajkafka
^1& N+ ;, c,h f,i h' ^2& ix;Dma; c,h f,i h'
^3& ,jK c,h f,i h' ^4& lGßk c,h f,i h'
^5& flaYdlr®IK c,h f,i h' ^'''''''''''''&
4. lsishï WIaK;ajhla hgf;a jdhq tallhla ordf.k we;s c, jdIam m%udKh" tu
WIaK;ajh hgf;a u" tu jdhq tallhg ord.; yels c,jdIam m%udKfha m%;sY;hla
jYfhka ±laùu
^1& ksrfmaÈ wdr®ø;djhs' ^2& idfmaÈ wdr®ø;djhs'
^3& jdhqf.da,Sh wdr®ø;djhs' ^4& iD;=uh wdr®ø;djhs'
^5& idudkH wdr®ø;djhs' ^'''''''''''''&
5. m%Odk ld,.=◊l wx. i|yka ms<s;=r l=ula o@
^1& WIaK;ajh" mSvkh" iq<x iy jr®IKhhs'
^2& iq<x" mSvkh" wdr®ø;dj iy jr®IKhhs'
^3& WIaK;ajh" iq<s iq<x" mSvkh iy wdr®ø;djhs'
^4& wdr®ø;dj" jr®IKh" wjmd; iy mSvkhhs'
^5& jr®IKh" iq<x" mSvk ;Sre iy WIaK;ajhhs' ^'''''''''''''&
6. c,h k.akSlrK ldrlhla f,i l%shd;aul jk m%foaY ±lafjk jvd;a u ksjer† ms<s;=r
jkafka
^1& ldka;dr m%foaY h'
^2& WKqiqï f;;a foaY.=Khla mj;sk m%foaY h'
^3& .a,eishr® m%foaY h'
^4& yqKq.,a m%foaY h'
^5& mD:ßúfha ishÆ u m%foaY h' ^'''''''''''''&
7 c,fha .=Kd;aul nj uekSug jvd;a fhda.H ksr®Kdhl jkafka
^1& jr®Kh" rih iy .kaOhhs'
^2& jr®Kh" iajNdjh iy rihhs'
^3& jr®Kh" m˙udj iy >k;ajhhs'
^4& >k;ajh" WIaK;ajh iy .kaOhhs'
^5& rih" WIaK;ajh iy m˙udjhs' ^'''''''''''''&
8. u;= i|yka úia;rh w∞< jkafka flmkaf.a foaY.=K jr®.SlrKfha ljr Wm fn°ulg
o@ §WIaK;ajh 29C0 isg 35C0 w;r fõ' jr®Idm;kh 250mm g wvq h' wêl jdIamSlrKhla
we;' l,d;=rlska fláld,Sk Odrdksmd; jeis ,efí'¶
^1& A m jr®.h ^2& A f jr®.h
^3& A w jr®.h ^4& BW jr®.h
^5& BS jr®.h ^'''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 25 -
9. Y%S ,xldfõ jk rÈs;hla yd jk„ù rlaIs;hla i|yka ms<s;=r jkafka
^1& isxyrdch iy hd, h'
^2& isxyrdch iy jia.uqj h'
^3& hd, iy ú,am;a;= h'
^4& ú,am;a;= iy l=uk h'
^5& l=uk iy hd, h' ^'''''''''''''&
10. kq≥re wkd.;fha ° f,dalfha id.r c, uÜgu by< hdug fya;= jkafka
^1& iuqø Ldokhhs'
^2& Woïj, n,mEuhs'
^3& id.˙l m;af,a huy,a msms¯uhs'
^4& f.da,Sh WIaK;ajh jeäùuhs'
^5& iqkdñ n,mEuhs' ^'''''''''''''&
11. m%cd úoHd ixl%dka;sfha ;=kajeks wjia:dj ye¢kafjk jvd;a ksjer† m%ldYh jkafka
^1& by< Wm;a yd by< urK YS>%;djla mej;Su
^2& by< Wm;a yd my< urK YS>%;djla mej;Su
^3& my< Wm;a YS>%;djlaa yd my< urK YS>%;djla mej;Su
^4& my< Wm;a YS>%;djla iy by< uÜgfï urK YS>%;djlaa mej;Su
^5& my< nisk Wm;a YS>%;djla mej;Su ^'''''''''''''&
12. lDIsldr®ñl ksIamdokh jr®Okh ls¯ug w∞< jk Wmdh udr®.hla jkafka
^1& iïm%∞hdkql+, îc jr®. fhd∞ .ekSu
^2& f.dú ìï m%udKh iy M,odhs;dj jeä ls¯u
^3& kj f.dúìï we;s ls u
^4& jd˙ udr®. l%u Ndú; ls¯u
^5& wdkhk l< ;dÈKh Ndú; ls u ^'''''''''''''&
13. l%s'j' 2025 jkúg" f,dalfha m%Odk;u ±jeka; k.r my úh yelafla
^1& fhdfldfydud" fld,algd" †,a,sh" veld" clr®;d
^2& fgdalsfhda" me˙ia" uqïndhs" veld" lskaIdid
^3& veld" TkafÜ˙fhda" †,a,sh" uqïndhs" fulaisflda isá
^4& fgdalsfhda" uqïndhs" †,a,sh" veld" id´mdjqf,da
^5& Iexyhs" isâks" uqïndhs" †,a,sh" lrÉÑ ^'''''''''''''&
14. mkak," iS;djl" ó˙.u" nq;a;, iy ngw; hk ldr®ñl ckmo msysá †ia;s%lal
wkqms<sfj<ska oelafjk ksjer† ms<s;=r jkafka
^1& l=reKE.," fudKrd.," .ïmy" yïnkaf;dg" fld<U
^2& l=reKE.," fld<U" .ïmy" fudKrd.," yïnkaf;dg
^3& l=reKE.," .ïmy" fld<U" fudKrd.," yïnkaf;dg
^4& .ïmy" fld<U" fudKrd.," l=reKE.," yïnkaf;dg
^5& .ïmy" fld<U" yïnkaf;dg" fudKrd.," l=reKE., ^'''''''''''''&
15. lDIsldr®ñl cdk ;dlaIKh hkqfjka woyia lrkafka
^1& Ydlj, cdk wkqj ridhksl fmdfydr fh°uhs'
^2& ridhkd.drhla ;=< Ydlj, mgl frdamKh ls¯uhs'
^3& tla Ydlhl wxl=r f.k fjk;a Ydlhlg noaO ls¯uhs'
^4& cdk ixlSr®K;dj Wm˙u ls¯uhs'
^5& cdk fjkia lr wfmalaIs; ,laIK lD;%su f,i we;s ls¯uhs' ^'''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 26 -
16. fvd,uhsÜ" fµdiafµaÜ" b,aukhsÜ" ms.ka ueá iy ñksrka hk Lksc iïm;a Y%S ,xldfõ
msysgd we;s ia:dk wkqms<sfj<ska ±lafjk ms<s;=r jkafka
^1& †.k" tmamdj," mq,auqfâ" óáhdf.dv" lyg.y
^2& tmamdj," †.k" mq,auqfâ" lyg.y" óáhdf.dv
^3& †.k" tmamdj," mq,auqfâ" mksfrkaodj" lyg.y
^4& Wiaixf.dv" tmamdj," mksfrkaodj" óáhdf.dv" lyg.y
^5& weô,smsáh" tmamdj," mq,auqfâ" lyg.y" óáhdf.dv ^'''''''''''''&
17. is,slka je,s (Silicon Valley)" is,slka .af,ka (Silicon Glen)" ikarhsia iaá%ma (Sunrise Strip)" is,slka ma,efgda (Silicon Plateau) hk wê;dlaI◊l ldr®ñl l,dmj, msysàu ksjer† j
±lafjk ms<s;=r jkafka
^1& le,sfµdakshdj" iafldÜ,ka;h" tx.,ka;h" nex.f,darh
^2& iafldÜ,ka;h" le,sfµdakshdj" nex.f,darh" l,algdj
^3& le,sfµdakshdj" ñÑ.ka" nex.f,darh" l,algdj
^4& le,sfµdakshdj" fldafí" tx.,ka;h" iafldÜ,ka;h
^5& le,sfµdakshdj" l,algdj" isx.mamQrej" iafldÜ,ka;h ^'''''''''''''&
18. kd.˙l ckdjdihla y∫kd .ekSug fhd∞.kq ,nk m%Odk;u ksr®Kdhl ;=k jkafka
^1& Y%ñlhska úYd, ixLHdjla jdih ls¯u" ie,iqï lrk ,o udr®. moaO;shla
mej;Su" ;Ügq f.dvke.s,s úYd, ixLHdjla talrdYs ùu
^2& fjf<o ixlSr®K f.dvk.d ;sîu" rcfha wdh;k talrdYS ùu" b†l< ìï msysgd
;sîu
^3& me,am;a yd uqvqlal= msysgd ;sîu" c,k, fiajd iemhSu" fi!LH yd wOHdmk
myiqlï mej;Su
^4& ldr®h rdYshla ixflakaøKh ùu" fiajd kshqla;slhkaf.ka nyq;rh m%d:ñl
fkdjk /lshd j, ksr; ùu" ckdjdifha jeä fldgil b†l< ìï mej;Su
^5& m˙jyk cd,hla mej;Su" ;Ügq f.dvke.s,s rdYshla ;kd ;sîu" ≥rl:k fiajd"
c,k, yd u, kd,sld moaO;s jeks myiqlï ;sîu ^'''''''''''''&
19. §y˙; úma,jh¶ iïnkaOfhka jvd;a ksjer† m%ldYh jkafka l=ula o@
^1& †hqKq l< îc jr®." ftkaøSh fmdfydr yd m<sfndaO kdYl fh°u
^2& ftkaøSh fmdfydr" foaYSh îc jr®. yd m<sfndaO kdYl fhoSu
^3& †hqKq l< îc jr®." ridhksl fmdfydr yd ridhksl j,a kdYl Ndú;h
^4& hdka;S%lrKh" ftkaøSh fmdfydr yd lDñkdYl fh°u
^5& mqyqKq Y%uh" m%d.aOkh yd foaYSh îc fh°u ^'''''''''''''&
20. §ck ixLHd msróvh¶ ienE msróvdldr yevhla .kafka
^1& <ud ck ixLHdj wvqfjka o" ;reK ck ixLHdj jeäfhka o" úhm;a ck ixLHdj
wvqfjka o isák úg h'
^2& <ud ck ixLHdj jeäfhka o" ;reK ck ixLHdj wvqfjka o" úhm;a ck ixLHdj
jeäfhka o isák úg h'
^3& <ud ck ixLHdj jeäfhka o" ;reK ck ixLHdj Bg wvqfjka o" úhm;a ck
ixLHdj Bg;a wvqfjka o isák úg h'
^4& <ud ck ixLHdj wvqfjka o" ;reK ck ixLHdj jeäfhka o" úhm;a ck ixLHdj
Bg;a jeäfhka o isák úg h'
^5& <ud" ;reK yd úhm;a ck ixLHdj iudk jQ úg h' ^'''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 27 -
21. lsishï ld, m˙Éf√ohla ;=< rgl NdKavhl wmkhk m˙udfõ jr®Idka;r fjkiaùï
±laùug jvd;a u fhda.H is;shï úoHd;aul l%uh jkqfha
^1& nyq ;Sre m%ia;drhhs'
^2& Odrd igykhs'
^3& ixhqla; ;Sre m%ia;drhhs'
^4& wm.uk ;Sre m%ia;drhhs'
^5& fr®Ld m%ia;drhhs' ^'''''''''''''&
22. f.da,Sh ia:dkSh msysàï moaO;sh (GPS) hkq"
^1& pkaøsld ;dÈKh u.ska ia:dkSh msysàu ksr®®Kh lrk l%uhls'
^2& iajNdúl Wmøj ms<sn| oekqj;a ls¯fï l%uhls'
^3& iuqøh yd f.dvìu w;r ≥r ksr®Kh ls¯fï l%uhls'
^4& ishÆ u m˙.Kl w;r iïnkaO;dj mj;ajk l%uhls'
^5& cx.u ≥rl:k .%dylhska iïnkaO ls¯fï l%uhls' ^'''''''''''''&
23. N+f.da, úoHdfõ oaú;Shsl o;a; /ia lr .; yels l%u ;=kla ksjer† j ±lafjk ms<s;=r
f;darkak'
^1& .=jka PdhdrEm" iïuqL idlÉPd" ld,.=Ksl o;a;
^2& is;shï" Ydia;S%h ,sms f,aLk" ck ix.Kk jdr®;d
^3& pkaøsld m%;sìïn" mqj;a m;a" m%Yakdj,s u.ska flfrk iólaIK
^4& jdr®;duh Ñ;%máh" isoaê wOHhk" Y%u yuqodj ms<sn| ixLHd f,aLk
^5& .=jka PdhdrEm" N+ñ m˙fNda. is;shï" ks¯laIK ^'''''''''''''&
24. wdfrdayK ms<sfj<g b†˙m;a lr we;s ixLHd 35la iys; o;a; jHdma;shl by<
p;=r®:lh ±lafjkqfha
^1& ms<sfj<ska 17 yd 18 jk ia:dkhkays msysá ixLHd uOHfha h'
^2& ms<sfj<ska 9 yd 10 jk ia:dkhkays msysá ixLHd uOHfha h'
^3& ishÆ u ixLHd tl;=j 4ka fn¥ úg ,efnk jákdlu msysá ia:dkfha h'
^4& ishÆ u ixLHdj, tl;=j uOHia:fhka fn¥ úg ,efnk jákdlu msysá ia:dkfha h'
^5& ms<sfj<ska 26 yd 27 jk ia:dkhkays msysá ixLHd uOHfha h' ^'''''''''''''&
25.
A B C D E A,B,C,D yd E hk rEm igykaj,ska ±lafjk c,jyk rgdjkays ksjer† wkqms<sfj< jkafka"
^1& YdÇh" w¯h" cd,dldr" j,hdldr" iúrdu
^2& YdÇh" cd,dldr" w¯h" j,hdldr" iúrdu
^3& YdÇh" j,hdldr" w¯h" cd,dldr" iúrdu
^4& YdÇh" iúrdu" j,hdldr" w¯h" cd,dldr
^5& YdÇh" cd,dldr" iúrdu" j,hdldr" w¯h ^'''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 28 -
26. ixLHdkfha ° lsishï o;a; fYa%Kshl flakaøsl m%jK;dj uekSfï ° Ndú; lrkq ,nk ñkqï
;=kla jkqfha
^1& uOHia:h" wm.ukh yd iïu; wm.ukhhs'
^2& ud;h" uOHia:h yd wka;r® p;=r®:ßl mrdihhs'
^3& uOHia:h" úirKh yd mrdihhs'
^4& uOHia:h" uOHkHh yd ud;hhs'
^5& uOHia:h" ud;h yd uOHkH wm.ukhhs' ^'''''''''''''&
27. Bidk †. w;a,dka;sla ëjr ìï flfrys n,mdk m%jdy fol jkqfha
^1& W;=re w;a,dka;sla m%jdyh iy lek˙ m%jdyhhs'
^2& .,aµa m%jdyh iy fnx.=fõ,d m%jdyhhs'
^3& ,en%fodar® m%jdyh iy .,aµa m%jdyhhs'
^4& W;=re meisµsla m%jdyh iy le,sfµdakshdkq m%jdyhhs'
^5& fnx.=fõ,d m%jdyh iy .skss m%jdyhhs' ^'''''''''''''&
28. bka†hdfõ is;shfuys" trg ldr®ñl uOHia:dk myla A, B, C, D, E hkqfjka kï fldg
we;' tajd A, B, C, D, E ksjer† wkqms<sfj,ska olajd we;af;a l=uk ms<s;=frys o@
C
BD
A
E
^1& (A) ceïfIâmQr® (B) uqïndhs ^C) wyuondoa ^D) kd.amQr® ^E) yhsøndoa
^2& (A) uqïndhs (B) kd.amQr® ^C) yhsøndoa ^D) ceïfIâmQr® ^E) wyuondoa
^3& (A) kd.amQr® ^B) yhsøndoa C) uqïndhs ^D) wyuondoa ^E) ceïfIâmQr®
^4& (A) wyuondoa ^B) ceïfIâmQr® ^C) kd.amQr® ^D) uqïndhs ^E) yhsøndoa
^5& (A) yhsøndoa ^B) wyuondoa C) ceïfIâmQr® ^D) kd.amQr® ^E) uqïndhs ^'''''''''''''&
29. iïu; wm.ukfhka ±lafjkqfha o;a; jHdma;shl
^1& ud;fha isg o;a; jHdma;ù we;s wkaouhs'
^2& uOHia:fha isg o;a; jHdma;ù we;s wkaouhs'
^3& uOHhkfha isg o;a; jHdma;ù we;s wkaouhs'
^4& by< p;=r®:lfha isg o;a; jHdma;ù we;s wkaouhs'
^5& my< p;=r®:lfha isg o;a; jHdma;ù we;s wkaouhs' ^'''''''''''''&
30. yâika fndlal" uelafvdk,aâ l∫jeáh" fufgdaf.%dfida idkqj" hexislshex .Û yd
hQlgdka wr®Ooaùmh msysá rgj,a ms<sfj<ska ±lafjk ms<s;=r l=ula o@
^1& lekvdj" TiafÜ%,shdj" n%iS,h" Ökh" fulaisfldaj
^2& lekvdj" n%iS,h" TiafÜ%,shdj" Ökh" fulaisfldaj
^3& reishdj" cmdkh" n%is,h" Ökh" lekvdj
^4& reishdj" n%iS,h" TiafÜ%,sshdj" lekvdj" Ökh
^5& fkdar®fõ" n%iS,h" lekvdj" reishdj" Ökh ^'''''''''''''&
* *
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 29 -
˚˚ fldgi
ie,lsh hq;=hs (
m<uqjk jk m%Yakh we;=Ω j m%Yak follg muKla ms<s;=re imhkak'
1. Tng imhd we;s 1 ( 50 000 N+ ,laIK is;shï fldgi wOHhkh fldg my; ° we;s m%Yakj,g
ms<s;=re imkak'
(i) is;shï.; m%foaYfha olakg ,efnk fN!;sl ,laIK folla iy ixialD;sl ,laIK
folla kï lrkak'
(ii) m<d;a udhsu ;SrKh ls¯ug o m%Odk udr®.h yd m%Odk jej ksr®udKh ls¯ug o
fN!;sl m˙irh Wmfhda.S lr f.k we;s wdldrh idlÉPd lrkak'
(iii) m%foaYfha ù j.dj yd ckdjdi jHdma;sh flfrys fN!;sl m˙irh n,md we;s
wdldrh ksoiqka foñka meye†,s lrkak'
2. (i) f;aud is;shï hkq l=ula o@
(ii) my; ±lafjk fCIa;%j,g fhd∞ .; yels iq≥iq u f;aud is;shï ±laùug
Wmfhda.s lr.; yels is;shï úoHd;aul l%u fudkjdoehs olajd tajd lgq igyka
weiq˙ka meye†,s lrkak@
^w& ck >k;ajh
^wd& lsishï ia:dkhl udisl WIaK;ajh yd jr®Idm;kh
^we& lsishï jr®Ihl Á ,xldfõ wmkhk ixhq;sh
^wE& lsishï úp,Hhl iudk w.hhka ±lafjk ia:dk fmkaùu
3. (i) my; wxl 1 j.=fjys ±lafjk o;a; fhda.H m%ia;dr l%uhla u.ska ksrEmKh
lrkak
^⁄⁄& Tn ksr®udKh l< m%ia;drh wkqj fmd,a j.d jHdma;sh ld,Sk yd wjldYSh
jYfhka fjkia jkafka flfia ±hs W∞yrK foñka meye†,s lrkak'
j.= wxl - 1
†ia;%slal wkqj fmd,a j.d ìï m%udKh
uQ,dY%h - lDIsldr®ñl yd i;aj md,k ix.Kkh 1982 - 2002
ckf,aLk yd ixLHdf,aLk fomdr®;fïka;=j
†ia;s%lalh 1982 2002
1'
2'
3'
4'
5'
fld<U
.ïmy
lΩ;r
uykqjr
ud;f,a
9222
57049
12358
8306
9296
7292
43130
11276
7888
10299
* * *
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 10&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 16&
^,l=Kq 12&
^,l=Kq 08&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 30 -
N
N+f.da,
úoHdj
˚ m;%fha ˚˚ f
ldg
fia m
<uqjk
m%Yak
hg m
s<s;=re i
emhSu i
|yd m
y;
i|yk
a 1 ( 50
000 i
s;shï f
ldg
i W
mfhda.
s lr .
kak
'
1 ( 50
000
- 30 -
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 31 -
˚˚ m;%h
ie,lsh hq;=hs (
tla fldgilska wju jYfhka m%Yak fol ne.ska f;dard f.k m%Yak mylg muKla ms<s;=re imhkak
˚ fldgi - fN!;sl N+f.da, úoHdj
1. (i) mD:ßú wNHka;rfha we;s m%Odk ia;r rEm igykla u.ska olajkak'
(ii) ñka tla ia;rhl ixhq;sh ms<sn|j úia;rhla lrkak'
(iii) mD:ßú wNHka;rfha l%shdld˙;ajh fya;=fldg f.k is≥jk huy,a l%shdj,sh
meye†,s lrkak'
(iv) huy,a l%shdj,sh u.ska ksr®udKh jk N+ rEm y;rlaa rEm igyka fhdod.ksñka
úia;r lrkak'
2. (i) mD:ßúfha c,h mj;akd úúO iajrEm fudkjd o@
(ii) ñksidg m%fhdackhg .; yels c,h ysÛ iïm;la f,i y∫kajkafka l=ula
ksid ±hs meye†,s lrkak'
(iii) c, ysÛh ksid Woa.;ù we;s .egÆ ;=kla W∞yrK iys; j m¯laId lrkak
(iv) Y%S ,xldfõ c, iïm; ixrÈKh ls¯fï l%shdudr®. y;rlaa meye†,s lrkak'
3. (i) foaY.=K fjkiaùï flfrys n,mdk m%Odk udkj ls%hdldrlï folla kï
lrkak'
(ii) udkqI ls%hdldrlï foaY.=K fjkiaùï flfrys n,mdk wdldrh meye†,s
lrkak'
(iii) foaY.=K fjkiaùï ksjr®;k m%foaYj, lDIsldr®ñl lghq;= flfrys n,mdkafka
flfia ±hs m¯Èd lrkak'
(iv) foaY.=K fjkiaùïj,g m%;spdr jYfhka f,dal m%cdj f.k we;s l%shdudr®.
folla ksoiqka iys; j úia;r lrkak'
4. (i) f,dalfha is≥jk iajdNdúl Wmøj y;rla iy tajd nyq,j is≥jk rgj,a $ l,dm
y;rla kï lrkak'
(ii) by; i|yka l< tajdhska ´kEu iajNdúl Wmøj folla f;dardf.k ta tla tla
Wmøjh we;s ùu flfrys n,mdk m%Odk fN!;sl idOl fjka fjkaj meye†,s
lrkak'
(iii) by; Tn f;dard.;a iajdNdúl Wmøj fol ñksid iy Tyqf.a lghq;= flfrys
we;s lrk n,mEï W∞yrK iys;j úia;r lrkak'
(iv) tu Wmøjj,ska is≥jk n,mEï wju ls¯u i|yd .; yels ls%hdudr®. idlÉPd
lrkak'
^,l=Kq 03&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 08&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 02&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 08&
^,l=Kq 02&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 08&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 05&
^,l=Kq 06&
^22& N+f.da, úoHdj
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 32 -
II fldgi - udkqI N+f.da, úoHdj
5. (i) §f.da,ShlrKh¶ hkqfjka woyia lrkafka l=ula ±hs ieflúka olajkak'
(ii) ixjr®Okh fjñka mj;sk rgj,g f.da,ShlrKh u.ska is≥jk hym;a n,mEï
foll yd whym;a n,mEï folla úia;r lrkak'
(iii) f.da,ShlrKfha whym;a n,mEï j<lajd .ekSu i|yd ixjr®Okh fjñka
mj;sk rgj,g .; yels mshjr W∞yrK foñka idlÉPd lrkak'
6. (i) .=jka hdkd ksIamdokh i|yd m%isoaO uOHia:dk wgla my; ±lafõ' tu uOHia:dk
imhd we;s f,dal is;shfuys ,l=Kqlr kï lrkak'
f,diawekac,Sia" yeïnr®.a" nex.f,dar®" fudkaá%h,a" fgdalsfhda" gqÆia" lsõ" uekafpiagr®
(ii) .=jka hdkd lr®udka;h ia:dk.; ùu flfrys n,mE idOl by; i|yka
uOHia:dkj,ska W∞yrK imhñka meye†,s lrkak'
(iii) .=jka hdkd lr®udka;fha kj m%jK;d myla ieflúka idlÉPd lrkak'
7. imhd we;s j.=fõ o;a; iy f,dal kd.¯lrKh ms<sn| ±kqu m%fhdackhg f.k
my; ±lafjk m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'
j.= wxl 01
f,dalfha kd.˙l yd .%dóh ck ixLHdj ^ì,shk&
United Nations Department of Economic and Social Affairs Population Division. World Urbanization Prospects - The 2007 Revision.
uQ,dY%h (
kd.˙l ck ixLHdj
f,dalh
ixjr®ê; m%foaY
ixjr®Okh fjñka mj;sk m%foaY
.%dóh ck ixLHdj
f,dalh
ixjr®ê; m%foaY
ixjr®Okh fjñka mj;sk m%foaY
1975 2007 2025 2050
1.520.700.82
2.560.352.21
3.290.912.38
3.380.313.06
4.580.993.59
3.430.263.16
6.401.075.33
2.790.172.62
(i) jr®I 1975 isg 2007 olajd f,dalfha .%dóh yd kd.˙l ck ixLHd jr®Okfha lemS
fmfkk ,laIK olajkak'
(ii) 2050 jk úg ixjr®Okh fjñka mj;sk rgj, kd.˙l ck ixLHdfõ wfmalaIs;
jr®Okhg fya;= meye†,s lrkak'
(iii) ixjr®Okh fjñka mj;sk rgj, ±jeka; k.r (Mega Cities) ksr®udKh ùug
n,mE idOl úia;r lrkak'
(iv) jr®;udkfha ixjr®Okh fjñka mj;sk rgj, ±jeka; k.r uqyqK mdk wNsfhda.
wdishdfõ ±jeka; k.r folla wdY%fhka úuikak'
^,l=Kq 02&
^,l=Kq 08&
^,l=Kq 10&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 10&
^,l=Kq 02&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 06&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 33 -
8. (i) §lDIsldr®ñl N+ñ m˙fNda.h¶ hkak ksr®jpkh lrkak'
(ii) YS% ,xldfõ m%Odk ldIsldr®ñl fNda. wdYs%; N+ñ m˙fNda.fha miq.sh oYl ;=k
;=< we;s ù ;sfnk fjkialï y;rla ,shkak'
(ii) Tn by; ˚˚ fldgig w∞<j i|yka l< N+ñ m˙fNda. fjkialï j,g n,mE
idOl fjk fjk u meye†,s lrkak'
(iv) Tn i|yka l< fjkialï rgg jdis∞hl fyda wjdis∞hl fyda f,i ls%hd;aul
ù we;s wkaou idlÉPd lrkak'
* * *
ie' hq'
6 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSfï ° fuu is;shu Wmfhda.s lr .kak'
úNd.fha ° fuu is;shu fjku lv∞ishl uqøKh lr imhkq ,efí'
^,l=Kq 02&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 08&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 34 -
I m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú ishÆ u m%Yak i|yd ms<s;=re imhkak'
Ú ksjer† ms<s;=r f;darkak' ^úNd.fha ° ms<s;=re iemhSu i|yd nyqjrK lv∞ishla imhkq ,efí'&
ksjer† m%ldYh fyda m%ldY ldKavh fyda f;darkak'
1. §ñksidf.a iudc yeis¯u yd iïnkaO úúO me;slv iudc úoHd u.ska wOHhkh lrhs¶
foaYmd,k úoHdj u.ska yodrkq ,nkafka"
^1& ñksia yeis¯u ms<sn|j h'
^2& iuia; iudch ms<sn|j h'
^3& ñksidf.a foaYmd,k pr®hdj iy foaYmd,k l%shdjka ms<sn|j h'
^4& udkj jxY l:dj ms<sn|j h'
^5& iajdNdúl úoHdjka ms<sn|j h'
^23& foaYmd,k úoHdj
m%Yak m;% jHQyh
˚ m;%h - ld,h meh 02hs'
jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 50ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh
hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 2 ne.ska uqΩ ,l=Kq 100ls'
˚˚ m;%h - ld,h meh 03hs'
fuu m%Yak m;%h fldgia ;=klska hqla; h'
A fldgi - flá ms<s;=re iemhSfï jr®.fha m%Yak 20ls' m%Yak ish,a,g u
ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 01 ne.ska ,l=Kq
20ls'
B fldgi - wr®O jHQy.; yd rpkd jr®.fha m%Yak 4ls' m%Yak 2lg ms<s;=re
iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 20 ne.ska ,l=Kq 40ls'
C fldgi - wr®O jHQy.; yd rpkd jr®.fha m%Yak 4ls' m%Yak 2lg ms<s;=re
iemhsh hq;=hss' tla m%Yakhlg ,l=Kq 20 ne.ska ,l=Kq 40ls'
˚˚ m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq 100ls'
wjidk ,l=K .Kkh ls¯u : ˚ m;%h = 100 ˚˚ m;%h = 100 wjidk ,l=K = 200 ÷ 2 = 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 35 -
2. foaYmd,k úoHdj wOHhkh ls¯fï m%fõY §w¶ ldKavfha olajd we;s w;r §wd¶ ldKavfha Bg wod< ,ÈK olajd we;' ta wkqj §w¶ ldKavh iuÛ §wd¶ ldKavh
ksjer† wkqms<sfj<ska .<md we;s ms<s;=r f;darkak' §w¶ §wd¶ i. odr®Yksl l%uh A - ufkdauQ,sl ys;d .ekSï u; lreKq b†˙m;a ls¯u
ii. iudc úoHd;aul l%uh B - ñksidf.a ienE foaYmd,k yeis¯ï wOHhkh lr
ks.ukj,g t<öu
iii. pr®hdjd° l%uh C - foaYmd,k l%u f.dv keÛS we;s jHqyhka yd tuÛska
bgq lrk ldr®hhka iuia;hla f,i f.k wOHhkh
ls¯u
iv. moaO;s úYaf,aIK l%uh D - mqoa.,hskaf.a yd lKavdhïj, foaYmd,k yeis¯u
foaYmd,k wdh;k flfrys n,mdk wdldrh
wOHhkh ls¯u ^1& ABDC ^2& ADBC ^3& BADC ^4& BCAD ^5& CDAB
3. §w¶ fldgfia we;=<;a foaYmd,k úoHd úIh lafIa;%hkag wod< ,ÈK §wd¶ fldgfiys
we;' ta wkqj §w¶ fldgi iuÛ §wd¶ fldgi ksjer† wkqms<sfj<ska .<md we;s ms<s;=r
f;darkak'
§w¶ §wd¶
i. foaYmd,k or®Ykh A - ;u rfÜ mj;sk wdKavql%u ms<sn| wOHhkh ls¯u
ii foaYmd,k l%shdoduh B - cd;Hka;r iudch ;=< rdcHhka w;r mj;akd in|;d
iii. cd;sl wdKavq l%uh C - ñksid" iudch" wdKavqj iy rdcH ms<sn|j b†˙m;a ù
we;s odr®Yksl woyia ud,dj
iv wka;r®cd;sl foaYmd,kh D - ñksid iy foaYmd,k jHqyhka tlg tl;= lrkakd jQ
udOH cd,dj ^1& ACBD ^2& CADB ^3& CDAB ^4& CDBA ^5& DCAB
4. rdcHh iïnkaOfhka idjoH ,ÈKh f;darkak'
^1& idud‚l;ajh wksjdr®h ùu
^2& ksYaÑ; N+ñhla ;sîu
^3& iajdêm;s n,h ysñùu
^4& wdKavqjg hg;a ùu
^5& wka;r®cd;sl ms<s.ekSu
5. .%Sl kd.˙l rdcHh l%uhg wod< fkdjk m%ldYh f;darkak'
^1& k.r mokï fldgf.k ìys úh'
^2& foaYmd,k n,h mqrjeishkag muKla ysñ úh'
^3& iDcq m%cd;ka;%jdoh l%shd;aul úh'
^4& rdcHfha ldr®hhka lD;Huh jYfhka úfNaokh lr fkd;sìK'
^5& ia;%Skag Pkao n,h ysñ úh'
6. cd;sl rdcHh ìysùu flfrys n,mE idOlhla fkdjkafka"
^1& Okjdofha ìysùu
^2& jevjiïjdoh ì| jeàu
^3& frdau wêrdcHh wNdjhg hdu
^4& mqkr®„jk úma,jh
^5& l%sia;shdks wd.ñl m%;sixialrK jHdmdrh
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 36 -
7. iqN idOl rdcH iïnkaOfhka wod< fkdjk m%ldYh f;darkAk'
^1& II jk f,dal hqoaOfhka miq ld,h ;=< b†˙hg meñ◊fha h'
^2& flfkaishdkq wdr®:ßl or®Ykh u.ska kHdhsl miqìu ,enq◊'
^3& iudk mqrjeishka yd iudk bv m%ia:djka hk isoaOdka;h mokï úh'
^4& wdr®:ßl lghq;=j,g rdcH ue†y;a ùu wju úh'
^5& iudcfha mSvdjg m;a jQ fldgiaj, fN!;sl jr®Okhg ue†y;a úh'
8. wju rdcH hkqfjka woyia lrkafka"
^1& uqΩukska u md,kh fkdlrk rdcH h'
^2& jeäfhka u md,kh lrk rdcH h'
^3& wdr®:ßlh wju uÜgulska l<ukdlrKh lrk rdcH h'
^4& iudc iqN idOkh i|yd lem jQ rdcH h'
^5& iudc m%cd;ka;%jd° or®Ykh ms<s.;A rdcH h'
9. wdKavqj yd iïnkaO ksjer† m%ldY ldKavh f;darkak'
A - ñksia iudch md,kh lrk wdh;khls'
B - iajdêm;s n,h l%shd;aul lrk tacka;jrhd h'
C - „ú;h yd urKh ms<sn| kS;Hdkql+, n,h ysñ wdh;khs'
D - fmd,sish yd isú,a fiajh u.ska ;u ldr®hhka l%shdjg kxjhs'
E - fjkiaùïj,g hg;a fkdjQ wdh;khls'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
10. rdcH ms<sn| iudc úldYkd;aul kHdhg wod< m%ldY ldKavh f;darkak'
A - iudc ne£ï u; iudc úldYkh is≥ ù we;'
B - rdcH °r®> ld,Sk úldYkhl m%;sM,hls'
C - iudcjd° kHdhjd°ka b†˙m;a lr we;'
D - mjq, kue;s m%d:ñl tallh rdcH olajd úldYkh ù we;'
E - ixúOdk.; ùfï l%shdodufha WÉp;u wjia:dj rdcH f,i ixúOdkh ùu h'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
11. ,snr,a m%cd;ka;%jd° wdKavq l%uhl uQ,sldx. ±lafjk m%ldY ldKavh f;dArkak'
A - kS;sfha wdêm;H
B - jHjia:dkql+,jdoh
C - ksoyia yd idOdrK ue;sjrK
D - tal mlaI l%uh
E - ksoyia ckudOH ^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
12. rdcH ms<sn| iudcjd° kHdhg wod< m%ldY ldKavh f;darkak'
A - mQr®j fldñhqksiaÜ iudch ;=< rdcH fkd;sìK'
B - rdcH ioygu mj;S'
C - th mka;s mSvl WmlrKhls'
D - mka;s m%;súfrdaO;d ;sfnk ;dla rdcH mj;S'
E - fldñhqksiaÜ iudch ;=< rdcH úhe<S .;af;ah'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA 4& DEAB ^5& EABC
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 37 -
13. iudc m%cd;ka;%jd° wdKavq l%ufha ,ÈKhls"
^1& m%cd;ka;%jd° foaYmd,k uQ,Or®u iy iudcjd° wdr®:ßl uQ,Or®u mokï lr.;a
l%uhla ùu
^2& wdr®:ßl l%shdj,shg rdcH ue†y;a fkdùu
^3& fm!oa.,sl wxYfha l%shdld˙;ajh wkql%ufhka jeä ls¯u
^4& taldêm;s md,k rdcHh l%uhla f.dvkeÛSu wjidk b,lalh ùu
^5& újD; fjf<| fmd< l%uh l%shd;aul ùu
14. my; i|yka lreKq w;=˙ka wdKavql%u jHjia:djl we;=<;a fkdl< hq;af;a"
^1& wdKavqfõ ;%súO wdh;k w;r n,h fn°u h'
^2& wdKavql%u jHjia:dj ixfYdaOkh ls¯fï ldr®h mámdáh h'
^3& m˙md,k ks,Od˙ka n|jd .ekSfï ldr®h mámdáh h'
^4& ksfhdack l%uh h'
^5& uQ,sl whs;sjdislï m%ldYkh h'
15. wkuH jHjia:djlg jvd;a .e<fmk m%ldYh f;darkak'
^1& jHjia:dj ir, nyq;rhlska fjkia l< yelsh'
^2& jHjia:dj wksjdr®hfhkau ,sÅ; úh hq;=h'
^3& jHjia:dj ixfYdaOkh l< yelafla mQr®j wêlrK wkque;shlska miqjh'
^4& jHjia:dj fjkia ls¯u i|yd úfYaI l%shdudr®.hla wkq.ukh l< hq;=h'
^5& jHjia:dj fjkia l< yelafla cku; úpdrKhlska mu◊'
÷ my; i|yka f;dr;=re wod< lr .ksñka wxl 16 iy 17 m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'
A - úúO;ajh ;=<ska talSh;ajh lrd meñ”u
B - uÜgï foll wdKavq mej;Su
C - tla flakaøhl ishÆ n,;, talrdYS ù ;sîu
D - nyqúO iudcj,g jvd iq≥iq ùu
E - mqrjeishka wdKavq follg hg;a ùu
F - iajdêm;s n,h fn° fkd;sîu
G - ;ks m˙md,k iy wêlrK l%uhla mej;Su
H - n,h ldr®hlaIu f,i l%shdjg kexúh yelsùu
16. ikaëh l%uhg wod< m%ldY ldKavh f;darkak'
^1& ABDE ^2& ACDE ^3& BDFG ^4& CFGE ^5& EFGH
17. talSh l%uhg wod< m%ldY ldKavh f;darkak'
^1& ABCD ^2& ACDE ^3& CFGH ^4& ADCF ^5& CFGE
18. n,mEï lKavdhï ms<sn| idjoH m%ldYh l=ula o@
^1& fmd≥ iudc wNs,dIhka talrdYS ls¯u uQ,sl wruqK fõ'
^2& mqoa., wNs,dIhka fjkqfjka ixúOdkh ù we;'
^3& n,mEï lKavdhï l%shdld˙;ajh m%cd;ka;%jd° foaYmd,k jr®Okfha or®Ylhla fõ'
^4& rdcH n,h ,nd .ekSu wruqKq lr ke;'
^5& m%;sm;a;s iïmdokfha ° wdKavqjg n,mEï lrhs'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 38 -
19. foaYmd,k mÈj, ldr®hhkag wod< m%ldY ldKavh f;darkak'
A - rdcH n,h w,a,d .ekSu i|yd igka je°u
B - úis we;s uyck u;h talrdYS ls¯u
C - iudc n,h wêld˙ n,h njg m˙jr®;kh ls¯u
D - Pkao odhlhska ±kqj;a ls u
E - m%;sm;a;s iïmdokhg iDcqju iyNd.s ùu
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
20. ksjer† m%ldY ldKavh f;darkak'
hy md,kfha uQ,sldx. jkafka"
A - mdroDYHNdjh
B - wêmd,kh
C - j.lSu
D - iudc ú.Kkh
E - kS;sfha wdêm;H
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
21. wod< m%ldY ldKavh f;darkak'
whs;sjdislï"
A - fm!reI;ajh jr®Okh lr.ekSug w;HjYH fõ'
B - isú,a yd foaYmd,k jYfhka fldgia follg fnod oelaúh yelsh'
C - ixúê; iudch ;=< muKla N=la;s ú|sh yelsh'
D - hq;=lïj,ska neyerj mj;S'
E - iuyr whs;sjdislï rdcH kS;sh u.ska iqrÈs; lr we;' ^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
22. rdcH m%;sm;a;s ksr®udKh iïnkaOfhka jvd;a ksjer† ms<s;=r f;darkak'
^1& rdcHfha udr®. is;shu rdcH m%;sm;a;s fõ'
^2& rdcHfha ffk;sl yd wêld˙uh moku ksrEmKh lrhs'
^3& fmd≥ hym; b,lal lr .kS'
^4& rdcHfha uQ,Odr®ñl mokï m%or®Ykh lrhs'
^5& rgl foaYmd,k mÈj, ±lau ;SrKh lrhs'
23. rdcH m˙md,kfha úIh lafIa;%hg wh;a ud;Dldjla fkdjkafka"
^1& rdcH m%;sm;a;s iïmdokhhs'
^2& fiajlhka n|jd .ekSuhs'
^3& kS;s iïmdokhhs'
^4& uQ,H l<ukdlrKhhs'
^5& udkj iïm;a l<ukdlrKhhs'
24. wka;r®cd;sl foaYmd,kfha m%Odk /Û=ïlrejka jkafka"
A - ksoyia iajdêm;s cd;sl rdcHhka
B - nyq cd;sl iud.ï
C - wka;r®cd;sl ixúOdk
D - rdcH fkdjk ixúOdk
E - mqoa.,hska
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 39 -
25. .egqï ksrdlrKh ls¯fï uQ,sl mrudr®:h jkafka"
^1& tla mdr®Yajhlg ch ,eîu h'
^2& mdr®Yaj folg u ch ,eîu h'
^3& mdr®Yaj folg u mrdch ,eîu h'
^4& tla mdr®Yajhla jeä chla ,eîu h'
^5& .egqïld¯ mdr®Yaj wêlrKh yuqjg meñKùu h'
26. ksjeros m%ldY ldKavh f;darkak'
Y%S ,xldfõ cd;sl jHdmdrh"
A - wd.ñl mqkr®„jk jHdmdrh u.ska wdrïNl moku ouk ,°'
B - ,xld m%;sixialrK ix.ufha ;j;a b†˙ mshjrla úh'
C - ks, wdrïNh cd;sl ix.uh msysgqùu iuÛ we;s úh'
D - wNHka;r iajhx md,kh †kd .ekSu tla wruqKla úh'
E - bka†hdkq cd;sl jHdmdrhg fnfyúka iudk úh'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
27. ksjeros m%ldY ldKavh f;darkak'
jdudxYsl jHdmdrh"
A - ,xld iuiudc mÈh msysgqùu ixúOdkd;aul wdrïNh úh'
B - foaYmd,k Yla;sh rod mej;sfha kd.˙l lïlre mx;sh u; h'
C - kdhl;ajh Wiq,k ,oafoa /äl,a uOHu mka;sl nqoaêu;=ka úisks'
D - m%Odk wruqKla jQfha iudcjd° iudchla f.dv keÛSu h'
E - wNHka;r iajhx md,kh i|yd Woaf>daIKh lrk ,°'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
28. wod< fkdjk m%ldYh f;darkak'
1833 flda,anDDla leurka m%;sixialrKj,g wod< úOdhl iNdj
^1& iukaú; jQfha idud‚lhka yh fofkl=f.ks'
^2& ishÆu idud‚lhska ks, n,fhka m;aúh'
^3& wdKavqlref.a kdhl;ajfhka /iaúh'
^4& wdKavqlreg iydhùfï WmfoaYl iNdjla úh'
^5& úiqrejd ye¯fï n,h wdKavqlre i;=úh'
29. fvdkfudar® jHjia:dj hgf;a wdKavqlreg ksfYaO n,h fhosh yels mk;a jQfha"
A - rdcH fiajh yd iïnkaO mk;a
B - wNHka;r fjf<|dug iïnkaO mk;a
C - rdcH wdrÈdjg n,mdk mk;a
D - rfÜ uQ,H ;;a;ajhg n,mdk mk;a
E - wêlrKh yd iïnkaO mk;a
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 40 -
30. fida,an˙ jHjia:djg wkqj jHjia:dodhlh
A - oaúudKav,sl ùu
B - kdulrKfhka yd ck;d Pkaofhka ksfhda‚;hska m;aùu
C - jHjia:d iïmdok n,h iSud ùu
D - mdr®,sfïka;=j hk ks, kdufhka ye¢kaùu
E - uKav, fofla ks, ld,h iudk ùu
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
31. fida,an˙ jHjia:djg wkqj w.ue;s
A - w.%dKavqldrjrhd úiska m;a lf<ah' B - rdcH kdhlhd úh'
C - jHjia:dodhlhg j.lsj hq;= úh'
D - leìkÜ uKav,h m;a ls¯fï mQr®K n,h bis,Sh'
E - wdrÈl yd úfoaY lghq;= wud;HdxYh Ndrj l%shd lrk ,°'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEBA ^5& EABC
32. fida,an˙ wdKavql%u jHjia:dj iïnkaOfhka wod< fkdjk m%ldYh l=ula o@
^1& mdr®,sfïka;= wdKavql%uh y∫kajd fok ,°'
^2& iqΩ ck fldgiaj,g úfYaI /ljrKh ,ndfok ,°'
^3& f.dv keÛ+ jHjia:dodhlh oaú udKav,sl úh'
^4& ,xldjg mQr®K ksoyi m%odkh lrk ,°'
^5& úOdhlh iïmQr®Kfhka jHjia:dodhlfhka fjka fkdlrk ,°'
33. m<uq ckrc jHjia:djg wkqj jHjia:dodhlh"
A - taludKav,sl úh'
B - kS;s iïmdok n,h W;a;¯;r úh'
C - cd;sl rdcH iNdj kï úh'
D - jir 06l ks, ld,hlska iukaú; úh'
E - idud‚lhska 196 ka iukaú; úh'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
34. 1972 wdKavql%u jHjia:djg wkqj wdKavql%u jHjia:d wêlrKh
A - úksiqrejka mia fofkl=f.ka iukaú; úh'
B - jHjia:d újrK n,h ysñ fkdùh'
C - mk;a flgqïm;aj, jHjia:dkql+,Ndjh ms˙laikq ,eîh'
D - ;Ska≥ .kq ,enQfha nyq;r úksiqrejrekaf.a tlÛ;djfhks'
E - iEu ;Ska≥jla u meh úisy;rla ;=< ,nd †h hq;= úh'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
35. 1972 wdKavql%u jHjia:djg wkqj w.ue;s
A - jHjia:dodhlfha m%Odkshd úh'
B - kdñl úOdhlh úiska m;a lrkq ,eîh'
C - cd;sl rdcH iNdjg j. fkdlshk ,°'
D - leìkÜ uKav,h f;dard m;a lrkq ,eîh'
E - cd;sl rdcH iNdfõ nyq;rfha úYajdih †kd.;a mqoa.,hd úh'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 41 -
36. fojk ckrc jHjia:djg wkqj jHjia:dodhlh"
A - taludKav,sl úh'
B - ks, ld,h jir 05 ls'
