Wiadomości LubaczowskieProjekt Szlachetna Paczka ma charakter ogólnopolski i łączy działania setek tysięcy osób. Jego celem jest niesienie pomocy rodzinom potrzebującym. W

Wiadomości Lubaczowskie

W numerze:Jak pracowała Rada Miejska w Lubaczowie.....................................2Skąd mamy i na co wydajemy pieniądze.............................................3Egzekucja opłaty śmieciowej..........................................5Inwestycje na terenie miasta Lubaczowa..........................................6Informacja dla odbiorców wody i dostawców ścieków na rok 2014....10Charakterystyka stanów gotowości obronnej............................................11Narodowe Święto Niepodległości w Lubaczowie...................................12„Literatura i dzieci - Najbliżsi”.........15„Jesienny Piknik Rodzinny”.............16Prezentacje taneczne „Solo Dance”..............................................17„Siedem życzeń andrzejkowych”.....17W magicznym blasku andrzejkowych wróżb.................................................18„Twórcze działania dziecka w świecie teatru”...............................................19„Jesienne zabawy”............................19„Szczęśliwe ręce dookoła świata”..............................................20Pamięci tych, którzy odeszli.............21„Teatrzyk młodego aktora”...............2210 lat polsko - węgierskiej wymiany młodzieży..........................................23Co słychać u Sobieskiego.................24Wizyta w Tostedt..............................28Kwesta 2013.....................................29Znani – Zapomniani….....................30Święto Wojska Polskiego.................3140-lecie pracy artystycznej Grażyny Bielec ...............................................32

Wiadomości LubaczowskieKwartalnik informacyjny

Miasta Lubaczów

Wydawca:Urząd Miejski w Lubaczowieul. Rynek 26, 37-600 Lubaczówtel. 16 632 90 47e-mail: [email protected]

Zespół redakcyjnyAnna Stankiewicz,Daniel Pilip

1

Finał Szlachetnej Paczki Projekt Szlachetna Paczka ma charakter ogólnopolski i łączydziałaniasetektysięcyosób.Jegocelemjestniesieniepomocyrodzinompotrzebującym.W2013rokuprojektzostałzorganizowanyw508miej-scachwcałejPolsce.WLubaczowieudałosięwesprzeć39rodzin(jednapaczkajestwdalszymciągukompletowana).Wprojekcieuczestniczyłowsumie907osób,aprezentyzostaływycenionenakwotęok.58790zł.

Krótko i na temat

Nr 4 (7) 2013

Program Ochrony Finansów Samorządów Program Ochrony Finansów Samorządów dedykowany jestgminom. Kładzie nacisk na precyzyjne, skuteczne rozwiązywanieproblemówfinansowychibezpieczeństwofunkcjonowaniagminy.Za-chęcamydozapoznaniasięzinformatorem,dostępnympodadresem:http://cpb.home.pl/cigi/ulotki.foldery/cig.pofs.folder.a4.121107.pdf

70. Rocznica Rzezi Wołyńskiej Ludobójstwodokonanena ludnościpolskiejprzeznacjonali-stówukraińskichpodczasIIwojnyświatowejbyłojednąznajstrasz-niejszychzbrodniwhistoriinarodupolskiego.Tetragicznewydarze-niawspominamy11lipcawrocznicęwołyńskiej„krwawejniedzieli”,kiedyrównocześniewymordowanoPolakóww99miejscowościachnaWołyniu. Tragiczne wydarzenia objęły nie tylko Wołyń, ale równieżwojewództwa lwowskie, tarnopolskie i stanisławowskie – czyli Gali-cjęWschodnią,ażpoBrzozówiLubaczów.70.rocznicaZbrodniWo-łyńskiejtoczas,wktórymwszyscypowinniśmygodnieuczcićpamięćofiariuszanowaćichrodziny,pośródktórychżyjąświadkowietorturi zabójstw swoich najbliższych z lipca 1943 roku. W Lubaczowie 11lipca2013r.ogodz.12:00i17.00,naupamiętnienietychkrwawychwydarzeń zostaną włączone syreny, aby każdy z mieszkańców mógłzatrzymaćsięmyślamiiuczcićchwiląciszyofiarylipca1943roku.

Urząd Miejski informuje o możliwości skorzystania z usług tłumacza języka migowego. Realizującpostanowieniaustawyojęzykumigowymiinnychśrodkachkomunikowaniasię[Dz.U.z2011r.Nr209,poz.1243]infor-mujemy, że w Urzędzie Miejskim w Lubaczowie istnieje możliwośćskorzystania z usług tłumacza języka migowego dla osoby doświad-czonejtrwalelubokresowomającejtrudnościwkomunikowaniusię.Osobamającatrudnościwkomunikowaniubędziemogłaumówićsięnaspotkanieztłumaczemjęzykamigowegowważnejsprawie.

10. rocznica nadania Miejskiemu Domowi Kultury imienia Aleksandra Sas Bandrowskiego W tym roku upłynęło 10 lat odkąd nadano Miejskiemu Domo-wi Kultury imię Aleksandra Sas Bandrowskiego, mija również 10-ta rocznica zarządzania instytucją przez Andrzeja Kindrata. Pracowni-cy MDK chcąc uczcić te jubileusze zorganizowali koncert pn. „MA-GICZNY ŚWIAT OPERY I OPERETKI”.

2

Wiadomości Lubaczowskie

Jak pracowała Rada Miejska w Lubaczowie w okresie od września do listopada 2013 roku ?

Rada Miejska w Lubaczowie na przestrzeni ostatnich trzech miesięcy obradowała na trzech zwy-czajnych sesjach.

Nr 4 (7) 2013Z Ratusza

W dniu 25 września po-dejmowała zagadnienia z zakre-su realizacji budżetu miasta Lu-baczowa za I półrocze br., dzia-łalności szkół podstawowych, gimnazjalnych, przedszkoli pub-licznych i Miejskiego Zespołu Obsługi Oświaty. Na podstawie przedłożonych sprawozdań przez dyrektorów placówek oświato-wych, Rada Miejska stwierdziła, że powyższe jednostki organiza-cyjne gminy właściwie wykony-wały zadania statutowe. Rozpa-trzoną informację Burmistrza Miasta Lubaczowa o przebiegu wykonania budżetu za I półrocze br. rada zaopiniowała pozytyw-nie. Na następnej sesji dwu-częściowejwdniach7 i29paź-dziernikabr.radaprzyjęłaspra-wozdanie z działalności Miej-skiegoZakładuGospodarkiKo-munalnejiMieszkaniowejwLu-baczowie.Oddnia1styczniabr.zakład przejął obowiązki w za-kresie utrzymania i administro-wania cmentarzami komunal-nymi,aod1lipcabr.wzakresiezbiorowegozaopatrzeniawwodęi zbiorowego odprowadzaniaściekównatereniemiasta.RadaMiejska stwierdziła właściwośćrealizacjizadaństatutowychw/wjednostki i jej działalność oce-niła pozytywnie. Przedmiotemanalizy i pozytywnego rozpa-trzeniaprzezradębyłarównieżinformacja na temat realizacjiProgramu Ochrony Środowiskaobejmującegodziałaniawobsza-rzeochronyipoprawyjakościży-cia,naktóreskładająsię:ochronaikształtowaniestosunkówwod-nych, zaspokojenie zapotrzebo-wania ludności na odpowiednią

jakościowo wodę pitną, ochrona przed hałasem, ochrona przed promieniowaniem elektroener-getycznym, ograniczenie za-nieczyszczeń powietrza i prze-ciwdziałanie zmianom klimatu, wykorzystanie energii odnawial-nej, ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych, edu-kacja ekologiczna - dostęp do informacji i poszerzenie dialogu społecznego, wskaźniki monito-rowania efektywności programu. Ponadto rada przyjęła informację o wdrażaniu systemu gospodarki odpadami za okres od 1 lipca do 30 września br. Tematemsesji listopado-wej (26.11.) była m.in. analizaiprzyjęcieprzezradęinformacjio realizacji wniosków zgłoszo-nych przez radnych Rady Miej-skiej,KomisjeRadyorazmiesz-kańcównaogólnychzebraniachmieszkańców. Rada Miejskazweryfikowała, że większa częśćwniosków zgłaszanych przezradnych na sesjach rady i po-siedzeniach komisji oraz miesz-kańcównaogólnychzebraniachmieszkańcówzostałazrealizowa-na,częśćjestrealizowananabie-

żąco, a wnioski niezrealizo-wane będą finalizowane w na-stępnym roku budżetowym, po uprzednim zaplanowaniu odpo-wiednich środków finansowych w budżecie. Oprócz tego rada zapoznała się z informacją Bur-mistrza Miasta Lubaczowa dot. pozyskania przez Gminę Miej-ską Lubaczów w 2013 roku środków finansowych na rea-lizację inwestycji i remontów, z której wynika, że z łącznej kwoty 4.085.138,82 zł prze-znaczonej na ten cel wykonano w szczególności: przebudowę drogi ul. Leśnej, przebudowę drogi dojazdowej wraz z miej-scami postojowymi do bloku mieszkalnego zlokalizowanego przy ul. Leśnej, termomoderni-zację obiektów oświatowych, rewitalizację Rynku, moderni-zację dwóch kaplic grobowych, remont budynku hali sportowej przy Publicznym Gimnazjum Nr 2, remont budynku Rogat-ki, remont bieżący sanitariatów w Szkole Podstawowej Nr 1 . W analizowanym okresie rada podjęła łącznie 53 uchwały, w tym dot.:

Sesja Rady Miejskiej

3

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013 Z Ratusza

Skąd mamy i na co wydajemy pieniądze

- spraw finansowo-budżetowych – 14,- spraw podatków i opłat – 4,- gospodarki nieruchomościami – 16,- zmiany uchwały - 8, - gospodarki odpadami -2,- przyjęcia Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2014 rok oraz Miejskiego Pro-gramu Przeciwdziałania Narko-manii na 2014 rok - 2,

oraz po jednej w sprawie: uchy-lenia uchwały; zmiany w statu-cie Gminy Miejskiej Lubaczów; zmiany w statucie Miejskiej Bi-bliotece Publicznej; uchwalenia Rocznego programu współpra-cy Gminy Miejskiej Lubaczów z organizacjami pozarządowy-mi na 2014 rok; zawarcia po-rozumienia międzygminnego z Gminą Miejską Przemyśl; usta-lenia wysokości opłat za pobyt i wyżywienie dziecka w Żłobku

Miejskim w Lubaczowie oraz określenie warunków częścio-wego zwolnienia od ponoszenia opłat; nadania nazw ulicom. Na każdej z powyższych sesji rada przyjęła sprawozdanie burmistrza o pracy między sesja-mi oraz informację przewodni-czącego rady o działaniach po-dejmowanych między sesjami.

Krystyna Jabłońska

Budżet Miasta Lubaczowa to plan finansowy dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów gminy na dany rok, przygotowywany przez burmistrza miasta i zatwierdzany przez radę miejską w for-mie uchwały budżetowej. Budżet jest podstawowym dokumentem, który określa sposób realizacji polity-ki finansowej i gospodarczej gminy w ciągu całego roku budżetowego. Każdy zaplanowany w budżecie dochód, przychód, wydatek, bądź rozchód przypisany jest do odpowiedniej klasyfikacji budżetowej, którą porządkuje się wg: działów, rozdziałów i paragrafów określających rodzaj działalności źródła dochodów i rodzaj wydatków. Powszechnie uważa się, że dochody gminy pochodzą z podatków. Jest to prawda, ale tylko częściowa ponieważ wpły-wy z podatków stanowią tylko pewien procent ogólnych docho-dów gminy. Szczegółowe źródła dochodów gminy określa ustawa o dochodach jednostek samorzą-du terytorialnego. Do najważ-niejszych źródeł z jakich pocho-dzą pieniądze w budżecie można zaliczyć:Dochody własne - gromadzimyje na podstawie różnych ustaw,wpływajągłównieodmieszkań-ców w formie podatków i opłatlokalnych,zesprzedażymajątkugminy, jego najmu i dzierżawy,oraz podatku dochodowego odosób prawnych (CIT). Dziękitym wpływom miasto ma moż-liwośćrealizowaniazadań,którezaspokajająróżnegorodzajupo-trzeby społeczności lokalnej np.takiejak:utrzymanieprzedszko-li, wypłatę świadczeń z pomocyspołecznej, utrzymanie budyn-ków użyteczności publicznej,

utrzymanie porządku i czystości w mieście.Subwencja - są to bezzwrotneśrodkinależnegminiezbudżetupaństwa, otrzymywane z Mini-sterstwaFinansównaróżnecelenp.: subwencja oświatowa dlaszkół,którajednakniepokrywaw całości wszystkich potrzeb,w związku z tym gmina musidofinansowaćtencelzwłasnychdochodów.Dotacje - środki, które gminaotrzymujezbudżetupaństwazapośrednictwem wojewody lubinnych instytucji. Dotacje mająściśle określone przeznaczenieimożnajewydaćtylkonawska-zanycel,niemożnanimidowol-niedysponować.Zotrzymanychdotacji trzeba się rozliczyć, nie-wykorzystanakwotadotacjimusibyćzwrócona.Środkipomocowe- to równieżdotacje,alepochodzącegłówniezbudżetuUniiEuropejskiejorazz innych źródeł zagranicznych.Sątośrodkiprzyznawanewcelurealizacji programów społecz-

nych i inwestycji w ramach róż-nych projektów unijnych. Otrzy-manie środków poprzedza przy-gotowanie wniosku i złożenie wraz z niezbędną dokumentacją oraz pozytywne przejście wielu procedur, które są podstawą aby projekty zostały pozytywnie za-akceptowane, a środki finansowe przyznane. Z unijnych pieniędzy trzeba się starannie rozliczyć. Jeżeli nie zostanie dopełniony któryś z obowiązujących warun-ków, należy wówczas zwrócić otrzymane pieniądze. Dochody w budżeciegminy możemy podzielić nadochodybieżące idochodyma-jątkowe. Dochody bieżące pla-nowane na 2013 r. w kwocie35.069.290,64 zł zrealizowanona koniec października w wy-sokości 26.444.796,56 zł. Głów-ne źródła dochodów bieżącychprzedstawiają się następująco:dochodywłasneobejmującepo-datki i opłaty lokalne, wpływyz dzierżawy i innych usług sta-nowiąkwotę–13.565.406,51zł,

4

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013Z Ratusza

subwencja oświatowa to kwota – 8.711.146,00 zł, dotacje celo-we z budżetu państwa na zdania zlecone w kwocie 3.161.023,39 zł. Natomiast dochody ma-jątkowe planowane na 2013r. w kwocie 4.181.294,44 zł na ko-niec października zrealizowano w wysokości 2.102.502,32 zł. Do głównych możemy zaliczyć m.in. dotacje na następujące in-westycje:- kwotę 353.600,00 zł z progra-muRPOWojewództwaPodkar-packiego na lata 2007-2013 narealizacjęzadania„PseAP-Pod-karpackiSysteme-AdministracjiPublicznej”. Kwota zadania wy-nosi416.000,00zł,wkładwłasnymiasta stanowi kwotę 62.400,00zł.- kwotę 713.833,44 zł z progra-mu RPO Województwa Pod-karpackiego na lata 2007-2013 na realizację zadania „Termo-modernizacja obiektów oświa-towych w Gminie Miejskiej Lubaczów”. Kwota zadania wynosi 1.471.966,41 zł, wkład własny miasta stanowi kwotę 758.132,97 zł.- kwotę 300.000,00 zł z dotacji celowej z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej na realiza-cję zadania „Remont budynku hali sportowej przy Publicz-nym Gimnazjum Nr 2 w Luba-czowie”. Kwota zadania wy-nosi 1.311.310,00 zł, wkład własny miasta stanowi kwotę 1.011.310,00 zł. Wydatki to pieniądzejakie gmina przeznacza na re-alizację różnego rodzaju zadańokreślonych w ustawach m. in.nazdaniawłasnegminy,zadaniazzakresuadministracjirządoweji inne zlecone gminie, zadaniaprzejęte przez gminę, zadaniarealizowane wspólnie z innymigminami, powiatem lub woje-wództwem.Ważnympodziałemwydatków jednostek samorządu

terytorialnego jest podział nawydatkibieżące,obejmująprze-de wszystkim wydatki na wy-nagrodzenia i pochodne odwynagrodzeń, koszty zakuputowarów i usług wykorzystywa-nych do bieżącej działalności.Natomiast wydatki majątkowesłużą celom rozwoju i obejmu-ją zakup lub wytworzenie ma-terialnych składników majątku niezbędnych gminom do reali-zacji ich zadań. W wyniku ich ponoszenia powstają urządzenia i obiekty infrastruktury tech-nicznej i społecznej. Dzięki tym wydatkom powstają nowe dro-gi, chodniki, sieć kanalizacyjna, modernizowane są budynki jed-nostek użyteczności publicznej. W strukturze wydatkówzaplanowanych na 2013r. domi-nująwydatkibieżące–wynoszą

29.597.379,42 zł z czego zreali-zowano na koniec października23.353.815.56złwtymProgramEuropa dla obywateli 20.576,00zł.Natomiastwydatkimajątkowezaplanowane na 9.834.305.66 złwykonanowkwocie4.689.687,37zł.Jakby nie patrzeć dla prawidło-wego funkcjonowania każdej gminy najważniejszą sprawą jest budżet. To on określa fi-nansowe możliwości realizacji potrzeb mieszkańców. Podział środków w budżecie decyduje o tym, jakie nowe inwestycje zo-staną zrealizowane, ile pieniędzy zostanie spożytkowanych dla dobra naszej gminnej społeczno-ści.

