WYMAGANIA BHP DOTYCZĄCE BUDYNKÓW

I POMIESZCZEŃ PRACYORAZ POMIESZCZEŃ

HIGIENICZNO-SANITARNYCH

OGÓLNE WYMAGANIA STAWIANE PRZEZ PRAWO BUDOWLANE DLA OBIEKTÓW BUDOWLANYCH I TERENU ZAKŁADU PRACY

OBIEKTY BUDOWLANE NALEŻY PROJEKTOWAĆ, BUDOWAĆ I UTRZYMYWAĆ ZGODNIE Z PRZEPISAMI, W TYM TECHNICZNO-BUDOWLANYMI, OBOWIĄZUJĄCYMI POLSKIMI NORMAMI ORAZ ZASADAMI WIEDZY TECHNICZNEJ, W SPOSÓB NASTĘPUJĄCY:1.BEZPIECZEŃSTWO LUDZI I MIENIA;2.OCHRONĘ ŚRODOWISKA;3.OCHRONĘ ZDROWIA I ŻYCIA LUDZI PRZED SKUTKAMI STOSOWANIA PROCESÓW TECHNICZNYCH W OBIEKTACH BEDĄCYCH ZAKŁADAMI PRACY;4.OCHRONĘ DÓBR KULTURY;5.WARUNKI ZDROWOTNE ORAZ NIEZBĘDNE WARUNKI DO KORZYSTANIA Z OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I MIESZKANIOWEGO PRZEZ OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE W SZCZEGÓLNOŚCI I PORUSZAJĄCE SIĘ NA WÓZKACH INWALIDZKICH;6.RACJONALNE WYKORZYSTANIE ENERGII;7.WARUNKI UŻYTKOWE ZGODNIE Z PRZEZNACZENIEM OBIEKTU, A W SZCZEGÓLNOŚCI W ZAKRESIE: OŚWIETLENIA, ZAOPATRZENIA W WODĘ, OGRZEWANIA, WENTYLACJI, ŁĄCZNOŚCI, OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ ORAZ USUWANIA ŚCIEKÓW I ODPADÓW;8.OCHRONĘ LUDNOŚCI ZGODNIE Z WYMOGAMI OBRONY CYWILNEJ, OKREŚLONYMI ODRĘBNYMI PRZEPISAMI;9.OCHRONĘ UZASADNIONYCH INTERESÓW OSÓB TRZECICH OBEJMUJĄCĄ W SZCZEGÓLNOŚCI:•OCHRONĘ PRZED POZBAWIENIEM MOŻLIWOŚCI KORZYSTANIA Z WODY, KANALIZACJI, ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPLNEJ ORAZ ZE ŚRODKÓW ŁĄCZNOŚCI, DOPŁYWU ŚWIATŁA DZIENNEGO DO POMIESZCZEŃ PRZEZNACZONYCH NA POBYT LUDZI,•OCHRONĘ PRZED UCIĄŻLIWOŚCIAMI POWODOWANYMI PRZEZ HAŁAS, WIBRACJĘ ZAKŁUCENIA ELEKTRYCZNE, PROMIENIOWANIE,•OCHRONĘ PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI POWIETRZA, WODY LUB GLEBY.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE BUDYNKÓW

BUDYNEK POWINIEN BYĆ ZAPROJEKTOWANY I WYKONANY Z TAKICH MATERIAŁÓW I WYROBÓW ORAZ W TAKI SPOSÓB, ABY NIE STANOWIŁ ZAGROŻENIA DLA HIGIENY I ZDROWIA UŻYTKOWNIKÓW LUB SĄSIADÓW, W SZCZEGÓLNOŚCI W WYNIKU: WYDZIELANIA SIĘ GAZÓW TOKSYCZNYCH; OBECNOŚCI W POWIETRZU SZKODLIWYCH PYŁÓW LUB GAZÓW; NIEBEZPIECZNEGO PROMIENIOWANIA; ZANIECZYSZCZENIA LUB ZATRUCIA WODY BĄDŹ GLEBY; NIEPRAWIDŁOWEGO USUWANIA DYMU I SPALIN ORAZ NIECZYSTOŚCI I ODPADÓW W POSTACI STAŁEJ LUB CIEKŁEJ; WYSTĘPOWANIA WILGOCI W ELEMENTACH BUDOWLANYCH LUB NAICH POWIERZCHNIACH; NIE KONTROLOWANEJ INFILTRACJI POWIETRZA ZEWNĘTRZNEGO; PRZEDOSTAWANIA SIĘ GRYZONI DO WNĘTRZA.

WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACYPRACODAWCA JEST ZOBOWIĄZANY UTRZYMYWAĆ POMIESZCZENIA PRACY W CZYSTOŚCI I PORZĄDKU ORAZ ZAPEWNIĆ OKRESOWE REMONTY I KONSERWACJĘ W CELU ZACHOWANIA WYMAGAŃ BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY.W SZCZEGÓLNOŚCI W POMIESZCZENIACH NALEŻY ZAPEWNIĆ:1.OŚWIETLENIE NATURALNE I SZTUCZNE;2.ODPOWIEDNIĄ TEMPERATURĘ;3.WYMIANĘ POWIETRZA;4.ZABEZPIECZENIE PRZED WILGOCIĄ;5.ZABEZPIECZENIE PRZED NIEKORZYSTNYMI WARUNKAMI CIEPLNYMI I NASŁONECZNIENIEM;6.ZABEZPIECZENIE PRZED DRGANIAMI ORAZ INNYMI CZYNNIKAMI SZKODLIWYMI DLA ZDROWIA I UCIĄŻLIWOŚCIAMI;7.ODPOWIEDNIE WYMIARY POMIESZCZEŃ;8.PRAWIDŁOWĄ EWAKUACJĘ;9.WŁAŚCIWĄ ODPORNOŚĆ OGNIOWĄ ELEMENTÓW BUDOWLANYCH.