C - idud‚l ixLHdj 225 ls'
D - úiqrejd ye¯fï n,h ckdêm;s i;= fõ'
E - kS;s mekùu iïnkaOfhka mQr®K iajdêm;s n,h N=la;s fkdú£'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEBA ^5& EABC
37. 1978 wdKavql%u jHjia:djg wkqj ckdêm;sjrhd
A - ikakoaO fiajdjkays fiakdêkdhlhd fõ'
B - leìkÜ uKav,fha m%Odkshd fkdfõ'
C - jHjia:djg wkql+,j mdr®,sfïka;=jg j.lSug ne£ isà'
D - w.ue;s we;=Ω weu;s uKav,h m;a lrhs'
E - mdr®,sfïka;= uy f,alïjrhd m;a lrhs'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
38. ksjer† m%ldY ldKavh f;darkak'
1978 jHjia:dj hg;a fY%aIaGdêlrKh
A - uQ,sl kS;sfhka n,h ,nd .kS'
B - w.úksiqre yd 06lg fkdwvq 10lg fkdjeä úksiqrejka .Kklska iukaú;h'
C - mdr®,sfïka;= ue;sjrK fm;aiï úNd. ls¯fï n,h we;'
D - wjidk wNshdpkdêlrK n,h ysñ wdh;kh fõ'
E - WmfoaYl wêlrK n,h N=la;s ú|s'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
39. ksjer† m%ldYh f;darkak'
1978 wdKavql%u jHjia:dj hgf;a rdcH fiajlhska m;a ls¯u yd udre ls¯u ms<sn|
n,h ysñ wdh;kh jkafka"
^1& rdcH fiajd WmfoaYl uKav,hhs'
^2& rdcH fiajd úkh uKav,hhs'
^3& rdcH fiajd fldñIka iNdjhs'
^4& wdKavql%u jHjia:d wêlrKhhs'
^5& wdKavql%u jHjia:d iNdjhs'
40. 1978 y∫kajd ≥ka ksfhdack l%uhg w∞< m%ldY ldKavh f;darkak'
A - uka;%Sjrhd yd ck;dj w;r lsÜgq iïnkaO;djla f.dv kefÛa'
B - iqΩ mÈj,g jHjia:dodhlh ;=< jeä wjia:djla ysñ fõ'
C - nyq uka;%S wdik l%uh ksid uyck m%;spdrh mqΩ,aj ksfhdackh fõ'
D - m%n, wdKavq mÈhla yd m%n, úmÈhla f.dv keÛSug ndOd fõ'
E - w;=re ue;sjrK fkdmeje;aùu ksid ld,h yd Okh b;s˙ fõ'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 42 -
41. m<d;a iNd l%uhg wod< fkdjk m%ldYh f;darkak'
^1& 13 jk jHjia:d ixfYdaOkh u.ska msysgqjk ,°'
^2& 1987 bka≥ ,xld .súiqfï tlÛ;djhkag wkqj msysgqjk ,°'
^3& YS% ,xldfõ ckjdr®.sl wr®nqohg tla úi∫ula f,i msysgqjk ,°'
^4& tla m<d;lg tl ne.ska msysgqjd we;'
^5& m<d;a uy weu;sjrhd úiska wdKavqldrjrhd m;a lrhs'
42. 17jk jHjia:d ixfYdaOkhg wkqj ckdêm;sjrhd úiska wdKavql%u jHjia:d iNdfõ
ksr®foaYh u; l< hq;= m;a ls¯ï we;=<;a ldKavh f;darkak'
A - kS;sm;sjrhd
B - fmd,siam;sjrhd
C - wud;HxY f,alïjre
D - ú.Kldêm;sjrhd
E - mdr®,sfïka;= uy f,alïjrhd
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEBA ^5& EABC
43. wka;r®cd;sl foaYmd,k lafIa;%h ;=< cd;Hka;r ixúOdk jr®Okh ùu flfrys n,mE
fya;= idOl jkafka"
A - ikaksfõok yd m%jdyk lafIa;%h ;=< we;s jQ YS>% jr®Okh h'
B - ;u .egÆ yd wr®nqo ;ksj úiπ .ekSug fkdyelsùu h'
C - ;sridr iduhla ia:dms; ls¯u w;HjYH nj f,dalh f;areï .ekSu h'
D - iduldñ wdldrfhka wr®nqo ksrdlrKh lr .ekSu jvd fhda.H ùu h'
E - mqkreo jHdmD;sfha n,mEu h'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
44. ksjer† m%ldY ldKavh f;darkak'
m<d;a wdKavqldrjrhd"
A - uOHu wdKavqfõ ksfhda‚;hd fõ'
B - mia wjqre≥ ks, ld,hg m;a fõ'
C - kdñl úOdhlh fõ'
D - m<d;a uydêlrKhg úksiqrejka m;a lrkq ,efí'
E - m<d;a iNdjg j.lSug ne£ ke;'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
45. jr®;udk m<d;a md,k wdh;k iïnkaOfhka wod< m%ldY ldKavh f;darkak'
A - uy k.r iNd" k.r iNd" iy m%dfoaYSh iNdj,ska iukaú; fõ'
B - iNslhska f;dardm;a lrkafka iudkqmd;sl ksfhdack l%uh wkqj h'
C - m<d;a md,k wud;HdxYfha wëÈKhg hg;a fõ'
D - ;u n, m%foaYhg n,mdk m˙† m%ma;s iïmdokh lr.; yels h'
E - wruqo,a iïmdokh lrkafka n≥ uqo,aj,ska muKs'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 43 -
46. ksjer† m%ldY ldKavh f;darkak'
jr®;udk Y%S ,xldfõ foaYmd,k mÈ l%uh"
A - †.= ld,Sk b;sydihlg iïnkaO fõ'
B - nyq mÈ l%uhla lrd .uka flfr®'
C - iuyr mÈ jdr®.sl" wd.ñl mokñka ixúOdk ù we;'
D - jdudxYsl mÈj, n,h ySk ù we;'
E - iNd. wdKavq msysgqùug jeä keUqrejla olajhs'
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
47. tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha m%Odk mrudr®: we;=<;a ldKavh f;darkak'
A - f,dal iduh mj;ajdf.k hdu
B - .egqï iduldñj ksrdlrKh lr .ekSu
C - cd;Ska w;r ñ;%;ajh jr®Okh ls u
D - o˙ø;dj msgq ±lSu
E - udkj whs;sjdislï wdrÈd ls¯u
^1& ABCD ^2& BCDE ^3& CDEA ^4& DEAB ^5& EABC
48. rgl úfoaY m%;sm;a;sfha wruqKla fkdjkafka"
^1& cd;sl meje;au ;yjqre lr .ekSu h'
^2& fjf<|du jr®Okh lr .ekSu h'
^3& úfoaY wdOdr ,nd .ekSu h'
^4& rgl iudc iqN idOkh by< kexùu h'
^5& rfÜ wNsudkh jr®Okh lr fkd.ekSu h'
49. rdcH fkdjk ixúOdk .Khg wh;a fkdjk ixúOdkh l=ula o@
^1& wka;r® cd;sl r;=l=rei iudch
^2& cd;Hka;r Èud wdh;kh
^3& udkj ysñlï úur®Yk ixúOdkh
^4& hqfrdamd fmd≥ wdr®:ßl yjq,
^5& memr,a ixúOdkh
50. jr®;udkfha idr®la l,dmSh rgj,a fmd≥fõ uqyqKmd we;s .egÆ wka;r®.; m%ldY
ldKavh f;darkak'
A - ;%ia;jdoh
B - wú fjf<|du
C - jdr®.sl .egqï
D - o˙ø;dj
E - u;aøjH Wj≥r
^1& ABCD ^2& ABCE ^3& ABDE ^4& ACDE ^5& BCDE
∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 44 -
^23& foaYmd,k úoHdj
II m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú fuu m%Yak m;%h A" B iy C jYfhka fldgia ;=klska iukaú; fõ'
Ú A fldgfiys ishÆ u m%Yakj,g fuu m;%fha u ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
Ú B iy C fldgiA i|yd ms<s;=re iemhSug ms<s;=re ,shk lvodis imhkq ,efí'
Ú ms<s;=re imhd wjidkfha ° A fldgi" B iy C fldgiaj, ms<s;=re iuÛ wuqKd ndr†h hq;=hs'
A fldgi Ú A fldgig kshñ; ,l=Kq m%udKh 20ls'
1. §foaYmd,k úoHdj iudc úoHdjla f,i ie,fla¶
fuu m%ldYh ;yjqre ls¯u i|yd b†˙m;a lr we;s ;r®l folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
2. ñksidf.a foaYmd,k yeis¯u flfrys n,mdk idOl folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
3. foaYmd,k úoHdj wOHhkh ls¯fï m%fõY foll uQ,sl ,ÈK folla my; ±lafõ' tu
tla tla ,ÈKhg wod< wOHhk l%uh b†˙fhka ,shd olajkak'
(i) úoHd;aul Ys,aml%u Ndú;h - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) wNsHqm.uk u; f.dvkeÛS ;sîu' - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
4. foaYmd,k úoHdj kshu úoHdjla f,i ie,lsh fkdyels njg bosrsm;a ù we;s ;r®l
folla olajkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
5. .%Sl kd.˙l rdcH l%ufha ,ÈK folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
6. uOH;k hq.fha mej;s rdcH l%ufha ,ÈK folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
7. cd;sl rdcH ìysùug ;=vq≥ka fya;= folla ,shkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
8. ksr®ndOjd° rdcH l%ufha uQ,sl ,ÈK folla ,shkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
9. iqnidOljd° rdcH l%uh ìys ùug n,mE fya;= folla ,shkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 45 -
10. úldYkd;auljd°ka ±lajQ wdldrhg ñksiqka tlg tla;ekaùu flfrys n,mE iudc nkaOk
folla ,shkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
11. flda,anDDla - leurka m%;sixialrK fhdackd folla ,shkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
12' 1931 ir®jck Pkao n,h m%odkh ls¯ug n,mE fya;= folla ,shkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
13. 1947 fida,an˙ jHjia:dj hgf;a f.dvkeÛ+ jHjia:dodhlh oaúudKav,sl úh' tu uKav,
fol kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
14. iqΩ cd;Skaf.a whs;sjdislï wdrÈd ls¯u i|yd 1947 fida,an˙ wdKavql%u jHjia:dfõ fhdod
;snQ úê úOdk folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
15. 1972 jHjia:dfjka y∫kajd ≥ka kjdx. folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
16. 1978 jHjia:dj hgf;a udkj ysñlï wdrÈd ls¯u i|yd f.dv kÛd we;s hdka;%Kfha
wka;r®.; wdh;k folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
17. Y%S ,xldfõ foaYmd,k mÈ l%ufha uQ,sl ,ÈK folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
18. Y%S ,xldfõ l%shd;aul jk n,mEï lKavdhï folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
19. tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh msysgqùfï wruqKq folla kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
20. idr®la ixúOdk jHqyfha by< u wdh;k fol kï lrkak'
(i) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 46 -
B yd C fldgiA
ie,lsh hq;=hs (
Ú B yd C hk fldgia foflka tla fldgilska m%Yak fol ne.ska f;dardf.k m%Yak y;rlg
muKla ms<s;=re iemhsh hq;= h'
Ú tla ms<s;=rlg ysñ ,l=Kq ixLHdj 20ls' uqΩ ,l=Kq 80ls'
B - fldgi
1. (i) foaYmd,k úoHdfõ iudc úoHd;aul iajNdjh meye†,s lrkak'
(ii) foaYmd,k úoHdj wOHhkh ls¯fï jeo.;alu myod fokak'
(iii) foaYmd,k úoHdj wOHhkh i|yd odr®Yksl yd ;=,kd;aul wOHhk l%uhkays jdis
wjdis fmkajd fokak'
(iv) foaYmd,k úoHdj yd foaYmd,kh w;r fjki meye†,s lrkak'
2' ,snr,ajdoh iy iudcjdoh hgf;a my; ±lafjk ud;Dld ii|kak'
(i) rdcHfha wdrïNh
(ii) rdcHfha úldYkh
(iii) rdcHfha ldr®hNdrh
(iv) rdcHfha wkd.;h
3' my; ±lafjk ud;Dld úuikak'
(i) weu˙ldkq fmvr,a l%ufha uQ,sl ,ÈK
(ii) bka†hdkq fmvr,a l%ufha uQ,sl ,ÈK
(iii) iaúÜir®,ka; fmvr,a l%ufha uQ,sl ,ÈK
(iv) fmvr,a wdKavq l%ufha jdis" wjdis
4' my; i|yka tajd úNd. lrkak'
(i) rdcH m%;sm;a;s iïmdokh
(ii) wka;r® cd;sl foaYmd,kfha iajNdjh
(iii) .egqï l<ukdlrK úê l%u
(iv) foaYmd,k iudcdkqfhdackh
C - fldgi
5' flda,anDDla - leurka m%;sixialrK u.ska Y%S ,xldj ;=< my; ±lafjk fÈa;% wdY%s;j
is≥ jQ fjkialï idlÉPd lrkak'
(i) wdr®:ßl
(ii) iudchSh
(iii) foaYmd,k
(iv) wêlrK
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 47 -
6' Y%S ,xldfõ cd;sl jHdmdrh yd iïnkaOj my; ±lafjk tajd úuikak'
(i) wdrïNh
(ii) kdhl;ajfha iajNdjh
(iii) wruqKq
(iv) wruqKq †kd .ekSug l%shd;aul jQ wdldrh
7' fvdkfudar® m%;sixialrK hgf;a my; i|yka ud;Dld úNd. lrkak'
(i) ir®jck Pkao n,h m%odkh ls¯u
(ii) jdr®.sl ksfhdackh wfydais ls¯u
(iii) úOdhl ldrl iNd msysgqùu
(iv) wud;H uKav,h
8' 1972 iy 1978 wdKavql%u jHjia:d wdY%fhka my; i|yka ud;Dld idlÉPd lrkak'
(i) úOdhl n,;, l%shdjg kexùu
(ii) jHjia:dodhl n,;,
(iii) jHjia:d wKmk;a mQr®j úksYaph ls¯u
(iv) rdcH fiajh
∗ ∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 48 -
I m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú ishÆ u m%Yak i|yd ms<s;=re imhkak'
Ú ksjer† ms<s;=r f;darkak' ^úNd.fha ° ms<s;=re iemhSu i|yd nyqjrK lv∞ishla imhkq ,efí'&
1. ks.dó ;r®l Ydia;%h
^1& we.hqïYS,S úoHdjls' ^2& idudchSh úoHdjls'
^3& wdkqN+;sl fkdjk úoHdjls' ^4& jHjyd˙l úoHdjls'
^5& iajdNdúl úoHdjls'
2. úoHdj iïnkaOfhka jer† m%ldYh f;darkak'
^1& úoHdhska fh° isák ldr®hh
^2& m¯CIK u.ska wi;H l< yels dkh
^3& úoHd;aul l%uh wkq.ukh ls¯fuka f.dvkÛk «kh
^4& 15 jk ishjfiys mgka hqfrdamfhys YS>%fhka jr®Okh jQ «k fldÜGdih
^5& iod;ksl dKh
3. wiuñ;sl iïnkaO;djlska hq;= m%ldYh l=ula o@
^1& A f.a ifydaorhd B h' ^2& A, B f.a mka;sfha h' ^3& A, B g iudk fõ'
^4& A f.a mshd B fõ' ^5& A, B g fu;a jvhs'
4. my; ±lafjk m%ldY w;=˙ka ksjer† m%ldYh l=ula o@
^1& úYaf,aIS m%ia;=; wjYHfhka u i;H fõ'
^2& ixYaf,aIS m%ia;=;hl ksfYaOkh úixjdohls'
^3& §uykqjr YS% ,xldfõ w.kqjr fõ'¶ hkak wjYHfhkau wi;Hhls'
^4& úYaf,aIS jYfhka i;H m%ia;=;hl ksfYaOkh úixjdohls'
^5& ixYaf,aIS m%ia;=;hl jdplfhka jdpHh úYaf,aIKh fõ'
^24& ;r®l Ydia;%h yd úoHd;aul l%uh
m%Yak m;% jHQyh
˚ m;%h - ld,h meh 02hs'
jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 50ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh
hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 02 ne.ska uqΩ ,l=Kq 100ls'
˚˚ m;%h - ld,h meh 03hs'
fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h'
˚ fldgi - jHQy.; rpkd jr®.fha m%Yak 5lss' m%Yak 4lg ms<s;=re iemhsh
hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 10 ne.ska ,l=Kq 40ls'
˚˚ fldgi - jHQy.;$ rpkd jr®.fha m%Yak 5lss' bka m%Yak 4lg ms<s;=re
iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 15 ne.ska ,l=Kq 60ls'
˚˚ m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq 100ls'
wjidk ,l=K .Kkh ls¯u : ˚ m;%h = 100 ˚˚ m;%h = 100 wjidk ,l=K = 200 ÷ 2 = 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 49 -
5. my; ±lafjk tajdhska mrudor®YS iïm¯CIKhlg jvd fyd| ksoiqk l=ula o@
^1& .e,S,sfhda ≥r olakh u.ska if|ys l∫ fy,a m¯CId ls¯u
^2& Æù mdiapr® msiaiq nÆ frda.h je<£ug m%;slr®uhla fidhd.ekSu i|yd tkak;a lrk ,o
yd fkdlrk ,o iqkLhska fofldgilg c,NS;sld ffjrih úo ne,Su
^3& ú,shï ydú Wr.fhl= m,d Wf.a Ouksh yd uyd Ysrdj ysrlrñka yd ,sys,a lrñka yoj;
iamkaokh jk wkaou m¯CId fldg ne,Su
^4& ls%iaáhka nr®kdâ yDoh frda.sfhl=g fjk;a wfhl=f.a ls˙ghla noaO ls¯u
^5& whsfila ksõgka ms%iauhla yryd ysret<sh hkakg i,iajd wdf,dalh jr®Kdj,shlg fnfok
wkaou ms˙laiSu
6. §w¶ hgf;a ±lafjk úia;rhg wkqrEmj §wd¶ hgf;a i|yka m%ia;=; wkql%uh ±lafjk jrKh
l=ula o@
§w¶ §wd¶
1' jdplfhka jdpHh úYaf,aIKh lrhs' a ixfYaf,aIS m%ia;=;
2' lreKq wkqj mj;sk ;;a;ajh yd iei£ï lrhs' b ksremdêl m%ia;=;
3' jdplfhka jdpHh ms<sn|j fldkafoais úrys;j c fidamdêl m%ia;=;
m%ksYaphla lrhs' d úYaf,aIS m%ia;=;
4' wmrdx.h mQr®jdx.h iuÛ fldkafoaishla iys;j ne£ we;'
^1& (a, b, d, c) ^2& (b, a, d, c) ^3& (d, a, b, c) ^4& (d, a, c, b) ^5& (d, b, a, c)
7. ≥kq ;rd†hg mokï jkafka
^1& .=re;ajdlr®IKjdohhs' ^2& pd,aiaf.a kshuhhs'
^3& f,day m%idrKhùuhs' ^4& yqlaf.a kshuhhs'
^5& .e,S,sfhdaf.a kshuhhs'
8. §.skaorg w; ;nk iEu úglu ms<siafihs¶ hkakg w∞< jkafka"
^1& wúixjd° kshuhhs' ^2& wkkH;d ^;∞;au& kshuhhs'
^3& uOH nysIalD; kshuhhs' ^4& oaú;aj ksfYaOk kshuhhs'
^5& mr®hdma; fya;= kshuhhs'
9. §iuyr <uhs nqoaêu;a kï iuyr nqoaêu;a wh <uhskah¶ hkak
^1& im%udK m%;sjr®;khls' ^2& im%udK m˙jr®;khls'
^3& ksYam%udK m%;sf,daukhls' ^4& ksYam%udK m˙jr®;khls'
^5& im%udK mria:dmkhls'
10. úoHd;aul WmkHdihla f.dvkÛd .ekSfï o< ;dr®lsl mshjr wkql%uh jkafka"
^1& .egÆj" WmkHdih" m¯CIK" wkdjels ms<s.eksu fyda neyer ls¯u h'
^2& WmkHdih" wkdjels" .egÆj" m¯CIK" ms<s.ekSu fyda neyer ls¯u h'
^3& .egÆj" WmkHdih" wkdjels" m¯CIK" ms<s.ekSu fyda neyer ls¯u h'
^4& WmkHdih" m¯CIK" wkdjels" .egÆj" ms<s.ekSu fyda neyer ls¯u h'
^5& WmkHdih" .egÆj" wkdjels" m¯CIK" ms<s.ekSu fyda neyer ls¯u h'
11. §jdhqjla úúO m%fõ.hkaf.ka ksr;=rej p,s;jk wKqj,ska iE° we;¶ hkak
^1& wdkqN+;sl idudkHlrKhls' ^2& ixLHdkuh idudkHlrKhls'
^3& kshuhls' ^4& jdohls'
^5& iajisoaêhls'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 50 -
12. m%;sfhda. p;=ri%hg wkqj I m%ia;=;hla i;H jk úg ms<sfj,ska A, E yd O hk m%ia;=;hkaf.a
i;H;d we.hqï jkafka
^1& i;Hh" wúksYaÑ;h" i;Hh' ^2& wi;H" i;Hh" wúksYaÑ;h'
^3& wi;Hh" wi;Hh" wi;Hh' ^4& wúksYaÑ;h" wi;Hh" wúksYaÑ;h'
^5& wúksYaÑ;h" i;Hh" i;Hh'
13. idudkH m%;sfYaOk m%ia;=;hl jdpHh iy jdpl mohkaf.a jHdma;sh ms<sn| ksjer† ms<s;=r
l=ula o@
^1& wjHdma;hs" jHdma;hs' ^2& jHdma;hs" jHdma;hs'
^3& jHdma;hs" wjHdma;hs' ^4& wjHdma;hs" wjHdma;hs'
^5& mo jHdma;sh ksYaph l< fkdyelsh'
14. iqksIamkak iQ;%hla jkafka l=ula o@
^1& ~ P → (Q → R) ^2& ((~ P → Q) ∧ Q → R) ^3& (~ (P ∧ Q) → (R ∧ S)) ^4& P → Q → R ^5& (~ P → ~ Q) ∧ RVS
15. "jdohla u.ska jHdLHdkh fjhs". hkakg my; l=ula fkd.e,fma o@
^1& kshuhla ^2& kshuhka .Kkdjla ^3& úfYaI lreKq
^4& úfYaI isoaëka ^5& wkdjels
16. (P → Q) hkakg ;dr®lslj iudk jkafka ñka ljrla o@
^1& (P ∧ Q) ^2& (~ P ∧ Q) ^3& (P ∨ Q) ^4& (~ P ∨ Q) ^5& (Q → P)
17. my; ±lafjk m%ldYkhkaf.ka ksjer† jkafka l=ula o@
^1& idOH wjhjh úfYaI m%ia;=;hlaj ;sìh ° mCI wjhjh ksfYaOkd;aul jqjfyd;a wh:d
mCImo wdNdih we;sfõ'
^2& tla wjhjhla úfYaI m%ia;=;hla jk úg ks.ukh úfYaI m%ia;=;hla jqjfyd;a ixjdlH
ksYam%udK fõ'
^3& wjhj folu m%;scdkkd;aul jqjfyd;a ixjdlHhla ksYam%udK jkafka ke;'
^4& uOHmoh tla wjhjhl ° fyda jHdma; jqjfyd;a wksjdr®hfhkau ixjdlHhla im%udKfõ'
^5& im%udK ixjdlHhl tla wjhjhla ksfYaOkd;aul jQ úg ks.ukh m%;scdkkd;aul úh
fkdyelsh'
18. (~ P ∧ ~ Q) hkakg ;dr®lslj úixjd° jkafka"
^1& (P ∨ Q) ^2& ~ (~ P → Q) ^3& ~ (P ∧ Q) ^4& (P ∧ Q) ^5& (P → Q)
19. idoDYH wkqudkh
^1& ks.dó ks.uk ,nd fohs'
^2& Woa.dó idudkHlrKhg iydh fjhs'
^3& iDcq m%;HCIh weiqfrkau f.dvkef.hs'
^4& fya;=uh jHdLHdk b†˙m;a lrhs'
^5& ksh;sjdohg mokï fjhs'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 51 -
20. iudchSh úoHdjkays fnfyúka fhd∞.kq ,nkafka my; ±lafjk ljr m¯CIKh o@
^1& iïm¯CIKh ^2& ks¯CIKh
^3& ksr®Kh m¯CIKh ^4& md,s; lKavdhï l%uh
^5& wka;rdjf,dalkh
21. my; ±lafjk tajdhska ksjer† ;dr®lsl m%ldYkh jkafka"
^1& iuyr uefrk iqÆ wh ñksiqka kï ishÆ uefrk iqÆ wh ñksiaiq h'
^2& uefrkafka ñksiaiqka muKla kï ñksiaiq ishÆ fokd uefr;s'
^3& ñksiqka muKla uefrkafka kï uefrk ishÆ fokd ñksiaiq h'
^4& ishÆ ñksiqka uefrkafka kï uefrk ishÆ fokd ñksiaiq h'
^5& iuyr ñksiqka uefrkafka kï ishÆ ñksiqka uefrk iqΩ h'
22. im%udK ixjdlHuh ;r®lhl tla wjhjhla úfYaI m%ia;=;hla jk úg tys ks.ukh
^1& idudkH m%;scdkk m%ia;=;hls'
^2& úfYaI m%;scdkk m%ia;=;hls'
^3& úfYaI m%ia;=;hls'
^4& úfYaI m%;sfYaOk m%ia;=;hls'
^5& idudkH m%;sfYaOk m%ia;=;hls'
23. jdhqjl m%;sf,daudkqmd;sl iyiïnkaO;djla mj;skafka
^1& mSvkh yd m˙udj w;r h' ^2& m˙udj yd WIaK;ajh w;r h'
^3& mSvkh yd WIaK;ajh w;r h' ^4& m˙udj yd wKq ixLHdj w;r h'
^5& mSvkh yd wKq ixLHdj w;r h'
24. P (B/A) = P(B) kï fuys A yd B hk isoaê fol"
^1& wfkHkH jYfhka nysIaldrl fõ' ^2& wiïNdjH fõ'
^3& iajdh;a; fõ' ^4& mrdh;a; fõ'
^5& nysIaldrl fkdjk isoaê fõ'
25. my; ±lafjk tajdhska iudchSh úoHdjg wh;ajk úIh l=ula o@
^1& „j úoHdj ^2& lDIs úoHdj
^3& m˙.Kl úoHdj ^4& foaYmd,k úoHdj
^5& ld,.=K úoHdj
26. my; i|yka tajdhska im%udK ;dr®lsl wdlD;s jkafka fudkjd o@
a). (A) P M (A) S M (I) S P
b). (A) P M (A) M S (I) S P
c). (I) P M (I) M S (I) S P
d). (E) P M (A) S M (E) S P
e). (O) P M (A) S M (O) S P
^1& a yd b ^2& c yd d ^3& d yd e^4& b yd d ^5& a yd d
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 52 -
27. my; ±lafjk ixfla;lrKhg w∞< ksjer† fjkarEm igyk l=ula o@
AB = Ø x ∉ A
^5&^4&^3&^2&
A Bx
U
^1&
A A AA B B B B
x
x x x
U U U U
28. A iy B mrdh;a; isoaê folla jk w;r P(A) = 0.4 P(B) = 0.5, P(B/A) = 0.25 kï P(A ∩ B) ys w.h
l=ula o@
^1& 0.1 ^2& 0.125 ^3& 0.2 ^4& 0.75 ^5& 0.9
29. fo we.hqï ;r®l Ydia;%fhys úp,Hhka ;=kla iys; ;r®lhl i;H pl%fhys NjH;djka
.Kk"
^1& 2ls' ^2& 4ls' ^3& 6ls' ^4& 8ls' ^5& 12ls'
30. wia;s m%ldr ¯;sh yd kdia;s m%ldr ¯;sh m%ldY ls¯ug my; ±lafjk l=uk jdlHhka
Wmfhda.Sfõ o@
^1& .uH ^2& úfhdacl ^3& WNh .uH
^4& m%;s.uH ^5& ixfhdacl
31. §w¶ ;Srefõ i|yka tla tla úoHdhska §wd¶ ;Srefjys i|yka ∞hl;ajhka yd ksjer† iïnkaO;d
wkqms<sfj, ±lafjk ms<s;=r f;darkak'
§w¶ §wd¶
(1) flma,r® A. iQr®hflakaøjdoh b†˙m;a ls¯u
(2) .e,S,sfhda B. mD:ßúflakaøjdoh yd iQr®hflakaøjdoh w;r ueo u;hla
f.dv ke.Su
(3) whsfila ksõgka C. iajdNdúlj mD:ßúh wi, m;s;jk jia;+kaf.a ;ajrKh
ksh; jk nj ±laùu
(4) fldmr®kslia D. wjia:ß;s p,s;h is≥jkafka ir, fr®Ldjl hehs mejiSu
(5) ffgfldao n%dys E. .%yjia;+kaf.a lCIh b,smaishdldr nj ±laùu
^1& ABCED ^2& ACBED ^3& BCDEA ^4& ECADB ^5& ECDAB
32. ud;h iïnkaOfhka my; i|yka m%ldYj,ska ksjer† m%ldYh f;darkak'
^1& ishÆ .◊; lr®uhkag wr®:dkaú; f,i Ndckh l< yelsh'
^2& ° we;s iEu o;a;hlu jákdlu ud;h flfrys n,mdhs'
^3& o;a; ixLHdj yd ud;h ° we;s úgl o;a;hkaf.a tl;=j fiúh yelsh'
^4& ixLHd jHdma;shl ud;h f,i w.hka lSmhla mej;sh yelsh'
^5& ud;h .Kkh ls¯u i|yd o;a; wdfrdayK ms<sfj,g ielish hq;= fõ'
33. uOHkHh ms<sn|j tlÛúh fkdyels m%ldYh f;darkak'
^1& iEu ixLHd jHdma;shlu uOHkH w.hla we;'
^2& uOHkHh .Kkh ls¯fï ° o;a;j, iEu w.hlau .Kkhg Ndck fõ'
^3& o;a; ixLHdj yd uOHkHh ° we;s úgl o;a;j, tl;=j fiúh yelsh'
^4& wr®:dkaú; f,i .◊; lr®uhkag Ndckh ls¯fï yelshdj we;'
^5& uOHkHh" ixLHd jHdma;shl ° we;s o;a;j,ska tlla u úh hq;=h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 53 -
34. my; ±lafjk m%ldYk w;=frka ksjer† m%ldYkh l=ula o@
^1& iydhl jHq;amkakhla ksu jQ ú.i m%Odk jHq;amkakh ksu fõ'
^2& ksulrk ,o iydhl jHq;amkakhla ;=< mj;akd fma<shla mqkr®fhdackh l< fkdyels h'
^3& m%Odk jHq;amkakhla ;=< iydhl jHq;amkak tllg jvd fhd∞.; fkdyels h'
^4& iEu jHq;amkakhla i|yd u iydhl jHq;amkakhla fhd∞ .ekSsug is≥ fõ'
^5& iydhl jHq;amkakhla wrUd th ksu fkdlr jqj o m%Odk jHq;amkakh ksu l< yelsh'
35. §w§ hgf;a i|yka úia;rhg wkqrEmj §wd¶ hgf;a i|yka úêl%u wkqms<sfj<ska ksjer†j
.<mk ,o jrKh l=ulao@
§w¶ §wd¶
(1) wkshuhka jr®Okh ùu;a iuÛ jdoh a. Woa.ukjd† úêl%uh
m%Yak flfr®'
(2) wkdjelsh i;H jk úg jdohg b. ks.dñ if;HCIKjdoh
j,x.=Ndjhla fohs'
(3) ks¯CIs; lreKqj, idoDYHhka idudkHlrKhg c. ks.dñ wi;HlrK jdoh
mokï fjhs'
(4) úixjd° jQ ks¯CIK wjia:djlska jdoh d. úoHd;aul mr®fhaIK
neyer lrhs' jevigyka l%uh
(5) jdofhys flakaøSh yrh (Hard core) m%;slafIam e. idfmaCIljd† úêl%uh
jqjfyd;a jdofhka bj;a ù hd hq;=h'
^1& c b a d e ^2& c b a e d ^3& e a b c d ^4& e b a c d ^5& e d a b c 36. ishÆ .◊; lr®uhkag wr®:dkaú; f,i Ndckh l< yels o;a; ,efnkafka
^1& wkqmd; m˙udKfhks' ^2& kdu m˙udKfhks'
^3& mámdá.; m˙udKfhks' ^4& m%dka;r m˙udKfhks'
^5& kdu fukau wkqmd; m˙udKhkaf.ks'
37. ksõgka ;u m<uq kshufhka m%ldY lrkafka
^1& §n,h¶ wr®: ±laùu h'
^2& .uH;djh wr®: ±laùu h'
^3& n,fha úYd,;ajh ksr®Kh ls¯fï l%ufõohla ±laùu h'
^4& wjia:ß;sl p,s;h ir, fr®Ldjl ksh; fõ.hlska is≥jk nj ±laùu h'
^5& .=re;ajc ialkaOh" wjia:ß;sl ialkaOfhka fjkals¯u h'
38. iuQy wdNdihg w∞< ksjer† wr®:l:kh jkafka
^1& iuia;h ;=< we;s ,CIKh Bg wh;a tla tla tallhla ;=< o we;ehs ks.ukh ls¯u h'
^2& iuia;h ;=< we;s ,CIKh Bg wh;a tla tallhla ;=< we;ehs ks.ukh ls¯u h'
^3& tla tallhla ;=< we;s ,CIKh thg wh;a iuia;h ;=< o we;ehs ks.ukh ls¯u h'
^4& tla tla tallhla ;=< we;s ,CIK Bg w∞< iuia;h ;=< o we;ehs ks.ukh ls¯u h'
^5& iuQyhlg wh;a fldgia tlsfklg mriamr úfrdaë hehs ks.ukh ls¯u h'
39. bka†hdkq ;r®l Ydia;%fhyss olakg ,efnk mrdr®:dkqudkfhys mshjrhka wkql%ufhka b†˙m;a
ù we;af;a ljr ms<s;=fr® o@
^1& m%;s«" W∞yrK" Wmkh" fya;=" ks.uk
^2& m%;s«" fya;=" W∞yrK" Wmkh" ks.uk
^3& ks.uk" fya;=" W∞yrK" Wmkh" m%;s«
^4& m%;s«" fya;=" Wmkh" W∞yrK" ks.uk
^5& fya;=" ks.uk" W∞yrK" Wmkh" m%;s«
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 54 -
40. zwZ fldgfia ±lafjk úia;rhg zwdZ hgf;a ±lafjk ixLHdk ñkqï wkqms<sfj<ska .<md we;s
jrKh l=ula o@
zwZ zwdZ
(1) ixLHd jHdma;shl jeäu ksfhdackhla we;s ixLHdj a. ud;h
(2) m%udK wkql%ufhka ieliQ ixLHd fY%a◊hl ue† w.h b. uOHkHh
(3) o;a; iuqyhl idudkH w.h c. uOHia:h
(4) ixLHd jHdma;shl Wm˙u yd wju w.hka w;r fjki d. wm.ukh
(5) o;a; uOHkHfhka wE;g úis ug we;s bv olajk w.h e. mrdih
^1& a b c d e ^2& a b c e d ^3& a c b d e^4& a c b e d ^5& a d c e b
41. ;r®l oajdr wkqj my; rEm igyfkys ±lafjk cd,fhys m%;s∞kh ixfla;fhka ±lafjk
iq;%h l=ula o@
P Q
^1& ((P ∧ Q) ∨ ~ (P ∨ R)) ^2& ((P ∧ Q) ∨ (P ∨ Q)) ^3& ~ ((P ∧ Q) ∨ (P ∨ Q))^4& ~ ((P ∨ Q) ∧ ~ (P ∧ Q)) ^5& ((P → Q) ∧ ~ (P → ~ Q))
42. m%ekaisia fílkaf.a úêl%uh iïnkaOfhka jer† m%ldYh l=ula o@
^1& f;dr;=re .Kkdjla tl;= lrf.k mshjfrka mshjr idudkH kshuhka fj; .uka
lrhs'
^2& ;u úêl%ufhka ,efnk idudkHlrKhka ia:djr ±kqula fkdfok nj fílkaf.a u;h
úh'
^3& iajNdj Or®uh .eUq˙ka .fõIKh lr tys ryi ±k.; yelsh'
^4& fílkaf.a úêl%uh ks¯CIKh yd Woa.ukh u; mokï fjhs'
^5& kHdhd;aul ±kqu yd m%dfhda.sl ±kqu fomil ;eìh hq;=h'
43. WmkHdihl ir, nj hkakg jvd;a .e<fmk ú.%yh l=ulao@
^1& iDcq m%;HCIhg wEf|k lreKq we;=<;a WmkHdihla ùu
^2& wmg iqmqre≥ lreKq wvx.= WmkHdihla ùu
^3& wdkqN+;suh m¯CIK u.ska wi;H l< yels WmkHdihla ùu
^4& kHdhd;aul ixl,am u.ska f,dj meye†,s ls¯u
^5& wvq úp,H m%udKhlska jeä lreKq m%udKhla ,nd .; yels WmkHdihla ùu
44. (~ P ∧ ~ (P → Q)) ms<sn|j my; ° we;s rela igykska l=ula olajhs o@
(~ P ∧ ~ (P → Q)) ~ P ~ (P → Q) P × ^1& mqkrela;shla ^2& wjYH i;Hhla ^3& ixYaf,aIS wi;Hhla
^4& úixjdohla ^5& ;dr®lsl i;Hhla
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 55 -
45. my; i|yka m%ldY w;=˙ka f∞aI iys; m%ldYh l=ula o@
úoHd;aul WmkHdihla
^1& m%;HCIh u.ska úNd. l< yels wkdjels fohs'
^2& ir,ùu wjYH ke;'
^3& .egΩj,g úi∫ï °ug ;e;a lrhs'
^4& wi;H fkdfjhs'
^5& ±kg ms<sf.k we;s úoHd;aul u;j,g mgyeks jkakg bv we;'
46. .=re;ajdlr®IKjdoh whsiela ksõgka ;udf.ka fydrd.;a woyila njg ksõgkag f∞ia
keÛ=fõ
^1& ,hsíksÜia h' ^2& yqhsckaia h' ^3& frdnÜ fndhs,a h'
^4& .e,S,sfhda h' ^5& yqla h'
47. F : a fla;,hls'
G : a blaukska ≥u ouhs'
H : a ta foin,d isákq ,nhs'
hk ixfCImK rgdj fhd∞"
§fla;,hla blaukska ≥ï fkdoukafka ta foi n,d isákq ,nkafka kï mu◊'¶ hk jdlHh
ixfla;j;a l< yelafla my; l=uk iq;%fhka o@
^1& (Fx → ~ (Gx ∧ Hx)) ^2& ∧x (Fx → (Hx → ~ Gx)) ^3& (∧x Fx → ∧y (Hy → ~ Gy)) ^4& (∨x (Fx → Hx) → ~ Gx) ^5& ∧x (Fx → (~ Gx → Hx))
48. wkql%ñljdo folla wiïfïh fõ hkafkka idfmaCIljd°ka woyia lrkafka" ta jdo fol
^1& jia;= fCI;% jYfhka fjkia jk nj h'
^2& wix.; nj h'
^3& f;areï.; fkdyels nj h'
^4& m%ldYjk ixl,amhkays wr®: w;r iïnkaOhla fkdue;s nj h'
^5& ks¯CIK u.ska wi;H l< fkdyels nj h'
49. wjia:d ldrl úp,H kj úp,Hhla úh hq;= kï" ∨x (Fx ↔ ∧y Gy) hk iQ;%fhka ksjer†j x wia;sjdÖ wjia:dlrKhg Ndckh ls¯fuka ,efnk iQ;%h l=ula o@
^1& (Fx ↔ ∧y Gy) ^2& (FA ↔ ∧y Gy) ^3& (Fy ↔ ∧y Gy) ^4& (Fz ↔ ∧y Gy) ^5& (Fx ↔ ∧x Gx)
50. wd.ï yd wdpdrOr®uj,g tl t,af,a u .egÆ we;s fkdlrk ;dCIK ls%hd∞uh
^1& laf,dakSlrKhhs'
^2& cdk ;dCIKhhs'
^3& iqr®h n,Yla;sh (Solar Power) Wmfhda.Slr.ekSuhs'
^4& iqLurKhhs'
^5& i|;rKhhs'
∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 56 -
^24& ;r®l Ydia;%h yd úoHd;aul l%uh
II m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú I, II hk fldgia foflka tla fldgilska m%Yak y;r ne.ska f;dard f.k m%Yak wglg
muKla ms<s;=re imhkak'
I fldgi
1' ^w& rEmsl yd k-rEmsl wdNdi w;r fjkialï fudkjd o@
^,l=Kq 04&
^wd& my; f√ohkays we;=<;a k-rEmsl wdNdi kï lrkak'
^i& fõ.fhka †jhk ish,a,kag Yla;su;a mdo we;' ishÆ .x.dfjda fõ.fhka †jh;s'
tfyhska ishÆ .x.djkag Yla;su;a mdo we;' ^,l=Kq 02&
^ii& X keue;a;d t hk ld,fhys p keue;s ia:dkfhys „j;a jQ njg lsis≥ idCIHhla
wkdjrKh ù ke;;a Y keue;a;d tl, tys „j;a jQ njg idCIH ,eî we;'
tfyhska X tl, tys „j;a fkdjqKq nj ;yjqre fõ' ^,l=Kq 05&
^iii& mqoa.,hl=f.a Y¯rhla ;=<g msyshla we;=Ω lrk ´kEu flkl= w;a wvx.=jg
.; hq;=h' Y,H ffjoHjre Y,Hlr®uj,° mqoaa., Y¯r ;=<g msyshd we;=Ω lr;s'
tneúka Y,H ffjoHjreka w;awvx.=jg .; hq;=hs'
^,l=Kq 02&
2' ^i& w∞< m¯CIK iajrEmh yd jHdLHdk ls¯u hk lreKqj,° kshu yd jdo w;r
fjkialï we;s wkaou fndhs,af.a kshuh yd jdhq ms<sn| pd,ljdoh weiq˙ka meyeos,s
lrkak'
^,l=Kq 06&
^ii& ir®jjdÖ WmkHdihla iy ixLHdkuh WmkHdihla w;r fjki l=ula o@
^,l=Kq 02&
^iii& §f,a [d;Ska w;r újdy w| orejka ìysùug ;=vq fok lreKla úh yelsh' §fuh
l=uk jr®.fha jHdLHdkhla o@
^,l=Kq 02&
3' ^i& Ok RK yd W∞iSk idoDYHhka idoDYH wkqudkh i|yd fhd∞.kakd wkaou
ksoiqklska meye†,s lrkak' ^,l=Kq 06&
(ii) iQr®h uKav,fha wdlD;sh wxY+ka ms<sn| fN!;sl úoHdfõ idoDYHuh f,i Wmfhda.s
lr.;a wkaou meye†,s lrkak' ^,l=Kq 04&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 57 -
4' ^w& ^i& Tfí ixfCIamK rgdj meye†,sj olajñka my; oelafjk jdlH ixfla;
NdIdjg m˙jr®;kh lrkak'
.srjd l:d lrkafka kï W!g fud<hla we;s w;r uhskd l:d lrkafka kï
W!g o fud<hla we; hkak i;H kï túg .srjd l:dlrk kuq;a uhskd l:d
lrkafka ke;akï .srjdgj;a uhskdgj;a fud<hla ke;'
^,l=Kq 2 1$2&
^ii& ° we;s ixfCIamK rgdj Wmfhda.s lr .ksñka my; oelafjk ixfla;uh
jdlHh isxy,g kÛkak'
P iy,a ñ< by< hhs
Q msá ñ< by< hhs
R „jk úhou by< hhs
S „j;a ùu ≥Ialrfõ
(((PVQ) R) ∧ ((~ R ∧ ~ S) ~ (P V Q))) ^,l=Kq 2 1$2& (wd) my; i|yka m%fïh jHq;amkak l%ufhka idOkh lrkak'
( P (Q ∧ R)) (( P Q) ∧ ( P R)) ^,l=Kq 05&
5' ^w& fldmr®kslka úma,jfhka l=uk f,dal oDIaáhlska l=uk f,dal oDIaáhla lrd
hqfrdamSh ñksid hhs o@ ^,l=Kq 02&
^wd& f;dauia l+kaf.a idfmaCIljd° u;fha ±lafjk
^⁄& úma,jhl fmr-miq jdo w;r ixl,amj, wr®: úp,kh jk nj
^⁄⁄& wkql%u jdo wix.; nj
^⁄⁄⁄& tla tla jdohla ;=< flfrk ks¯CIK ta jdofhka flfrk uÛ fmkaùu wkqj
is≥jk nj
^⁄¤& úma,jhlska fmr yd miq tlu jia;=j fohdldrhlg olsk nj" fldmr®kslka
úma,jfhka ksoiqka foñka meye†,s lrkak'
^,l=Kq 02 × 4&
II fldgi
6' ñ,a ;u Woa.dó úêl%uh u.ska fya;=M, iïnkaOhka ms<sn| idudkHlrKhka ,nd .ekSu
i|yd ¯;S b†˙m;a lrhs'
^⁄& fï ¯;S Woa.ukh i|yd .Kkh fhd∞.ekSu fjkqjg nysIalrKh fhd∞.ekSula
f,i ±lsh yels o@ ^,l=Kq 06&
^⁄⁄& ksjer† Woa.dó idudkHlrK ,nd°ug fï ¯;Ska fl;rï idr®:lj ∞hlfõ o@
^,l=Kq 05&
^⁄⁄⁄& §fmdmr®f.a úêl%uh o nysIalrKh mokï lr.kS' tfy;a ñ,a yd fmdmr® nysIalrKh
fhd∞.kafka b;d fjkia ldr®hhka i|yd h'¶ meye†,s lrkak'
^,l=Kq 04&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 58 -
7' ^w& my; i|yka ;r®l jr®. Wmfhda.S lr .ksñka ixfla;j;a lr fjka rEmigyka
weiqfrka Majdfha im%udK ksYam%udK nj úksYaph lrkak'
^⁄& iuyr foaj,a ,iaik h' iuyr foaj,a ñ< wêl h' tfyhska ñ, wêl foa
,iaik h'
^⁄⁄& iuyr <uhska nqoaêu;a h' ishÆ <uhska úfkdaohg leu;s h' tfyhska
úfkdaohg leue;s iuyre nqoaêu;a h'
^⁄⁄⁄& m%«jka;fhda muKla wkd.;h ols;s' foaYmd,khska yefudau wkd.;h
olskafka ke;' tfyhska foaYmd,kfhda yefudau m%djka;fhda fkdfj;s'
^,l=Kq 03 × 3& ^wd& ksoiqka foñka my; i|yka ixl,am meyeos,s lrkak'
^⁄& jr®. wkqmQrlh
^⁄⁄& Y=kH jr®.h
^⁄⁄⁄& l:d úYajh ^,l=Kq 02 × 3&
8' my; i|yka ;r®l ixfla;hg k.d tajd im%udK jkafka o ksYam%udK jkafka o hkak
i;H;d rela l%ufhka ks.ukh lrkak' hï ;r®lhla im%udK jkafka kï th jHq;amkak
l%ufhka o idOkh lrkak'
^⁄& úNd. wfmaCIlhska fyd¢ka bf.kf.k we;akï yd tfiakï muKla .Ks;h yd
;r®l Ydia;%h f,aish' .Ks;h f,ais kï yd ;r®l Ydia;%h f,ais kï túg úNd.
