Upload
dothien
View
244
Download
9
Embed Size (px)
Citation preview
ƏLİ ŞİRİN ŞÜKÜRLÜ
XOŞBƏXTLİK EHTİMALI
“Şərq-Qərb”Bakı - 2011
Redaktor: Kəramət
Əli Şirin Şükürlü. Xoşbəxtlik ehtimalı. Bakı, “Şərq-Qərb” Nəşriyyat evi, 2011, 256 səh.
“Xoşbəxtlik ehtimalı” keçən əsrin 80-ci illərinin ikinci yarısında ədəbiyyata gələn şairin dördüncü bədii kitabıdır. Üç bölmədən ibarət kitaba müxtəlif illərdə qələmə alınmış şeirlər, şeir-esselər və şeir-pritçalar daxil edilmişdir. Müşahidə və yaşantılarını özünə məxsus bədii-fəlsəfi laboratoriyadan keçirən müəllif əsərlərində elmlə poeziyanın gerçək vəhdətinə nail olmuş, intellektual şeirin bariz nümun ələrini yaratmışdır.
ISBN 978-9952-34-718-0
© Əli Şirin Şükürlü, 2011© “Şərq-Qərb” Nəşriyyat evi, 2011
2005-ci ildən sonra
YOXOLMA
5
YOXO
LMAyoxolma
(şeir – esse)
pilləkənlərlə qalxırsan 3 - cü bayıl küçəsinədayanıb nəfəsini dərirsən hərdən. azaldığınıgörüb pilləkənlərin sevinirsən. bir az sizif sevincini, bir az da kədərini yaşayırsan – düşündükcə sabah yenidən bu pilləkənlərin yolunu gözlədiyini: üzü aşağı və üzü yuxarı. - bəs yükün hanı, qardaş? - özüm - özümə yükəm, nəyimə gərəkdi o daş.
çevrilib geri baxdığın zaman düzxətli yaşadığını düşünürsən. görmüsən fantan vuran su necə qalxar, qalxar, sonra qövs cızıb havada, qayıdar sıçrayıb qalxdığı yerə?çevrədi ömrümüz çevrə - içi boşluqla dolu: sonsuzluq da demək olar boşluğa təsəlli üçün.
içi ərzaqla dolu, cürbəcür məişət əşyaları satılan marketə dönürsən yolüstü. nədənsə, talonlarla ərzaq satılan günləri xatırlayırsan. maraqlı, bir az da kədərli
6
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ mənzərələr canlanır gözlərin qarşısında: basabas, əsəb gərginliyi, növbəsiz keçsin deyə qonşu uşağını özüylə götürüb gələn qadınlar…
dəyişib çox şey, - söyləyir sənə indi marketdəki alıcıların azlığı. fəqət dəyişmələrin mahiyyəti maraqlandırar səni həmişə. “heç nə yox olmur,hər şey dəyişir”. dəyişirsə, deməli, həm də yox olur bir az. itir dəyişmələrin içində, necə ki insan öz içində itər. yox olmursa heç nə, demək, on il, iyirmi il, otuz il əvvəldə varsan hələ də. varsan sevincinlə, varsan səsinlə, varsan ağrılarınla, varsan sevginlə, varsan kədərinlə, varsan… varsan… varsan… sadəcə dəyişib səsin də, dəyişib sözün də, dəyişib kədərin də, dəyişib sevincin də, dəyişib sevdaların da, dəyişib… dəyişib… dəyişib… yox olub, yox olub, yox olub bir az həm də dəyişmələrin içində.
dolub - daşır evinin yanındakı zibil qutuları yandırılmış zibilin qoxusu yayılıb ətrafa. qapınıza təzəcə öyrəşən ağappaq pişik zilləyib gözünü sənə. əvvəlcə ürkək baxır,
7
YOXO
LMAmülayimləşir baxışları sonra; tanıyır səni
deyəsən. “bu pişiyin daha çox sevgiyə ehtiyacı var. ev pişiyi olub yəqin ki” – o gün söyləmişdin uşaqlarına. dünya insan üçün yaranıb təkcə, daha çox insanın yaşamaq haqqı var elə bilirsən? elə bilirsən yaşamaq insanın, ölməksə hamının haqqıdır?
deyirlər gülümsəyirmiş atam öləndə, təbəssüm çökübmüş çöhrəsinə. Məmmədhüseyin Mərdan – üç ayın içindətükəndi gözgörəsi. bir kəlmə danışmadı ölümdən şair olsa da. bir gecəlik ömrü olan çiçəklər, ömrü saniyələrlə ölçülən kəpənəklər var. təkcə insana qənim kəsilib zaman – o da ki öz ixtirası.
soyunursan tozlu çəkmələrini. sığınırsan təsəlli dolu mənzilinə, yaşayırsan sabahınümidiylə. pilləkənlər darıxır… … gözləyir yolunu silinmiş tər - təmiz çəkmələrin. əşyalar daha tez isinişər biri - birinə.
8
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ bir gün silər pilləkənlərdən ayaq izlərini qəfi l başlayan yağış, - xəyanət edər sənə. sən yağışı sevirdin axı. bəzən sevgin, bəzən də nifrətin tanıdar sənə dünyanı; yəni insanı, yəni otu - çiçəyi, yəni iti - pişiyi, yəni yağışı - qarı, yəni sevib - sevmədiyin nə varsa onu. silinər pilləkənlərin yaddaşından ayaq səslərin. sonra unudularsan sən də. zaman hər şeyə qıyar – gözəlliyə də.
3 - cü bayıl küçəsi olmayacaq nə vaxtsa. eləpilləkənlər də.elə sən də. amma hardasa yenə addımsəsləri eşidilər. sevər ayaq izlərini hansısa pilləkənlər. sizif sevinci, sizif əzabıyla pilləkənləri qalxıb - enərlər.- bəs yükün hanı, qardaş? - nəyimə gərəkdi o daş!
… - 15.08.2009.
9
YOXO
LMAyay yağışı
əvvəl baxışlarım, sonra əllərim toxunur qəfi l başlayan yay yağışına.
nəyəsə təəssüf edirmiş kimi yırğalanır ağacın budaqları.küsməyi
olur ağacların da.son dəfə qüssəli gördüm meyvə ağaclarını ata mülkündə.
kədərə yoluxanlar bilirlər üzdə təbəssümünnə olduğunu, həsrətə
yoluxanlar uzun-uzun yolların-yolçuluğun.atıb gedə bilmədim
doğulduğum məmləkəti vətəndir deyə.indi qızım yaşayır qəribliyi
əvəzimdə, mənsə ayrılıqları. və hələ də alışa bilmirəm məkanlara-
ayrılıq havası zümzümə edən: “yola düşür.qarşılayın.yubanır və sairə”.
inanın, hər şey ötəridi sürətlə ötüb keçən qatarlar, limana bir daha
dönməyən gəmilər kimi: heç nə və heç kəs təkrar olunmur-
10
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ yox olur səmada nöqtə şəklində gözdən itən təyyarələrtək.
inanın həm də ömrün o biri üzünün var olduğuna, inanın
gözəl rəsm əsərləritək bütüncinayətlərin də həyatın mənasızlığından doğulduğuna.mən artıq inanmışam sevgiyə, həsrətə, sevincə, kədərə- bütün faniliklərə,yəni həyata yoluxandan;sanki bütün yolları geri dönmək üçün gedər adamlar.
keçilən yollar varbir də geriyə qayıtmaq olmur, elə bil uzanan kəndirdi
həmən dartıb yığarlar.
250 km yol qət etdim ata yurduna, yay yağışına. ilk dəfə sevmədim yay yağışını,ilk dəfə darıxdım ata mülkündə.sahibsiz bağın ağacları meyvə gətirməz, hüzn aşılayar yay yağışları.
dəyişər libasın yay yağışları geriyə dönər, yerdən göyə yağışlar yağar.
bir də qayıdaram ata yurduna, bir də qayıtmaram yay yağışına.
... – 07.09.2010
11
YOXO
LMA* * *
yaşımın üstünə yaş gəlibbaxdım kiay allah əllərimhələ də körpə qalıb
bu əllərlə... şeir yazdımbu əllər səni oxşadıbu əllər bir az atamınbir az daanamın əllərinin oxşarı
içində əyri – üyrü xətləriçində keçmiş gələcəkqıyma əllərimə allahdeyəsənbu körpə də öləcək
24.02.2009
12
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ xoşbəxtlik ehtimalıXanım Vislava Şimborskaya
səhərdi. pəncərədə yağış damcıları, dəyişir şəklini şüşənin təmasından;
süzülür pəncərə şüşəsi boyu şırım-şırım,yıxılır pəncərədən – dam. dam. dam... –
danışır hər kəslə öz dilində. birinci damcı: bəzən ilk dəfə olduğun məkan
yaddaşını silkələr. az qala ürəyin ağzına gələr. sanki tanış səhnə
təkrar olunacaq elə indicə. harda, nə vaxt görmüşəm – fi kirləşərsən, tapa bilməzsən.
çünki yaddaşa köçən həm də sənsən. bəlkə min il, bəlkə milyon il əvvəlki keçmişindi
dünyanın yaddaşında indi oyanan.yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam... ikinci damcı: gəl sənə zamanı göstərim; zaman –
artıq yaşı çoxdan ötmüşşikəst qızının qayğısına sığınan, gözləri hələ də
yol çəkən, qocalıb yumağa dönmüş qarının üzündəki qırışlar şırım-şırım.yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam...
13
YOXO
LMAüçüncü damcı: gəl sənə kədər göstərim
qürurla qoşa; Mübariz İbrahimovun bir üzü gülən, bir üzü ağlayan
anasının gözləri; qəm. qəm. qəm...yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam...
dördüncü damcı: adamlar var üzü gülər, gözü gülər, qəlbi qocalıb –
taleyi kəm, bəxti kəm.yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam... beşinci damcı: gəl sənə sevgi göstərim
dərdlə yanaşı; Fərizə-İlham...yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam... altıncı damcı: yum gözlərini – yox oldu dünya? elə gördüyün qədərdi dünya, gördüyün qədərdi.qəm yemə, yaşananlar hamısı qədərdi, qədərdi.gül kimi səadəti ömründən dərdi, dərdibir qara sevda dərdi, bir qara sevda dərdi. ömür – şam. şam. şam.yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam...
14
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ yeddinci damcı: gəl sənə xoşbəxtlik göstərim, həmişə bədbəxtliklə əkiz doğulur.
xoşbəxtlik...daha doğrusu, xoşbəxtlik ehtimalı; gah artar, gah azalar, gah da yox olar.istəklər – n, reallığı – r. xoşbəxtlik ehtimalı – p bərabərdir reallığın istəklərə nisbəti: p= r/n.istəklər artıqca azalar xoşbəxtlik ehtimalı,
azaldıqca artar. belə ki, atılma üzü yuxarı,başın üstə - dam. dam. dam. yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam... yaşa ömrünü, yaşa fərqinə varmadan
payına düşən ömürtək, olduğu kimi.yaşa ya qəm, ya da dəm.yıxılır pəncərədən damcılar – dam. dam. dam...
dam. dam. dam... – yıxılır pəncərədən damcılar.bu həmən yağışdı – damcılar, damcılar, damcılar,bu həmən yağışdı min ildi, milyon ildi şahidlik edər, danışar hər kəslə öz dilində, danışar ya sevgi, ya qəm dilində – dam. dam. dam...sən işində ol ömür: dam! dam! dam!..
... – 31.03.2011
15
YOXO
LMA
***
bir bazar günübiz üç dostiki şair bir aktyorLider TV-nin yanındakıkafenin həyətində oturubyemək yedik allah verəndənbir az da araq içibsöhbət elədik sərxoşsayağı
gün keçdi...yoldan maşınlar ötdüyanımızdan adamlariçimizdən zaman...
16
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ A = B = C (şeir-esse )
Anecə də bir-birinə bənzəyər hər şey:
insanlar, ağaclar, quşlar, çiçəklər,şəkillər, güzgülər, qapılar, pəncərələr...
stəkandan qurtum-qurtum içilən su qurtum-qurtum azalar.
insan sudu-üzü aşağı axar, damla-damla tükənər;indiki halı şəklində
görünsə də keçmiş halıdı gələcəyin. dəyişən halıyla süzgəcdi yaranan
nə varsa bu yer üzündə, zaman qərar tutmaz,gələcək keçib ondan
süzülər keçmişə,
insan ağacdı: yarpaq-yarpaq tökülər ,ağac insantək yarpaq-yarpaq ürək
itirər. insan quşdu-uçmağı sevər ,nə qədər uzağa uçsa da yenə ucalıqdan
yorulmağı var. daima ucalıq qorxusu yaşar, çıxa bilməz yerin cazibə
qüvvəsindən.
17
YOXO
LMAnə az, nə çox, cəmi 4-dü insan: dolar boşalar,
axar azalar, alışar yanar,ovular çat-çat olar. son da yenə torpağa dönər;
ya bərk, ya da maye şəklində.
Avstriyada meyitləri yandırmağa başlayıblar – söyləyəndə yaman güldürmüşdün
qohum- qardaşı. hərdən adamın içində özünə cəza vermək tələbi doğur,özünə
hökm çıxarmaq istəyi olur. bəzən lap yanıb kül olmaq keçir könlündən.
işdi yandırarsalar meyitimizi, eybi yox, oğul, –70 kilo azalar cənazəmdən.
kənd evimizdən qəbirstanlığa təxminən 1 kilometr olar.
Binsan bir az da qapıdı, açılıb-örtülər.
açılıb-örtülən qapılardan evlərin təngnəfəsliyiduyular. döyülər qapılar, elə hey döyülər.
ayrılıqdı, görüşdü, həsrətdi, sevgidi,nifrətdi qapı. insan həm də pəncərədi –
görünər hər iki tərəfi .
18
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ pəncərə – hüdudsuzluga çıxışın işarəsi, həyatın dördbucaqlı mənzərəsi. girişdi,
çıxışdı, şəkildi, güzgüdü pəncərə. bir də hüdudsuzluq və bir də məhdudiyyətdi
pəncərə.
hər şey bir-birinə bənzər, hər şey bir-birinin təkrarı,hər şey bir-birinə
bərabər həm də: A B-yə, C B-yə bərabərdisə, demək, C A-ya da
bərabərdi: A = B = C.
ağac həm də quşdu, quş – balıq, balıq- su,su – torpaq, torpaq- insan,
insan- idrak, idrak- allah, allah- kainat.göy üzü- dəniz, ulduzlar - çiçək, çiçəklər-kəpənək,
kəpənəklər- uçuş;uçuşun nə olduğunu heç nə anlada bilməz
kəpənək uçuşu qədər.............................................................................................
budaqdan asılıb yırğalandıqca uçmaq keçər könlündən, amma unutma:
budaq qırıla da bilər. yıxılmaq uçmağa bənzəsə dəölümü də xatırladar.
19
YOXO
LMAqırılan yeri budağın ayrılıqdı, ağrıdı, acıdı,
həsrətdi- anlaya bilsən.iki əli, iki ayağı üstə düşər yıxılan adam bəzən –
özünü qoruma instinki.əyilib iki əli, iki ayağı üstə keçər
ayaq üstə keçə bilmədiyi yerdən.heyvan bir az da əyilmiş şəklidi insanın.pəncərə canlı şəkildi sanki asılıb otaqdan.
güzgü şəklin hərəkət halı.
qartal duruşu ilə Azəbaycanın xəritədəki şəklinə bənzər Ramil Səfərov.
bağışla, qardaş, kövrəlməkdən savayı əlimizdən nə gəlir ki, “ cənab leytenant”
mahnısı oxunan zaman – özü də oxuyan Şəmistan ola – bir də səni sevməkdən
başqa.ayrılıqdı, həsrətdi, nisgildi,ağrıdı,acıdı insan.
Chər şey bir-birinin təkrarı, hər şey bir-birinə bənzər, hər şey bir-birinin içindəhəm də, bir-birinin altçoxluğu: B A-ya, C B-yə
20
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ daxildisə, o zaman C A-ya dadaxildi – riyazi məntiq.sevgi insanın içində, xəyanət sevginin, ağrı xəyanətin,
acı ağrının, həsrət acının.əgər kimsə səni sevdiyini söylərsə,
bil ki, xəyanət də istisna deyil. kimsə nifrətedərsə, nə zamansa sevə də bilər.
zamanı daha çox zamana şahid köhnə saatlar anladar – fırlasan oxlarını geriyə
döndərə bilməzsən yaşananları. yaşanmış sevdasan,zamantək geri dönməzsən;
keçmiş zamansan artıq.sevgi ismarıcları süni yaddaşlarda,
neçə baytlıq sevgi uyuyar elektron xatirələrdə;yerini verməz saralmış vərəqlərdəki
sevgi məktublarının.texniki tərəqqi – ülvihisslərin qənimi.süni intelektin zamanı gəlir;
əlvida sevgilərə, əllər yuxarı!
mübarizə varsa, məğlubiyyət də var.qələbə - rəqibi məğlub etmək yox,
öncə özünə qalib gəlmək məharətidi.mübarizə varsa, məğlubiyyət savaşın içində,
qələbə məğlubiyyətin.
21
YOXO
LMAA = B = C
hər şey bir-birinin içində, hər şey bir-birinin bənzəri, hər şeyin öz
tutumu amma. heç nə tutumundan artığınıgötürməz, insan da.
ağaclar, quşlar, otlar, çiçəklər, ulduzlar, səma, sevgi, nifrət, həsrət,...,
allah insanın içində tutduğu qədər, dunya allahın içində.
hər şey bir-birinin təkrarı, hər şey tək-tənha amma,hər şey çox həm də:
dolub - daşar stəkandakı su kimi, axar zamantək –geri dönməz, azalar
insansayağı - asta-asta hopar torpağa;A-lardan, B-lərdən, C-lərdən birinin bətnində
E L ƏA-lardan, B-lərdən, C-lərdən birinə dönər.
... - 25.05.2010.
22
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ kəsişmə nöqtəsi
baxışların divara dəyib üstünə qayıdar əlin heç bir işə yatmadığı
vaxtlarda.gözlərin hansısa şəkilə, ya da yazıya sataşarsa qayıdıb
dönə-dönə baxarsan, oxuyarsan özündən asılı olmadan.nəhayət,
bezərsən, qaçırarsan baxışlarını – əsiri olarsan yarımçıq xatirələrin.
paralel düz xətlərin heç zaman kəsişmədiyi müstəvilər var ki
axtarsan bütün əşyalar arasında bərabərlik işarəsi taparsan.
qarşında bütün yolların görüşdüyü,sıxılıb bir nöqtəyə çevrildiyi məkan var kibu məkanda o, bütün yollarının kəsişmə nöqtəsidi –
hara üz alsan daondan keçib gedərsən.arxanda səni hələ də
dəlicəsinə qısqanan qadının – yəni hər bir kişinin
öyünə biləcəyi bəxtiyarlıq.
23
YOXO
LMAzamanlar olub ki
yolların kəsişmə nöqtəsində diz çöküb qandalları öpüb qadınlar
zamanlar olur ki yolların görüş nöqtəsi ayrıliq nöqtəsi olur.dikilir yollara gözlər...
gözlərin dikilib yorulduğu nöqtələr, bu nöqtələrdə sevişən yollar var ki
yalnız baxışların keçər, sonra yığar özünə yolları qayıdar gözlərinə.
yorğun baxışlar var kitəkcə kədərli nəğmələr pıçıldar:üstünə çiçək düzülmüş daşlar
bir çiçəklik ömür yaşayar.