RODZAJE POMIESZCZEŃ PRACYW ZALEŻNOŚCI OD CZASU PRZEBYWANIA PRACOWNIKÓW, POMIESZCZENIA DZIELIMY NA:POMIESZCZENIA PRZEZNACZONE NA POBYT STAŁY – GDZIE PRZEBYWANIE TYCH SAMYCH OSÓB W CIĄGU DOBY TRWA DŁUŻEJ NIŻ 4 GODZINY,POMIESZCZENIA PRZEZNACZONE NA POBYT CZASOWY – GDZIE PRZEBYWANIE TYCH SAMYCH OSÓB W CIĄGU DOBY TRWA OD 2 DO 4 GODZIN WŁĄCZNIE,POMIESZCZENIA UWAŻANE ZA NIEPRZEZNACZONE NA POBYT LUDZI, JEŚLI ŁĄCZNY CZAS PRZEBYWANIA TYCH SAMYCH LUDZI JEST KRÓTSZY NIŻ DWIE GODZINY W CIĄGU DOBY, A WYKONYWANE CZYNNOŚCI MAJĄ CHARAKTER DORYWCZY, BĄDŹ TEŻ PRACA POLEGA NA KRÓTKOTRWAŁYM PRZEBYWANIU ZWIĄZANYM Z DOZOREM ORAZ KONSERWACJĄ MASZYN I URZĄDZEŃ LUB UTRZYMANIEM CZYSTOŚCI I PORZĄDKU, MAJĄ MIEJSCE PROCESY TECHNOLOGICZNE NIE POZWALAJĄCE NA ZAPEWNIENIE WARUNKÓW PRZEBYWANIA OSÓB STANOWIĄCYCH ICH OBSŁUGĘ, BEZ ZASTOSOWANIA INDYWIDUALNYCH URZĄDZEŃ OCHRONY OSOBISTEJ I ZACHOWANIA SPECJALNEGO REŻIMU ORGANIZACJI PRACY, ORAZ JEST PROWADZONA HODOWLA ROŚLIN LUB ZWIERZĄT, NIEZALEŻNIE OD CZASU PRZEBYWANIA W NICH OSÓB ZAJMUJĄCYCH SIĘ OBSŁUGĄ.POMIESZCZENIA STAŁEJ PRACY NIE POWINNY BYĆ LOKALIZOWANE PONIŻEJ POZIOMU OTACZAJĄCEGO TERENU, JEST TO MOŻLIWE POD PEWNYMI WARUNKAMI PRACY I W ODNIESIENIU DO NIEKTÓRYCH POMIESZCZEŃ PRACY.

WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACYWYSOKOŚĆ POMIESZCZEŃ PRACYW SZCZEGÓLNOŚCI W POMIESZCZENIACH PRACY NALEŻY ZAPEWNIĆ OŚWIETLENIE NATURALNE I SZTUCZNE, ODPOWIEDNIĄ TEMPERATURĘ, WYMIANĘ POWIETRZA ORAZ ZABEZPIECZENIE PRZED WILGOCIĄ NIEKORZYSTNYMI WARUNKAMI CIEPLNYMI I NASŁONECZNIENIEM, DRGANIAMI ORAZ INNYMI CZYNNIKAMI SZKODLIWYMI DLA ZDROWIA I UCIĄŻLIWOŚCIAMI. NA KAŻDEGO Z PRACOWNIKÓW JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W POMIESZCZENIACH STAŁEJ PRACY POWINNO PRZYPADAĆ CO NAJMNIEJ 13 m 3 WOLNEJ OBJĘTOŚCI POMIESZCZENIA ORAZ CO NAJMNIEJ 2 m2 WOLNEJ POWIERZCHNI PODŁOGI (NIE ZAJĘTEJ PRZEZ URZĄDZENIA TECHNICZNE ITP.).WYSOKOŚĆ POMIESZCZENIA STAŁEJ PRACY NIE MOŻE BYĆ MNIEJSZA NIŻ: - 3 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU NIE WYSTĘPUJĄ CZYNNIKI SZKODLIWE DLA ZDROWIA.- 3,3 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU PROWADZONE SĄ PRACE MOGĄCE POWODOWAĆ WYSTĘPOWANIE SUBSTANCJI SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA.WYSOKOŚĆ WW. POMIESZCZEŃ MOŻE BYĆ OBNIŻONA W PRZYPADKU ZASTOSOWANIA KLIMATYZACJI – POD WARUNKIEM UZYSKANIA ZGODY PAŃSTWOWEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA SANITARNEGO.WYSOKOŚĆ POMIESZCZENIA CZASOWEJ PRACY NIE MOŻE BYĆ MNIEJSZA NIŻ:- 2,2 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU NIE WYSTĘPUJĄ CZYNNIKI SZKODLIWE DLA ZDROWIA,- 2,5 m W ŚWIETLE – JEŻELI W POMIESZCZENIU PROWADZONE SĄ PRACE MOGĄCE POWODOWAĆ WYSTĘPOWANIE SUBSTANCJI SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA.WYMIARY OTWORÓW DRZWIOWYCH W KAŻDYM POMIESZCZENIU POWINNY BYĆ ODPOWIEDNIE DO LICZBY PRACOWNIKÓW Z NICH KORZYSTAJĄCYCH ORAZ DO RODZAJU I WIELKOŚCI UŻYWANYCH URZĄDZEŃ TRANSPORTOWYCH I PRZEMIESZCZANYCH ŁADUNKÓW. SPOSÓB OTWIERANIA DRZWI Z POMIESZCZEŃ PRACY I Z POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO SANITARNYCH POWINIEN ODPOWIADAĆ WYMAGANIOM PRZEPISÓW TECHNICZNO-BUDOWLANYCH I DOTYCZĄCYCH OCHRONY PPOŻ. SZYBY W OKNACH ORAZ INNE PRZEDMIOTY I POWIERZCHNIE SZKLANE, ZNAJDUJĄCE SIĘ W POMIESZCZENIACH PRACY, NARAŻONE NA USZKODZENIA W ZWIĄZKU Z RODZAJEM PROWADZONYCH PRAC, POWINNY BYĆ OD STRONY, PO KTÓREJ MOGĄ ZNAJDOWAĆ SIĘ LUDZIE, OSŁONIĘTE SIATKĄ ZABEZPIECZAJĄCĄ PRZED ODŁAMKAMI SZKŁA.

WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACY POZOSTAŁE WYMIARY POMIESZCZEŃ NA KAŻDEGO Z PRACOWNIKÓW JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W DANYM POMIESZCZENIU PRACY POWINNO PRZYPADAĆ CO

NAJMNIEJ 13 M³ WOLNEJ OBJĘTOŚCI POMIESZCZENIA:

Omin = (Pp · H - Ow) : Lz

GDZIE: Omin - WOLNA OBJĘTOŚĆ POMIESZCZENIA PRZYPADAJĄCA NA JEDNEGO PRACOWNIKA

Pp - POWIERZCHNIA PODŁOGI W POMIESZCZENIU

H - WYSOKOŚĆ POMIESZCZENIAOw - OBJĘTOŚĆ WYPOSAŻENIA (MEBLI, URZĄDZEŃ ITP.) ZNAJDUJĄCEGO SIĘ W POMIESZCZENIU

Lz - LICZBA OSÓB JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W POMIESZCZENIU

WOLNA POWIERZCHNIA PODŁOGI (NIE ZAJĘTA PRZEZ URZĄDZENIA TECHNICZNE, SPRZĘT ITP.) PRZYPADAJĄCA NA KAŻDEGO Z PRACOWNIKÓW JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W DANYM POMIESZCZENIU PRACY NIE POWINNA BYĆ MNIEJSZA NIŻ 2 m².

Pp min = (Pp - Pw) : Lz

GDZIE: P p min - POWIERZCHNIA PODŁOGI PRZYPADAJĄCA NA JEDNEGO PRACOWNIKA

Pp - POWIERZCHNIA PODŁOGI W POMIESZCZENIU

Pw - POWIERZCHNIA PODŁOGI ZAJĘTA PRZEZ WYPOSAŻENIE POMIESZCZENIA

Lz - LICZBA OSÓB JEDNOCZEŚNIE ZATRUDNIONYCH W POMIESZCZENIU

WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACY

DOSTĘP DO STANOWISKA PRACY DO KAŻDEGO STANOWISKA PRACY PRACODAWCA MUSI ZAPEWNIĆ BEZPIECZNE I WYGODNE DOJŚCIE. JEGO WYSOKOŚĆ NA CAŁEJ DŁUGOŚCI NIE POWINNA BYĆ MNIEJSZA NIŻ 2 m. W PRZYPADKACH UZASADNIONYCH WZGLĘDAMI KONSTRUKCYJNYMI MASZYN I INNYCH URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH, MOŻNA ZMNIEJSZYĆ WYSOKOŚCI DOJŚCIA DO 1,8 m PRZY JEGO ODPOWIEDNIM ZABEZPIECZENIU ORAZ OZNAKOWANIU ZNAKAMI BEZPIECZEŃSTWA ZGODNYMI Z POLSKIMI NORMAMI. PRZEJŚCIA MIĘDZY MASZYNAMI A INNYMI URZĄDZENIAMI LUB ŚCIANAMI, PRZEZNACZONE TYLKO DO OBSŁUGI TYCH URZĄDZEŃ, POWINNY MIEĆ SZEROKOŚĆ NIE MNIEJSZĄ NIŻ 0,75 m. JEŻELI JEDNAK W PRZEJŚCIACH TYCH ODBYWA SIĘ RUCH DWUKIERUNKOWY, TO SZEROKOŚĆ ICH POWINNA WYNOSIĆ CO NAJMNIEJ 1 m.

OGRZEWANIE OGRZEWANIE JEST TO DOPROWADZANIE CIEPŁA DO POMIESZCZEŃ W CELU PODWYŻSZENIA W NICH TEMPERATURY POWIETRZA STOSOWNIE DO POTRZEB. W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBU WYTWARZANIA CIEPŁA I DOSTARCZANIA GO DO OGRZEWANYCH POMIESZCZEŃ ROZRÓŻNIA SIĘ: • OGRZEWANIE INDYWIDUALNE, W KTÓRYM ENERGIA PRZETWARZANA JEST BEZPOŚREDNIO NA MIEJSCU (NP. GRZEJNIKI ELEKTRYCZNE), • OGRZEWANIE CENTRALNE (DOSTARCZENIE CIEPŁA DO ELEMENTÓW GRZEJNYCH ZLOKALIZOWANYCH W DOCELOWYCH POMIESZCZENIACH ZA POMOCĄ GORĄCEJ WODY, SŁUŻĄCA DO OGRZEWANIA BUDYNKÓW I POMIESZCZEŃ). W POMIESZCZENIACH PRACY NALEŻY ZAPEWNIĆ TEMPERATURĘ ODPOWIEDNIĄ DO RODZAJU WYKONYWANEJ PRACY (METOD PRACY I WYSIŁKU FIZYCZNEGO NIEZBĘDNEGO DO JEJ WYKONANIA) NIE NIŻSZĄ NIŻ 14°C (287 K), CHYBA ŻE WZGLĘDY TECHNOLOGICZNE NA TO NIE POZWALAJĄ. W POMIESZCZENIACH PRACY, W KTÓRYCH JEST WYKONYWANA LEKKA PRACA FIZYCZNA, I W POMIESZCZENIACH BIUROWYCH TEMPERATURA NIE MOŻE BYĆ NIŻSZA NIŻ 18°C (291 K).