Teresa Stupak

5


Egzekucja „opłaty śmieciowej”

Problem egzekucji opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (zwanej potocznie „opłatą śmieciową”) jest niewdzięcznym zagadnieniem dla uczestników nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie miasta Lubaczowa. W celu ograniczenia konieczności jej zastosowania, należy przybliżyć uczestnikom tego systemu kilka spraw z tym związanych. Opłata śmieciowa jak każdy obowiązek publiczno-prawny o charakterze pienięż-nym może być egzekwowany w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Natomiast charakter publiczno-prawny opłaty śmieciowej wyni-ka z ustawy o utrzymaniu czysto-ści i porządku w gminach, która mówi, iż opłata za gospodaro-wanie odpadami stanowi dochód gminy. Z tych aktów prawnych wynika, że wierzycielem i jed-nocześnie organem egzekucyj-nym z tytułu opłaty śmieciowej jest Burmistrz Miasta Lubaczo-wa, a zobowiązanym są właści-ciele nieruchomości położonych na terenie Lubaczowa. Procedura postępowania egzekucyjnego rusza w chwili stwierdzenia, że właściciel nie-ruchomości zalega z tytułu opła-ty śmieciowej (czyli w chwili wystąpienia różnicy między zadeklarowaną kwotą opłaty a rzeczywistymi wpłatami). Przy czym zaległość może polegać na braku wpłaty całości albo części opłaty. W obu sytuacjach wierzy-ciel sporządza upomnienie, które jest wezwaniem do uregulowania należności. Wierzyciel wskazuje w nim, o jaką należność chodzi, podaje jej wysokość, termin płat-ności, wysokość odsetek od nie-terminowej wpłaty oraz koszty wystawienia upomnienia (obec-nie jest to kwota 8,80 zł). Do-datkowo w upomnieniu znajdzie się pouczenie o skutkach niedo-konania zapłaty w wyznaczo-nym terminie. Upomnienie jest

doręczane adresatowi. W sytu-acji niedokonania zapłaty opła-ty śmieciowej oraz pozostałych należności z tym związanych w terminie 7 dni od doręczenia upomnienia, organ egzekucyj-ny wystawia tytuł wykonawczy. Dzieje się to na podstawie złożo-nej deklaracji, w której znajduje się pouczenie, że stanowi ona podstawę do jego wystawienia. Wraz doręczeniem tytułu wyko-nawczego zalegającymi z opłata-mi właścicielowi nieruchomości następuje wszczęcie egzekucji administracyjnej. Organ egzeku-cyjny może przeprowadzić egze-kucję stosując różne instrumenty zwane środkami egzekucyjnymi. Należą do nich egzekucja z pie-niędzy, wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń zaopatrzenia eme-rytalnego, także ubezpieczenia społecznego, z rachunków ban-kowych, z innych wierzytelności pieniężnych, z praw i instrumen-tów finansowych, z papierów wartościowych oraz niezapisa-nych na rachunku papierów war-tościowych, z weksla, z autor-skich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw włas-ności przemysłowej, z udziału w spółce z ograniczoną odpowie-dzialnością, z pozostałych praw majątkowych, z ruchomości. Wybór poszczególnych środków egzekucyjnych jest w zasadzie dowolny i zależy od wierzyciela albo organu egzekucyjnego. Przedstawiony w skrócie proces egzekucji administracyj-nej jest jednym z narzędzi służą-cych do gromadzenia pieniędzy

na funkcjonowanie nowego sy-stemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Luba-czowa. Jeżeli ściągalność opłaty śmieciowej będzie wysoka, tym większe będą szanse, że stawki za odbiór odpadów komunal-nych nie będą rosły. Uprzejmie przypomina-my, że opłata wnoszona jest bez wezwania w następujących ter-minach:*Iratazastyczeńiluty–dokoń-calutego,* II rata za marzec i kwiecień–dokońcakwietnia,*IIIratazamajiczerwiec–dokońcaczerwca,*IVratazalipiecisierpień–dokońcasierpnia,* V rata za wrzesień i paździer-nik–dokońcapaździernika,* VI rata za listopad i grudzień–dokońcagrudnia.Informujemy, że dla usprawnie-niaprocesuprzyjmowaniawpłatz tytułu opłaty za gospodaro-wanie odpadami komunalnymi został wprowadzony System Identyfikacji Masowych Płatno-ści SIMP, polegający na przy-porządkowaniu każdemu płatni-kowi tej opłaty indywidualnego rachunku bankowego, na który należy wpłacać wyłącznie opła-tę za gospodarowanie odpada-mi komunalnymi. Do każdego z właścicieli nieruchomości zo-stały dostarczone pisemne infor-macje o indywidualnym nume-rze konta bankowego, którym należy posługiwać się dokonując każdorazowo wpłaty z tego tytu-łu. W przypadku nieotrzymania

6


Informacja dotycząca realizacji inwestycji i remontów prowadzonych na terenie miasta Lubaczowa w 2013 r.

informacji lub w razie zagubie-nia numeru konta bankowego należy zgłosić się osobiście do Urzędu Miejskiego, pokój Nr C3 (I piętro) lub skontaktować się telefonicznie pod nr 16 632 80 10 wew. 29. Wpłaty można do-konywać również bezpośrednio w kasie Urzędu Miejskiego.

Anna Klin-Podporska Wacław Kornafel

Opłata „śmieciowa” - statystyki Do dnia 30 listopada 2013 r. właściciele nieruchomości złożyli w sumie 2 231 deklaracji, w tym:- 1 906 deklaracji od właścicieli nieruchomości zamieszkałych przez miesz-kańców,- 325 deklaracji od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób prawnych, spółek cywilnych, jawnych, komandytowych, z ograniczo-ną odpowiedzialnością, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobo-wości prawnej.Na 57 nieruchomościach zamieszkałych nie segreguje się odpadów komu-nalnych co stanowi 3% ogółu.Wysłano 42 wezwania do złożenia deklaracji. Wystawiono 6 decyzji okre-ślających wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Łącznie miasto Lubaczów zamieszkuje na stałe 9 522 mieszkańców (zgod-nie z deklaracjami na 30.11.2013 r.).Do 30 listopada 2013 r. wpłynęło w sumie z tytułu opłaty za gospodarowa-nie odpadami komunalnymi 563 524 zł co stanowi 69,7% kwoty ogólnej na rok 2013. Zaległości wynoszą 30 144 zł.

I. Zadania inwestycyjne:1. Budowa targowiska stałegowLubaczowie„MójRynek”przyulicyHandlowej-PROWZadanie obejmuje budowę tar-gowiska wraz z infrastrukturątowarzyszącą na działkach nrewid.3575/64,3575/65,3575/53,3569/1 zlokalizowanych na za-pleczu ulicy Handlowej w Luba-czowie. W tym:1) branża budowlana: budowa pawilonu handlowego, zadasze-nie, kioski handlowe;2) branża drogowa: drogi i par-kingi,chodnikiorazplac;3)branża sanitarna: przyłącza ka-nalizacji deszczowej, sanitarnej, wodociągowe, instalacje wod.-kan, ogrzewacza, wentylacji;4) branża elektryczna: in-stalacje elektryczne pawilo-nu handlowego, dla kioskówhandlowych, oświetlenie te-renu, instalacja monitoringu;5) elementy małej architektury.Dochwiliobecnejwykonano:1)fundamenty2)słupyżelbetowepodzadasze-nie3)ścianyparterubudynkuusłu-gowego

4)przyłączawod.-kan,5) przygotowanie podbudowypodkostkęKosztzadania2.572.966,78złWykonawca: Zakład Wapien-no – Piaskowy „Bełżec” Spółkazo.o.22-670Bełżec2. Modernizacja budynku halisportowejprzyGimnazjumNr2wLubaczowiewspółfinansowanaze środków Funduszu RozwojuKultury Fizycznej MinisterstwaSportuiTurystykiZakresrobótobejmuje:izolacje ścian fundamentowych;likwidację pomieszczeń kotłow-ni; likwidacjęobniżeniakotłow-

ni;robotymurarskie(zamurowa-nie iwykucieotworów); ściankidziałowe; podłoża i posadzki;tynki i oblicowania; malowanie,elewacje; balustradę widowni;instalacje wewnętrzne; wentyla-cję;podjazdydlaniepełnospraw-nych; okładziny schodów ze-wnętrznych,siedziskawidowni.Dotejporywykonano:1) izolację ścian fundamento-wych2) likwidację pomieszczeń kot-łowni3)likwidacjęobniżeniakotłowni4)robotymurarskie5)podłożaiposadzki

Targowisko stałe w Lubaczowie - „Mój Rynek”

7


6)instalacjec.o.Kosztzadania1.040.372,14zł+168.885,19złrobotydodatkowe:parkietiwyposażenieWykonawca:P.H.U.„REMBUD”RomanSiryk,37-630Oleszyce3. Termomodernizacja obiek-tów oświatowych w Gminie Miejskiej Lubaczów – Budynek Szkoły Podstawowej Nr 2 i Gim-nazjum Nr 2 - RPOZakresrobótwykonanych:1) skucie i uzupełnienie uszko-dzonychtynkówzewnętrznych,2) demontaż istniejących pod-okiennikówzewnętrznychzbla-chy ocynkowanej i montaż no-wychzblachypowlekanej,3) skucie tynków glifów okien-nychidrzwiowych,4)wymianaistniejącychobróbekblacharskichgzymsówiścianat-tykowych,5) rozbiórka płyty odbojoweji ponowne wykonanie z kostkibrukowejpowykonaniuocieple-niaścianyfundamentowej,6) docieplenie ścian zewnętrz-nych fundamentowych na głę-bokość50cmponiżejpłytyod-bojowejoraznałożeniewyprawyelewacyjnej,7) oczyszczenie i odgrzybienieścian oraz docieplenie styropia-nemgrub.12cm,8) montaż narożników ochron-nych,9)dociepleniestropodachuweł-nąmineralnągranulowanągr14cm,10) wymiana instalacji odgro-mowejpionowej,11) demontaż i montaż nowychrur spustowych, drabin na dach,12) wymiana stolarki okiennej i drzwiowej dotychczas niewy-mienionej.Koszt zadania 1.240.708, 35 zł + 87.234,42 zł roboty dodatkowe: kominy i schody zewnętrzne.Wykonawca: P.H.U. „REM-BUD” Roman Siryk, 37-630 Oleszyce

4. Termomodernizacja obiek-tów oświatowych w Gminie Miejskiej Lubaczów – Budynek Miejskiego Przedszkola Nr 1 w Lubaczowie - RPOZakres robót wykonanych:1) skucie i uzupełnienie uszko-dzonych tynków zewnętrznych,2) demontaż istniejących pod-okienników zewnętrznych z blachy ocynkowanej i montaż z blachy powlekanej,3) skucie tynków glifów okien-nych i drzwiowych,4) wymiana istniejących obróbek blacharskich gzymsów, ścian at-tykowych,5) rozbiórka płyty odbojowej i ponowne wykonanie płyty z kostki brukowej po wykonaniu ocieplenia ściany fundamento-wej,6) docieplenie ścian zewnętrz-nych fundamentowych styropia-nem grub. 12 cm na głębokości 50 cm poniżej płyty odbojowej,7)dociepleniestropodachuweł-nąmineralnągranulowanągrub.14cmmetodąwdmuchiwaną,8)wymianainstalacjic.o.,9)wymianakotłównagazowe Całkowity koszt zadania531.714,39zł.Terminzakończe-niarobót–31.01.2014r.Wyko-nawca: P.H.U. „REMBUD” Ro-manSiryk,37-630Oleszyce5.Termomodernizacjaobiektów

oświatowych w Gminie Miej-skiejLubaczów–BudynekMiej-skiegoPrzedszkolaNr3wLuba-czowie-RPOWzakrespraczwiązanychzter-momodernizacjąwchodzi:1) skucie i uzupełnienie uszko-dzonychtynkówzewnętrznych,2) demontaż istniejących pod-okiennikówzewnętrznychzbla-chy ocynkowanej i montaż no-wychzblachypowlekanej,3) skucie tynków glifów okien-nychidrzwiowych,4)wymianaistniejącychobróbekblacharskichgzymsówiścianat-tykowych,5) rozbiórka płyty odbojoweji ponowne wykonanie z kostkibrukowejpowykonaniuocieple-niaścianyfundamentowej,6) docieplenie ścian zewnętrz-nychfundamentowychstyropia-nem grub. 15 cm,8) montaż narożników ochron-nych,9)dociepleniestropodachuweł-nąmineralnągranulowanągr14cm,10) wymiana instalacji odgro-mowejpionowej,11) demontaż i montaż nowychrurspustowych,drabinnadach,12) wymiana stolarki okienneji drzwiowej dotychczas niewy-mienionej.Praceremontowewtrakciereali-

Szkoła Podstawowa nr 2

8


zacji.Terminzakończenia robót– 31.01.2014 r. Całkowity kosztzadania – 817.886,69 zł. Wyko-nawca: P.H.U. „REMBUD” Ro-manSiryk,37-630Oleszyce6. Remont bieżący sanitaria-tów w Szkole Podstawowej nr 1wcelulikwidacjibarierarchitek-tonicznych dla uczniów niepeł-nosprawnychKwotazadania60.000,00zł.Subwencja oświatowa 30.000,00zł.Wkładmiasta30.000,00zł7.Zakup aktywnego znaku dro-gowego D6 SING FLASH z za-silaniem solarnym”.Kwota zadania 5.000,00 zł. Wkład własny miasta 0,00 zł.Dofinansowanie PZU 5.000,00 zł.8. Resortowy program rozwo-ju instytucji opieki nad dziećmiwwiekudolat3„Maluch”.Kwotazadania98.376,00zł.Wkład własny miasta 33.376,00zł.Dofinansowanie65.000,00zł.9. Zakończenie prac przy rekul-tywacjiskładowiska:- wykonanie rowu opaskowego–764m³;montaż5szt.studnirewizyjnych-montażpochodnigazowych–4sztKosztzadania–78.079,05zł10.ZakupwyposażeniadoMie-skiej Bilioteki Publicznej imie-nia Władysława BroniewskiegowLubaczowieProjektwspólfinansowanyzpro-gramu KULTURA+, priorytet„Biblioteka plus infrastrukturabibliotek”.Kosztzadania-91.849,00zł.DofinansowaniezMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodo-wego-68.886,75zł.Dotacjacelowazmiasta-22.962,25zł.