wfmaCIlhska i;=gg m;afõ' tfyhska úNd. wfmaCIlhska i;=gg m;a jkafkakï
Tjqka fyd¢ka bf.k f.k we;' ^,l=Kq 07&
^⁄⁄& f.or .sfhd;a wUq kiS' uÛ ysáfhd;a Tyq kiS' tlaflda f.or hhs ke;akï uÛ ysà'
tfyhska tlaflda wUq kiS ke;akï Tyq kiS' ^,l=Kq 08&
9' ^w& iudc úoHdjkays ixLHdkuh idudkHlrK nyq,j ±lsh yelafla wehs@
^,l=Kq 07&
^wd& §iuld,Sk úoHd;aul ;dCIKh wdpdrOr®uj,g u;=lrk .egƶ hk uefhka
rpkhla ,shkak' ^,l=Kq 08&
10' ^w& iq≥iq ixfCIamK rgdjla fhd∞.ksñka §b†ka iuyr W.;=ka ≥mam;a kï túg iuyr
W.;=ka rgyer hkq we;¶ hk jdlH ixfla;hg k.kak' ^,l=Kq 3 1$2&
^wd& F : a ,iaikh
G : a fmdfydi;ah
H : a ia;%shls
I : a újdyfjhs
hk ixfCIamK rgdj fhd∞.ksñka
Λx (( Fx Λ Gx) (Hx Ix)) hkak isxy,hg k.kak ^,l=Kq 3 1$2&
^b& ~ Vx Fx Λ x ~ Fx hk m%fïh idOkh lrkak' ^,l=Kq 08&
∗ ∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 59 -
I fldgi
wxl 1 isg 5 f;la tla tla m%Yakh i|yd kï my ne.ska ° we;' tajd w;=frk tlla muKla
ljr fyda fya;=jla ksid wfkla kï iuÛ fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk ku l=ula±Zhs
y∫kdf.k tys wxlh ;s;a br u; ,shkak'
1. ^1& uyd;s;a: ^2& f.dalKaK;s;a: ^3& iQlr;s;a:
^4& ld,;s;a: ^5& lÉPl;s;a: (...........)
2. ^1& :Qmdrduh ^2& uyd iEh ^3& olaÅK :Qmh
^4& fldg fjfyr ^5& ,xldrduh (...........)
3. ^1& .,afmd; ,smsh ^2& yeg∞f.h ,smsh ^3& oUq,a, ,smsh
^4& lgq.y.,af.a ,smsh ^5& fydamsá.uq ,smsh (...........)
^25& Y%S ,xld b;sydih
^wE; w;S;fha isg ls%'j'1978 olajd&
m%Yak m;% jHQyh
ld,h meh 03hs' fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h'
˚ fldgi - jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 40ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
tla m%Yakhlg ,l=Kq 01 ne.ska ,l=Kq 40ls'
˚˚ fldgi - wksjdr®h m<uqjk m%Yakhg yd ;j;a m%Yak 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
Ú ft;sydisl ia:dk iïnkaOj fokq ,nk m<uqjk m%Yakh wksjdr®h jk
w;r" thg ysñ ,l=Kq m%udKh 18ls'
Ú jHQy.; yd rpkd jr®.fha fiiq m%Yak 8ka 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla
m%Yakhlg ,l=Kq 14 ne.ska m%Yak 3g ,l=Kq 42ls'
m%Yak m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq = 40 + 18 + 42 = 100
b;sydih
b;sydih úIhhg fmkS isák isiqka" tu úIhfha I m%Yak m;%h jk (25) Y%S ,xld b;sydih
m%Yak m;%hg fmkS isàu wksjdr®h fõ'
fuu isiqka" II m%Yak m;%h jYfhka (25 - A) bka†hd b;sydihg fyda (25 - B) hqfrdamd
b;sydihg fyda (25 - C) kQ;k f,dal b;sydihg fyda fmkS isáh hq;= h'
ie,lsh hq;=hs (
Ú I fldgi iy II fldgfia ms<s;=re m;a tlg wuqKd ndr†h hq;= h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 60 -
4. ^1& 1562 uq,af,a˙hdj igk
^2& 1594 oka;=fr® igk
^3& 1602 n,k igk
^4& 1630 rkafo◊fj, igk
^5& 1638 .kafkdrej igk (...........)
5. ^1& n%jqka˙.a ^2& fgd˙xgka ^3& f.%.˙
^4& fjiaÜ ˙–fõ ^5& wx.,afnla (...........)
wxl 6 isg 10 f;la m%Yak i|yd mo hq., my ne.ska ° we;' tajd w;=frka tla hq.,hl mo
tlsfklg fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk hq.,h l=ula±Zhs y∫kdf.k Bg wod< wxlh"
b†˙fha we;s ;s;a br u; ,shkak'
6. ^1& fuljK wNh - f.daGdNh rcq
^2& W;r uyrc - jiN rcq
^3& ir;rh - ;s˙;r rcq
^4& umqreï nqooia <m˙foj - Lqoao md˙kao rcq
^5& uyrc .u◊ wNh - .cndyq rcq (...........)
7. ^1& m†kafkdare jdms - moúh jej
^2& u◊ys˙ jdms - ñkafka˙h jej
^3& uKavjdgl jdms - lKav,u jej
^4& m;a;mdIdK jdms - kdÉp¥j jej
^5& uy∞r.,a, jdms - uy.,alvj, jej (...........)
8. ^1& l=iqudik foaú - fodak l;˙kd l=ursh
^2& m<uqjk rdcisxy rcq - áls˙ nKavdr l=udrhd
^3& wgjk ùr mrdl%undyq rcq - wïnqÆ., l=udrhd
^4& fojk úu,Or®uiQ˙h rcq - Tiaá%hdfõ f∞ka cqjka l=udrhd
^5& YS% úl%u rdcisxy rcq - lkakidñ l=udrhd (...........)
9. ^1& iams,anr®cka - m<uqjk úu,Or®uiQ˙h rcq
^2& fjiagr®fjda,aâ - fojk rdcisxy rcq
^3& fcdaka mhsnia - lSr®;s YS% rdcisxy rcq
^4& yshq fndhsâ - rdcdêrdcisxy rcq
^5& frdnr®Ü wekavDDia - YS% úl%u rdcisxy rcq (...........)
10. ^1& mruOïu fÉ;sh ms˙fjk - r;au,dfka Oïudrdu ysñ
^2& mdk≥rdjdoh - ñf.Ügqj;af;a .=Kdkkao ysñ
^3& iysrd ú≥y, - isoa† f,ífí;=ud
^4& úfoHdoh ms˙fjk - yslalvqfõ YS% iqux., ysñ
^5& ffYj m%.di iNd - wreuq. kdj,r®;=ud (...........)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 61 -
wxl 11 isg 15 f;la jQ tla tla m%Yakh i|yd kdu$ m%ldYk$ †k jljdkq iuqyhla X yd Y ;Srej, ° we;' Y ;Srefõ olajd we;s kdu$ m%ldYk$ †k jljdkq X ;Srefõ ° we;s tajd iuÛ
lsishï wdldrhlg .e<fma' tfy;a tajd olajd we;af;a .e<fmk wkqms<sfj<g fkdfõ' Y ;Srej"
X ;Srej iuÛ .e<fmk wkqms<sfj<g ilia l< úg my; ° we;s ixfhda. mfyka tlla
ksjer†h' tu ksjer† ixfhda.hg wh;a wxlh f;dard ;s;a br u; ,shkak'
X Y
11. (i) ≥ÜG.du” rcq A lmsiSi
(ii) jÜG.du” rcq B mqiaifoaj
(iii) Od;=fiak rcq C ls;akqjr.,a
(iv) m<uqjk úchndyq rcq D ñ.dr
(v) m<uqjk mrdl%undyq rcq E p,
^1& BDECA ^2& BEDCA ^3& BADEC ^4& BDCEA ^5& BAEDC (...........)
X Y
12. (i) uqkafkaYajrï fldaú, A l;r.u
(ii) ;srefla;SYajrï fldaú, B y,dj;
(iii) ;srefldafkaYajrï fldaú, C fmdf<dkakrej
(iv) .fKaI fldaú, D ;s%l=Kdu,h
(v) ialkaOl=udr fldaú, E udf;dg
^1& BDECA ^2& BEDCA ^3& BADEC ^4& BDCEA ^5& BAEDC (...........)
X Y
13. (i) m<uqjk rdcrdc A ld,sx.
(ii) fpx-fyda B cdjl
(iii) ud> C fpda<
(iv) pkaøNdkq D Ök
(v) udrjr®uka E mdKavH
^1& BDECA ^2& EBDCA ^3& ABDEC ^4& DBCEA ^5& CDABE (...........)
X Y
14. (i) ú,shï f.dm,a,j A m<uqjk úmCIkdhl
(ii) fyka˙ ukala fïika uqjr® B m<uqjk iNdkdhl
(iii) tka'tï' fmfr®rd C m<uqjk w.%dKavqldrjrhd
(iv) ã'î' ch;s,l D m<uqjk l:dkdhl
(v) m%ekaisia fud<uqfr E m<uqjk ckdêm;s
^1& DBACE ^2& BEDCA ^3& ADECB ^4& ECABD ^5& CAEDB (...........)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 62 -
X Y
15. (i) fld,anDDla-leurka fldñiu A ir®jck Pkao n,h m%∞kh ls¯u
(ii) fudar®.ka fldñiu B leìkÜ wdKavql%uh y∫kajd°u
(iii) â,a fldñiu C úYajúoHd, msysgqùug fhdackd ls¯u
(iv) fvdkfudar® fldñiu D m%isoaO b.ekaùfï fomdr®;fïka;=j msysgqùu
(v) fida,an¯ fldñiu E rdcld˙ l%uh wfydais ls¯u
^1& BCAED ^2& CEDBA ^3& EDCAB ^4& ABEDC ^5& BAEDC (...........)
wxl 16 isg 20 f;la jQ m%Yakj,g .e<fmk ms<s;=r f;dard" Bg wod< wxlh b†˙fha ° we;s
;s;a br u; ,shkak'
16. my; ±lafjk f.dvke.ss,s b†lrjQ ld,h wkqj tajdfhys ksjer† wkqms<sfj< ±lafjk
,ehsia;=j l=ula o@
^1& ne/Kaä fldaú," i;auy,a m%didoh" fo.,af∞rej úydrh" .v,dfo◊ úydrh"
f,dajduydm%didoh
^2& f,dajduydm%didoh" i;auy,a m%didoh" fo.,af∞rej úydrh" .v,dfo◊ úydrh"
ne/Kaä fldaú,
^3& i;auy,a m%didoh" f,dajduydm%didoh" fo.,af∞rej úydrh" .v,dfo◊ úydrh"
ne/Kaä fldaú,
^4& f,dajduydm%didoh" i;auy,a m%didoh" .v,dfo◊ úydrh" ne/Kaä fldaú,"
fo.,af∞rej úydrh
^5& i;auy,a m%didoh" .v,dfo◊ úydrh" f,dajduydm%didoh" fo.,af∞rej úydrh"
ne/Kaä fldaú, (...........)
17. reyqfKa uq,a md,lhka .ek jxil:dj, i|yka jk wkqms<sfj< ±lafjkafka fïjdhska
l=uk ,ehsia;=fõ o@
^1& uydkd." hgd,;siai" f.daGdNh" ldjka;siai" ≥gq.euqKq
^2& f.daGdNh" uydkd." hgd,;siai' ldjka;siai" ≥gq.euqKq
^3& uydkd." f.daGdNh" hgd,;siai" ldjka;siai" ≥gq.euqKq
^4& uydkd." f.daGdNh" ldjka;siai" ≥gq.euqKq" hgd,;siai
^5& f.daGdNh" uydkd." ldjka;siai" ≥gq.euqKq" hgd,;siai (...........)
18. rdcH md,k uOHia:dkh ú;ekaùfï ksjer† wkqms<sfj< ±lafjkafka ñka l=uk
,ehsia;=fõ o@
^1& oUfo◊h" .ïfmd<" l=reKE.," hdmyqj" fldaÜfÜ
^2& oUfo◊h" hdmyqj" l=reKE.," .ïfmd<" fldaÜfÜ
^3& oUfo◊h" l=reKE.," .ïfmd<" hdmyqj" fldaÜfÜ
^4& hdmyqj" oUfo◊h" .ïfmd<" l=reKE.," fldaÜfÜ
^5& l=reKE.," oUfo◊h" hdmyqj" .ïfmd<" fldaÜfÜ (...........)
19. YS% ,xld wdKavql%u úldYfhys m%Odk wjia:d wkqms<sfj<ska ±lafjk ,ehsia;=j ñka l=ula o@
^1& flda,anDDla-leurka" fvdkfudar®" ueksx-fvfjdkaIhr®" lDD-uel,ï" fida,anrs
^2& flda,anDDla-leurka" lDD-uel,ï" fvdkfudar®" ueksx-fvfjdkaIhr®" fida,an˙
^3& flda,anDDla-leurka" ueksx-fvfjdkaIhr®" lDD-uel,ï" fvdkfudar®" fida,an˙
^4& flda,anDDla-leurka" ueksx-fvfjdkaIhr®" fvdkfudar®" lDD-uel,ï" fida,an˙
^5& flda,anDDla-leurka" lDD-uel,ï" ueksx-fvfjdkaIhr®" fvdkfudar®" fida,an˙ (...........)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 63 -
20. ksoyia Y%S ,xldfõ w.ue;sjrekaf.a ksjer† wkqms<sfj< ±lafjkafka ñka l=uk
,ehsia;=fõ o@
^1& ã'tia' fiakdkdhl" vâ,s fiakdkdhl" fcdaka fld;,dj,"
tia'ví,sõ'wdr®'ã' nKavdrkdhl" ví,sõ' oykdhl
^2& ã'tia' fiakdkdhl" fcdaka fld;,dj," vâ,s fiakdkdhl" ví,sõ' oykdhl
tia'ví,sõ'wdr®'ã' nKavdrkdhl
^3& vâ,s fiakdkdhl" ã'tia' fiakdkdhl" fcdaka fld;,dj,"
tia'ví,sõ'wdr®'ã' nKavdrkdhl" ví,sõ' oykdhl
^4& ã'tia' fiakdkdhl" ví,sõ' oykdhl" tia'ví,sõ'wdr®'ã' nKavdrkdhl" fcdaka
fld;,dj," vâ,s fiakdkdhl
^5& fcdaka fld;,dj," ã'tia' fiakdkdhl" ví,sõ' oykdhl" vâ,s fiakdkdhl"
tia'ví,sõ'wdr®'ã' nKavdrkdhl (...........)
wxl 21 isg 25 f;la iEu m%Yakhlg u tla ud;Dldjla hgf;a lreKq my ne.ska imhd we;'
tu lreKq w;˙ka tlla wod< ud;Dldjg fkd .e<fma' th f;dard Bg wod< wxlh ;s;a br
u; ,shkak'
21. wkqrdOmqr rdcOdks wjêfha m˙md,k ixúOdkh"
^1& rdcdKavq l%uhla meje;Su
^2& fmr is˙;g wkqj md,kh ls¯ug rcq ne£ isàu
^3& rcq yd NsCIQka jykafia w;r wfkHdkH iïnkaO;djla mej;Su
^4& md,k ;ka;%h ;=< oñ< wêld¯ n,j;a u ks,Od˙hl= ùu
^5& úêu;a .%dóh yd m%dfoaYSh md,k l%uhla meje;Su (...........)
22. fmdf<dkakre hq.fha ixialD;sh"
^1& f.dvkeÛs,s b†ls¯fï° .fvd,a Ndú;h nyq, ùu
^2& furg ixialD;shg yska≥ wdNdih fnfyúka ,eîu
^3& mkaishmkia cd;l l:d fmd; rpkd ls¯u
^4& uQr®;s l,d ksr®udK w;r .,a úydr m%;sud m%Odk ;ekla .ekSu
^5& fuu hq.hg wdfõ◊l úfYaI ,CIK iys; .,a lKq ksYaYxl ,;d
uKavmfhys olakg ,eîu (...........)
23. hdmk rdcOdksh"
^1& fuu rdcOdksfha b;sydih ye≤¯ug we;s m%Odk;u uQ,dY%h hd,amdk
ffjmjudff, kue;s .%ka:hhs'
^2& rdcOdksfha w.kqjr jQfha k,a¨r® h'
^3& hdmkfha wdr®hpl%jr®;s rcjre jkakshdr®jreka iuÛ ióm iïnkaO;d meje;ajQy'
^4& 1619 ° mD;=.SiSkag hg;aùu;a iuÛ hdmk rdcOdksh wjika úh'
^5& hdmk rdcOdksfha wjika rcq jQfha mqúrdc mKavdrï h' (...........)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 64 -
24. mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka iuÛ uykqjr rdcOdksh meje;a jQ iïnkaO;d"
^1& 1594 ° mD;=.Sis yuq∞ fufyhjñka Wvrgg meñ◊ fldkmamq nKavdr" fodka
ms,smaf.ka miqj m<uqjk úu,Or®uiQ˙h kñka uykqjr rc úh'
^2& fojk rdcisxy rcqg úreoaOj mek keÛs ks,a,fò le/,a,g mD;=.SiSkaf.a
iydh ,eì◊'
^3& mD;=.SiSka m<jdye¯u i|yd Wvrg rc;=ud ,kafoaiSka iu. 1638 ° .súiqulg
t<ô◊'
^4& lSr®;s YS% rdcisxy rcqg ishï rfgka Wmiïm∞j f.k tau i|yd ,kafoaiSyq iydh
,nd ≥kay'
^5& Wvrg rdcHh i;=j meje;s uqyq≥nv ;Srfhka .õjl ≥r m%udKhl N+ñ Nd.hla
1766 .súiqfuka ,kafoaiSkag mej˙◊' (...........)
25. ,xld cd;sl ix.uh"
^1& ,xld cd;sl ix.uh 1919 ° msysgqjkq ,eî h'
^2& fmdkakïn,ï wreKdp,ï tys wdrïNl iNdm;sjrhd úh'
^3& tia'f–'ù' fp,ajkdh.ï cd;sl ix.ufhka bj;a ù fµvr,a mCIh msysgqúh'
^4& cd;sl ix.uh" ish lghq;=j,° bka†hdkq cd;sl ix.ufha wdNdih ,nd .;af;a h'
^5& cd;sl ix.uh úiska wdKavql%u m%;sixialrK i|yd Woaf>daIK fufyhjk ,°' (...........)
wxl 26 isg 30 f;la tla tla m%Yakhg olajd we;s (A), (B), (C), iy (D) hk m%;spdr y;r
w;=frka tlla fyda lsysmhla fyda ksjer† h' ksjer† m%;spdrh fyda m%;spdr fyda f;dard
(A) iy (B) muKla ksjer† kï 1 o"(B) iy (C) muKla ksjer† kï 2 o"
(C) iy (D) muKla ksjer† kï 3 o"
(A) iy (D) muKla ksjer† kï 4 o"
m%;spdr tlla fyda follg jeä ixLHdjla fyda ksjer† kï 5 o"
;s;a br u; ,shkak
26. YS% ,xldfõ m%d.a ft;sydisl hq.h iïnkaOfhka my; ±lafjk ljr m%ldYh$ m%ldY
ksjer† fõ o@
(A) YS% ,xldfõ m%d.a ft;sydisl hq.h jir 125, 000 ;rï wE; wjêhlg †fjk nj
ms<s.efka'
(B) n,xf.dv udkjhd fydafudafiamshka jr®.hg wh;a fõ'
(C) bínkalgqj" uQ, ft;sydisl hq.hg wh;a iqidk N+ñhls'
(D) fikr;a mrKú;dk uy;d Y%S ,xldfõ m%d.a ft;sydisl hq.hg wh;a mqrdúoHd;aul
ia:dkj, leӕj, ksr; jQfha h' (...........)
Wmfoia iïmsKavkh
1 2 3 4 5(A) iy (B)
muKla
ksjer† h'
(B) iy (C) muKla
ksjer† h'
(C) iy (D) muKla
ksjer† h'
(A) iy (D) muKla
ksjer† h'
m%;spdr tlla fyda
follg jeä ixLHdjla
ksjer† h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 65 -
27. YS% ,xldfõ nq≥ iiqfka b;sydih iïnkaOfhka my; ±lafjk ljr m%ldYh$ m%ldY
ksjer† fõ o@
(A) foajdkïmsh ;siai rcq uyfujqkd Whk iÛ i;= fldg mQcd lf<a h'
(B) is˙fï>jKaK rcq oji oka; Od;=ka jykafia YS% ,xldjg jevu lrù h'
(C) ix>ñ;% NsCIqj úiska uyd úydrh uydhdksl uOHia:dkhla njg m;alrk ,°'
(D) j<.ïnd rcq úiska f–;jkdrduh f.dvkxjk ,°' (...........)
28. fojk mrdl%undyq rcqf.a rdcH iuh iïnkaOfhka my; ±lafjk ljr m%ldYh$ m%ldY
ksjer† fõ o@
(A) fojk mrdl%undyq rcq" m<uqjk mrdl%undyq rcqf.a mq;%hd h'
(B) fu;=ud hdmyqj ;u md,k uOHia:dkh njg m;a lr .;af;a h'
(C) ld,sx. ud> mrdch ls¯u" fu;=ud ,o jeo.;a foaYmd,k ch.%yKhls'
(D) pkaøNdkqf.a wdl%uK is≥ jQfha fu;=udf.a md,k ld,fha° h' (...........)
29. iS;djl rdcHh iïnkaOfhka my; ±lafjk ljr m%ldYh$ m%ldY ksjer† fõ o@
(A) 1521 ° is≥ jQ úchnd fld,a,fhka iS;djl rdcHh wdrïN úh'
(B) áls nKavdr l=ure iS;djl rdcHfha wdrïNl md,lhd úh'
(C) udhd≥kafka rcqf.a wNdjh;a iuÛ iS;djl rdcHh ì| jeá◊'
(D) m<uqjk rdcisxy rcq úiska 1582 ° Wvrg rdcHh iS;djl rdcHhg wE|d.kakd ,°' (...........)
30. ì%;dkH hq.fha fldams j.dj iïnkaOfhka my; ±lafjk ljr m%ldYh$ m%ldY
ksjer† fõ o@
(A) fldams wmkhkh wdrïN jQfha fïÜ,kaâ wdKavqldrhdf.a md,k ld,fha° h'
(B) bx.%Sis md,k iufha m%:u fldams j;a; fcdar®– nr®â úiska .ïfmd< isxymsáfha°
wdrïN lrk ,°'
(C) fld,anDDla-leurka m%;sixialrK fya;= fldgf.k fldams j.dj YS.%fhka
jr®Okh úh'
(D) úisjk ishji wdrïN jk úg;a rcfha m%Odk wd∞hï udr®.h fldams úh' (...........)
wxl 31 isg 35 f;la m%Yakj,g ksjer† ms<s;=r f;dard Bg wod< wxlh" ;s;a br u; ,shkak'
31. µdyshka NsCIqj furgg meñ◊fha l=uk rcqf.a md,k iufha° o@
^1& uydkdu rcq ^2& Od;=fiak rcq ^3& uyfika rcq
^4& m<uqjk uq.,ka rcq ^5& nqoaO∞i rcq (...........)
32. .v,dfo◊ ioaOr®u;s,l úydrh b†lrk ,oafoa ljr Ys,amshd úiska o@
^1& ia:m;srdhr ^2& .fKaYajrdpdr®h ^3& YS% rdu pkaø Ndr;S
^4& foafõkaø uQ,dpd¯ ^5& kkakQr® ;=ffkhdr® (...........)
33. rkafo◊fj, igfka° ñh.sh mD;=.Sis lms;dka fckrd,ajrhd ljq o@
^1& fcrksfuda o wifõ≥ ^2& fldkaia;ka;Skq o id o fkdfrd[a[d
^3& fmafrda f,dafmaia o iQid ^4& †fhda.= o fuf,da o liaf;%da
^5& fcdar®– µaf,d˙ï o w,afï∞ (...........)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 66 -
34. kdhlalr® jxYfha wdrïNl md,lhd ljq o@
^1& YS% ùr mrdl%u kfr®kaøisxy rcq ^2& rdcdêrdcisxy rcq
^3& lSr®;s YS% rdcisxy rcq ^4& YS% úch rdcisxy rcq
^5& YS% úl%u rdcisxy rcq (...........)
35. WmlD; mdGYd,d rchg mjrd .ekSu is≥jQfha ljr w.ue;sf.a md,k iufha° o@
^1& tia'ví,sõ'wdr®'ã' nKavdrkdhl uy;d ^2& ví,sõ' oykdhl uy;d
^3& is˙udfjda nKavdrkdhl ue;sksh ^4& vâ,s fiakdkdhl uy;d
^5& f–'wdr®' chjr®Ok uy;d (...........)
• wxl 36 isg 40 f;la m%Yakj,g wod<j m%ldY fol ne.ska ° we;' tla tla m%Yakh iïnkaOfhkA ° we;s m%ldY hq.,hg fyd¢ka u .e<fmkqfha my; j.=fjys ±lafjk
1, 2, 3, 4 iy 5 hk ljr m%ldY hq.,h±Zhs f;dard Bg wod< wxlh ;s;a br u; ,shkak'
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
1
2
3
4
5
ksjer† h'
ksjer† h'
jer† h'
jer† h'
ksjer† h'
ksjer† h'
jer† h'
jer† h'
ksjer† h'
ksjer† jk w;r m<uqjekak uekúka myod fohs'
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
36. wdrCIdj ms◊i ,la†j ;nd ;snQ
mdKavH rdc ll=O NdKav /f.k
hdug fpda< md,l fojk mrka;l rcq
Y%S ,xldj wdl%uKh l< úg y;rjk
Woh rcq reyqKg m<d .sfha h'
yuqodjkag jegqma f.jd .; fkdyels jQ
miajk ñys∫ rcqg úreoaOj yuqodj yd
k.r jeishka ler,s .eiQ neúka Tyq
reyqKg m<d .sfha h' (.........)
37. m<uqjk mrdl%undyq rcq
fmdf<dkakrefõ w. rcq njg m;a
ùfuka miqj ±≥re Tfha m%Odk wuqKq
;=kla lrù h'
m<uqjk úchndyq rcq úiska YS%
mdoia:dkhg mQcd lrk ,o .s,Suf,a
.%duh miqld,fha° ksYaYxlu,a, rcq
úiska kej; mQcd lrk ,°' (.........)
38. yhjk mrdl%undyq rcqf.ka miqj
hdmkfha isg meñ◊ imqu,a l=ure
tjlg n,hg m;aj isá fojk chndyq
rcq urjd yhjk nqjfklndyq kñka
fldaÜfÜ isyiqkg m;a úh'
m<uqjk úu,Or®uiQ˙h rcqg miq Tyqf.a
jeäuy,a mq;a uyd wia:dk l=ure fojk
rdcisxy kñka lkao Wvrg rcq njg m;a
úh' (.........)
39. ,kafoaiSka ,xldfõ° wkq.ukh l<
wdr®:ßl ls%hdudr®. Wvrg rdcHfha
wdr®:ßlh ixfldapkh ùug n,mEfõ
h'
Wvrg rcq yd ,kafoaiSka w;r yg.;a
u;fNao fya;=fldgf.k" rcq lvj;a jid
±uQ w;r Bg m%;sl%shd jYfhka ,kafoaiSka
jrdhhka wjysr ls¯u ksid Wvrg
wdr®:ßlhg jeo.;a jQ ol=Kq bka†hdj
iuÛ l< fjf<odug ndOd we;s úh'
(.........)
40. 1910 lDD-uel,ï m%;sixialrK u.ska
ckjdr®.sl ksfhdack l%uh wj,x.=
lrk ,°'
1931 fvdkfudar® wdKavql%uh hgf;a YS%
,xldjg leìkÜ l%uh y∫kajd fokq
,eî h' (.........)
∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 67 -
^25& YS% ,xld b;sydih
II fldgi
1. Tng imhd we;s is;shfï my; i|yka ishÆ u ia:dk ,l=Kq fldg" kï lrkak' tajdhska
leu;s folla ms<sn| j flá ft;sydisl igyka ,shkak'
(i) l,d jej (v) oUfld< mgqk
(ii) ±≥re Th (vi) ;s%l=Kdu,h
(iii) ñyska;f, (vii) uyshx.Kh
(iv) u,ajdk (viii) .d,a,
^ksjer†j ,l=Kq fldg" kï ls¯ug ,l=Kq 01 ne.sks' flá ft;sydisl igyklg
,l=Kq 05 ne.sks'&
2. §uyfika rcqf.a md,k iufha wjidkh olajd Y%S ,xldfõ b;sydih yeoE¯fuys ,d
Wmfhda.s lr.; yels m%Odk;u uQ,dY%h jkafka uydjxihhss'¶
(i) uydjxih rpkd lrk ,oafoa ljrl= úiska o@ ^,l=Kq 01&
(ii) uydjxihg mokï fldg.;a nj ie,flk m%Odk uQ,dY% folla kï lrkak' ^,l=Kq 02&
(iii)uydjxifha i|yka jk foaYmd,k f;dr;=re fi,a,smsj,ska ikd: flfrk
wjia:d y;rla ksoiqka iys; j olajkak' ^,l=Kq 04&
(iv) uyfika rcqf.a md,k iufha wjidkh olajd Ydiksl b;sydih ye≤¯fuys ,d
uydjxifha we;s jeo.;alu m%udK lrkak' ^,l=Kq 07&
3. wkqrdOmqr rdcOdks wjêfha Y%S ,xldfõ jd˙ lr®udka;h ms<sn| j my; i|yka ud;Dld
hgf;a újrKhla lrkak'
(i) jd˙ lghq;=j, wkql%ñl jr®Okh yd jHdma;sh
(ii) rdc wkq.%yh
(iii) jd˙ ;dlaIKh ^,l=Kq 14&
4. my; ±lafjk wxY flfrys wjOdkh fhduq lrñka m<uqjk mrdl%undyq rcqf.a ldr®h
idM,Hh m%udK lrkak'
(i) †jhsk tlafiai;a ls¯u
(ii) úfoaY iïnkaO;d ^,l=Kq 07 × 2&
ie,lsh hq;=hs (
Ú m<uqjk m%Yakhg;a ;j;a m%Yak ;=klg;a ms<s;=re imhkak'
^m<uqjk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu i|yd YS% ,xldfõ is;shula imhkq ,efí'&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 68 -
5. my; i|yka ud;Dld w;=frka folla f;dardf.k tajdfha ft;sydisl jeo.;alu ms<sn| j
igyka ,shkak'
(i) oUfo◊ hq.fha idys;Hh
(ii) .ïm< hq.fha .Dyksr®udK Ys,amh
(iii) hdmkfha wdr®hpl%jr®;s rc fm<m;
(iv) fldaÜfÜ yhjk mrdl%undyq rcq ^,l=Kq 07 × 2&
6. mD;=.SiSka iy ,kafoaiSka úiska Y%S ,xldfõ uqyq≥nv m%foaYj, wkq.ukh l< wd.ñl
m%;sm;a;s ixikaokh lrkak' ^,l=Kq 14&
tlaflda
7. Wvrg rcjreka mD;=.SiSka iuÛ meje;a jQ foaYmd,k iïnkaO;d m¯CId lrkak'
^,l=Kq 14&
ke;fyd;a
Wvrg rcjreka ,kafoaiSka iuÛ meje;a jQ foaYmd,k iïnkaO;d m¯CId lrkak'
^,l=Kq 14&
8. §flda,anDDla m%;sixialrK YS% ,xld wdr®:ßlfha m˙jr®;khla we;s ls¯ug fya;= úh¶'
(i) flda,anDDla fldñiu Y%S ,xldjg tùug n,mE m%Odk fya;=j l=ula o@ ^,l=Kq 01&
(ii) furg wdr®:ßl ixjr®Okhla we;s ls¯fï wfmalaIdfjka flda,anDDla fldñiu
b†˙m;a l< m%Odk fhdackd folla i|yka lrkak' ^,l=Kq 02&
(iii)rcfha úhoï wvq ls¯u i|yd flda,anDDla fldñiu b†˙m;a l< fhdackd folla
ieflúka olajkak' ^,l=Kq 04&
(iv) YS% ,xldfõ Okjd° wdr®:ßlhla ia:dms; ls¯fuys ,d flda,anDDla m%;sixialrK
odhl jQ wdldrh úuikak' ^,l=Kq 07&
9. jHjia:d∞hlh yd úOdhlh hk wxY iïnkaOfhka 1972 ckrc jHjia:dj tf;la
ls%hd;aul jQ wdKavql%ufhka fjkia jQ wdldrh úuikak' ^,l=Kq 14&
∗ ∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 69 -
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 70 -
I fldgi
• wxl 1 isg 10 f;la jQ m%Yakj,g tla tla m%Yakh i|yd kï my ne.ska olajd we;' tajd
w;=frka tlla muKla ljr fyda fya;=jla ksid wfkla kï iuÛ fkd .e<fma' tu
fkd .e<fmk ku l=ula±Zhs y∫kdf.k tys wxlh ;s;a br u;
1. ^1& yska≥l=Ia ^2& iqf,hsudk ^3& i;amqr
^4& lsr®;dr® ^5& fldysnnd ^'''''''''''''''&
2. ^1& idl=ka;, ^2& fï>¥;h ^3& r>qjxYh
^4& y˙jxYh ^5& iD;=ixydrh ^'''''''''''''''&
3. ^1& rEmdr® ^2& pkayqodfrda ^3& l,snx.ka
^4& f,da;d,a ^5& fur®>d ^'''''''''''''''&
4. ^1& oiHq ^2& ;=r®jdi ^3& h≥
^4& mqre ^5& wkq ^'''''''''''''''&
5. ^1& ks.KaGkd:mq;% ^2& mQr®K liaim ^3& f.!;ómq;%
^4& wcs; flaYlïn, ^5& ulaL,S f.daid, ^'''''''''''''''&
^25 - A& bka†hd b;sydih
^wE; w;S;fha isg ls%'j'1206 olajd&
m%Yak m;% jHQyh
ld,h meh 03hs' fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h'
˚ fldgi - jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 40ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
tla m%Yakhlg ,l=Kq 01 ne.ska ,l=Kq 40ls'
˚˚ fldgi - wksjdr®h m<uqjk m%Yakhg yd ;j;a m%Yak 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
Ú ft;sydisl ia:dk iïnkaOj fokq ,nk m<uqjk m%Yakh wksjdr®h jk
w;r" thg ysñ ,l=Kq m%udKh 18ls'
Ú jHQy.; yd rpkd jr®.fha fiiq m%Yak 8ka 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla
m%Yakhlg ,l=Kq 14 ne.ska m%Yak 3g ,l=Kq 42ls'
m%Yak m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq = 40 + 18 + 42 = 100
ie,lsh hq;=hs (
Ú I fldgi iy II fldgfia ms<s;=re m;a tlg wuqKd ndr†h hq;= h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 71 -
6. ^1& wjka;s ^2& u,a, ^3& fldai,
^4& j;aiH ^5& u.O ^'''''''''''''''&
7. ^1& fO!,S ^2& fc!.O ^3& idrdkd;a
^4& .sr®kdr® ^5& nqoaO.hd ^'''''''''''''''&
8. ^1& foaj .=ma; ^2& Y%S .=ma; ^3& >fgda;alp
^4& m<uqjk pkaø.=ma; ^5& iuqø.=ma; ^'''''''''''''''&
9. ^1& ufyakaøjr®uka ^2& krisxyjr®uka ^3& udrjr®uka
^4& mrfïYajrjr®uka ^5& kka†jr®uka ^'''''''''''''''&
10. ^1& wdr®mdlalï ^2& m,a,jrdhkafmÜfghs ^3& ;srejd,x.dvq
^4& whsfydaf,a ^5& Ñoïnrï ^'''''''''''''''&
• wxl 11 isg 15 f;la jQ m%Yak i|yd mo hq., my ne.ska ° we;' tajd w;=frka tl hq.,hl
mo tlsfklg fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk hq.,h l=ula±Zhs y∫kdf.k Bg wod< wxlh"
b†˙fha we;s ;s;a br u; ,shkak'
11. ^1& lfk!– - .x.d
^2& ;kafcdar® - ldfõ˙
^3& i;af,– - W–f–kS
^4& NdrelÉP - kr®uod
^5& rdú - yrmamd
^'''''''''''''''&
12. ^1& id;jdyk - isuql
^2& jdldgl - úoHdYla;s
^3& fpda< - úchd,
^4& pdÆlH - m<uqjk mq,flaYSka
^5& md, - Or®umd, ^'''''''''''''''&
13. ^1& id., - ish,afldaÜ
^2& fidmdrd - iqrdIag%
^3& mdg,S mq;% - meÜkd
^4& bkaøm%ia; - †,a,sh
^5& m%hd.a - w,yndoa ^'''''''''''''''&
14. ^1& wñ;%>d;l - ìka≥idr
^2& il,W;a;rdm:kd: - yr®I
^3& .xf.hsfldKav - m<uqjk rdf–kaø
^4& olaIsKdm:kd: - Ldrfõ,
^5& jd;dmsfldKav - krisxyjr®uka ^'''''''''''''''&
15. ^1& úIaKqf.dam - ldxÑ
^2& iajdño;a; - trkaom,a,
^3& yia;sjr®uka - fjx.s
^4& jHd>%rdc - uydldka;dr
^5& W.%fiak - m,a,lal ^'''''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 72 -
• wxl 16 isg 20 f;la jQ tla tla m%Yakh i|yd kdu$ m%ldYk$ †k jljdkq iuQyhla
X iy Y ;Srej, ° we;' Y ;Srefõ olajd we;s kdu$ m%ldYk$ †k jljdk X ;Srefõ
° we;s tajd iuÛ lsishï wdldrhlg .e<fma' tfy;a tajd olajd we;af;a .e<fmk
wkqms<sfj<g fkd fõ' Y ;Srej X ;Srej iuÛ .e<fmk wkqms<sfj<g ilia l< úg
my; ° we;s ixfhda. mfyka tlla ksjer† h' tu ksjer† ixfhda.hg wh;a wxlh" f;dard ;s;a br
u; ,shkak'
X Y16. ^i& m%dpH A ;laIs,d
^ii& W;a;rdm: B f;dai,S
^iii& olaIsKdm: C mdg,Smq;%
^iv& wjka;s D iqjr®K.s˙
^v& ld,sx. E W–f–kS
^1& CBADE ^2& CDEBA ^3& CADEB ^4& CEABD ^5& CAEDB ^'''''''''''''''&
X Y17. ^i& wfidal A y:ß.=ïmd
^ii& Ldrfõ, B whsfydaf,
^iii& reøoduk C †,a,s - f;dam%d
^iv& m<uqjk iuqø.=ma; D w,yndoa
^v& fojk mq,flaYSka E cqkd.dr®â
^1& CBADE ^2& CDEBA ^3& CADEB ^4& CEABD ^5& CAEDB ^'''''''''''''''&
X Y18. ^i& bkaø A urKhg wêm;s
^ii& mY=m;s B i;=kag wêm;s
^iii& hu C hqoaOhg wêm;s
^iv& w.aks D .skakg wêm;s
^v& l=fõr E Okhg wêm;s
^1& CBADE ^2& CDEBA ^3& CADEB ^4& CEABD ^5& CAEDB ^'''''''''''''''&
X Y19. ^i& rdudhKh A m;xc,S
^ii& rdc;rx.skS B NdKNÜg
^iii& l:di˙;a id.rh C jd,añlS
^iv& yr®Ip˙; D l,ayk
^v& uydNdIH E fidaufoaj
^1& CBADE ^2& CDEBA ^3& CADEB ^4& CEABD ^5& CAEDB ^'''''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 73 -
X Y20. ^i& Lcqrdfydays lkao˙h uyd foajd,h A fydhsid,
^ii& fnÆr®ys fpkakflaYj foajd,h B m,a,j
^iii& ;xfcdar®ys nDyfoaYajr foajd,h C rd–mq;a
^iv& Y%S rx.ïys cïnqflaYajr foajd,h D mdKavH
^v& ldxÑfha ffl,dikd: foajd,h E fpda<
^1& CBADE ^2& CDEBA ^3& CADEB ^4& CEABD ^5& CAEDB ^'''''''''''''''&
• wxl 21 isg 25 f;la m%Yakj,g ksjer† ms<s;=r f;dard Bg wod< wxlh" ;s;a br u; ,shkak'
21. fvldkfha ngysr foiska uqyqog .,d nisk .x.dj l=ula o@
^1& lDIaK
^2& f.daodj¯
^3& kr®uod
^4& ldfõ˙
^5& uydk° ^'''''''''''''''&
22. lksIal rcqf.a rdcOdkshg wh;a jQ jeo.;a ixialD;sl uOHia:dkh l=ula o@
^1& mdg,Smq;%
^2& fl!iïì
^3& ;du%,sma;s
^4& kd,kaod
^5& mqreImqr ^'''''''''''''''&
23. jdldgl rdcH md,kh l< .=ma; l=ud˙ldj ljq o@
^1& m%Ndj;S .=ma;d
^2& O%ejfoaù
^3& l=udrfoaù
^4& l=fír kd.d
^5& o;a;foaù ^'''''''''''''''&
24. lfk!cfha n,h ,nd .ekSu i|yd we;s jQ ff;%mdlaIsl wr.,fha m%Odk
fldgialrefjda ljryq o@
^1& .=r®cr-m%;sydr" md," id;jdyk
^2& .=r®cr-m%;sydr" md," rdIag%l+g
^3& md," rdIag%l+g" pdÆlH
^4& rdIag%l+g" pdÆlH" .=r®cr-m%;sydr
^5& md," id;jdyk" rdIag%l+g ^'''''''''''''''&
25. l%s' j' 712 ° iskaâ foaYh wdl%uKh l< m<uqjk wrdì wdl%u◊lhd ljq o@
^1& >Qr® uyuqoa
^2& >IaKs uyuqoa
^3& inqla;s„ka
^4& uyuqoa îka lajdisï
^5& l=Üí-Woa†ka-whsfnla ^'''''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 74 -
• wxl 26 isg 30 f;la iEu m%Yakhlg u tla ud;Dldjla hgf;a lreKq my ne.ska imhd
we;' tu lreKq w;=frka tlla wod< ud;Dljg fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk lreK
f;dard tys wxlh" ;s;a br u; ,shkak'
26. bka°h b;sydih f.dvke.Sfï° Wmld˙ jk fi,a,sms"
^1& fndfyda≥rg iuld,Sk f;dr;=re u we;=<;a jk uQ,dY% úfYaIhls'
^2& f,aLk l%ufha m˙Kduh .ek ye≤¯ug bjy,a fõ'
^3& ld, ksr®Kh ls¯ug wdOdr fõ'
^4& md,lhskaf.a wdêm;Hhg yiq jQ m%foaY y∫kd .ekSug Wmld¯ fõ'
^5& idjoHuh fyda w;sYfhdala;suh fyda f;dr;=re lsisjla we;=<;a jk tajd fkd fõ' ^'''''''''''''''&
27. mYapd;a ffj†l hq.fha iudc ;;a;ajfhys úfYaI ,laIKhla jkafka"
^1& Wm; wkqj mqoa.,hdf.a iudc ;;a;ajh ;SrKh ùu
^2& iD.a ffj†l hq.hg idfmaCIj ldka;djf.a ;;a;ajh jvd my< uÜgul mej;Su
^3& foaYmd,kfhys ,d f.da;% m%Odk ;ekla .ekSu
^4& laI;%shhkg iudcfha by< u ;ek ysñùu
^5& wd.ñl pd˙;%jd˙;% ixlSr®K ùu ^'''''''''''''''&
28. iqx. md,k iufha°"
^1& fu!hH_ wêrdcHh i;=j meje;s N+ñ m%foaYh ;uka hgf;a o wLKavj mj;ajdf.k
hdug fudõyq iu;a jQy'
^2& bka†hdjg .%Slhkaf.a lvd je°u je<ls◊'
^3& n%dyauK wd.fï mqkr®„jkhla is≥úKs'
^4& idxÑ ia;+mh f.dvkÛk ,°'
^5& ixialD; NdIdfõ mqkr®„jhla we;sú◊' ^'''''''''''''''&
29. yr®Ijr®Ok"
^1& fudyq ;u ifydaorhdf.a urKfhka miqj uq,ska u lfk!cfha isxydikhg m;a úh'
^2& rcq ms<sn| m%Odk uQ,dY%hla jYfhka yshqx idxf.a foaYdgk jdr®;dj ie<lsh yels h'
^3& iixl yd O%ejfiak hk rcjreka mrdch l< o fojk mq,flaISka w;ska mrdchg
m;a úh'
^4& m%hd. iy lfk!–ys fn!oaO iïfï,k folla mj;ajd nqoaOd.fï jr®Okhg
w.kd fiajhla lf<a h'
^5& Ökh iuÛ ¥; iïnkaO;d meje;aù h' ^'''''''''''''''&
30. m,a,j iufha°"
^1& ldxÑh ol=Kq bka†hdkq yska≥ iNH;ajfha iy tu wd.fï uOHia:dkh njg m;aùh'
^2& ldxÑfhys fn!oaO wdrdu ishhlg jvd iy ffck isoaOia:dk wiQjla muK ;snqKq
nj yshqx idx jdr®;d lr ;sfí'
^3& msysá .,aj,ska b†lrk ,o r: kï jQ foajd, úfYaIh y∫kajd fok ,°'
^4& l,d yd .Dy ksr®udK Ys,amfha w.kd ksr®udKj,ska hqla; k.rhla njg
uydn,smqrï m;a úh'
^5& ix.ï idys;Hfha WÉp;u ld, m˙Éf√oh Wod úh' ^'''''''''''''''&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 75 -
• wxl 31 isg 35 f;la tla tla m%Yakhg olajd we;s (A), (B), (C), iy (D) hk m%;spdr y;r
w;=frka tlla fyda lsysmhla fyda ksjer† h' ksjer† m%;spdrh fyda m%;spdr f;dard
(A) iy (B) muKla ksjer† kï 1 o"
(B) iy (C) muKla ksjer† kï 2 o"
(C) iy (D) muKla ksjer† kï 3 o"
(A) iy (D) muKla ksjer† kï 4 o"
m%;spdr tlla fyda follg jeä ixLHdjla ksjer† kï 5 o"
;s;a br u; ,shkak'
31. bka≥ ksïk YsIagdpdrfha l,dj iïnkaOfhka n,k úg"
(A) fudfykafcdaodfrdfjka ,eî we;s f,dalv k,Ûk rEmh úfYaI ksr®udKhls'
(B) ueá" iafÜffgÜ" yqkq.,a yd f,dalvj,ska l,dlD;s ksr®udKh fldg we;s nj
fmfka'
(C) fuu YsIagdpdrhg wh;a m%foaYj,ska w.aks foaj rEm nyq, f,ig ,eî ;sfí'
(D) bka†hdfõ mer◊;u jr®K ì;= is;=jï yuqjkafka yrmamdfjka nj ;yjqre fõ' ^'''''''''''''''&
32. l%s'mq' yhjeks ishjfia W;=re bka†hdj iïnkaOfhka i,lk úg"
(A) bka†hdfõ jhU†. m%foaYh ueisfvdakshdkq wêrdcHfha Y;%mhla njg m;aj ;sìK'
(B) ffck N.j; iQ;%fhys o fidf<diauyd ckmo .ek i|yka fõ'
(C) nqoaO ld,fha n,j;a u ckmo fol jQfha u.Oh yd fldai,hhs'
(D) ffckd.fï m<uqjk ;sr®;kalr® jQfha uydùr h' ^'''''''''''''''&
33. id;jdyk iufha ixialD;sl lghq;=j,°"
(A) nqoaOd.fï yd n%dyauK wd.fï jHdma;sh is≥ùu
(B) ia;+m ksr®udKfha wdrïNh is≥ùu
(C) l%sia;= Or®uh bka†hdjg y∫kajd °u
(D) wurdj;sh fï wjêfha jeo.;a l,d uOHia:dkhla njg m;aùu ^'''''''''''''''&
34. fojk pkaø.=ma; rcq"
(A) újdy iïnkaO;d u.sska ish n,h jHdma; lr .;af;a h'
(B) iuqø.=ma; úiska wE|d.;a m%foaY tf,iu wdrlaId lf<a h'
(C) úl%ud†;H hk úreofhka o Tyq ye¢kaú◊'
(D) Y%S ,xldfõ fï>jKaKdNh rcq iuÛ iïnkaO;d meje;aù h' ^'''''''''''''''&
35. rdIag%l+g md,lhka"
(A) ngysr yd kefÛkysr jYfhka jxY folla hgf;a jHdma; úh'
(B) oka;s¥r®. kue;s rcqf.ka wdrïN jk nj ms<s.efka'
(C) wrdì wdl%u◊lhska m<jd ye¯ug iu;a úh'
(D) fjx.sfha y;rjk úIaKqjr®Ok rcq úiska mrdch lrk ,°' ^'''''''''''''''&
Wmfoia iïmsKavkh
1 2 3 4 5
(A) iy (B)muKla
ksjer† h'
(B) iy (C)muKla
ksjer† h'
(C) iy (D) muKla
ksjer† h'
(A) iy (D) muKla
ksjer† h'
m%;spdr tlla fyda follg
jeä ixLHdjla ksjer† h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 76 -
• wxl 36 isg 40 f;la m%Yakj,g wod<j m%ldY fol ne.ska ° we;' tla tla m%Yakh
iïnkaOfhka ° we;s m%ldY hq.,hg fyd¢ka u .e<fmkqfha my; j.=fjys ±lafjk
1,2,3,4 iy 5 hk ljr m%ldY hq.,h±Zhs f;dard Bg wod< wxlh" ;s;a br u; ,shkak'
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
36. mqrdK .%ka:j, pkaø.=ma; fu!r®h rcq
jir úisy;rla rc l< nj ±lafõ'
ffck .%ka:hl ìka≥idr isxyfiak
kñka y∫kajd we; ^'''''''''''&
37. l=IdKhkaf.a uq,a N+ñh jQfha nelaá%hdkq
l∫lr m%foaYhhs'
fn!oaO uQ,dY%j,g wkqj isõjk Or®u
ix.dhkdj .dkaOdrfha° mj;ajd we;' ^'''''''''''&
38. ff;%mdlaIsl wr.,hg md,hka iïnkaO
jQfha lfk!ch Tiafia is≥ jQ úfoaYSh
fjf<|du w,a,d .ekSu i|yd h'
úl%uYs,d úYAjúoHd,h msysgqjk ,oafoa
Or®umd, rcq úisks' ^'''''''''''&
39. mdKavHfhdaa ish n,h ol=Kq bka†hdfjka
Tífnys m%foaYj,g o jHdma; ls¯ug
iu;a jQy'
m<uqjk fiak rcq iufha° mdKavH rc
jQ Y%S udr Y%S j,a,N Y%S ,xldj wdl%uKh
fldg wkqrdOmqr k.rh fld,a, lEfõ
h'
^'''''''''''&
40. m,a,j rdcHfha idudka;hl= jQ
úchd,hf.ka fpda< rdcjxYh wdrïN
fõ'
ld,sx. md,l wkka;jr®uka fpdav
.x.foaj rcq fpda< md,l m<uqjk
rdcrdc w;ska mrdchg m;a úh
^'''''''''''&
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
1 ksjer† h'
2 ksjer† h'
3 jer† h'
4 jer† h'
5 ksjer† h'
ksjer† h'
jer† h'
jer† h'
ksjer† h'
ksjer† jk w;r m<uqjekak uekúka myod fohs'
∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 77 -
^25 - A& bka†hd b;sydih
II fldgi
ie,lsh hq;=hs (
Ú m<uqjk m%Yakhg;a ;j;a m%Yak ;=klg;a ms<s;=re imhkak'
^m<uqjk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu i|yd bka†hdfõ is;shula imhkq ,efí'&
1. Tng imhd we;s is;shfï my; i|yka ishÆ u ia:dk ,l=Kq fldg kï lrkak'
tajdhska leu; folla ms<sn| j flá ft;sydisl igyka ,shkak'
(i) Lhsnr® ≥r®.h (v) NdrelÉP
(ii) lDIaK k†h (vi) uOqfrh
(iii) úkaOHd l∫jeáh (vii) cqkd.dr®â
(iv) mdg,Smq;% (viii) mqreImqr
^ksjer† j ,l=Kq fldg kï ls¯ug ,l=Kq 01 ne.sks' flá ft;sydisl igyklg
,l=Kq 05 ne.sks'&
2. mer◊ bka†hdkq b;sydih yev.eiSfuys ,d jhU†. l∫jeá yd ≥r®. udr®. n,mE
whqre idlÉPd lrkak' ^,l=Kq 14&
3. zzbka≥ ksïk YsIagdpdrh hkq mer◊;u bka†hdkq iNH;ajhhs'ZZ
(i) fuu YsIagdpdrhg wh;a m%foaYj, le”ï l< mqfrda.dó úoaj;=ka fofokl=
kï lrkak' ^,l=Kq 02&
(ii) bka≥ ksïk jeishkaf.a wd.ñl úYajdi ksoiqka folla weiqfrka meye†,s lrkak'
^,l=Kq 04&
(iii) fuu YsIagdpdrh kd.˙l iNH;ajhla f,i y∫kd .ekSug Wmld˙ jk idOl
m¯laId lrkak' ^,l=Kq 08&
tlaflda
4. iD.a ffj†l hq.fha meje;s iudc ;;a;ajfhys uqLH ,laIK ms<sn| úur®Ykhla lrkak'
^,l=Kq 14&
ke;fyd;a
mYapd;a ffj†l hq.fha foaYmd,k fCIa;%fha olakg ,efnk fjkiaùï ms<sn| ú.%yhla
lrkak' ^,l=Kq 14&
5. zzwfYdal rcqf.a iqN idOk l%shdmámdáfhys moku jQfha Or®u úch m%;sm;a;shhs'ZZ
idlÉPd lrkak' ^,l=Kq 14&
6. my; i|yka ud;Dldj,ska foll ft;sydisl jeo.;alu ms<sn|j flá igyka ,shkak'
(i) bka≥ - .%Sl md,lfhda
(ii) l=IdKhkaf.a n, jHdma;sh
(iii) f.!;ómq;% id;lr®◊
(iv) ngysr bka†hdfõ Yl CI;%mfhda ^,l=Kq 07 × 2&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 78 -
7. .=ma; wêrdcHfha m˙ydkshg n,mE m%Odk idOl idlÉPd lrkak'
^,l=Kq 14&
8. m,a,j ixialD;sfha jeo.;alu my; i|yka YSr®I hgf;a úuikak'
(i) wd.ñl wNsjr®Okh
(ii) .Dyksr®udK Ys,amh
(iii) uQr®;s yd leghï l,dj
(iv) NdIdj yd idys;Hh ^,l=Kq 14&
9. (i) fpda<hka úiska w.k.r f,i Ndú; lrk ,o ol=Kq bka°h k.r folla kï
lrkak' ^,l=Kq 02&
(ii) fpda< wdêm;Hh bka†hdfjka msg; m%foaYj, me;srùug n,mE idOl folla
meye†,s lrkak' ^,l=Kq 04&
(iii) fpda< wêrdcHh jHdma; ls¯fuys ,d m<uqjk rdcrdc yd m<uqjk rdf–kaø
rcjrekaf.a odhl;ajh m¯laId lrkak' ^,l=Kq 08&
∗ ∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 79 -
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 80 -
ie,lsh hq;=hs (
Ú I fldgi iy II fldgfia ms<s;=re m;a tlg wuqKd ndr†h hq;= h'
I fldgi
• wxl 1 isg 10 f;la jQ tla tla m%Yakh i|yd kï my ne.ska ° we;' tajd w;=frka tlla
muKla ljr fyda fya;=jla ksid wfkla kï iuÛ fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk ku
l=ula±Zhs y∫kdf.k tys wxlh ;s;a br u; ,shkak'
1. ^1& khs,a ^2& úiaáhq,d ^3& f;aïia
4& t,aí ^5& fjd,a.d (.............)
2. ^1& we;kaia ^2& iamdr®gd ^3& fld˙ka;a
^4& ;Síia ^5& ishqia (.............)
3. ^1& f.d;a ^2& fudx.,a ^3& µ%Ekala
^4& jekav,a ^5& wex.af,da-ielaika (.............) 4. ^1& µ%ekaisia fmÜrdla ^2& fndlEIsfhda ^3& fndáfI,s
^4& ,shkdfvda vd úkaÑ ^5& whsiela ksõgka (.............)
5. ^1& l%siafgdamr® fld,ïnia ^2& jiaflda o .dud ^3& we,anlr®la
^4& jiaflda o ne,afndajd ^5& lírd,a (.............)
6. ^1& VI tâjâ ^2& fï˙ áhqvr® ^3& I t<sifn;a
^4& I f–ïia ^5& V pd,aia (.............)
^25 - B& hqfrdamd b;sydih
^wdrïNfha isg 1989 olajd&
m%Yak m;% jHQyh
ld,h meh 03hs' fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h'
˚ fldgi - jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 40ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
tla m%Yakhlg ,l=Kq 01 ne.ska ,l=Kq 40ls'
˚˚ fldgi - wksjdr®h m<uqjk m%Yakhg yd ;j;a m%Yak 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
Ú ft;sydisl ia:dk iïnkaOj fokq ,nk m<uqjk m%Yakh wksjdr®h jk
w;r" thg ysñ ,l=Kq m%udKh 18ls'
Ú jHQy.; yd rpkd jr®.fha fiiq m%Yak 8ka 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla
m%Yakhlg ,l=Kq 14 ne.ska m%Yak 3g ,l=Kq 42ls'
m%Yak m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq = 40 + 18 + 42 = 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 81 -
7. ^1& i,s ^2& jq,ais ^3& rsp,shq
^4& uei˙ka ^5& flda,afnhdr® (.............)
8. ^1& nQr®fndaka ^2& yemaianr®.a ^3& fuäÑ
^4& frdufkdµa ^5& iagqjr®Ü (.............)
9. ^1& gQf,daka igk ^2& khs,a igk
^3& Tiagr®,sÜia igk ^4& fivEka igk
^5& fjdagr®Æ igk (.............)
10. ^1& whs-,d-pefm,a iïfï,kh ^2& nr®,ska iïfï,kh
^3& fg%dfmdõ iïfï,kh ^4& ,hsnela iïfï,kh
^5& fjfrdakd iïfï,kh (.............)
• wxl 11 isg 15 f;la jQ m%Yak i|yd mo hq., my ne.ska ° we;' tajd w;=frka tl hq.,hl
mo tlsfklg fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk hq.,h l=ula±Zhs y∫kdf.k Bg wod< wxlh"
b†˙fha we;s ;s;a br u; ,shkak'
11. ^1& we˙iafgdag,a - foaYmd,k úoHdj
^2& fyrfvdagia - b;sydih
^3& ffm;.ria - .◊;h
^4& ysfmdl%àia - ffjoH úoHdj
^5& maf,afgda - WoaNso úoHdj (.............)
12. ^1& uOHOr” uqyqo iy r;= uqyqo - iQjia we<
^2& fudfrdlafldaj iy iamd[a[h - vdvk,aia iuqø ikaêh
^3& w;a,dka;sla id.rh iy meisµsla id.rh - mekud we<
^4& W;=re uqyqo iy fnda,aála uqyqo - lS,a we<
^5& tx.,ka;h iy m%xYh - bx.%Sis ´vh (.............)
13. ^1& ,snr,ajdoh - fugr®ksla
^2& rdcH ksr®ndOjdoh - wevï iañ;a
^3& Wmfhda.s;djdoh - fcrñ fnka;ï
^4& fldñhqksiaÜjdoh - ld,a udr®laia
^5& µeisiaÜjdoh - uqfida,skS (.............)
14. ^1& tiafÜÜia fckr,a - m%xYh
^2& mdr®,sfïka;=j - tx.,ka;h
^3& vQud - reishdj
^4& rhsIage.a - b;d,sh
^5& fldaàia - iamd[a[h (.............)
15. ^1& Ydka; cr®fïka - Tiaá%hdj
^2& jr®idhs - cr®uksh
^3& kshq,s - n,af.a˙hdj
^4& á%hfkdka - yxf.a˙hdj
^5& f,diEka - mD;=.d,h (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 82 -
• wxl 16 isg 25 f;la jQ tla tla m%Yakh i|yd kdu$ m%ldYk$ †k jljdkq iuQyhla X iy
Y ;Srej, ° we;' Y ;Srefõ olajd we;s kdu$ m%ldYk$ †k jljdkq X ;Srefõ ° we;s tajd
iuÛ lsishï wdldrhlg .e<fma' tfy;a tajd olajd we;af;a .e<fmk wkqms<sfj<g fkdfõ'
Y ;Srej X ;Srej iuÛ .e<fmk wkqms<sfj<g ilia l< úg my; ° we;s ixfhda. mfyka
tllaa ksjer† h' tu ksjer† ixfhda.hg wh;a wxlh f;dard ;s;a br u; ,shkak'
X Y16. (i) fydaur A ckrch (Republic)
(ii) maf,afgda B b,shâ ( Iliad)(iii) ulshdfj,S C iudc iïuq;sh (Social Contract)(iv) fudkafgialHq D kS;sfha idrh (Spirit of Laws) (v) rEfida E l=udrhd (The Prince)
^1& DECAB ^2& EDBCA ^3& BAEDC ^4& ABECD ^5& CEABD (.............)
X Y17. (i) ;=isäãia A b;d,sfha b;sydih
(ii) w,a-ìrEks B ∞ia lms;d,a ^m%d.aOkh&
(iii) bnka l,a≥ka C ls;dí-w,a-bndr® ^úYaj b;sydih&
(iv) µ%ekafiiaflda .=hsishdäks D ls;dí-w,a-yskaoa ^bka†hdj ms<sn| .%ka:h&
(v) ld,a udr®laaia E fm,fmdkSishdkq hqoaOfha b;sydih
^1& EDCAB ^2& BEDCA ^3& AEBDC ^4& DBACE ^5& CAEBD (.............)
X Y18. (i) 1453 A tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh
(ii) 1648 B W;alDIag úma,jh
(iii) 1688 C fldkaia;ka;sfkdm,fha jeàu
(iv) 1776 D fjiaÜfµa,shdkq idu .súiqu
(v) 1945 E wfu˙ldkq iajdëk;d m%ldYh
^1& CDEAB ^2& EDBCA ^3& AEBDC 4& BEACD ^5& CDBEA (.............)
X Y19. (i) jiaflda o .dud A zth b;d,shg ;ksj bgqlr.; yels fohls'Z
(ii) XIV Æù B z;;ald,Sk jeo.;a m%Yak úi|kq ,nkafka f,hska iy hlfvks'Z
(iii) rEfida C zksoyiaj Wm; ,enQ j o ñksid iEu ;eku hoïj,ska ne|S isáhs'Z
(iv) ueisk D zl=Ωnvq yd l%sia;shdkska fidhd wms fuys meñ◊fhuq'Z
(v) ìiaudr®la E zrdcHh kï uu fjñ'Z
^1& DECAB ^2& EDBCA ^3& AEBDC ^4& BEACD ^5& CEABD (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 83 -
X Y20. ^i& refïkshdj A Tiaf,da
^ii& yxf.a˙hdj B n%i,ai
^iii& fkdar®fõ C nqvdfmiaÜ
^iv& fn,a‚hu D fjdar®fida
^v& fmda,ka;h E nqlfriaÜ
^1& CDEAB ^2& BDECA ^3& AEBDC ^4& DBACE ^5& ECABD (.............)
X Y21. ^i& fg%kaÜ iïfï,kh A cr®uksh tlai;a ls¯fï jHdmdrh
^ii& ldfndkd˙ jHdmdrh B b;d,sh tlai;a ls¯fï jHdmdrh
^iii& fid,aj¯ka ix.uh C hqfrdamd is;shu h<s ilia ls¯u
^iv& úhdkd iïfï,kh D m%;sfrmrud≥ jHdmdrh
^v& jr®idhs .súiqu E cd;Skaf.a ix.uh msysgqùu
^1& ADCEB ^2& EBDCA ^3& BAEDC 4& DBACE ^5& CEABD (.............)
X Y22. ^i& jhsÜys,a igk A m%xYh yd tx.,ka;h
^ii& fckd igk B Y=oaO frdau wêrdcHh yd fndysñhdj
^iii& g%eµ,a.dr® igk C Tiaá%hdj yd idr®äkshdj
^iv& uefckagd igk D Tiaá%hdj yd m%Yshdj
^v& iefvdajd igk E m%xYh yd m%Yshdj
^1& BEACD ^2& EDBCA ^3& AEBDC ^4& DBAEC ^5& CEABD (.............)
X Y23. ^i& fcdaka fla A .=jka ú≥,sh
^ii& f;dauia ksõflduka B ≥ï fndaÜgqj
^iii& frdnÜ µq,agka C fudagr® r:h
^iv& fvï,r® we,aµ%â D jdIam tka‚u
^v& udr®fldaks E ≥jk kvdj
^1& DECAB ^2& EDBCA ^3& BAEDC 4& ABECD ^5& CAEBD (.............)
X Y24. ^i& iafgdlagka A fyd,aiaghska
^ii& idr®äkshd B mSâukaÜ
^iii& Iaf,iaú.a C vdr®,sxgka
^iv& we,aidia D ne.avEâ
^v& nr®,ska E f,dfr®ka
^1& EDCAB ^2& DEBCA ^3& ADBCE ^4& CBAED ^5& CEBAD (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 84 -
X Y25. ^i& wfu˙ldkq úma,jh A ñrdfndaa
^ii& m%xY úma,jh B úlagr® tuEkqfj,a
^iii& b;d,sh tlai;a ls¯u C wefvd,aµa ysÜ,r
^iv& reishdkq úma,jh D fcdar®– fjdIsxgka
^v& kÜisjdoh E ù'whs' f,kska
^1& BDCAE ^2& CEDBA ^3& DABEC ^4& DBACE ^5& ECABD (.............)
• wxl 26 isg 30 f;la tla tla m%Yakj,g olajd we;s (A), (B), (C) iy (D) hk m%;spdr y;r
w;=frka tlla fyda lsysmhla fyda ksjer† h' ksjer† m%;spdrh fyda m%;spdr fyda f;dard"
(A) iy (B) muKla ksjer† kï ................................................ 1 o"(B) iy (C) muKla ksjer† kï ................................................ 2 o"(C) iy (D) muKla ksjer† kï ............................................... 3 o"(A) iy (D) muKla ksjer† kï ............................................... 4 o"m%;spdr tlla fyda follg jeä ixLHdjla ksjer† kï ...... 5 o";s;a br u; ,shkak
26. my; ±lafjk tajd w;=frka mer◊ .S%l ixialD;sfha ,CIK ljfr® o@
(A) nyqfoajjdoh
(B) wOHdmkh mQcl taldêldrhla f,i mej;Su
(C) .S%l wd.u l,dfõ jr®Okhg ndOdld¯ùu
(D) ;r®l nqoaêh flfrys jQ wjOdrKh (.............)
27. my; ±lafjk tajd w;=frka frdau wêrdcHfha ì|jeàug ;=vq ≥ka idOl ljfr® o@
(A) wef,laiekavr®f.a wdl%uK
(B) frdau yuq∞j, úkh.relNdjh yd mCImd;s;ajh ≥r®j, ùu
(C) ïf,aÉP wdl%uK
(D) kef.kysr frdau wêrdcHfhka t,a, jQ úfrdaOh (.............)
28. my; ±lafjk tajd w;=frka jevjiï l%ufha ,CIK ljfr® o@
(A) iajhxfmdaIs; lDIsldr®ñl wdr®:ßlh
(B) m%fõ◊odihka m%Odk Y%ñl mka;sh ùu
(C) mqΩ,a fj<πula mej;Su
(D) n,h úflakaøKh jQ rdcdKavqj (.............) 29. my; ±lafjk ixúOdk w;=frka b;d,sh tlai;a ls¯fï jHdmdrh yd iïnkaO tajd
ljfr® o@
(A) ;reK b;d,sh (B) r;= lñi yuq∞j
(C) lΩ lñi yuq∞j (D) ≥Uqre lñi yuq∞j (.............)
Wmfoia iïmsKavkh
1 2 3 4 5(A) iy (B)
muKla
ksjer† h'
(B) iy (C) muKla
ksjer† h'
(C) iy (D) muKla
ksjer† h'
(A) iy (D) muKla
ksjer† h'
m%;spdr tlla fyda
follg jeä ixLHdjla
ksjer† h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 85 -
30. my; ±lafjk tajd w;=frka fojk f,dal hqoaOh we;s ùug ;=vq ≥ka idOl ljfr® o@
(A) wms%ldj fn∞ .ekSu iïnkaOfhka ì%;dkHh yd m%xYh w;r we;s jQ .egqu
(B) jr®idhs .súiqfï ≥r®j,;d
(C) b;d,sfha µeisiaÜjdoh yd cr®uksfha kÜisjdoh keÛS tau
(D) cr®uksh" Tiaá%hdj yd reishdj w;r jQ ;s%mdCIsl ikaOdkh (.............)
• wxl 31 isg 35 f;la iEu m%Yakhlg u tla ud;Dldjla hgf;a lreKq my ne.ska imhd we;'
tu lreKq w;=frka tlla wod< ud;Dldjg fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk lreK f;dard
tys wxlh b†˙fha we;s ;s;a br u; ,shkak'
31. frdau YsIagdpdrfha uq,a wjêfha ck „ú;fha ,CIK"
^1& mS;D uQ, iudch
^2& úkh.relNdjh
^3& m%dfhda.sl;ajhg keUqreùu
^4& jy,a l%ufha ì|jeàu
^5& iajdNdúl;ajhg keUqre jQ l,dj (.............)
32. bia,dï Or®uh"
^1& ls%'j' 570 ° ulalu ° Wm; ,enQ uyïu;a;=ud bia,dï oyfï Ydia;Djrhd h'
^2& ls%'j' 610 ° uyïu;a;=ud w,a,d foúhkaf.a m◊úvh f,djg fy<s lf<a h'
^3& bia,dï Or®uh nyqfoajjdohls'
^4& bia,dï Or®uh wvx.= .%ka:h w,a l=rdkh kñka ye¢kafõ'
^5& foúhkag hd« ls¯u" Wmjdi ls¯u yd ulalu fj; jkaokd .ukaj, fh°u"
bia,dï Nla;slhkaf.a wd.ñl j;ams<sfj;a w;=frka lSmhls' (.............)
33. cd;sl rdcHj, m%Odk ,CIK"
^1& ksYaÑ; foaYiSudj,ska iukaú; ùu
^2& n,j;a jevjiï ro< mka;sh
^3& Yla;su;a ia:djr hqoaO yuq∞j
^4& iaffj¯ rdcdKavqj
^5& mqΩ,a ks,Or ;ka;%h (.............)
34. reishdkq úma,jh we;sùug n,mE fya;="
^1& ¥Is; rdcdKavqj
^2& iudcjd° Ñka;kh jHdma; ùu
^3& m<uqjk f,dal hqoaOfha ° reishdj cr®uksh w;ska mrdch ùu
^4& ≥r®j, jevjiï wdr®:ßl l%uh
^5& frdaudkq lf;da,sl wd.u jHdma; ùu (.............)
35. ksrú hqoaO iuh"
^1& W;=re w;a,dka;sla .súiqï ixúOdkh
^2& fjdr®fida .súiqï ixúOdkh
^3& wfu˙ld tlai;a ckmoh yd fidaúhÜ foaYh w;r kHIaál wú ;r.h
^4& fkdne|s cd;Skaf.a ixúOdkh
^5& cd;Skaf.a ix.uh (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 86 -
• wxl 36 isg 40 f;la m%Yakj,g wod<j m%ldY fol ne.ska ° we;' tla tla m%Yakh
iïnkaOfhkA ° we;s m%ldY hq.,hg fyd¢ka u .e<fmkqfha my; j.=fjys ±lafjk
1, 2, 3, 4 iy 5 hk ljr m%ldY hq.,h±Zhs f;dard Bg wod< wxlh ;s;a br u; ,shkak'
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
1 ksjer† h'
2 ksjer† h'
3 jer† h'
4 jer† h'
5 ksjer† h'
jer† h'
ksjer† h'
jer† h'
ksjer† h'
ksjer† jk w;r m<uqjekak uekúka myod fohs'
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
36. .S%l fm!r rdcH w;r b;du;a jeo.;a
fm!r rdcH fol jQfha iamdr®gd yd
we;ekaia h'
ls%ia;shdks Or®uh je<|.;a
fldkaiagkaghska wêrdchd tu oyug
wkq.%y ±la jQ w;r" ;sshfvdaishia
wêrdchd th frdau wêrdcHfha rdcH
wd.u njg m;a lf<a h'
(..........)
37. frdau n, jHdma;sh iuÛ we;s jQ b;du;a
jeo.;a jr®Okhla kï" frdauh jeä
jeäfhka .S%l ixialD;sfha n,mEïj,g
,laùuhs'
frdaujre" .S%isfhka úoHd;aul
Ñka;kh" or®Ykh" ffjoH úoHdj yd
N+f.da, úoHdj ms<sn| ±kqu l%ufhka
,nd.;ay'
(..........)
38. uOHld,Sk hqfrdamfha meje;s wd.ñl
tlai;aNdjh wd.ñl m%;sixialrK
jHdmdrh fya;=fldgf.k ì| jegq◊'
m%xY úma,jfha m%Odk igka mdGh jQfha
§ksfhda‚;hka ke;skï n≥;a ke;¶
hkakhs'
(..........)
39. m<uqjk f,dal hqoaOh ysfrdaIsudjg yd
kd.idlshg mrudKq fndaïn fy,Su iuÛ
wjidk úh'
jhsudr® iuQydKavql%u jHjia:dfjka
cr®uksfha lhsir® ;k;=r m%;sIaGdmkh
lrk ,°'
(..........)
40. cr®uka fµvr,a iuQydKavqfõ m%:u
ckdêm;sjrhd jQfha fldkarâ weäkqjr® h'
1961 ° nr®,ska ;dmamh b†lrk ,°'
(..........)
∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 87 -
^25 - B& hqfrdamd b;sydih
II fldgi
ie,lsh hq;=hs (
Ú m<uqjk m%Yakhg;a ;j;a m%Yak ;=klg;a ms<s;=re imhkak'
^m<uqjk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu i|yd hqfrdamfha is;shula imhkq ,efí'&
1. Tng imhd we;s is;shfï my; i|yka ishÆ u ia:dk ,l=Kq fldg" kï lrkak' tajdhska
leu;s folla ms<sn|j flá ft;sydisl igyka ,shkak'
(i) frdauh (v) msrkSia l∫jeáh
(ii) lS%g ¥m; (vi) fpfldiaf,djelshdj
(iii) vekshqí .Û (vii) ,sjr®mQ,a
(iv) r;=uqyqo (viii) fvkaudr®la
^ksjer† j ,l=Kq fldg kï ls¯ug ,l=Kq 01 ne.sks' flá ft;sydisl igyklg
,l=Kq 05 ne.sks'&
2. .%Sl YsIagdpdrh fyda frdau YsIagdpdrh fyda hgf;a my; oelafjk wxYj,ska folla
jr®Okh jQ whqre úuikak'
(i) foaYmd,k l%uh
(ii) l,dj yd .Dy ksr®udK Ys,amh (iii) or®Ykh
(iv) úoHdj yd ;dlaIKh ^,l=Kq 07 × 2&
3. §mqkreoh jQ l,S hqfrdamd b;sydifha kQ;k hq.h Wodl< m%Odk ixisoaêh fõ'¶
(i) mqkreoh uq,ska u wdrïN jQ rg kï lrkak' ^,l=Kq 01&
(ii) mqkreoh hkq l=ula±Zhs ieflúka wr®: olajkak' ^,l=Kq 02&
(iii) NdIdj" idys;Hh yd l,dj hk lafIa;%j, mqkreo iufha we;s jQ m%fndaOh
fláfhka iudf,dapkh lrkak' ^,l=Kq 04&
(iv) 15 jk yd 16 jk ishjiaj, hqfrdamfha úúO wxYj, we;sjQ m˙jr®;kh flfrys
wjOdkh fhduq lrñka mqkreofhka hqfrdamd b;sydifha kQ;k hq.h wdrïN ù hhs
ie,lSu fl;rï ≥rg idOdrK±Zhs úuikak' ^,l=Kq 07&
4. (i) ldr®ñl úma,jh tx.,ka;fha wdrïN ùug ;=vq ≥ka m%Odk idOl ljfr® o@ ^,l=Kq 04&
(ii) fmaI lr®udka;h" .,a wÛ=re lr®udka;h yd hlv lr®udka; hk lafIa;%j, we;s
jQ kj ksmehqï ieflúka olajkak' ^,l=Kq 04&
(iii) ldr®ñl úma,jfhka Woa.; jQ iudc - wdr®:ßl m%;sM, úuikak' ^,l=Kq 06&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 88 -
5. wfu˙ldkq ksoyia igk we;sùug ;=vq ≥ka m%Odk idOl meye†,s fldg tu igfka
jeo.;alu ieflúka úuikak' ^,l=Kq 14&
6. uOHu mka;sh yd f.dú mka;sh uqyqK ≥ka .egÆ" m%xY úma,jh we;sùug ;=vq ≥ka
wdldrh m¯laId lrkak' ^,l=Kq 14&
7. §cr®uksh tlai;a ls¯fï f.!rjh uqΩukska u ìiaudla fj; ysñ úh hq;= h'¶ my;
±lafjk wxY flfrys úfYaI wjOdkh fhduq lrñka fuu m%ldYh idlÉPd lrkak'
(i) fid,aj¯ka ;Sren≥ ix.ufha l%shdld˙;ajh
(ii) 1848 úma,j yd µ%ekalaµr®Ü iïfï,kh
(iii) 1862 - 1871 w;r ld,h ;=< cr®®uksh tlai;a ls¯fï m%Odk wjia:d ^,l=Kq 14&
8. §wka;r® hqo iufha hqfrdamfha taldêm;s md,k ;ka;% keÛS tau fya;= fldgf.k fojk
f,dal hqoaOh we;sùu je<elaúh fkdyels úh'¶
(i) m<uqjk f,dal hqoaOfhka miq b;d,sfha yd cr®uksfha keÛS wd taldêm;sjd° md,k
;ka;% y∫kajkafka l=uk kïj,ska o@ ^,l=Kq 02&
(ii) tu md,k ;ka;%j, kdhlhka fofokd kï lrkak' ^,l=Kq 02&
(iii) tu rgj, tu md,k ;ka;% keÛS taug ;=vq ≥ka fmd≥ idOl ieflúka
olajkak ^,l=Kq 03&
(iv) fojk f,dal hqoaOh we;sùug ;=vq ≥ka m%Odk idOl flfrys wjOdkh fhduq
lrñka by; ±lafjk m%ldYh idlÉPd lrkak' ^,l=Kq 07&
9. (i) fkafgda ixúOdkh yd fjdr®fida ixúOdkh ieflúka y∫kajd fokak' ^,l=Kq 04&
(ii) tu ixúOdk msysgqjd .ekSug ;=vq ≥ka miqìu úia;r lrkak' ^,l=Kq 10&
∗ ∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 89 -
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 90 -
ie,lsh hq;=hs (
Ú I fldgi iy II fldgfia ms<s;=re m;a tlg wuqKd ndr†h hq;= h'
I fldgi
• wxl 1 isg 10 f;la tla tla m%Yakh i|yd kï my ne.ska ° we;' tajd w;=frka tlla
muKla ljr fyda fya;=jla ksid wfkla kï iuÛ fkd .e<fma' tu fkd .e<fmk ku
l=ula±Zhs y∫kdf.k tys wxlh ;s;a br u; ,shkak'
1. ^1& clr®;d ^2& le,slÜ ^3& ueks,d
^4& lsfhdaf;da ^5& ;dhsjdka (.............)
2. ^1& n%iS,h ^2& uld´ ^3& f.daj
^4& lshqndj ^5& fidfld;%d (.............)
3. ^1& fï˙,kaâ ^2& fmkais,afõkshd ^3& Ydka; fyf,akd
^4& jr®‚kshd ^5& fv,fjhdr® (.............) 4. ^1& fjdrka fyaiaáxia idñ ^2& ujqkaÜnegka idñ ^3& fldakafjd,sia idñ
^4& fnxáka,.la idñ ^5& fjf,ia,s idñ (.............)
5. ^1& fndiakshd ^2& yr®isf.dùkd ^3& fl%dtaIshd
^4& we,afíkshd ^5& ir®ìhd (.............)
^25 - C& kQ;k f,dal b;sydih
^ls%'j' 1500 isg 1989 olajd&
m%Yak m;% jHQyh
ld,h meh 03hs' fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h'
˚ fldgi - jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 40ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
tla m%Yakhlg ,l=Kq 01 ne.ska ,l=Kq 40ls'
˚˚ fldgi - wksjdr®h m<uqjk m%Yakhg yd ;j;a m%Yak 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
Ú ft;sydisl ia:dk iïnkaOj fokq ,nk m<uqjk m%Yakh wksjdr®h jk
w;r" thg ysñ ,l=Kq m%udKh 18ls'
Ú jHQy.; yd rpkd jr®.fha fiiq m%Yak 8ka 3lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs' tla
m%Yakhlg ,l=Kq 14 ne.ska m%Yak 3g ,l=Kq 42ls'
m%Yak m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq = 40 + 18 + 42 = 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 91 -
6. ^1& lhsfrda iïfï,kh ^2& fgfyrdka iïfï,kh ^3& hd,agd iïfï,kh
^4& fmdÜiavEï iïfï,kh ^5& nr®,ska iïfï,kh (.............)
7. ^1& brdlh ^2& fcdar®odkh ^3& f,nkkh
^4& biardh,h ^5& is˙hdj (.............)
8. ^1& W;=re w;a,dka;sla .súiqï ixúOdkh
^2& ol=Kq wdishdkq l,dmSh iyfhda.s;d ixúOdkh
^3& wm%sldkq iuÛs ixúOdkh
^4& hqfrdamd ixúOdkh
^5& wrdì ,S.h (.............)
9. ^1& udr®I,a áfgda ^2& ve.a yeur®I,a ^3& ksls;d lDfIµa
^4& msfo,a liaf;%da ^5& fp! tka ,dhs (.............)
10. ^1& cdjd ^2& iqud;%d ^3& ms,smSkh
^4& fndr®ksfhda ^5& fi,sîia (.............)
• wxl 11 isg 15 f;la jQ m%Yak i|yd mo hq., my ne.ska ° we;' tajd w;=frka tla hq.,hl mo tlsfklg fkd .e<fma tu fkd .e<fmk hq.,h l=ula±Zhs y∫kdf.k Bg wod< wxlh"
b†˙fha we; ;s;a br u; ,shkak'
11. ^1& cela ldr®áhr® - m%xYh
^2& fcdaka lefnda - tx.,ka;h
^3& yr®kekafvda fldaàia - ´,kaoh
^4& jiaflda o .dud - mD;=.d,h
^5& µ%ekaisiaflda msidfrda - iamd[a[h (.............)
12. ^1& bx.%Sis úma,jh - ud,anfrda
^2& wfu˙lka úma,jh - fjdIsxgka
^3& reishka úma,jh - ù'whs' f,kska
^4& m%xY úma,jh - ñrdfnda
^5& Ök úma,jh - ud´ fia;=x (.............)
13. ^1& V fcdar®– - tx.,ka;h
^2& IV fyka˙ - ´,kaoh
^3& II ú,shï - cr®uksh
^4& II ksl,ia - reishdj
^5& I úlagr® tuEkqfj,a - b;d,sh (.............)