... – 29.07.2010
24
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ 0 = 1(şeir – esse)
0 - niyə öldürmürsən məni? sən ki qatilimsən mənim. - ölünü necə öldürüm, sən ki çoxdan ölmüsən.
pilləkənin yanında tələsik ayrıldı onunla dümağ libasa bürünmüş pirani qoca - ağappaq saqqalı vardı. əlini əlindən üzüb əvvəlcə ağ çiçəyə döndü bir gül kolunun üstündə, sonra kəpənək uçuşuyla qeybə çəkildi.
oyanıb çarpayının qırağında oturdu Vahid (1). sanki yuxudan yox, gerçəklikdən oyanmışdı O (Vahid). yuxu indi gördükləri idi elə bil. düşüncədən məhrum idi, yox idi O, var ola - ola, həm də var idi axı deyəsən yox ola - ola. gözü pəncərəyə sataşdı; hər iki tərəfi ndə gerçəklik.
yuxu – pəncərə şüşəsi; gah bu, gah o üzündəsən: bir tərəfi divar sərhədlər, bir tərəfi sonsuzluq. pəncərə önündəki gül kolu bu məyusluğuyla nə düşünər görəsən varlıqla yoxluğun itən sərhəddində.
25
YOXO
LMA1
0 = 1: sevir bu bərabərliyin fəlsəfəsini; riyazi qaydanın harda pozulduğunun fərqinə varmaz isbat etdiyi zaman: bir ədədinin sıfır üstlü qüvvəti vahidə bərabərdir: 10 = 1; bir ədədinin bir üstlü qüvvəti də: 11 = 1. bu iki bərabərlikdən 10 = 11, bu uyğunluqdansa 0 = 1 alınar. yoxluq varlığa, varlıq yoxluğa dönər. varlıqla yoxluğun itər sərhəddi.
0 yoxluq özü də varlıqdır, var olmaqdır nəyinsə dəyişilmiş forması olsa da belə. sıfır yoxluq deyil, varlıqdır əslində. məsələn, sıfır dərəcəli temperatur yoxluqdan deyil, varlıqdan xəbər verər, elə mənfi dərəcəli temperatur da; üşüdər adamı, elə üşüdər ki, hiss edərsən şaxtalı havanı vücudunda, hiss edərsən varlığını yoxluqda, yoxluğu varlığında. varlıqla yoxluğun itər sərhəddi. var olar, var olar hər şey yoxluqdan o yanda beləsıfır – varlıqla yoxluğun görüş nöqtəsi. sıfır –
26
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ iki sonsuzluğun vida nöqtəsi; üzü aşağı mənfi , üzü yuxarı müsbət sonsuzluq – üst - üstə düşərlər simmetrik olduqlarından – varlıqla yoxluğun itər sərhəddi.
1zavalı ilk nəğməsiylə gələn qu quşunun ölümü nəğməylə başlayıb, nəğməsi ölümlə bitər. ilk nəğməsi elə son nəğməsi olar – doğumla ölümün itər sərhəddi.
görərsən dərin bir zəkadan doğan elmi kəşf ölüm kabusuna, ölümçün yaranan silah ləyaqət rəmzinə dönər – olumla ölümün itər sərhəddi.
zir - zibil vurğunu milçəklər şirəyə də gələr, qonub zərif dərinin üstünə misilsiz bir gözəlin qanını sorar. nifrətdən deyil, sevgidən sancar arılar nifrətdən yox, sevgidən ölər bal arıları.sevgi bitən yerdə nifrət, nifrət bitən yerdə sevgi başlayar bəzən. bəzənsə sevgidə nifrət,
27
YOXO
LMAnifrətdə sevgi cücərər asta - asta, həzin - həzin...
sevgi ilə nifrətin itər sərhəddi. sular da torpağın üstü ilə axar. nə qədər saf, nə qədər təmiz olsa da yenə torpağa söykənər, torpaqda bitər. nə qədər dərin olsa da çaylar dibi lil, palçıq olar; islanmış torpaq şəklində - safl ıq çirkaba çevrilər, itər gözəlliyin sərhəddi
0 hər iki gözünün kənarında halqa şəklindəqara xalları olan ağ rəngli dovşan balası gətirmişdi o gün rayondan gələn bacısı oğlu. o dovşan balasının azadlığı bahasına kimsə4 manat qazanmışdı Bakı - Salyan şosesində. ayrılıqlardan yazdığı zaman ağappaq masanın üstünə düşən bir damcıdumduru göz yaşının sarımtıl dairə şəkilindəmasaya hopduğunu xatırlamışdı Vahid. “vətənin şəklini çək” – dünən axşam deyəndə oğluna yaşadığı evin şəklini çəkirdi uşaq həyəti bağ - bağatlı. vətən nədir ki? – sərhədləri cızılmış bir neçə... kvadrat metr torpaq sahəsi, əgər
28
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ adı çəkiləndə evinin, qəbrinin, sevginin, nifrətin, həsrətin... şəklini çəkə bilmirsənsə “ah vətən, vətən!” – deyərdi qonşu kənddə ərdə olan bibisi hər dəfə doğulduğu kəndə girdiyi zaman. qürbətə getdim – söyləyəndə təəccüblənərdi o vaxtlar Vahid. qadınçın doğma kəndin sərhəddində bitərdi vətən, - sonralar xatırlayardı, - bibinin bir kəndlik vətən həsrətində itərdi bütün sərhədlər. hər evdə, hər kənddə, hər şəhərdə bitib, hər evdən, hər kənddən, hər şəhərdən başlamalıdır əslində vətən, - düşünür Vahid, - başlayıb bitməməlidir, bitməməlidir sonsuzluqda belə insanın sevgisi, nifrəti, həsrəti kimi...
0 = 1 yenidən yuxu aparmışdı Vahidi: yer göyə, göy yerə qarışır, torpaq suların altında qalır, olum ölümə, ölüm oluma, sevgi nifrətə, nifrət sevgiyə dönür, ağ qara, qara ağ olur. uçur, uçur, elə hey uçur hər şey kəpənək uçuşuyla ağappaq çiçək şəklində - varlıqla yoxluğun itir sərhəddi.
29
YOXO
LMAqalxıb çarpayıdan əvvəlcə divara söykəndi Vahid,
sonra yavaş - yavaş pəncərəyə yaxınlaşıb üzünü şüşəyə söykədi. sonra açıb pəncərəni götürdü aradan sərhəddi. sonra üz - üzə qaldı O, pəncərə önündəki gül koluyla varlıqla yoxluğun itən sərhəddində
... – 02. 03. 2010
30
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ dama – dama
masanın üstündə qeydiyyat kitabçası. vərəqləridama – dama. hərfl ər rəqəmlər sığmır damalaraxəbər verir dünəndən bu gündən sabahdandamalar dördbucaqlı – veriblər çiyin – çiyinəhamısı eyni ölçülü
masanın səthi.masanın üstündə vərəqlərdivarlar qapılar pəncərələr... müxtəlifölçülü olsalar da sığınar bir – birinədördbucaqlı doğmalar.zahirən bərabərgörünər bəzən əşyalar.əslində ölçüləracizdi fərqi hesablamağa
binanın damında hayandan baxsandördbucaqlı görünən çənin azalar suyudama – dama. tərk edər evini su özünəyer axtarar.sonra yavaş – yavaş hopar torpağao dumduru suyun o səfi l suyun hopduğuyerlərdə izi bir parça palçıq şəklindəqalar.çox keçməz quruyar o da
bağlı qapılar arxasında yaşanano gizli sevdalar o sirli sevdalar
31
YOXO
LMAnə oldu. o gizli sevdalardan o sirli
sevdalardan nə qaldı. azaldı bitditükəndi damla – damla. bir damcı göz yaşı qədər də izi qalmadı
yaranar yaşayar her şey eninə – uzununayaşayar üzü yuxarı yaşayar üzü aşağıyaşayar bilmərik haralara daha – idrakıngücü çatmaz əksini yaratmağa. azalarfəqət azalar damla – damla azalar dama – damahardan baxsan bir – birinə doğmalaşan qəbirlər dördbucaqlı görünər: dama – dama
... – 24.02.09.
32
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ çay qırağında(şeir-esse)
çay qırağında oturub balıq tutur əmoğlutilova ilişibçaydan təkanla çıxarılan balaca balıqlara sevinir uşaqlarqarmaqdan ayırıram balıqlarıkoksündən qoparılan ürək tək çırpınır əllərimdətəkcə gözləri cansız olur balıqların parıldasa dazillənir bir nöqtəyəbaxa bilmirəm balıq gözlərinəaçılıb-yumulur agzıqıyma mənə ağrıyıram – söyləyir sanki
balıq ay balıq buraxsam səniyerinə yetirərsənmi arzularımıamma istəyim yaman çoxdusən qızıl balıq deyilsən axıonsuz daölümə məhkumsan əvvəl- axır
ovcuma süzülür ağrıağrıyır əllərim
öz ağrısına sevinən görmüsənmi…
33
YOXO
LMAbəzən eyni nöqtəyə dikilir gözlərim
ağrı gözlərimdən keçib beynimdə gəzirəllərimi alnıma söykəyib yumuram gözlərimiyavaş-yavaş süzülür barmaqlarıma tədricən azalıryox oluryoxyox olmur qayıdacaq yenə də
hərənin öz doğma ağrısı varəlləri gözləri… ürəyi kimiözü ilə doğular özü ilə ölər
ürəyim sancırağrı xatirələri oyadır xatirələr agrınıüzür məni xatirələrsujetsiz fi lmə bənzər qarmaqarışıq hadisələrlə doluyumuram gözlərimi sönür xatirələrqaralır ekran – fi lmin sonu titrdə ağrıqaranlıqla birgə yox oluryoxyox olmur qayıdacaq yenə dəqonacaq gözlərimə keçəcək ürəyimə süzüləcək əlləriməhər dəfə yenidən yox olurhər dəfə yenidən dogulur qəfi ldən peyda olurağrılar gözəl düşmən şəklində
34
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ heç öz ağrısına bir azca vurulan görmüsənmi…
şəfəq çökür. qayıdır əmoğlu. torbada ölü balıqlar.tilova ilişib köynəyi zorla ayırır“öz tilovuna düşmüsən deyəsənnə böyük balıq tutmusan əmoglu” –
zarafat eləyir İlqar xaloğluduzlu alınır
axşam. eyvanda oturmuşuqdağın döşündə yamyaşıl agaclarçayda ayın əksi.dayanıb ay güzgüyə baxır elə bilçay axır axırapara bilmir amma özüylə ayın əksiniaxır eyni səmtə axır axır elə bircə yolu var o da üzü aşağı
yaşayıram dörd tərəfə tələsə- tələsəyaşayıram dörd tərəfə azalıram eyni səmtə
yumulur gözlərim...bir gün sonra bilirsən nələr oldu nələrah bir gün sonrabir gün sonra toyuqlara yem oldu o balaca balıqlar
...- 04.07.2008
35
YOXO
LMAköhnə paltar
köhnə paltarlarda həyat əlaməti var. saçları havaya dağılmış
əlləri ilə donunun ətəyini dizləri arasında zorla saxlayan və
azca yığılaraq geriyə qanrılmış gözəl qadın kimi görünür
külək. külək öncə səsdi – eşidirsən.səs öncə sükut – dinləyə
bilirsən o musiqini. ütüsü pozulmuş paltarım yaşadığımdan
xəbər verir hələ də. hər parçasında yaşanmış xatirələr.
sevincim çox olub yoxsa kədərim deyə bilmərəm. amma
ölüncə sevmişəm – bunu yəqin bilirəm.nifrət də etmişəm
amma sevgim nifrətimi üstələyib həmişə.yəqin ki savab
işlər də görmüşəm. olub ki günah da işlətmişəm. həyatısevsəm də intihar barəsində də düşünmüşəm – necəölsəm gözəl görünərəm görəsən. işə bax: ölümündənsonrasını da düşünər adam. sevgi bir az da mərhəmət
36
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ umar.ölümündən sonra da həyat axtarar.bəzəncismindən əvvəl ruhu ölər adamın heç xəbəriolmaz.ölümün estetikasından danışmaq istədimbu an.akutaqava yadıma düşdü.fi krimdən vaz keçdim.
istəklərimlə reallığın üst – üstə düşmədiyi anlarda çox olub.”uyğunsuzluq” sindromunu yaşamışam.qatil olmaq keçib könlümdən ola bilməmişəm.sonratəzədən sevmişəm. sonra...
əvvəlcə heç nə.sonra azacıq təbəssüm bambalaca ümid.sonra bir az.sonra bir az çox.sonra bir az da çox.sonra hər şey – bir nöqtədən sonsuz sayda düz xətt keçər.sonra... sonra bir qədər az. sonra bir az da az. sonra bir az.sonra kədər ümidsizlik əsəb.sonra sonra yenə dəheç nə - paralel düz xətlər kəsişməz.bir sevginin tarixşəsi:əvvəlcə heç nə.axırda heç nə.yəni son və başlanğıceyni.çevrə başlandığı nöqtədə qapanar yəni.
mən hər gözələ yenilmədim qadınım vallah yenilmədim.
mən sevgilərə yenildim.qürbətə yenilmədim.mən vətənə yenildim.o vətənə ki orada sən varsan
37
YOXO
LMAdoğmalarım var. o vətənə ki orada başdaşı yazıları –
xatirələrim var. o vətənə ki orada sevgilərim nifrətlərim var.
hər sevgiyə də yenilmədim qadınım vallah yenilmədim.
ağrısına acısına sevindiyim sevgilərə yenildim.
sevgiyə inanmır. bütün qadınları fahişə görməkistəyir namussuz özünkündən savayı.həqiqəti danır imansız. hamıya dələduz kimi baxır.
insanın içində mələk də var iblis də.iblis mələkdəngüclüdü təəssüf. görmürsən insan qanına susayan siyasətbazları. vətən kəliməsini də nə vaxtsa uydurublar əbləhlər – hakimiyyət qazansınlar fateh olsunlar...təki allahın hamı üçün yaratdığından
daha çox mənimsəsinlər.
yollar yolçusu qardaş. ömür vaxtla yox addımlarla ölçülər –
düzdü?!beləliklə neçə metr qalar ömürdən. ömür məsafədi –
hər nöqtəsini sürünənlər fəth edər yalnız. sən addım – addım itirərsən ömürdən yollar yorğunu qardaş.
38
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ kim nə deyir desin.səs daha ilkindi. sudan da oddan da torpaqdan da havadan da. səs də su kimi: ağrı gətirərartıq olanda. musiqi səsi olsa da belə. indi şadlıq saraylarında əvvəlcə səslə doydururuq adamları.sonra da çeşid – çeşid yeməklərlə. yerli –
yersiz çıxışlar da yerində. iclas salonlarında olduğu kimi. lap yarışa bənzəyir. öhdəlik götürmüşük elə bil.
açığı mən pıçıltıları daha yaxşı eşidirəm.külək gözəl qadın kimi görünür bu gün.külək nədirsə öncə səsdi amma.səs öncə sükut.sükut musiqi.yaranan nə varsa səsə qayıdar.sonda pıçıltıya dönər.səssizliyə çevrilər. eşidirsən səssizliyi – pıçıltı pıçıltı pıçıltı...
mən yaxşı eşidirəm külək yaxşı eşidirəm yağış -------------------------------- yaxşı eşidirəm külli-aləm yaxşı eşidirəm pıçılda pıçılda pıçılda...
...- 03.09. 09
39
YOXO
LMAbir növ sevgi haqqında
hər şeyin bir dönüş nöqtəsi, qayıtdığı məkan var “OL” söylənən fəzada.
“OL”dan “O”ya üz alar yaranan, “OL”dan “O”ya dəyişər hər an.
O-sıfra, L-vahidə bənzər;biri çevrəvari, biri tamlıq,
bütövlük-kamillik mücəmməsi.başladığı nöqtəyə - “O”na, ya da “O”ra qayıdar
yaranan nə varsa çevrə cızaraq, vahidə dönər. hər şey bir-birinə yaxın və uzaq “OL”dan “O”yadək –
arada sonsuzluq. hətt a bir-birinə ən yaxın iki nöqtə arasında məsafə
sonsuzluq adlı – istəniləniki ədəd arasında həmişə üçüncüsü var –
üst-üstə düşəndə yox olar məsafə. hər şey içindən dəyişər əvvəlcə;
mən sənə çatmaqçın dəyışıb içimdən sonsuzluq aşdım.
itər arada məsafə. səndən mənə, məndən sənə sevgi sızar:
40
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ susss...sss... kiri-kiri...indi dəgözlərimizlə dinləyək bir-birimizi.
“xoşbəxtəm”, “xoşbəxtəm”, “xoşbəxtəm” – pıçıltılar sürüşər
sükunət arasında dəyər divarlara. divarlar həyan olar can verən pıçıltılara. nə vaxt dinləsən divarları kövrək, həzin, doğma, yad səslər eşidilər.səndən mənə, məndən sənə sevgi sızar.məndən sənə, səndən mənə kədər qalar – gülər üzlü.
böyüyər məsafə, sonsuzluq dolar yenə araya.
sonsuzluqda yagışlar yağar – hüzn aşılayar sevinc qarışıq. qüssəyə
qərq edər dağ-daşı, oyanar otların, çiçəklərin yaddaşı, - daşı özünlə
sevinci, daşı özünlə kədəri, daşı, daşı. sonsuzluqda qar yağar, çovğun başlayar –
qəlblər üşüyər. susayarməsumluğa canavarlar, canavar xislətlilər.
güclülər qovduqca zəifl ərqaçar. qısqırdar güclüləri, qaçırdar zəifl əri
yaşamaq instinki.
41
YOXO
LMAsonsuzluqda sərin meh əsər, ləpələr pıçıldaşar,
nə qədər zərblə çırpılsa da sahilə dalğalar- keçilməzlikdən və
qaçılmazlıqdanxəbər verər. sonsuzluqda gün çıxar, qaranlıq düşər,
zavallı quşcığaz pəncərəni döyəclər: “cik-cik-cik” –
“fanilik.fanilik.fanilik”. günlər, aylar, illər qırılmış güzgü – çilik-çilik.
sonsuzluqda sevgi oyunu başlar. sevgidən çox sevgi haqqında
xəyalların əsiri olarlar. sevgi oyunu quraşdırarlar. qadınlar leyli,
kişilər məcnun olar. dastanlar yazılar, nəğmə qoşular. sonsuzluqda körpələr doğular, insanlar ölər.
doğulanlar ölər,ölənlər yenidən doğular; sakini olar yeni aləmin
ya tikan, ya ot,ya insan, ya it şəklində. sonsuzluqda sevgi ilə nəfəs alıb, qüssə ilə
köks ötürər binalar; dəyişəriçindən, dəyişər çölündən, dəyişər içindəkilər,
dəyişər çölündəkilər.