II. Inwestycje i remontynadro-gachmiejskich:1.Przebudowadrogigminnejnr104905R ul. Leśna w Lubaczo-

wie, realizowana w ramach Na-rodowegoProgramuOdbudowyDrógLokalnychZakresrobótobjętychzadanieminwestycyjnymobejmowałprze-budowęulicyLeśnejwgranicach istniejącego pasa drogowego na całej długości, w tym:- przebudowę istniejącej na-wierzchni gruntowej utwar-dzonej kruszywem na na-wierzchnię kostki brukowejwraz z dobudową chodników,- przebudowę istniejącej na-wierzchni z trylinki na na-wierzchnię z kostki brukowejwraz z przebudową lewostron-nego chodnika z płyt betono-wych na nawierzchnię z kostkibrukowej, dobudowa zatok po-stojowych,- przebudowa istniejących zjaz-dów indywidualnych i publicz-nych,-przebudowaodcinkaistniejącejkanalizacjideszczowej,- przebudowa odcinka sieci ga-zowej,- przebudowa odcinka istnieją-cej kanalizacji telekomunikacyj-nej oraz zabezpieczenie odcin-kówkolizyjnych.Powierzchniawykonanychrobót–3402m².

Wartośćrobót:-634.158,49zł.Wykonawca:Za-kładWapienno–Piaskowy„Beł-żec”Sp.zo.o.2. Wykonana droga dojazdowado bloku mieszkalnego przy ul.Leśnej - partycypacja PowiatuLubaczowskiegoZakresrzeczowy-nawierzchniazkostkibrukowej–pow.253m²Wartośćzadania:31.276,78zł3.3.Przebudowanawierzchnidróggminnych: ul. Krzywoustego,Walecznych, Żuki, parking przyblokumieszkalnymprzyul.Leś-nej-partycypacjaPowiatuLuba-czowskiego:1)ulicaKrzywoustego:53.893,25zł - wykonanie nawierzchniz mieszanek mineralno - bitu-micznychasfaltowychogrubości4 cm (warstwa ścieralna): pow.561,5m²;2) ulica Walecznych: 146.342,87zł – wykonanie nawierzchniz mieszanek mineralno bitu-micznych asfaltowych o gru-bości 4 cm (warstwa ścieralna): pow. 1034 m²;3) ul. Żuki: 49.087,14 zł – wyko-nanie nawierzchni z mieszanek mineralno - bitumicznych asfal-towych o grubości 5 cm (war-stwa ścieralna), odcinek o dłu-

Miejska Biblioteka Publiczna

9


gości 240 mb;4) parking przy ulicy Leśnej: 78.819,33 zł – wykonanie na-wierzchni z mieszanek mineral-no-bitumicznych asfaltowych o grubości 4 cm (warstwa ście-ralna): pow. 527 m². Zadaniewtrakcierealizacji.Ter-minwykonaniarobót20.12.2013r.5) modernizacja mostu w cią-gu drogi gminnej ul. Piaskowa – 47.601,00 zł6) przebudowa linii energetycz-nej napowietrznej na kablową przy ul. Mickiewicza - 74.624,25 zł. 7) dokończenie modernizacji chodnika przy ul. płk. Dąbka wspólnie z PZDW - 287.837,00 zł., wkład własny miasta 152.000,00 zł.

III. Inwestycje i remonty w obiektach zabytkowych i gro-bownictwo wojenne 1. Konserwacja polichromiiwnętrzkaplicgrobowych(rodzi-nyWróblewskichoraznieznanejrodziny)Całkowitykosztprackonserwa-torskich–32.843,90zł;wykona-nopracenawartość19.200,00zł.W tym dofinansowanie w wy-sokości10.000,00zł ze środkówPodkarpackiegoWojewódzkiegoKonserwatoraZabytkówwPrze-myślu.

nie dostawy wody 35.010, 50 zł

V. Opracowanie dokumentacjiwrazz inwentaryzacjąwyrobówzawierającychazbest1)„Programusuwaniawyrobówzawierających azbest z terenuGminyMiejskiejLubaczów”.Kosztzadania-16.000,00złDofinansowanie z MinisterstwaGospodarki-12.800,00zł,wkładwłasnymiasta3.200,00zł.

LidiaNowicka

2. Wykonanie nowej płyty na-grobnejnamogileśp.StanisławaKonery:wartość–2.000zł3. Prace wykończeniowe przy budynku RogatkiWykonano:-instalacjewod.-kan.;c.o.;elek-tryczne,- tynki wewnętrzne, malowanieipodłogi,- płytę odbojową i schody ze-wnętrzneWartośćrobót:41.354,36zł.

IV.Remontykanalizacji

1. Remont kanalizacji desz-czowej przy ulicy Słowackie-go – odcinek o dług ok. 80 mb2. Remont kanalizacji ogólno-spławnej w ulicy Piaski – odci-nekodług.ok.105mb.Robotywtrakcierozliczenia.3) budowa kanalizacji deszczo-wej ul. Rolna – 24.899,60 zł4) modernizacja kanalizacji sani-tarnej ul. Kościuszki – 20.011,30 zł5) budowa kanalizacji sanitarnej ul. Słowackiego – 25.000,00 zł6) budowa studni i opomiarowa-

Budynek „Rogatki”

ul. Żuki

10


Informacja dla odbiorców wody i dostawców ścieków na rok 2014r.

Zgodnie z treścią uchwał Rady Miejskiej w Lubaczowie podjętych na sesji w dniu 28 maja 2013r. z dniem 1 lipca 2013 r. obsługę w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na terenie miasta Lubaczowa przejął Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubaczowie, ul. Kard. Stefana Wyszyńskiego 31.

W związku z tym sta-ny wodomierzy za kwartały w 2014 r. należy zgłoszać przez telefon nr. 16 632 90 95 lub w siedzibie Miejskiego Za-kładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubaczowie, ul. Kard. Stefana Wyszyńskiego 31 w terminie do końca każdego kwartału. Jednocześnie informu-ję że: *stawkiopłatzawodęiściekina2014r.nieulegajązmianie;* wpłat za wodę i ścieki możnadokonywać w kasie MiejskiegoZakładu Gospodarki Komu-nalnej i Mieszkaniowej przy ul.Wyszyńskiego31, lubnarachu-nek bankowy indywidualnegokonta rozrachunkowego w Po-wiatowymBankuSpółdzielczymw Lubaczowie podanym w do-starczonej do Państwa fakturzeza dostawę wody i odbiór ście-

ków;* warunki podłączenia do sieci wodociągowej lub kanalizacyj-nej wydawane są przez Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lubaczowie;zgłoszenia awarii przyjmowanesąponumeramitelefonów:166321670-hydroforniamiej-

ska16 632 26 21 – oczyszczalnia ścieków16 632 90 96 – Miejski Za-kład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej

Adam Margraf

Zrekultywowane składowisko odpadów w Lubaczowie

Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej

11


CHARAKTERYSTYKA STANÓW GOTOWOŚCI OBRONNEJ Zgodnie z Rozporządze-niem Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie go-towości obronnej państwa w na-szym kraju obowiązują trzy sta-ny gotowości obronnej państwa:Stan stałej gotowości obronnejpaństwa-utrzymujesięwczasiepokojukiedynie istnieją istotnezagrożenia zewnętrzne państwa.W tym stanie wykonywane sązadania planistyczne, organi-zacyjne, szkoleniowe i kontrol-ne mające na celu utrzymaniewsprawnościsystemuobronne-go państwa. Zadania w zakresietworzenia i przygotowania dodziałania jednostekorganizacyj-nych (formacji) obrony cywil-nejw tymstanie realizowanesąwczęściplanistycznej,organiza-cyjnej,szkoleniowejikontrolnej.Matonaceluutrzymanieobron-ności na poziomie zapewniają-cymbezpiecznyrozwójpaństwaorazszybkieipłynnepodniesie-niejegozdolnościwsytuacjina-rastania symptomów zewnętrz-negozagrożeniabezpieczeństwa.Wzależnościodrozwojusytuacjiwstaniestałejgotowościobron-nej państwa mogą być realizo-wane przedsięwzięcia dotyczącegłównie działań prewencyjnychoraz reagowania kryzysowego,takichjakudziałformacjiobronycywilnej przy zwalczaniu skut-kówklęskżywiołowychlubinnezadania i przedsięwzięcia ujętewdokumentachplanistycznych.Stan gotowości obronnej pań-stwaczasukryzysu-wprowadza-ny jest w przypadku zaistnieniazewnętrznego zagrożenia bez-pieczeństwa państwa, który wy-maga uruchomienia wybranychelementów systemu obronnegow celu realizacji zadań ustalo-nychdlategostanu.Wtymsta-niewykonywanesązadaniama-

jące zapewnić przygotowanie do przeciwdziałania zewnętrznym zagrożeniom bezpieczeństwa oraz usuwania skutków ich wystąpienia a w szczególności:- aktualizacja dokumentów pla-nistycznych,- aktualizacja planów działaniaformacji OC, tabel należności,przydziałóworganizacyjno-mo-bilizacyjnych;- uruchomienie realizacji zadańwzakresieświadczeńosobistychirzeczowychdlapotrzebjedno-stekorganizacyjnych;-osiągnięciegotowościwytypo-wanych jednostek handlowychizaopatrzeniaorazzakładówży-wienia zbiorowego do podjęciazadańzwiązanychzzaopatrywa-niem stanów osobowych jedno-stek organizacyjnych (formacji)obronycywilnej;- sprawdzenie przygotowaniasystemów łącznościnapotrzebyjednostek organizacyjnych (for-macji)obronycywilnej;- podjecie przedsięwzięć przy-gotowawczych do przekazaniaobiektów infrastruktury tech-nicznej, socjalno - bytowej orazmagazynowejnadoraźnepotrze-by jednostek organizacyjnych(formacji)obronycywilnej;- realizacja zadań przewidzia-

nych dla wprowadzonych stopni alarmowych (ALFA, BRAVO, CHARLIE, DELTA) zgodnie z postanowieniami Zarządzenia nr 74 Prezesa Rady Ministrów z dnia 12 października 2011 roku w sprawie wykazu przedsięwzięć i procedur systemu zarządzania kryzysowego;- powołanie zespołów do mo-nitorowania procesu tworzenia i przygotowania do działania jednostek organizacyjnych (for-macji) obrony cywilnej oraz mo-nitorowania zagrożeń;- prowadzenie analiz przebiegu i uwarunkowań kryzysu oraz formułowanie oceny w zakresie tworzenia i przygotowania do działania jednostek organizacyj-nych (formacji) obrony cywilnej i oceny zagrożeń dla potrzeb de-cyzyjnych;- nawiązanie współpracy cywil-no - wojskowej;- prowadzenie oceny zagrożeń w zakresie tworzenia i przygoto-wania do działania jednostek or-ganizacyjnych (formacji) obrony cywilnej poprzez zbieranie i we-ryfikację oraz wstępną analizę informacji w tym zakresie na te-mat zaistniałych zagrożeń;- zbieranie i analizowanie infor-macji w województwie, w po-

Próbna ewakuacja w SP 2

12


Narodowe Święto Niepodległości w Lubaczowie

wiatach, miastach i gminach; a także koordynacja działań w zakresie tworzenia i przygoto-wania do działania jednostek or-ganizacyjnych (formacji) obrony cywilnej;- kierowanie działaniami ratow-niczymi w sytuaq’i wystąpienia skażeń na terenie miast.W stanie gotowości obronnejpaństwa czasu kryzysu możliwejest wprowadzenie stanu wyjąt-kowego. Stan wyjątkowy możebyć również wprowadzony bezkonieczności podwyższania sta-nugotowościobronnej.Stangotowościobronnejpaństwaczasuwojny-wprowadzanyjestdlaodparciabezpośredniejzbroj-nejnapaścinaterytoriumRPlubgdy zobowiązanie do wspólnejobrony przeciwko agresji wyni-ka z umowy międzynarodowej.Wtymstanierealizujesięzada-nia umożliwiające powszechnąmobilizację,wprowadzeniestanuwojennegoorazpełnerozwinię-cie systemu obronnego państwado odparcia agresji militarnej.Wtymstanierealizujesięzada-nia umożliwiające powszechnąmobilizację,wprowadzeniestanuwojennegoorazpełnerozwinie-cie systemu obronnego państwado odparcia agresji militarnejawszczególności:- realizacja zadań wynikającychz obowiązku państwa gospoda-rza(HNS);- realizacja zadań ujętych w do-kumentach planistycznych doty-

czących tworzenia i przygoto-wania do działania jednostek or-ganizacyjnych (formacji) obrony cywilnej;- realizacja zadań ujętych w „Planach Obrony Cywilnej” poszczególnych szczebli doty-czących tworzenia i przygoto-wania do działania jednostek or-ganizacyjnych (formacji) obrony cywilnej;- pełne rozwinięcie jednostek or-ganizacyjnych (formacji) obrony cywilnej w wyznaczonych rejo-nach formowania;- przekazanie obiektów infra-struktury technicznej, socjalno- bytowej oraz magazynowej na potrzeby jednostek organizacyj-nych (formacji) obrony cywil-nej;- kierowanie i koordynowanie ewakuacją ludności z terenów zagrożonych z udziałem forma-cji obrony cywilnej;- kierowanie i koordynowa-nie działaniami ratowniczymiz udziałem formacji obrony cy-wilnej. W w/w stanach gotowo-ściobronnejpaństwalubwcza-siewprowadzeniastanunadzwy-czajnegolubwojennegorealizujesięnastępującezadania:1.Organizacjaewakuacjiludno-ści i mienia na wypadek maso-wegozagrożenia,2. Przygotowanie ludności do realizacji zadań z powszechnej samoobrony,3. Zapewnienie warunków byto-

wych dla ewakuowanej ludno-ści, zapewnienie doraźnych po-mieszczeń i zaopatrzenia4. Tworzenie i przygotowanie do działania jednostek organizacyj-nych obrony cywilnej5. Przygotowanie i organizowa-nie budowli ochronnych i ukryć doraźnych dla ludnościWbrew pozorom, bezpieczeń-stwo państwa nie jest stanem,który można osiągnąć nie sku-piając się na realizacji innychcelów. Jest to jedna z tych war-tości, o które należy zabiegaćwsposóbciągły:kształtować,mo-dyfikować i adaptować stosow-nie do zmieniającej się sytuacjizewnętrznej i wewnętrznej. Ówprocesmanaceluprzedewszyst-kim zapobieganie zagrożeniom,ale również przygotowywaniekraju do efektywnej egzystencjiwwarunkachwszelkiegorodza-ju kryzysów i wojny, a późniejefektywnej odbudowy. Sytuacjamiędzynarodowa ulega wszakżedynamicznym zmianom, poja-wiająsięnowewyzwaniaizagro-żenia,którychskalęuświadomi-ły tragiczne wydarzenia w USAz11września2001r.Podstawowecele naszej polityki bezpieczeń-stwa są niezmiennie związanezochronąsuwerennościinieza-wisłości oraz utrzymaniem nie-naruszalności granic i integral-nościterytorialnejkraju.

