Upload
vida
View
36
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Wyniki ekonomiczne wybranych produktów rolniczych w 2005 roku i ich wykorzystanie. Warsztaty szkoleniowo-organizacyjne w ramach systemu AGROKOSZTY Poświętne, 22-23.02.2007 r. dr inż. Aldona Skarżyńska, [email protected]. W 2005 roku badaniami objęto działalności. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ZAKŁAD RACHUNKOWOŚCI ROLNEJ
Wyniki ekonomiczne wybranych produktów rolniczychw 2005 roku i ich wykorzystanie
Warsztaty szkoleniowo-organizacyjne w ramach systemu AGROKOSZTYPoświętne, 22-23.02.2007 r.
dr inż. Aldona Skarżyńska, [email protected]
W 2005 roku badaniami objęto działalności
w gospodarstwach w gospodarstwach konwencjonalnychkonwencjonalnych
w gospodarstwach w gospodarstwach ekologicznychekologicznych
1. pszenica jara 1. pszenica ozima
2. mieszanka zbożowa jara 2. żyto
3. owies 3. ziemniaki jadalne
4. kukurydza na ziarno 4. truskawki w uprawie polowej
5. łubin słodki
6. bobik
7. buraki cukrowe
8. ziemniaki jadalne
9. tuczniki
Dla działalności ekologicznychw porównaniu do konwencjonalnych
odnotowano:
Działalność
Niższyplon, w %
Wyższącenę
sprzedaży, w %
Niższekoszty
bezpośred. w %
WyższąNB, w %
pszenica ozima 25 23 73 66
żyto 27 3 88 82ziemniakijadalne 11 22 15 24truskawki wuprawie polowej 14 69 x x
Udział w strukturze kosztów bezpośrednich, w %
DziałalnośćDziałalnośćMateriał Materiał siewnysiewny NawozyNawozy
Środki ochrony Środki ochrony roślinroślin
DZIAŁALNOŚCI KONWENCJONALNEDZIAŁALNOŚCI KONWENCJONALNE
pszenica jara 17 59 22m-ka zbożowa jara 19 64 13owies 21 63 13kukurydza na ziarno 31 37 10łubin słodki 39 40 15bobik 24 37 34buraki cukrowe 29 37 31ziemniaki jadalne 47 25 21
DZIAŁALNOŚCI EKOLOGICZNEDZIAŁALNOŚCI EKOLOGICZNE
pszenica ozima 82 16 2żyto ozime 100 - -ziemniaki jadalne 67 5 12truskawki w uprawie polowej 94 2 2
Rola dopłat uzupełniających i ekologicznych
Udział dopłat w wartości produkcji Udział dopłat w wartości produkcji ogółem, w %ogółem, w %
Spadek NB w sytuacji braku Spadek NB w sytuacji braku dopłat, w % dopłat, w %
DZIAŁALNOŚCI KONWENCJONALNEDZIAŁALNOŚCI KONWENCJONALNEpszenica jara 14,1 23,7
mieszanka zbożowa jara 19,2 27,7
owies 22,5 34,8
kukurydza na ziarno 11,4 21,8
łubin słodki 32,4 34,6
bobik 20,8 27,2
DZIAŁALNOŚCI EKOLOGICZNEDZIAŁALNOŚCI EKOLOGICZNE
pszenica ozima 36,9 39,6
żyto 60,1 62,8
ziemniaki jadalne 6,0 7,1
truskawki w uprawie polowej 9,8 22,8
średnio w zbiorze gospodarstw prowadzących daną działalność,
dla poszczególnych działalności badanych w danym gospodarstwie,
według różnych kryteriów grupowania, np:• poziomu nadwyżki bezpośredniej uzyskanej z jednostki poziomu nadwyżki bezpośredniej uzyskanej z jednostki
powierzchni,powierzchni,
• poniesionych kosztów bezpośrednich na jednostkę poniesionych kosztów bezpośrednich na jednostkę powierzchni,powierzchni,
• skali produkcji w gospodarstwie,skali produkcji w gospodarstwie,
• regionalnego położenia gospodarstw prowadzących regionalnego położenia gospodarstw prowadzących badane działalności.badane działalności.
Możliwości w zakresie prezentacji wyników
najwyższego poziomu plonu ,
najwyższej ceny sprzedaży produktów,
relatywnie niskiego poziomu poniesionych kosztów bezpośrednich dla większości badanych działalności.
Najwyższy poziom nadwyżki bezpośredniej badanych działalności, a w związku z tym
klasyfikacja gospodarstw jako najlepsze wynikała z:
najniższego poziomu plonu,
najniższej ceny sprzedaży produktów,
relatywnie wysokiego poziomu poniesionych kosztów bezpośrednich dla większości badanych działalności.
