Wykonał :

mgr inż. Bartłomiej Zajda

Zawód: Technik Pojazdów Samochodowych

Data zajęć: 25.05.2020

Centrum Kształcenia

Zawodowego

Zapoznanie się budową ogumienia oraz identyfikacja

oznaczeń

Ocena:

• Wykonaj opis identyfikacji oznaczeń wybranej przez siebie opony samochodowej, do której

masz dostęp (potrzebne będą zdjęcia oznaczeń opony).

• Przy realizacji zadania (wykonywaniu fotografii) pamiętaj o warunkach BHP , czyli

odpowiednim zabezpieczeniu pojazdu.

• Czas realizacji zadania tydzień, pracę należy przesłać na mail zadania.ckz@o2.pl najpóźniej do

dania poprzedzającego zajęcia w Centrum Kształcenia Praktycznego do godziny 16:00.

• Brak maila z zadaniem lub przesłanie po wyznaczonym czasie będzie skutkował oceną

niedostateczną.

• WZÓR TEMATU MAILA: Klasa II E – ZSB imię ............ nazwisko ............

harmonogram konsultacji pod adresem: b.zajda@zpo.opole.pl

Lp: Dzień tygodnia KLASA / SZKOŁA GODZINY KONSULTACJI 1. PONIEDZIAŁEK II E ZSB 12:00 – 14:00 2. WTOREK I D*P - ZSM 10:00 – 12:00 3. ŚRODA II Ac/cT - ZSM 10:00 – 12:00 4. CZWARTEK II D - ZSM 10:00 – 12:00 5. PIĄTEK III cT - ZSM 09:00 – 11:00 6. PIĄTEK III C - ZSZ im. S. Staszica 12:00 – 13:00

Wstęp teoretyczny

I. Elementy podstawowe (obowiązkowe)

Rys. 1. Budowa opony – fot:. oponeo.pl Kord opony to włókno wykorzystywane, jako wewnętrzna warstwa wzmacniająca ogumienie samochodowe. Najczęściej wykonana jest z wiskozy, poliestru, stali, poliamidu lub włókna szklanego. Wyróżnić możemy nitki kordu stalowe oraz tekstylne. Kord stanowi główną różnicę między oponą radialną a diagonalną. W przypadku wariantów radialnych kord łączy drutówki promieniowo, opony diagonalne opierają się na dwóch warstwach ułożonych w sposób krzyżowy.

Drutówki

Drutówka to wytrzymałe druty, które tworzą kilka zwojów.

Dzięki nim możliwe jest osadzenie opony na obręczy.

W oponie znajdują się dwie drutówki, a wokół nich przewinięta jest warstwa osnowy tekstylnej.

Kapa butylowa

Szczelna wobec powietrza i wody warstwa gumy, która zastępuje dętkę w oponach

bezdętkowych.

Wykonana jest z butylu (kauczuku syntetycznego) – mieszanki, która nie przepuszcza powietrza.

Charakteryzuje się dużą odpornością na działanie środków utleniających, kwasów i zasad.

Jej zadaniem jest minimalizacja strat powietrza oraz ochrona elementów wewnętrznych przed

wnikaniem tlenu, ozonu i wody.

Wypełniacz

Wypełniacz to guma profilowana, usztywniająca stopkę opony i zapewniająca utrzymanie

drutówki.

Odpowiada on za trwałość opony, kierowalność i komfort jazdy.

Pasek stopowy

Gwarantuje szczelność opony i jej trwałość, a także izoluje drutówkę od felgi.

Pasek stopowy wykonany jest z materiału zapewniającego minimalne zużycie podczas ciągłego

kontaktu z felgą.

Guma boku

Guma zapewniająca ochronę opony. Zabezpiecza przed przetarciami, otarciami i czynnikami

środowiskowymi, takimi jak: promieniowanie ultrafioletowe, różnice temperatur, środki

chemiczne itp.

W składzie mieszanki gumowej tego elementu bardzo ważna jest obecność składników

antystarzeniowych.

Opasanie stalowe

Tkaniny metalowe, które tworzą uzbrojenie koła.

Z reguły w oponie występują dwa opasania.

Zadaniem opasań w oponach radialnych jest lepsze przenoszenie poleceń kierowcy z kierownicy

na drogę oraz poprawa kierowalności.

Bieżnik

Bieżnik opony ma za zadanie: zapewnić kierowalność, przyczepność, odporność na zużycie,

zachowanie w zakręcie, obniżenie oporów toczenia oraz poziomu hałasu.

W mieszance gumowej bieżnika stosowane są kauczuki syntetyczne oraz kauczuki naturalne.

Dodatkowy element stanowią np.: sadza, elastomery, oleje przyśpieszacze, krzemionka,

aktywatory wulkanizacji.