42
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ sonsuzluqda evlər tikilər, kəndlər, şəhərlər xaraba qalar. gülləyə
tuş gələr qocalar, qadınlar, körpələr. mərmiyə çevirib körpəsini
cihada qalxar hicablı müsəlman qadınlar.sonsuzluqda azadlıq adıyla fəth edilər ölkələr.
torpağın hamının,hamının torpağın olduğu unudular. sonsuzluqda inqilab edər kütlələr,
dəyişər hökmdarlar – azadlıqistər adamlar. amma azdadlığı sevməz başçılar.
daha nələr , nələr olar sonsuzluqda...mən “SƏN”i sevərəm.hər şey “O”na dönür,“SƏN” mənə, mən “SƏN”ə qayıdaram.
... – 26.02.2011
43
YOXO
LMAömür sürəti
həyat – surətçıxaran aparat sanki, qapağı altında tale yazısı,
bir parça ağ kağız tək udar adamı,udar – çevirər, köçürər o biri üzünə
son nöqtəsinədək qapağı altındakı tale yazısın, sonra ötürər sonsuzluğa, ötürər asta-astabir üzü ağ, bir üzü qara.hara, nəyə baxsan bir həyat macərası, yəni bir
həyat modeli.
deyirəmkaş imkanın olaydı, oğul,ağ mərmərdən baş daşı qoyaydın məzarım üstə vəqara hərfl ərlə yazılaydı sadəcə adım, bir də
doğum tarixi. yalnız doğum tarixi. çünki, axı mən ölənlərdən
deyiləm, oğul. vallah, ölənlərdən deyiləm, dostlar.ax, zalım dostlar, zalım dostlar!demədiniz, demədim – deyilməyən sözlər qaldı ömür əhvalatından sonra, nakam sözlər.
44
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ keçdiyin yolları(s) yaşadığın zamana(t) bölsən ömür sürətini(v) tapa bilərsən: v=s/t – bir adı “ömür yorğunluğu”.gedib, gedib, yorulub qayıtdığın yollar var haüst-üstə gəl onları da artar ömür sürəti, lap uçuşa bənzər.
bir çiçək qopub düşdü otağımdakı gül kolundan.yoruldu deyəsən, yoruldu – dəqiq. asta-asta
enirdi yorğun.yox, uçurdu. uçurdu asta-asta yıxıldı döşəməyə,
artıq ömür sürəti – sıfır.tarazlıq halında – budağın, kolun üstündə
yaşayar çiçəklər,yaşayar güllər. yerindən qopdusa, elə hərəkətdə ölər,
ömrü tükənərətrini, gözəlliyini itirməsə də. gördünüz; hərəkətdə ölüm, ölümdə gözəllik - bu da bir həyat macərası, yəni bir həyat modeli, dostlar.ax, zalım dostlar, zalım dostlar,demədiniz demədim də!
hara, nəyə baxsan bir həyat macərası. hərəkətdə yaşayar
45
YOXO
LMAçiçəkdən, güldən fərqli– təsadüfi prosesdi insan.
bilməz onu nə gözləyər t(te) andan sonra, bilməz ki...bilməz ki başına nə gələcək bu zaman zəncirinin bir zaman kəsiyində.
biri hərəkətdə yaşayar, o biri sükunətdə.biri sükunətdə ölər, o biri hərəkətdə. çiçəyin qırılıb keçdiyi yoldu – çiçəyin öldüyü yerdiinsan həyatı. bu da bir həyat macərası, həyat modeli.
hara baxsan, nəyə baxsan cürbəcür həyat macərası, amma eyni həyat modeli, dostlar, - düzdür?ax, zalım dostlar, zalım dostlar,demədiniz demədim a!
... – 13.06.2011
46
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ avqust qeydləri:dəniz, göy üzü, gözlərim və güzgü
*lənkəran. nərimənabad qəsəbəsi - əvvəllər sarı deyərdilər bu qəsəbəyə. dənizə üz tuturam, ayağıma gəlir ləpələr. sarılıram dənizə, qoynuna alır məni. oxşayırıq bir-birimizi; necə də oxşayırıq bir-birimizə.maşının güzgüsündə yarımçıq dəniz, dənizdə yarımçıq mən, məndə yarımçıq göy üzü. dəniz güzgüyə bənzəyir, mən dənizə, göy üzü mənə.dəniz güzgüdən kiçik, mən dənizdən, göy üzü məndən. hər şey bir-birinin altçoxluğu. heç nə tükənmir ki...
*lənkəran – masallı şosesi. yanaşı dəmir yolu xətt i uzanır, uzanır və hardasa şosseni ya çarpaz, ya da perpendikulyar kəsir. paralel relslərin üstündən rüzgar kimi sürətlə gah düz, gah əyri xətt boyunca ötüb keçən qatarlarsanki özündən sonraböyük bir bərabərlik işarəsi cızar. bərabərlik işarəsi – zahirən hər şey bir-birindən fərqli görünsə də.həyat çox anlaşılmaz...
47
YOXO
LMA*
masallı. istisu.çayla yanaşı gedirəm. o, sürətlə axır, mən pıçıltıyla.sənisə yağış apardı – uzaqdan gördüm. tutub bir parça buludun əlindən getdin – itdin göy üzündə.
mən çaya qoşulub getdim,sənsə yağışa.məni çay apardı,sənisə yağış. çayayağış(lar)yağar.
yağar, yağar qarışar çaya.sonra aparar özüylə çayı,aparar göy üzünə və buluda dönər.
buluda dönəryağar yer üzünə,
48
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ yağar hər yerəsəni aparan yağış,məni aparan çay.
*lerik. yeni bir məkandayam sanki.dağların arası ilə qalxdıqca üzü yuxarı hiss edirəm çətinliyini hərəkətin, yaşayıram sevincini yüksəlişinqulağımda nəğmə səsi, gözlərimdə nəhayətsiz yaşıllıq,içimdə həyacan fərəh qarışıq.
hər bir yüksəklikdən eniş var, qardaş,enişi var hər yüksəkliyin. hər şey uçmaqçun yaranıb yəqin...
*bakı. bayıl qəsəbəsi.saat 7.30 – oyanıram. qarşımda pəncərə, pəncərədə yarımçıq şəkli dənizin və göy üzünün –yaman çox bənzəyirlər bir-birinə – bir də az qala yaşamaqdan bezmiş, qol-budağı əyilən ağac və kölgəsinin sığındığı səki.
49
YOXO
LMAdənizdə göy üzü yarımçıq, gözlərimdə göy üzü və
dəniz. göy üzünə sonsuzluq hopub, səkiyə kölgə. və ayrılıq yazılıb göy üzünə də, dənizə də, gözlərimə də, səkiyə də. sonsuzluq-göy üzündə ayrılıq,dənizdə ayrılıq-göy üzü,səkidə ayrılıq-kölgə; əksi ağacın,gözlərimdə ayrılıq-kölgə,göy üzü və dəniz.nədənsə yaman çox bənzəyir bir-birinə göy üzü, gözlərim və dəniz.ax, dəniz, dəniz – pərişan saçları məmləkətin.
saat 8.00 – su şırıltısı. səhərlər çox darıxıram nədənsə, sinəm kədərlə dolu. darıxanda atədimdi – hərdən güzgüyə baxıram.hər gün bir az yox olur hər şey, bir az da yaranır nəsə.dünənki adam deyiləm artıq.kimləsə üz-üzə dayanmışam elə bil; təsəlli verəsi halı yoxgüzgüdəki adamın və eynən mənim kimi düşünür gözlərində qəm. və eynən mənə oxşayır görəsən?
güzgüylə var olur əksim və ayrılıq dilində danışır güzgüylə hər an,
50
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ayrılıq dilində - gedirəm, gedirəm... getdim.çəkilirəm. həmən yox olur güzgüdən əksim.
sabunlu suya qarışır düşüncələrim,qoşulub şırıltıya gedir xatirələrim...
... – 09.09.2011.
51
YOXO
LMApəncərə
yaşadıqca ölümə daha çox inanar adam.
ölüm ehtimalı zamanla düz mütənasib, ömür günahlarıyla.
zamanı içinə buraxmayanlar daima körpə qalar – ürəyi azad – daima sevdalı.
zərbəyə az məruz qalar kiçiklər.daha çox böyüklər tuş gələr, bəzən də özü çırpılar zərbələrə; dözər, ya da məhv olar.
qapılar həyatı yarıya bölər. yalnız bir üzü yaşanar ömürlərin qapılar arxasında.
pəncərələr qapılardan kiçik düzələrsə də, qapıdan keçə bilməyənlər süzülər pəncərədən.sığınar divarlara pəncərələr, qoruya bilməz sirrini qapıların.
çırpılan qapılardan diksinən məhbuslar ümidlə baxar pəncərələrə; içəri çərçivəyə salınmış azadlıq süzülər, dışarı həsrətli məyus baxışlar.ümidlər çırpınar qapılar arxasında, yaşarar pəncərələrin şüşə gözləri.
52
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ üstünə toz qonmuş pəncərələr günahlar arasında vurnuxan ömürtək boylanar adamın üzünə.silindikcə tozu təmizə çıxar, amma yaşadar özündə toz qəmli tarixçəsini silinmiş pəncərələrin – yaşanan yox olmur ki.
özümü ödürmək istəyirəm – pıçıldar ümidsizlər, ölümü öldürmək istəyirəm – çığırar çarəsizlər.sonra diksinər öz səsindən, boylanar ətrafa örtər qapını.
söykəyib üzünü örtülən qapılara hönkürər tənhalar,ümidsizlər, biçarələr.
qapısı bağlı dəbdəbəli evlərin dəhlizi sıxar adamı, öncə pəncərəsin axtarar adamın gözləri.
divarı uçulmuş binaların qapısı, pəncərəsi, dəhlizi olmaz.
sökün divarları, – düşünər məhbuslar, – çıxarın qapıları. silin tozunu pəncərələrin, söykəyin bir tərəfə, nə vaxtsa yenə də lazım olar.
...- 07.07.2010
53
YOXO
LMAdağınıq düşüncələr
(şeir esse)
bir gün mən də öləcəyəm...adam öz ölümünə inanmasa da bu bir yəqin hadisə -ehtimalı da birə bərabər
qəbrimi qazacaqlaryəqin kibir kənd qəbirstanlığındadəfn edəcəklər məni Allah qismət eləsəyəni itkin düşməsəmya bir təyyarəya dagəmi qəzasına uğramasamdənizdə batmasam və sairə
dəfn edəcəklərvə inanacaqlar öldüyüməsonra fi kirləşəcəklər nədən öldünecə öldükim öldürdü
54
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ola bilsin doğma admlardanözünü qınayanlar da tapılsın:qoruya bilmədik onu
amma...axı insan hər gün öldürür hər gündə öldürülür cənablar
həmişə düşündüyümamma heç vaxt demədiyimheç zaman da deməyəcəyimbir istək keçər könlümdən:öncə əllərimə qəbir qazarsınız
desəm yəqin ki“bunu bir ağıllı adam bilirdik”düşünüb də qımışarlar
əvvəllər qəbiri savaba qazardılarçox şeyin ucuzlaşıbçörəyin bahalaşdığı bir vaxtdaneyləsin qəbir qazan zalım oğlu
55
YOXO
LMAbir zamanlar yazmışdım ki
ucuzlaşdığına inanmadım göz yaşlarınınheç inanmadım
öncə əllərimə qəbir qazarsınız
çünki...çox zaman hadisələri qoxusu iləadamları əlləri ilə xatırlayıramelə əllərindən də tanıyıram adamlarıtanış bir adamın ölüm xəbərini eşidəndə“əlləri də öldü” - düşünürəm
axı...insan daha çoxəlləri ilə sevərəlləri ilə nifrət eləyərelə ən çox dagörüb tanıdığı əlləri olarnələr eləməz əlləri ilə
birdən yadıma düşür kimöhtəşəm tikinti gedir şəhərimizdətəhlükəsizliyi unutmasınlar amma
56
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ sözümün canı bunda deyil
yoldan ötübişinin dalınca gedən adamlaramüştəri gözü ilə baxan sürücülərdənsoruşmaq istəyirəm hərdən:bu adamlarınhara getmək isdədiklərinin fərqi yoxdu sizinçün?sonra ürəyimdən keçənlərəözümün də gülməyim tutar:əlbətt ə hər bir adamaöz istədiyi daha maraqlıdı –bunu bilməyə nə var
bir mötəbər alim adamın yanına xahişə getmişdimyaxşı qarşıladı sağ olsundedi problem yoxdu müəllimtəki sən hazırlığını görayın axırına hər şey düzələrdüzəlmədi...
57
YOXO
LMAhərdən mənə elə gəlir
adamlar daha çox yalan danışmağa meyillidirlər
ciddi bir adamdan eşitdim kiyaşlı bir cənabsevgilərindən fəxrlə danışırmışyaxın dostlarınademə cavan bir “ulduz”möhkəm vurulub onao cavan ... “ulduz”bu ... qoca cənabı necə sevir axı –düşündüm
sadəlöhvlik edirəm hərdənsevgi üçünmütləq və həmişəsevmək lazımdı kinifrətdən sevgisevgidən nifrət doğular görərsən
yenə fi krim dağıldı əllərdən danışırdım axı
58
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ bir dostum var incəsənət adamıdıüzümə qımışa – qımışa yenə gözlərin qızarıb deyəndəbirinci əllərimə baxıram
axı ...əlləri ilə sevərəlləri ilə nifrət eləyər adamlarelə axırda da əlləri ölərgözümlə görmüşəmcan üstə olan adamınsonda nədənsə yapışmaq istəyinimöhkəm sıxılar bir – birinə barmaqlarıyumruğa dönər
quşlarınsa qanadları ölər öncəöləndəquşlar üzü aşağıbalıqlar üzü yuxarı ölərqalxar suyun səthinə balıqlar öləndələpələr onları sahilə atarməzarı qumlu sahillərbaşdaşısahilə çırpılan dalğalar olar
59
YOXO
LMAbalıqların dəniz istəyi
quşların göy üzüinsanın əlləri sonda ölər
elə qocaldığını dailk dəfə əllərindən oxuyar adamlarsonra güzgü qabağına keçərbir anlıq unudar əllərini
unutqanlıq dahərdən adamın karına gələrverdiyi vədə əməl etməyəndəözünü unudan kimi göstərərtəki adama yalançı deməsinlər(unutmaq daha yaxşıdı guya)bəzən dəqəsdən unutmağa çalışar“bu da ötər” – düşünüb dəçox şeyi qulaq ardına vurar:itkilər – unut getsin!xəyanət – unut getsin!məğlubiyyət – unut getsin!səfalət – unut getsin!cəhalət – unut getsin!
60
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ----------------------------amma bir şeyi unutmaz qətikim deyər o nədi?
fi krim yaman dağıldımətləbdən uzaq düşdüm
sözüməbelə başlamışdım axı:bir gün mən də öləcəyəm ...
elə hamı bir gün öləcəkvahid ehtimallaöz ölümünə inanıb daölüm ayağında olan adamnə düşünər görəsən
yenə fi krim dağılacaqgözləyininşallah davamı olacaq
... - 30.05.2008.
61
YOXO
LMAayrılıqlar yağdı ömrümə
mən yağışı sevirdimayrılıqlar yağdı ömrümə
payız gəlməmiş atamı itirdimyaz yağışı yağmamış anamı...sonra dadaha bir doğma insanşair Məmmədhüseyn Mərdan...
başqa itkilərim də oldubəzilərini sağ ikən itirdimonlardan danışmağa gücüm yox amma...
alışa bilməmişdim ayrılıqlara...
ötən payızqızımı yola saldım rusiyaya dəmir yolu vağzalındankövrəlmişdi ağlayırdı için-içindoğma adamlarin arasında olsa daqərib şəhərdə yaşamaq yazılıbmış taleyınə
62
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ alışırdım ayrılıqlara...
bu günlərdə tikinti apardılar evimizin yanındakı boş sahədə –qaldı tikilinin altındabu da bir itki...o sahəni boş görməyə (azad!)vərdiş etmişdim neçə illərdi
sıxılır hər şeyəriyir bir-birinin içindəinsanlar torpaqda əriyirtorpaqlar binaların altında...insanlar binalara sığınırbinalar şəhərlərəşəhərlər ölkələrəölkələr göy üzünəgöy üzü başqa göy üzünə...
itkilərə alışmamışdım doğrusu...
azadlığını itirən də oldu sıramızdanxiff ətini çəkir doğma adamlar
63
YOXO
LMAnecə olsa
bizə də pay düşür axı həmən itkidən
bir-birinə sığınsa daelə bir-birinin içində də əriyiritir adamlarən dəhşətlisi də bubir az gec anladım bununən böyük itki olduğunu-qəfi ldən
itkilərim çox oldu bu qəbildənmən kimlərinsə içində əridimkimlərsə mənim...
itkilərə alışmamışdımmən yağışı sevirdim
mən yağışı sevirdimayrılıqlar yağdı ömrüməayrılıqlara alışırdımyağışlar yağdı...
...-23.04.2008
64
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ inam, aldanış və hər an intihar(şeir-esse)
gözləri monitorda,əlləri gorüşür çənəsi altda.sıxılan barmaqlar arasında itir məsafə,boğulur sonsuzluq. görüşən əllər yeni məkan forması, masa üzərindəki proyeksiyası-kölgə; bütün təsvirlər təhrif olunmuş şəklidi həqiqətin.o, içində dünyanın-kölgə qismində,dünya onun içində-yanlış modeli gerçəkliyin.oxuyur müxtəlif ünvanlı bir sətirlik məktubları:
demək sən də belə; sən də unutdun məni, dost.demək sən də belə; sən də atdın məni, dost.demək sən də belə; sən də aldatdın məni, dost.demək sənsə beləymişsən;unutmadın, atmadın, aldatmadın.
məktub yazmaq zəifl ik əlamətidi hardasa – keçir ağlından, sıxır klavişin düyməsini: delete. inanma, aldanma, utanma – babasi tez-tez nəsihət verərdi ona.inandı, aldandı, utandı.vədlər aldatmaq, inamlar aldanmaq üçündü – düşünür indi.
65
YOXO
LMAbiri vardı körpə vaxtı zibil yeşiyindən tapmışdılar.
azca mərhəmət göstərsəydilər ya uşaq evinin, ya da heç olmasa polis şöbəsinin qarşısına atılardı.atıldı, unudulmadı, unutmadı. böyüyüb tapdı anasını, tapa bilmədi atasını.uzun sivri burnu, sərt sifəti vardı,üzü gülməzdi. atdı anasını qocalar evinə,çıxdı itirdiyi sevgilərin əvəzin.atdılar, atıldılar. sevgi gəzərkən sevgi itirdilər – unutmadılar.
o isə səddam hüseynin oğluyam səddam hüseynin – söyləyib şəstlə, az adamı bəyənər, yeni hökumət yaratmaq istər, şeir yazar, havalı-havalı gəzərdi.gəzdi, gəzdi, yorulub bitdi nəşriyyatın qabağında üzündə təbəssüm. pul alanda adamdan rəngi qızarır, sonra öz-özunə nəsə danışır. keçmişi yaxşı xatırlayır,indiki zaman yoxdu onunçun sanki. bir də çoxları üçün əsl təsəlli yeridi, əksəriyyət baxıb ona ağıllı hesab edər özünü. bir dəfə maşının güzgüsündəngözünü silən görmüşdü onu – ağlayırdı deyəsən. atdılar, unutmadılar.
yaraşıqlı, boy-buxunlu idi birisi.bütün fədakarlıqlar qorxaqlıqdan doğur – deyə yaşadı ürəyi istəyən kimi. istəyəndə sevər, istəyəndə atar unudardı. atdı, atıldı, unutdu,
66
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ unuduldu. azıb bütün yolları dönür – yollar yorğunu, sən hara üz almısan, zalım. atan atılır, unudan unudulur, aldadan aldadılır. atmadın, unutmadın, aldatmadın, illərlə xəstə yatdın, sevgi tutdu səni. o, sənə dönür indi yollar yorğunu, sən hara üz almısan, qadın: unutmadın, aldatmadın, atdın deyəsən.
qırılır xatirələr...gözləri monitorda, əlləri çənəsi altda,bir zaman kəsiyidi, bir fəza cismi.çoxdu, çoxluqdu – boş çoxluq:nə gözü var, nə ürəyi –itir düşüncəsi – yox olur artıq,dəyişir məkan – zaman forması. aldatdılar, atdılar, unutdular.
biri atıb, biri atılib gəlir biri unudub, biri unudulub gəlirbiri aldadıb, biri aldanıb gəlirbiri dik, biri əyilib gəlir –gəlir hamı gəlir, gəlir hər an gəlir,gəlir,sənə gəlir kölgə şəklində;aldatmadınatmadınunutmadın.