Najniższy poziom nadwyżki bezpośredniej
badanych działalności, a w związku z tym
klasyfikacja gospodarstw jako najsłabsze wynikała z:
W gospodarstwach najlepszych w porównaniu do najsłabszych odnotowano:
Wyższy poziom, w %Wyższy poziom, w % Wyższy poziomWyższy poziom
DziałalnośćDziałalnośćplonu, plonu, dt/hadt/ha
cenycenysprzedaży,sprzedaży,
nadwyżkinadwyżkibezpośredniejbezpośredniej
dochodudochoduz działalnościz działalności
zł/dt, kgzł/dt, kg zł/ha, 100 kgzł/ha, 100 kg zł/ha, 100 kgzł/ha, 100 kg
Pszenica jara 29,6 11,4 2,5-krotnie 12,612,6--krotnie
M-ka zbożowa jara 60,60,9 8,4 2,0- 3,4-
Owies 46,2 30,0 2,4- 3,8-
Kukurydza 56,3 47,0 5,8-5,8- x
Buraki cukrowe 45,3 6,4 1,9- 3,7-
Ziemniaki jadalne 47,4 60,760,7 3,6- 6,0-
Żywiec wieprzowy - 6,3 x x
x - oznacza, że w gospodarstwach najsłabszych dochód był wartością ujemną.
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
najlepsze średnie najsłabsze najlepsze średnie najsłabsze
zł/h
a
Koszty bezpośrednie Koszty ogółem Nadw yżka bezpośrednia Dochód z działalności
Pszenica jara - koszty i dochody w grupach gospodarstw w 2005 r.
Produkcja, koszty i nadwyżka bezpośrednia ze 100 kg żywca wieprzowego brutto
Gospodarstwa
Prod. żywca
brutto, dt/gosp.
Wartość produkcji,
zł
Koszty bezpoKoszty bezpośśrednie, złrednie, zł
Nadwyżka bezpośred.
zł
Nakładypracy
ogółem,godz.
ogółem
w tym:
pasze obce
p. własne towarowe
Najlepsze 330,70 424 262 58 31 163 2,9
Średnie 439,49 382 322 65 38 60 2,8
Najsłabsze 373,92 385 403 157 33 -18 3,6
-200
-100
0
100
200
300
400
500
600
najlepsze średnie najsłabsze najlepsze średnie najsłabszezł/1
00 k
g ży
wca
bru
tto
Koszty bezpośrednie Koszty ogółem Nadw yżka bezpośrednia Dochód z działalności
Żywiec wieprzowy - koszty i dochody w grupach gospodarstw w 2005 r.
Porównanie działalności w regionach
Regionalna różnica między najwyższym a najniższym Regionalna różnica między najwyższym a najniższym
poziomem, w %poziomem, w %
Działalnośćplonu, dt/ha
ceny sprzedaży,
zł/dt, kg
zużycia NPK, kg/ha
kosztów bezpośred.
zł/ha, 100 kg
nadwyżki bezpośred.
zł/ha, 100 kg
Pszenica jara 14,3 8,0 41,3 35,5 11,2
M-ka zbożowa j. 28,528,5 8,9 12,1 4,8 38,8
Owies 16,9 19,6 33,9 28,1 11,9
Kukurydza 12,6 6,8 67,6 29,0 6,9
Buraki cukrowe 25,4 18,7 37,8 22,4 12,3
Ziemniaki jadalne 27,7 32,332,3 69,869,8 55,955,9 61,061,0
Żywiec wieprzowy x 6,8 x 1,1 37,3
Porównanie działalności w regionach
Najwyższa wartość NB dla produktów w ujęciu regionalnym
Pszenica jara > Mazowsze i Podlasie
M-ka zbożowa jara > Wielkopolska i Śląsk
Owies > Pomorze i Mazury
Kukurydza > Wielkopolska i Śląsk
Buraki cukrowe > Pomorze i Mazury
Ziemniaki jadalne > Wielkopolska i Śląsk
Żywiec wieprzowy > Mazowsze i Podlasie
Dochody z produkcji żywca wieprzowego w latach 2005-2006
Wyszczególnienie
2005 rok 2006 rok
Średnio w
zbiorze
dane rzeczywiste
Średnio w
zbiorze
dane szacunkowe
prod. żywca netto w dt/gosp. prod. żywca netto w dt/gosp.
5-20 50-100 200-1000 5-20 50-100 200-1000
Produkcja żywca brutto dt/gosp 395,14 28,57 156,61 864,46 395,14 28,57 156,61 864,46
Cena sprzedaży 1 kg żywca zł/kg 3,95 3,75 4,03 3,96 3,69 3,50 3,76 3,70
Na 100 kg żywca brutto
Wartość produkcji ogółem zł 392 381 398 396 366 355 371 370
Koszty bezpośrednie ogółem zł 327 328 338 313 311 318 322 299
Nadwyżka bezpośrednia zł 65 52 60 83 55 37 49 71
Dochód rolniczy brutto zł 9 -28 -11 36 -2 -44 -23 23
Dochód rolniczy netto zł -23 -105 -65 6 -34 -123 -78 -8
KOSZTY OGÓŁEM zł 414 486 463 390 400 472 442 371
Nakłady pracy ogółem godz. 3,0 14,6 5,4 2,4 3,0 14,6 5,4 2,4
Dochody z uprawy rzepaku w latach 2005-2006
WyszczególnienieŚrednio
w zbiorze
2005 rokŚrednio
wzbiorze
2006 rok
Powierzchnia uprawy ha/gosp. Powierzchnia uprawy ha/gosp.