WENTYLACJA DUŻY WPŁYW NA BEZPIECZNE I HIGIENICZNE WARUNKI PRACY MA TEMPERATURA W POMIESZCZENIACH PRACY. POWINNY ONE BYĆ ZABEZPIECZONE PRZED NIEKONTROLOWANĄ EMISJĄ CIEPŁA. W ZWIĄZKU Z TYM PRACODAWCA, ORGANIZUJĄC POMIESZCZENIA PRACY, MUSI PAMIĘTAĆ O ZAPEWNIENIU W NICH WYMIANY POWIETRZA. JEDNĄ Z MOŻLIWOŚCI JEST ZASTOSOWANIE WŁAŚCIWIE DOBRANEJ I SPRAWNEJ WENTYLACJI LUB KLIMATYZACJI. ISTNIEJĄ DWA RODZAJE WENTYLACJI POMIESZCZEŃ PRACY: • NATURALNA, • MECHANICZNA.

WYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ PRACYKLIMATYZACJA KLIMATYZACJA TO NIC INNEGO JAK UTRZYMYWANIE ODPOWIEDNICH WARUNKÓW CIŚNIENIA, TEMPERATURY, WILGOTNOŚCI ORAZ SKŁADU CHEMICZNEGO POWIETRZA WOLNEGO OD ZANIECZYSZCZEŃ W ZAMKNIĘTYCH POMIESZCZENIACH. JEJ CELEM JEST ZAPEWNIENIE WŁAŚCIWYCH WARUNKÓW HIGIENICZNYCH W POMIESZCZENIACH PRACY. WILGOTNOŚĆ WAŻNYM PARAMETREM POWIETRZA W ŚRODOWISKU PRACY JEST JEGO WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA, CZYLI STOSUNEK ILOŚCI PARY WODNEJ ZAWARTEJ W POWIETRZU DO ILOŚCI MAKSYMALNEJ PRZY DANEJ TEMPERATURZE. NIESTETY DUŻY WPŁYW NA OPTYMALNE WARUNKI WILGOTNOŚCI POWIETRZA MA TEMPERATURA OTOCZENIA. PRACOWNIK MA DOBRE SAMOPOCZUCIE, JEŚLI W TEMPERATURZE: • 18-20° C WZGLĘDNA WILGOTNOŚĆ POWIETRZA WYNOSI 40-50%, • 25° C WZGLĘDNA WILGOTNOŚĆ POWIETRZA WYNOSI 35-40%. DLATEGO TEŻ PRACODAWCA POWINIEN PAMIĘTAĆ, ŻE DOPŁYW POWIETRZA NA STANOWISKACH PRACY MOŻE BYĆ ZAPEWNIONY W SPOSÓB NATURALNY PRZEZ KANAŁY WENTYLACYJNE, OKNA, DRZWI. OPTYMALNE PRĘDKOŚCI RUCHU POWIETRZA WYNOSZĄ: • W CIEPŁEJ PORZE ROKU OD 0,2 DO 0,5 M/S, • W ZIMNEJ PORZE ROKU OD 0,2 DO 0,3 M/S. RUCH POWIETRZA W POMIESZCZENIU PRACY MOŻNA RÓWNIEŻ WYWOŁAĆ POPRZEZ WIETRZENIE POMIESZCZEŃ. PODCZAS WIETRZENIA NALEŻY PAMIĘTAĆ, ŻE: • NIE WOLNO DOPUSZCZAĆ DO POWSTAWANIA LOKALNYCH PRZECIĄGÓW, • OKNA NALEŻY WYPOSAŻYĆ W LUFCIKI LUB MECHANIZM DO ICH UCHYLANIA, • ŚWIEŻE POWIETRZE DOPROWADZANE DO STANOWISK PRACY PRZEZ SYSTEM WENTYLACJI POWINNO BYĆ ZASYSANE Z MIEJSC, W KTÓRYCH POWIETRZE NIE JEST ZANIECZYSZCZONE, • ABY JEDNOSTRONNE WIETRZENIE POMIESZCZEŃ PRZYNIOSŁO POŻĄDANE SKUTKI, GŁĘBOKOŚĆ POMIESZCZENIA NIE MOŻE BYĆ WIĘKSZA NIŻ 8,5 M.