14. ^1& ieuqfj,a fudar®ia - ú≥,s m◊jqv l%uh
^2& .=.a,st,afuda udr®fldaks - .=jkaú≥,sh
^3& wef,laiekavr® .%eyeïfn,a - ≥rl:kh
^4& ihsria ví' mS,a - m˙.Klh
^5& fcdaka f,d.S fnhdr®â - rEmjdysksh (.............)
15. ^1& gekaidkshd - cq,shia kshfr®fr®
^2& ieïìhd - flk;a ljqkavd
^3& >dkd - lajdfï kslDDud
^4& flkahd - fcdafuda flkahdgd
^5& b;sfhdamshd - meá%ia Æuqïnd (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 92 -
• wxl 16 isg 25 f;la tla tla m%Yakh i|yd kdu$ m%ldYk$ †k jljdkq iuQyhla X iy
Y ;Srej, ° we;' Y ;Srefõ ° we;s kdu$ m%ldYk$ †k jljdkq X ;Srefõ ° we;s tajd
iuÛ lsishï wdldrhlg .e<fma' tfy;a tajd olajd we;af;a .e<fmk wkqms<sfj<g fkdfõ'
Y ;Srej" X ;Srej iuÛ .e<fmk wkqms<sfj<g ilia l< úg my; ° we;s ixfhda. mfyk
tlla ksjer† h' tu ksjer† ixfhda.hg wh;a wxlh f;dard ;s;a br u; ,shkak'
X Y16. ^i& fvdkfgf,da A fâúâ
^ii& ,shkdfvda vd úkaÑ B V pd,aia
^iii& uhsl,dxcsf,da C fudaiia
^iv& ááhka D ùkiaf.a Wm; ^v& fndáfI,s E fudkd,sid
^1& AECBD ^2& DBCAE ^3& EBDAC ^4& BEDCA ^5& CDEAB (.............)
X Y17. ^i& ulshdfj,S A iudc iïuq;sh (Social Contract)
^ii& rEfida B kS;sfha idrh (Spirit of Laws)^iii& fudkafgialHq C odia lms;d,a (Das Capital)^iv& ld,a udr®laia D uf.a igk (Mein Kampf)^v& ysÜ,r® E l=udrhd (The Prince)
^1& BADCE ^2& DBCAE ^3& EADBC ^4& CDBEA ^5& EABCD (.............)
X Y18. ^i& ñisisms .Û A B‚ma;=j
^ii& fydjex fyda .Û B tx.,ka;h
^iii& f;aïia .Û C Ökh
^iv& fjd,a.d .Û D W;=re wfu˙ldj
^v& khs,a .Û E reishdj
^1& BDACE ^2& CDBAE ^3& EDABC ^4& DCBEA ^5& ADECB (.............)
X Y19. ^i& nexfldla A u,hdishdj
^ii& lajd,d,ïmQr® B ;dhs,ka;h
^iii& fg,a wúõ C ol=Kq wm%sldj
^iv& fcdyekakianr®.a D wdr®ckaákdj
^v& nqfjfkdaia whr®ia E biardh,h
^1& BAECD ^2& DBCAE ^3& ADEBC ^4& EDCBA ^5& CDEAB (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 93 -
X Y20. ^i& w,jqxmdhd rdcjxYh A Ökh
^ii& pl%S rdcjxYh B cmdkh
^iii& ka.=fhka rdcjxYh C úhÜkduh
^iv& Ñx rdcjxYh D nqreuh
^v& f;dl=.djd rdcjxYh E ishu
^1& DABCE ^2& DBCAE ^3& ABEDC ^4& CBDEA ^5& DECAB (.............)
X Y21. ^i& ueäika A jy,a l%uh wfydais ls¯u
^ii& tan%yï ,skalka B wfu˙ld tlai;a ckmo wdKavql%u jHjia:dj
ilia ls¯ug odhl ùu
^iii& jqâfrda ú,aika C kj °ukd (New Deal) m%;sm;a;sh
^iv& µ%Ekala,Ska ã' rEiafj,aÜ D lreKq 14 m%ldYh
^v& ye¯ gDDuka E udr®I,a ie,eiau l%shd;aul ls u
^1& DABCE ^2& BADCE ^3& ADEBC ^4& CDBEA ^5& DECAB (.............) X Y22. ^i& fjf,ia,s idñ A i;s pd˙;%h ;ykï ls¯u
^ii& leksx idñ B Wmpdrl .súiqï l%uh
^iii& ve,ayjqis idñ C fnx.d,h fn°u
^iv& fnkaáxla idñ D bx.%Sis fmr†. bka†hd fj<| iud.ug wh;aj ;snQ
bkaoshdfõ m%foaY ì%;dkH ls¯gh hg;g m;aùu
^v& lr®ika idñ E wiajdñl jdoh
^1& ADBCE ^2& BAEDC ^3& EADBC ^4& CDBEA ^5& BDEAC (.............)
X Y23. ^i& wefvd,aµA ysÜ,r® A b;d,sh
^ii& fnkSfgda uqfida,skS B reishdj
^iii& úkaiagka pr®Ñ,a C tx.,ka;h
^iv& fcdaYµa iagd,ska D wfu˙ld tlai;a ckmoh ^v& fcdaka tµa' flkä E cr®uksh
^1& BADCE ^2& DBCAE ^3& EACBD ^4& CDBEA ^5& AECDB (.............) X Y24. ^i& W! kQ A mdlsia:dkh
^ii& cjyr®,d,a fkare B bka†hdj
^iii& fudyuâ w,s cskakd C bka≥kSishdj
^iv& uq‚nr® ryaudka D nqreuh
^v& iqlr®fKda E nx.a,dfoaYh
^1& ADBCE ^2& BDCAE ^3& CAEBD ^4& DBAEC ^5& DECAB (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 94 -
X Y
25. ^i& f.da,aâ fldaiaÜ A isïndífõ
^ii& frdfâIshd B gekaidkshd
^iii& weìiSkshd C >dkd
^iv& gex.khsld D u,dú
^v& kshdid,ka;h E b;sfhdamshd
^1& DABCE ^2& CAEDB ^3& CAEBD ^4& ECBAD ^5& DECAB (.............)
• wxl 26 isg 30 f;la m%Yakj,g ksjer† ms<s;=r f;dard" Bg wod< wxlh b†˙fha we;s
;s;a br u; ,shkak'
26. wfu˙ld tlai;a ckmofha m%:u ckdêm;s jQfha ljq o@
^1& tan%yï ,skalka
^2& f;dauia fcµr®ika
^3& f–ïia fudkafrda
^4& fcdaka wevïia
^5& fcdar®– fjdIsxgk (.............)
27. wìx hqoaOh we;s jQfha l=uk cd;Ska fol w;r o@
^1& Ök - cmka
^2& cmka - reishka
^3& bx.%Sis - Ök
^4& bx.%Sis - nqreu
^5& m%xY - úhÜkdï (.............)
28. bka†hdkq cd;sl ix.ufha m%:u iNdm;sksh ljq o@
^1& wekS fnikaÜ ^2& ifrda‚kS kdhs∫
^3& lia;=˙ ndhs .dkaê ^4& bka†rd .dkaê
^5& mKaä; úch ,laIañ (.............)
29. m,ia;Skh ;=< hqfoõ jdiN+ñhla msysgqùug ì%;dkH iydh ,nd fok nj ±lafjk
m%isoaO f,aLkh ljfr® o@
^1& w;a,dka;sla m%ma;sh ^2& ne,aµr® m%ldYh
^3& nr®,ska wddj ^4& ñhqksla .súiqu
^5& fudkafrda Or®uh (.............)
30. cd;Skaf.a ix.uh msysgqùug uq,a jQ wfu˙ldkq ckdêm;sjrhd ljq o@
^1& f;dauia fcµr®ika
^2& ;shfvdar® rEiafj,aÜ
^3& jqâfrda ú,aika
^4& wekavDD celaika
^5& yr®nÜ yQjr® (.............)
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 95 -
• wxl 31 isg 35 f;la tla tla m%Yakhg olajd we;s (A), (B), (C), iy (D) hk m%;spdr y;r
w;=frka tlla fyda lsysmhla fyda ksjer† h' ksjer† m%;spdrh fyda m%;spdr f;dard
(A) iy (B) muKla ksjer† kï 1 o"
(B) iy (C) muKla ksjer† kï 2 o"
(C) iy (D) muKla ksjer† kï 3 o"
(A) iy (D) muKla ksjer† kï 4 o"
m%;spdr tlla fyda follg jeä ixLHdjla ksjer† kï 5 o"
;s;a br u; ,shkak'
31. ,;ska wfu˙ldfõ hqfrdamd hg;a ú‚; msysgqùu iïnkaOfhka my; i|yka ljr
m%ldYh$ m%ldY ksjer† fõ o@
(A) 16 jk ishjfia° uOHu yd ol=Kq wfu˙ldfõ úYd, m%foaYhla iamd[a[
wêrdcHh hg;g m;aúh'
(B) 1825 ° lshqndj iy fmdafgd˙fld hk m%foaY iamd[a[ md,kfhka ksoyia úh'
(C) msfo,a liaf;%daf.a fldñhqksiaÜ wdKavqj ol=Kq wfu˙ldkq rgj, ksoyia
jHdmdrj,g ndOdjla úh'
(D) úis jk ishji jk úg ol=Kq wfu˙ldkq rgj,a hqfrdamd wdêm;Hfhka ksoyi
,nd .ekSfï ° wfu˙ld tlai;a ckmofha n,mEu ;SrKd;aul idOlhla úh (.............)
32. wdishdfõ hg;a ú‚; jdoh iïnkaOfhka my; i|yka ljr m%ldYh$ m%ldY ksjeros fõ o@
(A) ms,smSkh fmr†. ì%;dkH wêrdcHfha m%Odk uOHia:dkh úh'
(B) ,kafoais kef.kysr bka†hd fjf<| iud.fï fmr†. uQ,ia:dkh msysgqjd
;snqfKa n;dúhdfõ h'
(C) bka†hdfõ bx.%sis n,h msysgqùfuys ,d lr®Kdg igkaj,ska ,enQ ch.%yKh
;SrKd;aul úh'
(D) 19 fjks ishjfia° nqreuh m%xY wdêm;Hh hg;g m;aúh' (.............)
33. kj wêrdcHjdoh iïnkaOfhka my; i|yka ljr m%ldYh$ m%ldY ksjer† fõ o@
(A) wm%sldj hqfrdamd cd;Ska w;r fnod .ekSu kj wêrdcHjdofha m%;sM,hls'
(B) wuqøjH ,nd .ekSu yd fjf<|fmd< mqΩ,a lr .ekSu kj wêrdcHjdofha m%Odk
wruqKQ úh'
(C) ol=Kq wfu˙ldjg ksoyi ,eîu kj wêrdcHjdofha m%;sM,hls'
(D) hg;a ú‚;j, foaYSh ksIamdok yd foaYSh lDIsldr®ñl lghq;= wvd, ùu o kj
wêrdcHjdofha m%;sM,hls' (.............)
34. ueo fmr†. iïnkaOfhka my; i|yka ljr m%ldYh$ m%ldY ksjer† fõ o@
(A) I f,dal hqoaOh wjika ùu;a iuÛ u úúO rgj, isá hqfoõfjda úYd, jYfhka
m,ia;Skhg meñK m†xÑùug mgka .;ay'
(B) 1948 biardh,a rdcHh msysgqùu;a iuÛ m<uqjk wrdì-biardh,a hqoaOh wdrïN úh'
(C) 1978 lEïma fâúâ iïuq;sh hir® wr®µ;a iy fukpï fn.ska w;r we;súh'
(D) 1979 brdkfha bia,dóh iuQydKavqj msysgqjd Id mya,ú n,hg m;aúh' (.............)
Wmfoia iïmsKavkh
1 2 3 4 5
(A) iy (B)muKla
ksjer† h'
(B) iy (C)muKla
ksjer† h'
(C) iy (D) muKla
ksjer† h'
(A) iy (D) muKla
ksjer† h'
m%;spdr tlla fyda follg
jeä ixLHdjla ksjer† h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 96 -
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
36. jevjiï l%uh m%Odk jYfhka
foaYmd,k n,h úflakaøKh jQ
l%uhls'
hqfrdamfha ìys jQ uq,au cd;sl rdcHh
cr®ukshhs' (........)
37. T!rkafIí wêrdchdf.a l%shd l,dmh
fuda.,a wêrdcHfha m˙ydkshg fya;=
úh
f;dauia fcµr®ikaf.a uQ,sl;ajfhka
iïmdokh lrk ,o ksoyia m%ldYkfhka
wfu˙ldfõ ckmo oy;=k ksoyia
rdcHhla f,i m%ldYhg m;a lrkq ,eî h'
(........)
38. bka≥ Ökh ;=< ish n,h msysgqùug
uq,a jQ hqfrdamd cd;sh jQfha
,kafoaiSka h'
nx.a,dfoaYh 1947 ° Wm; ,eî h'
(........)
39. I f,dal hqoaOfhka miq cr®uksfha
msysgqjk ,o jhsudr® iuQydKavqfõ
m%Odk ,laIKh jQfha m%cd;ka;%jdoh
flfrys ;snQ wjOdrKhhs'
jhsudr® iuQydKavq l%uh ir®jck Pkao
n,fhka f;dard.;a ckdêm;sjrhl=f.ka
iy oaúuKav, jHjia:dodhlhlska hqla;
úh'
(........)
40. ksls;d lDfIµaf.a l%shd l,dmh
fidaúhÜ foaYfha ì|jeàug fya;= úh'
úisjk ishji fojk Nd.fha ° f,dal
n,j;l= f,i keÛS isá m%:u wdishd;sl
rg cmdkhhs'
(........)
35. fojk f,dal hqoaOfhka miq f,dalh iïnkaOfhka my; i|yka ljr m%ldYh$ m%ldY
ksjer† fõ o@
(A) 1948ka miq fidaúhÜ foaYh udr®I,a ie,eiau l%shd;aul lrñka fjk;a rgj,
iudcjdoh jHdma; ls¯ug lghq;= lf<a h
(B) II f,dal hqoaOfhka miq f,dalh" wfu˙ld tlai;a ckmoh yd fidaúhÜ foaYh
uq,a fldgf.k Okjd° yd iudcjdoS l|jqre folg fn†◊
(C) wfu˙ld tlai;a ckmoh Okjd° msf,a n,h ;yjqre lr .ekSu i|yd fkafgda
ixúOdkh msysgqjd .;af;ah'
(D) ñir ckdêm;s wkajr® iod;a úiska 1954 ° iQjia we< cki;= ls¯u fya;= fldg
f.k iQjia wr®nqoh we;s úh' (.............)
• wxl 36 isg 40 f;la m%Yakj,g wod< j m%ldY fol ne.ska ° we;' tla tla m%Yakh
iïnkaOfhkA ° we;s m%ldY hq.,hg fyd¢ka u .e<fmkqfha my; j.=fjys ±lafjk
1, 2, 3, 4 iy 5 hk ljr m%ldY hq.,h±Zhs f;dard Bg w∞< wxlh ;s;a br u; ,shkak'
m<uqjk m%ldYh fojk m%ldYh
1 ksjer† h'
2 ksjer† h'
3 jer† h'
4 jer† h'
5 ksjer† h'
jer† h'
ksjer† h'
jer† h'
ksjer† h'
ksjer† jk w;r m<uq jekak uekúka myod fohs'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 97 -
^25 - C& kQ;k f,dal b;sydih
II fldgi
ie,lsh hq;=hs (
Ú m<uqjk m%Yakhg;a ;j;a m%Yak ;=klg;a ms<s;=re imhkak'
^m<uqjk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu i|yd f,dalfha is;shula imhkq ,efí'&
1. Tng imhd we;s is;shfï my; i|yka ishÆ u ia:dk ,l=Kq fldg kï lrkak'
tajdhska leu;s folla ms<sn| flá ft;sydisl igyka ,shkak'
(i) rhska .Û (v) uev.ialrh
(ii) bia;dkanq,a (vi) leiamshka uqyqo
(iii) msrkSia l∫jeáh (vii) ksõ ´r®,shkaia
(iv) mekud we< (viii) u,lald iuqø ikaêh
^ksjer†j ,l=Kq fldg kï ls¯ug ,l=Kq 01 ne.sks' flá ft;sydisl igyklg
,lKq 05 ne.sks'&
2. zzfoaY.fõIK jHdmdrh f,dalfha kQ;k hq.h Wod ls¯ug n,mE m%Odk idOlhls'ZZ
(i) hqfrdamd rgj,a foaY.fõIKj,g fhduq l< m%Odk idOl folla kï lrkak'
^,l=Kq 02&
(ii) foaY.fõIKj,g wkq.%yh ±lajQ m%Odk rgj,a folla kï lrkak'
^,l=Kq 02&
(iii) tu rgj,a úiska .fõIKh lrk ,o m%foaY ieflúka olajkak'
^,l=Kq 03&
(iv) f,dalfha kQ;k hq.h Wod ls¯fuys ,d foaY.fõIK flf;la ≥rg n,mEfõ±Zhs
m¯laId lrkak ^,l=Kq 07&
3. my; ±lafjk m%foaYj,ska tll hqfrdamd cd;Ska ;u n,h msysgqjd.;a wdldrh
meye†,s lrkak'
(i) kef.kysr bka†hd ¥m;a
(ii) bka†hdj
(iii) bka≥ Ökh ^,l=Kq 14&
4. ksfhdackhla fkdue;sj n≥ wh ls¯ug tfrysj wfu˙ldkq ckmojdiSka wdrïN l<
úfrdaOh ksoyia igkla olajd jr®Okh jQ wdldrh m¯laId lrkak'
^,l=Kq 14&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 98 -
5. zzkj wêrdcHjdoh ldr®ñl úma,jfhka Woa.; jQ °r®>ld,Sk m%;sM,hls'ZZ úuikak'
^,l=Kq 14&
6. zzII f,dal hqoaOfha uq,a îc jr®idhs .súiqfï wka;r®.; ù we;'ZZ
(i) ñ;% cd;Ska iu. jr®idhs .súiqu w;aika l< rg kï lrkak' ^,l=Kq 01&
(ii) jr®idhs .súiqfuka miqj trg msysgqjk ,o wdKavql%uh kï lrkak' ^,l=Kq 01&
(iii) jr®idhs .súiqfï m%Odk j.ka;s ieflúka olajkak' ^,l=Kq 04&
(iv) fojk f,dal hqoaOh we;s ùug ;=vq ≥ka fya;= flfrys wjOdkh fhduq
lrñka by; i|yka m%ldYh úpdrd;aulj m¯laId lrkak' ^,l=Kq 08&
7. (i) fcdaYµa iagd,ska fidaúhÜ foaYh ;=< ish n,h ;yjqre lr.;a wdldrh
meye†,s lrkak'
(ii) Tyq úiska trg wdr®:sl lafI;%fhA we;s lrk ,o m%;sixialrK m¯laId lrkak'
^,l=Kq 14&
tlaflda
8. bka†hdfõ ksoyia igka jHdmdrfhys ,d uy;aud .dkaêf.a odhl;ajh Tyq úiska
wkq.ukh lrk ,o my; i|yka l%shdudr®. weiqfrka m¯laId lrkak'
(i) iyfhda.s;d jr®ck jHdmdrh
(ii) isú,a kS;S lv ls¯fï jHdmdrh
(iii) zzbka†hdfjka msgj hkqZZ jHdmdrh ^,l=Kq 14&
ke;fyd;a
fojk f,dal hqoaOfhka miq wfu˙ld tlai;a ckmoh yd fidaúhÜ foaYh iqms˙
n,j;=ka f,i keÛS isàu f,dal foaYmd,kh flfrys n,mE wdldrh úuikak'
^,l=Kq 14&
9. tlAi;a cd;Skaf.a ixúOdkh msysgqùfuka miqj .; jQ uq,a oYl fol ;=< f,dal iduh
wdrlaId ls¯fuys ,d tu ixúOdkh wkq.ukh l< l%shdudr®. meyeos,s lrkak'
^,l=Kq 14&
∗ ∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 99 -
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 100 -
^28& .Dy wdr®:ßl úoHdj
m%Yak m;% jHQyh
˚ m;%h - ld,h meh 02hs'
jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 50ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh
hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 01 ne.ska uqΩ ,l=Kq 50ls'
˚˚ m;%h - ld,h meh 03hs'
fuu m%Yak m;%h fldgia follska hqla; h'
˚ fldgi ( fuu fldgi m%Yak 4lska iukaú; fõ'
wksjdr®h m<uqjk m%Yakh iy ;j;a m%Yak 2lg ms<s;=re iemhsh
hq;=hs' m<uqjk m%Yakh i|yd ,l=Kq 25la o fiiq m%Yak 2 i|yd
,l=Kq 20 ne.ska ,l=Kq 40la o ysñ fõ'
˚˚ fldgi ( fuu fldgi m%Yak 5lska iukaú; fõ'
wksjdr®h miajk m%Yakh iy ;j;a m%Yak 3lg ms<s;=re iemhsh
hq;=hs' miajk m%Yakh i|yd ,l=Kq 25la o fiiq m%Yak 3 i|yd
,l=Kq 20 ne.ska ,l=Kq 60la o ysñ fõ'
,sÅ; m¯laIKh (
I m;%h - ,l=Kq 50 II m;%h - ,l=Kq 150
m%dfhda.sl m¯CIKh ( ld,h meh 03hs'
,l=Kq 100hs'
wjidk ,l=K .Kkh ls¯u ( ,sÅ; m¯laIKh 100
m%dfhda.sl m¯laIKh 100
wjidk ,l=K
I m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú ishÆ u m%Yak i|yd ms<s;=re imhkak'
Ú ksjer† ms<s;=r f;darkak' ^úNd.fha ° ms<s;=re iemhSu i|yd nyqjrK lv∞ishla imhkq ,efí'&
1. .Dy ksr®udKfha ° ukd ixjd;kh we;s ls¯u i|yd úúOdldr ie,iqï fhd∞ .; yelsfõ' tfia
ie,iqï lrk ,o wdldr lsysmhla my; ±lafõ' ta w;=frka jvd;a fhda.H jkqfha"
^1& m%Odk f∞rg hdno ì;a;sfha cfka, yd jdljqΩ msysgqùuhs'
^2& tlsfklg uqyqK,d we;s ì;a;sj, cfka, yd jdljqΩ msysgqùuhs'
^3& isú,sug wdikakj" ì;a;sfha cfka, yd jdljqΩ msysgqùuhs'
^4& fmd<jg u|la by<ska" ì;a;sfha cfka, yd jdljqΩ msysgqùuhs'
^5& tl u ì;a;shl cfka, yd jdljqΩ msysgqùuhs'
200 ÷ 2 = 100
200 ÷ 2 = 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 101 -
2. ksfjil uqΩ;ekaf.h" tla mfilska .nvd ldurhg o wfkla miska lEu ldurhg o újD;
ù we;' fuuÛska ms<sìUq jk .Dy ie,iqï uQ,Or®u jkqfha"
^1& rdYslrKh" ixirKh ^2& fm!oa.,sl;ajh" rdYslrKh
^3& kuH;dj" bvlv ^4& bvlv" fm!oa.,sl;ajh
^5& ixirKh" kuH;dj
3. ;u úis;a; ldurh jr®K .ekaùu i|yd ks¨md" ly jr®Kh fhd∞ .ekSug ;SrKh l<d h' weh
jeä leue;a;la ±lajQfha" fn≥kq wkqmQrl jr®K .e<mqu fhd∞ .ekSug h' ta wkqj f;dard.;a
fn≥kq wkqmqrl jr®K .e<mqu jkqfha"
^1& ly" ks,aoï" r;=oï ^2& ly" oï" r;=oï ^3& ly" oï" ks,aoï
^4& ly" r;=oï" r;= ^5& ly" ks,aoï" ks,a
4. f.Whfkys ksr®udKh lrk ,o fmdl=K idr®:l ksr®udKhla jkqfha"
^1& iajdNdúl;ajh" ls%hdkqrEms nj" kùk;ajh ms<sìUq ùu ksid h'
^2& iajdNdúl;ajh" kùk;ajh" tlÛ;ajh ms<sìUq ùu ksid h'
^3& w,xldrh" ls%hdkqrEmSNdjh" m%dfhda.sl nj ms<sìUq ùu ksid h'
^4& ls%hdkqrEms nj" tlÛ;ajh" w,xldrh ms<sìUq ùu ksid h'
^5& iajdNdúl;ajh" m%dfhda.sl nj" tlÛ;ajh ms<sìUq ùu ksid h'
5. .Dy l<ukdlrK ls%hdj,sfha ° úúO .egÆj,g uqyqK mEug is≥ fõ' .egÆ úi£fï ° .kq
,nk mshjr my; olajd we;'
A - .egÆj úYaf,aIKh ls¯u
B - .egÆj úi£u i|yd úl,am ls%hdudr®. fm<.eiaùu
C - .egÆj y∫kd .ekSu
D - jvd;a iq≥iq ls%hdudr®.h f;dard .ekSu
E - iq≥iq u ls%hdudr®.h ls%hd;aul ls¯u yd we.hSu
.egÆ úi£fï ksjer† wkqms<sfj<"
^1& A, B, C, D yd E h' ^2& C, A, B, D yd E h'
^3& C, D, B, A yd E h' ^4& A, C, B, D yd E h' ^5& A, B, D, C yd E h' 6. ksjil fjdÜ 100l ú≥,s myka myla meh folla o" fjdÜ 50l ú≥,s myka y;rla meh
myla o" †kl° ±,a fõ' ta i|yd jeh jk ú≥,s tall m%udKh"
^1& lsf,dafjdÜ meh 1.5 ls' ^2& lsf,dafjdÜ meh 2 ls'
^3& lsf,dafjdÜ meh 2.5 ls ^4& lsf,dafjdÜ meh 3 ls'
^5& lsf,dafjdÜ meh 3.5 ls'
7. ú≥,s ia;%slalhlg iemfhk úoHq;a Yla;sh" ;dmYla;sh njg m;ajkqfha"
^1& uhsld ;yvqj r;aùu ksid h'
^2& ksfl%dï oÛrh r;aùu ksid h'
^3& oaúf,day oKav r;aùu ksid h'
^4& ;dm ia:ß;sl md,lh ksid h'
^5& ksl,a wdf,ams; ;yvqj r;aùu ksid h'
8. weuhsf,daia yd weuhsf,dafmlaáka nyq,j wvx.= wdydr øjH jkqfha
^1& uQx weg yd ;s˙Û= h' ^2& iy,a yd l=rlalka h'
^3& fidahd fndaxÑ yd b˙Û= h' ^4& W∫ yd iy,a h'
^5& lv, yd lõmS h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 102 -
. udOù" ;u mjqf,a wdydr m˙fNdack rgdjg w∞<j f.dvk.k ,o wdydr ms˙óvh my; ±lafõ'
ta weiqfrka 9 yd 10 fjk m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'
t<jΩ iy
m,;=re
f;,a iy iSks
i;a;aj wdydr iy udI fnda.
ls˙ iy ls˙ wdydr
OdkH iy OdkH ksIamd†;
9. tys we;=<;a wdydr ldKav lsysmhla ms<sn| j YsIHdjl úiska b†˙m;a lrk ,o m%ldY my;
±lafõ'
A - ysia le,˙ imhk m%Nj wvx.= h
B - úgñka A, C iy D nyq,j imhhs
C - jeä Yla;s m%udKhla imhk m%Njj,ska iukaú; h'
D - ;ka;=uh w.fhka by< wdydr øjH wvx.= ù we;'
E - le,aishï yd hlv jeks Lksc fukau c,h wvx.= wdydr o we;=<;a fõ'
fuu m%ldYj,ska úia;r lrkqfha my; ±lafjk l=uk wdydr ldKavj, fmdaIK w.hka o@
^1& ls˙ iy ls ksIamd†;" t<jΩ iy m,;=re
^2& OdkH iy OdkH ksIamd†;" f;,a iy iSks
^3& i;a;ajuh wdydr iy udI fnda." ls iy ls˙ ksIamd†;
^4& t<jΩ iy m,;=re" f;,a iy iSks'
^5& i;a;ajuh wdydr iy udI fnda." OdkH iy OdkH ksIamd†;
10. by; olajd we;s wdydr msróvh" iïu; wdydr msróvh yd iei£fï°" ksjer† m%ldYh jkqfha"
^1& OdkH yd OdkH ksIamd†; m%udKj;a fõ' t<jΩ yd m,;=re m%udKj;a fkd fõ'
^2& f;,a iy iSks m%udKj;a fõ' t<jΩ iy m,;=re m%udKj;a fkd fõ'
^3& f;,a iy iSks m%udKj;a fkd fõ' t<jΩ iy m,;=re m%udKj;a fõ'
^4& i;a;ajuh wdydr yd udIfnda. m%udKj;a fkd fõ' ls˙ iy ls˙ wdydr m%udKj;a fõ'
^5& ls˙ iy ls˙ wdydr m%udKj;a fkd fõ' f;,a iy iSks m%udKj;a fõ'
11. m,d jr®.j, nyq,j wvx.= jr®Kl jkqfha"
^1& wekaf;dihkska yd µf,afjdaka h'
^2& laf,dafrdµs,a yd lefrdáfkdhsâ h'
^3& laf,dafrdµs,a yd ,hsfldmSka h'
^4& wekaf;dihkska yd lefrdáfkdhsâ h'
^5& laf,dafrdµs,a yd µaf,afjdaka h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 103 -
12. .aÆfldaia ms<sn| j YsIHhl= úiska ,shk ,o igyklska Wmqgd.;a lreKq lsysmhla my;
±lafõ'
A - yhsv%cka iy Tlaiscka wkqmd;h 1 ( 2 la f,i ixfhda. ù we;'
B - ir, iSks jr®.hls'
C - ;kql wï,hla oud r;a lr" fµa,Ska.a A iy B ødjKh oud r;a l< úg r;= meye;s
wjlafIamhla †ia úh'
D - lSfgd fudfkdielrhsvhls'
E - b≥Kq m,;=rej, nyq,j wvx.= fõ'
by; m%ldY w;=frka w∞< fkdjk m%ldY jkqfha"
^1& A, B iy C h' ^2& B, D iy E h' ^3& A, C iy E h'
^4& B, C iy D h' ^5& A, C iy D h'
my; olajd we;af;a úúO wdydr øjH .%Eï 100l wvx.= le,˙ w.hhka iy m%Odk fmdaIH
m∞r®: m%udKhka h' fuu wdydr øjH kï udÆ" m˙mamq" iy,a iy ls˙ h'
05
101520
A B C D
25
30
0
100
200
300
400
A B C D
(ii)(i)
A, B, C, D hkq wdydr øjH 4 fõ'
13. fuys A, B, C iy D f,i ±lafjk wdydr øjH ms<sfj<ska"
^1& iy,a" ls˙" udΩ" iy m˙mamq h'
^2& udΩ" iy,a" m˙mamq iy ls˙ h'
^3& ls˙" iy,a" m˙mamq iy udΩ h'
^4& m˙mamq" udΩ" ls˙ iy iy,a h'
^5& ls˙" m˙mamq" iy,a iy udΩ h'
14. by; m%ia;drj, C ys wvx.= jk fm%daák jkqfha"
^1& fld,ecka yd flaiSka h'
^2& .aÆgka yd ufhdiska h'
^3& ufhdiska yd fld,ecka h'
^4& flaiska yd .aÆgka h'
^5& ufhdiska yd f,.shqñka h'
15. fuu wdydr jr®. w;=frka ;hñka yd rhsfndµaf,aúka nyq,j wvx.= jkqfha ms<sfj<ska"
^1& A yd B j, h' ^2& B yd C j, h'
^3& A yd C j, h' ^4& C yd D j, h'
^5& A yd D j, h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 104 -
16. wdydr ilia ls¯fï ° is≥jk úmr®hdi lsysmhla my; ±lafõ' ñka fc,ákSlrKh is≥jkqfha
l=uk wjia:dfõ° o@
A - wdydrfha we;s fm%daáka leá .eiSfï° h
B - ls˙ Ndú;fhka uqojmq ls˙ iE°fï° h'
C - OdkH yd w, jr®. msiSfï ° is≥jk fudf,dla ùfï° h'
D - w;=remi iE°fï° is≥jk >kùfï° h'
E - OdkHuh wdydr úh<s;dmh u.ska ≥Uqre meye ùfï° h'
^1& A ^2& B ^3& C ^4& D ^5& E
17. YS% ,dxlslhska i|yd ksr®foaYs; ffoksl fmdaIK wjYH;d igykg ^jr®I 2007& wkqj jeäysá
ldka;djlf.a fm%daàka wjYH;dj †klg .%Eï'
^1& .%Eï 57 ls' ^2& .%Eï 52 ls' ^3& .%Eï 48 ls'
^4& .%Eï 42 ls' ^5& .%Eï 38 ls'
18. 'X' kue;s úgñkh ms<sn| j YsIHdjl úiska ,shk ,o igyklska Wmqgd.;a lreKq lsysmhla
my; olajd we;'
c,fha †h fõ'
isrefrka nysi%djh flfrkqfha uq;% iuÛ h'
iu" ‚r®K moaO;sh yd iakdhq ls%hdld˙;ajh flfrys n,mEï we;s lrhs'
isrerg jeämqr .ekSfuka wêúgñk;d ,CIK fkdfmkajhs'
i;a;ajuh wdydrj, nyq,j wvx.= fõ'
fuu 'X' kue;s úgñkh"
^1& ;hñka h' ^2& rhsfndµaf,aúka h'
^3& khiska h' ^4& fµda,sla wï, h'
^5& ihfkdfldfnd,aweuhska h'
19. Y˙rfha ukd meje;au yd ls%hdld˙;ajh i|yd wdydrj, wka;r®.; ;ka;= jeo.;a fufyhla bgq
lrhs' ;ka;=j, wvx.= ldfndyhsfâ%Ü úfYaIh l=ula o@
^1& .ï h' ^2& fmlaàka h' ^3& weuhsf,daia h'
^4& bkshq,ska h' ^5& weuhsf,d fmlaàka h'
20. úgñka jr®.j, lD;H lsysmhla my; ±lafõ'
A - wmsÉPo mglj, jr®Okhg yd ukd meje;aug wjYH fõ'
B - reêrh leá.eiSug Wmld¯ fõ'
C - Y¯r jr®Okh i|yd ls%hd lrhs'
D - ukd oDIaGßh we;s ls¯ug fya;= fõ'
E - fïo m˙jD;a;shg Wmld¯ fõ'
ñka úgñka A j, lD;H jkqfha"
^1& A, C, E h' ^2& B, C, D h' ^3& A, C, D h'
^4& A, D, E h' ^5& B, C, E h'
21. „j ls%hd i|yd Y¯rhg b;d iqΩ m%udKhla wjYH jk L◊c ldKavh jkafka"
^1& whäka" µaf,darhsâ" fidaähï iy fmdgEishï h'
^2& hlv" iskala" whäka iy µaf,darhsâ h'
^3& fidaähï" fmdgEishï" laf,darhsâ iy le,aishï h'
^4& le,aishï" fµdiaµria" whäka iy hlv h'
^5& hlv" iskala" laf,darhsâ iy le,aishï h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 105 -
22. isrer ;=< ° CIqødka;%fha wx.=,sld u.skaa reêr Odrdjg .a¨fldaia wjfYdaIKh jkafka"
^1& ir, úirKh uÛsks'
^2& Yla;sh Wmfhda.s lr .ksñks'
^3& idkaøK wkql%uKhg wkqjh'
^4& idkaøK wkql%uKhg tfrysj h'
^5& ms;a ,jk Wmfhda.s lr .ksñks'
23. Y¯rfha is≥jk wmjD;a;sh yd ixjD;a;sh ls%hd m˙jD;a;sh f,i ye¢kafõ' isrer ;=< is≥jk
wmjD;a;sh ls%hd wvx.= ldKavh jkqfha"
^1& Yla;sh uq∞ ye¯u iy mgl f.dv ke.Su h'
^2& fydar®fudak ksIamdokh iy Yla;sh uq∞ ye¯u h'
^3& tkaihsu ksIamdokh iy mgl CIh ùu h'
^4& tkaihsu ksIamdokh iy Yla;sh uq∞ ye¯u h'
^5& Yla;sh uq∞ ye¯u iy mgl CIh ùu h'
24. ldfndyhsfâ%Ü m˙jD;a;Sh ls%hdj,sfha ° is≥jk .a,hsfld,sish yd iïnkaO idjoH m%ldYh ñka
l=ula o@
^1& ldfndyhsfâ%Ü m˙jD;a;sfhys m%:u wjia:dj h'
^2& ldnka wKq yhl ixfhda.h ldnka wKq ;=kl ixfhda.hla njg ì| fy,kq ,nhs'
^3& ksmojk uqΩ Yla;s m%udKfhka 6] muK ,nd fok wjia:dj fõ'
^4& ksr®jdhq ;;a;ajfhys is≥jkakls'
^5& úgñka B ldKavfha iuyr úgñka jr®. u.ska md,kh fõ'
25. isrer ;=< lSfgdaka foay ksmoùug fya;= jk lreKla jkafka"
^1& wdydrfha ldfndyhsfâ%Ü jeä ùu h'
^2& wdydrfha ldfndyhsfâ%Ü wvq ùu h'
^3& wdydrfha fm%daàka jeä ùu h'
^4& wdydrfha fm%daàka wvq ùu h'
^5& wdydrfha fïo wvq ùu h'
26. ksr®udxY wdydrfhka hefmk mqoa.,hl= i|yd wdydr fõ,a ie,iqï ls¯fï ° ie,ls,a,g .;
hq;=" fmdaIKuh jYfhka jeo.;a jk" my; ±lafjk m%ldY YsIHdjl úiska b†˙m;a lrk
,°'
A - fm%daàka m˙mqrKh ls¯u w;HjYH fõ'
B - t<jΩ yd m,;=re nyq,j wvx.= l< hq;= h'
C - ls˙ iy ls˙ wdydr tlalr .ekSu fhda.H fõ'
D - úgñka C yd B ldKavfha úgñka wdydrfha jeämqr wvx.= l< hq;= h'
E - hlv wvx.= wdydr jeämqr wvx.= l< hq;= fõ'
ñka ksjer† m%ldY we;=<;a ldKavh jkqfha"
^1& A, B iy D h' ^2& A, C iy E h' ^3& B, D iy E h'
^4& C, D iy E h' ^5& A, D iy E h'
27. wdudYhsl m%∞yh ^.eiag%hsáia& we;sùug fya;=jk nelaà˙hd úfYaIhls'
^1& tiafp˙Ishd flda,hs ^2& fy,sfldnelagr® mhsf,da˙
^3& ,elafgdneis,ia n,a.˙lia ^4& iafg%mafgdfldlia ,elaáia
^5& weisfgdnelagr® weisghs
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 106 -
28. frda.S ;;a;ajj,ska fmf<k wh i|yd iSud l< hq;= hehs ksr®foaY lrk ,o wdydr jr®. lsysmhla
my; ±lafõ'
n†k ,o wdydr fíl˙ ksIamdok uia ksIamdok
ì;a;r iïmQr®K fhdoh iys; ls˙
fuu wdydr jr®. úfYaIfhka iSud l< hq;= frda.S ;;a;aj jkqfha"
^1& wdudYhsl m%∞yh iy yDohdndO h'
^2& u,noaOh iy ia:q,;dj h'
^3& wêreêr mSvkh iy yDohdndO h'
^4& wdudYhsl m%∞yh iy ia:q,;dj h'
^5& wdudYhsl m%∞yh iy wêreêr mSvk h'
29. †ks;s m˙fNdackhg .;a †jd wdydr fõ,la my; ±lafõ'
iïnd n;a lsrg msiQ w, jExckh ngq fudacqj
udΩ weUq,a;sh,a uql=Kqjekak ue,aÆu mmvï
fuu wdydr fõ, ms<sn| j †ks;s b†˙m;a l< lreKq lsysmhls'
A - fm%daàka m˙mQrKh fmkakqï lrhs'
B - jeä Yla;s w.hla iys; wdydr fõ,ls'
C - ySï hlv imhk wdydr wvx.=j we;'
D - ;ka;=uh wdydr we;=<;a lr we;'
E - úgñka C yd D nyq,j imhhs'
fuu lreKq w;=frka jvd;a ksjer† jkqfha"
^1& B, C yd D h' ^2& A, B yd C h' ^3& C, D yd E h'
^4& B, D yd E h' ^5& A, B yd D h'
30. t<jΩ i,dofhys fmdaIK w.h jeä ls¯u i|yd m%frdayKh jQ uqx îc tla lr .;a nj
lKavdhï b†˙m;a ls¯fï † isiqyq m%ldY l<y' óg fya;=j f,i ±lajQfha"
^1& úgñka B ixlSr®Kh iy úgñka C jeä ùu h'
^2& úgñka D iy úgñka E jeä ùu h'
^3& úgñka A iy úgñka C jeä ùu h'
^4& úgñka B ixlSr®Kh iy úgñka E jeä ùu h'
^5& úgñka D iy úgñka C jeä ùu h'
31. fláld,Skj wdydr m˙rlaIKh i|yd f.drld" ishU,d" foys jeks wdï,sl øjH Ndú; lrhs'
tajdfha wvx.= wï, jr®. ms<sfj<ska
^1& gdg˙la wï,h" ue,sla wï,h iy isá%la wï,hhs'
^2& isá%la wï,h" weisála wï,h iy weiafldaìla wï,hhs'
^3& ue,sla wï,h" gdg˙la wï,h iy isá%la wï,hhs'
^4& weisála wï,h" ue,sla wï,h iy gdg˙la wï,hhs'
^5& ue,sla wï,h" weiafldaìla wï,h iy isá%la wï,hhs'
32. fjf<ofmdf<ka wvq ñ,g b≥Kq wU ñ, ° .;a ks¨md wU cEï iE°ug ;SrKh l<d h' wU
m˙rCIKh i|yd iSks bjy,a jkqfha"
^1& wUj, c, ils%h;dj jeä ùu ksid CIqø „ùka wls%h jk neúks'
^2& iSks idkaøKh jeäùu ksid ishÆ u CIqø „ùka úkdY jk neúks'
^3& ndysr wdi%e;s ls%hdj,sh is≥ùfuka CIqø „ùka wls%h jk neúks'
^4& iSks idkaøKh ksid PH w.h wvqùfuka CIqø „ùka wls%h jk neúks'
^5& iSks idkaøKh jeäùu ksid tkaihsu úkdY jk neúks'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 107 -
33. ksjfia ° ls˙ uqojkakg i|yd wkq.ukh l< hq;= ls%hdj,sh jkqfha"
^1& kejqï ls˙ f;dard .ekSu" r;a ls¯u" uqyqka tl;= ls¯u" ksfjkakg ;eîu
^2& r;alrk ,o ls˙ f;dard .ekSu" uqyqka tl;= ls¯u" r;als¯u" ksfjkakg ;eîu
^3& kejqï ls˙ f;dard.ekSu" r;a ls u" ksfjkakg ;eîu" uqyqka tl;= ls¯u
^4& r;a lrk ,o ls˙ f;dard .ekSu" ksfjkakg ;eîu' uqyqka tl;= ls¯u" r;a ls¯u
^5& kejqï ls˙ f;dard .ekSu" uqyqka tl;= ls¯u" r;a ls¯u" ksfjkakg ;eîu
34. W!k;d frda. ,CIK lsysmhla my; ±lafõ'
Wig idfmaCIj Y˙r nr wvq h'
uqyqK" w;a yd mdo b†ó we;'
ls%hdYS,Snúka f;dr h'
wjg m˙irhg ixfõ° fkd fõ'
fuu f;dr;=rej,ska fmkakqï lrk" W!k;d frda.h"
^1& Ys;do frda.hhs' ^2& ue/iauia h'
^3& wia:ß úlD;s frda.hhs' ^4& lafjdIsfhdafldr® h'
^5& fn˙fn˙ frda.hhs'
35. wΩ; Wmka YS% ,dxlsl <orejl=f.a isrefrys idudkH †."