... – 22.11.2010.
67
YOXO
LMAnəğmə
(şeir-esse)
gəl sənə nəğmə oxuyum.sinəmnəğməylə dolu. yolum milyon illərdi qalxar enər qırılar – görmüsən də ürək necə pıçıldar – sinisoid misallı
körpü.dənizin üstü ilə yeriyirəmayaqlarım dənizə həsrətyeriyirəm üzü göy üzünə.neçə dalğalıqyol qalar.fi kir məni aparır. tutursentimentallığım. alıb uçursa mənidalğalar çatarammı göy üzünə görəsən?
yeriyirəm. ətrafda zaman. zamanın içindəməkan uçan xalçatək. məkanın üstündəadamlar: tək – tək qoşa – qoşa. daşıyar onları keçmişəbir qadın dayanıb üzü dənizə. çevrilirbir anlıq. o qədər gözəl deyil. etinasızgörünməyə çalışır. gözlərindəsə bambaşqa bir nəğmə
68
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ sıxıb sinəsinə qızı bir oğlan – söykənibməhəccərə. saçları ilə gizləyib qız üzünütanınmasın deyə. sevgi oxunmur oğlanıngözlərində. ovçu gözlərinə bənzəyir gözləri nəsə...
balıq tutur bir kişi. tamaşa eləyirəm bir az– bir şey çıxır?– çıxar e... bu “maçmaç – qucquc”lar qoyarsaanlamıram doğrusu. onlardan balığa nə...
balıq uçur dənizdə quşa dönmək istəyirquşsa üzür səmada balıq olmaq istəyirbəs insan nədi allah yaratdığın məkandanə yaşayar dənizdə nə də uçar səmada
burada tükənir körpü. qapanır məkanbitir yürüş trayektoriyasıburası körpü ilə sonsuzluğun vida nöqtəsiqarşıda dəniz. ayaqlarım dənizə həsrətvə göy üzü. sonsuzluq – ümidlərin ölçüsü
dənizin üstü ilə yeriyirəm üzü şəhərərəngbərəng işıqlar. şütüyən avtomobilləruca binalar...
69
YOXO
LMAhər şey qapalı məhdud yaraşıqlı olsa da
sanki tarıma çəkilər bütün şəhərlərnəfəsini içində gizləramma hər şey hərəkətdəsükunət halında olsa da belə
çinli fəhlələr işləyir dəniz kənarındaeybi yox qoy işləsinlər. onlar da allah bəndəsidi. çörək pulunu burdan çıxarar
irəlidə keçmiş “lenin muzeyi”80-ci illərin axırı. inqilabi əhval-ruhiyyəgüclü idi o zaman. qəbul otağındagözəl bir katibə qız. azərbaycanca pisdanışır. yaşlı bir kişi irad tutur onaqızarır. bir söz söyləmirinsafən desək özgə dilləri bilməkhər zaman vacib sayılıb bizə
iraqda iraqlıları fələstində fələstinliləri... güllələyirlər qatil haramzadələr. hamısının mayası eyni“fələstinəm fələstinəm fələstin” söyləyir ərəbcəfələstinli yeniyetmə qız gözləri yaşlı“amerikan dili”ni pis bilirlər güman ki...
70
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ dənizin üstü ilə yeriyirəm üzü şəhərəqəlbimə dəysə də bəzən sevirəm bu məmləkəti:azərbaycanam azərbaycanam azərbaycanson vaxtlar çox istəyirəm musiqi yazılsınşeirlərimə – bir az kədərli(ölkənin “şou-əhli” alimindən irəli)gəl sənə nəğmə oxuyum. sinəm nəğməylə dolu
dənizin üstü ilə yeriyirəm üzü şəhərəyaşamaq uğrunda mübarizə gözləyir məni sevdiyim bu şəhərdəarxada dəniz və göy üzüsonsuzluq – ümidlərin ölçüsü.
... – 14.02.2009
71
YOXO
LMAqəriblik
(şeir-esse)
vağzallarda limanlarda …əllərindəağır-ağır çantalar çamadanlar …əllərindədünyanın ən ağır yükünü- ayrılıqlarıgözlərində qəribliyi daşıyanlarqürbətdə yaşayanlar.əllərində ayrılıqlarıgözlərində qəribliyi yaşadarlarqürbətdə yaşayanlar.limanlarda vağzallarda …ayrılıqlarıəl edərkən əllərindənqəribliyidolmuş gözlərindən oxumuşamqərib doğmalarımındoğma qəriblərimin.
yurddaşlarım yurddaşlarımvətəni qürbətdən betərgəzməyə qərib ölkəniölməyə vətəni seçər.
72
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ yığıb pal-paltarınıqapıya sarı sürüyürdü çamadanınıgözəri yaşlı Şəhərli Qadıngeyinib pencəyinigötürüb başını gedirdi Şəhərli kişifərqinə varmadançırpıb arxasınca yaşadığı mənzilin qapısını.
öz doğma şəhərindəqəribliyi gözlərində yaşadırdılar .
qadınlığı qayğılarına qurban veribev-ev gəzibşüşə balonlarda süd qatıq satar Səyyarəevə dönərkənxəstə ərinə araq almağı da unutmaz«azarı var içməsə ölər» – deyir.
hər gün küçədəəlində göyərti dolu zənbilləriavazla çağırarsaralmış pencəyi dizindən aşağıgödəkboy Qürbət.
kənddən şəhərə köçüblərayrılıqları əllərində…
73
YOXO
LMAaldadıb
şəhərdəki mənzilini alıblar əlindənqadını da xəyanət edib onaindi doğma kəndindəhavalı-havalı gəzir zavallı Qəribqəribliyi gözlərində…
hər səhər çıxıb çadırdanqərib-qərib boylanar göy üzünə Köçərigüllələnmiş yaralanmış… yurd həsrətigözlərində…
ayrılıqları əllərindəqəribliyi gözlərində daşıyarlarqürbətdə yaşayanlar.
doğmalarım doğmalarımbir nisgil var ürəyimdəsilinməyəno nisgilin adı nəoxumaq istəsənizbaxın gözləriməürəyim gözlərimdə…
avqust 2007
74
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ günahkar(şeir-esse)
1sərin meh əsiroturub daşın üstündəseyr edirəm sakitcə
özünü dağdan atırşəlaləhər dəfə boşa çıxırintihar cəhdi
dağlar daşlar qıvrıla-qıvrılaəzilə-əzilə qoruyur onutorpaq ovula-ovula
intihar cəhdindən sonrasağ qalıb sevinən adamın taleyinəoxşayar taleyitələsik yaşayar -sürətlə axar nazilər azalarvə yox olar hardasavə hardasa yaşayar yenəsevinirəm bütün gözəlliklərə…
75
YOXO
LMA2
bəlkə bir azağrılarımdan acılarımdantale oxşarlığımızdan danışım sizətorpaq bacımdaş qardaşım.
sığala vərdiş çiyinlərtabutlara da alışdı fəqətkəpənək ölümünə duruxan adamən acı xəbərlərə hazır kimiyaşayar artıq.
bu yaxınlardabir doğma adamın daümidsiz xəstəliyi barədə eşidəndəsusub kövrəldim bir söz demədəno gündən yenə dəgünahkar kimi yaşayıram sankiiçimdən ovula-ovula.
3hərdənmaraqla baxıram kriminal fi lmlərəcinayət aləmi ilə bağlı yazılarımaraqla oxuyuram.
76
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ adətimdihəmişə özümübütün pisliklərdə bir az günahkarbütün qətllərdə bir az qatilbütün cinayətlərdə bir az cani kimigörürəm…
4zaman bu dağlarda sanki yubanarvaxtı bu daşlara bükün qalacaqdöyülən əzilən ovulan torpaqsənin dağlar boyda yükün qalacaq.
5sərin meh əsiroturub tamaşa eləyirəmhər dəfə bosa çıxanintihar cəhdinə.
bir az günahkarbir az qatilbir az cani olsam dasevinirəm bütün gözəlliklərə.
iyul 2007
77
YOXO
LMATərcümeyi-hal
Adım Əli Şirinsoyadım Şükürlü
Səyədulla müəllimin oğluyamatasız günlərimi yaşayıram artıq
anam Göyçək adlı bir qadındırxəstəlik üzür onu
üç uşaq atasıyambütün atalar kimisevirəm onları mən də
elmlər namizədiyəmuniversitetdə dərs deyirəm
bir dəşeir yazıram
əvvəllər yaşamağı sevərdim“yaşamaq gözəldir” – deyəson vaxtlarfərqli düşünürəm nədənsə...
78
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ çılğınlığım da varüzdən bir elə bilinməsə dəiçimdə fırtınalar
xaraktercə zəif adamambiganə qala bilmirəm olub keçənlərə“hər şey ötəridir” - deyə
çoxlarından fərqli olaraqhəm ölümə inanıramhəm də ölümsüzlüyəvəssalam...
hə...bir də utanıram ağlayanda
2006
79
YOXO
LMA***
evimizdəoğlan uşağı yox idiməndən özgə
təkliyimiəmioğlanları iləbir dəyaxın dostlarımla unudardım
xətrimə dəyməzdilərtez - tez liderlik həvəsinə düşərdimmən dəxüsusilə futbol oynayanda
topdaha çox torda sevilir – bunubilməmiş deyilsən atayadımdadıryaman pərt olardın“Neft çi” uduzanda
top kimioynadar adamı tale
80
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ sonralartəkləndim tez – tezuduzsam da bəzənməğlub olmadım zatənvəsonralarsevmədim oyunlarıheç sevmədim...
2006
81
YOXO
LMA***
0 - dan 1 - ə kimiyaxın çox yaxınədədlər arasınanə böyük sonsuzluğunsığındığını bilirsənmi – tükənməz sonsuzluğun
illərləuzun - uzun məsafələriaddım - addım maşın - maşın qatar - qatar...adlasaq daaşa bilmədik aradakı sərhəddi
bir - birimizə yaxınçox yaxın olsaq dasonsuz uzaqlıqdayıq fəqət...
82
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***evlərküçələrçayxanalarofi slərkafelərrestoranlar...
ofi slərdəevlərdəküçələrdəçayxanalarda restoranlarda...adamlar
yəqin kihər kəs özününçox vacib olduğunu düşünərdaim yaşayacaq kimi yaşayarbu həyatdadəqiqələrsaatlaraylarillər ötərbu adamlarnə vaxtsa həyatdaolmayacaqlar.
83
YOXO
LMA***
səhər. güzgü önündə.üzümdəbu vaxta qədər sezmədiyimqırışlareynən atamın üzündəkiqırışlara bənzər
qızım deyir kidədəyə oxşayırsan getdikcə
atam xidmət eləyirxəstə anamadeyirləranamsa hamıdan çox məni istərbirinci məni çağırıbson dəfətəzyiqi qalxandao gündəndik baxa bilmirəmdoğma adamların gözlərinə
böyük sevgilər yaşayaradi adamlar
84
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ atam xidmət eləyirxəstə anamaanamsa hamıdan çox məni istərmənsə uzaqdaüzümdə təptəzə qırışlaratama oxşamaqda.
2005
85
YOXO
LMASizsizlik
(şeir-esse)
bir il ötməmişyenidənbir doğma adamın daitkisi sarsıtdı məni,atamın məzarı ilə yanaşıqazıldı anamın qəbri,sinəmdən üzü aşağısankinəsə sürüşdü ağrılar içində - ürəyim olmaya görən?
şərəfl i qadın ömrünüyaşarlar sənintək, ana,atamın məzarı ilə qoşaməzarın mübarək, ana.
sizsizliyə inana - inanayığdım kənd evimizdəkitelefon nömrəsini – dinlədim sizsizliyi,xətt in o başındakıaramsız telefon zənglərindən
86
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ duydum səssizliyin vahiməsinivə həyatımdabəlkə ilk dəfəsevmədim səssizliyi.
inandım yoxluğuna, ana,inandım yoxluğunahəzin astagəl səsini eşitməyəndə:“sənsən, Şirin?”,
inandım ölümünə ata,inandım ölümünə,“Əli, oğul, sənsən?” – nigaran səsini eşitməyəndə,
qıymazdın fi kir eləyim,ağrıma dözməzdin, ata,sənsiz yaman kövrəlmişəm,sözündən çıxmışam ata,
bir dəsevdiyim adamların biganəliyindən,ürək ağrılarımın, sarsıntılarımın təsviri
87
YOXO
LMAqara rəngli yuxusuzluğumdan
anladım yoxluğunuzu,inandım ölümünüzə.
təkcə sevgimə toxunmaz sankibütün varlığımahakim kəsilən sizsizlik,o qədər sevərdiz ki məni,
düşməni də sevərəm,içim sevgi ilə dolu,qüsura baxmayın, siz allah,mənim yolum – sevda yolu.
ötən gecə yuxudasu tökürdü əlimə atam,meyvə dərirdi bağdan mənimçün,hansı meyvə olduğunu anlamadım doğrusu,o meyvə ağacınıbağımızda heç görməmişdim,anam mənalı - mənalı baxırdıişıqlı gözləriylə.
bilirəm, anabilirəm, daima izlər məni
88
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ mənalı, işıqlı baxışların,inanıram, ata,inanıram, qoruyar məniharadansa süzülüb gələnnarahat, kədərli səsin.
qaranlıqlarheç nə vəd etməz artıq,təkcəpəncərəmdən görünən dənizruhumu oxşar bir az,bir az dayaşadar məniişıqdan bərq vuran su şəff afl ığı.
tale belə gətirmiş,narahatam, narahatsizsiz də yaşayaram,atam, anam,rahat uyu, rahat yat.
2007
89
YOXO
LMA
Boşluq
kövrəlməsaçımın ağardığınakövrəlmə bacımzaman məndən yan keçirömrümdə bir boşluq var – zaman boşluqdan keçir.
90
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***qarşımda qapqara masa – üstü bomboşvə kətilsiz – gəlin adını sükut qoyaqölümə də bənzər amma...
bir para şeylər var kiadını bilərik yalnızbir para şeylər də var kiyalnız özünübir para şeylərin dənə adını bilərik nə də özünü
indi adımıza nə deyək qardaşlar?sən xoşbəxtsən sən bədbəxtsən nə xoşbəxtsən nə bədbəxtsən gözəlsənsən çirkinsən kamilsənsən cahilsən həqiqəti sevirsən
91
YOXO
LMAsən yalanı
sən əclafsansən əxlaqsızsən həyatsevərsən – ümidlərin bolsən ümidsiz – ömründən az qalarsən...sıradan nə gələrsonsuzluq – saymaqla qurtarmazadına “hesabi çoxluq” deyərlər riyaziyyatda
indiadımızı nə qoyaq qardaşlar?bəlkə Xoşbəxtbəlkə Bədbəxtbəlkə Ümidbəlkə Kamilbəlkə Gözəlbəlkə Həyatbəlkə Talebəlkə Ömürbəlkə Ölüm...................bəlkəsadəcə Ömür Ölümlü?!.
iyul-avqust 2007
92
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Müqəddəs(şeir-pritça)
uca dağların döşündəbir məmləkət yerləşirdiadı Hamı idiətrafı yamyaşıl meşədumduru sularında balıqları görünənZəmanə adlınəhəng bir çay axırdı yaxınlığından
insanları eyni dildə danışarsevgiləri nifrətləri eyni dildəeyni dildə bir – birini aldadareyni dildə dua eləyərdilər
Müqəddəs elm öyrənər elm öyrədərdihaqsızlığa tab gətirməzdinə - imanahaqqa - ədalətəsafl ığa təmizliyəçağırardı həmvətənlərini.qəlbinin dərinliyindəMüqəddəsi bəyənməyənlər sevməyənlər dəona hörmətlə yanaşardılar
93
YOXO
LMAbir gün
şiddətli qasırğa baş verdi məmləkətdədağ – daş yerindən oynayırmeşədə ağaclar qırılırdı
qasırğa o qədər gücləndi kiaxırda məmləkətin bütün sakinlərininəhəng çayın ağuşuna tulladı
Müqəddəs dözüm göstərdidiz çöküb dua edirAllahdan Hamının xilası üçünmərhəmət diləyirdi
artıq tab gətirə bilmirdi Müqəddəsnəhayət qasırğa onu da alıbmöhtəşəm Zəmanəyə təslim elədi
qoşuldu həmvətənlərinə Müqəddəs
çayda batan adamlarəl – qol atırtutmağa yer axtarırfürsət tapan kimiçığırıb kömək istəyirdilər
94
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Müqəddəs dua eləyirdi
qasırğa getdikcə zəifl əyirdibirinci Müqəddəsixilas etmək istədilərköməyə yetişənlər:“alim ölsə aləm ölər”
çayın suyu bərk bulandığındanadamlar çirkaba bulaşmıştanınmaz hala düşmüşdülərköməyə gələnlərMüqəddəsi tanıya bilmədilər
aləm ölmədi alim öldüduası yarımçıq qaldı.
... -24.05.2008.