STOSOWANIE WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI NIESIE ZE SOBĄ JEDNAK PEWNE ZAGROŻENIA. ICH ZŁE UŻYWANIE LUB BRAK KONSERWACJI I CZYSZCZENIA MOGĄ POWODOWAĆ GROŹNE DLA ZDROWIA CHOROBY. MOWA TU GŁÓWNIE O CHOROBOTWÓRCZYCH BAKTERIACH LEGIONELLA, KTÓRE MOGĄ POWODOWAĆ CHOROBĘ ZAKAŹNĄ LEGIONELOZĘ, WYSTĘPUJĄCĄ POD POSTACIĄ ZACHOROWAŃ GRYPOPODOBNYCH, A CZASAMI ŚMIERTELNEGO ZAPALENIA PŁUC. ZACHOROWANIE NASTĘPUJE, GDY DO UKŁADU ODDECHOWEGO CZŁOWIEKA DOSTANIE SIĘ AEROZOL WODNO-POWIETRZNY ZAWIERAJĄCY BAKTERIE RODZAJU LEGIONELLA (ZWŁASZCZA LEGIONELLA PNEUMOPHILA). RYZYKO ZACHOROWANIA DOTYCZY WSZYSTKICH, CHOĆ SZCZEGÓLNIE LUDZI Z OBNIŻONĄ ODPORNOŚCIĄ, PALACZY, DIABETYKÓW. W ZWIĄZKU Z TYM PRACODAWCA OBOK OBOWIĄZKU ZAPEWNIENIA ODPOWIEDNIEGO PRZEPŁYWU POWIETRZA I TEMPERATURY W POMIESZCZENIACH PRACY, MUSI RÓWNIEŻ ZWRÓCIĆ SZCZEGÓLNĄ UWAGĘ NA PRAWIDŁOWĄ EKSPLOATACJĘ I KONSERWACJĘ INSTALACJI WENTYLACYJNYCH ORAZ KLIMATYZACYJNYCH.

POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNEPRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ PRACOWNIKOM POMIESZCZENIA I URZĄDZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE, KTÓRYCH RODZAJ, ILOŚĆ I WIELKOŚĆ POWINNY BYĆ DOSTOSOWANE DO LICZBY ZATRUDNIONYCH PRACOWNIKÓW, STOSOWANYCH TECHNOLOGII I RODZAJÓW PRACY ORAZ WARUNKÓW, W JAKICH TA PRACA JEST WYKONYWANA.PRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ WSZYSTKIM PRACOWNIKOM WODĘ ZDATNĄ DO PICIA LUB INNE NAPOJE, A PRACOWNIKOM ZATRUDNIONYM STALE LUB OKRESOWO W WARUNKACH SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH ZAPEWNIĆ OPRÓCZ WODY, INNE NAPOJE. ILOŚĆ, RODZAJ I TEMPERATURA TYCH NAPOJÓW POWINNY BYĆ DOSTOSOWANE DO WARUNKÓW WYKONYWANIA PRACY I POTRZEB FIZJOLOGICZNYCH PRACOWNIKÓW.MIEJSCA CZERPANIA WODY ZDATNEJ DO PICIA POWINNY ZNAJDOWAĆ SIĘ NIE DALEJ NIŻ 75 M OD STANOWISK PRACY. ZBIORNIKI, PRZEWODY I MIEJSCA CZERPANIA WODY POWINNY BYĆ ZABEZPIECZONE PRZED ZANIECZYSZCZENIEM LUB ZAKAŻENIEM. CZERPANIE WODY ZE ZBIORNIKÓW POWINNO ODBYWAĆ SIĘ WYŁĄCZNIE Z ZAWORÓW CZERPALNYCH. MIEJSCA CZERPANIA WODY NIENADAJĄCEJ SIĘ DO PICIA POWINNY BYĆ OZNAKOWANE ZGODNIE Z POLSKĄ NORMĄ.PRACODAWCA ZATRUDNIAJĄCY PRACOWNIKÓW PRZY PRACACH WYKONYWANYCH W POMIESZCZENIACH, W KTÓRYCH TEMPERATURA SPOWODOWANA PROCESAMI TECHNOLOGICZNYMI JEST STALE WYŻSZA NIŻ 30°C, JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ KLIMATYZOWANE POMIESZCZENIE DO WYPOCZYNKU, WYPOSAŻONE W STOŁY ORAZ KRZESŁA Z OPARCIEM SPEŁNIAJĄCE WYMAGANIA ERGONOMII. LICZBA MIEJSC SIEDZĄCYCH POWINNA BYĆ NIE MNIEJSZA NIŻ JEDNO MIEJSCE NA PIĘCIU PRACOWNIKÓW KORZYSTAJĄCYCH Z POMIESZCZENIA, ZATRUDNIONYCH NA NAJLICZNIEJSZEJ ZMIANIE. ODLEGŁOŚĆ OD NAJDALSZEGO STANOWISKA PRACY DO POMIESZCZENIA KLIMATYZOWANEGO NIE POWINNA PRZEKRACZAĆ 75 M. PRACOWNIKOM W TAKICH WARUNKACH NALEŻY STWORZYĆ MOŻLIWOŚĆ OBMYCIA CIAŁA, SZCZEGÓLNIE W CIEPŁEJ PORZE ROKU - POPRZEZ UMIESZCZENIE W POBLIŻU POMIESZCZEŃ PRACY NATRYSKÓW RĘCZNYCH NA GIĘTKICH PRZEWODACH, Z DOPROWADZENIEM CIEPŁEJ WODY.JAKO POMIESZCZENIA DO WYPOCZYNKU MOGĄ BYĆ WYKORZYSTANE JADALNIE,O ILE SPEŁNIAJĄ POWYŻSZE WYMAGANIA.PRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY ZAPEWNIĆ DOSTARCZANIE PRACOWNIKOMŚRODKÓW HIGIENY OSOBISTEJ, KTÓRYCH ILOŚĆ I RODZAJE POWINNY BYĆDOSTOSOWANE DO RODZAJU I STOPNIA ZANIECZYSZCZENIA CIAŁA PRZYOKREŚLONYCH PRACACH.

POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNEWYMAGANIA DLA POMIESZCZEŃ I URZĄDZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH1.POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE POWINNY ZNAJDOWAĆ SIĘ W BUDYNKU, W KTÓRYM ODBYWA SIĘ PRACA, ALBO W BUDYNKU POŁĄCZONYM Z NIM OBUDOWANYM PRZEJŚCIEM, KTÓRE W PRZYPADKU PRZECHODZENIA Z OGRZEWANYCH POMIESZCZEŃ PRACY POWINNO BYĆ RÓWNIEŻ OGRZEWANE.2.POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE POWINNY BYĆ USYTUOWANE W SPOSÓB UNIEMOŻLIWIAJĄCY PRACOWNIKOM KORZYSTAJĄCYM Z NICH PRZECHODZENIE PRZEZ POMIESZCZENIA, W KTÓRYCH STOSOWANE SĄ SUBSTANCJE TRUJĄCE LUB MATERIAŁY ZAKAŹNE ALBO WYKONYWANE SĄ PRACE SZCZEGÓLNIE BRUDZĄCE, JEŻELI NIE PRACUJĄ ONI W KONTAKCIE Z TYMI CZYNNIKAMI.3.POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE POWINNY BYĆ OGRZEWANE, OŚWIETLONE I WENTYLOWANE ZGODNIE Z PRZEPISAMI TECHNICZNO-BUDOWLANYMI I POLSKIMI NORMAMI.4.WYSOKOŚĆ POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH NIE POWINNA BYĆ W ŚWIETLE MNIEJSZA NIŻ 2,5 m. DOPUSZCZA SIĘ ZMNIEJSZENIE WYSOKOŚCI POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH DO 2,2 m W ŚWIETLE - W PRZYPADKU USYTUOWANIA ICH W SUTERENIE, PIWNICY LUB NA PODDASZU.5.PRACODAWCA JEST OBOWIĄZANY UTRZYMYWAĆ POMIESZCZENIA HIGIENICZNO-SANITARNE ORAZ ZNAJDUJĄCE SIĘ W NICH URZĄDZENIA W STANIE ZAPEWNIAJĄCYM BEZPIECZNE I HIGIENICZNE KORZYSTANIE Z NICH PRZEZ PRACOWNIKÓW.6.PODŁOGA ORAZ ŚCIANY POMIESZCZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH POWINNY BYĆ TAK WYKONANE, ABY MOŻLIWE BYŁO ŁATWE UTRZYMANIE CZYSTOŚCI W TYCH POMIESZCZENIACH. ŚCIANY POMIESZCZEŃ DO WYSOKOŚCI CO NAJMNIEJ 2 m POWINNY BYĆ POKRYTE MATERIAŁAMI GŁADKIMI, NIENASIĄKLIWYMI I ODPORNYMI NA DZIAŁANIE WILGOCI.7.W POMIESZCZENIACH UMYWALNI I NATRYSKÓW NA PODŁOGACH WYKONANYCH Z MATERIAŁÓW O DUŻYM PRZEWODNICTWIE CIEPŁA NALEŻY UŁOŻYĆ W MIEJSCACH MYCIA SIĘ PODKŁADKI IZOLUJĄCE (PODESTY).8.SZATNIE, UMYWALNIE, POMIESZCZENIA Z NATRYSKAMI I USTĘPY POWINNY BYĆ URZĄDZONE ODDZIELNIE DLA KOBIET I MĘŻCZYZN. NIE DOTYCZY TO ZAKŁADU PRACY, W KTÓRYM JEST ZATRUDNIONYCH DO 10 PRACOWNIKÓW NA JEDNEJ ZMIANIE - POD WARUNKIEM ZAPEWNIENIA MOŻLIWOŚCI OSOBNEGO KORZYSTANIA PRZEZ KOBIETY I MĘŻCZYZN Z TYCH POMIESZCZEŃ.9.PRACODAWCA ZATRUDNIAJĄCY DO 20 PRACOWNIKÓW POWINIEN ZAPEWNIĆ IM CO NAJMNIEJ USTĘPY I UMYWALKI, A TAKŻE WARUNKI DO HIGIENICZNEGO PRZECHOWYWANIA ODZIEŻY WŁASNEJ (DOMOWEJ), ROBOCZEJ I OCHRONNEJ ORAZ DO HIGIENICZNEGO SPOŻYWANIA POSIŁKÓW. JEŻELI W ZAKŁADZIE PRACY TAKIEGO PRACODAWCY NIE WYSTĘPUJĄ CZYNNIKI SZKODLIWE DLA ZDROWIA I PRACE BRUDZĄCE LUB NIE WYSTĘPUJĄ SZCZEGÓLNE WYMAGANIA SANITARNE, MIEJSCA DO SPOŻYWANIA POSIŁKÓW, PRZECHOWYWANIA ODZIEŻY ORAZ UMYWALKI MOGĄ ZNAJDOWAĆ SIĘ W JEDNYM POMIESZCZENIU.10.ODZIEŻ POWINNA BYĆ PRZECHOWYWANA W SZATNIACH11.PRACOWNICY ZATRUDNIENI W POMIESZCZENIACH BIUROWYCH MOGĄ PRZECHOWYWAĆ SWOJĄ ODZIEŻ W PRZEZNACZONYCH DO TEGO MIEJSCACH W POMIESZCZENIACH PRACY.12.PRACODAWCA ZATRUDNIAJĄCY PRACOWNIKÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH POWINIEN ZAPEWNIĆ DOSTOSOWANIE URZĄDZEŃ HIGIENICZNO-SANITARNYCH ORAZ DOJŚĆ DO NICH - DO POTRZEB I MOŻLIWOŚCI TYCH PRACOWNIKÓW WYNIKAJĄCYCH ZE ZMNIEJSZONEJ SPRAWNOŚCI, ZGODNIE Z PRZEPISAMI TECHNICZNO-BUDOWLANYMI.