^1& fi'ñ' 25 - 30 (10" - 12") ls'
^2& fi'ñ' 30 - 35 (12" - 14") ls'
^3& fi'ñ' 32.5 - 37.5 (13" - 15") ls'
^4& fi'ñ' 45 - 50 (18" - 20") ls'
^5& fi'ñ' 57.5 - 65 (23" - 26") ls'
36. orejkaf.a pd,l jr®Ok rgdj isrefr® uOHfha isg mr®hka;h olajd is≥jkakls' fuu isoaOdka;h
ms<sìUq jkafka my; i|yka l=uk ls%hdldrlu ;=<ska o@
^1& uq,a <udúh orejd kr®;kfha fh°u
^2& uq,a <udúh orejd uoáh weg wyq,d Ndckhlg ±óu
^3& oK .dñka hk orejl= ieye,aÆ ls%vd NdKavhla yiqlr .eksu
^4& wjqre≥ foll orejl= fnda,hlg mhska .eiSu
^5& l=vd orejl= mäfm< ke.Su
37. jhia ldKav foll isiqka fofokl=f.a pr®hduh ,CIK lsysmhla my; ±lafõ'
A - úreoaO ,sx.sl wdlr®Ykh
B - wd;audkqlïmdj
C - iajdëk;ajh wfmaCId ls¯u
D - ùrdNSjkaokh
E - lemS fmkSfï wdYdj
ñka fhdjqka úhg iqúfYaIS pr®hduh ,CIK jkqfha"
^1& A, D iy E h' ^2& B, C iy D h' ^3& B, C iy E h'
^4& B, D iy E h' ^5& A, C iy E h'
38. orejl=f.a fm!reI jr®Okh ≥r®j, ls¯ug m%n, f,i n,mdk idOlhls" l:k fodaI iuyr
l:k fodaI uÛ yrjd .; fkdyels h' óg fya;= úh yels m%Odk lreKls'
^1& md˙i˙l fya;=' ^2& cdkuh fya;=' ^3& Ñ;a;fõ.Sh fya;='
^4& iudchsh fya;=' ^5& udkisl fya;='
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 108 -
39. idudkH yeis¯ï rgdjla fmkakqï l< wjqre≥ ;=kl orejl= kej; oK .Eu" f.d;
.eiSu" we| f;óu jeks pr®hd fmkakqï lf<a h' tjeks pr®hdj,ska ms<sìUq jk ;;a;ajh"
^1& ySkudkh ksid we;sjkakls'
^2& m%;sfYaOkh ksid we;sjkakls'
^3& ìhg m;aùu ksid we;sjkakls'
^4& ldxidj ksid we;sjkakls'
^5& fldamdfõ.h ksid we;sjkakls'
40. ≥iaiudys;nj miq <ud úfha orejka ms<sìUq lrk widudkH pr®hdjls' ≥iaiudys; nj f,i
y∫kajkafka"
^1& iudc iïu;hkag wkql+, fkdjk fia yeis¯uhs'
^2& foudmshka ms<sfkd.;a pr®hdjkays ksr; ùuhs'
^3& iu jhia lKavdhï m%;slafIam lrk pr®hdjkays fh°uhs'
^4& iudch ms<sfkd.kakd pr®hdjkays fh°uhs'
^5& ks;Hdkql+,j o~qjï ysñjk pr®hdjkays fh°uhs'
41. Ndúl fyj;a Ñ;a;fõ. flfrys ;Sj% f,i m%;spdr olajk wjê folls'
^1& uq,a <ud wjêh iy fhdjqka wjêh'
^2& <ore wjêh iy uq,a <ud wjêh'
^3& <ore wjêh iy miq <ud wjêh'
^4& miq <ud wjêh iy fhdjqka wjêh'
^5& uq,a <ud wjêh iy miq <ud wjêh'
42. fh!jkhska ;=< is; fmd,Ujk woyila fyda yeÛsula fyda wjysrùu fya;= fldgf.k
fkd˙iaiqï.;sh iy w;Dma;s lr nj we;s lrjk pr®hduh ;;a;ajh y∫kajkafka"
^1& wd;;sh f,ih'
^2& ldxidj f,ih'
^3& wiykh f,ih'
^4& la,u:h f,ih'
^5& bÉPdNx.;ajh f,ih'
43. ujf.a Wmka †kh i|yd we| wdjrKhla ksr®udKh lr ;E.s ls¯ug i∫ks woyia l<d
h' ta i|yd ms ie,iqu ilia ls ug wjYH úh' ms ie,iqu f.dvke.Sfï ° wkq.ukh
l<hq;= ls%hdudr®.h jkqfha"
^1& iq≥iq fr† jr®.h" wjYH fr† m%udK" WÑ; fudaia;rh" WÑ; ueyqï l%u f;dard .ekSu h'
^2& wjYH fr† m%udK" WÑ; fudaia;rh" iq≥iq fr† jr®.h" WÑ; ueyqï l%u f;dard .ekSu h'
^3& WÑ; fudaia;rh" iq≥iq fr† jr®.h" WÑ; ueyqï l%u yd wjYH fr† m%udK f;dard .ekSu h'
^4& wjYH fr† m%udK" WÑ; fudaia;rh" WÑ; ueyqï l%u yd iq≥iq fr† jr®. f;dard .ekSu h'
^5& WÑ; fudaia;rh" wjYH fr† m%udK" iq≥iq fr† jr®.h yd WÑ; ueyqï l%u f;dard .ekSu h'
44. froaol †.;a fr®Ldj" we∫ï mkak ksr®udKfha ° jeo.;a fõ' †.;a fr®Ldj"
^1& froaog ukd fmkqula ,nd °ug iy ksjer† †Ydjg m;frdu we;s¯ug Wmld˙ fõ'
^2& froaog ukd fmkqula ,nd °ug iy woaor kQ,a .e,ùhdu je<elaùug Wmld¯ fõ'
^3& froafoa †la yd yria †Ydj fidhd .ekSug iy ksjer† †Ydjg m;frdu we;s ug Wmld¯ fõ'
^4& froafoa †la yd yria †Ydj fidhd .ekSug iy froafoa w,xldrh jeä ls ug fya;= fõ'
^5& froafoa w,xldrh jeä ls¯ug iy ksjer† †Ydjg m;frdu we;s¯ug Wmld¯ fõ'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 109 -
45. fr† ksIamdok l%uhls fµ,aÜ ls¯u fuys° is≥jkafka"
^1& wef,kiqÆ øjHhla Ndú; lr fr† ;Ügq lsysmhla we,ùu h'
^2& wef,kiqÆ øjHhla Ndú; lr fl¢ w,jd ;=kS mDIaghla fia ilia ls¯u h'
^3& ;dmh" jdIam iy mSvkh fh°fuka fl¢ tlg ;nd ilia ls¯u h'
^4& kQ,a tlg .eg .eiSfuka fr† ilia ls¯u h'
^5& wefokiqÆ iújr njla f.kfok wdldrhg fr† ilia ls¯u h
46. wkaùCIh ;=<ska ne,Sfï ° lmq flkaol yrialvla †iajkafka"
^1& ^2& ^3& ^4& ^5&
47. fr† u;=msg w,xldrh jeä †hqKq ls¯u i|yd úúO úhuka m%fNao fhd∞ .; yels h'
ñka reú; yS˙ úhuk jkafka"
^1& ^2& ^3&
^4& ^5&
48. id˙ yeÜg m;frdu i|yd b†˙mi ,eu ñkqu .Kkh ls¯u ksjer† j ±lafjk
jrKh jkqfha"
^1& ,eu − 5 + 1.5 ÷ 2 h'
2^2& ,eu + 5 − 1.5 ÷ 2 h'
2^3& ,eu + 1.5 ÷ 2 h'
2
^4& ,eu − 1.5 ÷ 2 h'
2^5& ,eu + 5 + 1.5 ÷ 2 h'
2
49. froaol u;=msg w,xlrKh i|yd úúO l%u Ndú; lrkq ,efí' fr† ksIamdok wjia:dfõ °
fh†h yels w,xlrK l%u jkafka"
^1& uqøKh ls¯u" wema,sla ls¯u" mnΩ jev ±óu iy n;sla ls¯u h'
^2& meÉjr®la ls¯u" n;sla ls¯u" tïfndia ls¯u iy uqøKh ls¯u h'
^3& n;sla ls¯u" wema,sla ls¯u" .egm~q ls¯u iy mnΩ jev ±óu h'
^4& tïfn%dhsvr® ls¯u" uqøKh ls¯u" úis;=re úhuka fh°u iy tïfndia ls¯u h'
^5& úis;=re úhuka fh°u" tïfndia ls¯u' meÉjr®la ls¯u iy n;sla ls¯u h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 110 -
50. ksñ we∫ïj, kv;a;=j ms<sn| f;dr;=re ±lafjk f,an,hl my; ±lafjk ixfla;
igyka ù ;snq◊'
fuu ixfla; u.ska md˙fNda.slhd ±kqj;a jk lreKq ms<sfj<ska"
^1& fia°u" ksr®c, fia°u" ue°u" úrxckh h'
^2& fia°u" w;=rd úh<Su" .nvd ls¯u" ue°u h'
^3& fia°u" ysret<sfha úh<Su' ue°u" ksr®c, fia°u h'
^4& fia°u" .nvd ls¯u" ue°u" t,a,d úh<Su h'
^5& fia°u" úrxckh" ue°u" ksr®c, fia°u h'
* *
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 111 -
^28& .Dy wdr®:ßl úoHdj
˚˚ m;%h
˚ fldgi
Ú m<uqjk m%Yakh we;=Ωj m%Yak ;=klg ms<s;=re imhkak'
1. mjq,l iajdñhd /lshdjl ksr; jk w;r" ì˙| iajhx /lshdjla f,i we∫ï ueiSu lrkq
,nhs' ishÆ .Dy ldr®hhka fofokdf.a u iyfhda.fhka bgq flfr®' ukd l<ukdlrKhlska
hqla;j iïm;a m˙yrKh ls¯u;a" wdlr®YkSh wkaoñka l%uj;aj ksji mj;ajd .ekSu;a ldf.a;a
m%ixYdjg ,laúh' úfkda∞xYhla f,i weh f.j;= j.dfõ ksr; ùfuka wdr®:ßl jdis o ,nhs'
(i) ^w& fuu .Dy◊h ukdj ld, l<ukdlrKfhys fh° we;snj fmkS hhs' ta i|yd weh
wkq.ukh lr we;af;a" l=uk ls%hdudr®. úh yels o@ ^,l=Kq 02&
^wd& ksji ;=< bkaOk yd ú≥,sh m˙fNdackh wju lr .ekSu i|yd Tjqkg .; yels
ls%hdudr®. ;=kla fhdackd lrkak' ^,l=Kq 03&
(ii) my; i|yka ia:dkj,g lD;s%u wdf,dalh iemhSfï ° Tjqka úiska wjOdrKh l< hq;=
lreKq meye†,s lrkak'
^w& ksok ldurh
^wd& uqΩ;ekaf.h ^,l=Kq 05&
(iii) wms˙is≥ jQ fïi froaola ms˙is≥ ls¯u i|yd Ndú; lrkq ,nk inkaj, ls%hdld˙;ajh
meye†,s lrkak' ^,l=Kq 05&
(iv) ^w& we∫ï ueiSu i|yd fr† f;dard .ekSfï ° .Dy◊h iekaµ¯lrK ksudj ms<sn|
ie,ls,su;a úh' tu ksudj meye†,s lrkak' ^,l=Kq 02&
^wd& ms˙ñ lñi ueiSu i|yd wehg jeä b,aÆula ;snq◊' ms˙ñ lñi ksr®udKfha °
ie,ls,su;a úh hq;= lreKq ;=kla olajkak' ^,l=Kq 03&
(v) .Dy◊h úiska ksr®udKh lrk ,o úis;=re we| we;s˙,a,lska Tjqkaf.a we| wdjrKh lr
;snq◊' tjekakla ksr®udKh l< yels wdldrhla úia;r lrkak' ^,l=Kq 05&
^uqΩ ,l=Kq 25&
2. pñ,d yd ksYaYxl m†xÑh i|yd ;ekQ l=vd ksji msysáfha iqkaor fj,a hdhla b†˙mi h'
fj,ahdh foig uqyqK,d f∞r" cfka, fhd∞ ;snQ neúka wjg m˙irfha fi!kaor®hh ú£ug
wjia:djla ,enq◊' fj,ahdh foiska yud tk iq<Ûska ksji ;=<g isis,a njla ,nd≥◊' cfka,
iuÛ" jd ljqΩj, ;snq u,aje,a" ,shje,a iys; leghï ksjfia ±l=ïlÆ nj jeä ls¯ug iu;a
úh' ì;a;sj, jr®Khg .e<fmk m˙† fhd∞ ;snqKq ;sr fr†j, fudaia;rh u.ska ldurfha Wi"
;j;a jeälr fmkakqï fl˙◊' tu ksjfia tl ldurhlska ldr®hh lsysmhla imqrd.; yels
m˙† ie,iqï lr ;snq◊' ldurj, yevhg yd m˙udKhg .e<fmk f,i o" bvlv ms˙uefik
f,i o .Dy NdKav ia:dk.; lr ;snq◊'
(i) ^w& pñ,d yd ksYaYxl ;u ksji ie,iqï ls¯fï ° fhd∞.;a .Dy ie,iqï uQ,Or®u folla
kï lrkak' ^,l=Kq 01&
^wd& tu .Dy ie<iqï uQ,Or®u fhd∞.;a wjia:d olajkak' ^,l=Kq 03&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 112 -
(ii) fuu ksjfia my; i|yka fudaia;r uq,Or®u úoyd ±lafjk wjia:d meye†,s lrkak'
iudkqmd;h
˙oauh ^,l=Kq 04&
(iii) ksjig jd;dY%h yd wdf,dalh ,nd .ekSug f.k we;s ls%hdudr®. idlÉPd lrkak'
^,l=Kq 05&
(iv) ^w& fuu ksji ksr®udKfha ° yd w,xlrKfha ° l,d uq,sldx. fhd∞f.k we;s wdldrh
myokak' ^,l=Kq 03&
^wd& tu ksjfia wd,skaoh jr®K .ekaùu i|yd fhda.H jr®K .e<mqula fhdackd lr" th
fhd∞.kakd wdldrh úia;r lrkak' ^,l=Kq 04&
^uqΩ ,l=Kq 20&
3. (i) ^w& uq,sl m;frdu ksr®udKh ls¯u i|yd ñkqï .ekSfï ° ie,ls,su;a úh hq;= lreKq
olajkak' ^,l=Kq 02&
^wd& id˙ yeÜgh ksr®udKh ls ug wjYH iDcq ñkqï yd jl% ñkqï fjka fjkaj i|yka
lrkak' ^,l=Kq 03&
(ii) l| fldgfia uq,sl m;frdu weiqfrka id˙ yeÜgfha b†˙mi m;frdu ksr®udKh lrk
whqre rEm igyka u.ska olajkak' ^,l=Kq 04&
(iii) fuys b†˙mi újrh mshùu i|yd ydlal iy uq≥ uik whqre rEm igyka iys; j b†˙m;a
lrkak' ^,l=Kq 05&
(iv) ksr®udKh lrk ,o id˙ yeÜgh weÛ,d ne,Sfï ° my; i|yka fodaI olakg ,enq◊' tajd
uÛ yrjd .ekSu i|yd m;frdfuys l< hq;= fjkialï fudkjd o@
^w& lfrys b†˙mi ,sys,a njla fmkaùu
^wd& w;a lfgys /<s we;sùu ^,l=Kq 06&
^uqΩ ,l=Kq 20&
4. my; ±lafjkqfha ksjil úis;a; ldurfha mqgq lÜg,h u; ;nd we;s l=Ika tll ljrfhys
uid we;s fudaia;rhls' tu l=Ika ljrh ly meye;s ,skka froaolska ksulr we;' úis;=re
ueyqï l%u Wmfhda.S lr .ksñka fudaia;rhlao ksr®udKh lr we;' b¢lgq fr®kaohla ueiSfuka
woaor ksulr we;'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 113 -
(i) ^w& fuu l=Ika ljrfha woaor ksu ls¯ug iq≥iq fjk;a l%u folla fhdackd lrkak'
^,l=Kq 01&
^wd& l=Ika ljrfha †iajk iup;=ri%dldr fldgia b,amS u;=jk wdldrh ±laùug
fhd∞.kakd l%uhla kï lr" th ueiSfï ls%hdj,sh úia;r lrkak' ^,l=Kq 03&
(ii) fuu úis;a; ldurfha mqgq lÜg,fhys àfmdaj u; ;eîu i|yd iq≥iq u,a ieliqula ilia
ls fï ° ie,ls,su;a úh hq;= lreKq y;rla meye†,s lrkak' ^,l=Kq 04&
(iii) l=Ika ljrfhys fmkajd we;s fld< iys; b;s ±lafjk fudaia;rh w,xldr ls¯ug fhd∞
.; yels úis;=re ueyqï l%u ;=kla" rEm igyka weiq˙ka úia;r lrkak' ^,l=Kq 06&
(iv) ógr® 3'9 Ÿ ógr® 3'6 ^16' Ÿ 12'& m%udKfha úis;a; ldurfhys .Dy NdKav ;ekam;a lrk whqre"
f;dard.;a m˙udKhg w¢kak' ^,l=Kq 06&
^uqΩ ,l=Kq 20&
˚˚ fldgi
Ú miajk m%Yakh we;=Ωj m%Yak y;rlg ms<s;=re imhkak'
5. uq,a <udúh ixjr®Ok uOHia:dkhlg hk ridx.s wjqre≥ 2 1$2 la jhie;s ±˙hls'
ridx.s iuÛ tk uj kej; weh legqj hkf;la tys /£ isáhs' ksjig .sh miq weh" jhi
wjqre≥ 4 - 5 orejka isák mka;sfha lrkq ,nk ls%hdldrlïj,g ridx.s fhduq lrhs'
ridx.s uE;l isg mka;sfha lrkq ,nk ls%hdldrlï flfrys Wkka≥jla fkdolajhs' ks;ru
yqol,dj isàug W;aidy ork weh" W∞iSk njla o fmkajhs'
tu mka;sfhau isák lú∫ oÛldr orefjls' Tyqf.a uj úfoaY.;ù isák w;r" mshd o
/lshdjla fkdlrhs' lú∫ we;s±ä jkqfha kekaoksh iuÛ h' ks;ru orejkag ysxid ls¯ug
fm,fUk lú∫" .=re;=ñhg o wjk; fkdjk orefjls' ndysr ls%hdldrlïj,g muKla Tyq
leue;a;la olajhs'
fuu uq,a <udúh ixjr®Ok uOHia:dkfha jr®I wjidk W;aijh meje;aùug ixúOdk
lñgqj ;SrKh lr we;' tys° ix.%yh i|yd my; ±lafjk wdydr jÜfgdarej f;dard .kakd
,°'
ngr® flala
mµa fmaiaá% frda,aia
udIafuf,da
wU îu
(i) ridx.s fmkajkq ,nk pr®hduh ,CIK ms<sn|j Tfí woyia olajkak' ^,l=Kq 05&
(ii) lú∫f.a iuia; ixjr®Okh flfrys we;súh yels wys;lr n,mEï idlÉPd lrkak'
^,l=Kq 05&
(iii) ^w& by; fndcqkamf;ys we;=<;a ngr® flalaj, msmSu we;sls¯u i|yd fhd∞ .;a ls%hdudr®.
folla i|yka lrkak' ^,l=Kq 01&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 114 -
^wd& fuu fndcqkamf;ys we;=<;a wdydr ieliSfï ° my; ±lafjk ,CIK olakg ,enq◊'
fïjdg fya;= meye†,s lrkak'
A - udIafuf,daia iy flalaj, ukd jhkhla ;sîu' ^,l=Kq 02&
B - îu ms<sfh, ls¯u i|yd lmd ;enq wUj, jr®Kh fjkia
ù ;sîu' ^,l=Kq 02&
(iv) ^w& udIafuf,daiaj, fmdaIKuh w.h ms<sn| Tfí woyia olajkak' ^,l=Kq 02&
^wd& mµa fmaiaá%h ilia lr .ekSfï ° tys .=Kd;aul ,CIK mj;ajd .ekSu i|yd .; hq;=
iqúfYaIS mshjr meye†,s lrkak' ^,l=Kq 03&
(v) fuu jr®I wjidk W;aijh mj;ajk wdldrh ms<sn| j ixúOdk lñgqj ±kqj;a ls¯u Tng
mej˙ we;' ta i|yd .; hq;= ls%hdudr®. fhdackd lrkak' ^,l=Kq 05&
^uqΩ ,l=Kq 25&
6. miafjks fY%a◊fha bf.kqu ,nk <uhska ;sfokl=f.a pr®hduh ,CIK lsysmhla my; ±lafõ'
iór ksydrd liqka
hyΩjka fndfyda fokl=
weiqre lrhs'
mka;sfha ls%hdldrlïj, °
kdhl;ajh .ekSug hqyqiqΩ
fjhs'
fndfyda wjia:dj, °
ixfõ°j lghq;= lrhs'
ix.S;h ms%h lrhs'
.egÆ yd m%fya,sld
úi¢ug jeä leue;a;la
olajhs'
b;d fyd| u;l
Yla;shla we;'
;ksj lghq;= ls¯ug jeä
leue;a;la olajk w;r
b†˙m;a ùug ue,s fõ'
iSñ; hyΩjka ixLHdjla
weiqre lrhs'
rpkd yd w;a wl=re
;r.j,ska ksrka;r
ch.%yK ,nhs'
lS%vdj,g jeä keUqrejla
fkdolajhs'
woyia ksrjq,aj m%ldY
ls¯fï yelshdj
m%or®Ykh lrhs'
úfkda∞xYhla jYfhka
fmd;am;a lshjhs'
(i) ^w& by; kï i|yka tla tla orejd iqúfYaISj ms<sìUq lrk jr®Ok kï lrkak'
^,l=Kq 03&
^wd& liqka olajk l=i,;d ;j ≥rg;a jr®Okh lr.ekSu i|yd mdi, ;=<ska i,id †hyels
wjia:d y;rla fhdackd lrkak' ^,l=Kq 04&
(ii) ksydrdf.a pr®hd ;=<ska" ≥r®j,;d ms<sìUq lrk jr®Okh y∫kdf.k tu ≥r®j,;d uÛyrjd
.ekSu i|yd mjq, ;=<ska ,nd †h yels ∞hl;ajh ms<sn| j woyia olajkak' ^,l=Kq 05&
(iii) miq <udúfha orejkaf.a fm!reI jr®Okh k.disgqùu i|yd mjq," mdi, iy iudch i;=
ldr®hNdrh idlÉPd lrkak' ^,l=Kq 08&
^uqΩ ,l=Kq 20&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 115 -
7. m˙fNdackh lrkq ,nk wdydr" isrer ;=< ukdj Wmfhda.S lr .ekSu" mqoa.,hl=f.a ksfrda.S
nj flfrys jeo.;a fõ'
(i) ^w& m˙fNdackh lrkq ,nk wdydr isrer ;=< Wmfhda.s lr .ekSfï ° is≥jk ls%hdj,s kï
lr" bka tlla wr®:l:kh lrkak' ^,l=Kq 02 + ,l=Kq 02 = ,l=Kq 04&
^wd& isrer ;=< is≥jk khsg%cka ;=,kh úia;r lrkak' ^,l=Kq 03&
^b& mqoa.,hl= wkqNjhg .;a †jd wdydr fõ,l n;a iy m˙mamq wvx.= úh' tajdfha „r®K
ls%hdj,sh my; ±lafjk j.=j weiqfrka b†˙m;a lrkak'
wdydr fmdaIlh bkaøshh ‚r®K hqIh tkaihsuh m%;sls%hdj
m˙mamq fm%daàka
wdudYhsl hqIh
.%y◊h
fmmaghsfâia
n;a ldfndyhsfâ%Ü
uqLh
w.akHdYhsl hqIh
iqlafr®ia
^,l=Kq 06&
(ii) ^w& isrerg ,nd.kakd ldfndyhsfv%Ü wvx.= wdydrj,ska Yla;sh uq∞ ye¯fï ls%hdj,sh
w†hr follska hqla; h' tajd kï lrkak' ^,l=Kq 02&
^wd& bka tla w†hrla úia;r lrkak' ^,l=Kq 05&
^uqΩ ,l=Kq 20&
8. A yd B hk isiq lKavdhï úiska wdydr m˙rCIKhg w∞<j b†˙m;a lrk ,o j.= folla my;
olajd we;'
A Bwdydrh l%uh Wml%u wdydrh l%uh Wml%uh
†jq,a
ls˙
udΩ
pÜks
meiag¯
lrKh
fõ<Su
Ú by< ;dmhla
Ndú;h
Ú by< ;dmhla
Ndú;h
Ú m˙rCIK ldrl
Ndú;h
Ú wêl ;dmh
Ndú;h
ÆKq
wU
nKavlald
iSks
iïfnda,
fldaäh,a
iE°u
ì,dkaÑ
ls¯u
Ú by< ;dmh Ndú;h
Ú m˙rCIK ldrl
Ndú;h
Ú by< ;dmh Ndú;h
Ú m˙rCIK ldrl
Ndú;h
Ú m˙rCIK ldrl
Ndú;h
(i) ì,dkaÑ ls¯u y∫kajkak' ^,l=Kq 02&
(ii) ^w& meiag¯lrKhg wu;rj by< ;dmh Ndú;fhka ls˙ m˙rCIKh l< yels fjk;a
l%uhla i|yka lrkak' ^,l=Kq 02&
^wd& Tn i|yka l< l%uh yd meiag¯lrKh ikaikaokh lrkak' ^,l=Kq 03&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 116 -
(iii) iSksiïfnda, iE°fï ° w∞< jk m˙rCIK Wml%u" j.=j weiq ka y∫kdf.k tu Wml%u"
m˙rCIK ls%hdj,shg° bjy,a jk wdldrh meye†,s lrkak' ^,l=Kq 06&
(iv) by; j.=j, i|yka m<;=re m˙rCIK l%u i|yd fhd∞.kakd m˙rCIK ldrl kï lr
tajd ls%hdlrk whqre myokak' ^,l=Kq 07&
^uqΩ ,l=Kq 20&
9. chfialr uy;d is,a,r fj<|ie,la mj;ajdf.k hk tla ore msfhls' ì˙| iqcdks fojeks
orejd n,dfmdfrd;a;=fjka isáhs' chfialr uy;d lf,l isg †hjeähdfjka fmf<hs' miq.sh
i;sfha idhkhg iyNd.s jQ Tyqg ;u reêr mSvkh o jeä ù we;s nj ±k.; yels úh'
Tyq ;u †h◊h wud,s flfrys ±ä wjOdkfhka isák msfhls' wjqre≥ ;=kla jhie;s
wud,sf.a wdydr mdk ms<sn|j jeä ie,ls,a,la olajk f,i ì˙|g o ks;r mjihs' Bg fya;=j
wud,s wvq Wm;a nrlska hqla;ùu;a" jhig kshñ; Wi yd nr jeä ùu l%udKql+,j is≥ fkdùu;a
h' wud,s ks;r mdpkfhka yd fjk;a wdidokj,ska o fmf<kakg úh'
ksjfia lghq;= ;ksj lr.kakd iqcdks ks;r fjfyi .;sfhka fmf<k nj mjihs'
wm%d◊l iajNdjhla yd wdydr wreÑfhka o fmf<k weh ud;D idhkhg iyNd.s ùfï ° reêr
m˙CIKhlg Ndckh úh hq;= nj ffjoHjrhd mejiS h'
(i) chfialr uy;d fmf<k frda.s ;;a;ajhla flfrys n,mE yels idOl y∫kajkak'
^,l=Kq 03&
(ii) wud,s ukao fmdaIKhg fndfyda úg f.d≥reùfï bvlv we;' fï ms<sn| j Tnf.a woyia
olajkak' ^,l=Kq 04&
(iii) fuu ;;a;ajh uÛyrjd .ekSu i|yd orejd /ln,d .ekSfï † .; hq;= ls%hdudr®. meye†,s
lrkak' ^,l=Kq 05&
(iv) ^w& iqcdks fmkakqï lrk ,CIK wkqj wehg je<° we;s frda. ;;a;ajh l=ula o@
^,l=Kq 02&
^wd& iqcdks tu frda. ;;a;ajfhka uqojd .ekSu i|yd ud;D idhkhlska ,nd fok ∞hl;ajh
idlÉPd lrkak' ^,l=Kq 06&
^uqΩ ,l=Kq 20&
∗ ∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 117 -
^28& .Dy wdr®:ßl úoHdj
m%dfhda.sl m¯CIKh
Wmfoia ld,h meh ;=khs'
iEu wh≥ïlrejl=gu m%Yak lsysmhla imhkq ,efí'
W∞ ( 1' ksrla;fhka fmf<k whl=g w;=remi i|yd jg,mamka we;=<;a rd;s% wdydr
fõ,l fndcqka m;la ie,iqï lrkak'
2' ksr®udxY wdydr .kakd whl=g fmdf,dia jExckhla we;=<;a †jd wdydr fõ,l
fndcqka m;la ie,iqï lrkak'
3' .r®Nks ujlg fiaj˙ msÜgq we;=,;a Wfoa wdydr fõ,l fndcqka m;la ie,iqï
lrkak'
bka tl m%Yakhla wh≥ïlre úiska f;dard .; hq;= fõ'
W∞ ( by; i|yka m<uq m%Yakh
tys ilia ls¯ug wksjdr®h jQ wdydr jr®.hla i|ykaj we;'
W∞yrKhg wkqj th jg,mamka fõ'
Bg wu;rj tu f;dard.;a m%Yakhg wod<j wh≥ïlre úiska fndcqka m;la ilia l<
hq;=h' bka m¯CIljrhd úiska f;dard fokq ,nk wdydr jr®.hla o ilia l< hq;=h'
ta wkqj iEu wh≥ïlrejl= úiska u wksjdr®h yd f;dard fokq ,nk jYfhka wdydr
jr®. folla ms<sfh< l< hq;= h'
m%Yakhg wod<j ms<s.ekaùu wfmalaId flfr®'
m%dfhda.sl m˙CIKh i|yd ,l=Kq 100la ms˙kefï'
,l=Kq°fï ° my; A, B iy C ys i|yka ksr®Kdhl Ndú; lrkq ,efí'
A. wdydr jr®. folu i|yd ilia ls¯fï ° ,l=Kq ms˙keóu i|yd Ndú; lrk fmd≥ ksr®Kdhl
1. fm!oa.,sl iq∞ku yd jev mqre≥
1'1 ms˙is≥lu 1'2 läir nj
1'3 iyfhda.S;dj 1'4 l%uj;a nj
1'5 wkqms<sfj< 1'6 wdrCIl mQr®fjdamd ms<sme°u
2. WmlrK yd fuj,ï f;dard .ekSu'
3. ls%hdj,sh ;=< ±la jQ úfYaI olaI;d
4. ms<s.ekaùu
,l=Kq 30
B. f;dard fok ,o wdydr jr®.h ilia ls¯ug w∞<j ,l=Kq ms˙keóu i|yd Ndú; lrk
ksr®Kdhl
5. fndcqka m;
6. wdydr jr®.h ilia ls¯fï ls%hdj,sh
6'1 wuqøjH f;dard .ekSu ^tla whl=g m%udKj;a f,i&
6'2 ls%hdj,sfha ksrjoH;dj
6'2'1 ms<sfh, ls¯fï Ys,amSh l%u
6'2'2 ksjer† msiSfï l%u
7. ksudj ^rih yd fmkqu&
,l=Kq 35
C. wksjdr®h wdydr jr®.h ilia ls¯ug w∞<j ,l=Kq ms˙keóu i|yd Ndú; lrk ksr®Kdhl
by; B ys i|yka ksr®Kdhl 6 yd 7 hgf;a ,l=Kq ms˙kukq ,efí' ,l=Kq 35
uqΩ ,l=Kq 30 + 35 + 35 = 100
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 118 -
^29& ikaksfõokh yd udOH wOHhkh
m%Yak m;% jHQyh
˚ m;%h ( ld,h meh 02hs'
jrK 05 ne.ska jQ nyqjrK m%Yak 50ls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re
iemhsh hq;=hs' tla m%Yakhlg ,l=Kq 02 ne.ska uqΩ ,l=Kq 100ls'
˚˚ m;%h ( ld,h meh 03hs'
jHQy.; rpkd jr®.fha m%Yak 7lska" 5lg ms<s;=re iemhsh hq;=hs'
tla m%Yakhlg ,l=Kq 20 ne.ska uqΩ ,l=Kq 100ls'
wjidk ,l=K .Kkh ls¯u : ˚ m;%h = 100 ˚˚ m;%h = 100 wjidk ,l=K = 200 ÷ 2 = 100
˚ m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú ishÆ u m%Yak i|yd ms<s;=re imhkak'
Ú ksjer† ms<s;=r f;darkak' ^úNd.fha ° ms<s;=re iemhSu i|yd nyqjrK lv∞ishla imhkq
,efí'&
1. ikaksfõok ls%hdj,sfha mshjr .Kkdjla ;snqK o tys wdrïNh iksgqyka lrkafka"
^1& udOHhhs'
^2& ikaksfõolhdhs'
^3& w;a±lSï miq;,hhs'
^4& ikaor®Nhhs'
^5& úflaa;Slrhhs'
2. wka;r®jr®;S mqoa., ikaksfõokh hkq"
^1& ikaksfõok in|;dfõ uÜgu olajkakls'
^2& iSñ; ms ila iuÛ olajk wka;r® iïnkaO;djls'
^3& .%dylhska ±kqj;a ls fï yd fm,Uùfï ikaksfõok úêl%uhls'
^4& tlu mqoa.,hl= ;=< is≥jk ikaksfõol yd .%dyl N+ñld yqjudrejls'
^5& m%;sfmdaIKhla n,dfmdfrd;a;=fjka is≥ lrk f;dr;=re ,nd °uls'
3. fofokl= w;r ≥rl:k ixjdohl ° /yeka iïnkaO;dfõ ≥n,;djla ksid §lria''''' lria¶
Yíohla we;s úh' tfyhska m◊jqvh y˙ yeá .%yKh lr .ekSug fkdyels úh' fujeks
;;a;ajhla jvd;a fyd¢ka újrKh flfrk ikaksfõok wdlD;sh bosrsm;a lrk ,oafoa"
^1& ú,anr® Y%dï h' ^2& laf,daâ Iefkdka yd fjdrka ùjr® h'
^3& pd,aia Tia.=â h' ^4& yer,aâ ã ,eiafj,a h'
^5& fâúâ nr®f,da h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 119 -
4. /iaùula jdr®;d ls¯ug .sh ckudOHlrejka msrsila ìhjoa∞ m<jd y˙k ,°' fujeks is≥ùula
fyd¢ka ú.%y jkafka"
^1& fomshjr ixl,amfhks' ^2& ksoyia u;jd° ixl,amfhks'
^3& wêm;sjd° ixl,amfhks' ^4& fldñhqksÜiajd° ixl,amfhks'
^5& úma,jjd° ixl,amfhks'
5. f,aLkh wdrïN jQfha"
^1& Okjd° iudc wjêfha ° h'
^2& jevjiï iudc wjêfha ° h'
^3& jy,a iudc wjêfha ° h'
^4& iudcjd° iudc wjêfha ° h'
^5& m%d:ñl iudc wjêfha ° h'
6. wkaofr®" kiare°kaa" uy±kuq;a;d hk p˙; ish,a, u yuqjkafka"
^1& ckl;dj, h' ^2& ydiHl;dj, h'
^3& .eñl;dj, h' ^4& rcl;dj, h'
^5& mqrdfKdala;sj, h'
7. §.il we;s f∞vïj,ska m˙fNdackhg wjYH m%udKh muKla fk<d .kakd f,i jeäysáfhdaa
<uhskag Wmfoia ≥kay'¶ fuu m%ldYfha wka;r®.;h jvd;a w∞< jkafka"
^1& iuQy ikaksfõokhg h' ^2& m˙ir ikaksfõokhg h'
^3& ;srir ixjr®Okhg h' ^4& lDIs ixjr®Okhg h'
^5& m%cd ixjr®Okhg h'
8. ksjilg we;=Ω ùug W;aidy l< fidrl=" n,a,l= ì¯u ksid y∫kd .ekSug f.ysñhdg
bjy,a jQ ikaksfõok iajrEmj, wkqms<sfj< jkafka"
^1& Y%jH yd wúêu;a ikaksfõokhhs' ^2& jdÑl yd ksr®jdÑl ikaksfõokhhs'
^3& ksr®jdÑl yd jdÑl ikaksfõokhhs' ^4& Y%jH yd oDYH ikaksfõokhhs'
^5& oDYH yd Y%jH ikaksfõokhhs'
9. úYd, iïuka;%K Yd,djl foaYkhla meje;aùug meñfKk l:ßlhd ;ukaf.a myiqj i|yd
we;s ikaksfõok WmlrK ms<sn|j úuihs' Tyqg m%Odk jYfhka u wjYH jkafka"
^1& nyqudOH m%lafIamK WmlrKhls'
^2& Yío úldYk WmlrKhls'
^3& Wysia m%lafIamK WmlrKhls'
^4& úksúol m%lafIamK WmlrKhls'
^5& /yeka rys; uhsl%fmdakhls'
10. rc jdi, ñ≥f,a jkd ;snQ iSks me≥r ≥gq rcjdi, ljghdg iSks lEug is;a úh' Tyq ;u mq;=g
l;d fldg f.or f.dia meñK zuj ñh .sh njZ ;udg okajk f,i lSfõh' fuys olakg
,efnkafka"
^1& mqoa.,dka;r yd iuQy ikaksfõokhhs'
^2& wka;r®jr®;S yd iuQy ikaksfõokhhs'
^3& iajhx ikaksfõokh yd iuQy ikaksfõokhhs'
^4& wka;r®jr®;S yd mqoa.,dka;r ikaksfõokhhs'
^5& iuQy ikaksfõokh yd ckikaksfõokhhs'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 120 -
11. ñksid ish ffoksl lghq;= i|yd Ndú; lrkafka"
^1& m%dfoaYSh NdIdjls' ^2& „j NdIdjhss'
^3& ud;D NdIdjhss' ^4& WmNdIdjlss'
^5& cd;sl NdIdjhss'
12. rEmjdyskS udOH ;=< m%Odk ikaksfõok m%ldYk rgdj jkafka"
^1& újrK yd l:k l%uhhss'
^2& f,aLk yd rEmK l%uhhss'
^3& rEmK yd l:k l%uhhss'
^4& Y%jK yd újrK l%uhhss'
^5& Y%jK yd f,aLk l%uhhss'
13. whsfila ksõgka wem,a f.ähla ìu jefgk wdldrh ±l" .=re;ajdlr®IKh ms<sn| kshuh
wkdjrKh lr .;af;a h' tu Ñka;kh"
^1& úpdrYS,S h' ^2& ksr®udKYS,S h'
^3& ixikaokd;aul h' ^4& ixjr®Okd;aul h'
^5& ;r®ldkql+, h'
14. mQr®j ue;sjrK wjia:djl ° ckudOH ;=< m%n, f,i u;= jkafka"
^1& ikaksfõokuh ldr®hhhs'
^2& ixúOdkuh ldr®hhhs'
^3& Wmfoia iïmdok ldr®hhhs'
^4& úfkdaodiajdok ldr®hhhs'
^5& u;jd° ldr®hhhs'
15. úoHd,hSh ckudOH †kh fjkqfjka meje;aùug kshñ; jevigyfkys f;audj f;dard .ekSu
i|yd jvd;a fhda.H l%ufõoh jkafka"
^1& ckudOH iudcfha wNsu;h ,nd .ekSuhs'
^2& fjk;a mdi,aj, W;aij wkqlrKhhs'
^3& wdpdr®h uKav,fha woyia ,nd .ekSuhs'
^4& fmd≥ tlÛ;djlg meñ”uhs'
^5& rEmjdyskS jevigyka wkqqlrKh ls¯uhs'
16. §YS% ,xldfõ ckudOH yd ckikaksfõok ls%hdj,sh iïnkaOfhka ±lsh yels m%Odk .egÆjla
jkafka im%ud◊ljQ o im%dKj;ajQ o ikaksfõok úpdrhla ìysù fkd;sîu h'¶ by; i|yka
wdldrfha jdlH rgd jvd;a fhda.H udOHh jkafka"
^1& .=jkaú≥,shhs' ^2& rEmjdyskshhs'
^3& mqj;am;hs' ^4& fmdaiagrhhs'
^5& iskudjhs'
17. mdif,a YsIH YsIHdjka .=re Nj;=ka yd ldr®h uKav,h hkqfjka wr®: .ekafjkafka"
^1& iudc moaO;shls'
^2& uyck ksfhdackhls'
^3& n,mEï lKavdhuls'
^4& m%cd lKavdhuls'
^5& bf.kqï fldÜGdihls'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 121 -
18. uu jD;a;Sh udOH úpdrlfhlañ' tneúka yels;dla ≥rg"
^1& ckudOHj, wka;r®.; lreKq úuis,af,ka úNd. lrñ'
^2& rdcH yd fm!oa.,sl .=jkaú≥,s kd,sldj,g ijka foñ'
^3& cd;sl yd úl,am mqj;am;a lshjñ'
^4& udOH úpdrh ms<sn| fmd;m; lshjñ'
^5& úúO rEmjdyskS kd,sldj, jevigyka krUñ'
19. m%cd ixjr®Ok jevigyka ie,iqï ls¯fï m%Yia; t<Uqu jkafka"
^1& úfYaIhka úiska ilia lrkq ,en m%cdjg b†˙m;a ls¯uhs'
^2& m%cdj úiska ilia lrkq ,en úfYaIhkag b†˙m;a ls¯uhs'
^3& m%cd woyia yd úfYaI u.fmkaùu ixl,kh ls¯uhs'
^4& m%cdj ;=<ska u;=jk woyiaj,g foaYmd,k wêld˙fha wkque;sh ,nd .ekSuhs'
^5& cd;sl ixjr®Ok wruqKqj,g w∞< f,i ls%hd;aul ls¯uhs'
20. hï iskud mghla fyda rEmjdyskS jevigykla fyda Wiia rEmdj,shlska hqla; hehs ks.ukh
lrkafka"
^1& oDYH NdIdj uekúka fhd∞f.k we;s ksid h'
^2& rEmfm< iodpdrd;aul ksid h'
^3& ft;sydisl yd foaYmd,k f;dr;=re .eí jk ksid h'
^4& úfkda∞;aul wka;r®.;hlska hqla; jk ksid h'
^5& fiiq oDYH ksr®udK yd iei£fuks'
21. ixjr®Ok ixfoaY ksr®udKfha ° m%uqL wjOdkh fhduq úh hq;af;a"
^1& fhd∞ .kakd udOH f;dard .ekSu ms<sn|j h'
^2& .%dylhd ;=< iqnjd° wdl,amuh fjkila we;s ls¯u ms<sn|j h'
^3& úúOdldrfhka ksr®udKYS,Sj ixfoaY ilia ls¯u ms<sn|j h'
^4& .%dyl lKavdhu wdlr®IKh lr .ekSu ms<sn|j h'
^5& ixfoaY ksr®udKhg .;jk ld,h yd jehjk Y%uh ms<sn|j h'
22. mka;sfha isák YsIH ms˙i l=vd lKavdhï jYfhka iE° lghq;= lr;s' tu lKavdhïj,g wh;a
YsIH ms˙i iEu lghq;a;l ° u tlaj yeisfr;s' th"
^1& mdvï ls¯ug fhda.H tluq;=jls'
^2& bf.kSfï lghq;=j,g Wmldrhls'
^3& mka;sfha úkh mj;ajd .ekSug ndOdjls'
^4& iajdNdúlj is≥jk ixisoaêhls'
^5& mka;sfha ishÆ fokd w;r iuÛsshg ndOdjls'
23. mqrjeis ckudOHfõoh hkq l=ula±hs lu,a" iuka;sf.ka úuihs' fï iïnkaOfhka †h yels