95
YOXO
LMAOnun adı Şərəf idi
(Şeir-pritça)
dilimin ucunda söylənməyən sözsinəmdə nəğmələr yatartəsəllim Sənsizlik bəzənSənsizlik səni anladar
masamın üstündə kitablar kağızlar qələmlər ... məyussənsizlikdən danışırtəsəllim sənsizlik - səndən danışır.
yol qırağındakı Daşın üstündəoturub Qoca – bir az dalğınuzaqdan oynaya – oynayabir oğlan yaxınlaşır– adın nədir, bala? -soruşur Qoca– adim Azərdir, dədə– adam öz - özünə oynamaz, oğul!– öz- özümə oynamıram kiiçimdəki havaya oynayıram, dədə
96
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ uzaqlaşır Azərgözdən itənə qədərseyr edir onu Qoca
içindəki havaya yüyürür Azər
ulduzlar sayrışır. hava tutulurkeçdiyim küçələr yollaryol qırağındakı ... binalar qəmginyağışdan çıxıb sənsizliyi ağlayırtəsəllim sənsizlik – səni xatırladır
qapı ağzındaqarşılayır Azəri Baycansarılırlar biri – birinəBaycan Azərin sevgilisigözəl bir qızdıbiçimli bədəni var
uzanıb Baycanın yanında Azəristi öpüşləriyandırır qızın sinəsini– Azər, görəsən, qadınlarsevmədən necə
97
YOXO
LMAkiminsə ola bilirlər? –
ehtirasdan titrəyən səsiyləsoruşur Baycan– Bu o deməkdir ki,sən məni çox sevirsən –daha möhkəm qucaqlayıbözünə sıxır Baycanı Azər
belə bir məqamdaözü də bilmədən nədənyenidən dillənir Baycan:– deyirlər: düşmənlərəsir qadınlarlaistədiyi kimi davranırlar
qızı qucaqlayan qollarıboşalır Azərinisti öpüşlərin yeri soyumağa başlayırBaycan heyrətlə baxır Azərə -sanki buz heykəldidayanıb qarşısında
– bilirsən, Baycan,mən bir qızı sevirdim uşaq vaxtından,
98
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ əsir apardılar gözüm görəsi,onun adı Şərəf idi. Ş-ə-r-ə-f...boğulur Azərin səsi
qız ehtiraslı sevgidən sonradərhal anlaya bilmirnə baş verdiyiniörtülən qapının səsindəndiksinib ayılır Baycançilik – çilik olub dağılır otağaBaycanın xəyalındakı Azərin buz heykəli
Azər Baycandan qaçır.
səhərlər geyinib çıxıram evdəndönürəm axşamlar gecə yarısıgeydiyim paltarlarkeçdiyim yollargördüyüm adamlarsevdiyim axşamlar ... sənsizliyi anladırtəsəllim sənsizlik – səni anladır ...
– niyə bikefsən, oğul,nəsə itirənə oxşayırsan? –
99
YOXO
LMAsoruşur yol qırağındakı
Daşın üstündə oturan Qoca- hə, itirmişəm, dədə -dillənir başını qaldırmadan Azər- üzülmə, oğul, onsuz dainsan bu dünyayadaha çox itirmək üçün gəlir
uzaqlaşdıqca Qocadan Azərsanki daha aydın eşidir:“ insan bu dünyaya itirmək üçün gəlir”
“itirəndə də baxır nəyi itirirsən” –qüssə ilə düşünür Azər
gözdən itənə qədər seyr edir onu Qoca
Azər içindəki havadan qaçır ...
illərdibir qara sevda səsləyir mənigedimmi görəsən?!yəni belə olacaq –
100
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ illər ötüb keçəcək sən mənsiz yaşayacaqsanmən sənsiz öləcəyəm?!..
hava soyuqdu ...yol qırağındakı Daştənhalıqdan üşüyür artıq ...
sayrışır göydə ulduzlar sayrışırqarışır yer üzü qarışıryarışır hər şey yarışırtəsəllim Sənsizlik?!Sənsizlik nədən danışır?!..
... – 08.04.2008.
2000-2005-ci illər
SEVGİDƏN DOGULAN SÜKUT KİMİYƏM
103
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM
***O qədər ucadayamyıxılmaqdan qorxuram,
o qədər aşağdayam,Allah,səndən aşağda,
yıxılmağayerim yox.
104
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Məyusam,çox məyusam yenə,
dünən yaşanan ömürşirin röyalartəktərsinə yozulurbu gün.
Çox məyusam...
görən ayrılıqlaraacı göz yaşı tökənbir qadın tapılarmıbu şəhərdə,
görən bir adam tapılarmısədəqə veribsavab qazanmaq əvəzinəacısın bir şikəst dilənçi taleyinə.
Çox məyusam...
Inandım, inandım bu gün,qəzet satan zavallı,səninSahibi - Əz - Zaman olduğuna
105
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Bir payız günühava çiskinlivə mən kədərli.
Yenə dəbaşımı qatar adamlar,yenə dədadıma çatar ağaclarbu payız günü.
Adam yaşadıqcamisqal - misqal ürək itirər,ağac yaşadıqcayarpaq - yarpaq ürək gətirər.
Baxıb ağaclaramən yolumu azaram,doğulandan qəlbiməməzaram mən, məzaram.
106
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Özümü qura bilmədim, demə,getdiyim yollar qurulmuş,ha istədim əyri gedim,qurulu yollar düz imiş.
Çıxış yolu tapammadım,mən özümdən çıxdım, Allah,getməyə yol tapammadım,mən özümdən keçdim, Allah.
Özündən keçən adamın,özündən çıxan adamın,bu qədər sevən adamınSəndən başqa kimi varmış.
Bütün yolların əvvəli,bütün yolların sonusan,hara baxdım səni gördüm,mən əvvəldən yoxmuşam, Allah.
107
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Mən, yenə də özümvə dağınıq xatirələrimşəhərin düzbucaqlıparklarının birində,vaxt da ki öz işində.
Saat on üç qırx radələri,sanki izlər məniyaxınlıqdakı evlərin pəncərələri
Düzbucaqlı park;saat on üç qırx radələri,mən, özümvə xatirələrim
Görəsən mən indi hardayam,halım necədi,əziz dost, deməssənsaat neçədi?
108
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Ya mən məkandayam,ya mən məkanam,ya zaman məndədi,ya mən zamanda.
Dəyişir məkan, dəyişir,sürüşür zaman, sürüşür,tükənir hər şey - dəyişir,dəyişir hər şey - tükənir.
Fırlanır yer üzü;məndən aşağı,fırlanır,göy üzü məndən aşağı.
Bir az yer üzünə,bir az göy üzünəoxşayıram mən,gah bir az məkana,gah da ki zamanaoxşayıram mən.
Dəyişir yer üzü - kölgəsi üzümdə,dəyişir göy üzü - işığı gözümdə,
109
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMdəyişir gözlərim, dəyişir;
işığı üzümdə,dəyişir kölgəsi gözümdə.
Nə qədər dəyişmək olar, Allah,necə tanıyacaq görənlər məni,necə tanıyacaq zalım qardaşım,necə tanıyacaq zavallı anam,üzümdə - gözümdə göyün işığı,üzümdə - gözümdə yer əlaməti
110
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Ağrılarımla başımı qatasıbir gün yaşadım.
Bəlkə ilk Adəm övladıyam ki,sevindim ağrılarıma,sevdim ağrılarımı.
Gündə neçə dəfə öldüm-dirildim, ammabircə nəfər qatilim yoxdu,gündə neçə dəfə əli qanlıyam, axtarsangörərsən qurbanım yoxdu.
Beləcə sevindim ağrılarıma,
döndüm göy üzünə - oğulsuz bir evin tavanı yoxdu, -sıxdım gözlərimi, göz yaşı yoxdu.
Beləcə yaşaram ağrılarımla,
amma bilirəm ki,bir gün gələcək,bir gün gələcək ki, ağrılarımdanİsa peyğəmbərəm Zühur edəcəm.
111
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Hardan gəlibhara gedir bu adam,hardan gəlib ora gedir bu adam,
hardan uçub ora köçürdimdiyində dən aparantənha quş,
dimdiyindən düşən dəndəntənha ağac bitəcəkyarpaqları yamyaşıl.
Sevilən bu ağacınyamyaşıl yarpaqlarıyığacaq özünə dünyanın hər üzünü,
tufan qopacaq bu ağacın başında,qar, yağış yağacaqyamyaşıl yarpaqların üstünə.
112
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Yığacaq özünə dünyanıbu ağac,
ağac bitən yerdə dünya qopacaq,
uçub gələcək tənha quş, görəcəkağac bitən yerdə,dünya qopan yerdəbir körpə ağlayır üzü Allaha,başının üstündə bir qurd ulayır.
113
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM
***İşıq – kölgəgecə - gündüzxeyir – şərməhəbbət – nifrətvarlıq – yoxluqAllah – sonsuzluq...
əksimi yarada bilmədim,ölürəm yavaş – yavaş
114
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Səbəb – nəticənəticə - səbəbhava – odod – susu – torpaqtorpaq – adamadam – Adəm
bəs nə qaldı? - güman.
güman – AllahAllah – hər şey
115
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Hər dəfənəsə mane olur xoşbəxtliyimə,hər dəfənəsə qoymur məni xoşbəxt olmağa.
Bu yaz dayıxıldım xoşbəxtlikdən,
yapışdım göy üzündən - sürüşdü əllərim, düşdümboşluqların sonsuzluğuna.
Nəsə...
bu yaz daxoşbəxt olmadım,
amma eybi yox,xoşbəxt olmadan dayaşamaq olar,
hələ ki əllərim göylər əsiri,hələ ki göy üzü gözlərim əsiri.
116
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***
1Bir balaca yol tapdı ki,açılan cığırla ilantək tələsən, qaçan su axınıvəboşalmaq istəyən gölməçə var ha bax elədir yaranan hər şey:qurtulmaq, boşalmaq, yaşamaq istər.
2Lap elə bomj həyatı;sevgi nədi,heç salam gözləməz kimsədən,yalnız mərhəmət və bir tikə çörək bəs edər ona.
bomjun yaşamaq istəyi var habax elə anladımhəyatın şirinliyini.
3İndi yağan yağışlar var haəvvəl yağanlarındavamı deyim, təkrarı deyim;
117
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMəvvəl yağan yağışlar kimi
anladıminsanın ölümünü.
İndi yağan yağışlar var habax elə anladıminsanın ölümdən sonrakı həyatını.
4Varlığı yoxluq, yoxluğu varlıq kimi gördüm.
Yoxluq,varlıqvə sairə və ilaxır,deyəsən həyatı anlayıram,duyuram artıq.
118
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Göz yaşlarınıbir dəküləyin fəzaya səpələdiyiqadın saçlarını xatırlayıramyağışlar yağdığı zaman
a y r ı l ı q l a r ı sevmədim
duz kimi dağıldımyaşadığım yerlərə
yağışı sevdimyaşadığım yerlərdəküləyin gətirdiyi çiskin yağışıqadın saçlarıtəküzümdə - gözümdə gəzdiyi zaman
a y r ı l ı q l a r ı sevmədim
bütün sevgilərin sonu - ayrılıqbütün sevgilərin sonu -göz yaşı
119
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMa y r ı l ı q l a r ı sevmədim
göz yaşlarını sevdim ayrılıqlar gəldiyi zaman
120
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Hədiyyə kimi gətirərsən mənəevindən eşiyindənoğurlanmış vaxtı gizlicə
bizi ayrılıqlar gözləyir yenə
neçə ayrılıqlar ötdüilk görüşümüzdən - yaşanan ömürdən göz yaşı qalıbmıməni sevdiyini inandırmağa
bizi ayrılıqlar gözləyir yenə
xərclənər gətirdiyin vaxtgörüşdüyümüz kafedə bir masa arxasındaməmnunuq gizli görüşlərin şirinliyindən
sonda göz yaşı olarsabir lirik məhəbbət əsərinəoxşayar görüşlərimizağlaya bilərsənmi sondaəzizimaxı ayrılıqlar gözləyir bizi
121
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Ləpələr dənizdə,göz yaşın gözlərində üzür,gözəl bir gecədəsabahın ümidsizliyi çırpınır,göz yaşın sahilə həsrət ləpələrtək gözlərində boğulur.
Bu gecə ürəyim sinəmdə canlı bir insan kimiçırpınır ümidsiz - ümidsiz,çırpınırbir ömür tabutda uyuyuboyanan kimi.
Ləpələr dənizdə üzür,ürəyim yerindən üzülür.
122
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Gecə yarı...oyanıram səksəkəli,yanımda sükunət,çalışıram özümühəyatın gözəl olduğunainandırmağa,bir yandan da ümidlər, qoymurlar adamı adam kimi yaşamağa.
Gecə yarıyanımda sükunət, ümid və sən,
səhərə nə qədərqalır görəsən.
123
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
2003 - cü ilyanvarın biri:yeni bir gün, yenə bir gün,dünənkilərin təkrarı,rəqəmlərin düzülüşütəzədir təkcə:iki min üçüncü ilyanvarın biri.
Səhər yenə də həmişə olduğu kimibaşında sevda havası,könlündə yaşamaq arzusudüşüb yollaraharasa gedər adamlar.
Yol qırağında ümidsiz – ümidsiz qocalar ağaclar,gecənin qaranlığı həmişəki tək,yanan işıqlar əvəz eləməzgün işığını,
evlərdə, küçələrdə, mağazalardayanan işıqlar sabaha
124
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ bol - bol ümidlər paylar:yeni bir gün, yenə bir günistər adamlar,
özündən xəbərsiz yaranan nə varsaQurtulmaq, Qurtarmaq, Tükənməkistər.
125
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Gəlirəmelə hey gəlirəmmən sənə sarı,gəldikcə mən səndənuzaqlaşıram,atdığım hər addımyolumu kəsir.
Bu necə yerişdi,bu necə addım,kəsilmiş yollarlamən sənəde, necə çatım
Sən səma adamı deyilsən,
neynim, atılan hər addımyolumu kəsir,dəyişir səmtimi üzü fəzaya,getdikcə keçirəm səndən yuxarı,beləcə gedirəm üzü səmaya
126
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Belə ki gedirəm üzü səmaya,sevin ey sevdiyim,qorxma, sən allah,boyum uca görünəcəkdar ağacında.
127
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Yüz il, min il, milyon iləvvəl necəydisə, indi də elə,yüz il, min il, milyon ilsonra da gördüyün kimi:dəyişməz insan övladı,dəyişməz inan.
Zaman düz xətt boyunca axmır,zaman çevrəvari – hər şeyözünə dönür.
Sən də özünə dönəcəksən,sən də qayıdacaqsan mənə,qayıdıb sən məndənsevməyi öyrənəcəksən,sevgi haqqında danışmağı yox,
əsl sevgi deyilmir axı,deyilmir heç pıçıltıylainan mənə
Sevgi ən böyük həqiqət,həqiqət sevilmir axı,pıçıltıyla deyilsə belə.
128
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ İndi gördüyün sevgiləryəqin bəzəkli yalanlarsöyləyir sənə, ammanə vaxtsa sən özünəqayıdacaqsan,hər şey özünə dönür,sən mənə dönəcəksən,dönüb sevməyi öyrənəcəksən
129
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Uzanan yollarsevildiyimi söylərbu gecə.
Əllərin əllərimdə, gözlərin gözlərimdə,yolların tükənməsini istəməzdimgecənin qaranlığında.
Nə qədər itirdim gözləriməcən,nələri itirdim gözləriməcənonu bilmirəm
O güntum satan qocanınsevgisi sönmüş gözlərindəkietinasızlıq qorxutdu məni,bir də bağlı qapılar arxasındatək qalmaqdan qorxuram.
Evizin yanındadüşüb maşından, bağlasan qapınıqorxacam yolların tükənməsindən.
130
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Görəsən dünya necədiməndən kənarda,insanlar, ağaclar, quşlar necədigözləriməcən,başqaları necə sevir görəsən
Yolların tükənməsini istəməzdimgecənin qaranlığında,
bir də bağlı qapılar arxasındatək qalmağı.
131
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
37 yaş dabelə getdi,yaşadım deyəsən.
38 yaşın astanasındayenə payız gələcək,yenə çisgin yağışlar yağacaq,yenə şeir yazacamyağışdan sonra.
İslandıqcabürünüb kədərəçox şeyi unudacam,20 il əvvəl gördüyümbir qızı xatırlayacam,heç adı dayadıma düşməyəcək.
Yağışın altında kimdi, ay Allah?Hurisən, mələksən – göydən düşmüsən,sevdalı gözlərlə baxırsan mənə?
Nəyimə lazımdıhardan gəlmisən
132
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ nəçisən, kimsən yağışın altda,çıxmayıb başımdan sevda havası,gəl qoşul mənə,gəl qoşul oynayaqsevgi havası.
37 yaş dabelə getdi,yaşadım deyəsən38 yaşın astanasında,
20 il sonra görəsənnələr olacaq, nələr düşünəcəmyağışdan sonra.
133
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Dəniz qırağındakıboş yerin sənsizliyisızladacaq qəlbimibu səhər yenə.
Qağayılar əvvəlki təkdənizi sevməyində
Sabah sən yenə dəolmayacaqsan bilirəm,sabah mən yenə dəqayıdacağam dənizqırağının sənsizliyinə vəbircə təsəlli:yolumu gözləyəcəkdəniz qırağındakıboş yerin sənsizliyi,bir dədünənki qağayılarındəniz sevgisi.
134
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Bayırda yağış yağırxatirələr oyanır,elə bu an hardasa bir insan ölür,bir körpə doğulur,kimsə kiməsə vurulur,sevgi yaranır...
Bayırda yağış yağır,güldandasolmuş çiçəklər.
Əlim sənə çatmayır,əllərimə tabutambu gün.
135
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
1İlk dəfəhərə bir cürə vurular,mənsə gözlərə vurulmuşam
O sevdalı baxışlarınsahibi kim idi –fərqi yox indi,fərz edək unutmuşamyadıma gəlmir,ammao vaxtdan gözlərimsevgilə dolu,bir dəöyrəşdiyim sevgi əzabı.
2O gün yıxılan qocayakimsə əl verib qaldırdı,mənsə əllərimləgözlərimi qapadım,neynəyim,yıxılan adama baxa bilmirəm,
136
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ fərqi yox kimdi,uşaqdı, qocadı, dostdu, düşməndi,baxa bilmirəmyıxılanlara – yıxılan ağaca,düşən yarpağa,vurulub səmadan enənbir quşa –səmaya vurulub düşən o quşa.
3İlk sevgimgözlərdən başlayıbgözlərim sevgilə dolu,
bir gün desələr ki,gözlərin dolub,sıxsam gözlərimisevgi töküləcəkyaş əvəzinə
137
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Gedəkmi? ...gedəkmi, gülüm,yığışıb gedəkmi,çıxıb gedəkmi.
Soyunubköhnəlmiş xatirələri,tərki - dünya olubköçüb gedəkmi
Gedəkmi?atıb bu dünyanıölüb gedəkmi
Dayanıb durmadanatıb hər şeyi,unudub hər şeyibaş alıb gedəkmi,çıxıb gedəkmi.
Gedəkmi – sevəkmibir - birimizi
138
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Geberiyorum kederden(N. Hikmət)
Yenə də darıxıram,bir az da dalğınamhər zaman olduğu kimi.
dəniz qırağındakısəkilərin üstündə“sevgi məktubları”,məhəbbət romanlarındanmaraqlı görünür mənə:S üstəgəl M bərabərdiroxlanmış ürək – hər birisibir sevgininsentimental mənzərəsi,
mən həsrətdən ölürəm.
sonra xəyanət sözünüoxuyuram səkilərin üstündə,sonrasa axtarıramöz adımı, toplama işarəsini,bir qızın demədiyi sözləri,açmadığı ürəyinin rəsmini,
139
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMmən kədərdən ölürəm.
yenə də darıxıram hər zaman olduğu kimi,bir az da dalğınam və həsrətdən ölürəmvə kədərdən ölürəm.
140
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***V.B. Önərə
Yanağında göz yaşı,ağlama gözəl, ağlama.
Sürüşdüm yer üzündən,sürüşdüm göz yaşı tək.
Ağ üzündən göz yaşısürüşür, gözəl, yıxılır;yerlə göy arasında.
Sürüşdüm yer üzündən,yıxıldımgöz yaşı tək,asıldım göy üzündən.
