van Eeden. 314 Niet of Oraaz.

tevens, dat van de rijke dramatische let terkunde van onzen tijd in Dene- marken, rijk, vooral vbbr -q-- 1875. ook aan genre's, zoo buitengewoon weinig in vertal ing tot ons gekomen is: behalve enkele tragedies van Samst~e 1) en Ohlenschltiger, slechts deze , ,pochade", te meer, omdat in een tijd, toen, zooals Hauch zich uitdrukte, ,,den store Kloft mellem Danmark og Tyskland endnu ikke havde aabne t sig" e), onder invloed van Goethe en Schiller geschreven tragedies hetzij spoedig in her Duitsch, en dan vaak door Hot- steiners, hetzij ongeveer gelijktijdig zoowel in het Deensch als in her Duitsch verschenen, en het contact tusschen de Deensche let terkunde en de onze hog voor her overgroote deel tot s tand kwam door bemiddeling van Duitsch- land. Zelfs Hauch ' s nog steeds lezenswaardige tragedie Maaslrichts Belejring, die handel t over her beleg van Maastr icht in 1579 door Parma, is niet een ver ta l ing in bet Nederlandsch waardig gekeurd.

Direct le t terkundig contact tusschen ons land en Denemarken, en Skandi- navi~ in het algemeen, zou nog voor langen tijd ui tzondering blijven en per- soonlijk l i t tera i r contact zeker: Andersen 's kor ts tondig bezoek aan ons land in den zomer van 1847 hebben wij te danken aan de vrijmoedigheid en onder- nemingslust van 66n man, die wel van zijn Duitsche collega's had gehoord v a n ' s dichters gevoeligheid voor huldebetoon, inzonderheid in den vreemde.

's Gravenhage. W. VAN EEDEN.

A A N K O N D I G I N G V A N E I G E N W E R K .

FERD. SASSEN, Wijsgeerig leven in Nederland in de twintigste eeuw. Amsterdam, N.V. Noord-Hollandsche Uitgeversmaatschappij , 1941. (Serie , ,Uit leven en wetenschap") .

In di t boekje heb ik getracht , een overzicht te geven, dat zonder aanspraak te maken op volledigheid toch eenigszins kan orit~nteeren in hetgeen er in Nederland in de eerste 40 jaar van de 20ste eeuw op wijs/~eerig gebied te doen is geweest. De gegevens voor di t overzicht zijn hog te recent om tot een wetenschappelijk verantwoord historisch beeld te kunnen worden ver- werkt. Slechts datgene is opgenomen, wat mij voor de verschillende r icht ingen in de Nederlandsche wijsbegeerte kenmerkend leek. Ik heb daarbij zooveel mogelijk de denkers zelf aan bet woord gelaten. Voor de stroomingen in het algemeene Europeesche denkleven, waarvan dat in Nederland voor een groot deel de afspiegeling vormt, heb ik gemeend te mogen verwijzen naar mijn W(isbegeerte van omen tijd (2de druk, Ni jmegen--Utrecht , 1940).

N. F . S .

MARIUS VALKHOFF, De expansie van her Neclerlands (Bibliotheek voor Weten en Denken, no. 20), N. L. Leopolds U. Mij N.V., Den Haag, 1941.

Onder , ,expansie" wordt in dit populair-wetenschappelijke boekje verstaan de u i tbre id ing en het sncces welke het Nederlands heeft gehad buiten het

1) Bij van Boekeren te Groningen verscheen in 1840 een vertaling van Dyveke, welk stuk handelt over de lotgevallen van Duifje Nikolaas' aan her hof van koning Christiaan II, door (3. J. Meyer; de iilleiding is, votgens den vertaler, een uittreksel uit een in de ver- handelingen van het Koninklijk Instituut (2e klasse, 1, 1818) gepubliceerd werk van j . Meerman over de verhouding van ger.oemden koning tot de Nederlanden.

2) Minder Ira niin [orste Udcnlandsrejse [1821--1827], 1871.