jvd;a ksjer† ms<s;=r jkafka th"
^1& m%dfoaYsh m%cdj yd iïnkaO m%jD;a;s jdr®;d ls u njhs'
^2& m%cd iyNd.s;ajh m%jr®Okh i|yd jdr®;d ls u njhs'
^3& m%cd whs;sjdislï yd ysñlï ms<sn| lreKq jdr®;d ls u njhss'
^4& jeo.;a lreKq jdr®;dlrKfhys ,d m%cd iyNd.s;ajh ,nd .ekSu njhs'
^5& rdcH md,kh yd iïnkaO lreKq ms<sn|j mqrjeishka ±kqj;a ls u njhs'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 122 -
24. ckudOH Tiafia tk zksire ixfoaYZ nyq, jYfhka iudc.; jkafka"
^1& rEm udOHfha we;s m%n,;ajh ksid h'
^2& Y%jH udOHfha we;s m%n,;ajh ksid h'
^3& kr®;k" .dhk" jdokj,ska ms¯ we;s ksid h'
^4& úúO ixfoaY mis∫rka mskjk ksid h'
^5& wúpdrj;aj udOH Ndú; ls¯u ksid h'
25. úoHq;a udOH iuÛ idfmalaIj iei|Sfï° uqøs; udOHfha mj;akd m%n,;d lsysmhla jkafka"
^1& ixrlaIKh" m˙yrKfha myiqj yd úia;rd;aul njlska hqla; ùu h'
^2& laI◊l nj" m˙yrKfha myiqj yd úia;rd;aul njlska hqla; ùu h'
^3& ixlaIsma; nj" ixrlaIK yd m˙yrKfha myiqjla ;sîu h'
^4& ñ, wvq nj" ixlaIsma; nj yd ixrlaIKfha myiqjla ;sîu h'
^5& úia;rd;aul nj" ixrlaIKh yd laI◊l njlska hqla; ùu h'
26. ixjr®Ok ikaksfõok jevigyklg b,lal jk .egÆj, úfYAI iajrEmh jkafka" tajd
^1& fmdl=rla f,i mej;Suhs'
^2& úhqla;j mej;Suhs'
^3& tlsfkl mrdh;a;j mej;Suhs'
^4& tlsfklg wdikakj mej;Suhs'
^5& tlsfklg wkqms<sfj<ska mej;Suhs'
27. udkj ixialD;sh wjfndaO lr .ekSug jvd;a jeo.;a jkafka"
^1& ñksia pr®hdj y∫kd.; yels úúO udr®. h'
^2& udkj lKavdhïj, m˙Kdóh ,laIK h'
^3& jdkrhka ms<sn|j lrk ,o mr®fhaIK h'
^4& udkj lKavdhïj, pr®hduh ,laIK h'
^5& ixialD;sldka;r nkaOQ;ajh ms<sn| lrk ,o wOHhk h'
28. flá ld,Sk ,dN wfmalaIdfjka f;drj" tla;rd fjf<| wdh;khla Tfí mdif,a udOH
iudchg wvqmdvqjlaj mej;s m˙.Kl hka;%hla m˙;Hd. lf<ah' fuh uyck iïnkaO;d
ls%hdj,shg wkqj"
^1& wkq.%dyl;ajh ±laùuls' ^2& m˙;Hd.YS,s;ajh ±laùuls'
^3& wOHdmkh i|yd iyfhda.h ±laùuls' ^4& mdif,ys ixjr®Okhg ∞hlùuls'
^5& lSr®;sh wfmalaId ls¯uls'
29. mdi,a udOH Wf<,l udOH ksfõok lghq;= ls¯u Tng mej¯ we;' tys° my; i|yka lreKq
ms<sn| wjOdkh fhduq l< hq;= nj ñ;=frda fhdackd l<y'
A - uQ,sl f;dr;=re .fõIKh l< hq;=h'
B - iïnkaOjk wh y≥kd .; hq;=h'
C - wjYH lreKq mfriaifuka f;dard .; hq;=h'
D - iq≥iq kHdh m;%hla ilia lr .; hq;=h'
by; lreKq w;=frka jvd;a iq≥iq f;dard .ekSu úh hq;af;a"
^1& A yd B h'
^2& A yd C h'
^3& A yd D h'
^4& B yd C h'
^5& D yd B h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 123 -
30. m%foaYhla flakaø lr .;a ±jeka; ixjr®Ok jHdmD;shl iudrïNl W;aijh ms<sn| fmdaiagrhla
†jhsk mqrd m%or®Ykh ls¯fuka n,dfmdfrd;a;= jkafkaa"
^1& foaYmd,k jdis ,nd .ekSug W;aidy oe¯uls'
^2& wjYH;dj ms<sn| Wm˙u uyck wjfndaOhla ,nd °uls'
^3& jHdmD;sh ms<sn|j uyck;dj ;=< iqnjd° yeÛSula we;s ls¯uls'
^4& uyck úfrdaO;d wef;d;a tajd wju lr .ekSuls'
^5& uqøs; udOHh mqΩ,a f,i wjOdrKh i|yd fhdod .ekSuls'
31. udOH m˙yrKh ls¯fï ° úpdrd;aul Ñka;khla wjYH jkafka"
^1& ksjer†j jdr®;djla lshjd .ekSu i|yd h'
^2& úfYaIdx. y∫kd .ekSu i|yd h'
^3& úplaIKYS,Sj ixfoaYhla jgyd .ekSu i|yd h'
^4& iskud lD;shla úpdrh ls¯u i|yd h'
^5& .fõIKYS,S ksr®udKlrejl= ùu i|yd h'
32. wj;eka jQ ck;dj ú¢k ≥la .eyeg ms<sn| Tyqf.a foaYkh fld;rï ±ä f,i Y%djl is;aj,g
ld je≥fka o h;a" tlS ck;dj i|yd wdOdr ls¯ug Tjqyq jydu b†˙m;a jQy' tfia b†˙m;a ùu
;=<ska jvd;a fyd¢ka m%lg jkafka"
^1& wdpdrYS,s;ajhhs' ^2& iydkqN+;shhs'
^3& M,∞hS l:khhs' ^4& úiïuq;shhs'
^5& ls%hdld¯ ijka°uhs'
33. §wms%ldfõ f;dr;=re wms%ldkq weilska f,dalhg fmkaùu jeo.;a¶ jk nj rdcH kdhsldjla
mejiqjdh' wehf.a m%ldYhg wkqj lsishï rgl ixjr®Okhg w∞< f;dr;=re f,dalhg jdr®;d
l< hq;af;a"
^1& tu rg ms<sn| iqnjd° oDIAáhlssks'
^2& iajfoaYSh ckudOH kd,sld ;=<sks'
^3& rfÜ iudc ixialD;sl idOl ms<sn| wjfndaOhlsks'
^4& tu rfÜ m%;srEmhg ydkslr fkdjk wldrhlsks'
^5& rfÜ ixjr®Ok jHdmD;s m%jr®Okh jk whq ks'
34. iudchl uQ,sl iajNdjh ksr®Kh lrk wxY fol jkafka"
^1& jHjidhuQ, wxYh yd ldr®ñl wxYhhs'
^2& m%cduQ, wxYh yd jHjidhuQ, wxYhhs'
^3& ldr®ñl wxYh yd m%cduQ, wxYhhs'
^4& fiajd wxYh yd ldr®ñl wxYhhs'
^5& wdr®:ßl wxYh yd foaYmd,k wxYhhs'
35. mqj;am;l ksr®udK msgqfõ wka;r®.; ,sms f,aLk úêu;a f,i újrKh ls¯u Tng mej¯ ;sfí'
fï i|yd Tn f;dard .; hq;= úpdr úê l%uh jkafka"
^1& ix«r®:fõ°h m%fõYhhss'
^2& wkkH;d úYaf,aIK m%fõYhhss'
^3& oDIaájd°uh úYaf,aIK m%fõYhhss'
^4& wr®:l:kd;aul úYaf,aIK m%fõYhhss'
^5& fi!kaor®hd;aul m%fõYhhss'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 124 -
36. uyck iïnkaO;d wruqKq jvd;a fyd¢ka bgq lr .ekSug yels jkafka"
^1& úêu;a uQ,H l,ukdlrKfhks'
^2& fhda.H ie,eiaula ilia lr l%shd;aul ls¯fuks'
^3& wod< mdr®Yajhkag j.lSï mjrd we.hSug ,la ls¯fuks'
^4& úúO ckudOH uekúka Ndú; ls¯fuks'
^5& wod< mdr®Yajhka iuÛ M,∞hS in|;d meje;aùfuks'
37. ixjr®Ok jHdmD;shl idr®:l wruqKq idOkh i|yd iq≥iq u jdr®;dlrK l%uh jkafka"
^1& wdrïNl jdr®;dlrKhhs'
^2& wjika jdr®;dlrKhhs'
^3& y†is jdr®;dlrKhhs'
^4& wLKav jdr®;dlrKhhs'
^5& wjia:d mdol jdr®;dlrKhhs'
38. ckudOH ms<sn| woyia lsysmhla my; ±lafõ'
A - ,dN mrudr®:h uq,a lr .kS'
B - .%dyl lKavdhu l=vd fõ'
C - mqΩ,a fn∞ye¯fï cd,hlska hqla; fõ'
D - iqΩ;rfha u; ksfhdackh fõ'
E - iudc fjkila fjkqfjka fmkS isà'
by; ±lafjk woyia w;=frka úl,am ckudOHhl ,laIK yd .e<fmkafka"
^1& A, B yd C mu◊'
^2& A, B yd D mu◊'
^3& B, C yd E mu◊'
^4& B, D yd E mu◊'
^5& A, B, C, D yd E hk ish,a, u h'
39. mqj;am;l m<jQ my; i|yka jdlH w;=frka jHdlrKdkql+,j ksjer† jdlHh f;darkak
^1& kj ˙h≥re n,m;%h ,nk jifr® isg wÆ;a ls¯ug m%jdyk fomdr®;fïka;=j ie,iqï
lr;s'
^2& jeg,Sïj,g jvd ñ, m%isoaO ls¯u yd ck;dj jxpd ¥IKj,ska je<lSu nj Tyq i|yka
lrk ,°'
^3& kshñ; ld,fha ° ue;sjrK mj;ajk nj weu;sjrhd m%ldY lf<ah'
^4& §y˙hg .fyka jegqKq ñksyg f.dkd wekakd jf.a jevla ;uhs wmg jqfka¶ fyf;u
lSy'
^5& wud;HdxY ks,Od¯ka miq.sh ld,fha is≥jQ iudc .egÆ .ek lreKq olaj;s'
40. ix«r®:fõ°h úYaf,aIK l%uh u.ska udOH ixfoaY ú.%y ls fï ° úfYaI wjOdkh fhduqjkafka"
^1& udOH ixfoaY ;=< ieÛù we;s woyia y≥kd .ekSug h'
^2& udOH ixfoaYfha yrh úYaf,aIKh ls ug h'
^3& udOH ikafoaY ;=< NdId i,l=Kq yd ixfla; úYaf,aIKh ls ug h'
^4& udOH ikafoaY ;=< ks,Ssk jdr®.sl in|;d úYaf,aIKh ls ug h'
^5& udOH ikafoaY ;=< mj;sk ix>gkuh in|;d úYaf,aIKh ls ug h'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 125 -
41. iudch yd ikaksfõokh w;r mj;sk in|;dj jvd;a fyd¢ka meye†,s flfrk jdlH jkafkaa"
^1& §iudch yd ikaksfõokh w;r we;af;a Okd;aul in|;djls¶ hkak h'
^2& §iudch yd ikaksfõokh w;r we;af;a ixfla;d;aul in|;djls¶ hkak h'
^3& §ikaksfõokh iudcfha fmr .ukalrefjls¶ hkak h'
^4& §ikaksfõokh uÛska iudch ksr®Kh lrkq ,efí¶ hkak h'
^5& §iudch uÛska ikaksfõokh ksr®Kh lrkq ,efí¶ hkak h'
42. udOH úpdrfha ldr®hhla fkdjkafka"
^1& úfkda∞iajdo iïmdok ldr®hhhs'
^2& ú«mksl ikaksfõokd;aul ldr®hhhs'
^3& m%cdkksl ldr®hhhs'
^4& iudc ixúOdkd;aul ldr®hhhs'
^5& oDIaájd†uh ldr®hhhs'
43. f.da,ShlrKh ms<sn|j úúO wr®:l:k b†˙m;aj we;' tu ls%hdj,sh jvd;a ksjer†j újrKh
flfrk m%ldYh f;darkak'
^1& f,dalh tlu .ulaa njg m;a ùu
^2& f,dalh ms<sn|j mqΩ,a wjfndaOhlaa ,nd .ekSu
^3& f,dalh tlu k.rhla njg m;a lr .ekSu
^4& úúO lafIa;% w;r wfkHdakH rπ meje;au jr®Okh ùu
^5& f,dalfha ck jr®. w;r wka;r® iïnkaO;dj jr®Okh ùu
44. w.kqj˙ka neyer m%foaYhl wo W≤ik is≥ jQ ˙h wk;=rla úkdä lsysmhla ;=< rEmjdyskS
kd,sldjla uÛska úldYkh l< yels jQfha mdfr® .uka l< whl= ish cx.u ≥rl:kfhka w∞<
f;dr;=re rEmjdyskS uOHia:dkh fj; jdr®;d l< fyhsks' fï jdr®;dlrKh jvd;a fyd¢ka
újrKh l< yels jkafka"
^1& mqrjeis ckudOHfõoh uÛssks'
^2& Tka,hska cr®k,siï (Online Journalism) uÛsks'
^3& wdmod ikaksfõokh uÛsks'
^4& geíf,dhsâ cr®k,siï (Tabloid Journalism) uÛsks'
^5& mqoa.,dka;r ikaksfõokh uÛsks'
45. my; i|yka m%ldY ksfhdackh lrk ikaksfõok ixl,am f;darkaak'
(A) ckudOHfõ°kaf.a ldr®hNdrh jkafka md,l hdka;%Kfha ls%hdld˙;ajh .egÆj,ska
f;drj mj;ajdf.k hdug ck;d leue;a; †kd °uhs'
(B) ckudOHfõ°ka ish ldr®h ksis f,i bgq fkdlrk úg th ksjer† ls¯ug rchg
ue†y;a úh yels h'
(C) ksfhda. yd úOdk u.ska md,k ;ka;%hg wejeis f,i ckudOH fufyhúh yels h
^1& (A) iudc j.lSï (B) fidaúhÜ fldñhqksiaÜ (C) ksoyiajd°
^2& (A) fidaúhÜ fldñhqksiaÜ (B) iudc j.lSï (C) wêm;sjd°
^3& (A) wêm;sjd° (B) fidaúhÜ fldñhqksiaÜ (C) ksoyiajd°
^4& (A) ksoyiajd° (B) iudc j.lSï (C) fidaúhÜ fldñhqksiaÜ
^5& (A) fidaúhÜ fldñhqksiaÜ (B) ksoyiajd° (C) wêm;sjd°
46. udOH úpdrfha ;s%;aj talSh;ajh hkafkka woyia jkafka"
^1& Ydia;S%h" jD;a;Sh yd nyqck hk ;s%;ajfha talSh;ajhhs'
^2& ixYaf,aISh" úYaf,aISh yd ksrSlaIKh hk ;s%;ajfha talSh;ajhhs'
^3& jdoh" m%jdoh yd iyjdoh hk ;s%;ajfha talSh;ajhhs'
^4& jdu" olaIsKdxY yd uOHia: hk ;s%;ajfha talSh;ajhhs'
^5& w;S;" jr®;udk yd wkd.; hk ;s%s%;ajfha talSh;ajhhs'
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 126 -
47. udOH idlaIr;dj hkq"
A - lshùug" ,sùug yd yd ixcdkkh lr .ekSug we;s yelshdjhs'
B - ckudOH ixfoaY .%yKh ls¯fï yd y∫kd .ekSfï we;s yelshdjhs'
C - ckudOH ixfoaY úpdrYS,Sj wjfndaO lr .ekSfï yd m%fhdackhg .ekSfï yelshdjhs'
D - ckudOHj,ska fm< yd rEmh lshjd «kkh lr .ekSuhs'
by; m%ldYj,ska i;H jkafka"
^1& A yd B mu◊' ^2& A yd D mu◊'
^3& B yd C mu◊' ^4& B yd D mu◊'
^5& C yd D mu◊'
48. mr®fhaIK i|yd mdol lr .kq ,nk §úoHd;aul l%ufha¶ (Scientific Method) uQ,sl ,laIKhla
jkafka"
^1& ks.uk ;djld,sl jk w;r tajd úúO úh yels ùuhs'
^2& t<fUk ks.uk fndfyda úg fm!oa.,sl w;a±lSï yd mriamr iajNdjhla .ekSuhs'
^3& fhd∞.kq ,nk l%ufõoh fndfyda úg úfYaIhskag muKla úIh jQjla ùuhs'
^4& kej; kej; is≥lr tys i;H;dj úuish yels ùuhs'
^5& l,ams; úNd.h Ndú;hg .kq ,eîuhs'
49. isiqka mia fokl= ±lajQ woyiaj,g wkqj ckudOH m◊úv
A - hka;% iQ;% wdOdrfhka muKla ksu fõ'
B - ryiHNdjfhka f;dr fõ'
C - iucd;Sh .%dyl ms ila fj; fhduq fõ'
D - iduQysl m%hka;hl m%;sM,hls'
E - fndfyda úg ,dNh wruqKq lr.kS'
by; m%ldY w;=frka
^1& A,B,C yd D muKla i;H fõ'
^2& A,B,D yd E muKla i;H fõ'
^3& A,C,D yd E muKla i;H fõ'
^4& B,C,D yd E muKla i;H fõ'
^5& A,B,C,D yd E hk ish,a, u i;H fõ'
50. ckikaksfõok ls%hdj,sh b;d fyd¢ka úur®Ykh lrk úg fmkS hk lreKq f,i my; i|yka
f;dr;=re jdr®;d ù ;snq◊'
A - fmd≥ m◊jqv muKla fn∞y¯'
B - ;dlaI◊l fuj,ï u; hemSu wksjdr®h ;;a;ajhla fkdfõ'
C - ieu úgu úis me;s isák .%dyl ms ila b,lal lr .kS'
D - ikaksfõolia:dkh úêu;a yd ixúOdkd;aul wdh;ksl rgdjla fkdfmkajhs'
E - f∞rgq md,lhka .Kkdjla isàu idudkH iajNdjhhs'
by; f;dr;=re w;=frka"
^1& A, B yd C muKla i;H jk w;r D yd E wi;H fõ'
^2& A, C, yd E muKla i;H jk w;r B yd D wi;H fõ'
^3& B, C yd E muKla i;H jk w;r A yd D wi;H fõ'
^4& B, D yd E muKla i;H jk w;r A yd C wi;H fõ'
^5& C, D yd E muKla i;H jk w;r A yd B wi;H fõ'
∗ ∗
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 127 -
^29& ikaksfõokh yd udOH wOHhkh
˚˚ m;%h
ie,lsh hq;=hs (
Ú m%Yak mylg muKla ms<s;=re ,shkak'
Ú iEu m%Yakhlg u ,l=Kq 20 ne.ska ,efí'
1. (i) ms<s.;a ksr®jpkhla weiq˙ka ikaksfõok ls%hdj,sfha iajNdjh meye†,s lrkak'
(ii) mqoa.,dka;r ikaksfõokh jvd;a Yla;su;a ls¯u i|yd fhd∞ .; yels ksr®jdÑl
ikaksfõok úêl%u y;rla fláfhka meye†,s lrkak'
(iii) iuQy ikaksfõokh hkak y∫kajd tys ikaksfõok ksmqK;d folla iudc
iïnkaO;d Yla;su;a ls¯ug bjy,a jk wdldrh úia;r lrkak'
2. Tn m%foaYfha li< m%Yakh ksid m%foaYjdiSyq uy;a wmyiq;djlg m;aj isá;s' fï ms<sn|j Tjqka
wod< n,flakaøSh wdh;kj,g lsysmjrlau ±kqï ≥kak o ;ju m%Yakh úi|S ke;' wjidkfha °
m%foaYjdiSyq Woaf>daIK jHdmdrhla meje;a jQy' fuh jdr®;d ls¯u i|yd úúO ckudOHlrefjda
b†˙m;a jQy'
(i) m%foaYjdiSka úiska Woaf>daIKfha ° Ndú; lrk ,o ikaksfõok iajrEm y;rla
tlsfklg ksor®Ykhla iys;j olajkak'
(ii) ck;dj yd n,flakaøSh wdh;k w;r .egÆj, ° ckudOH ue†y;a jk wdldr
folla fláfhka úia;r lrkak'
(iii) fï isoaêh mqrjeis udOHlrejka yd m%Odk Odrdfõ udOHlrejka jdr®;d l<
wdldrh ikaikaokd;aulj ú.%y lrkak'
3. mdi,a udOH †kh ksñ;af;ka Wf<,la meje;aùug w∞<j udOH idlÉPdjla ixúOdkh ls¯u
Tng mej¯ we;ehs is;kak'
(i) th ixúOdkh ls¯fï° Tn wkq.ukh lrk m%Odk mshjr myla kï lrkak'
(ii) udOH idlÉPdjg w∞< w;HjYH wx. myla we;=<;aj kHdh m;%h ie,iqï
lrkak'
(iii) udOH idlÉPdfõ ° f;dr;=re b†˙m;a ls¯ug fhd∞.; yels m%lafIam”h
WmlrK folla kï lr" tu WmlrK wdOdrfhka lreKq b†˙m;a lrkafka
flfia ±Zhs úia;r lrkak'
4. (i) ixjr®Ok ikaksfõok ixl,am ìysùu ms<sn| flá úia;rhla imhkak'
(ii) ixjr®Okh yd ikaksfõokh w;r mj;sk iïnkaO;dj ngysr u;jdo folla
weiqfrka meye†,s lrkak'
(iii) fï jr®Ifha ° fvx.= frda.h YS>%fhka jHdma; ù we;s nj ckudOH u.ska
wkdjrKh úh' fï iïnkaOfhka rEmjdyskS udOHh Ndú; lrñka ck;dj
±kqj;a l< yels jevigykaj, iajrEm folla úia;r lrkak
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 08&
^,l=Kq 08&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 10&
^,l=Kq 05&
^,l=Kq 05&
^,l=Kq 10&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 10&
w'fmd'i'^Wiia fm<& úNd.h - 2011 iy bkamiqj meje;afjk úNd. i|yd m%Yak m;% jHqyh yd uQ,dlD;s m%Yak
- 128 -
5. (i) NdId Ndú;fha m%fNao y;rla kï lrkak
(ii) by; Tn i|yka l< m%fNao w;=frka folla .=jkaú≥,s udOHfha ° fhd∞ .;
yels wdldrh ksoiqka iys;j úia;r lrkak'
(iii) fmdaiagrhla hkq l=ula ±Zhs tys wka;r®.;h ms<sn|j ie,ls,su;a fjñka meye†,s
lrkak'
(iv) ksr®udKd;aul fuj,ulaa f,i fmdaiagr® udOHfha ° NdIdj fhd∞ .; yels
wdldr folla úia;r lrkak'
6. A
g%dkaiaógrh
C
D
B
m◊úvh ixdj m%;s.%yKh
l< ix«j
m◊úvh
(i) by; ±lafjk ikaksfõok wdlD;sh kï lrkak'
(ii) rEm igyfka A, B, C, D wx. kï lrkak'
(iii) ikaksfõok ls%hdj,sfha uQ,sl wx.hla jk B ys m%fNao folla olajd
ckikaksfõokfha ° tajd ms<sn| ie,ls,su;a ùfï jeo.;alu meye†,s
lrkak'
(iv) iudc wka;r® ls%hdj,sfha ° ikaksfõokfha jeo.;alu my; f;aud ;=k weiq˙ka
meye†,s lrkak'
^w& f;dr;=re iïmdok ldr®hh
^wd& iudcdkqfhdackh
^we& fm,Uùu
7. tlu †khl mqj;am;aj, m%Odk YSr®I mdG tlsfklg fjkiaùu ms<sn| isiqyq ms˙ila idlÉPd
lrñka isáhy' fï ms<sn| meye†,s wjfndaOhla ,nd .ekSug §udOH idlaIr;dj¶ Woõ úh yels
nj tla isiqfjla mejiSh' §mqoa., kHdh m;%h¶ ilia ùu flfrys by; YSr®I mdG n, mE yels
nj ;j;A isiqjl=f.a u;h úh'
(i) §udOH idlaIr;dj¶ hkak fláfhka y∫kajkak'
(ii) ckudOH úiska §mqoa., kHdh m;%h¶ ilia lrkq ,eîfï ls%hdj,sh meye†,s
lrkak'
(iii) ckudOH wka;r®.;h ;=,kd;aulj úur®Ykh l< yels wdldrh m%Odk udOH
úpdr m%fõY folla weiq˙ka idlÉPd lrkak'
∗ ∗ ∗
^,l=Kq 02&
^,l=Kq 08&
^,l=Kq 06&
^,l=Kq 04&
^,l=Kq 01&
^,l=Kq 02&
^,l=Kq 4 Ÿ 3 12&
^,l=Kq 05&
^,l=Kq 05&
^,l=Kq 10&
^,l=Kq 05&
129
weuqKqu 01
pl%f,aL wxl - 2009/16
w'fmd'i'^Wiia fm<& úIh ixfhdack yd úYaj úoHd, m%fõYh i|yd jQ úIh ixfhdack
wOHdmk wud;HdxYh ¶biqremdh¶" n;a;ruq,a,
130
RÂ oÍxt ð|Â − 2009/16
ÑÍhz ð|ÂQ − jO/01/12/06/15/01 ¡¨Ýx ÂÒQeg¿ ï¨ Í¡uâµzhk# ¡¨Ýx ³¨t¨ú ðHÔ¨¡© ðѨgÔ¨|³Q “ªÝeôA¡¨Q”, ¹gzgôÑexk. 2009.05.18
¡d¨gz ðHÔ¨¡© Íx¬úôA, ¡d¨gz ðHÔ¨¡© ðHÔÂzÄúôA, Âk¨¡ ðHÔ¨¡© ðHÔÂzÄúôA, ͨÁ¤¨Ý T¨ô ©#ÍQ¨zcÔ /Ýï¨ô ðHÔ¨¡© ðHÔÂzÄúôA ¡¨Ýx ¡oH¨©$©z Íúg
w'fmd'i'^Wiia fm<& úIh ixfhdack yd
úYaj úoHd, m%fõYh i|yd jQ úIh ixfhdack
“¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡oͶ³Q ¡#d#¹í µ ðHÔQ© Í¡¨â Ýïg# ¡go (ÙÝÝz Í¡d) ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc©” Q©eÍú©z ©#¿gz Âô©e kA¹ ðAg# 1998.04.09 âµ¼©Ag# ð| 98/15 âµôÈ RÂoÍxt ï¨ öÑ RÂoÍxtQÒ Âô© kâµ Q¬ Q¬ Ý|ͳ¨zH© ðAg¿dgzú ©#¿gz Âô©e kA¹ ðAg# 1998.11.24 âµ¼©Ag# ð| âµz¥/ð¨/103, 1999.08.19 âµ¼©Ag# ð| 1999/31, 2001.03.23 âµ¼©Ag# ð| 2001/9 , 2001.06.27 âµ¼©Ag# ð| 2001/19 , 2004.02.27 âµ¼©Ag# ð| 2004/11, 2005.03.03 âµ¼©Ag# jO/01/12/03/10/01 Ýï 2008.09.16 âµ¼©Ag# ð| 2008/38 RÂoÍxt Ý|ͳ¨zH©Q©z ðT#¹ú¨ ÍÑÑ RÂoÍxtQ ¡ïg Ýí µï©z ¡_âµ¼ Â#oQ¨gzÑ Ͷ. 2.0 ÙÝÝz Í¡d ¥ÄQQ©z Ýí µï¨ ©ú ¥ÄQQ ©#[Íâµz³Q ©#¡eÈg¨ ¡¨âµÂ ©ú ¥ÄQѨk¨ âµ[³©QÒ ð©eú 2009 ú[ÄÍQz Ý #Ò
ïí©zú¨âµ]ÑÒ ©#Qlg ú© ðgô, 2009 ú[ÄÍQz Ý#Ò 12 ú© ͳ z o«QÒ ðAg¿dgz ú© Ý#Ýe©z Ýí µï¨ c¨g# ðHÔ¨¡© ð¨Qg©Q ¥Ý#©z ÝÂÝz Âô© kâµ ©ú ¥ÄQQ ©#[Íâµz³QÒ ð©eú ªhA©z¥Q Qeg¿Q. ÍÑÑ ©ú ¥ÄQ ©#[Íâµz³QÒ ð©eú ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨hQ ¡orÑ úg¨úÒ 2011 ú[ÄÍQz âµ] ¡AúAgzÍú©e ðAg. 2008 ú[ÄÍQz ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¡|g#úkÒ (12 ú© ͳ z o«QÒ) ðAg¿dgzú ªÍh©eÑ k¹© ³ #ÄÔ ³ #ÄÔ¨ú©z ï¨ jÒ Í¡ô ðAg¿dgz úe ³ #ÄÔ ³ #ÄÔ¨ú©z Íú©eÍú©z ¡Aô« ¥ÄQ ©#[Íâµz³ ÍQ¨âµ hg Qeg¿Q. ÍÂÍÝz úeú âµ ¡Aô« ¥ÄQ ©#[Íâ µz³ ð©eú ð.Í¡¨.Ý (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨hQ ¡AúAgzÍú©zÍ©z 2012 úÝô âµÂzú¨ ¡Ñ«.
3.0 2009 ú[ÄÍQz ï¨ ª©z¡Ýeú 12 ú© ͳ z o«QÒ ðAg¿dgzú© Ý#Ýe©zÒ ÍÑÑ RÂoÍxtÍQz ð¸|h¿ ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥ÄQ
H¨ô¨ú©z Ýí µï¨ ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© ï¨ öLú¨ Â#oQ¨gzÑ ú© ¥÷¥H¨© ¹k ¡AúAgzͶ. 4.0 ©ú ¥ÄQѨk¨ú QÒÍgz âµ ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¡|g#úk ¡oH¨© ¥ÄQQ©z g¿©Âz ªhA©zÍú© ðgô öÂz ¥ÄQQÂz Ýí µï¨
Ýg#QÂÒ Â¨kmÍÛzâµ 10 Âz Íú©z ÍÂÍ[. öL ð©eú öÑ ©#[Íâµz³ #g ¡oH¨© ¥ÄQQ©z 3 Ýí µï¨ Â¨kmÍÛzâµ 30Âz úAQ Ͷ. ªg#_ ¨kmÍczâµ 10 ©z 6 Âz ݨѨ©Ô ª|h$oÝ# ¥ÄQQ Ýí µï¨ Íú©z Âd Qeg¿ ðgô ݨѨ©Ô Íg¨ôg¿ôA g¨ÂzÄÈQ (GIT) ¥ÄQQ Ýí µï¨ 12 ͳ z o«ÍQz ¡ÑÈÂz ¨kmÍÛzâµ 02 Âz Íú©z Âd Qeg¿Q. 12 ͳ z o«ÍQz ªg#_ ¨kmÍÛzâµ 2 âµ 13 ú© ͳ z o«ÍQz ªg#_ ¨kmÍÛzâµ 04 âµ ¡¨Ýx ÂdÑ©¨ÂôÈ ÂÞ¸¨Qͬ ðT#ÑgQ ¡_âµ¼ Ý#Ýe©zÍhz ðHÔ¨¡© âµ¼QeÈeúÒ ðâµ d ú© ð¨Â¨ôÍQ©z ÍQ¨âµ hg Qeg¿ Ͷ.
5.0 ©#QÑ Âô ðAg# Ñek# ðú³Ôg¨ Ý¡eô¨ ðAg# Ý#Ýe©z 13 ú© ͳ z o«ÍQz ðúݨ©ÍQz âµ] ¡oH¨© ¥ÄQQ©z 03 ÝÑá ݨѨ©Ô
Í¡¨â ¡_ÂzÄÈQ ï¨ Ý¨Ñ¨©Ô ª|ho#Ý# ¥ÄQQ©z Ýí µï¨ ¥T¨hQÒ Í¡©$ Ý#×Q Qeg¿Q. ݨѨ©Ô ª|h$oÝ# ¥ÄQQ Ýí µï¨ k¹¨h©z©¨ k¿Èe Íï¨z ݨѨ[rÔQ ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡oͶ³Q Ýí µï¨ Ù¡ÍQ¨zh# Âôh©e Í©¨kAÍÜ. öÍïgz öÑ ¥ÄQQ Ýí µï¨ k¹¨h©z©¨ ¡og#YkQ ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨h ¡og#Yk Ýïg#ÂÍQz ÝÒï©z ÍÂÍ[.
6.0 ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥ÄQH¨ô¨ú©z Ýí μï¨ ¥ÄQQ Ý|ÍQ zc©
¡¨Ýxúk âµA©Ò Â#oQ¨gzÑ ú© ¥ÄQH¨ô¨ 04Âz Ýí µï¨ ³ #ÄÔQ©z ¥Ý#©z Íg¨zô¨ hg Qeg¿ ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc© ¡ïg âµAÂzͶ.
6.1 Âk¨ ¥ÄQQ H¨ô¨ú
³ #ÄÔQ©z Âk¨ ¥ÄQH¨ô¨ú QÒÍgz ðHÔ¨¡©Q kAXÑ Ýí µï¨ ¡ïg âµÂzú¨ ðAg# ͨ©zÍâµzÝ#úkÒ ð©eÂÀkú ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zzc©Q©z Íg¨zô¨ hg Qeg¿Q.
6.1.1 ¡ïg âµAÂzÍú© ÝѨfQ ¥âµÔ¨ú/ úÔúï¨_ ÝѨc ðHÔQ© ¥ÄQ ¨޸ÍQ©z (6.1.6 ï ¼ ð) ðúÑ
ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz Íg¨zô¨hg Qeg¿Q. ( T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z 2 Âz Íï¨z g¿©Ñ Íï¨z Íg¨zô¨ h©z©¨ Ý#Ýe©zÒ ÍÑQ ðâµ d Í©¨Í¶) ³ #ÄÔQ¨Íhz Ñ©¨¡Q ð©eú ͬ ¨Èz¸ÍQ©z ¥ÄQQ©z 2Âz Íï¨z g¿©Ñ Íï¨z Íg¨zô¨hg ïAÂ#Q.
6.1.2 ¡ïg âµAÂzÍú© ð¨h¬ ï¨ ³ #ÄzÒ¨R¨ô ¥ÄQQ©z (6.1.6 ï ¼ ð¨) ðg_©z Q¬ ð¨hÑÂz Íg¨zô¨ h©zÍ©z©¬,
jÒ ðâµ d ³ #ÄzÒ¨R¨ô ¥ÄQQ Íg¨zô¨hg Í©¨ïAÂ# Q.
6.1.3 ¡ïg â µAÂzÍú© ÍÝu©zâµ[Q ðHÔQ© ¥ÄQQ©z (6.1.6 ï ¼ ðA) ðg_©z ¥ÄQQÂz Íï¨z ÍâµÂÂz Íï¨z Íg¨zô¨ hg ïAÂ#Q.
6.1.4 ¡ïg âµAÂzÍú© T¨Ä¨ ¥ÄQQ ¨޸ÍQz (6.1.6 ï ¼ ðD) âµAÂzÍú© T¨Ä¨ ¥ÄQQ©zÍh©z ®©DÑ T¨Ä¨
¥ÄQQÂz Íï¨z ¥ÄQQ©z 2Âz Íï¨z Íg¨zô¨ hg ïAÂ#Q. öÍïgz ¥ÄQQ©z g¿©Ñ T¨Ä¨ ¥ÄQQ©zÍh©z Íg¨zô¨ h©zÍ©z ©¬ ¡ïg Ýí µï©z ð¨Â¨ôQÒÑ ¡ÑÈÂz ¥Q Qeg¿Q.
131
• 6.1.6 (ðD) (i) ï ¼ Ýí µï©z ¥ÄQQ©z 3 Ñ • 6.1.6 (ðD) ï ¼ (i) ï¨ (ii) Q© ١¨޸ ÍâµÍ©zÑ ðAg¿dgz ú© ¡_â µ¼ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
6.1.5 T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz Íg¨zô¨ h©z©¨ ³ #ÄÔQÂ¿Ò âµ Ý#Q g¿©zú© ¥ÄQQ ú³ÍQ©z ÝѨÛQ$Q ¥âµÔ¨/
úÔúï¨_ ÝѨc ðHÔQ©, ð¨h¬ ï¨ ³ #ÄzÒ¨R¨ô, ÍÝu©zâµ[Q ðHÔQ© Q© ¥ÄQ ¨޸úk#©z ÂAÑAg# ¥ÄQQÂz Íg¨zô¨ hg ïAÂ# Q.
6.1.6 Âk¨ ¥ÄQ H¨ô¨ú Ýí μï¨ ¥ÄQQ ¨޸
(ð) ÝѨÛQ$Q ¥âμÔ¨/ úÔúï¨_ ÝѨc ðHÔQ© ¥ÄQQ©z
1. ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú 2. TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú 3. ªg#ï¨ÝQ (k|¨ ªg#ï¨ÝQ ÝÑá ª©zâµ¼Q ªg#ï¨ÝQ Íï¨z QeÍô¨z¡¨ ªg#ï¨ÝQ Íï¨z Ík¨zÂ
ªg#ï¨ÝQ) 4. hMï ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú 5. Íâµz³¡¨k© ¥âµÔ¨ú 6. g[ ³¨ÝzgoQ ï¨ ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ 7. h#Èe¬ÂôÈQ Íï¨z úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q 8. ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú Íï¨z h«gQ 9. g¨ÂzÄÈͶâµQ ¥ÄQQ©zÍh©z öÂz ¥ÄQQÂz
(Ý#¥x g¨ÂzÄÈͶâµQ Íï¨z Q¨©zg#o g¨ÂzÄÈͶâµQ Íï¨z ¥âk#Q ªÍkÂzÍÒo ©# Ýï Íg¨ôg¿ôA g¨ÂzÄÈͶâµQ Íï¨z ð¨ï¨ô g¨ÂzÄÈͶ⠵Q Íï¨z ÂMÄ# g¨ÂzÄÈͶâµQ Íï¨z ÍÍcú ݬ¡gz g¨ÂzÄÈͶâµQ)
10. Ý©z©#Ͷ⵩Q ï¨ Ñ¨HÔ ðHÔQ©Q 11. Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ
(ð¨) ð¨h¬ ï¨ ³#ÄzÒ¨R¨ô ¥ÄQQ©z
1. ¹ eâµzH H[ÑQ Íï¨z ͹uâµzH ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ 2. Â#oÝzg#Q¨©# H[ÑQ Íï¨z Â#oÝzg#Q¨©# ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ 3. ï ¼©zâ H[ÑQ Íï¨z ï ¼©zâ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ 4. ªÝzk¨¬ Íï¨z ªÝzk¨¬ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ 5. h$oÂ ï¨ Íô¨zÑ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ
(ðA) ÍÝu©zâμ[Q ðHÔQ© ¥ÄQQ©z
1. Bgo Âk¨ú 2. ©[g©Q (Íâµz³ #Q Íï¨z Tôg ©¨ÒÔ) 3. Ý|h$gQ (Í¡ôâµ¼h Ý|h$gQ Íï¨z Â[ȨÒ Ý|h$gQ Íï¨z ¹Òï ¼ô Ý|h$gQ) 4. ©¨ÒÔ ï¨ ô|h Âk¨ú (Ý#|ïk Íï¨z ÍâµÑd Íï¨z ª|h$oÝ#)
(ðD) T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z
I. Ý#|ïk, ÍâµÑd, ª|h$oÝ# II. ðô¨F, ¡¨k#, Ý|ÝzÂMg
III. ä©, ÑAÍx, ¡o|³, c[Ñ©z, ôAÝ#Q©z, ï ¼©zâ µ#, c¡©z
6.2 ú¨«cÔ ¥ÄQ H¨ô¨ú
ÍÑÑ ¥ÄQ H¨ô¨ú ïAâµDIÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú© Ý#Ýe©z ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ðúÑ ú³ÍQ©z ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz Íg¨zô¨hg Qeg¿Q.
1. h#Èe¬ÂôÈQ 2. úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q 3. ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú
ªg#_ ¥ÄQQ ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQ©z ðg_©z Íg¨zô¨hg Qeg¿Q.
1. úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q 2. TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú 3. Íâµz³¡¨k© ¥âµÔ¨ú 4. ªg#ï¨ÝQ (k|¨ ªg#ï¨ÝQ ÝÑá ª©zâµ]Q ªg#ï¨ÝQ Íï¨z QeÍô¨z¡¨ ªg#ï¨ÝQ Íï¨z Ík¨z ªg#ï¨ÝQ) 5. g[ ³¨ÝzgoQ Ýï ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ 6. ª|h$oÝ# 7. Û[Ñ©z 8. ¡o|³ 9. ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú 10. Ý|QeÂzg h«gQ 11. Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ
132
6.3 ÍÍcùQ ¥âμÔ¨ ¥ÄQ H¨ô¨ú ÍÑÑ ¥ÄQ H¨ô¨ú ïAâµD_ÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú© Ý #Ýe©z ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ¥ÄQQ©z 03 Âz Íg¨zô¨ hg Qeg¿Q.
1. fú ¥âµÔ¨ú 2. ôݨQ© ¥â µÔ¨ú 3. ÍTug# ¥âµÔ¨ú 4. ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú 5. h«gQ
6.4 ÍTug$Q ¥âμÔ¨ ¥ÄQ H¨ô¨ú
ÍÑÑ ¥ÄQ H¨ô¨ú ïAâµDIÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú© Ý#Ýe©z ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz Íg¨zô¨ hg Qeg¿Q.
1. Ý|QeÂzg h«gQ 2. ôݨQ© ¥â µÔ¨ú 3. ÍTug# ¥âµÔ¨ú 4. ÙÝÝz h«gQ
7.0 ªïg Ýí µï©z ¡_âµ¼ ¥ÄQ H¨ô¨ú©z QÒÍgz ðâ µ d ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc©Q©z Íg¨zô¨ hg Qeg¿Q. öÍïgz ðâ µ d ¡¨ÝÍx
¡oѨÈúgz ³ #ÄÔ Ý|tÔ¨úÂz Ý# ©¬ ï¨ Â¨kÝÒï©z k¹¨âµ]ÑÒgz, ¡ïÝe¬ ÝA¡Q$ÑÒgz ïAÂ#Q¨ú ðAgz©¬ ¡ÑÈÂz gÑ©zÒ ÂAÑAg# ¥ÄQQ©z Ýï ¼g ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc©QÂz Íg¨zô¨ hA©$ͬ ª¸Â¸ Ý#Ýe©Ò k¹¨âµ¼Q ïAÂ# Q. öÍÝz úeúâµ ¥ÄQQ©z ðg_©z “Íï¨z” Q©eÍú©z Ýí µï©z Âô ðAgz©¬ ª©z öÂz ¥ÄQQÂz ¡ÑÈÂz Íg¨zô¨hg Qeg¿Q Q© ͨ©zÍâµzÝ#QÒ QÒgzú Íg¨zô¨ hA©$¬ Ý#â Âd Qeg¿Q.
8.0 öÂÂÒ úA¢ ¥ÄQ H¨ô¨ú©z QÒÍgz ¥ÄQQ©z Íg¨zô¨ hgz ðúÝzr¨Í¶ âµ] ¥T¨h ¡og#Yk k¹¨ Í⵩eÍQz “Í¡¨â ¥ÄQ H¨ô¨ú” Q©eÍú©z ïí©zú© ¥Í³ zÄ ¥ÄQ H¨ô¨úÂz QÒÍgz Q.
9.0 ¥³zú ¥âμÔ¨k Ù¡¨÷ ¡¨¤Ñ¨k¨ú©z Ýí μï¨ ¥ÄQQ Ý|ÍQ zc© 9.1 ¥³ zú ¥âµÔ¨k ÑἩz ¡úgzú©e k¹© ¡orÑ Ù¡¨÷ ¡¨¤Ñ¨k¨ú©zÒ ðAg¿dgzùÑ Ýí µï¨ ³ #ÄÔQ©z ¥Ý#©z ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝ z
Í¡d) âµ] ïâµ ô¨ g#FQ Qeg¿ ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc© ¡ïg âµAÂzͶ. ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡orÑ Ù¡¨÷ ¡¨¤Ñ¨k¨ú©z Ýí µï¨ Ñek# ÝeâÝe¬ ú³ÍQ©z ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨hÍQ©z ðâµ d ¡oH¨© ¥ÄQQ©z g¿Í©©zÑ ÝÑgz ù g#FQ Qeg¿ ðgô, ݨѨ©Ô Í¡¨â ¡_ÂzÄÈQ âµ] ðú³Ô ú© k¿Èe ¡oѨÈQ k¹¨ g#XÑ ðgÔ¨ú³ÔQ Ͷ. öÍïgz ¥³ zú ¥âµÔ¨kQÒ ¹í µú¨ h©z©¨ ¡âµ©Ñ ï¨ ðAg¿dgz Âô hg ïAÂ# Ý|tÔ¨ú ð©eú Ñek# ÝeâÝe¬ k¹¨hgz ðQ ðg_©z Íg¨zô¨ hA©$ͬ ÂÒQeg¿ ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡og#¡¨âµ© ͨlÄ©z ÝT¨ú ¥Ý#©z Ý#âÂô©e ðAg.
9.2 ¡ïg Ýí µï©z Âô©eÍQz ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡orÑ Ù¡¨÷ ¡¨¤Ñ¨k¨ Ýí µï¨ ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡og#¡¨âµ© ͨlÄ©z ÝT¨ú ÑἩz
©#QÑ Âô ðAg# ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© ¡Ñ«. jÒ ðâµ d úA¢ ¥Ýzgô ðú³Ô ú©zÍ©z ©¬ öL öL ðHÔQ© ú[ÄQ Ýí µï¨ ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡og#¡¨âµ© ͨlÄ©z ÝT¨ú ÑἩz ¡o¨³QÒ ¡gz Âô© “³ #o k|¨Ͷ ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡orÑ Ù¡¨÷ ¡¨¤Ñ¨k¨ Ýí µï¨ ¡oͶ³Q” ©¬ ðgzÍ¡¨g ¡_³ $k©Q Âd Qeg¿Q.