WojciechHadel

Święto Niepodległości zapisało się w tradycji i świadomości Polaków jako bardzo ważny dzień. Niesie za sobą przesłanie będące wyrazem szacunku dla minionych pokoleń, które walczyły o niepodległą Ojczyznę. W niedzielę 11 listopada, jak co roku władze miasta i powiatu, delegacje z miast partnerskich, przedstawiciele jednostek samorządowych oraz mieszkańcy Lubaczowa oddali hołd Polakom walczącym o wolność swojego kraju. W obchodach 95. roczni-cy odzyskania przez Polskę nie-podległości wzięły udział wła-

dze miasta, powiatu, delegacje z Érd, Sobrance i Jaworowa, poczty sztandarowe oraz miesz-

kańcy Lubaczowa. Uroczystości rozpoczęły się przemarszem uli-cami miasta pod Pomnik Niepo-

13

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013 Lubaczowska kultura

dległości, gdzie odegrano hymn państwowy i odbyły się okolicz-nościowe wystąpienia.Dzisiaj, my spadkobiercy mu-simy czuć się odpowiedzialni za nasz kraj, naród, za naszych rodaków. Musimy pielęgnować polską kulturę, tradycję, język wiarę, to kim jesteśmy. Naszym sztandarem powinny być słowa Bóg, Honor, Ojczyzna, jako naj-świętsze wartości naszego życia – mówiła podczas obchodów Święta Niepodległości Maria Magoń, Burmistrz Miasta Luba-czowa. Głos zabrali ponadto senator RP Andrzej Matusie-wicz, Burmistrz Erd András T. Mészáros oraz Z-ca Starosty Jaworowskiego Roman Kurasz. Następnie wręczono odznacze-nia - Krzyże Czynu Zbrojnego Polskiej Samoobrony na Kre-sach Wschodnich Rzeczypospo-litej Polskiej. Krzyż ten został ustanowiony w związku z 66. rocznicą zbrodni popełnionej na Polakach oraz 10. rocznicą powołania do życia Środowiska Polskich Oddziałów Samoobro-ny Kresów Wschodnich. Odzna-czenie nadawane jest m.in. za popularyzowanie i utrwalanie pamięci o ludziach i ich czynach w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu. Krzyżem Czy-nu Zbrojnego Polskiej Samo-obrony na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej zosta-li uhonorowani:1.SztandarMiastaLubaczów,2.SztandarGminyLubaczów,3. Roman Cozac – Przewodni-czącyRadyGminyLubaczów,4.WiesławKapel–WójtGminyLubaczów–KombatanckiKrzyżPamiątkowy,5. Witold Argasiński – radnyRadyMiejskiejLubaczów,6.StanisławKusek–radnyRadyMiejskiejLubaczów,

7. Elżbieta Obirek – Nauczyciel Publicznego Gimnazjum Nr 1 w Lubaczowie,8. Teresa Maria Zathey – Na-uczyciel Publicznego Gimna-zjum Nr 2 w Lubaczowie9. Witold Dubanik – Dyrektor Publicznego Gimnazjum Nr 2 w Lubaczowie,10. mjr Jarosław Oleszko – Szef Wydziału Rekrutacji w WKU Ja-rosław,11. insp. Tomasz Kantor – do-wódca Jednostki Strzeleckiej „Strzelec” przy Zespole Szkół w Lubaczowie – pamiątkowa Odznaka Honorowa „Za Zasługi dla Związku Kombatantów Rze-czypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych,12. Radosław Czajkowski – były Dyrektor Szkoły Muzycznej w Lubaczowie - pamiątkowa Odznaka Honorowa „Za Zasługi dla Związku Kombatantów Rze-czypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych. Podczas uroczystościwyróżnienie otrzymali równieżBurmistrz Miasta LubaczowaMariaMagońorazBurmistrzpo-przednich kadencji Jerzy Zając.Za wkład w długoletnią współ-pracę partnerską pomiędzy Érda Lubaczowem, dziękował An-drásT.Mészáros-BurmistrzÉrd-Państwosąpierwszymiosoba-mi, którym zostało przyznane

najwyższe wyróżnienie „Zasłu-żony dla miasta” przyznawa-ne obywatelom spoza Węgier, jako symbol przyjaźni dwóch naszych narodów, polskiego i węgierskiego, opartej na ty-siącletniej historii. Składam z serca płynące podziękowania za wszystko, co zrobili Państwo dla naszej współpracy. Dziękuję również każdemu obywatelowi Lubaczowa. W trakcie uroczystościwręczono także puchary i na-grody zwycięzcom oraz wyróż-nionym uczestnikom I BieguNiepodległości, który odbył sięwLubaczowie.Czterokilometro-wątrasęprzebieglinajszybciej:- w kategorii szkół podstawo-wych: Joanna Szelestowska - SPŁówczaorazKrystianSopel–SPŁukawiec- w kategorii szkół gimnazjal-nych:KarolinaCzarna–Gim.nr2 Lubaczów oraz Wojciech Ka-miński–Gim.LisieJamy- w kategorii open: MagdalenaLachowska–Wójciaki KonradKiczuła. Przed pomnikiem od-było się również uroczyste ślu-bowanie, które złożyli strzelcyz Jednostki Strzeleckiej. Następ-niewszyscyudali siędokonka-tedrywLubaczowie,gdziemło-dzież i dzieci zaprezentowałymontaż słowno-muzyczny, a po

Przemarsz pod Pomnik Niepodległości

14


nim została odprawiona uroczy-sta msza św. w intencji Ojczyzny pod przewodnictwem J.E. Bisku-pa charkowsko - zaporoskiego

Mariana Buczka. Uroczystości niepodległościowe zakończyły się w Miejskim Domu Kultury koncertem pt. „Patriotyzm jest

w nas”. W pierwszej jego części na deskach scenicznych wystą-pili uczniowie Publicznego Gim-nazjum Nr 2 w Lubaczowie wy-stawiając sztukę pt. „Na zamku w Jaworowie”. Natomiast w dru-giej części koncertu pt. „Masze-rują strzelcy, maszerują…” mie-liśmy okazję zobaczyć okolicz-nościowy program patriotyczny w wykonaniu solistów i grupy artystycznej Centrum Sztuki Wokalnej w Rzeszowie z towa-rzyszeniem zespołu „Manitou”.

Iwona HojdakZłożenie wiązanek kwiatów przed pomnikiem

Maria MagońZaprzysiężenie „Strzelców”

Koncert patriotycznyAndrásT.Mészáros-BurmistrzÉrd

15


„Literatura i dzieci – Najbliżsi„

Dnia 8 listopada 2013r. w Miejskim Domu Kultury w Lubaczowie odbyły się elimi-nacje powiatowe Podkarpackie-go Konkursu „Literatura i dzieci – Najbliżsi”. Impreza realizo-wana na bazie konkursu „Poeci i pisarze dzieciom’’, mającego wieloletnią tradycję w WDK w Rzeszowie, adresowana była do dzieci ze szkół podstawowych. Uczestnicy konkursu poprzez in-scenizację, recytację, piosenkę oraz prace plastyczne prezento-wały swoje interpretacje litera-tury dziecięcej. Głównym celem konkursu było upowszechnianie literatury dziecięcej, promo-wanie dokonań artystycznych najmłodszych, a także konfron-tacja warsztatu instruktora - pe-dagoga. Każda edycja co roku odbywa się pod innym hasłem, co wpływa na różnorodność pre-zentowanych tekstów. Komisja artystyczna w składzie Krysty-na Jużwińska – kierownik dzia-łu artystycznego przy Centrum Kulturalnym w Przemyślu, Iwo-na Buczko - pracownik kultury z Powiatowego Centrum Kultury w Lubaczowie, Grzegorz Kowal – nauczyciel muzyki z Publicznego Gimnazjum Nr 1 w Lubaczowie, po wysłuchaniu i obejrzeniu 77

prezentacji konkursowych posta-nowiła przyznać nominacje do eliminacji rejonowych w Krasi-czynie:WkategoriiklasI-III:- w kategorii inscenizacji – Te-atrzykowi Szkolnemu ze SzkołyPodstawowej Nr 2 w Lubaczo-wie,- w kategorii piosenki MagdzieChmielowiec,JuliiWolaniniJu-liiZarzecznej,- w kategorii recytacji nomina-cje otrzymały : Martyna Ciepła,WojciechSzaganiec,NataliaKobiałka,HubertGarus,Izabela Maciąg, Martyna Czer-niak,TobiaszŁugowski.Ponadto wyróżniono bez nomi-nacji Jakuba Garbacza i AmelięMisturę.

W kategorii klas IV -VI :- w kategorii inscenizacji – Ka-barecikowi „ Bomb-le’’ z MDK za inscenizację „ Manifestacja”,-wkategoriipiosenkiKrzyszto-fowiPłazio.Wyróżnieńnieprzy-znano,-wkategoriirecytacji:Michało-wiWojciechowskiemu,Konstan-cjiHulakiAnnieKornaga.Ponadto wyróżniono bez nomi-nacjiMiłoszaMazuraiJanaAb-ramowicza. W kategorii prac pla-stycznych wpłynęło 52 prace.Komisja postanowiła wytypo-wać prace następujących ucz-niów: Aleksandry Drozd, Jolan-ty Ważnej, Anny Kłak, WiktoriiKosak, Kacpra Paryniaka, JuliiHoriwnyk, Dawida Byry, Moni-ki Pelikan, Wiktora Wolanina.Laureaci godnie reprezentowalipowiat lubaczowski na elimina-cjachrejonowychwGOKwKra-

siczynie, który odbył się 18 li-stopada br. Komisja artystycznadoceniła kabarecik „Bomb-le”,recytatorów: Huberta Garusa,AnnęKornagę,MichałaWojcie-chowskiego oraz Julię Zarzecz-ną w kategorii piosenka. Mło-dziartyściprezentowaćsiębędąwfinalewdniach5-6grudniabr.wWDKwRzeszowie.Gratu-lujemynominowanymiżyczymypowodzeniawfinalekonkursu.

K.Czura

Dekoracja zwycięzców

Laureaci konkursu

16

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013Lubaczowska kultura

„Jesienny Piknik Rodzinny’’

Nastrojowa jesienna aura, niezwykłe miejsce, wspaniała atmosfera, a przede wszystkim wyjątkowy charakter imprezy zachęciły mieszkańców Lubaczowa do udziału w Jesiennym Pikniku Rodzinnym, który odbył się 6 października br. na Rynku Miejskim. Impreza ta miała na celu zachęcenie do wspólnej zabawy całych rodzin i pokazanie, że każda pora roku jest dobra na aktywne spędzenie wolnego czasu.

W myśl hasła: „Gdy je-sień wokoło to u nas wesoło” animatorzy Miejskiego Domu Kultury w Lubaczowie przygo-towali wiele atrakcji, z których każdy mógł wybrać coś dla sie-bie. Dużym zainteresowaniem wśród najmłodszych cieszyły się zabawy, konkursy i tańce inte-gracyjne. Sporo radości i śmie-chu dostarczyła konkurencja „toczenie dyni” dookoła fontan-ny, a szczególnie przez tatusiów, którzy poradzili sobie znako-micie wygrywając nagrody dla swoich córeczek. Natomiast ma-musie uczestniczyły w zabawie „ Ciasteczkowe potworki”, gdzie zadaniem dziecka było zjedzenie ciastka bez pomocy rąk. Dzieci zwinnie poradziły sobie również z zadaniem „Jesiennego Kop-ciuszka”, gdzie musiały pood-dzielać dary jesieni do osobnych pojemników. Mogły nauczyć się tańców „Makarena’’ i „Ka-czuszki”, zabaw: „Magneziki”, „Dziwne miejscowości” oraz z Chustą Klanza. Uczestniczyły w roztańczonej zumbie z klubem „Batuka”. Po każdej konkurencji uczestnicy byłi nagradzani sło-dyczami i owocami z jesiennego kosza: jabłkami, gruszami, śliw-kami i winogronem. Publiczno-ści zaprezentował się DziecięcyTeatr „Lentylki „z inscenizacjąpt. „Paweł i Gaweł”, który oglą-dany był z uśmiechem i nagro-dzonygromkimibrawami. Dużym zainteresowa-niem cieszyły się konkursy pla-styczne o tematyce jesiennej.Zwycięzców nagrodzono nagro-dami ufundowanymi przez Na-

leśnictwo Lubaczów, którzy goś-cili na naszym Pikniku z akcją ogólnopolską „Lasy państwo-we. Zapraszamy”. Z prac zosta-ła utworzona galeria plastyczna, którą mogli obejrzeć uczestnicy imprezy. Niezapomnianych wra-żeń muzycznych dostarczyły wszystkim uczestnikom zespoły muzyczne działające przy MDK: „Inni”, „Kings Music”, „Młodzi” oraz gościnny występ Marka Ko-zyry z Tomaszowa Lubelskiego. FinałemJesiennegoPik-niku Rodzinnego było wspólneubieranie jesiennego drzewka.Każdy mógł powiesić podpisa-ny swoim imieniem kontur liści jesiennych lub owoców. Finał

imprezy dostarczył nie tylko maluchom sporo wrażeń i ra-dości, ale również rodzicom, którzy bardzo chętnie włączyli się do zabawy i pomagali swo-im pociechom. Bardzo dużo atrakcji dostarczył plac zabaw; zjeżdżalnie dmuchane, trampo-lina, euro bangee, kawiarenka przygotowana przez panie ze Spółdzielni Socjalnej, stoisko z miodem, wata cukrowa, pop-corn. Organizator imprezy – Miejski Dom Kultury im. Alek-sandra Sas – Bandrowskiego w Lubaczowie dziękuje wszyst-kim za przybycie i wspólną za-bawę. K. Czura

Uczestnicy pikniku

Uczestnicy pikniku

17


Prezentacje taneczne „SOLO DANCE”

Dnia 23 października 2013 r. o godz. 10.00 w Miej-skim Domu Kultury w Luba-czowie odbyły się V Prezenta-cje Taneczne „SOLO DANCE” - eliminacje powiatu lubaczow-skiego. Głównym celem konkur-su była popularyzacja tańca jako aktywnej formy relaksu i wypo-czynku, wymiana doświadczeń między instruktorami, choreo-grafami i uczestnikami oraz in-tegracja środowisk tworzących amatorski ruch artystyczny. Prezentacje Taneczne to impreza skierowana do miesz-kańców powiatu, głównie dzieci i młodzieży kochających taniec, chcących zaprezentować swoje umiejętności na scenie. Kon-kurs odbywa się w czterech ka-tegoriach wiekowych: 5-8 lat, 9-12, 13-16 i powyżej 16 lat. Jury w składzie: Anna Wojtyszyn i Katarzyna Kopacz oceniało technikę tańca, dobór podkładu muzycznego i kostiu-mu, oryginalność pomysłu oraz walory wizualne i estetyczne. Wykonawcy prezentowali róż-ne style i umiejętności, od tańca

współczesnego po hip hop i bre-ak dance. Wśród nominowanych do finału znaleźli się: Kinga Ki-sała, Gabriela Ozimek, Izabe-la Gmiterek, Natalia Gwozda, Agnieszka Szczepanek i Ma-ciej Kropiowski. Wyróżnienia otrzymali: Milena Kruk, Klaudia Lech, Patrycja Skiba, Patryk Bia-ły. Uczestnicy eliminacji powia-towych ponownie spotkali się 16 listopada br. podczas Finału Prezentacji Tanecznych w Miej-skim Ośrodku Kultury w Jarosła-wiu. W tanecznym wydarzeniu wzięło udział 30 młodych tance-rzy wyłonionych we wcześniej przeprowadzonych eliminacjach

w Przeworsku, Lubaczowie i Ja-rosławiu. Konkurencja była bar-dzo trudna ze względu na wyso-ki poziom prezentowany przez solistów – amatorów. Nasz powiat reprezento-wał godnie Maciej Kropiowski/MDK/,którywkategoriipowy-żej 16 lat otrzymał II nagrodę.Wkategorii9-12latwyróżnienieotrzymałaKingaKisała.Organizatorzy gratulują laurea-tomiuczestnikomudanychpre-zentacji, a sponsorom dziękujązapomocwsprawnymprzepro-wadzeniuimprezy. Zapraszamy do wzięciaudziału w kolejnych edycjachkonkursu„SoloDance”.

