Wyniki badania PISA 2000-2009 w Polsce Zmiany i wyzwania na przyszłość

Wyniki badania PISA 2000-2009 w Polsce

Zmiany i wyzwania na przyszłość

„Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego”

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Warszawa, 15 września 2010 r.

Czego dokonaliśmy przez ostatnich dziewięć lat?

Co mamy nadal do zrobienia?

Perspektywa uczenia się przez całe życie

Jakiej edukacji pragniemy za następnych dziewięć lat?


Agenda

1. Standardy/wskazówki do SIWZ

2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych

3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia

4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy

5. Eksperci banku światowego

2003Finlandia 543

Korea 534Kanada 528Australia 525

Lichtenstein 525Nowa Zelandia 522

Irlandia 515Szwecja 514Holandia 513

Hong Kong-Chiny 510Belgia 507

Norwegia 500Szwajcaria 499

Japonia 498Makao-Chiny 498

Polska 497Francja 496

USA 495Dania 492

Islandia 492Niemcy 491Austria 491Łotwa 491

Czechy 489Węgry 482

Hiszpania 481Luksemburg 479Portugalia 478

Włochy 476Grecja 472

2000Finlandia 546Kanada 534

Nowa Zelandia 529Australia 528Irlandia 527

Hong Kong-Chiny 525Korea 525

Japonia 522Szwecja 516Belgia 507

Islandia 507Norwegia 505Francja 505

USA 504Dania 497

Szwajcaria 494Hiszpania 493

Austria 492Czechy 492Włochy 487Niemcy 484

Lichtenstein 483Węgry 480Polska 479Grecja 474

Portugalia 470Rosja 462Łotwa 458Izrael 452

Tajlandia 431Bułgaria 430

2006Korea 556

Finlandia 547Hong Kong-Chiny 536

Kanada 527Nowa Zelandia 521

Irlandia 517Australia 513

Lichtenstein 510Polska 508Szwecja 507Holandia 507

Belgia 501Estonia 501

Szwajcaria 499Japonia 498Tajwan 496

Wielka Brytania 495Niemcy 495Dania 494

Słowenia 494Makao-Chiny 492

Austria 490Francja 488Islandia 484

Norwegia 484Czechy 483Węgry 482Łotwa 479

Luksemburg 479Chorwacja 477Portugalia 472

2009Szanghaj-Chiny 556

Korea 539Finlandia 536

Hongkong-Chiny 533Singapur 526Kanada 524

Nowa Zelandia 521Japonia 520Australia 515Holandia 508

Belgia 506Norwegia 503Estonia 501

Szwajcaria 501Polska 500Islandia 500

USA 500Liechtenstein 499

Szwecja 497Niemcy 497Irlandia 496Francja 496Tajwan 495Dania 495

Wielka Brytania 494Węgry 494

Portugalia 489Macao-Chiny 487

Włochy 486Łotwa 484

Słowenia 483Grecja 483

Hiszpania 481Czechy 478

Słowacja 477

41 krajów 57 krajów 65 krajów43 kraje

Czytanie i interpretacja – Polskę wyróżnia przejście od bardzo niskich wyników w 2000 roku do wyników powyżej średniej OECD