1) Âk¨ (ARTS)
Âk¨ ¥ÄQQ H¨ô¨ú QÒÍgz âµ] ðAg# ͨ©zÍâµzÝ#úkÒ ð©eú Íg¨zô¨hgz ¥ÄQQ©z 03 Âz
2) Âk¨ (SP) – (ARTS – SP) Âk¨ ¥ÄQ H¨ô¨ú QÒÍgz âµ] ðAg# ͨ©zÍâµzÝ#úkÒ ð©eú Íg¨zô¨ hgz ¥ÄQQ©z 03 Âz, öï ¼ âµ]
• T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂÒ ú¸¨ Í¡©$ Í©¨Ý#×Q Qeg¿Q. • ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z öÂÂÒ ú¸¨ Í¡©$ Í©¨Ý#×Q Qeg¿ Q.
h#Èe¬ÂôÈQ úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q úÔ¨¡¨ô ðHÔ©Q ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú (ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h$oÝ# ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz g#FQ Qeg¿Q.)
133
3) Âk¨ (SAB) – (ARTS – SAB) Âk¨, ú¨«cÔQ Q© ¿ѩ Íï¨z ¥ÄQ H¨ô¨úÂz QÒÍgz Íg¨zô¨ hgz ¥ÄQQ©z 03 Âz
4) c©Ý©z©#Ͷâμ© ðHÔQ© (COMMUNICATION STUDIES) Ý#|ïk Íï¨z ÍâµÑd Íï¨z ª|h$oÝ# Íï¨z ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz Ýï ¼gú ®©DÑ ¥ÄQQ©z 03 Âz (ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h$oÝ # ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz g#FQ Qeg¿Q.)
5) ݨÑQ ï¨ hAÒe¬ ©#ô¨ÂôÈQ (PEACE & CONFLICT RESOLUTION) ð©eÑg ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
6) ªÝzk¨¬ ðHÔQ©Q (ISLAMIC STUDIES) ðúÑ ú³ÍQ©z ªÝzk¨¬ Íï¨z ªÝzk¨¬ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ Íï¨z ¥ÄQQ ÝÑá Íú©gz ®©DÑ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz.
7) ðô¨X T¨Ä¨ú (ARABIC LANGUAGE) ðô¨F T¨Ä¨ú âµ ÝÑá Íú©gz ®©DÑ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz
8) Ý|h$gQ/ ©AÒe¬/Bgo ï¨ ©#[ѨÈ/ ©¨ÒÔ ï¨ ô|h Âk¨/âμM³Ô ï¨ g¨ÂzÄ«Â Âk¨/ Bgo ï¨ Ñe[g# Âk¨
(MUSIC/ DANCE/ ART & DESING/ DRAMA & THEATRE/ VISUAL & TECHNOLOGICAL ARTS/ ART & SCULPTURE) ªïg ¡¨¤Ñ¨k¨ú©z ïAâµD_ÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú©zÍ©z ©¬ ïAâµDIÑÒ ðÍ¡zÂzÄ#g ¡¨¤Ñ¨k¨úÒ ðâµ d ¥ÄQQ (Ý|h$gQ/ ©AÒe¬/ Bgo/ ©¨ÒÔ ï¨ ô|h Âk¨ú) Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz Ýï ð©#¿gz ®©DÑ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz
9) ÂdÑȨÂôÈQ/ ô¨cÔ ÂdÑ©¨ÂôÈQ (¥Í³zÄ)/ Íâμz¡d ÂdÑ©¨ÂôÈQ Ýï gÂzÍÝ zôAÂôÈQ/ ú¨«cÔQ (MANAGEMENT/ PUBLIC MANAGEMENT (SPECIAL)/ ESTATE MANAGEMENT & VALUATION/ COMMERCE) ªïg ¡¨¤Ñ¨k¨ Ýí µï¨ ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© ðg¿_©z öÂz ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc©QÂz
i. úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q, ð¨[r ¼Â ¥â µÔ¨ú ï¨ h#Èe¬ÂôÈQ
ꕬz
ii. ðúÑ ú³ÍQ©z ªïg (i) ï# Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz Ýï ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z Íg¨zô¨hgz öÂz ¥ÄQQÂz ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú ª|h$oÝ# c[Ñ©z Ý|QeÂzg h«gQ ¡o|³ Íâµz³¡¨k© ¥âµÔ¨ú ÍTug# ¥âµÔ¨ú g[ ³¨ÝzgoQ Ýï ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q Íg¨ôg¿ôA Ýï Ý©z©#Ͷ⵩ g¨ÂzÄÈQ ªg#ï¨ÝQ
10) ÂdÑ©¨ÂôÈ ðHÔQ© (TV) – (MANAGEMENT STUDIES –TV)
®©DÑ ¥ÄQ H¨ô¨úÂz QÒÍgz ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
11) úÔ¨¡¨ô Íg¨ôg¿ôA ¡âμzHg# (¥Í³zÄ) (BUSINESS INFORMATION SYSTEMS) (SPECIAL) ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg¿_©z g¿©Âz h#Èe¬ÂôÈQ ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô ðHÔ©Q úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q
134
12) ÍÍúâμÔ ¥âμÔ¨ú /â μ©zg ³kÔ ¥âμÔ¨ú/ ¡³ ¿ ÍÍúâμÔ ¥âμÔ¨ú (MEDICINE / DENTAL SURGERY / VETERINARY SCIENCE) ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z g¿©Ñ fú ¥âµÔ¨ú ôݨQ© ¥â µÔ¨ú ÍTug# ¥âµÔ¨ú
13) ÂMÄ# g¨ÂzÄÈQ Ýï ÂdÑ©¨ÂôÈQ (AGRICULTURAL TECHNOLOGY & MANAGEMENT) ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© ðg_©z öÂz ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc©QÂz
i. ôݨQ© ¥â µÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú Ýï fú ¥âµÔ¨ú ii. ôݨQ© ¥â µÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú Íï¨z h«gQ, fú ¥âµÔ¨ú Íï¨z ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú iii. ôݨQ© ¥â µÔ¨ú, fú ¥âµÔ¨ú, ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú Íï¨z h«gQ
14) ÂMÄ#Â[ÑQ (AGRICULTURE) ªïg Ýí µï©z ÂMÄ ¼ g¨ÂzÄÈQ Ýï ÂdÑ©¨ÂôÈQ ¡¨¤Ñ¨k¨úÒ ðâµ d ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc© (13 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
15) ð¨ï¨ô ¥âμÔ¨ú ï¨ Í¡¨zÄÈQ (FOOD SCIENCE & NUTRITION)
ªïg Ýí µï©z ÂMÄ# g¨ÂzÄÈQ Ýï ÂdÑ©¨ÂôÈQ ¡¨¤Ñ¨k¨úÒ ðâµ d ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc© (13 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
16) ð¨ï¨ô ¥âμÔ¨ú ï¨ g¨ÂzÄÈQ (FOOD SCIENCE & TECHNOLOGY) ôݨQ© ¥â µÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú Ýï fú ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ
17) ð¨Qe[Ͷâμ /Qe©¨©# /Ý#âμzH ÍÍúâμÔ (AYURVEDA /UNANI/ SIDDHA )
fú ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýï ÍTug# ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ
18) ÍÍcùQ ¥âμÔ¨ú (BIOLOGICAL SCIENCE)
fú ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýï ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQQ©z ðg_©z öÂz ¥ÄQQÂz ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú h«gQ Íï¨z Ý|QeÂzg h«gQ ÙÝÝz h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú
19) úÔúï¨_ ¥âμÔ¨ (ÍÍcùQ ¥âμÔ¨) (APPLIED SCIENCE – BIOLOGICAL SCIENCE)
ªïg Ýí µï©z ÍÍcùQ ¥âµÔ¨ ¡¨¤Ñ¨k¨ú Ýí µï¨ âµÂzú¨ ðAg# ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© (18 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
20) ÍÝutÔ ¡oú[H© (HEALTH PROMOTION) ªïg Ýí µï©z ÍÍcùQ ¥âµÔ¨ú ¡¨¤Ñ¨k¨ú Ýí µï¨ âµÂzú¨ ðAg# ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© (18 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
21) Íïâµ (NURSING) fú ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýï ÍTug# ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ (ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h$oÝ# ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz)
22) üuÄH ¥âμÔ¨ú (PHARMACY) ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz Ýï ¼gú ÍTug# ¥âµÔ¨ú Ýï fú ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ (ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|ho$Ý# ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz)
23) ÍÍúâμÔ ôݨQ©¨h¨ô ¥âμÔ¨ (MEDICAL LABORATORY SCIENCES)
ÍTug# ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýï fú ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ (ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h#o$Ý# ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz)
135
24) ¥Â#ôÈ ³#x¡Q (RADIOGRAPHY)
ÍTug# ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýï fú ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ (ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h$oÝ# ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz)
25) ÍTug BÂ#gzÝ (PHYSIOTHERAPY)
ÍTug# ¥âµÔ¨ú Ýï ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ÝÑá ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz
fú ¥âµÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ ÙÝÝz h«gQ h«gQ
( ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h$oÝ# ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz)
26) ðÈe fú ¥âμÔ¨ú Ýï fú ôݨQ© ¥âμÔ¨ú (MOLECULAR BIOLOGY & BIOCHEMISTRY) ÍTug# ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýï fú ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ
27) úô Ýï ݨhô ¥âμÔ¨ú (FISHERIES & MARINE SCIENCE) ðÈe fú ¥âµÔ¨ú Ýï fú ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ¡¨¤Ñ¨k¨ú Ýí µï¨ úe ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc©Q (26 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
28) ¡_Ýô Ý|ôÂzÄÈQ ï¨ ÂdÑȨÂôÈQ (ENVIRONMENT CONSERVATION &
MANAGEMENT) fú ¥âµÔ¨ú Ýï ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ÝÑá ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz
ÍTug# ¥âµÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ h«gQ
29) Ýgzgzú ¡¨k©Q ï¨ ÑgzÝÔ ¥âμÔ¨ú (ANIMAL SCIENCE & FISHERIES)
¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© ðg_©z öÂz ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc©QÂz
i. ôݨQ© ¥â µÔ¨ú, fú ¥âµÔ¨ú Ýï ÍTug# ¥âµÔ¨ú ii. ôݨQ© ¥â µÔ¨ú, fú ¥âµÔ¨ú Ýï ÂMÄ# ¥â µÔ¨ú
30) ð¨ï¨ô ©#Äz¡¨âμ©Q Ýï g¨ÂzÄÈ ÂdÑȨÂôÈQ (FOOD PRODUCTION & TECHNOLOGY
MANAGEMENT) ÂMÄ# g¨ÂzÄÈQ Ýï ÂdÑ©¨ÂôÈQ ¡¨¤Ñ¨k¨úÒ ðâµ d ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc© (13 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
31) ª|§Í©zôA ¥âμÔ¨ú (ENGINEERING) ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ ôݨQ© ¥â µÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú
32) ª|§Í©zôA ¥âμÔ¨ú (EM) - TÀ ݬ¡gz ª|§Í©zôA ¥âμÔ¨ú (ENGINEERING) (EM) - EARTH RESOURCES ENGINEERING ) ª|§Í©zôA ¥âµÔ¨ú ¡¨¤Ñ¨k¨úÒ ðâµ d úe ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc©Q (31 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
33) ª|§Í©zôA ¥âμÔ¨ú (TM) - Í¡zÄÂ[Ñ g¨ÂzÄÈQ (ENGINEERING) (TM) - TEXTILE & CLOTHING TECHNOLOGY) ª|§Í©zôA ¥âµÔ¨ú ¡¨¤Ñ¨k¨ú Ýí µï¨ ðâµ d ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© (31 ÍczâµQ ¹k©z©)
136
34) ÍTug$Q ¥âμÔ¨ú (PHYSICAL SCIENCE)
Ý|QeÂzg h«gQ Íï¨z ÙÝÝz h«gQ Ýï ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Íï¨z ÍTug# ¥âµÔ¨ú Íï¨z ðAg¿<ú ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ fú ¥âµÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ ôݨQ© ¥â µÔ¨ú ÍTug# ¥âµÔ¨ú
35) ¡_hÈ ¥âμÔ¨ú (COMPUTER SCIENCE) ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz Ý|QeÂzg h«gQ ÙÝÝz h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú ôݨQ© ¥â µÔ¨ú Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ Ý|QeÂzg h«gQ, ÍTug# ¥âµÔ¨ú. ÙÝÝz h«gQ Q© ¥ÄQQ©zÍh©z öÂÂÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ÝѨ[rÔQÂz
36) Íg¨ôg¿ôA Ýï Ý©z©#Ͷâμ© g¨ÂzÄÈQ (INFORMATION & COMMUNICATION TECHNOLOGY)
¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz (ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂÒ Ý¬Ñ¨© (C) ÝѨ[rÔQÂz) ÙÝÝz h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú h«gQ Íï¨z Ý|QeÂzg h«gQ ôݨQ© ¥â µÔ¨ú h#Èe¬ÂôÈQ ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q fú ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú g[ ³¨ÝzgoQ Ýï ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ Ý|ÝzÂMg Ý|h$gQ (Í¡ôâµ¼h Ý|h$gQ Íï¨z Â[ȨÒ Ý|h$gQ Íï¨z ¹Òï ¼ô Ý|h$gQ) Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ
(ð.Í¡¨.Ý (ݨ.Í¡) ¥T¨hÍQzâµ] h«gQ ï¨ ª|h$oÝ# ¥ÄQQ©z Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ÝѨ[rÔQÂz)
37) úÔúï¨_ ¥âμÔ¨ (ÍTug$Q ¥âμÔ¨) (APPLIED SCIENCES – PHYSICAL SCIENCE)
¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z g¿©Âz ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ fú ¥âµÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ÍTug# ¥âµÔ¨ú Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ
38) ¡oú¨ï© Ýï ÝA¡Qe¬ ÂdÑ©¨ÂôÈQ (TRANSPORT & LOGISTICS MANAGEMENT)
ÍTug# ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ï¨ Ý|QeÂzg h«gQ Q© ¥ÄQQ©z g¿©Ñ
39) Â[Ѩ©zg Ý|tÔ¨©Q ï¨ h«gÑQ ÑekÔ (INDUSTRIAL STATISTICS & MATHEMATICAL FINANCE)
Ý|QeÂzg h«gQ ðAg¿<ú ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz ÙÝÝz h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ ôݨQ© ¥â µÔ¨ú
40) Ý|tÔ¨©Q Ýï Ý|¨[Q ¡[ÍQzÄÈ (STATISTICS & OPERATIONS RESEARCH)
Ý|QeÂzg h«gQ ÝÑá ð©#¿gz ®©DÑ ¥âµÔ¨ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz
137
41) ð¨h©ÈQ Ýï Íg¨ôg¿ôA ¡âμzHg# (COMPUTING & INFORMATION SYSTEM)
¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz Ý|QeÂzg h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ ôݨQ© ¥â µÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ, ÍTug# ¥âµÔ¨ú, ÙÝÝz h«gQ Q© ¥ÄQQ©zÍh©z öÂÂz Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ÝѨ[rÔQÂz
42) Íg¨ôg¿ôA g¨ÂzÄÈQ / ÂdÑ©¨ÂôÈQ ï¨ Íg¨ôg¿ôA g¨ÂzÄÈQ (INFORMATION TECNOLOGY – IT) / (MANAGEMENT & INFORMATION TECHNOLOGY – MIT) ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz ÙÝÝz h«gQ Ý|QeÂzg h«gQ h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz Ýí µï¨ Ý¬Ñ¨© (C) ÝѨ[rÔQÂz
43) ¡oÑ¨È ÝlÂzÄÈQ (Íh¨¸©Ah#k# ð¨[r¼Â ¥âμÔ¨ú) (QUANTITY SURVEYING ( BUILDING ECONOMICS))
¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz Ý|QeÂzg h«gQ ÙÝÝz h«gQ
Ýï ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQQ©zÍh©z ðͩ¿gz ¥ÄQQÂz Íï¨z ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz h#Èe¬ÂôÈQ ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q ÍTug# ¥âµÔ¨ú ôݨQ© ¥â µÔ¨ú Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ
jÒ ðÑgôú ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQzâµ] (ð) h«gQ ï¨ ª|ho$Ý # ¥ÄQQ©zÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz (ð¨) ¥âµÔ¨ ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz
44) ÑA©e¬ ¥âμÔ¨ú (SURVEYING SCIENCE)
ÍTug# ¥âµÔ¨ú, Ý|QeÂzg h«gQ Ýï Íú©gz ®©DÑ ¥ÄQQÂz
45) ©hô ï¨ ho Ñ ©#[ѨÈQ (TOWN & COUNTRY PLANNING) ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ðúÑ ú³ÍQ©z ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz h#Èe¬ÂôÈQ ôݨQ© ¥â µÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ g[ ³¨ÝzgoQ Ýï ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ fú ¥âµÔ¨ú ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú Íâµz³¡¨k© ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ Ígú© ¥ÄQQ ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z öÂz ¥ÄQQÂz ðô¨F Â#oÝzg#Q¨©# ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ÑAÍx Bgo Âk¨ú hMï ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú ¡¨k# ¹ eâµzH H[ÑQ ï ¼©zâ µ¼ ôAÝ#Q©z ͹uâµzH ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ï ¼©zâ H[ÑQ Ý|ÝzÂMg Â#oÝzg¿ H[ÑQ ï ¼©zâ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ Ý#|ïk ä© ªg#ï¨ÝQ ÍâµÑd ª|h$oÝ# ªÝzk¨¬ h$oÂ ï¨ Íô¨zÑ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ¡o|³ ªÝzk¨¬ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ c[Ñ©z c¡©z (jÒ ðÑgôú ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQzâµ] ª|h$oÝ# ï¨ h«gQ ¥ÄQQ©zÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz)
138
46) ©#[lg ¡_ÝôQ/ ú¨Ýzg¿ ¥âμÔ¨ú (Íh¨¸©Ah#k# ð¨[r¼Â ¥âμÔ¨ú) / ÍѨzÝzgô ©#[Ñ¨È ³#x¡Q (ú¨Ýzg¿
¥âμÔ¨ú) (ARCHITECTURE/ BUILT ENVIRONMENT) / DESIN (ARCHITECTURE)
i. ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQQ©z ðg_©z ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz Bgo Âk¨ú TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú fú ¥âµÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ ôݨQ© ¥â µÔ¨ú ÍTug# ¥âµÔ¨ú Ý|QeÂzg h«gQ
Ýï ii. ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQQ©z ðg_©z gúgz öÂz ¥ÄQQÂz Íï¨z ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz
h#Èe¬ÂôÈQ ï ¼©zâ µ¼ ðô¨F ï ¼©zâ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ͹uâµzH ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ªg#ï¨ÝQ úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q hMï ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q ªÝzk¨¬ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ä© c¡©z Â#oÝzg#Q¨©# ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ g[ ³¨ÝzgoQ Ýï ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú Íâµz³¡¨k© ¥âµÔ¨ú h«gQ ¡¨k# ª|h$oÝ# Ý|ÝzÂMg ¡o|³ Ý#|ïk Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ c[Ñ©z h$oÂ ï¨ Íô¨zÑ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ
jÒ ðÑgôú ¡ïg Ýí µï©z ðú³Ôg¨úQ©z âµ Ý¡eô¨k#Q Qeg¿Q. (ð) ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h$oÝ# ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz (ð¨) ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] h«gQ ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz Íï¨z
ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] h«gQ ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz
47) ¥k¨Ý#g¨ ©#[ѨÈQ Ýï ©#¡AQe¬ ¡oú[H©Q (FASHION DESIGN & PRODUCT DEVELOPMENT) ®©DÑ ¥ÄQH¨ô¨ ðg_©z ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz (ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] h«gQ ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz ï¨ ª|h#oÝ # ¥ÄQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQÂz)
48) ©$g#Q (LAW) i. ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQQ©zÍh©z Íg¨zô¨hgz ¥ÄQQ©z g¿©Âz
h#Èe¬ÂôÈQ Íâµz³¡¨k© ¥âµÔ¨ú ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú fú ¥âµÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q ªg#ï¨ÝQ úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q g[ ³¨ÝzgoQ Ýï ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú h«gQ Íï¨z Ý|QeÂzg h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú
ꕬz
ii. ªïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z öÂÂz Íï¨z ÍâµÂÂz Íï¨z ÝÑá ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQQ©zÍh©z ªg#_ ¥ÄQQ Íï¨z ¥ÄQQ©z ¹ eâµzH H[ÑQ Íï¨z ͹uâµzH ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ï ¼©zâe H[ÑQ Íï¨z ï ¼©zâ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ Â#oÝzg¿ H[ÑQ Íï¨z Â#oÝzg#Q¨©# ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ ªÝzk¨¬ Íï¨z ªÝzk¨¬ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ c¡©z ä© ¡¨k# ª|h$oÝ# Ý|ÝzÂMg ¡o|³ Ý#|ïk c[Ñ©z ÍâµÑd ðô¨F h$oÂ ï¨ Íô¨zÑ ³ #ÄzÒ¨R¨ôQ
(ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ª|h$oÝ# ¥ÄQQ Ýí µï¨ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz)
139
49) ¡ïÝe¬ ÂdÑ©¨ÂôÈQ (FACILITIES MANAGEMENT)
Ý|QeÂzg h«gQ Íï¨z h#Èe¬ÂôÈQ ÝÑá ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©zÍh©z ®©DÑ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz
úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q ÍTug# ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q ÙÝÝz h«gQ ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⠵© g¨ÂzÄÈQ
jÒ ðÑgôú ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] (ð) ª|h$oÝ# ï¨ h«gQ ¥ÄQQ©zÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQ (ð¨) ¥âµÔ¨ú ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݨѨ©Ô (S) ݨѨ[rÔQ
50) ¡_hÈ©Q Ýï ÂdÑ©¨ÂôÈQ (COMPUTATION &MANAGEMENT) ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú Íï¨z Ý|QeÂzg h«gQ Íï¨z ðAg¿<ú ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz (jÒ ðÑgôú ð.Í¡¨.Ý. (ݨ.Í¡.) ¥T¨hÍQz âµ] h«gQ ¥ÄQQÒ ðúÑ ú³ÍQ©z ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz)
51) ÂdÑȨÂôÈQ Ýï Íg¨ôg¿ôA g¨ÂzÄÈQ (SEUSL) – MANAGEMENT & INFORMATION TECHNOLOGY (SEUSL) ®©DÑ ¥ÄQQ H¨ô¨úÂ#©z ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
52) ¥âμÔ¨ú Ýï g¨ÂzÄÈQ (SCIENCE & TECHNOLOGY)
ÍÍcùQ ¥âµÔ¨ Ýï ÍTug$Q ¥â µÔ¨ ¡¨¤Ñ¨k¨ Ýí µï¨ ðú³Ô ¥ÄQQ©z g¿©Âz (18 Ýï 34 ÍÛzâµ ¹k©z©)
53) ¡_hÈ ¥âμÔ¨ú Ýï g¨ÂzÄÈQ (COMPUTER SCIENCE & TECHNOLOGY) ÍÑÑ ¡¨¤Ñ¨k¨ú Ýí µï¨ âµ ÍÍcùQ ¥âµÔ¨, ÍTug$Q ¥âµÔ¨ Ýï úÔúï¨_ ¥âµÔ¨ (ÍTug$Q ¥âµÔ¨) ¡¨¤Ñ¨k¨ Ýí µï¨ ðú³Ô ¥ÄQQ©z g¿©Âz (18, 34 Ýï 37 ÍÛzâµ ¹k©z©)
54) úÔúݨQÂgzúQ Ýï ÂdÑ©¨ÂôÈQ (ENTREPRENEURSHIP & MANAGEMENT) ®©DÑ ¥ÄQQ H¨ô¨úÂ#©z ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
55) Ýgzgzú ¡¨k© ¥âμÔ¨ú (ANIMAL SCIENCE) ÍÍcùQ ¥âµÔ¨ ¡¨¤Ñ¨k¨ú Ýí µï¨ ðú³Ô ÝeâÝe¬ ðâµ d Ͷ (18 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
56) ð¡©Q© ÂMÄ#Â[ÑQ (EXPORT AGRICULTURE) ÍÍcùQ ¥âµÔ¨ ¡¨¤Ñ¨k¨ú Ýí µï¨ ðú³Ô ÝeâÝe¬ ðâµ d Ͷ (18 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
57) Ígz g¨ÂzÄÈQ Ýï ðhQ öÂg¿ Â#_Ñ (TEA TECHNOLOGY & VALUE ADDITION) ¡ïg Ýí µï©z öÂz ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc©QÂ#©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz
i. fú ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú Íï¨z ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú ii. Ý|QeÂzg h«gQ, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú
58) ¨[l Íg¨ôg¿ôA g¨ÂzÄÈQ (INDUSTRIAL INFORMATION TECHNOLOGY)
®©DÑ ¥ÄQQ H¨ô¨úÂ#©z ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
59) t«c ݬ¡gz Ýï g¨ÂzÄÈQ (MINERAL RESOURCES & TECHNOLOGY)
¡ïg Ýí µï©z öÂz ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc©QÂz
i. fú ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú ii. Ý|QeÂzg h«gQ, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú
140
60) ckc ݬ¡gz g¨ÂzÄÈQ (AQUATIC RESOURCES TECHNOLOGY)
ÍÍcùQ ¥âµÔ¨ ¡¨¤Ñ¨k¨úÒ ðâµ d ú© ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc©Q (18 ÍÛzâµQ ¹k©z©)
61) g¨k Ýï ÂzÄ#ô g¨ÂzÄÈQ ï¨ ðhQ úA¢ Â#_Ñ (PLAM & LATEX TECHNOLOGY &
VALUE ADDITION) ¡ïg Ýí µï©z öÂz ¥ÄQQ Ý|ÍQ¨zc©QÂ#©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz
i. fú ¥âµÔ¨ú, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú Íï¨z ÂMÄ#Â[ÑQ ii. Ý|QeÂzg h«gQ, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú Ýï ÍTug# ¥âµÔ¨ú
62) ð¨h©zg¿Â Ýgz¨ô Ý|R¨ô úÔ¨¡¨ô Ýï Ý#âμz÷ ¡#d#¹íμ ÂdÑ©¨ÂôÈQ (HOSPITALITY
TOURISUM & EVENTS MANAGEMENT) ®©DÑ ¥ÄQQ H¨ô¨úÂ#©z ¥ÄQQ©z g¿©Âz
63) ³¨__ ðHÔ¨¡©Q/ Â#o ¨ ¥âμÔ¨ú Ýï ÂdÑ©¨ÂôÈQ (PHYSICAL EDUCATION) / (SPORTS SCIENCES & MANAGEMENT) ¡ïg Ýí µï©z ¥ÄQQ©z ðg_©z ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
Ý|QeÂzg h«gQ ð¨[r ¼Â ¥âµÔ¨ú ÙÝÝz h«gQ TÀÍh¨zk ¥âµÔ¨ú h«gQ h#Èe¬ÂôÈQ
ÍTug# ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô ðHÔQ©Q ôݨQ© ¥â µÔ¨ú g[ ³¨ÝzgoQ Ýï ¥âµÔ¨gzÑ ÂoÑQ fú ¥âµÔ¨ú Íâµz³¡¨k© ¥âµÔ¨ú úÔ¨¡¨ô Ý|tÔ¨©Q ªg#ï¨ÝQ ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú
64) Âr© ï¨ T¨Ä¨ BÂ#gzݨú (SPEECH & LANGUAGE THEARAPHY)
ÍÍcùQ ¥âµÔ¨ú, ÍTug$Q ¥âµÔ¨ú Íï¨z Âk¨ ¥ÄQ H¨ô¨ú©z Íï¨z QÒÍgz ®©DÑ ¥ÄQQ©z g¿©Âz
ÍÑÑ RÂoÍxtÍQz ©#QÑQ©zÒ ð©eú ÂÒQeg¿ Ý#â Âd Qeg¿ ðgô Ý#Ýe©z âµA©eúgz Â#_ÑÒ âµ ¡#Qúô h©e ðAgAQ# ðÍ¡zÂzĨ Âôl.
ö¬.ö¬.ö©z.O. ¹Þ¸¨ô Íx¬
ðHÔ¨¡© ðѨgÔ¨|³Q ¡#Ò¡gz − 1. c¨g# ðHÔ¨¡© ͨlÄ©z ÝT¨Í¶ ÝT¨¡g#
2. c¨g# ðHÔ¨¡© ð¨Qg©ÍQz ðHÔÂzÄ c©ô¨x 3. ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡og#¡¨âµ© ͨlÄ©z ÝT¨Í¶ ÝT¨¡g# 4. ¥T¨h ͨÑݨ_Ýz c©ô¨x 5. ðHÔ¨¡© ¡o¨³© ͨÑݨ_Ýz c©ô¨x 6. ¥hȨ÷¡g# 7. ðHÔ¨¡© ðѨgÔ¨|³ÍQz Ѩ޸k# ©#kH¨_©z 8. ôcÍQz ð©eÑg Í¡uâµzhk# ¡¨Ýxúk ¡oH¨©$©z
141
ÝÒï©z
1. ÍÑÑ RÂoÍxt ¥÷¥H¨© 2009 ï¨ ª©z ¡Ýe 12 ͳ z o«QÒ ðAg¿dgzú© Ý#Ýe©z Ýí µï¨ ¹k¡AúAgz Ͷ.
2. 2009 Ò Í¡ô ö©¬ 2008 ï¨ jÒ Í¡ô 12 ͳ z o«QÒ ðAg¿dgz úe Ý#Ýe©z Ýí µï¨ ¡Aô« RÂoÍxtQ (ð| 98/15) ï¨ jÒ
ðâµ d Ý|ͳ¨zH© RÂoÍxt ¥÷¥H¨© ¹k¡AúAgz Ͷ.
3. ÍÂÍÝz úeúâµ ¡Aô« ¥ÄQ ©#[Íâµz³QÒ ð©eú ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨h ¡AúAgzÍú©zÍ©z 2012 ú[ÄQ â µÂzú¨ ¡Ñ«.
4. ©ú ¥ÄQ ©#[Íâµz³QÒ ð©eú 2008 ú[ÄÍQz âµ] ï¨ jÒ ¡Ýe ú[Äúkâµ] ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hQÒ Í¡©$ Ý#×/ Ý#ש Ý#Ýe©z ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) 12 ͳ z o«QÒ ðAg¿dgzùÑ Ýí µï¨ ¡ïg Ýí µï©z Ñek# ÝeâÝe¬ Ý¡eô¨ g#FQ Qeg¿Q.
• ѨHÔ T¨Ä¨ú ï¨ h«gQ ðAg¿<ú ð.Í¡¨.Ý. (ݨѨ©Ô Í¡d) ¥T¨hQÒ Í¡©$ Ý#ש ¥ÄQQ©z 09 ©z ¥ÄQ©z
06Âz ÝÑgz ù g#FQ Qeg¿ ðgô ª©z ðúÑ ú³ÍQ©z ¥ÄQQ©z g¿©ÂÒ Ý¬Ñ¨© ݨѨ[rÔ k¹¨ g#FQ Qeg¿Q.
• ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¡|g#úkÒ Ý#Ýe©z ðAg¿dgz Â#_ͬ ðͩ¿gz ©$g#Ig# ï¨ ¥Í³ zÄ ÝeâÝe¬ ð.Í¡¨.Ý (ÙÝÝ z Í¡d) ¡©zg#úkÒ Ý#Ýe©z ðAg¿dgz Â#_ÑÒ ðâµ d RÂoÍxtQÒ ð©eú Ý#â¥Q Qeg¿Q.
5. ÍÑÑ ©ú RÂoÍxtQÒ ð©eú ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] ¡oH¨© ¥ÄQQ©z g¿©Âz ÝÑá ݨѨ©Ô Í¡¨â ¡_ÂzÄÈQ ï¨
ݨѨ©Ô ª|ho$Ý # ¥ÄQ Q© ¥ÄQQ©z ¡ïÒÑ Í¡©$ Ý#×Q Qeg¿Q. 6. öÍïgz ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡oͶ³Q Ýí µï¨ Ý¨Ñ¨©Ô ª|h$oÝ# ¥ÄQÍQï ¼ ¡og#Yk Ù¡ÍQ¨zh$ Âôh©e Í©¨kAÍÜ. 7. Âk¨ ¥ÄQ H¨ô¨ú QÒÍgz T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z g¿©Âz Ý#|ïk, ÍâµÑd, ª|h$oÝ# ú³ÍQ©z Íg¨zô¨hg ïAÂ#Q. gúâµ Ý#|ïk, ÍâµÑd, ª|h$oÝ #
Q© T¨Ä¨ ¥ÄQQÂz Íï¨z ¥ÄQQ©z ÝÑá ðô¨F. ¡¨k#, Ý|ÝzÂMg, Q© ¥ÄQQ©z Íï¨z ¥ÄQQÂz ðAg¿dgzú ¥ÄQQ©z g¿©Âz Íg¨zô¨hg ïAÂ#Q.
8. ä©, ÑAÍx. ¡o|³, c[Ñ©z, ôAÝ#Q©z. ï ¼©zâ µ¼, c¡©z ð¨âµ ] T¨Ä¨ ¥ÄQQÂz ðAg¿dgzú T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z g¿©Âz Íg¨zô¨ hg Í©¨ïAÂ#Q. 9. ®©DÑ T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz Íg¨zô¨ hg ïAÂ# Q. T¨Ä¨ ¥ÄQQ©z ÍâµÂÂz Íg¨zô¨h©zÍ©z ©¬ Ígú© ¥ÄQ ú³ÍQ©z ÝѨfQ
¥âµÔ¨/ úÔúï¨_ ÝѨc ðHÔ©Q, ð¨h¬ ï¨ ³ #ÄzÒ¨R¨ô, ÍÝu©zâµ[Q ðHÔ©Q Q© ¥ÄQ ¨޸úk#©z ÂAÑg# ¥ÄQQÂz Íg¨zô¨ hg ïAÂ#Q.
10. ðAgA¬ ¥³ zú ¥âµÔ¨kúk ï ¼ ÂdÑ©¨ÂôÈ ¡¨¤Ñ¨k¨ Ýí µï¨ ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨hÍQzâµ] h#Èe¬ÂôÈ ¥ÄQ ÝÑgz ù g#XÑ
¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ Ͷ. öÑ ©#ݨ ¥³ zú ¥âµÔ¨kÍQz âµ] öÑ ¡¨¤Ñ¨k¨ ïAâµDIÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú© Ý#Ýe©z h#Èe¬ÂôÈQ ¥ÄQQ Íg¨zô¨ hA©$Ñ ÍQ¨zhÔ Í¶.
11. ¥³ zú ¥âµÔ¨kQ©z ï ¼ ÍÍúâµÔ ¥âµÔ¨ú ïAâµDIÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú© Ý#Ýe©z ð©#ú¨[QÍQ©zÑ ôݨQ© ¥âµÔ¨ú, ÍTug# ¥âµÔ¨ú ï¨
fú ¥âµÔ¨ú Q© ¥ÄQQ©z Íg¨zô¨ hg Qeg¿ Q. 12. ª|§Í©zôA ¥âµÔ¨ú ïAâµDIÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú© Ý#Ýe©z ð©#ú¨[QÍQ©zÑ Ý|QeÂzg h«gQ, ôݨQ© ¥âµÔ¨ú ï¨ ÍTug# ¥âµÔ¨ú
Q© ¥ÄQQ©z Íg¨zô¨ hg Qeg¿ Q. 13. ð.Í¡¨.Ý. (ÙÝÝz Í¡d) ¡|g#úk Íg¨zô¨ hgz ¥ÄQQ©z ª|h$oÝ# ѨHÔÍQ©z ªhA©zù¬ Âd ïAÂ# Q. öL ¡#d#¹í µ ¥Ýzgô âµA© hA©$Ñ
¡#«Ý jÒ ðâµ d RÂoÍxt ¡_³ $k©Q Âd Qeg¿ Q.
142
âôÂr©/njhiyNgr p ,y. /Telephone Nos. ðHÔ¨¡© ðѨgÔ¨|³Q
fy;tp mikr;R ðѨgÔg¿Ñ¨ 2784832
mikr ;ru ; 2784807 Ministry of Education Minister 2785617 'ªÝ eôA¡¨Q' , ³ o $ cQú[H©¡eô ͨ zÁÍÁ Íx¬ ¹gzgôÑexk nrayhsu ; 2784811 ',RUghah' = [atu ;jdGu Nfhl ;il Secretary gj ;juKy ;y "Isurupaya", Sri Jayawardhanapura Kotte ¨[Q¨kQ 2785141-50 Battaramulla. mYtyfk ; Fax: 2784846 ¡¨Ýx ÂÒQeg¿ ï¨ Í¡uâµzhk# ¡¨Ýx ³¨t¨ú Office ÑÍhz ð|ÂQ vkJ ,y. ED/01/12/02/06/01 jͬx/< -nkapy;/E-mail : [email protected] My No. üÍÜ ð|ÂQ â μ ¼©Q ckJ ,y. ………………………………… Jpfjp 2010.04. Your No. Date
R oÍxt ð| 2009/16 ( i) Ý #Q±Ñ ¡d¨gz ðHÔ¨¡© Íx¬úôA©z Ý #Q±Ñ ¡d¨gz ðHÔ¨¡© ðHÔÂzÄúôA©z Ý #Q±Ñ Âk¨¡ ðHÔ¨¡© ðHÔÂzÄúôA©z ͨÁ¤¨Ý T¨ô ©#ÍQ¨zcÔ / Ýï¨ô ðHÔ¨¡© ðHÔÂzÄúôA ¡¨Ýx ¡oH¨©$©z Íúg
ð.Í¡¨.Ý.(ÙÝÝz Í¡d) ¥ÄQ Ý|ÍQ zc© ï¨ ¥³ zú ¥â μÔ¨k ¡oͶ³Q Ýí μï¨ úè ¥ÄQ Ý|ÍQ zc©
ð.Í¡¨.Ý(ÙÝÝz Í¡d) ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© ï¨ ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡oͶ³Q Ýíµï¨ úè ¥ÄQ Ý|ÍQ¨zc© Q©eÍú©z ©#¿gz Âô© kâµ 2009.05.18 âµ¼©Ag# ð| 2009/16 âµôÈ RÂoÍxtQÒ ¡ïg Ýíµï©z Ý|ͳ¨zH© ðAg¿dgz Âôl. 01. RÂoÍxtÍQz ¡#Òe ð| 2 ï# 6.2 úh©zg#ÍQz Íâµú© ÍÛøâµQ ú© "ªg#_ ¥ÄQ ¡ïg âµAÂzÍú© ¥ÄQ©z
ðg¿_©z Íg¨zô¨ hg Qeg¿Q.' QÒÍgz 12 ú© ¥ÄQ ú³ÍQ©z ÍTug# ¥âµÔ¨ú ðAg¿dgz Âô hg Qeg¿Q.
02. RÂoÍxtÍQz ¡#Òe ð| 3 ï# 6.3 úh©zg#Q ¡ïg ¡_âµ¼ Ý|ͳ¨zH©Q ¥Q Qeg¿Q. 6.3 ÍÍcùQ ¥â µÔ¨ ¥ÄQ H¨ô¨ú ÍÑÑ ¥ÄQQ H¨ô¨ú ïAâµDIÑÒ ¹k¨Í¡¨Íô¨gzg¿ ú© Ý #Ý e©z àú ¥â µÔ¨ú ï¨ ôÝ ¨Q© ¥â µÔ¨ú ÝÑá ¡ïg Ýíµï©z ¥ÄQQ©zÍh©z öÂz ¥ÄQQÂz Íg¨zô¨ hg Qeg¿Q.
1. ÍTug# ¥âµÔ¨ú 2. ÂMÄ# ¥âµÔ¨ú 3. h«gQ
03. RÂoÍxtÍQz 9.2 Ù¡ úh©zg#Q QÒÍgz ð| 8 ¡#ÒeÍúï# ð| 42 ï# Ýíµï©z Âô ðAg# ¡orÑ Ù¡¨÷ ¡¨¤Ñ¨k¨ ¡ïg Ýíµï©z ¡_âµ¼ Ý|ͳ¨zH©Q ¥Q Qeg¿Q.
42 Íg¨ôg ¿ôA g¨Â zÄÈQ / ÂdÑ©¨ÂôÈ ï¨ Íg¨ôg ¿ôA g¨Â zÄÈQ (INFORMATION
TECHNOLOGY / IT) /(MANAGEMENT INFORMATION TECHNOLOGY / MIT) 42 (A) Íg¨ôg ¿ôA g¨Â zÄÈQ (INFORMATION TECHNOLOGY / IT) ¡ïg Ýíµï©z ¥ÄQ©z ðg¿_©z ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz Ýíµï¨ ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz ðAg¿<ú ¥ÄQQ©z 03 Âz. ÙÝÝz h«gQ Ý|QeÂzg h«gQ h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú
143
42 (B) ÂdÑ©¨ÂôÈ ï¨ Íg¨ôg ¿ôA g¨Â zÄÈQ (MANAGEMENT INFORMATION TECHNOLOGY / MIT)
¡ïg Ýíµï©z ¥ÄQQ©z ðg¿_©z ðúÑ ú³ÍQ©z öÂz ¥ÄQQÂz Ýíµï¨ ݬѨ© (C) ݨѨ[rÔQÂz ðAg¿<ú ÍÍcú ¥âµÔ¨ ¥ÄQQ H¨ô¨ú Íï¨z ÍTug$Q ¥âµÔ¨ ¥ÄQQ H¨ô¨ú QÒÍgz ®©DÑ ¥ÄQQ©z 03 Âz
ÙÝÝz h«gQ Ý|QeÂzg h«gQ h«gQ ÍTug# ¥âµÔ¨ú
04. RÂoÍxtÍQz 9.2 Ù¡ úh©zg#Q QÒÍgz ¡#Òe ð| 9 ï# ð| 48 i ͨÒÝÒ Íg¨ôg¿ôA ï¨ Ý©z©#Ͷ⵩ g¨ÂzÄÈQ (ICT) ¥ÄQQ âµ ðAg¿dgz Âô hg Qeg¿Q.
05. RÂoÍxtÍQz 12 ú© ¡#ÒeÍúï# Ýíµï©z Âô ðAg# ð| 10 ÝÒï© ¡ïg ¡_âµ¼ Ý|ͳ¨zH©Q ¥Q Qeg¿Q. 10 hȨ÷ÂôÈQ ï¨ ÑèkÔ ¡orÑ Ù¡¨÷ ¡¨¤Ñ¨k¨ Ýíµï¨ ¡oͶ³Q kAXÑÒ ðQâ¬ÂôAú©z ð.Í¡¨.Ý (ÙÝÝz Í¡d) ¥T¨hÍQz âµ] h#Èe¬ÂôÈQ ¥ÄQQÒ Í¡©$ Ý# Ñ ðú³ÔQ Ͷ.
ªïg Ýíµï©z Âô© kâµ Ý|ͳ¨zH© ð©eú ð|Â.2009/16 RÂoÍxtQ l©z ªâµ¼_QÒ Â#oQ¨gzÑ Âd Qeg¿ ¹ú âµ öÑ RÂoÍxtÍQz ðͩ¿gz ÂôAÈe Ý #Qxk öÍkÝÑ ¹k¡AúAgzÍú© ¹ú âµ ðúH¨ôÈQ Âôl.
ö¬.ö¬.ö©z.O.¹Þ¸¨ô Íx¬
ðHÔ¨¡© ðѨgÔ¨|³Q ¡#Ò¡gz –
1. c¨g# ðHÔ¨¡© ͨlÄ©z ÝT¨Í¶ ÝT¨¡g# 2. c¨g# ðHÔ¨¡© ð¨Qg©ÍQz ðHÔÂzÄ c©ô¨x 3. ¥³ zú ¥âµÔ¨k ¡og#¡¨âµ© ͨlÄ©z ÝT¨Í¶ ÝT¨¡g# 4. ¥T¨h ͨÑݨ_Ýz c©ô¨x 5. ðHÔ¨¡© ¡o¨³© ͨÑݨ_Ýz c©ô¨x 6. ¥hȨ÷¡g# 7. ðHÔ¨¡© ðѨgÔ¨|³ÍQz Ѩ޸k# ©#kH¨_©z 8. ôcÍQz ð©eÑg Í¡uâµzhk# ¡¨Ýxúk ¡oH¨©$©z .