IwonaZabrońska-Kapłon

„ Siedem życzeń andrzejkowych” Listopad to miesiąc nie-zwykły, bo obok ciszy i zadu-my jest czas na zabawę taką jak Andrzejki. A jeśli Andrzejki, to zabawa, wróżby i swawole! I tak 23 listopada 2013 r. o godz. 16.00 w Miejskim Domu Kul-tury w Lubaczowie odbył się wieczór andrzejkowy dla dzieci pod hasłem „Siedem życzeń an-drzejkowych”. Na tę wyjątkową okazję dzieci czekały z niecierp-liwością. Wśród wielu propozy-cji zabaw znalazły się „Magne-ziki”, które wymagały szybkości

i spostrzegawczości, pociąg „Dziwne miejscowości”, którym zwiedziliśmy nowe nieznane miejsca oraz zabawa „Podawanie przedmiotów”. Podczas andrzej-kowego kinderbalu obowiązko-wym elementem są wróżby. Jedną z nich było ”Kolorowo – an-drzejkowo” czyli losowanie ko-lorowych kart z wróżbą, „An-drzejkowe serce”, „Wróżba z bu-telką” czy „Dobre rady z pudeł-ka” itp.. W takim dniu nie mogło zabraknąć tańców integracyj-nych m.in.: „Kangurek”, „Rącz-

ki”, „Samolot”, a także wspólne pieczenie„Ciasta” i oczywiście znane i lubiane „Kaczuszki” czy „Macarena”. Nie zabrakło też chwili na regenerację sił przy wspólnym poczęstunku by znów ruszyć do tańca. Andrzej-ki to wspaniała okazja do zaba-wy, poznania nowych przyjaciół i wróżb. Wszystko z przymruże-niem oka, ale ..Andrzejki mają swój charakterystyczny klimat, który udzielił się każdemu.

IwonaZabrońska-Kapłon

Laureaci konkursu

18

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013Oświata

W magicznym blasku andrzejkowych wróżb Według przekazów biblijnych Św. Andrzej był rybakiem, bratem Szymona Piotra, uczniem Jezusa. Około 60 roku n.e. poniósł męczeńską śmierć na terenie dzisiejszej Grecji. Nie jest patronem dobrej zaba-wy, ani tym bardziej wróżb, z którymi najczęściej jest już od wieków utożsamiany.

Według tradycji wigilia Św. Andrzeja, czyli noc z 29 na 30 listopada ma moc magiczną. Na ziemi pojawiają się wtedy du-chy zmarłych, a dzięki ich pomo-cy każdy ma możliwość zajrzeć ukradkiem w swoją przyszłość. Dawniej wróżyły tylkodziewczęta - najchętniej z go-rącego wosku, cyny lub ołowiuwlewanegodonaczyniazzimnąwodą.Wzakrzepłychdziwnychkształtach starały się odczytaćswoją przyszłość, urealnić ma-rzenia.Znałyteżwróżbęzukła-daniemtrzewików,jedenzadru-gim, noskami w stronę drzwi.Którejtrzewiczekpierwszyprze-kroczył próg – ta panna miałaszansę na rychłe zamążpójście.Niebanalnympomysłembyłyba-łabuszki,czylibułeczki,pieczoneprzezdziewczętawewschodniejczęści Polski. Mąkę najlepiejbyło ukraść z domu kawalera,awodęprzynieśćzestudnitylkowtymjednym,wróżebnymcelu.Niosącej wodę dziewczynie niewolnobyłooglądaćsięzasiebie,ani z nikim rozmawiać. Bała-buszkipoupieczeniu iułożeniuna stołeczku miały być pokusądla wpuszczonego do pomiesz-czeniapsa.Tapanna,którejbu-łeczkępieswybrał,miałarychłostanąć na ślubnym kobiercu. Duże znaczenie przy-wiązywano do snów andrzejko-wej nocy. Jednak najpiękniejsząwróżbąbyłachybatazwiśniowągałązką,któramusiałabyćściętaw dniu Św. Andrzeja i włożonado dzbanka z wodą. Właściwiepielęgnowana miała zakwit-nąć na Boże Narodzenie, przy-nosząc szczęście rozmarzonej

dziewczynie… Wkażdejzwró-żebnych propozycji na pewnochodziło o dobrą zabawę, zeszczyptąmagiiijednakodrobinąnadziei. Dziś tradycja zabaw an-drzejkowych jest nadal bardzopopularna i lubiana. W naszymprzedszkolu był to w tym roku– Bal Kolorów. Dzieci z każdejgrupymusiałyprzyjśćdoprzed-szkola w ubraniach określonegokoloru–czerwonego,pomarań-czowego,zielonego,niebieskiegoiżółtego.Byłomnóstworadościi wesołej zabawy. Nie zabrakłoiwróżb–zwosku,butów,ukry-

tych pod kubeczkiem przed-miotów, przebijanych szpilką papierowych serc oraz oczywi-ście wróżenie z kolorów. Dzieci bawiły się wspaniale. Chętnie i z wielkim przejęciem uczestni-czyły w czarodziejskich prakty-kach wróżebnych. Niech spełni się jak naj-więcej z tych niewypowiedzia-nych, wyszeptanych czy też śmiało wygłoszonych marzeń i pragnień płynących z głębi dziecięcych serduszek.

JolantaSawińska

Wróżby z wosku

Zabawy andrzejkowe

19

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013 Oświata

„TWÓRCZE DZIAŁANIA DZIECKA W ŚWIECIE TEATRU”

„Pożegnanie Jesieni” pod takim hasłem odbyły się w Miejskim Przedszkolu Nr 2 w Lubaczowie przedstawie-nia teatralne. Z tej okazji dzieci z grupy 4 -5 latków i 5 -6 latków przedstawiły ciekawy i bogaty program artystyczny. Wykorzy-stano do tego innowację peda-gogiczną w oparciu o techniki C. Freineta, którą realizujemy w bieżącym roku szkolnym. Celem spektakli było utrwalenie wiadomości o jesieni, integro-wanie się z dziećmi, rodzicami, a przede wszystkim wspaniała zabawa. Występy teatralne były doskonałą okazją do ukaza-nia twórczych działań dziecka, zarówno tych teatralnych jak również plastycznych, co uwi-daczniało się w pięknie przy-gotowanych strojach dla dzieci. Podsumowując twórczedziałania dzieci w okresie je-siennym oparte na wprowadza-niuinnowacji,wnaszymprzed-szkolu ogłosiliśmy konkurs pt.:„DaryJesieni” który miał na celu

spopularyzowanie tworzenia ką-cików przyrody jako istotnego elementu edukacji środowisko-wej w placówce. Jury oceniając kąciki przyrody brało pod uwa-gę: pomysłowość, oryginalność a także zaangażowanie. Wszyst-kie grupy zostały wyróżnione.Wyjątkowym dniem w naszym przedszkolu był również dzień 14.11.2013r. „Pasowanie na przedszkolaka”. Podczas uro-czystości każde dziecko mogło zaprezentować swoje umiejętno-ści teatralno – taneczne.

Przedszkolaki z najmłod-szej grupy I „Muchomorki” do-łączyły do braci przedszkolnych już na pełnych prawach. Pani dyrektor Teresa Nadstawna pa-sowała każdego malucha na przedszkolaka, życząc mu rados-nych chwil spędzanych w przed-szkolu. Realizowana innowacjapedagogicznawprzedszkolujestinspiracją do rozwijania zainte-resowańizdolnościnaszychwy-chowanków.

AnnaKurek

„JESIENNE ZABAWY”

Pierwsze miesiące w żłobku już za nami. Jesteśmy bardzo szczęśliwi widząc, że dzieci z każdym dniem coraz lepiej sobie radzą w nowym oto-czeniu żłobkowym. Najmłodsi wspólnie uczestniczą w zaba-wach i zajęciach ruchowych i dydaktycznych. Maluszki dzień spędzają bawiąc się, jedząc i le-żakując pod troskliwą opieką na-szych pań opiekunek i pani pie-lęgniarki. Starania nasze są skie-rowane na zaspokojenie wszyst-kich potrzeb dzieci, aby poczu-ły się szczęśliwe i bezpieczne

w żłobku. Tegoroczna jesień byłabardzo kolorową i inspirującąporą roku. Różnobarwne liścieopadające z drzew stanowiłydoskonałą bazę do zabaw dladzieci. Nasze maluchy podczaszabaw w ogrodzie przedszkol-nymmogłytworzyćznichróżnepiękne wachlarze, latawce, bu-kiety. Oprócz tego liście posłu-żyłydoinnychjesiennychzabaw.Przede wszystkim można byłoz nich stworzyć przepiękne bu-kietyktórepóźniejumieściliśmyw naszej sali. Materiał przyro-

dniczy zebrany na wycieczkach i spacerach był wykorzystany do tworzenia różnych prac plastycz-nych. Podsumowaniem działań, był udział w konkursie na „Naj-piękniejszy kącik przyrody” or-ganizowany przez MP2. Nasza grupa „Biedroneczek” zdobyła wyróżnienie. Jużzatydzieńnasze„Bie-droneczki”potrzechmiesiącachwspólnej zabawy, będą uczest-niczyły w swoim pierwszymważnymdebiucie,pasowanianaŻłobkowicza.Przezwielednipil-nieuczyłysiępiosenek,wierszy-

Przedszkolaki

20


„Szczęśliwe ręce dookoła świata” 20 listopada obchodzimy Międzynarodowy Dzień Praw Dzie-cka w rocznicę przyjęcia przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjed-noczonych Konwencji o Prawach dziecka w 1989r. To świetna okazja, by przypomnieć wszystkim, że każde dziecko to Człowiek, posiada-jący swoje prawa. Tego dnia Rzecznik Praw Dziecka zainaugurował również ogólnopolską kampanię społeczną „nie ma dzieci – są lu-dzie”.

ków i tańców. Uczestniczyły z radością w zajęciach rytmicz-nych, był to dla nich duży, ale zarazem miły wysiłek. Punktem kulminacyjnym całej uroczysto-ści będzie akt ślubowania doko-nany przez naszą Panią Dyrektor. Każdy maluszek otrzyma słodki upominek i z pewnością ciekawą niespodziankę w postaci koloro-wanki wraz z dyplomem na do-bry początek adaptacji i edukacji w żłobku.

JolantaBuda

Społeczność Miejskiego Przedszkola Nr 3 w Lubaczowie dedykowała to święto dzieciom na całym świecie uczestnicząc w europejskim projekcie „Szczęśli-we ręce dookoła świata”. Celem projektu było łączenie, współ-praca i promowanie przedszkoli w Europie za pośrednictwem mediów elektronicznych. Aktywność dzieci, ro-dziców i nauczycieli polega-ła na współpracy z partnerami z Wielkiej Brytanii, Grecji, Tur-cji, Hiszpanii, Rumunii. Każda grupa zaprojektowała własny scenariusz świętowania tego dnia. Do udziału w tak wyjątko-wym święcie zaproszeni zostali rodzice oraz dzieci ze Specjal-nego Ośrodka Szkolno-Wycho-wawczego w Lubaczowie. Ma-luchy wykonały „Drzewko ży-czeń”, makietę kuli ziemskiej, al-bum „Dzieci świata”, odbyły się spotkania integracyjne z wyko-rzystaniem afrykańskich bębnów

djembe(dżamba). Produktem fi-nałowym były plakietki powsta- łe poprzez obrysowanie włas-nej dłoni, ozdobionej dowolną techniką plastyczną. W tym dniu dzieci z dumą, nosiły je w przed-szkolu. Nauczycielki wykorzy-stały Internet do współpracy ponad granicami umieszcza-jąc prezentację multimedialną w programie eTwinning. Współ-

działając wymieniły się infor-macjami i materiałami do nauki. eTwinning poszerzył zakres pe-dagogicznych możliwości ofe-rowanych dzieciom i nauczy-cielom, motywując do nauki i otwarcia na Europę. Poznali-śmy specyfikę pracy przedszkoli europejskich. Mamy przekonanie, że

przedsięwzięcie wesprze głos dzieci całego świata wołających o uwrażliwienie społeczeństwa i przypomnienie mu, że dziecko to pełnoprawny obywatel i należy mu się najwyższe poszanowanie. Przedszkole otrzyma-ło Certyfikat za swój projekt: Happy Hands All Over The World (World Children’s Day)

JoannaNiedźwiecka-Cybulak

Żłobkowicze

Wychowankowie „Wesołej Trójeczki”

21


Pamięci Tych, Którzy Odeszli… Grecki bajkopisarz Ezop powiedział kiedyś „Każdy człowiek na świecie nawet w cierpieniu kocha życie”.