Agenda






2003Hong Kong (Chiny) 550

Finlandia 544Korea 542

Holandia 538Liechtenstein 536

Japonia 534Kanada 532Belgia 529

Makao (Chiny) 527Szwajcaria 527Australia 524

Nowa Zelandia 523Czechy 516Islandia 515Dania 514

Francja 511Szwecja 509Austria 506Irlandia 503Niemcy 503

Słowacja 498Norwegia 495

Luksemburg 493Polska 490Węgry 490

Hiszpania 485Łotwa 483USA 483

Federacja Rosyjska 468Portugalia 466

Włochy 466Grecja 445Serbia 437Turcja 423

Urugwaj 422Tajlandia 417Meksyk 385

2006Tajwan 549

Finlandia 548Hong Kong (Chiny) 547

Korea 547Holandia 531

Szwajcaria 530Kanada 527

Makao (Chiny) 525Liechtenstein 525

Japonia 523Nowa Zelandia 522

Belgia 520Australia 520Estonia 515Dania 513

Czechy 510Islandia 506Austria 505

Słowenia 504Niemcy 504Szwecja 502Irlandia 501Francja 496

Wielka Brytania 495Polska 495

Słowacja 492Węgry 491

Luksemburg 490Norwegia 490

Litwa 486Łotwa 486

Hiszpania 480Azerbejdżan 476

Rosja 476USA 474

Chorwacja 467Portugalia 466

2009Szanghaj (Chiny) 600

Singapur 562Hong Kong (Chiny) 555

Korea 546Taiwan 543

Finlandia 541Liechtenstein 536Szwajcaria 534

Japonia 529Kanada 527Holandia 526

Makao (Chiny) 525Nowa Zelandia 519

Belgia 515Australia 514Niemcy 513Estonia 512Islandia 507Dania 503

Słowenia 501Norwegia 498Francja 497

Słowacja 497Austria 496Polska 495Szwecja 494Czechy 493

W. Brytania 492Węgry 490

Luksemburg 489USA 487

Irlandia 487Portugalia 487Hiszpania 483

Włochy 483Łotwa 482Litwa 477

41 krajów 57 krajów 65 krajów

Matematyka – brak zmian przy pewnym obniżeniu osiągnięć uczniów w wielu krajach


Agenda






2006Finlandia 563

Hongkong-Chiny 542Kanada 534Tajwan 532Estonia 531Japonia 531

Nowa Zelandia 530Australia 527Holandia 525

Liechtenstein 522Korea 522

Słowenia 519Niemcy 516

Wielka Brytania 515Czechy 513

Szwajcaria 512Makao-Chiny 511

Austria 511Belgia 510Irlandia 508Węgry 504

Szwecja 503Polska 498Dania 496

Francja 495Chorwacja 493

Islandia 491Łotwa 490USA 489

Słowacja 488Hiszpania 488

Litwa 488Norwegia 487

Luksemburg 486Rosja 479

Włochy 475Portugalia 474

57 krajów

2009Szanghaj-Chiny 575

Finlandia 554Hongkong-Chiny 549

Singapur 542Japonia 539Korea 538

Nowa Zelandia 532Kanada 529Estonia 528

Australia 527Holandia 522Tajwan 520Niemcy 520

Lichtenstein 520Szwajcaria 517

Wielka Brytania 514Słowenia 512

Makao-Chiny 511Polska 508Irlandia 508Belgia 507Węgry 503

Stany Zjednoczone 502Czechy 500

Norwegia 500Dania 499

Francja 498Islandia 496Szwecja 495Austria 494Łotwa 494

Portugalia 493Litwa 491

Słowacja 490Włochy 489

Hiszpania 488

65 krajów

Rozumowanie w naukach przyrodniczych poprawa między 2006 a 2009 – powyżej średniej OECD


Agenda






Finlan

dia

Estonia

Holandia

Polska

Dania

Irlandia

Szwec

jaW

ęgry

Łotw

a

Portuga

liaBelg

ia

Wiel

ka Bryt

ania

Niemcy

Hiszpan

ia

Francja

Włoch

y

Słowen

iaGrec

ja

Słowac

ja

Czechy

Litwa

Lukse

mburg

Austria

Rumunia

Bułgaria

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

8.1

13.314.3 15.0 15.2

17.2 17.4 17.6 17.6 17.6 17.7 18.4 18.519.6 19.8

21.0 21.2 21.322.2

23.124.4

26.027.6

40.4 41.0

Główny sukces Polski to zmniejszanie odsetka uczniów osiągających najsłabsze wyniki

Czytanie i interpretacja

Poziom odniesienia w programie „Kształcenie i Szkolenie 2020” (15%)


Agenda






Finlan

dia

Estonia

Polska

Holandia

Węg

ryŁo

twa

Słowen

ia

Niemcy

Wiel

ka Bryt

ania

Irlandia

Portuga

liaDan

iaLit

wa

Czechy

Belgia

Hiszpan

ia

Szwec

ja

Słowac

ja

Francja

Włoch

y

Austria

Lukse

mburgGrec

ja

Bułgaria

Rumunia0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

6.0

8.3

13.1 13.214.1 14.7 14.8 14.8 15.0 15.2

16.5 16.6 17.0 17.3 18.0 18.219.1 19.3 19.3

20.6 20.9

23.725.3

38.8

41.4


Odsetek uczniów osiągających najsłabsze wyniki jest jednym z najniższych w Unii Europejskiej

Rozumowanie w naukach przyrodniczych


Agenda






Finlan

dia

Estonia

Holandia

Dania

Niemcy

Belgia

Wiel

ka Bryt

ania

Słowen

iaPolsk

a

Irlandia

Słowac

ja

Szwec

jaW

ęgry

Czechy

Francja

Łotw

a

Austria

Portuga

lia

Hiszpan

ia

Lukse

mburg

Włoch

yLit

waGrec

ja

Rumunia

Bułgaria

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

7.8

12.6 13.4

17.118.6 19.1

20.2 20.3 20.5 20.8 21.0 21.122.3 22.3 22.5 22.6 23.2 23.7 23.7 23.9

24.926.3

30.3

47.0 47.1

Wyzwaniem pozostaje zmniejszanie liczby uczniów osiągających słabe wyniki w matematyce

matematyka



powiązanie wielkości środków finansowych przekazywanych władzom lokalnym z liczbą uczniów.