Ağ üzünə astacahopur acı göz yaşı,sil gözünün yaşını,ağlama, gözəl, ağlama,
hopuram yer üzünə,hopuram yavaş - yavaş,hopuram yer üzünə,hopuram göz yaşı tək.
141
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Əlacsızlıqdansevdiyi adamdanküsən,küsüb görünməkistəyən,küsüb sevilməkistəyənyeniyetmələr kimiküsdümbütün sevdiklərimdən.
“Torqovı” küçəsindəo yana, bu yanagəzişən adam,beş bacının bir qardaşı,atanın, ananın yeganə oğlu,bir oğulun atası,sən kimsən, nə istəyirsən,
hara gedirsən.
Bu günyenə də
142
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ bir sevdalı baxışdan,dəniz havasından,bir dəbatan günəşdənsonraunutdum ölümü,sevdim həyatı.
143
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Yağır qar dənələri,bir - birinin bənzəri,yığılıb yıxıldığı yerədönərlər qar topalarına,atılarlar gözəllərəsevgi ümidilə,atılarlar, gözəllərin üst - başındadönərlər çiçəyə, gülə.
Əridikcə qar dənələrisolar güllər, çiçəklər dəgözəllərin üst - başında,amma bir sevgi haqqı qalarəriyən hər qar dənəsində.
Yağan qar dənələrinəüzüm toxunmaq istər,
ayaqlarım yerimək,yerimək istərtoxunmadan
144
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ qar dənələrinə - sevgi ümidinə,gül - çiçək topasına.
Yağır qar dənələri,ayrı-ayrı olsalar daeyni taleli.
145
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Bayıl türməsindənbir az aralıxoşladığım park:qışdan sonra məyus ağaclar,futbol oynayan uşaqlar,Sovet İtt ifaqı Qəhrəmanınındaş abidəsi,bir də üzümə dikilənsoyuq baxışlar.
Bayıl türməsindənbir az aralıxoşladığım park:üzü yazaçiçəkləyən ağaclar gülümsəyir sanki,üzümə dikilən baxışlardaha yad deyil,gözlərdə“bu adamı hardasa görmüşəm”ifadəsi, bircə dəyişməyənSovet İtt ifaqı Qəhrəmanının
146
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ daş abidəsi, yox, o da dəyişibbir az deyəsən,gülümsəyir sanki daş baxışları.
Bayıl türməsindənbir az aralıxoşladığım park,parkdan aralıbayıl türməsi,
tikanlı məft illər üstündəquşlar azaddır.
147
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Yanımda kiminsə olmasını istəməzdimdənizi seyr edərkən,bir dəniz olsun,bir dənizdən ayrılmayanqağayılar,bir mən,birdə saçlarımdadəniz mehi.
Axx...nə qədər azadam,başımın üstündəgöy üzünün sonsuzluğu.
Qələbə məqsəd deyilsavaş olsa da,mənsadəcə yaşamaqdayam.
148
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***İnsana oxşamayanheç nə görmədim,heç nə görmədim insana oxşamayan bu yer üzündə;
budaq - budaq ucalan ağaclar,yarpaq - yarpaq qocalan ağaclar,sükuta qərq olmuş bina:sakitlik içində təlatüm,məhəbbət, nifrət,papiros tüstüsü, araq qoxusu...
Insana oxşamayanheç nə görmədimbu yer üzündə,açılıb - örtülən qapılar –təngnəfəs bina,
köksümdə çarmıxa çəkilmişürək.
Açın qapıları,Açın siz Allah,boğuldum axı.
149
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Gecəyuxuda sıxıb özümübir şərab qədəhinəiçmək istədim, əllərim əsdi.
dünya hamıya ümid verən gözəl tək, sıxıb mənibir şərab qədəhinəson damlayadək çəkdi başına,mənsəkəsilmiş ilan başı tapdayırdımdişlərindən qorxa – qorxa.
Səhəryuxumu yozmaq istədim, yoza bilmədim,
güzgüyə baxdım;dodaqlarım çatdamış,güzgüdə qan ləkəsi.
Sildim qan ləkəsini,güzgüdə göz yaşları,
150
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ kimin göz yaşlarıdıgüzgüdə görən,kimin göz yaşlarıdı,mənim üzüm gülür axı.
Sildim göz yaşlarını,güzgüdəyenə göz yaşları,
içimdəhıcqırıqlar – çiliklənmiş güzgü.
151
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Yenə payız gəlir,dönür əhvalım,soyuyur qəzəbim, sönür nifrətim.
Bu gün iş otağımın“kvadrat” pəncərəsindəngördüm payızı,kövrək ağaclara yağan yağışı,
mehdən asta - asta əsən budaqlarislanmış gözəlin hörükləridi,islanmış gözəlin telidi, sanki.
Neynəyim,yenə də dönür əhvalım,
bu gün gözlərimdəçərçivəyə salınmışcanlı bir rəsmdi payız,
bu gün otağımdanasılmış payız.
152
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Motsarta
Necə yazdın Rekviemi,ölümün nə gözəl olduğunugörüb yazdınmı, yoxsayazdığın Rekviem öldürdü səni.
Ölümə dediyin ağı idimi,yoxsa ölümə gülürdün,ya ölümün nə gözəl olduğunuanlatmaq istəyirdin.
Nə güldürürdü səni,bəs nə öldürdü?
Bir ölüm havası çalın,unudum hər şeyi,unudum olub keçəni,unudum dayanıb baxanı,görməyim yoldan keçəni,tük bassın üz - gözümü,saçlarım uzanıb dəysin çiynimə,açım yaxamı,
153
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMçıxarım boynumdan qalstukumu,
oynayım, oynayımqan - tər içində.
Bir ölüm havası çalın,bir ölüm havası çalın,yaşamaq istəyirəm...
154
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Torpaq - addım səslərişəhər – adamlaryol – ayaq izləridəniz – qağayılarqağayılar sevdalıağac – yarpaqlaryarpaqlar – solmuşürək – çatdamış...
gözlər, baxdınnəyi görmədin?
155
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Zaman – axırkeçmiş – olanlarolanlar – təsəlligələcək – hələ olacaqolacaq – ümid
İndiki zaman, bəs sən hardasan?
156
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***
Asılanda daasılasan göy üzündən,dartalar ayaqların altındanyeri kətil kimi,dönəsən göy adamına,qucaqlayasan fəzanın sonsuzluğunu,azadlığın ən ucasını, ən ulusunu,qoşulasan ulduzlara, ammaulduz olmayasan,ulduz olmaq elə kətil olmaqdı.
Çıxdım stulun üstünəəlim tavana çatsın deyə,elə bil qalxdım dar ağacına, elə bilayaqlarımın altındakı - kətil,
qorxdum,yer adamı kimi ölməkdən qorxdum,
nolar, yer kürəsi,bir az kənara çəkil.
157
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Dekabırın ikisiad günümə yağan qartəsəlli oldumu sizə,yaraşdımı boy - buxunuza,payızdan sonrarəngi avazımış, solmuş ağaclar.
Mən yenə sevinə bilmədimnə ad günümə, nə yağan qara,örtdü axtardığım ayaq izlərin,sevinə bilmədimbu bəyazlığa.
Dekabırın ikisiad günümə yağan qarhalal xoşunuz olsun,gəlin görkəmində göyçək ağaclar,sizə bağışlayıramad günümünbu bəyazlığın.
158
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Hər günyanından keçdiyim həbsxana divarlarınıno tayında nələr olur,ora qədər nələr olub...
amma ordainsanlar var – hər biriöz taleyinin baş qəhrəmanı,orda həyat var,həyat varsaölüm varhəsrət varkədər varsevinc var................
amma ordahəsrət çoxkədər çoxsevinc azölüm dəkimsəni qorxutmaz.
159
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMdivarların bu tayında
yanımda can verənvaxtın kədəri,divarların o tayındaölən vaxtın bəxş etdiyiümid – təsəlli
divarların o tayındaümidlər çox,sevinc tək - tək,bu günaçdım bütün qapıları,açdım dustaq qapıları tək.
160
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***uzaqdan gələnqərib səs kimitanıya bilmədim özümübu səhər yenə
sanki mənim yoxsığınıb mənəcan verən yad adamınsəsiydi səsim
tanıdın səssizliyimidoğma səs kimidoğmam əzizimzəng edib sənədanışmasam da
sevgidən doğulan sükut kimiyəm
161
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
onda qar yağırdı ha – yadındamı
sürüşdüntutdum əllərindənfürsət gözləyirmiş kimi sankisığındın əlləriməyadındamı - onda qar yağırdı ha
nələrdən danışmadıq yol boyuo gün:kim necə danışırkim necə gülürkim kimi istəyirkim kimdən küsürnələrdən danışmadıq allahtəkcə özümüzdən savayıyadındamı – onda qar yağırdı ha
gəlinə oxşatdınyol boyu
162
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ qarla örtülmüş ağaclarıdeyəndə ən gözəl gəlin sən olacaqsanutandın ayadındamı - onda qar yağırdı ha
neçə dayanacaqlıq yolupiyada gedibdayandıq evizin kəndarındasevdalı günlərin ümidiləayrıldıqcütləşən əllərin sərhəddindəyadındamı - onda qar yağırdı ha
uçurdu qar dənələriuçurdu günləri ayları rüzgaronda iyirmi yaşımızolardı ya olmazdıyadındamı - onda qar yağırdı ha
onda qar yağırdı ha
163
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
dəyişəcək əllərin səmtinidəyişəcəkdəyişən andanəllərinin əsirinə çevriləcəksən
aparacaq əllərin səniaparacaqüzü göy üzünəbir dəfəinansan ölümünə
bir dəfəinandın ölümünədəyişəcək çox şey gözlərindəalıb başını əllərin arasınasıxsan gözləriniöz ölümünəağlamış olacaqsan
bir dəfəöz ölümünə ağlamış oldunəlləringöz yaşlarının əsirinə dönəcək
164
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ bir dəfəinansan ölümünəbir dəfəöz ölümünə ağlamış oldundəyişəcək əllərin səmtinidəyişəcəkgöz yaşlarının dalınca
ammaöncə göy üzü dəyişəcək gözlərində göy üzü
165
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
yağışın altındabir sən idin bir də mən
saçların islanıbdəyir üzüməəllərin əlləriməgözün gözüməyarpaqlar uçuşurdüşür izimə
yağışın altındabir sən idin bir də mən
sevincimiz sahil boyu – islanmışdı yağışdakimsə xəbər tutmaz bizdənqorxma gülümgizlənmişik biz yağışın altında
yağışın altındabir sən idin bir də mən
yağış yağırşəhər qaçıb yağışdan
166
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ şəhər qaçıbdayanmışıq islanmışıq donmuşuqasılmışıq bir sevdalı baxışdan
yağışın altındabir sən idin bir də mən
yağış yağırdünya qaçır yağışdandünya qaçır zaman axırbir dünyasız bir zamansız dünyadabiz qalırıq sevgilərin adındano yağışın altında
yağışın altındabir sən idin bir də mən
167
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
qapısıyarımaçıq şkafyan - yana stullarmasanın üstündə əllərimbir az öndədağılmış vərəqlərtelefon aparatıtəqvimqlobus – yerin modelivəsəhərdən oyanmış xatirələr – səssizliyimin mənzərəsi
həyətdəidman oyunlarıqələbə sevincindəndoğan səs - küyünotağımdakı proyeksiyasısükut
mənnədənsə məğlub olanları sevirəm
168
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ qatil olacağımabir daha inanmadımoyatdımsevgilərin bloknot yaddaşını
vərəqlərdilim - dilim doğrayırotağın səssizliyinieşidirəmsükutun iniltisini
mən ki qatiləm
169
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
yumub gözlərimigözlərimdən keçəniçimə süzülən işığınqaranlığı necə parçaladığınıduyuram dostum
bilirsənmisəhər axşamişığı gözlərilə içən adamıntaleyini yaşamaq necə zor
necə ağırdıqaranlığı parçalamaqvə yaşamaq
bilirsənmi dostumbilirsənmigözlərimin çatladığını?
170
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***görənnə qədər ötərağlım kəsəni
yaşamaq başımı necə qatıbsaaz qalaölmək də yadımdan çıxıb
bağışla sevdiyimbağışla nolarsəni sevməyi də yadırğamışam
görənneçə sevda keçər başımdanağlım kəsənibu hansı ömürdürmən yaşayıram
görənnə qədər ötəröldüyüm gündən
171
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
bu axşamyaşamaq zorsevdiyim bu şəhərdə
nə çox adam varmışbu yer üzündə - birdən ağlıma gəldibu gün şər qarışandasevdiyim kəsi axtardımüzünü görmədiyim adamlar arasında
yağışın altında ayaq saxladımməniölümünə döydü bu yağışsonra yağdı səhərədəkyağdı bu yağış
bu axşam yaşamaq zor
bu axşamölümünə sevdim yenə dəsevdimbu yağışlı şəhərdə
172
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***sükut – nə gözəldiryanımda nə varsaudur səssizlikpəncərəmdə həyat şəkilə bənzər
toxunmaz qəlbiməpozarsa sükutupəncərəmi döyəcləyən yağış damcısıküləyin sirliçox sirli vıyıltısı - illah kişəfəq çökə axşam ola
bağışla sevdiyim eşitməmişəmbayaqdan dayanıb ağlayırmısan ağlayırmısan gözəl – sükuta bənzər
səsin damcı - damcıyağır səssizliyə...damcı - damcı pozulur sükut
173
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
adambelə birtəhər olur epayızdan sonra:bir az sentimentalbir az kədərlidoğrusubir az da sevincə oxşarnəsə olur adamda
uçurur saralmış yarpaqlarıpayızdan sonra əsən küləklərqonur küçələrə qonur sularabəzən dəson dəfə vida edirmiş kimisığınır adamlaraölüm hökmü oxundumu yarpaqlara?
adambelə birtəhər olur epayızdan sonra
kədərli nəğmədir pəncərə şüşəsindəpayızdan sonra əsən küləklər
174
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ qoşulub o nəğməyəuçub gedəsənsonra dayeni bir nəğmə olub dadönəsən üzü bu yanahardasa bir ömür yetdimi sona?
adambelə birtəhər olur epayızdan sonra
175
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Müəllimim şairMəmmədhüseyn Mərdana
qəribə bir şirinliyi olurgözləməyin
fərqi yoxkim olur olsunneçə il əvvəl gözlədiyim kimigözləyirəm yenə də
dayanacaqlarda əyləyən avtobuslardavə yaaçılıb - örtülən metro qapılarındakıümid eynineçə il əvvəl olduğu kimi
məndə dayanmayan adamlarınsən olmadığına sevinirəm doğrusu
bir söz deyim inciməaçığı:fərq etməzdaha gəlməsən dəhəsrətin nə gözəl olduğunuanladımsəni gözləyəndə
176
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***bağışlayarsan məni bilirəmbağışlayarsanbir günçıxıb getsəm sakitcə
örtərsən qapını arxamca
məni üzünə bağlayan kürəyimüzbəüz mənzillərin qapısı kimigələr sənə:yaxın və uzaqeynən qonşu qapısı kimi
əvvəl nifrət eləyərsən mənə
sonra göz yaşı tökərsən gizlicə
sonra acığın soyuyar bir az
sonra yazığın gələr mənə
sonrasa istəyərsən məni yenə dəistəyərsən özünü qınaya - qınaya
177
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMsonra da
sonra da bağışlayarsan məni bilirəmbağışlayarsanbir gün çıxıb getsəm sakitcə
bağışlamazsan məni bilirəmbağışlamazsanbir gün atıb getsəm səni gizlicə
178
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***doqquz il həbs kəsdilərçox sevdiyimadamaüzünü görmədiyibeş aylıq körpəsivar
axşamçağınə gözəlsən parkdarastıma çıxanyarısı qırmızıyarısı sarı çiçək
ift ar süfrəsinəoturublar adamlarmənsədayanmışam sənin qarşındabəlkədua eləyəsən o zavallıyçınAllah daha tez eşidər sənidilini bilmədiyimyarısı qırmızıyarısı sarıçiçək
179
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMaxşamçağı
mənə səndən doğması yoxbu şəhərdə
bəlkəsəndən gözəli yoxbəlkəməndən dəlisi yox axşamçağıbu şəhərdəadını bilmədiyimyarısı qırmızıyarısı sarıçiçək
adını bilmədiyimdilini bilmədiyimyarısı qırmızıyarısı sarıçiçək
axşamçağı nə gözəlsənbütün günü ağrıdığımbu şəhərdə
180
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***bəzəndarıxıram adam çox olan yerlərdəqəribsəyirəm elə bil
inanmıram nəyinsə cansız olduğunabiganə qala bilmirəmparkdakı skamyaların səssizliyinə
kimsənin taleyində gözüm yoxkimsəyə qıymaram öz taleyimi
azadlıq haqqında daha çoxtürmələrdə düşünürlər yəqin kiən çox sevgiyə layiqpəncərə şüşələri
nəyinsə cansız olduğuna inanmıram
yaşaya bilmədimbayıl türməsinin yanındakı evimdəyığıb uşaqlarımı köçdüm yenə dəköçdüm dəniz görünən bir yerə
ən çox sevgiyə layiqpəncərə şüşələrinəyinsə cansız olduğuna inanmıram
181
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Şəhidlərimizinxatirəsinə
deyirlərsevgidən üzülər adamüzülər üzülərnazilər adam
əyilər sevgidən biri - birinəəyilər adamlap elə sevgidənqırılar adam
sevgidən baş - başa verən ağaclarquruyan ağaclar qırılan ağaclar –bu da bir məhəbbət nağılı vallah
Şəhidlər Xiyabanındabaş - başa iki sevgili
dastanı həqiqətə çevirən bacıölümü övlad tək böyüdən bacıböyüdüb böyüdüb ucaldan bacı
182
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ bir üzü qız bir üzü gəlinsevgi piri sədaqət bütüFərizə bacı
Şəhidlər Xiyabanında baş - başa iki sevgiliŞəhidlər Xiyabanında şəhid ürəyim
183
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
alın yazısına sığmazalın yazısından kənardaaxtarar insan taleyini
alın yazısından kənardayaşamaq sevməkölməkistər
yəqin hələ bu vaxta qədərheç kəs axıra kimisevə bilməyib öz taleyini
qadınımdanılmazımtalesizliyim mənimsəni necə çox sevdiyimiunutmamısan ki?
184
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***tutacam yenə dəgizli baxışlarını - utanacaqsanancaqsalam veribgülümsəməyə gücün çatacaq – bilmirəm nədənsevgi yasaqmı bizə?
yoxsauydurmusan məni özündən
keçib gedəcəksəntez - tez yanımdangünlər də beləcə ötüb keçəcəkyüz dəfəmin dəfəolduğu kimisəni dəözümdə azdıracağamneyləyək sevgi yasaqdır bizə
185
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMbeləcə keçəcək günlər
beləcəmən səni özümdə itirəcəyəmnə vaxtsa yenidənxatirə üçünbəlkə dəlap elə təsəlli üçünyüz dəfəmin dəfəsən məni özündən uyduracaqsan
neyləyəksevgi yasaqdır bizə...