Nauczyciel Szkoły Pod-stawowej nr 1 w Lubaczowie Jan Kuchar walczył o każdy dzień ży-cia nie dla siebie, ale dla swoich bliskich: dla żony Renaty, córki Eweliny, synów Kamila i Mateu-sza. Wielu z nas było świadkami jego heroicznej walki z chorobą. Uczył nas jak należy cenić każdy dzień jako wielki dar, ale także jak przyjmować cierpienie. Wie-le razy powtarzał, że cierpienia nie można zmarnować, ono ma swój sens i cel, trzeba je tylko mądrze ofiarować. Jan Kuchar rozpoczął pracę zawodową w 1980 roku w Szkole Podstawowej w Lublińcu Nowym. 3 lata pracował w Szko-le Podstawowej w Dąbrowie. Od 1984 był nauczycielem i przez 8 lat dyrektorem Szkoły Podstawo-wej w Szczutkowie. Zapisał się w pamięci jako dobry organiza-tor i gospodarz, dbający o właś-ciwą atmosferę w szkole, anga-

żujący się w organizację zajęć pozalekcyjnych i działalność or-ganizacji młodzieżowych. Szkoła mimo pracy w systemie klas łączonych osiągała sukcesy w konkursach przedmiotowych i Gminnym Przeglądzie Do-robku Kulturalnego Szkół. Za osiągnięcia zawodowe w tej pla-cówce otrzymał trzykrotnie na-grodę Inspektora Oświaty i Wy-chowania. W roku 1995 podjął pracę w Szkole Podstawowej nr 1 w Lubaczowie jako nauczyciel techniki. Przez cały okres pracy zawodowej przygotowywał ucz-niów do licznych konkursów: technicznego, Turnieju Wiedzy Pożarniczej, Turnieju Wiedzy o Bezpieczeństwie w Ruchu Drogowym, Mistrzostw Sza-chowych. Za rozwijanie zdol-ności swoich uczniów otrzymy-wał Dyplomy Uznania Kuratora Oświaty, Dyrektora Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, na-grody Dyrektora Szkoły, Kura-tora Oświaty. Będąc opiekunem Spółdzielni Uczniowskiej roz-wijał u uczniów kompetencje przedsiębiorczości i samorząd-ności. Popularyzował rower jako środek transportu, rekreacji i sportu i przygotowywał ucz-niów do zdobywania karty rowe-rowej. Szczególną pasją Janka były szachy. Pracując jako na-uczyciel matematyki dostrzegał wyjątkową rolę tej dziedziny sportu w rozwijaniu umiejętności logicznego i strategicznego my-ślenia. Opracował i wprowadził do realizacji w szkole „ Program nauki gry w szachy” zarażając tą pasją innych nauczycieli. Był in-struktorem i sędzią szachowym. Pedagog z powołania,

zawsze był blisko tych, którzyzmagali się z trudnościami ży-ciowymi. Angażował się w pra-cę Szkolnej Komisji ŚwiadczeńSocjalnych i pomoc socjalnąosobompotrzebującym.Byłdo-skonałymorganizatoremcieka-wych imprez kulturalnych, re-kreacyjnychiturystycznych,np:wycieczek do Pragi, Budapesz-tu, Wiednia, Poznania, GnieznaiLichenia,KalwariiZebrzydow-skiej, Krakowa, Łagiewnik - dlapracowników szkoły, emerytów,rencistów troszcząc się o zado-wolenie każdego uczestnika.Bliskie mu były problemy szko-ły i środowiska nauczycielskie-go. Jakowychowawcawypełniałdoskonale swoją rolę. Większączęść życia poświęcił szkole i swym uczniom. Codzienny trud nauczyciela wychowawcy pozo-stawił trwały ślad w umysłach i sercach wychowanków i będzie owocował przez wiele lat. Za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania otrzymał w 2011 Medal Komisji Edukacji Naro-dowej.

Jan KucharUrodzony 03-06-1958r.Zmarł 10-10-2013r.Pochowany na cmentarzu przy ul. Ofiar Katynia w Lubaczowie

Miesiąc listopad to wy-jątkowy czas… czas zadumy, refleksji nad przemijaniem… To również wyjątkowa okazja, aby kształtować u naszych uczniów postawy patriotyczne, uczyć hi-storii własnego narodu i szacun-ku do polskiego państwa. Zgod-nie z tradycją – kultywowaną przez naszą szkołę - od wielu lat na kilka dni przed 1 listopada uczniowie SP nr 1 w Lubaczo-wie porządkują groby żołnier-skie. W tym roku przedstawicie-le Samorządu Uczniowskiego zadbali o porządek na cmentarzu lubaczowskim, z kolei harcerze (uczniowie kl. IV a i V b) oraz uczniowie kl. IV c przygotowa-li wiązanki z biało-czerwonych kwiatów, zapalili znicze… od

22


„Teatrzyk młodego aktora”

dali hołd tym, którzy zginęli jako bezimienni żołnierze. Cytując słowa W. Szym-borskiej „Umarłych wiecznośćdotąd trwa, dokąd pamięcią imsiępłaci”niezapominamyotych,którzyprzelewalikrew,poleglizaOjczyznę. Są dla nas wiecznieżywipoprzez lekcjehistorii,pa-mięćoNich,aprzedewszystkimdowodyIchwielkiej miłościdoswojegokraju.„Historia bowiem składa się nie tylko z tych, o których pamię-tamy, ale i z tych, o których nie

powinniśmy nigdy zapomnieć. Do nich bez wątpienia należą ci, którzy zostawiali swoje rodziny, ukochane osoby, marzenia, przy-jaciół, całe życie, aby walczyć o wolność Ojczyzny…” Wizyta na cmentarzubyła kolejną okazją do zaznajo-mieniauczniówzhistoriąregio-nuorazuświadomieniarolikul-tywowania pamięci o lokalnychbohaterach.

JadwigaGarusMarzenaKruk-MłynarowiczJolantaŁabisz

Danuta Gellnerowa „Dla tych, którzy odeszli”

Dla tych Którzy odeszli

W nieznany świat, Płomień na wietrze

Kołysze wiatr. Dla nich tyle kwiatów

Pod cmentarnym murem I niebo jesienne

U góry.Dlanich

HarcerskiewartyIchorągiewekgromada,

Idlanichtendzień-Pierwszydzień

Listopada.

W Szkole Podstawowej Nr 2 w Lubaczowie od lat odkrywa się wiele talentów aktorskich i recy-tatorskich. Nasi uczniowie zdobywają laury w konkursach recytatorskich, poetyckich, pięknego czytania, odnajdują swoje miejsce w lubaczowskich teatrach, kształcą się i często wybierają drogę zawodową zwią-zaną ze sztuką, aktorstwem. Przyczyniają się do tego nie tylko predyspozycje naszych uczniów, ale także możliwość uczestniczenia w ciekawych zajęciach, które oferuje im szkoła.

Od kilku lat w szko-le funkcjonuje koło teatralne, którego opiekunkami są Panie Małgorzata Pietrzycka, Elżbieta Świdniak i Jolanta Kania. Koło to funkcjonuje pod nazwą „Te-atrzyk młodego aktora” i kilka razy w roku przedstawia na fo-rum szkoły i miasta inscenizacje o różnorodnej tematyce. Opie-kunki koła, które są jednocześ-nie reżyserami, scenografami, kostiumologami wybierają tema-ty związane z ekologią, historią, tradycją i regionalizmem. Mali aktorzy przedstawiali więc już jasełka, spektakl „Tropiciele”, a w tym roku rozpoczęli sezon inscenizacją „Zagubiony czas”, który został już dwukrotnie na-grodzony. „Teatrzyk młodego aktora” zdobył nominację do konkursu rejonowego w Podkar-packim Konkursie „Literatura i Dzieci – Najbliżsi” w Luba-czowie, a w kolejnym etapie, w Krasiczynie zdobył wyróżnie-nie. Teatrzyk od dłuższego czasu jest dwójkowym „towarem eks-

portowym”, który reprezentuje szkołę na prezentacjach podczas Dni Lubaczowa, Tygodnia Kultu-ry Uczniowskiej, Dnia Talentów i wielu innych uroczystościach szkolnych i miejskich. Teatr jest zawsze przyjmowany z wielkim entuzjazmem, budząc uśmiech i dumę rodziców, nauczycieli. Inscenizacje zawsze zachwycają dynamiką, pomysłami, zachwyt budzi gra aktorów, pełna ekspre-sji i zaangażowania, a także bar-wne kostiumy i scenografia. Warto podkreślić wiel-kiezaangażowanienauczycielek,które z oddaniem przygotowują

każdy kolejny występ małych aktorów, często biorą udział w szkoleniach, warsztatach, po-szukują inspiracji, tworzą ko-stiumy i scenografię. Podkreślić należy również pracę samych uczniów, którzy wkładają całe serce w naukę ról, piosenek, a także pomoc rodziców mło-dych aktorów. Mamy nadzieję, że to zaangażowanie na rzecz „Teatrzyku Młodego Aktora” zaowocuje rozwojem talentów naszych uczniów, czego im ser-decznie życzymy.

Małgorzata Pacuła

Młodzi aktorzy z SP 2

23


10 lat polsko - węgierskiej wymiany młodzieży W tym roku mija dziesiąta rocznica współpracy lubaczowskiego gimnazjum nr 1 im. Prze-mysława Inglota z węgierską szkołą w Erd, partnerskim mieście Lubaczowa. Gdy jesienią 2003 roku goś-ciliśmy grupę nauczycieli z Vörösmarty Mihály Gimnázium, nie wiedzieliśmy jeszcze jaką formę przybie-rze nasza współpraca. Chcieliśmy przede wszystkim umożliwić młodym ludziom wzajemne poznanie się, poznanie kultury i zwyczajów obu krajów, a także przełamanie barier językowych i mentalnych.

Pierwsze spotkanie od-było się po kilku miesiącach, gdy w czerwcu wyruszyliśmy z grupą naszych uczniów do Erd. Młodzi lubaczowianie jechali pełni obaw jak sobie poradzą, bo dla większości z nich był to pierwszy zagraniczny wyjazd, a do tego część z nich miała za-mieszkać w obcych domach i po-rozumiewać się w języku angiel-skim. Spora grupka zdecydowa-ła się na pozostanie w internacie pod opieką nauczycieli, ale na miejscu okazało się, że jeszcze kilka węgierskich rodzin chcia-łoby gościć młodych Polaków, ci jednak kurczowo trzymali się swoich opiekunów. Gdy trochę na siłę wepchnęliśmy kilkoro w ramiona węgierskich matek i ojców, pojawiły się łzy strachu, a my zapewnialiśmy, że wszyst-ko będzie dobrze i z niepokojem czekaliśmy poranka. Roześmia-ne buzie następnego dnia powie-działy nam wszystko i już nikt nie chciał wracać do internatu. Kolejne łzy pojawiły się dopie-ro przy pożegnaniu i tak jest do dziś. Każde rozstanie kończy się łzami i rzucaniem się sobie w ra-miona. Spotkania młodzieży odbywają się raz w roku, prze-miennie w każdym z miast. Gdy gościmy Węgrów poka-zujemy im przede wszystkim najbliższą okolicę, ale zwie-dziliśmy też Przemyśl, Krasi-czyn, Jarosław, Sandomierz, Leżajsk, Łańcut, Zamość i kil-ka innych miejsc. W Lubaczo-wie mieliśmy wspólne lekcje

w Muzeum Kresów, Szkole Muzycznej, Domu Kultury, no i oczywiście zabawy, konkursy i dyskoteki w naszej szkole. Pod-czas ostatniego spotkania, które odbyło się w połowie paździer-nika, kilku uczniów klas trzecich zorganizowało dla swoich wę-gierskich kolegów konkurs wie-dzy o odwiedzanych miejscach i byliśmy zaskoczeni, bo na wszystkie pytania natychmiast padały poprawne odpowiedzi, a przecież polskie nazwy nie są najłatwiejsze do zapamiętania i powtórzenia. Będąc na Wę-grzech również sporo zwiedza-my, ale zawsze największą przy-jemność sprawiają nam spotka-nia, gdy można po prostu razem spędzić czas i porozmawiać. Gimnazjum w Erd jest duże i dość elitarne, żeby móc się w nim uczyć, trzeba zdać egza-min wstępny. Znajduje się w po-bliżu stolicy, w najbogatszej czę-ści kraju i jego uczniowie dość regularnie korzystają z możliwo-ści edukacyjnych, jakie oferuje

wielkie miasto. Nasi uczniowie są w zupełnie innej sytuacji, dla-tego nauczycielom z lubaczow-skiego gimnazjum szczególnie zależało, aby ich wychowanko-wie poczuli, że tak naprawdę niczym się nie różnią od swoich równieśników z zagranicy, bo mają takie same zainteresowania, słuchają tej samej muzyki, grają w te same gry komputerowe, są tak samo zdolni i pomysłowi. Przy każdym spotkaniu mogą się przekonać, że nie powinni mieć żadnych kompleksów i mogą być dumni z tego, kim są. Bardzo miłe jest to, żew wymianę, oprócz uczniów,angażują się także rodzice. Sta-rają się, doradzają, dbają by ichwęgierscy goście czuli się jakw domu. Przywożą dzieci naczasiodbierająpowycieczkach,aczasamiwymagająonenatych-miastowegodostępudosuchychubrań i ciepłej zupy, bo bywa,żezłapienasburza,albościeżkawypadnieprzezwysokie,wilgot-ne trawy. Niektórzy pomagają

Wymiana młodzieży Lubaczów - Erd

24


w rozmowach, a inni proszą dzieci o tłumaczenie. W przeła-maniu pierwszych lodów bywa pomocne starsze rodzeństwo, a czasami domowy pies czy kot. W ciągu dziesięciu latnawiązało się sporo przyjaźni,nastolatki utrzymują kontaktprzezInternetizakażdymrazemmamy w grupie kilkoro absol-wentów, którzy jeszcze raz chcąwziąć udział w tej przygodzie,jakąjestspotkaniezwęgierskimikolegami. Dzięki takim spotka-niommłodzieżstajesiębardziejotwartaipewnasiebieorazzdo-bywapoczuciewspólnotyzmło-dymiWęgrami.

JoannaKopeć

Co słychać u „Sobieskiego”?Młodzi artyści

Publiczne Gimnazjumnr 2 im. Jana III Sobieskiegorozpoczęłopracęwrokuszkol-nym 2013/2014 pod dyrekcjąpana Witolda Dubanika. Już odpierwszych dni września podję-liśmy wyzwanie, aby znaleźć sięwśród najlepszych. Wspania-łymspektaklemprzygotowanymprzezmłodzież„Sobieskinaza-mku w Jaworowie” na podsta-wie sztuki Juliana Koronczew-skiego pt. „Jan III Sobieski nazamku jaworowskim w 250-let-nią rocznicę odsieczy Wiednia”zainaugurowaliśmy rok szkolny2013/2014. Był to spektakl nabardzowysokimpoziomie,któryzostał zaprezentowany równieżna deskach Rejonowego DomuKultury „Sokół” w Jaworowie,gdziewdniach12–14września2013r.miałamiejsceMiędzyna-rodowa Konferencja Naukowaz Okazji Obchodów 330. Rocz-nicy Odsieczy Wiedeńskiej. Je-steśmydumni,żespotkałsięonz ogromnym uznaniem władz

i mieszkańców zarówno naszego miasta, jak i miasta partnerskie-go. 3 grudnia 2013 r. w IIpowiatowym konkursie recyta-torskim „Looking for talents”,czylirecytowanieHerberta,któ-ry odbył się w Zespole SzkółwOleszycach,uczennicakl.IIcMałgorzataStopyrazajęłatrzeciemiejsce w kategorii szkół gim-nazjalnych, pozostali uczestnicyzdobyliwyróżnienia.