zmiana struktury szkolnictwa – wprowadzenie gimnazjów i wydłużenie o rok powszechnej edukacji

reforma programowa – (podstawa programowa - core curriculum) wprowadzenie systemu egzaminów zewnętrznych racjonalizacja sieci szkolnej, zwłaszcza na obszarach wiejskich modernizacja wyposażenia szkół, szczególnie w zakresie nowych

technologii informacyjnych i komunikacyjnych

Przeprowadzenie badań PISA 2000 r. zbiegło się w czasie z wprowadzaniem kompleksowych reform systemu edukacji

Reformy 1999 :


ISCED-0 ISCED-1 -2 ISCED-3

3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 WIEK UCZNIÓW

SKOŁA PODSTAWOWAGIMNAZJUM LICEUM

OGÓLNOKSZTAŁCĄCEPRZEDSZKOLE

LICEUM PROFILOWANE

TECHNIKUM

ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA

ISCED-0 ISCED-1 ISCED-2 ISCED-3 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 WIEK UCZNIÓW

SZKOŁA PODSTAWOWALICEUM

OGÓLNOKSZTAŁCĄCE

SZKOŁY ŚREDNIE ZAWODOWE

ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA

PRZEDSZKOLE

System przed reformą (PISA 2000):

System po reformie (PISA 2003, 2006, 2009, …)


poniżej 1 1 2 3 4 50

5

10

15

20

25

30

35

9

15

24

28

19

65

12

24

30

21

8

5

11

22

28

23

12

4

11

25

31

22

7

2000 2003 2006 2009

Efektem zmian była poprawa umiejętności uczniów najsłabszych, bez pogorszenia wyniku uczniów najlepszych

Warszawa, 15 września 2010 r.Gimnazja zmieniają się

Poprawa wyposażenia szkoły w opinii jej dyrektora

2003 2006 2009

sprzęt i materiały laboratoryjne do nauczania nauk przyrodniczych 82 66 45

komputery wykorzystywane do zajęć 54 35 18 wyposażenie biblioteki 65 38 23

materiały i pomoce szkolne 67 38 26 programy komputerowe 77 51 29

(odsetek dyrektorów szkół wskazujących na braki lub niedostateczne wyposażenie)

Warszawa, 15 września 2010 r.Gimnazja zmieniają się

Poprawa relacji uczeń – nauczyciel w opinii uczniów

2000 2003 2009

nauczyciele wysłuchują tego co mam do powiedzenia 64 62 60

jeśli potrzebuję pomocy otrzymuję ją od nauczycieli 57 68 73

nauczyciele traktują mnie sprawiedliwie 57 69 71

(odsetek uczniów zgadzających się z podanymi stwierdzeniami)

Warszawa, 15 września 2010 r.Wyzwaniem dla systemu edukacji w Polsce pozostają zmiany w szkołach ponadgimnazjalnych

dlatego od 2006 r. rozszerzono w Polsce badanie PISA o uczniów tych szkół

Pomaga to:

- uzyskać całościowy edukacji na progu przejścia po gimnazjum

- systematycznie monitorować ewolucję szkół ponadgimnazjalnych (PISA 2006, 2009, 2012, 2015, …)

- lepiej wyjaśniać zmiany w poziomie kompetencji uczniów ważnych dla LLL

- konsolidować politykę edukacyjną i debatę publiczną


Agenda






poniżej 1 1 2 3 4 50

5

10

15

20

25

30

35

40

45

0 2

17

3533

13

34

39

23

30 0

licea ogólnokształcące szkoły średnie zawodowe zasadnicze szkoły zawodowe

Badanie PISA 2000 wyraźnie potwierdziło znaczące różnice w poziomie umiejętności uczniów rożnych typów szkół


Agenda






poniżej 1 1 2 3 4 50

5

10

15

20

25

30

35

40

45

0 1

10

30

41

17

2

11

31

39

15

2

21

37

31

10

1 0

licea ogólnokształcące średnie szkoły zawodowe zasadnicze szkoły zawodowe

W 2009 r. badanie 16-latków pokazało, że uczniowie poszczególnych szkół są wciąż zróżnicowani, ale różnice są mniejsze niż w badaniu PISA 2000

Warszawa, 15 września 2010 r.Na zmianach w latach 2000-2009 najbardziej zyskali uczniowie zasadniczych szkół zawodowych

licea ogólnokształcące średnie zawodowe zasadnicze szkoły zawodowe300

350

400

450

500

550

600

543

478

357

563

489

393

2000 2009

Średni wynik uczniów w podziale na typ szkoły w 2000 (15-latkowie) i 2009 r. (16-latkowie)

Warszawa, 15 września 2010 r.Selekcja na progu szkoły ponadgimnazjalnej wciąż jest problemem – w zasadniczym szkołach zawodowych koncentrują się najsłabsi uczniowie nie mający podstawowych umiejętności mierzonych w badaniu PISA