186
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***qoxlasam səniitirdiyin nə olariydə çiçəyinə qədər ç o x a l a r a mnə qədər ç o x a l a r a mqoxlasam səniiydə çiçəyi
çaşıb vurulsam o gözələsevsəm görəsənkimin sevgisinə şərik olaram
qoxlasam iydə çiçəyinivurulsam o gözələbağışla İlahikeç günahımdannə gəlsə başımasevgidən gələr
187
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
gəzibözüm özümdəgəzib dəhərdən içimdəkizamanı saxlamaqkeçir könlümdən...
anadan uşağa bir qıztükəndiuşaqdan cavana bir uşaqtükəndicavandan qocaya bir cavantükəndiqocadan ölümə bir insantükəndi.........tükəndi...........tükəndi
hər şeyin mənasınısonunda axtar
payızı sevdim yenə dəyarpaqları saralmış ağaclardazaman dondu ki?...
188
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***sahilində dayandığım dənizharada tükənər harada bitərharada qurtararməndən başlayan dəniz?bayılda yaşadığım şəhər evindəyoxsaatamın anamın yaşadığıo kənd evində
nə qədər böyümüşəmkənddən şəhərənə çox böyümüşəm – dəniz qədər
həyətimizdəki qara pişiyinkölgəsinə sığındığıgül kolununbir gecəlik ömrü olur çiçəklərinin
hər axşamqapımızda təzə çiçəklər açarhər gecə qapımıza düşən qaranlıqbir çiçəklik ömür yaşayar
189
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
dedilərşeirlərimi oxuyurmusan
bir zaman məktublar yazardın mənəfərqinə varmadan yazdıqlarınıngörüşəcəyimizgünləri gözləyərdim -yadındamı?
yazdığın məktublaroxuduğun şeirlərə bənzər -deyilmi?
sən dəsevgilərdən göz yaşlarındansevən adamın yalqızlığındanbir də ayrılıqlardan yazardın -xatırlayırsanmı?
illər ötdükcəmən səni daha çox xatırlayıram
190
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ oxuyurmusan şeirlərimitapa bildinmi özünü şeirlərimdəmənə oxşayanı vardımı yazdıqlarımın?
söyləheç olmasasevə bildinmi şeirlərimi?
191
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
unudulan unudulmayan görüşlərəsərf olunmuş ömrün anlarındannə qaldı kinə qaldı ki yaşanan sevdalardan savayı
yaşanan sevdalardannə qaldı kinə qaldı kitəkəm - seyrək xatirələrdənbir dəbir də kimsəsizlikdən başqa
mən sənihamıdan çox sevdim vəfalımçox sevdimmən səndəövladım kimi qaldım
192
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***isti yay günlərinin birindəkondisionerin soyutduğusərin otaqdagünəşin qızdırdığıisti küçədə olmaq istəyikeçdi qəlbimdən -yəqin kidaha çoxhəyata bənzədiyindən
gözlərintez - tez dolub boşalardolan nə boşalan nədisəboşalmaz heçbatar gizlənər gözlərində
batan gizlənən nə varsaxoşlaramaxşamçağıbatan günəş qismində
səhərlərdoğan günəş də gözəl olur
193
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMxüsusilə rəngi – narıncı
bəyaz rəngi də xoşlaramdaha çox qar yağanda
günəşi qarı yağışı küləyiacını şirini sevinci kədəri... xoşlaramsevərəm yaşamaq qismindəyəni həyat qismində
194
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***bir - birinəsıxılmış əllərin kölgəsiuçuşa bənzər
nəsəheç anlaya bilmədimuçuşun nə olduğunu
uçan quş uçan təyyarənə bilim nəgöstərməyin mənəfi zika da lazım deyilanlamaram onsuz da
Allahın şəninəyazdığım şeirdən sonrayuxuda görmüşəmuçuşun nə olduğunu –kəpənək uçuşuya daenən yarpaq misalında
çoxlarının asanlıqla anladığınıanlaya bilmədim nədənsə
195
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMbu an
kaş dahi bir rəssam olaydımya da dahi bir maestropayızda külək əsəndəyarpaqları saralmış ağaclar arasındaəllərimdə skripkakülək dədağıdaydı saçlarımı arxaya -uçuşa bənzər deyilmi?
196
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Oğlum Nemana oxunmayan şeir
mənim yıxılmağımyıxılmaq deyil oğlum
dəyişəndəçox zaman dəyişmənin romantikasıçəkir adamı – dəyişirsən
hər zamanağıllı olmaq dabir şey deyil oğlumhərdəngərək bir az dəli olasanlap eləiçkiyə qurşanasanölüncə sevəsəndəyişəsən ev - eşiyinidəyişəsən iş - gücünüxülasədəyişəsən dəyişə bildiyin nə varsadəyişəsən – azad olasan
197
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMmənim dəyişməyim
dəyişmək deyil oğlummənim dəyişməyim təzələnməkdir
qorxdum ay Allahqorxdummin il sonrakı balamçınqorxdum
mənim yıxılmağımyıxılmaq deyil oğlummənim yıxılmağım uçmaqdıryıxılıb düşdüyüm yerə
198
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***qar – yağırgözlər – gözəllik sevgiaxtarırgündüz – gecə intihar etmişaxşam – gündüz qara geyinmiş
qar gözlər gözəllikgündüz axşam gecəyaşamaq bərabərdirsevmək üstəgəlyavaş - yavaş ölmək sadəcə
199
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMMini şeirlər
dar ağacındayaşayan görmüsənmiyarpaq misalı?
***əlini əlimdən üzdünəllərimdə yaşayırsan indi
***mən yağışı sevirəmyağışsa pəncərəmi
***gözəl düşmənimmən səni sevməyə bilmərəmgözəl olduğundan
***dəriləndən sonra daətri gözəl olur güllərin
***ölüm – nə tez yayılırmışsükutun səsi
200
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***yaxınlaşdımdənizə uçdu qağayılar
***hamının olan qadınınbətni kimsəsizliklə dolardoğarbalası kimsəsizlik olar
***örtdüm pəncərəniqapı da bağlıazadlıq -zindan da olsa da beləsevdiyin qadınlatəklikdə qalmaqdır
***göy üzü islanmazyağışdan sonrayağışdan sonra bulanmaz çirkababatmaz göy üzü
201
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
Allah - ən böyük TənhalıqAllah – sonsuz Azadlıq
***daha çox sevim deyətərk etdim səni
***yollar usanmadı heçusanmadı tapdanmaqdantəkcə yol qırağındakı ağaclarqorxmaz tənhalığından
***yaşanan hər sevgidəbir az azaldımazala - azala da çoxaldım
***dünya məndən böyükmü?
***Allah sənə ürək veribyanırsasöndür ürəyini – YAŞA
202
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***yoruldumsaçlarımı uzadım gərək
***dekabırın ikisi – doğulduğum günkimdir qatilim
***işığı söndürdaha yaxşı görüm səni
***qapılarinsanın özündən çıxış yoludur
***gəlməsəni gözləmək də gözəldir
***sən dəbarışdın yoxluğumla
203
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏM***
bu günheç yerdə yaşamaq istəmirəm
***Allahbaşımı uca elədəyəndəgüllə alnıma dəysin
***unuduram sənibağışlayeni sevdalar keçir başımdan
***gizləndimözümü axtardığım yerdə
204
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ mərd kişinin duasıvə yaxud yarımçıq əsər
(şeir – esse)“Ata həyətində bir ağac vardı” –
atamın xəstəxanada müəllimdostunun bağışladığı dəft ərxanakitabına yazmaq istədiyi əsərin
ilk və son cümləsi
nədən yazmaq istəyirmiş atam
uşaqlığı müharibə illərinə düşüb atamınbabam kolxoz sədri işləyirmişəvvəl komsomol olubsonra prokurorbaşına çox işlər gəlib kişininhərə bir söz deyir:kimisi“çox sərt adam idilap Stalin kimi”kimisi“yaxşı adam idi rəhmətlikkəndi müharibədən o çıxardınə bilim
205
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMfi lan - fi lan işlər gördü” –
söyləyir onun haqqında
ata həyətində bir ağac vardı – yazırdı atamnədən yazmaq istəyirmiş atam
anam cavanlıqda xəstələnirdörd il xəstə yatırsağalacağına ümid qalmıratamsədaqətlə gözləyir onusonraiki bacım bir də məngəlirəm dünyaya – beş bacının bir qardaşı
ərköyün böyüyürdümsərt adamdı əsəbi adamdı atamammanədənsə bir elə dəyməzdixatirimə
fi krinitez-tez dəyişməsi də var
206
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ atamın“dul arvad doğub ondandır” – deyir anam
yaxşı ədəbiyyat müəllimi idinədənsə erkən çıxdı pensiyayaatdımüəllimliyin daşınışagirdləriindi də çox sevir onusərasər otuz il yaşadışəhərlə kənd arasında
ata həyətində bir ağac vardı – yazırdı atamnədən yazmaq istəyirmiş atam
iki dəfə ev - eşik qurub atamkəndimizdəbirini ata həyətindəbirinisə bir az aralıo həyətin qızıqardaşlığa götürmüşdü atamı - kişi qadın idi Qızbəs bibitəzəlikcə rəhmətə gedib
207
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMkəndimizin
60 yaşlı qız qarısıboynumu qucaqlayıb“qardaş” dedi mənənənəm ölənə qədərqardaşı olmadığına görəacıyardı öz taleyinəyaman çox istəyirdilər qardaşlarınıkəndimizin qızları – yadımdadır
ata həyətində bir ağac vardı – yazırdı atamnədən yazmaq istəyirmiş atam
qocalarnamaz üstə dua eləyərkən“bizi aclıqlasınağa çəkmə Pərvərdigara” - söyləyərdilər kəndimizdəəmimoğlu deyir kiilan əti yeyirdi cəbhədə əskərlərit ətindən kabab da çəkirmişlər“bizi bir tikə çörəyə görə
208
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ namərdə nakəsə möhtac eləmə ilahi”deyə dua eləyəratamyeməkdən sonramərd kişinin duası deyirəmmən bu duaya
bir hind fi lmivar idi: “Bir tikə çörək”yaman xoşuma gələrdiuşaq vaxtıbir tikə çörəyə görəcaniyə çevrilir əsərin qəhrəmanıhind fi limlərinin qəhrəmanlarına oxşamaq istəyirdim o zamanlarsonraanladım kihər kəs elə öz taleyininqəhrəmanıdır
ata həyətində bir ağac vardı – yazırdı atamnədən yazmaq istəyirmiş atam
209
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMorta məktəb illərində
bir hekayə oxumuşdum:“Səyad müəllimin oğlu” – müəllifi ni xatırlamıramböyüyüryazıçı olur Səyad müəliminyeganə oğluvalideynləri yolunu gözləyirümidlə qocala - qocalaaz - az baş çəkə bilir onlaraata - ananın yazıçı oğlu
ata həyətində bir ağac vardı – yazırdı atamnədən yazmaq istəyirmiş atam
babamon ildir köçüb dünyadanatamyaşayır öz ömrünüanamtez - tez xəstələnir...................“hayıf ki insanlar ölürlər” –
210
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ son zamanlartəəssüfl ə fi kirləşirSəyədulla müəllimin yazıçı oğlu
nədən yazmaq istəyirmiş atam“ata həyətində bir ağac vardı!” ...
211
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMSonsuzluq
(şeir – esse)
1. Başlanğıcdayanıbotağın pəncərəsindənseyr edirəm səssizliyikönlümün dəli vaxtındauzaqda dənizlə sevişən göy üzü...
hər şeyin sonu yoxsonsuzluğu var
parça - parça edilibküçəyə atılmış şəkil – dayanmış zamanıoynadır küləkheç nə yox olmur kihər şey dəyişir azaldıqcalap eləkiminsə parça - parça edilibayaqlar altına atılmışşəkili kimizibil qutusundanəsə axtarır zavallı qoca
212
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ kimsə pul uzadır onaimtina edir nədənsəuzaqlaşdıqca hüznlü addımlarlasarsılan kimi görünür qoca
çoxalmırıq yaşadıqcayalandır böyüməkqocalıq azalmaq əlamətidirhər gün yaşamaqhər gün azalmaqdır əslindəhər gün ölməkdir bir az
heç nə yox olmur ki
dənizə baxıbxoşbəxtlik barədə düşünərkənqara bir qarğa döyəcləyirmaşının pəncərəsininə vaxtsaeynən belə bir hadisəolubmu görən:kimsə dənizə baxıbolum və ölümbarədə düşünərkən
213
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMqara qarğa dimlikləyibmi
pəncərə şüşəsiniqağayılar dəstələnib uçublarmıdüşünənin başı üstəüzü dənizə...
hər şeyin sonsuzluğu var
bazar günü olduğundanhəbsxanaya tələsir adamlarsankiazadlıq əvəzinətürməyə də çörək daşıyırlar
bir qatilin quş ölümünəacıdığının şahidi oldum
bəzən anlaya bilmirəmadi hətt a çox adi həqiqətinnə olduğunuqaydasız döyüşə bənzəyir həyatgörünürqaydaları pozduqcadaha çox azad olur insan
214
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ elə bu dəqiqəatıb hər şeyi çıxıb gedəsən...gedibheç olmasa qoşulasanboş vaxtlarını çayxanalarda öldürənşair dostlarına“soobrazim” eləyibözünü verəsən kafelərin birinəaraqdan - zaddan içibşeirdən - meirdən danışasan
ya daçıxıb baş çəkmək istəyirəmtilovuna düşən balaca balıqlarasevinən adamların yadlığına
mən dənizə baxıbsevindimuzaqda dənizlə sevişən göy üzünə sevindimelə o andaacıdım tapdadığım qarışqa taleyinə
heç nə yox olmur ki
215
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMbir - birinə sıxılmış
sankibiri - birində əriməkyox olmaq istəyənqızla oğlan ötürasta - asta səssiz - səmirsizəsil sevgi nədirsəyəqin kiehtiraslar sönəndən sonra başlar
tabut aparırlarqarşı tərəfdən gələn adamlarnədənsəhəmişə mənə elə gəlir kibu antəkcə tabuta söykənənçiyinlərdən ibarət olur insanlar
hamıdan öndə mərhumun qara çərçivəyə salınmış şəklibəlkə dəkiminsə nə vaxtsahavaya sorulmuş şəklininböyüdülmüş təsviridirbu şəkil
216
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ heç nə yox olmur kihər şeyin sonu yox sonsuzluğu var
2. Son
dayanıbotağın pəncərəsindənseyr edərkən səssizliyixoşbəxtlik barədə düşündümsevindimuzaqda dənizlə sevişən göy üzünəacıdım tapdadığım qarışqa taleyinə...
3. Sonsuzluq
nə axtarırsan qara qarğanə axtarırsan pəncərə şüşəsindəhara uçdunuz qağayılarhara uçdunuz?...
217
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMVağzal
(şeir - esse)
ayrılıqlardan qorxmuram vağzallardaheç qorxmuramqorxduğum ayrı
bu yaxınlardaneçə ilin ayrılığından sonraezamiyyətə gedəsi oldumdəmir yolu vağzalındanaz qala unudulmuşdoğma hissləri yaşadım yenəvağzalın qəribliyində:
o zamanlar sovet dönəmi idiMoskva vağzallarının birindəəmim oğlunu aldadıb 500 manat pulunu uddular“üskük” oyunundauduzduğu pulun50 manatını məndən almışdıbir tanışımı daMasallı avtobus vağzalında
218
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ aldatdılar göz görəsibaşını söykəyib avtobusun pəncərəsinəağlayırdı o boyda kişigülənlər də tapılırdıonun bu halına
dəmir yolu vağzalındabir qadınınoturub səkinin qırağındahönkürdüyünün şahidi oldum“pul kisəsini oğurlayıblarbilet almağa pulu qalmayıb” - dedilərbir neçə adam yığışıbpul verdik onasonra məlum oldu kibu da bir aldanışkimsə tanımışdı qadınıdeməşəhərin vağzala oxşarbir çox yerlərindətez - tez“pulunu itirirmiş” bu qadın
aldanışların ilk acısını vağzallarda dadmışam
219
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMayrılıqlardan qorxmuram vağzallarda
qəribə hisslər keçirirəmvağzallardaçox zaman özüm də anlamırambir az daqəribsəyirəm doğrusunecə deyimbelə hər şey yad kimi görünür mənə:ora - bura vurnuxan narahat adamlarqəribə görkəmli qadınlardivardakı rəngləryemək qoxusuqulağı dələn cürbəcür səslərsankihər şey yad hər şey qərib
on iki on üç yaşım olardıtoyuq qızartması sifariş veriboturub gözləyirdim restorandaatam təyyarəyə bilet axtarırdı“Domodedovo” vağzalındason dəblə geyinmiş qaraçı qızyanında cavan bir oğlanyaxınlaşdı
220
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ qapqara saçlarımı sığallayıbüzümdən öpdüsonra dabaxıb bir - birinə gülümsəyərəkqonşu masanın arxasına keçdilərdoğma adamları görürmüş kimisevinirdimvağzal havasının qəribliyindəgözümü çəkmədənqaraçıların gülümsər çöhrəsindən
unutmuşam o vaxtlardan gördüyüm tanıdığım çox adamlarınədənsə hərdən xatırlayıramgülərüzlü o qaraçıları
ayrılıqlardan qorxmuram vağzallarda
bu yaxınlardaneçə ilin ayrılığından sonradəmir yolu vağzalında“üskük” oyununuyol qırağındakı səkidəoturub ağlayan qadını
221
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMyad şəhərdə qəribliyimi öldürən
gülərüzlü qaraçılarırastlaşdığım ilk əxlaqsız qadınıborc alıbalver etmək üçünzorla düzəltdiyi pul ilə bərabərsabaha ölmüş bütün ümidlərinəağlayan kişininə isəinamımı zərrə - zərrə sökən uçurandaha bir para şeylərixatırladımsevgi hissini itirmək qorxusunualdanışların acısınıdaha nə bilim nələriyaşadım təkrarayrılıqlar barədə düşünmədən
ayrılıqlardan qorxmadım vağzallardaheç qorxmadımayrılıqlarıqürbətiqəribliyidaima hər yerdə yaşadığımdan
222
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Gün(şeir-esse)
qarşıdan yeni bir gün vəd eləyirsəhər tələsmədən işə hazırlaşmağım
bir yandan bu payız öldürür məni
günlərin oxşarlığıyorur adamıfərqli görünüm deyətəzə paltar almaq keçir könlümdənqarşıdanad günüm gəlirfərqi nə başqa günlərdənsadəcəbir az pul xərcləmək lazımdır dostlarahəmən günmaraqlı görünsün deyəvəssalam...