Pierwszelaury Uczniowienietylkosztu-ką żyją. Przede wszystkim zdo-bywają i pogłębiają swą wiedzę,a dowodem tego jest liczba za-kwalifikowanych do drugiegoetapu konkursów przedmioto-wych. Aż 18 uczniów przystąpido kolejnych zmagań konkur-sowych: z chemii (Izabela Huk,kl.IIIa-nauczycielprowadzącypan Józef Duda), historii (Ag-nieszkaZarembskakl.IIa-na-uczycielprowadzącypaniRenataKubrak), biologii Krystyna Do-browolska,kl.IIIa,IzabelaHuk,

kl. III a, Karolina Ozimek, kl. I a - nauczyciel prowadzący pani Elżbieta Wolanin), matematyki (Katarzyna Zagrobelna, kl. III a – nauczyciel prowadzący pani Anna Jabłońska), geografii (Bar-tosz Majdan, kl. III b, Dominika Cieśla, kl. III c – nauczyciel pro-wadzący pani Danuta Czernysz), fizyki (Damian Krawczyk, kl. III a, Emilia Sobczak, kl. III b – na-uczyciel prowadzący pani Ewa Ratowska), z informatyki (Bar-tosz Majdan, kl. III b, Bartło-miej Zadworny, kl. II b, Mateusz Niemczycki, kl. II c, Kamil Gu-zek, kl. I b – nauczyciel prowa-dzący pan Tomasz Ratowski), z religii (Katarzyna Zagrobelna, kl. III a, Magdalena Zaremb-ska, kl. III b, Artur Łakomy, kl. III b – nauczyciel prowadzacy ks. Stanisław Książek oraz Ka-tarzyna Wach, kl. I b – nauczy-ciel prowadzący Alicja Antonik) oraz z języka niemieckiego (Juli-ta Szmagara, kl. III b i Angelika Kolasa, kl. I b - nauczyciel pro-wadzący K. Antonik-Brzyska).

Wymiana młodzieży Lubaczów - Erd

25


Sportowcy również nie dają o sobie zapomnieć i dziel-nie walczą. W Powiatowej Gim-nazjadzie koszykówki chłopców drużyna prowadzona przez pana Zdzisława Zabrońskiego w skła-dzie: Mateusz Zbój, Michał Le-nart, Kamil Sawkiewicz, Michał Mazepa, Sylwester Kopciuch, Rafał Foryt oraz Adrian Dziadura zajęła II miejsce, a w Powiatowej Gimnazjadzie w szachach dru-żynowych uczniowie: Karolina Czarna, Kevin Wawrzyn, Michał Bania i Kamil Guzek zdobyli III miejsce. Opiekunem druży-ny jest pan Zdzisław Zabroński.W Powiatowej Gimnazjadziekoszykówki dziewcząt w wyni-ku rywalizacji nasza drużynawskładzie:MagdalenaSmoliniec(kapitan),KarolinaCzarna,JuliaBroź,MonikaFurgała,NinaHass,Ewelina Nepelska, Maja Pietru-cha,RoksanaStypka,AleksandraMudryprowadzonaprzezpaniąJolantęDerżeckązajęłaImiejsce. Uczennica KarolinaCzarna reprezentujegimnazjumw wielu konkurencjach sporto-wych,zdobywającczołowemiej-sca. I tak w Powiatowej Gim-nazjadzie w IndywidualnychBiegach Przełajowych zajęła Imiejsce,awfinalewojewódzkim- 18., w Powiatowej Gimnazja-dziewIndywidualnychMistrzo-stwachLAwbieguna300m-1.

miejsce, a w finale wojewódz-kim 18. miejsce. Opiekunem w tej dyscyplinie jest pani Jolan-ta Derżecka. Liczymy również na do-brystartnaszychpingpongistów,Michała Banię, Radosława Sza-włogę oraz Krzysztofa Należne-go,wPowiatowymTurniejuTe-nisaStołowego,któryrozegrasięw Wielkich Oczach. ChłopcówprzygotowujepanWitoldZabor-niak.

Młodzinaukowcy Wnaszejszkolemamyjużmłodychnaukowców.Uczennicez klasy I b – Karolina Ozimek,Anna Sopel, Katarzyna Wachi Joanna Bryk zakwalifikowałysię na warsztaty przyrodniczeKrajowego Funduszu na RzeczDzieci.Odbyłysięonewdniach27listopada–3grudnia2013r.

w pracowniach naukowych Uniwersytetu Warszawskiego i instytutach Polskiej Akademii Nauk, a także w Miedzeszynie k. Warszawy. Uczennice wzię-ły udział w trzech rodzajach zajęć: laboratoriach, kursach i wykładach z czterech dziedzin: biologii, chemii, fizyki i infor-matyki. Każdy uczestnik będzie miał możliwość wzięcia udziału w jednym laboratorium. Pierwszego dnia zajęli-śmy się elektroforezą (wymu-szaliśmy wędrówkę cząsteczekw polu elektrycznym, by po-dzielić je na możliwie jednolitefrakcje – mówi jedna z uczest-niczekzjazdumłodychnaukow-ców,KarolinaOzimek.Drugiegodnia sprawdziliśmy skład liściapodkątembarwników(chroma-tografia). Sześcioosobowa gru-pa została podzielona na dwiemniejsze: jedna przeprowadzaładoświadczenie na liściu o zielo-nymkolorze(naliściuszpinaku),druganażółtym(naliściulipy).Na początku liść został podar-ty oraz wrzucony do moździe-ża, tam zalany ciekłym azotemoraz utarty. Następnie pipetąodmierzono sześć jej objętości,dolano oraz ponownie utarto.Taką mieszankę przesączonoprzezbibułkęfiltracyjnąiprawiegotowy płyn znalazł się w bute-leczce. Odparowano z naszych

Spektakl „Na zamku w Jaworowie”

Sportowcy z PG 2


26

dolać około 1 centymetr sześ-cienny acenotu. Następnie po-nownie płynną mieszankę prze-niesiono za pomocą kapilarów na paski chromatograficzne (pla-stik powleczony z jednej strony tlenkiem krzemu, czy jak kto woli- piaskiem oraz gipsem). Zaznaczono na owym pasku li-nię barwnikiem, który następnie umieszczono w kamerze (mógł być nią nawet zamknięty słoik). Po około 10 minutach doświad-czenie zakończyło się. Prowa-dzącym zajęcia był dr Radosław Mazur. Ponadto mieliśmy wy-kłady profesorskie i studenckie.Wykłady profesorskie były pro-wadzonenatematy:- „O prymacie nauk biologicz-nych”(prof.drhab.PiotrDawi-dowicz)- „Zagadki świata subatomowe-go” (prof. dr hab. Jan Kalinow-ski)-„Modelemolekuł”(profdrhab.LucjanPiela)-„Opojęciuprzestrzeni”i„Geo-metria cieni” (prof. ZbigniewMarciniak) Tematy wykładów stu-denckichbrzmiały:- „Szczególna Teoria Względ-ności- jak zmieścić długi kijw krótkiej stodole” (MarcinGrzybowski)-„JakPazyfaezbykiemPosejfo-na,czylirzeczozwierzęcychhy-brydach”(EdwinSieredziński)-„Kinetykareakcjichemicznych”(AdamCzogalla) Pozatymmieliśmyjesz-czekrótkiekursytematyczne:- „Jak zobaczyć bakterie” (Ga-briela Paudyna) – niestety mie-liśmyproblemytechniczne,więcnie udało nam się rozróżnićbakterii gram dodatnich i gramujemnych-„Oglądającnocneniebo”(Ma-rzenaŚniegowska)- „Rzecz o enzymach” (Piotr

Byrski) Oglądaliśmytakżepokazmożliwości ciekłego azotu („Te-atrniskichtemperatur”),byliśmyw Muzeum Narodowym orazobejrzeliśmy spektakl teatralnypod tytułem „Śluby Panieńskie”wreżyseriiJanaEnglerta. Wczasiekilkudniprze-żyliśmy wspaniałą przygodę na-ukową.Poczuliśmysięstudenta-miUniwersytetuWarszawskiegoorazmłodyminaukowcamiPAN–takpodsumowałaswojewraże-niaKarolinaOzimek.Nowezajęcia,starekontynuacje Od września bieżącegoroku w gimnazjum rozpoczę-ła działalność drużyna harcer-ska, której opiekunem jest paniBarbara Guzek. Obecnie liczy12 harcerzy. Wraz z harcerzamizinnychdrużynwzięliśmyudziałw obchodach Święta Niepod-ległości, a w grudniu i styczniuw przekazaniu BetlejemskiegoŚwiatełkapokoju.Mamynadzie-ję, że do naszej drużyny sukce-sywniedołączaćbędąmłodzilu-dzie, dla których przynależnośćdo ZHP stanie się sposobemzarównonaspędzenieczasu,jakisposobemnażycie. W tym roku mija już 10latodczasupowołaniawnaszejszkole Ligi Ochrony Przyrody.KołopracujepodopiekąpaniEl-żbietaWolanin.Wczasieswojej

działalności nawiązało współ-pracę między innymi z Nad-leśnictwem Lubaczów i Zarzą-dem Parków Krajobrazowych w Przemyślu. Na zajęciach koła wyko-rzystywanesąmetodypracy,któ-rych pomysłodawcami i wyko-nawcamisąsamiuczniowie.Pro-wadzone są warsztaty tematycz-ne, zajęcia terenowe połączonez obserwacjami oraz spotkaniaz ciekawymi ludźmi. Koło LOPukierunkowało swą działalnośćekologicznąnapoznaniebioróż-ności fauny i flory okolic Luba-czowa.Propagujehasło„Ziemiajesttylkojedna”. Tradycją LOP-u jest co-roczny rajd pieszy wybranymszlakiem turystycznym przezbardzourokliweicenneprzyrod-niczo zakątki Roztocza. Punktkulminacyjny to oczywiście og-niskoiwspólnazabawa. CzłonkowieLOP-ubiorąudział w konkursach organizo-wanych prze ZPK w Przemyślu,czy też KO, w których częstoudaje się zdobyć wysokie loka-ty W bieżącym roku szkolnymG.Procykzkl.IbzajęłaIVmiej-scewfinalerejonowegokonkur-su„EkologRoku”przeprowadzo-negoprzezZarządPrzemyskiegoOddziałuLOP. Dnia20września2013r.członkowie LOP-u oraz ucznio-

Sprzątanie świata

27


wie kl. I b kolejny raz wzięli udział w akcji „Sprzątania Świa-ta”. Ruszyli przez ulicę Kurie-rów AK w kierunku zbiorowej mogiły i pomnika ofiar I wojny światowej w okolicach ulicy Technicznej. 23 listopada 2013 r.z inicjatywykatechetyks.Stani-sława Książka oraz grupy mło-dych gimnazjalistów (w spotka-niu założycielskim Koła uczest-niczyło 32 uczniów) rozpoczęłodziałalnośćKatolickieStowarzy-szenieMłodzieży,któregocelemjest „kształtowanie dojrzałychchrześcijanorazaktywneuczest-nictwo we wspólnocie i misjiKościoła przez szerzenie i upo-wszechnianie katolickich warto-ściizasadwewszystkichdziedzi-nachżycia,zwłaszczaspołeczne-goikulturalnego”(StatutKSM§13). Prezesem została wybranaJuliaBroź,uczennicakl.IIIa. Szkolne Koło KSM maprzyczyniać się do wszech-stronnego rozwoju ucznia, mawpływaćna jegomobilizacjędouczeniasię,mastanowićpomocwkształtowaniuumłodzieżypo-staw moralnych, patriotycznychi społecznych, wyrażających sięzaangażowaniemwżycieszkoły. Członkowie KSM prze-prowadzają liczne akcje chary-tatywne, min. kampanię Miko-łajkową prowadzoną wspólniez KSM „Źródło” przy par. św.Stanisława BM w Lubaczowie.Działalność ta uczy młodzieżzauważaćitroszczyćsięodziecinajbardziejpotrzebujące ibędą-cewpotrzebie.Zbiórkiprzezna-czonenaprzygotowanieprezen-tówdająmożliwośćpodzieleniasiędobrociąisprawieniaradościwielu dzieciom naszego miastaiokolicznychmiejscowości. W szkole kontynuu-je działalność wolontariat podskrzydłami nauczyciela bibliote-

karza Marii Wach. W tym roku szkolnym dalej zbieramy plasti-kowe nakrętki dla chorych dzie-ci na pompę insulinową i wózek inwalidzki. Kontynuujemy pro-gram „Zabawa pod tęczą” – za-jęcia z dziećmi autystycznymi z grupy przedszkolnej przy SOSW w Lubaczowie. Co ty-dzień grupka wolontariuszy uczestniczy w spotkaniach, pod-czas których wspólnie z dziećmi wykonujemy różne ćwiczenia ruchowe, bawimy się, tworzy-my ciekawe prace plastyczne. Z okazji Dnia Głośnego Czyta-nia (29 IX) w poniedziałek 30 września wolontariuszki z kl. III a odwiedziły dzieci z zerówki w przedszkolu nr 3 i czytały im książeczki.

„Marzycielska poczta”to ogólnopolska akcja pisanialistówdochorychdzieci, zorga-nizowanaprzezuczennicękl.IIIaMagdalenęZarembską.Polegaona na wysyłaniu tradycyjnychlistów ikartekdochorychdzie-ci,którebardzoczekająna„takikontakt”zrówieśnikami. Od września gimnazjumzmieniłorównieższatęzewnętrz-ną. Szkoła została docieplona,pokryta jasną elewacją, wymie-niono ogrzewanie, zbliża się kukońcowi remont hali sportowej.Wstaremurywstępujenoweży-cie.

T.Z

Obchody Dnia Niepodległości

Szkolne koło „KSM”

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013Rozmaitości

W dniach 26. 09. - 1.10. 2013 r. grupa licząca 25 członków Towarzystwa Polsko - Niemieckiego /TPN/ z Lubaczowa przebywała w niemieckim mieście Tostedt, na zaproszenie Towarzystwa Niemiecko- Polskiego /TNP/. W programie wizyty był udział w obchodach jubileuszu 20 lecia podpisania umowy partnerskiej pomiędzy Gminą Tostedt a Gminą Miejską Lubaczów oraz 20 lecia działalności obu towa-rzystw.