Odsetek uczniów poniżej drugiego poziomu umiejętności wśród uczniów poszczególnych typów szkół

wszyscy uczniowie

uczniowie liceów ogólnokształcących

uczniowie średnich szkół zawodowych

uczniowie zasadniczych szkół zawodowych

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Rozumowanie w naukach przyrodniczych

Matematyka

Czytanie i interpretacja


Agenda






1984

/198

6

1990

/199

1

1995

/199

7

2000

/200

2

2005

/200

7

201

0/20

120%

20%

40%

60%

80%

100%

18.3 21.528.6

38.7 44.5 45.824.3

29.1

33.1

35.638.7 34.6

57.449.4

38.325.7

16.8 19.6

zasadnicze szkoły zawodowe

średnie szkoly zawodowe

licea ogólnokształcące

Ewolucyjna zmiana struktury szkolnictwa średniego

struktura szkół ponadpodstawowych/ponadgimnazjalnych według liczby uczniów pierwszych klas


Agenda






460 470 480 490 500 510 520 530 540 550 5600

2

4

6

8

Grecja

Stany Zjednoczone

Szwecja

Hiszpania

Portugalia

Polska

Norwegia

Japonia

Włochy

Irlandia

Węgry

Niemcy

FrancjaFinlandia

Dania

Czechy

Belgia

Austria

średni wynik z czytania w 2000 r.

% d

ługo

trw

ale

bezr

obot

nych

w 2

000

r.

Dlaczego umiejętności piętnastolatków są ważne w perspektywie uczenia się przez całe życie?(Lifelong Learning LLL)


Agenda






460 470 480 490 500 510 520 530 5400

2

4

6

8

Wielka Brytania

Turcja

Słowenia

Słowacja

HolandiaLuksemburg

Litwa

Łotwa

Estonia

Chorwacja

Grecja

Stany Zjednoczone

Szwecja

HiszpaniaPortugalia

Polska

Norwegia

Japonia

Włochy

Węgry

Niemcy

Francja

Finlandia

Dania

Czechy

Belgia

Austria

średni wynik z czytania w 2009 r.

% d

ług

otr

wa

le b

ezr

ob

otn

yc

h w

20

09

r.

Dlaczego umiejętności piętnastolatków są ważne w perspektywie uczenia się przez całe życie? (LLL)


reforma programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego wdrażana od 2009, oparta na efektach kształcenia

obniżenie wieku obowiązkowego przygotowania przedszkolnego (od 5. roku życia) połączone z upowszechnieniem wychowania przedszkolnego i obniżeniem wieku rozpoczynania obowiązku szkolnego (od 6. roku życia)

modernizacja kształcenia i szkolenia zawodowego, podstawa programowa, implementacja od 2012

zmiany w szkołach i ich otoczeniu, wspierające proces indywidualizacji pracy z uczniami, szeroko rozumiane potrzeby edukacyjne indywidualnego ucznia, w tym rozwijanie uzdolnień

Reformy 2009

Kontynuacja kierunku przemian z 1999:


Agenda






2003 2006 200910

15

20

25

matematykaczytanie i interpretacja

Zróżnicowanie między gimnazjami

Zróżnicowanie międzyszkolne wyników uczniów w umiejętności czytania i interpretacji i umiejętnościach matematycznych


Agenda






2000 2003 2006 200930

35

40

45

50

55

60

czytanie i interpretacjamatematyka

Zróżnicowanie wyników między typami szkółponadgimnazjalnych


Generalne wnioski dla publicznej debaty

GIMNAZJUM – jako typ szkoły powszechnego kształcenia ogólnego potwierdziło sens swojego istnienia.

Zamiast pytać CZY - pytajmy JAKIE gimnazjum?

Reformy docierały do różnych segmentów szkolnictwa z różną intensywnością.

Szkoły ponadgimnazjalne powinny być objęte konsekwentną wizją przemian.

W tej wizji warto pamiętać o możliwości elastycznego kształtowania ścieżek karier edukacyjnych przez indywidualnych uczniów, w tym o przechodzeniu między kształceniem ogólnym i zawodowym, co sprzyja osłabieniu społecznych mechanizmów generowania nierówności edukacyjnych.

Za następnych 9 lat

Szkoła, której nauczyciele dyskutują ze sobą i wspólnie rozwiązują konkretne problemy

Uniwersytety, które są otwarte na potrzeby szkoły i nauczycieli,i które współpracują z wieloma szkołami

Obie instytucje przygotowują do uczenia się przez całe życie (LLL) i są jego ośrodkami dla lokalnych społeczności

„Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego”

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Documents

Wyniki badania PISA 2000-2009 w Polsce Zmiany i wyzwania na przyszłość