OŚWIETLENIENAJWAŻNIEJSZYM ELEMENTEM FIZYCZNEGO ŚRODOWISKA ZARÓWNO PRACY, NAUKI, ŻYCIA ITP. JEST JAKOŚĆ OŚWIETLENIA, GDYŻ ODGRYWA ONA DONIOSŁĄ ROLĘ WE WSZYSTKICH W/W PROCESACH. ABY DZIAŁALNOŚĆ ORGANÓW WZROKU MOGŁA BYĆ PRAWIDŁOWO WYKORZYSTYWANA, OŚWIETLENIE OTOCZENIA MUSI ODPOWIADAĆ OKREŚLONYM WYMAGANIOM WYZNACZONYM CECHAMI FIZJOLOGICZNYMI NARZĄDU WZROKU ORAZ RODZAJEM PRACY.OŚWIETLENIE MOŻNA PODZIELIĆ NA NATURALNE I SZTUCZNE ORAZ OGÓLNE, MIEJSCOWE I ZŁOŻONE. NAJWIĘCEJ ZALET POSIADA OŚWIETLENIE NATURALNE, CO WYNIKA Z SAMEJ JEGO ISTOTY.NATĘŻENIE ŚWIATŁA NATURALNEGO ZALEŻY OD PORY ROKU, DNIA, STANU POGODY. MOŻNA W PEWNYM STOPNIU REGULOWAĆ WIELKOŚĆ NATĘŻENIA ŚWIATŁA NATURALNEGO W POMIESZCZENIACH JEDNAK ZABIEGI TAKIE SĄ ZBYT KOSZTOWNE I NIE ZAWSZE PRZYNOSZĄ ZAMIERZONE EFEKT. Z TYCH, MIĘDZY INNYMI WZGLĘDÓW STOSOWANE JEST W SZEROKIEJ SKALI OŚWIETLENIE SZTUCZNE. NAJWAŻNIEJSZYMI WARUNKAMI STOSOWANIA ŚWIATŁA SZTUCZNEGO JEST ZBLIŻENIE GO W MAKSYMALNYM STOPNIU DO CECHŚWIATŁA NATURALNEGO ORAZ NIEDOPUSZCZENIE DO ZBYTNIEJ JASKRAWOŚCI ŹRÓDEŁ ŚWIATŁA.DO ZASAD OŚWIETLENIA OTOCZENIA MIEJSC PRACY, NAUKI, WYPOCZYNKU ITP. MOŻNAZALICZYĆ: MAKSYMALNE WYKORZYSTYWANIE OŚWIETLENIA NATURALNEGO, PRZYSTOSOWANIE OŚWIETLENIA DO RODZAJU WYKONYWANEJ PRACY, CZYNNOŚCI, WYBÓR ODPOWIEDNIEGO TYPU ŹRÓDEŁ ŚWIATŁA SZTUCZNEGO, RÓWNOMIERNE OŚWIETLENIE CAŁEGO MIEJSCA PRACY, STOSOWANIE URZĄDZEŃ ROZPRASZAJĄCYCH ŚWIATŁO, USTALENIE NATĘŻENIA ŹRÓDŁA ŚWIATŁA W ZALEŻNOŚCI OD WIELKOŚCI POMIESZCZENIA I RODZAJU WYKONYWANEJ PRACY, DOBÓR URZĄDZEŃ OŚWIETLAJĄCYCH ZE WZGLĘDU NA BEZPIECZEŃSTWO PRACY, ODPOWIEDNI DOBÓR BARW NA STANOWISKU I POMIESZCZENIU PRACY, NAUKI, ODPOWIEDNIE ZAPROJEKTOWANIE ROZMIESZCZENIA ŹRÓDEŁ ŚWIATŁA.

TRZYMANIE SIĘ TYCH ZASAD GWARANTUJE, ŻE ŚWIATŁO NA STANOWISKU PRACY I W JEGO OTOCZENIU WPŁYWA BEZPOŚREDNIO NA SZYBKOŚĆ I PEWNOŚĆ WIDZENIA ORAZ PRZEJRZYŚCIE OKREŚLA, W JAKI SPOSÓB WIDZIMY FORMY, SYLWETKI, BARWĘ I WŁAŚCIWOŚCI POWIERZCHNI PODMIOTÓW TAM WYSTĘPUJĄCYCH. PRACA WZROKOWA JEST WÓWCZAS OPTYMALNA, A NA STANOWISKU PRACY ORAZ W POMIESZCZENIU, W KTÓRYM SIĘ ONO ZNAJDUJE WYSTĘPUJE WYGODA WIDZENIA.WYSTĄPIENIE WYGODY WIDZENIA ZALEŻY OD CZYNNIKÓW OKREŚLAJĄCYCH CECHY ILOŚCIOWE I JAKOŚCIOWE OŚWIETLENIA ORAZ WRAŻLIWOŚCI OSOBNICZEJ.