28

Wizyta w Tostedt

Dzięki podpisanej umo-wie partnerskiej oraz poprzez pracę Towarzystw mieszkańcy żyjący w miastach oddalonych od siebie o 1200 km mieli okazję się poznać i zaprzyjaźnić. W ra-mach wzajemnej wymiany wizyt odbywających się co dwa lata, setki młodych ludzi spotkało się w ciągu ostatnich dwóch dzie-sięcioleci w ramach partnerstw szkolnych, natomiast członko-wie Towarzystw odwiedzali się wzajemnie mieszkając u gospo-darzy. Na terenie Niemiec głów-ne uroczystości rocznicowe od-były się w sobotę 28.10.2013 r. w auli Gimnazjum w Tostedt. „Jesteśinicjatoremimo-torem Towarzystwa Niemiecko-Polskiego,Tyodegrałaśważnąrolę w przezwyciężaniu uprze-dzeń między obu narodami”,tymi słowami Konsul RP An-drzej Kuzma, pochwalił RuthZuther przewodniczącą Towa-rzystwa Niemiecko - Polskiegow Tostedt podczas uroczystości20-leciastowarzyszenia. „Bez wielkiej pomocywielu zwolenników, nigdy byto się nie udało” tymi słowamiprzewodnicząca Ruth ZutherprzypomniałaopoczątkachTPNw Tostedt. Chwaliła polskichprzyjaciół za zaufanie. ”Mieliwszelkie powody do nieufnościdonasNiemcówzazadaniePo-lakompodczas IIwojnyświato-wejtylucierpień,naszczęścieniebyło nienawiści, ale tylko przy-jaźń...Mamysatysfakcję,żedzię-kinaszejaktywnejpracynarzeczpojednania wyeliminowaliśmy

uprzedzenia” mówła prezes Ruth Zuther. Burmistrz Tostedt Ger-hard Netzel podziękował człon-kom TNP i Ruth Zuther za ichpracę,zełzamiwoczachmówił,że„najwyższąnagrodą jestzdo-byciesercabliźnich”. W imieniu Pani Bur-mistrz i mieszkańców Lubaczo-wapodziękowałemzadynamicz-ną współpracę mówiąc międzyinnymi , żepartnerstworozwijasiętylkowtedy,gdyjestaktywniewspieraneprzezwieluludzi. ZramieniaTPNgłosza-brał przewodniczący Artur Pa-chla,któryzastąpiłwtejfunkcjizałożycielkę i długoletnią prze-wodniczącą TPN w LubaczowieMałgorzatęKlimkiewicz.Wygło-sił bardzo osobiste przemówie-nie wspominające swoje pobytyzrodzinąwTostedt.Uroczystośćuświetnił swoim programemmuzycznym chór Tostedter Pu-zon pod kierunkiem CorleisWiebke, a także trio muzycznez Lubaczowa z Andrzejem Kin-

ratem, dyrektorem Miejskiego-Domu Kultury na czele. Wieczorem wszyscy go-ścieigospodarzespotkalisięnabankieciewhoteluMeierhof. WczasiepobytuwNiem-czech zwiedziliśmy muzeumwiatraków w Gifhorn, siedliskażurawi i dzikich gęsi oraz porti ratusz w Hamburgu. Mieliśmydużoczasunarozmowyipozna-wanie się zgospodarzamiw ichdomach.Spotkaniejubileuszoweświadczy o potrzebie kontynu-owania wzajemnych kontaktówi współdziałania mieszkańcówmiast partnerskich LubaczowaiTostedt.

AdamMargraf

Adam Margraf i RuthZuther

29

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013 Rozmaitości

Kwesta 2013

Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzem działający przy Towarzystwie Miłośników Ziemi Lu-baczowskiej już po raz 15-ty zorganizował publiczną kwestę na rzecz odnowy cennych zabytków cmen-tarza Komunalnego przy ul. Tadeusza Kościuszki w Lubaczowie. W tegorocznej zbiórce pieniędzy udział wzięli przedstawiciele władz miasta, radni, dyrektorzy szkół podstawowych i średnich, nauczyciele, ucz-niowie oraz działacze społeczni - łącznie kwestowało 56 osób. Jak co roku wolontariu-sze z puszkami zachęcali miesz-kańców naszego miasta oraz go-ści odwiedzających groby swo-ich bliskich do wsparcia inicja-tywy odnowy zabytków. Dzięki hojności i ofiarności darczyńców udało się zebrać kwotę w wyso-kości 5.342,32 zł. Ostatnie lata pokazałyteż, że los zabytkowych obiek-tów naszej nekropolii nie jestobojętny mieszkańcom. W la-tach 2012-2013 odnowione zo-stałydwiekapliceznajdującesięw centralnej części cmentarza,za łączną kwotę 48.610,83 zł,z czego Towarzystwo Miłośni-ków Ziemi Lubaczowskiej prze-kazało 18.000,00 zł ze zbiórekz ostatnich trzech lat (2010-2012),pozostałączęśćpieniędzyzabezpieczył Urząd Miasta orazotrzymano dotację od Woje-wódzkiegoKonserwatoraZabyt-ków.Podczaspracprowadzonychprzy renowacji odkryto cennepolichromiekryjącesiępodwar-stwą farby we wnętrzach obukaplic.Decyzjąwładzmiastapo-stanowionooprzedłużeniupraczwiązanychzodrestaurowaniemmalowideł,przeznaczającnatencel kolejne 27.982,11 zł w tymdotacja Wojewódzkiego Kon-serwatora Zabytków w kwocie10.000,00 zł. Okres zakończeniapracplanowanyjestna2014r. WListopadzienaposie-dzeniu Zarządu TMZL zapadnąkolejne decyzje oraz propozycjecododalszych losówopuszczo-nych i w dużym stopniu znisz-czonychpomnikównagrobnych,

krzyży i figur z bruśnieńskie-go ośrodka kamieniarskiego. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzem w Lubaczowie ma przed sobą jeszcze dużo pra-cy. Na pomoc czeka też mogiła Obrońców Lubaczowa z 1918 r., która to w 2001 r. została zabez-

pieczona przed dalszą degrada-cją z części pieniędzy zebranych podczas kwesty w 2000 r.

Marek Małecki

TowarzystwoMiłośnikówZiemiLubaczowskiejskładaserdecznepo-dziękowaniaofia-rodawcom oraz osobom kwestującym za zaangażo-wanie w organizację tegorocznej kwesty oraz zaprasza do współpracy za rok.

Kwesta 2013


30

Znani – Zapomniani…

Pokolenia lubaczowian zmieniały rzeczywistość mia-sta, Polski, świata. Historycy co jakiś czas odkrywali i odkry-wają ciekawe, znakomite po-stacie urodzone w Lubaczowie, które zrobiły karierę światową w kulturze, sporcie, nauce. Dzię-ki nadaniu Miejskiemu Domowi Kultury imienia Sas – Bandrow-skiego, przybliżono mieszkań-com osobę tenora o między-narodowej sławie urodzonego w Lubaczowie. Musnęło wśród lubaczowian nazwisko Jacka Ro-kosza, tego który przyczynił się do otrzymania „Oskara” w 2008 roku za film animowany „Pio-trus i wilk”, ekranizacja baletu S. Prokofiejewa. Wspominamy wielkiego chodziarza Roberta Korzeniowskiego. Jednak ogól-nie nie pamiętamy postaci zna-czących dla Lubaczowa. W dniu ich chwały nadajemy tytuły, mó-wimy o ich wielkości a później milczymy, by przy jakiejś okazji przypomnieć te ważne dla mia-sta i mieszkańców osoby. Kilka tygodni temuotrzymałam widokówkę z Kra-kowa. Pisał pan Marian Kopf,który mocno związany z Luba-czowem poprosił o informacjęo swoim rodzinnym mieście/dom państwa Ladów, dziad-ków pana Kopfa do dzisiajwdobrymstanieznajdujesięprzyulicy Kościuszki - sklep Pepco/.To skłoniło mnie do napisaniakilku słów o tej postaci - uba-czowianinie,malarzunaszychle-gendihistorii.„WlecieiwzimiedomoichdziadkówFranciszkówLadów mieszkających przy ul.Kościuszki 27 przyjeżdżałem zeszkól,Lubaczówtamtegoczasuwlecie pełen był zieleni, ogrodówipól.Odnaszegoogrodudosa-

mejstacjikolejowej, tj pomiędzy ulicą Kopernika a dawną ulicą Tartaczną /obecnie Słowackiego/ były pola, latem łany zbóż. Zimą zaś Lubaczów tonął w wielkim śniegu, zawsze zimy były śnieżne i mroźne, a zające przychodziły do samego miasta”. PanMarianKopfurodziłsię w 1926 roku w Lubaczowie,gdzie ukończył Liceum Ogól-nokształcące,anastępniepodjąłstudia w Akademii Sztuk Pięk-nych w Krakowie na WydzialeMalarstwa, uzyskując dyplomw 1954 roku. Był długoletnimwykładowcąnaWSPwKrakowieoraznauczycielemprzedmiotów

plastycznych w Instytucie Pe-dagogicznym Uniwersytetu Ja-giellońskiego. W tym czasie utrzymywał kontakt ze swoim rodzinnym miastem, przekazu-jąc do muzeum obrazy, meble z rodzinnego domu, dziesiątki zdjęć z rodzinnego, dawnego Lubaczowa. Tym, co najważ-niejsze dla miasta i znalazło się w zbiorach muzeum, to obrazy przedstawiające stary Lubaczów i legendy miasta. Wiszą one na honorowym miejscu w Muzeum Kresów w Lubaczowie. Nasz znajomy tęskniącza swoim miastem, pisze jegohistorięihistorięswojejrodziny.

Marian Kopf, Motyw ze starego Lubaczowa sprzed 1941 r., olej, tektura, 1948 r.,

31

Wiadomości Lubaczowskie Nr 4 (7) 2013 Rozmaitości

Święto Wojska Polskiego zostało wprowadzone ustawą Sejmu RP z dnia 30 lipca 1992 r. Jest to święto upamiętniające zwycięstwo Polski w bitwie warszawskiej stoczonej podczas wojny polsko - bolsze-wickiej w 1920 r.

Święto Wojska Polskiego

„W zimie wielką atrakcją dla dzieci było zjeżdżanie na san-kach z tzw. „górki Strzeleckie-go”, gdzie obecnie stoi duży budynek, dawne kino „Melo-dia”. Górka Strzeleckiego była wtedy o wiele wyższa, a łąki u jej stóp były w dużej mierze bagnem, po którym z trudem przechodząc, wyjmowało się buty” - cyt. wspomnienia M. Kopfa. Wspomnienia pana Ma-riana Kopfa są dla nas, miesz-kańców Lubaczowa piękna lekcją historii, z której dowia-dujemy się o tym kto, gdzie mieszkał, czym się zajmował, a przede wszystkim, że Luba-czów był miastem wielokulturo-

wym. Dzisiaj każdy z nas wi-dzi inny Lubaczów, Lubaczówz marzeń, snów, rzeczywistości.Lubaczów pamięci dzieciństwa,młodzieńczych zrywów, doro-słychwyzwań,alezawszejesttoten sam Lubaczów - ukochany,najwspanialszy,jedyny:

„Bluszczem ku oknomKwiatem w samotność Poszumem trawDrzewem co stoiUspokojeniemWśród tylu spraw Pamiętajcie o ogrodachPrzecież stamtąd przyszliścieW żar epoki użyczą wam chłoduTylko drzewa, tylko liście….”

/Agnieszka Osiecka/

Maria Magoń

Wspominając cudowne, pięk-ne, czasem gorzkie i straszne historie miasta, najbliższych oraz Lubaczowa i lubaczo-wian opowiada o czasach grozy i tragedii mieszkańców róż-nych kultur zamieszkujących miasto. Czytając wspomnienia pana Kopfa z zimowych zjaz-dów z górki, widziałam siebie i inne dzieciaki, które tak jak pan Marian przed wojną, zjeż-dżały w latach 60-tych, 70-tych z górki obok dawnego kina w stronę Małego Łążka. Dzisiaj nie istnieje budynek Strzelca lub kina i nie ma górki Strzel-ca, z której zjeżdżaliby na san-kach lubaczowianie. Pozostały tylko fotografie i wspomnienia.

15 sierpnia, jak co roku, w Lubaczowie obchdzono Świę-to Wojska Polskiego. Przedsta-wiciele władz Lubaczowa na czele z Panem Adamem Margra-fem - zastępcą Burmistrza Mia-sta Lubaczowa Panem Zdzisła-wem Ciochem - Przewodniczą-cym Rady Miejskiej oraz Panem Krzysztofem Szpytem - Wice-starostą Powiatu Lubaczowskie-go wspólnie z Prezesem Związ-ku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Panem Ludwikiem Cebulakiem, Wice-prezesem Zarządu Związku In-walidów Wojennych RP Panem Eugeniuszem Hukiem, Prezesem Stowarzyszenia Spadkobierców Polskich Kombatantów II Woj-ny Światowej Panem Tadeuszem Antonikiem oraz sekretarzem Związku Kombatantów Panem Stanisławem Pachołkiem uczci-li pamieć żołnierzy poległych

podczas II Wojny Światowej, pochowanych na lubaczowskich cmenatarzach. Wiązanki kwia-tów złożono przy kwaterach poległych za Ojczyznę oraz pod Pomnikiem Niepodległości. Obchody Święta Wojska Polskiego zakończone zostały

uroczystą mszą świętą w kon-katedrze lubaczowskiej, której przewodniczył Dziekan Deka-natu Lubaczowskiego ks. An-drzej Stopyra.

Daniel Pilip

Złożenie wiązanek kwaitów przy kwaterach poległych


32

40-lecie pracy artystycznej Grażyny Bielec W tym roku Grażyna Bielec obchodzi 40-lecie pracy artystycznej. Z tej okazji wychowankowie Teatru Małych Form zorganizowali retrospektywne spotkanie. Wieczór wypełniony był wspomnieniami, filmikami, występami obecnych i dawnych podopiecznych, zgromadził przyjaciół i sympatyków jubilatki.

Grażyna Bielec za swo-ją pracę artystyczną otrzyma-ła wiele nagród i wyróżnień, m.in. Ministra Kultury, Ministra Edukacji, Międzynarodowego Towarzystwa Muzycznego, To-warzystwa Kultury Teatralnej. Jubilatka prowadzi zajęcia Te-atru Małych Form działającego przy Miejskim Domu Kultury w Lubaczowie. Członkami ze-społu są uczniowie miejscowych szkół, którzy pracują nad kulturą żywego słowa, autoprezentacją czy emisją głosu. Efekty zaan-gażowania w działalność teatru prezentowane są w środowisku lokalnym, ale także w różnych miastach w Polsce. Członkowie Teatru Ma-łychFormdziękipracypodczuj-nym okiem Grażyny Bielec nie-jednokrotnie zostają uhonoro-wani.OstatniozostalilaureatamiXVI Ogólnopolskiego TurniejuSatyry„OZŁOTĄSZPILĘ”.Wy-różnienie również otrzymali naOgólnopolskim Turnieju Litera-tury Regionalnej w Starachowi-cach,wkonkursie„LauryImpre-

sji” w Jarosławiu czy „PAMIĘĆI SŁOWO II” w Przemyślu.Przypomnijmy, że podopiecznyGrażyny Bielec, Michał Kurekzdobywając III nagrodę w 58.OgólnopolskimKonkursieRecy-tatorskimwkategoriimłodzieżyszkolnej miał możliwość wystą-pićnadeskachTeatruPolskiego

wWarszawie. GrażynieBielecżyczymywiele sukcesów na drodze arty-stycznej,rozwijaniaswoichpasjiisatysfakcjizpracyzmłodzieżą.

IwonaHojdak

HumorJasiopiszelistdoświętegoMikołaja:-„Chciałbymnarty,łyżwy,sankiigrypęnazakończenieferiiświątecznych”.

Żonadomężainformatyka:-Poznajeszczłowiekanafotografii?-Tak-Ok,dzisiajo15odbierzeszgozprzedszkola.

Przedszkolak pyta kolegę:- Co dostałeś na gwiazdkę?- Trąbkę.- Mówiłeś, że dostaniesz lepsze prezenty!- To super prezent! Dzięki niej zarabiam codziennie złotówkę!- W jaki sposób?- Tata mi daje, żebym przestał trąbić!

Jaka jest ulubiona kolęda świeżo upieczonych rodziców?- Cicha noc.

Piątego grudnia kilkuletnia Małgosia kładąc się do łóżka mówi do dziadka:- Kiedy rano się obudzę, chciałabym znaleźć w swoim łóżku piękną, jasnowłosą laleczkę!- Ja też chciałbym! - mówi dziadek.

- Puk, puk!- Kto tam?- Merry.- Jaka Merry?- Merry Christmas!

Jubileusz Grażyny Bielec

Documents

Wiadomości LubaczowskieProjekt Szlachetna Paczka ma charakter ogólnopolski i łączy działania setek tysięcy osób. Jego celem jest niesienie pomocy rodzinom potrzebującym. W