Rodzaje bieżnika

Zdecydowanie jednym z najważniejszych elementów opony jest jej bieżnik. Zwykle to ok. 35% masy

całkowitej modelu. Stanowi bezpośredni bufor między pojazdem a nawierzchnią. Wyróżniamy sześć

podstawowych rodzajów bieżnika, z czego opony samochodowe najczęściej wyposażane są w trzy

pierwsze:

Wzór symetryczny

Wzór asymetryczny

Wzór kierunkowy

Wzór mieszany

Wzór ciągnący

Wzór żebrowy

OZNACZENIA NA OPONACH

Co oznaczają poszczególne symbole?

195 – szerokość opony wyrażona w milimetrach.

50 – wartość wyrażona w procentach, oznacza stosunek wysokości boku opony (miejsce, gdzie

znaleźliśmy informację o rozmiarze opony) do szerokości. W tym przypadku wartość "50” oznacza 50

procent z 195 mm, czyli 97,5 mm.

R – konstrukcja radialna, typ budowy opony.

15 – średnica osadzenia, będąca jednocześnie średnicą obręczy, podana w calach.

82 T – indeks nośności o wartości 82 i indeks prędkości klasy T .

C – oznaczenie opony dostawczej.

Indeks prędkości jest oznaczeniem informującym o maksymalnej prędkości, z jaką można poruszać

się na danej oponie. Znajdziesz go z boku opony, na końcu oznaczenia z rozmiarem.

Najczęściej spotykane indeksy prędkości:

Q do 160 km/h

R do 170 km/h

S do 180 km/h

T do 190 km/h

H do 210 km/h

V do 240 km/h

W do 270 km/h

Y do 300 km/h

Indeks nośności to kolejne ważne oznaczenie na oponie. Wskazuje on maksymalne dozwolone

obciążenie jednej opony przy jeździe z maksymalną dla niej prędkością. Absolutnie nie wolno

korzystać z opon z niższym indeksem nośności, niż ten, który jest zalecany dla danego modelu auta.

Dla przykładu, opona z indeksem nośności 91 może być poddana maksymalnemu obciążeniu 615 kg.

Jeśli pomnożysz tę wartość przez liczbę opon w samochodzie, uzyskasz wynik minimalnie większy niż

dopuszczalna masa całkowita Twojego auta z pełnym obciążeniem (możesz ją odczytać z pola F1 w

dowodzie rejestracyjnym).

Najczęściej spotykane indeksy nośności:

Indeks Nośność

(kg) Indeks

Nośność

(kg) Indeks

Nośność

(kg) Indeks

Nośność

(kg) Indeks

Nośność

(kg)

80 450 87 545 94 670 101 825 108 1000

81 462 88 560 95 690 102 850 109 1030

82 475 89 580 96 710 103 875 110 1060

83 487 90 600 97 730 104 900 111 1090

84 500 91 615 98 750 105 925 112 1120

85 515 92 630 99 775 106 950 113 1150

86 530 93 650 100 800 107 975 114 1180

Symbole na oponach (alfabetycznie)

3PMSF - symbol potwierdzający zimowe właściwości opony,

Rys. 2. Symbol 3PMSF na oponie – fot:. oponeo.pl

Oznaczenie BasePen - opona posiada elektrostatyczne uziemienie (w rowku biegnącym przez środek

bieżnika znajduje się krzemionkowa mieszanka, która odprowadza ładunki elektryczne).

Oznaczenie BLT - (Raised Black Letters) czarne i wypukłe litery.

Oznaczenie BSW - (Black Sidewall) litery napisów na oponie są czarne.

Oznaczenie COLD - to informacja, by ciśnienie mierzyć na zimnych oponach.

Rys. 3. numer DOT– fot:. oponeo.pl

Oznaczenie DOT - (Department of Transportion) właściwości opony są zgodne ze wszelkimi normami

bezpieczeństwa Departamentu Transportu USA . Z oznaczeniem tym sąsiaduje dwunastoznakowy

kod indentyfikacyjny opony lub numer seryjny. Na końcu numeru DOT znajduje się data produkcji

opony.

Data produkcji opony - znajduje się na końcu numeru DOT. Na zdjęciu opona marki Matador

wyprodukowana w 42 tygodniu 2008 roku. Informacja o wieku opony znajduje się również na boku.

Poszukaj numeru identyfikacyjnego opony, zaczynającego się od liter DOT. Jest to ciąg od 7 do 12

znaków, informujący o całej partii opon wyprodukowanych w danej fabryce. Cztery ostatnie cyfry

tego kodu (najczęściej są umieszczone w obwódce) zawierają informację o dacie produkcji opon. Dla

przykładu - 4208 - dwie pierwsze cyfry to tydzień produkcji, dwie kolejne to skrót od roku, czyli opona

była wyprodukowana w 42 tygodniu 2008 roku.