OŚWIETLENIEOŚWIETLENIE DZIENNELICZBA, POWIERZCHNIA I ROZMIESZCZENIE OKIEN W POMIESZCZENIACH PRACY POWINNY ZAPEWNIAĆ PRACOWNIKOM, STOSOWNIE DO RODZAJU WYKONYWANYCH PRZEZ NICH PRAC, DOSTATECZNE OŚWIETLENIE DZIENNE ORAZ NALEŻYTE PRZEWIETRZANIE POMIESZCZEŃ. STOSUNEK POWIERZCHNI OKIEN DO POWIERZCHNI PODŁOGI W POMIESZCZENIACH POWINIEN BYĆ NIE MNIEJSZY NIŻ 1:8.

WARUNKI DOTYCZĄCE OŚWIETLENIA POMIESZCZEŃ ŚWIATŁEM DZIENNYMOKREŚLANE SĄ ZA POMOCĄ WSPÓŁCZYNNIKA OŚWIETLENIA DZIENNEGO(WYRAŻONEGO W %), STANOWIĄCEGO STOSUNEK NATĘŻENIA OŚWIETLENIAW DANYM PUNKCIE WNĘTRZA DO RÓWNOCZEŚNIE WYSTĘPUJĄCEGONATĘŻENIA OŚWIETLENIA W OTWARTEJ PRZESTRZENI NA PŁASZCZYŹNIE POZIOMEJ.

OŚWIETLENIEFUNKCJE OŚWIETLENIA DO PODSTAWOWYCH FUNKCJI OŚWIETLENIA ZALICZA SIĘ: • ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA LUDZIOM PRZEBYWAJĄCYM W DANYM WNĘTRZU,• ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNICH WARUNKÓW DO WYKONYWANIA ZADAŃ WZROKOWYCH,• POMOC W KREOWANIU WŁAŚCIWEGO OTOCZENIA ŚWIETLNEGO.

WYGODA WIDZENIA DO PODSTAWOWYCH FUNKCJI OŚWIETLENIA ZALICZA SIĘ: • ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA LUDZIOM PRZEBYWAJĄCYM W DANYM WNĘTRZU,• ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNICH WARUNKÓW DO WYKONYWANIA ZADAŃ WZROKOWYCH,• POMOC W KREOWANIU WŁAŚCIWEGO OTOCZENIA ŚWIETLNEGO.

RODZAJE OŚWIETLENIA ZE WZGLĘDU NA RODZAJ ZAINSTALOWANYCH OPRAW OŚWIETLENIOWYCH WYRÓŻNIA SIĘ TRZY PODSTAWOWE RODZAJE OŚWIETLENIA: • OŚWIETLENIE OGÓLNE - RÓWNOMIERNE OŚWIETLENIE PEWNEGO OBSZARU BEZ UWZGLĘDNIENIA SZCZEGÓLNYCH WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH OŚWIETLENIA NIEKTÓRYCH JEGO CZĘŚCI;• OŚWIETLENIE MIEJSCOWE - DODATKOWE OŚWIETLENIE PRZEDMIOTU PRACY WZROKOWEJ, Z UWZGLĘDNIENIEM SZCZEGÓLNYCH POTRZEB OŚWIETLENIOWYCH - STOSOWANE W CELU ZWIĘKSZENIA NATĘŻENIA OŚWIETLENIA, UWIDOCZNIENIA SZCZEGÓŁÓW ITP., ZAŁĄCZANE NIEZALEŻNIE OD OŚWIETLENIA OGÓLNEGO;• OŚWIETLENIE ZŁOŻONE - OŚWIETLENIE SKŁADAJĄCE SIĘ Z OŚWIETLENIA OGÓLNEGO ORAZ OŚWIETLENIA MIEJSCOWEGO.

WE WNĘTRZACH STOSUJE SIĘ W ZASADZIE DWA (Z WYŻEJ OMÓWIONYCH) RODZAJE OŚWIETLENIA: OGÓLNE I ZŁOŻONE, STOSOWNIE DO PRZESŁANEK OŚWIETLENIOWYCH I EKONOMICZNYCH. WYBÓR RODZAJU OŚWIETLENIA POWINIEN ZALEŻEĆ OD WYMAGANEGO POZIOMU NATĘŻENIA OŚWIETLENIA. STOSOWANIE OŚWIETLENIA OGÓLNEGO JAKO WYŁĄCZNEGO RODZAJU OŚWIETLENIA JEST UZASADNIONE W SYTUACJI, GDY ZAMIERZA SIĘ JEDNAKOWO LUB PRAWIE JEDNAKOWO OŚWIETLAĆ DANĄ PRZESTRZEŃ. WYSTĘPUJE TO WTEDY, GDY NIE JEST ZNANE ROZMIESZCZENIE MIEJSC PRACY W DANYM POMIESZCZENIU ORAZ TAM GDZIE MIEJSCA PRACY ROZMIESZCZONE SĄ RÓWNOMIERNIE W CAŁYM POMIESZCZENIU, A WYMAGANIA OŚWIETLENIOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH STANOWISK PRACY SĄ JEDNAKOWE.

OŚWIETLENIE

Charakterystyka wykonywanych czynności

w pomieszczeniu

Charakterystyka wykonywanych czynności

w pomieszczeniu

określenie Wysokość szczegółu(wymiar charakterystyczny

w mm)

górnym i mieszanym eśr

bocznym emin

Szczególnie dokładna

Bardzo dokładna

Dokładna

Mało dokładna

Zgrubna

Nadzór ogólny nad czynnością, bez rozróżniania szczegółów

do 0,1

0,1 – 0,3

0,3 – 1,0

1,0 – 10

powyżej 10

–

10

7

5

3

2

1

3,5 – 4

2,0 – 3

1,5 – 2

1,0 – 1,2

0,5 – 0,8

0,25 – 0,4