1-3 4-8 12-40 1-3 4-8 12-40
Pow. uprawy rzepaku oz. ha/gosp. 10,52 2,41 5,47 21,69 10,52 2,41 5,47 21,69
Plon nasion dt/ha 32,3 33,1 31,0 34,1 32,1 32,9 30,8 33,8
Cena sprzedaży nasion zł/dt 75,35 70,34 75,43 75,72 91,14 85,08 91,24 91,59
Na 1 ha uprawy
Wartość produkcji ogółem zł 2718 2609 2618 2860 3240 3113 3124 3410
z tego: nasiona 2435 2327 2335 2578 2926 2799 2810 3096 dopłaty 282 282 282 282 314 314 314 314
Koszty bezpośrednie ogółem zł 1023 1010 1075 1035 1006 989 1053 1021
Nadwyżka bezpośrednia zł 1695 1599 1543 1826 2234 2124 2071 2389
Dochód rolniczy brutto zł 1188 954 1010 1373 1735 1492 1549 1942
Dochód rolniczy netto zł 891 659 698 1130 1443 1203 1244 1702
KOSZTY OGÓŁEM zł 1827 1950 1920 1731 1797 1910 1880 1708
Nakłady pracy ogółem godz. 12,3 22,5 14,2 10,3 12,3 22,5 14,2 10,3
Celem badań jest:
stworzenie bazy danych stworzenie bazy danych –– ilościowychilościowychi wartościowych o:i wartościowych o:
- poziomie produkcji, - poziomie produkcji, - poniesionych nakładach, - poniesionych nakładach, - kosztach bezpośrednich,- kosztach bezpośrednich,
dla poszczególnych działalności: • produkcji roślinnej - np. pszenica ozima, kukurydza,• produkcji zwierzęcej - np. krowy mleczne, tuczniki
prowadzonych w gospodarstwach: prowadzonych w gospodarstwach: konwencjonalnych,konwencjonalnych,ekologicznych.ekologicznych.
Zgromadzone dane umożliwiają wykonywanie rachunków nadwyżki bezpośredniej zgodnie z metodyką UE,
ocenę i analizę wyników produkcyjno-ekonomicznych badanych działalności, w gospodarstwach ukierunkowanych produkcyjnie na tle produkujących na małą skalę,
analizę poziomu kosztów wytwarzania produktów rolniczych,
wykazanie korzyści wynikających ze zwiększenia skali,
ocenę efektywności wykorzystania poniesionych nakładów materialnych oraz nakładów pracy,
dodatkowo, wielka szczegółowość zgromadzonych danych pozwala na objaśnianie obserwowanych zjawisk i zmian.
Jednolitość metodyczna gromadzonych danych,Jednolitość metodyczna gromadzonych danych,ma ogromne znaczenie dla przeprowadzania poprawnych analiz i wyciągania ma ogromne znaczenie dla przeprowadzania poprawnych analiz i wyciągania właściwych wniosków.właściwych wniosków.
Wykorzystanie wyników badań
przez rolników do podejmowania różnych decyzji w gospodarstwie rolnym,
• rolnik ma możliwość poznania słabych i mocnych stron prowadzonej produkcji,
• dostarczają rolnikowi informacji przydatnych do podejmowania decyzji dotyczących bieżącej jak i planowanej działalności w gospodarstwie.
przez służby doradztwa rolniczego,
przez instytucje i związki branżowe (np. związki plantatorów),
przez inne jednostki wspierające rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich,
przez jednostki naukowe i badawcze.
Wykorzystanie wyników badań
Uzyskane wyniki pozwalają na symulację bieżących,Uzyskane wyniki pozwalają na symulację bieżących,
ekonomicznych warunków produkcji. ekonomicznych warunków produkcji.
Kalkulacje dotyczące produkcji rolniczej,przeprowadzane są w celu:
ustalenia skutków zmian w gospodarstwie, określenia najkorzystniejszej dla gospodarstwa
działalności, ustalenia optymalnego poziomu intensywności
produkcji poszczególnych działalności, wyboru technologii produkcji.
Produkty systemu
Raporty kosztów i dochodówRaporty kosztów i dochodów
• dla działalności badanych w gospodarstwachdla działalności badanych w gospodarstwach,
• dla działalności pogrupowanych według dla działalności pogrupowanych według zadanego kryteriumzadanego kryterium, np. skali produkcji, regionalnego położenia gospodarstw prowadzących badane działalności,
• raporty porównawczeraporty porównawcze – dla działalności prowadzonej w danym gospodarstwie, w zestawieniu z wynikami uzyskanymi dla tej samej działalności w grupie gospodarstw wyodrębnionej według przyjętych kryteriów.
Dziękuję Państwu za uwagę
Zapraszamy na stronę www.agrokoszty.pl