Oznaczenie DSST - opona typu RunFlat Dunlopa.

Oznaczenie ECE, e, E - skrót od Economic Commision of Europe, oznacza homologację europejską.

Oznaczenie EMT - (Extended Mobility Tyre) ogumienie, które daje możliwość jazdy nawet po utracie

ciśnienia do zera.

Oznaczenie FP - (Fringe Protector) albo też RFP (Rim Fringe Protector) opona z osłoną na felgę.

Dunlop używa symbolu MFS.

Oznaczenie FR - opona z rantem, mającym chronić felgę przed uszkodzeniami mechanicznymi.

Najczęściej znajduje się w oponach z profilem 55 oraz niższym. Zależy to od konkretnego producenta

jak również od typu i rozmiaru ogumienia. Przykładowymi rozmiarami, wśród których najczęściej

można znaleźć opony z rantem są: 205/45R16, 195/50R15, 205/55R16 (bywają wyjątki).

Rzadziej w przypadku rozmiarów: 145/65R15, 235/70R16 (w samochodach SUV). Oznaczenie FR

nie występuje na boku ogumienia.

Oznaczenie INSIDE - symbol stosowany w oponach asymetrycznych, mówi o tym, który bok opony

powinien być zamontowany wewnątrz, w kierunku: do auta, w stronę piasty z felgą. Bok tej opony

nie powinien być widoczny z zewnątrz pojazdu.

Oznaczenie JLB - (Jointless Band) bezkońcowe opasanie wykonane z nylonu.

Oznaczenie LI - (Load Index) wskaźnik określający maksymalną nośność opony.

Oznaczenie LT - (Light Truck) oznaczenie wskazujące, że opona jest przeznaczona dla pojazdów o

napędzie 4x4 oraz lekkich ciężarówek (stosowane w USA). Występuje przed rozmiarem opony.

Oznaczenie MAX - maksimum, czyli maksymalna wartość ciśnienia w oponie.

Oznaczenie M+S - (ang. mud and snow) - to błoto i śnieg, wykorzystywane, jako oznaczenia na

oponach całorocznych oraz terenowych / SUV; często spotykane również na oponach pochodzących

spoza Europy; oznaczenie to stanowi jedynie deklarację producenta, nie jest to oficjalny symbol

potwierdzający zimowe właściwości opony (3PMSF).

Oznaczenie MFS - (Maximum Flange Shield) - ochraniacz felgi; niektóre opony zimowe posiadają rant

ochronny felgi, tzw. ochraniacz felgi. Rant ma chronić krawędź felgi przed uszkodzeniami

mechanicznymi, które mogą powstać przy np. podjeżdżaniu pod krawężnik czy zahaczeniu o jakiś

przedmiot. Istnieją różne nazewnictwa rantów, w zależności od producenta danej opony. Najczęściej

spotykane poza MFS to:

Oznaczenie RFP (Rim Fringe Protector) - ochraniacz felgi,

Oznaczenie FP (Fringe Protector) - ochraniacz felgi,

Oznaczenie FR (Felgen Ripen) - pierścień ochraniający obręcz.

Oznaczenie OWL - (Outlined White Lettering) litery w kolorze białym.

Oznaczenie OUTSIDE - stosowane w oponach asymetrycznych, oznacza sposób montażu opony.

Outside oznacza, że bok opony z tym oznaczeniem po zamontowaniu koła na feldze, powinien być

widoczny na zewnątrz samochodu.

Oznaczenie P - (Passanger) symbol umieszczany przed rozmiarem opony. Oznacza, że opona jest

przeznaczona dla pojazdów osobowych (stosowane w USA).

Oznaczenie PAX - opona Michelin zero ciśnieniowa, ze stabilnym pierścieniem wewnątrz.

Oznaczenie PSP-Beta - opona posiada konstrukcję, która charakteryzuje się zakładkami

rozmieszczonymi w ten sposób by redukowały natężenie hałasu.

Oznaczenie R - (Radial) opona radialna.

Oznaczenie RBL - (Recessed Black Lettering) litery wklęsłe w kolorze czarnym.

Oznaczenie RETREAD - opona bieżnikowana.

Oznaczenie RF- to skrót od angielskiego Reinforced; opisuje oponę wzmocnioną o podwyższonej

ładowności (nośności). Ma znaczenie podobne jak w przypadku opon z symbolem XL. Inne oznaczenia

opon wzmacnianych to np. EXL, RFD, REF, REINF.

Oznaczenie RFT - Run Flat Tires, opona typu Run Flat, stosowane w Bridgestone, Firestone, Pirelli.