ömüryaşla ölçülməsəydiyəqinhəmişə uşaq qalardı adam
223
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMzaman sırf subyektiv
onsuz da hər şey dəyişirzamansız da beləgörəsən doğurdan daədədi münasibətlər bütün hadisələrin mənası? –qarışıq fi kirlər keçir ağlımdan
bir yandan bu payız öldürür məni
qırmızı işığı yanır işıqforunavtobusun pəncərəsindətanış üz – gülümsəyiryaşıl işıqda ötüb keçirəm avtobusuarxada qalır köhnə tanışyaxşı ki görüşmədiknə danışacaqdıq?ammaqəribsəyirəm bir az doğrusunədənsəadam keçmişə bağlı
bir yandan bu payız öldürür məni
cədvəlini tuturam iş günümünonsuz da
224
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ çox zaman işlər planla getmirgünün sonundazarafat eləyirəmnamaz qılan iş yoldaşımla:“gün - gündən çoxalıribadət eləyənlərin sayıAllaha inanmaq asandırdərk etmək çətin”belə bir sonluqla bitir iş günü
axşamişdən sonra düşübşəhərdəadamlara baxmaq keçir könlümdənxoşuna gəlir şair dostumun“dayanıb adamlara baxıram” – deyəndəgül satan qadın yaxınlaşıbnəsə söyləyirdərilmiş güllərəhəmişə hayıfım gəlibsonra da deyirlər kiömür yarımçıq bitmir
bağışla gül satan qadın
225
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMbu gün
nədənsə halım gül halı deyil
bir yandan bu payız öldürür məni
şüşəsilən qovurümidlə özünümaşının pəncərəsinə çırpanyağış damcılarınıiri bir avtobusgurultuyla ötür yanımdandiksinirəmqəribə fi kirlər keçir beynimdənhəzin-həzin ağı deyirbir qadın xəyallarımdasilir göz yaşlarınıkövrəlirəmonsuz dakim demişkəndamla - damla yağırömür də
bir yandan ...nə yaxşıbu payız öldürür məni
226
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ Ömür haqqındaşeir-esse
1birdən birə hər şeyin gözündə mənasızlaşdıhəyatın boşluğuadamıöz ağuşuna aldığı vaxtlardayaşamağın belənə qədər mənasız olduğu barədədüşündüyün haldagözlənilmədən için fərəhlə dolarnəyisə xatırladığından:qarşıdan payız gəlir
2küləkli havalardayenə də saxlayıb maşını düşəcəyəmşəhərin görkəmli yerlərindənbiri ilə üzbəüzyağışın islatdığı dəniz sahilinətək olacağam tək - tənhayağışı sevənlər belə seyr edəcək onupəncərə şüşələrinin arxasından
227
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMyağış aldadacaq məni yenə də
unudub dənizi dayanacağam üzü yağışaneçə il əvvəl yad bir şəhərdəsaatlarla üzü yağışa dayananon iki yaşlı bir uşaq kimi
qoxutmaz o uşağı şıdırğı yağışnə dəislanıb xəstələnməkdən qorxmazo uşaqəksinətəsəlli olar ona yağıştəsəlli olaryad bir şəhərdəçox sevdiyi adama sevgisininzərrə - zərrə azaldığı anlarda
3neçə ildidayanar bir uşaq üzü yağışaböyüyə - böyüyəneçə ildibir uşaq böyüyər üzü yağışasevinə - sevinə
228
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ 4indiböyük bir uşaq dayanıb üzü yağışaamma dayana bilməz saatlarladayana bilməzislanmaqdan qorxmazqorxar gecikməkdəno böyük uşaq
5qarşıdan payız gəlirümidim yenə də yağışa qaldı
229
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMBədheybət
(şeir-pritca)
Bəşəriyyəti – Mənəviyyatısarsıdan bütün
ideyalara ölüm!
Ana bətninə nifrət eləyirdi
o müdhiş gecəninağrısını yaşayırdı Anabətni dolduqcasevgi yox nifrət böyüyürdüAnanın içində
sevgi yox nifrət doğacaqdı Anabilirdi bunubilirdio müdhiş gecədən sonra...
bütün gözəlliklərəqənim kəsilmişdi Bədheybətgözəlliyindən ölürdüöldürülürdü adamlar
230
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ solurduAnanın gözəlliyi dəsolurduBədheybət böyüdükcə
Yeni Məmləkət yaranırdıyeni ölçülərləYeni Məmləkətdəyeni gözəllik meyarı yaranırdı: BədheybətBədheybətə oxşarövlad doğan analar sevinirdi
Ana bətninə nifrət eləyirdiBədheybət BÖYÜYÜRDÜ
231
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMTəpəgöz
(şeir-pritça)
gülə - güləgəlmişdi dünyayaamma bir gözlü gəlmişdisevgi ilə dolu idiyeganə gözü
hamını sevirdi hamınıammaheç kim sevmirdi onu
ağlayan da beləinanmırdılar onainanmırdılaryeganə gözün göz yaşlarınınhəqiqi olduğuna...
qatil olduğuna tez inandılarsonrasa qorxdular ondanqorxdular qəzəbindən
indi hamı sevməyə hazır idi onusevməyə hazır idigüclü və qəzəbli olduğundan
232
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ o sevə bilmirdiheç kimi artıqsevgi ilə yoxqəzəblə dolu idi yeganə gözü
qəzəbli güclü olsa dayırtıcı ola bilmədi zavallıola bilmədi
nə insan ola bildinə də ki heyvandönübaxırda Təpəgöz oldu
233
SEVG
İDƏ
N D
OG
ULA
N S
ÜKU
T K
İMİY
ƏMYıxılan adam haqqında
şeir-pritça
yaşamağa tələsirdi adamlar
Qapıya çatar - çatmaz yıxıldıqalxmaq istədi yıxıldığı yerdənqalxa bilmədiüstündən yan - yörəsindən şütüyən adamlardaha tez keçmək istəyirdilərkəndarında yıxıldığı Qapıdan
yaşamağa tələsirdi hamı
ona çatanda kimsə dayanmaq istədidayanıb qaldırmaq istədi onuarxadan gələnlər qoymadılarQapıya qədər yolbir adamlıq azalmışdıheç kim bir adamlıq yerigüzəştə getmək istəmirdi onahamı tələsirdi axıtələsirdi yaşamağa“yıxılan adam ölüyə bənzər bir az” – öldüyü barədə düşündü
234
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ adamlar elə hey şütüyürdülərQapıya sarıqalxa bilmirdi yıxıldığı yerdən
birdən ona elə gəldi kiQapıya çatar - çatmaz hamı yıxılırheç kim keçə bilmiryaşamağa tələsdiyi Qapıdanbağlanır Qapıbağlanır yıxılan adamlarla
yıxılmağa tələsirdi adamlar sanki
yıxılan adam ölüyə bənzər bir azhamı tələsirdi...
80-90-cı illər
ÜMİDLƏRİN ÖLÜMÜ
237
ÜM
İDLƏ
RİN
ÖLÜ
MÜ***
Dogulursan,beşiyin boyunadüzəlir,
böyüdükcəpaltarın boyunabiçilir,
üzüqara ölümgəlir,məzarın boyunaqazılır,insan övladı.
238
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Kafelər küncündə darıxmıram,kimsədən küsmürəm,heç nə istəmirəmbufetçinin gülümsər sifətindən,bir də badə dostumun tərifl i sözlərindən savayı,
Motsartdan, Leybnitsdən danışıram,şeir söyləyirəm.
Kafelər küncündə darıxmıram, kafelər küncünə tərtəmiz,gül kimi dünya sığışar,
kafelər küncündəöldüm – dirildim.
239
ÜM
İDLƏ
RİN
ÖLÜ
MÜ***
Bu yaz damənsiz keçdi.
Alça ağaclarımənsiz çiçəklədi,oğul həsrətli gözlərdikildi yollarabu yaz da.
Bu yaz dasəfi l arzularımınəsiri oldumAzərbaycan adlıbu məmləkətdə.
Bu yaz dabelə keçdi,bu yaz damənsiz keçdi,
qaldı gələn yaza, qaldı gələn yaza
240
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Qızım Əsmərə
Bu il tez gəldi payız,gəldi nə gəldi,gəldi yaman gəldi,yağan yağışlara könlümallandı.
Ata yurdunda yarpaq tökümü,qızımın əlində ölümüqızılı rəngli armud yarpağı.
Qızımın sevinci payız,anamın əlləriqocalmış payız,ata yurdunda yarpaqtökümü? ...
Sevincim - kədərim payız,qızılı, qırmızı payız, gözəlim, gözəlim payız,bütün gözəlliklərəqırmızı ölümmüvəd eləyirsən?!
241
ÜM
İDLƏ
RİN
ÖLÜ
MÜ***
Nə xoşbəxtəm, nə bədbəxt,nə sevmək dilərəm,nə də sevilmək.
Daha seviləsi heç nəqalmadı,içiləsi and yerim yox daha,
kimsənin görmədiyigöz yaşlarım – dualarım,yenə təkliyə çəkildim,
Pərvərdigara,qəbul et dualarımı
242
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Sonuncu qədəhi çəkdi başına,bir araqlıq ümid də öldü,daha içə bilmədiyindənhara gedəcəyi haqda düşündü,
tüstülü kafedənyağışlı küçəyə çıxdı,sabaha islanmış ümidlər qaldı.Sabahın xeyirli olsun,köhnəlmiş ümidlərköməyin olsun,yolun hayanadı,mənə oxşayan?
243
ÜM
İDLƏ
RİN
ÖLÜ
MÜ***
Hər şeyin xilasısonunda,hər şey sonundabaşlayar,mən də sonumdadoğuldum,böyüdüm yavaş - yavaş.
Yaşamaq – asta-asta ölmək,qorxmayın, anam - bacım,qorxmayın,ölürəm yavaş - yavaş.
Hər şeyin axarı sonunda,hər şeyin axırı sonunda,hər şey sonunda başlayır,mən də sonumda başlaram,əlacım yüz qram sevgi,yüz qram sevgi çəkimbaşıma,yaşayım yavaş - yavaş,tükənim yavaş - yavaş...
244
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Falıma bax, falçı,falıma bax,aç kartları, düz yan - yana,taleyimi de, falçı,taleyimi de.
Sən tale yazan deyilsən,tale deyənsən,mənsə taleyimi bilənlərdənəm;
sən taleyimi bər - bəzəkli kartlardan,ovcumdakıəyri - üyrü xətlərdənoxuyursan,mənsə taleyimiçartdamış gözlərdən, qocalmış əllərdən oxumuşam.
Sən tale yazan deyilsən,tale deyənsən,
söylə falçı,söylə görüm,yaşamağa dəyərmi?
245
ÜM
İDLƏ
RİN
ÖLÜ
MÜ***
Ümidlərin ölümüdoğulmayan arzulardandaha dəhşət,
harda öldü, necə öldüümidlərim,
ağ saçlarımın sayı qədərdəfn olunmuş ümidlərdən sonranecə yaşayacam görəsən,
harda, necə doğulacaqyeni ümidlər,harda, necə öləcək yenə,
harda, necə yaşayacamgörəsən...Allah, Məhəmməd,Ya Əli.
246
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Nazim Hikmətə
Dondum, somsoyuq gözlərdə dondum,söndüm,ehtirassız baxışda söndüm,
istəməm, yavrum, istəməm,hissiz, ehtirassız sevgi istəməm,hissiz, ehtirassız sevgi nədi ki,hissiz, ehtirassız nifrət istəməm,hissiz, ehtirassız ağac nədi ki,hissiz, ehtirassız yarpaq istəməm,
istəməm, yavrum, istəməm,hissiz, ehtirasız heç nə istəməm.
Bağışla, gedirəm, çıxıb gedirəm,dönük baxışlardan küsüb gedirəm, soyuq baxışlardan düşüb gedirəm,gedirəm, bir sevda gözləyir məni, öpüb saxlayacam gözlərim üstə,
soyuq baxışlardakülüm qalacaq...
247
ÜM
İDLƏ
RİN
ÖLÜ
MÜ***
Sevgilərə vaxt qalmadı,sevgilərə vaxt qalmadı – deyəəriyirəm, dostum, əriyirəm göz görəsi,
hər günü yeni gün kimi başlayıb,son gün kimi yaşayıram.
Sevgilərə vaxt qalmadı,sevgilərə vaxt qalmadı-deyə,özüm özümə yad, qərib,özüm özümə dost, düşmən,özüm özümə təsəlli.
Sevgilərə vaxt qalmadı, sevgilərə vaxt qalmadığından,nə qədər gözəllər küsdürmək olar,nə qədər sevgilər uydurmaq olar.
Sevgilərə vaxt qalmadı,sevgilərə vaxt qalmadı – deyə, dostum, yaddaşım sevginin “Zaman maşını”.
248
Əli
Şirin
ŞÜ
KÜR
LÜ ***Bu günölüm hökmü verilmişməhbus kimiyəm,
qorxub diksinirəmhər addım səsindən,hər kəlmə sözdən.
Ölüm hökmü verilmişməhbus kimiürəyim təşvişdə,qulağım səsdə,
sevgi arayıramhər deyilən sözdə,hər baxan gözdə.
Ölüm hökmü verilmişməhbus kimicəllad kötükləri, dar ağacları,dümqara ölüm – son ümidim.
249
ÜM
İDLƏ
RİN
ÖLÜ
MÜBu gün
ölüm hökmü verilmişməhbus kimiyəm,
bu gündən hifz elə məni,Ya Rəbb.
250
MÜNDƏRİCAT
2005-ci ildən sonra YOXOLMA
Yoxolma .......................................................................................................... 5Yay yağışı ........................................................................................................ 9Yaşımın üstünə yaş gəlib ...........................................................................11Xoşbəxtlik ehtimalı ....................................................................................12Bir bazar günü .............................................................................................15A = B = C ....................................................................................................16Kəsişmə nöqtəsi ..........................................................................................220 = 1 ..............................................................................................................24Dama – dama ..............................................................................................30Çay qırağında ..............................................................................................32Köhnə paltar ................................................................................................35Bir növ sevgi haqqında ..............................................................................39Ömür sürəti .................................................................................................43Avqust qeydləri: dəniz, göy üzü, gözlərim və güzgü ...........................46Pəncərə .........................................................................................................51Dağınıq düşüncələr ...................................................................................53Ayrılıqlar yağdı ömrümə ...........................................................................61İnam, aldanış və hər an intihar .................................................................64Nəğmə ..........................................................................................................67Qəriblik ........................................................................................................71Günahkar .....................................................................................................74Tərcümeyi-hal .............................................................................................77Evimizdə ......................................................................................................790-dan 1-ə kimi .............................................................................................81Evlər ..............................................................................................................82
251
Səhər güzgü önündə ..................................................................................83Sizsizlik .........................................................................................................85Boşluq ...........................................................................................................89Qarşımda .....................................................................................................90Müqəddəs ....................................................................................................92Onun adı Şərəf idi ......................................................................................95
2000-2005-ci illərSEVGİDƏN DOGULAN SÜKUT KİMİYƏM
O qədər ucadayam ...................................................................................103Məyusam ....................................................................................................104Bir payız günü ...........................................................................................105Özümü qura bilmədim ............................................................................106Mən, yenə də özüm ..................................................................................107Ya mən məkandayam ...............................................................................108Ağrılarımla başımı qatası bir gün yaşadım ..........................................110Hardan gəlib ..............................................................................................111İşıq – kölgə .................................................................................................113Səbəb – nəticə ...........................................................................................114Hər dəfə ......................................................................................................115Bir balaca yol tapdı ki ..............................................................................116Göz yaşlarını ..............................................................................................118Hədiyyə kimi gətirərsən mənə ...............................................................120Ləpələr dənizdə ........................................................................................121Gecə yarı... .................................................................................................1222003 - cü il yanvarın biri .........................................................................123Gəlirəm.......................................................................................................125Yüz il, min il, milyon il .............................................................................127Uzanan yollar ............................................................................................129
252
37 yaş da belə getdi ..................................................................................131Dəniz qırağındakı .....................................................................................133Bayırda yağış yağır ....................................................................................134İlk dəfə ........................................................................................................135Gedəkmi? ... ...............................................................................................137Yenə də darıxıram .....................................................................................138Yanağında göz yaşı....................................................................................140Əlacsızlıqdan .............................................................................................141Yağır qar dənələri ......................................................................................143Bayıl türməsindən ....................................................................................145Yanımda......................................................................................................147İnsana oxşamayan ....................................................................................148Gecə ............................................................................................................149Yenə payız gəlir .........................................................................................151Necə yazdın Rekviemi .............................................................................152Torpaq - addım səsləri .............................................................................154Zaman – axır .............................................................................................155Asılanda da ................................................................................................156Dekabırın ikisi ...........................................................................................157Hər gün ......................................................................................................158Uzaqdan gələn qərib səs kimi ................................................................160Onda qar yağırdı ha – ..............................................................................161Dəyişəcək əllərin səmtini ........................................................................163Yağışın altında ...........................................................................................165Qapısı yarımaçıq şkaf ..............................................................................167Yumub gözlərimi ......................................................................................169Görən nə qədər ötər.................................................................................170Bu axşam ....................................................................................................171Sükut – nə gözəldir ..................................................................................172Adam belə birtəhər olur e .......................................................................173
253
Qəribə bir şirinliyi olur gözləməyin ....................................................175Bağışlayarsan məni bilirəm .....................................................................176Doqquz il həbs kəsdilər ...........................................................................178Bəzən ..........................................................................................................180Deyirlər ......................................................................................................181Alın yazısına sığmaz .................................................................................183Tutacam yenə də ......................................................................................184Qoxlasam səni ...........................................................................................186Gəzib ...........................................................................................................187Sahilində dayandığım dəniz ...................................................................188Dedilər ........................................................................................................189Unudulan unudulmayan görüşlərə .......................................................191İsti yay günlərinin birində ......................................................................192Bir-birinə sıxılmış əllərin kölgəsi ...........................................................194Mənim yıxılmağım yıxılmaq deyil oğlum ...........................................196Qar – yağır .................................................................................................198Mini şeirlər ................................................................................................199Mərd kişinin duası və yaxud yarımçıq əsər .........................................204Sonsuzluq ..................................................................................................211Vağzal ..........................................................................................................217Gün .............................................................................................................222Ömür haqqında şeir-esse ........................................................................226Bədheybət ..................................................................................................229Təpəgöz ......................................................................................................231Yıxılan adam haqqında şeir-pritça ........................................................233
80-90-cı illərÜMİDLƏRİN ÖLÜMÜ
Dogulursan ...............................................................................................237Kafelər küncündə darıxmıram ..........................................................238
254
Bu yaz da mənsiz keçdi .......................................................................239Bu il tez gəldi payız ..............................................................................240Nə xoşbəxtəm, nə bədbəxt..................................................................241Sonuncu qədəhi çəkdi başına.............................................................242Hər şeyin xilası .......................................................................................243Falıma bax, falçı ....................................................................................244Ümidlərin ölümü ....................................................................................245Dondum ....................................................................................................246Sevgilərə vaxt qalmadı ........................................................................247Bu gün .......................................................................................................248
ƏLİ ŞİRİN ŞÜKÜRLÜ
XOŞBƏXTLİK EHTİMALI
“Şərq-Qərb”Bakı - 2011
“Şərq-Qərb” Nəşriyyat evində çapa hazırlanmışdır
Buraxılışa məsul: Rasim Müzəffərli
Texniki redaktor: Rövşən Ağayev
Rəssam: Humeyra
Kompyuter səhifələyicisivə üz qabığının dizaynı: Xəqani Fərzalıyev
Korrektor: Əsmər Şükürlü
Çapa imzalanmışdır 30.11.2011Formatı 70×100 1/32. Fiziki çap vərəqi 16
Sifariş N 290. Tiraj 500
“Şərq-Qərb” Nəşriyyat evinin mətbəəsində çap olunmuşdur.
AZ 1123 Bakı, Aşıq Ələsgər küçəsi, 17Tel.: (+99412) 370 68 03; 374 75 62Faks: (+99412) 370 68 03; 370 18 49www.eastwest.az