Oznaczenie RIM PROTECTOR - opona posiada rozwiązania chroniące felgę przed uszkodzeniami.

Oznaczenie ROF - (Run On Flat) symbol stosowany przez firmy Goodyear i Dunlop na oznaczenie

opon, które pozwalają na dalszą jazdę po uszkodzeniu ogumienia przy braku ciśnienia powietrza

wewnątrz.

Oznaczenie ROTATION - występuje zawsze ze strzałką, oznacza kierunek toczenia opony, stosowany

w oponach kierunkowych. Oznaczenie ROTATION informuje o prawidłowym sposobie montażu opony

kierunkowej.

Oznaczenie RSC - Skrót od Run Flat System Component. Występuje na oponach zgodnych z

systemem Run Flat stosowanym w samochodach marki BMW.

Oznaczenie RWL - (Raised White Lettering) wypukłe litery w kolorze białym.

Oznaczenie SST - (Self Supporting Technology = RunOnFlat) opona pozwalająca na kontynuowanie

jazdy nawet po jej przebiciu gdy ciśnienie wewnątrz jest zerowe.

Oznaczenie SI - (Speed Index) oznaczenie określające górną granicę dopuszczalnej prędkości

użytkowania.

Oznaczenie TL - (Tubeless Tyre) opona bezdętkowa.

Oznaczenie TT - (Tubed Type Tyre) opona dętkowa.

Oznaczenie TWI - jest to skrót od angielskiego Treadwear Indicator (wskaźnik zużycia). Oznaczenie

TWI występuje w sześciu miejscach na obwodzie opony (jako występy w rowkach bieżnika) i oznacza

granicę dopuszczalnego zużycia rzeźby bieżnika. Gdy bieżnik się zużyje do poziomu wskaźnika TWI

jest to równoznaczne z tym, że opona osiągnęła ustawowo wymaganą głębokość 1,6 mm. Należy

wówczas wymienić ogumienie.

Oznaczenie ULW - opona posiada konstrukcję, w której użyto aramidowych kordów.

Oznaczenie VR lub ZR - wplecione w rozmiar opony indeksy prędkości. Oznaczenia VR i ZR mówią, że

daną oponę można użytkować z pełnym dopuszczalnym obciążeniem do wskazanych prędkości:

VR - do 210 km/h,

ZR - do 240 km/h.

Dla przykładu: 225/45 ZR17 91 W oznacza, że oponę możesz użytkować z pełnym obciążeniem do

prędkości 240 km/h, a prędkość maksymalna dla tej opony 270 km/h.

Oznaczenie XL - (Extra Load = RF) opona o wzmocnionej konstrukcji i podwyższonej nośności.

Oznaczenie ZP - Zero Pressure, opona typu run flat Michelina.

Tok Zadania

Proszę wykonać pracę wg poniższego wzorca:

Rys. 1. Oznaczenia na ogumienia – fot:. B.Zajda.

Obiektem identyfikacji jest opona pneumatyczna Fulda 175/65 R14 KRISTALL MONTERO 3

E13 – Kraj homologujący Luksemburg,

DOT – Departament of Transport, oznaczenie normy amerykańskiej,

02 – Opona przeznaczona do samochodu osobowego,

S – Został przeprowadzony test głośności opony,

NCEX – Kod fabryki FULDA, lokalizacja Francja,

2DTR – Rocznik opony 2D -15 tydzień, TR – 2015 roku (oznaczenie kodowe charakterystyczne dla marki FULDA),

Symbol 3PMSF (Three Peak Mountain Snow Flake). Symbol „śnieżynki na tle gór” oznacza to, że opona spełnia wymagania Unii Europejskiej dotyczące opon zimowych. Symbol jest przyznawany po dokładnym przetestowaniu danego modelu pod kątem przyczepności na śniegu.

M+S – MUD + SNOW, czyli błoto oraz śnieg – określenie podwyższonych własności trakcyjnych w warunkach ograniczonej przyczepności,

175/65 R14 – Rozmiar ogumienia:

a) 175 mm szerokości, b) 114 mm wysokości osnowy, c) 356 mm średnicy,

82 – indeks nośności opony (nośność jednej opony to 475 kg),

T – Indeks prędkości maksymalnej, do 190 km/h,

Max Press 300 kPa (44) Psi – oznacza maksymalne dopuszczalne ciśnienie w ogumieniu,

ROTATION -> - kierunek toczenia / opona kierunkowa,

RADIAL – Opona radialna ze skośnym opasaniem osnowy,

TUBELESS – Opona bezdętkowa.

Dokonano pomiaru wysokości rzeźby bieżnika za pomocą suwmiarki o dokładności 0,05mm. Wynik pomiaru 7,2 mm

Bibliografia:

1. https://www.oponeo.pl/artykul/