YAPI PLANININ ZEMİNE UYGULANMASI (APLİKASYONU)

Yrd.Doç.Dr. Altan YILMAZ

Aplikasyon

• Projesi tamamlanmış, zemin etüdleri yapılmış, zemin taşıma gücü ve temel tipi belirlenmiş bir yapının arazi üzerinde yerinin tespit edilmesi ve yerleştirilmesine "zemine uygulanması" ya da "aplikasyon" denir.

• Öncelikle yapı alanının üstünde bulunan bitkisel toprak tabakasını kaldırmak amacıyla genellikle greyderlerle "STRİP KAZISI" denilen 20 - 30 cm.lik. bir sıyırma tabakası kazısı yapılır.

• Bundan sonra da arsanın imar durumuna göre düzenlenmiş Vaziyet Planından alınan ölçülere, göre yapının cadde veya sokak çizgisi ile subasman kotu esas alınarak "Yapı Hattı" ve "Köşeleri" kazıklarla zemine tespit edilir.

Aplikasyon

• Strip kazısı örnekleri

Yapı Hattı ve Köşelerin demir çubuklarla zemine tespit edilmesi

Vaziyet planına göre aplikasyon işlemi

Aplikasyon

• Aplikasyon işlemi, belirlenen ilk köşe kazıklarından yapı planına uygun olarak diğer köşelerin işaretlenmesi ve kazıkların çakılması işlemleriyle devam eder.

• Bu aşamada “Optik Prizma“, "Nivo“, “Teodolit” denilen hassas ölçüm aletleriyle çalışılır. Bu aşamada haritacı (topoğraf) devreye girer.

• Çelik şerit metreler, dik inebilmek için şakül ile gönye, su terazisi veya düzeci (hortum terazi), keser gibi basit aletler de kullanılır.

• Bazen pratik olması bakımından köşelerden dik çıkmak için Pisagor Teoremi uygulanır.

İp İskelesi ve Telöre

• Özellikle bina yapılarında yukarıda sözü edilen köşe kazıkları çakılıp 1/1 ölçeğinde yapı zemine aplike edildikten sonra temel çukuru, temel pabucu ve temel bağ kirişi kazıları sırasında kaybolacak olan bu noktaların yerlerini kaybetmemek için önce Telöre sistemi ardından "ip iskelesi" kurulur.

Telöre Kurulması

• İp iskelesinin oluşturulabilmesi için önce iplerin sabitleneceği bir telöre sistemi kurulmalıdır.

• Köşelere çakılmış olan kazıkların her iki doğrultuda 100-250 cm. dışından ahşap kazıklar zemine çakılır.

• Kazıkların dış üst kenarlarından yatay latalar çakılır. Bu latalara"Telöre” adı verilir.

• Zeminden 50 - 100 cm. yukarıdan çakılan bu telörelerin aralarından geçiş için kapı ve boşluklar bırakılmalıdır.

• Telörelerin üzerine temel kazı genişliği, temel pabucu genişliği ve bağ kirişi genişliği işaretlenir.

• Planda yatay akslar rakamlarla düşey akslar da harflerle gösterilir.

• Bu harf ve rakamlar telöre üzerine yazılarak işaretlenir.

• Aksların telöreler üzerine işaretlenmesi ya çivi çakarak ya da çentik açarak yapılır.

• İşaretlerden karşılıklı olarak ipler çekilerek ip iskelesi oluşturulur. İplerin daima gergin olması için de uçlarına ağırlık ya da tuğla asılır. Telöre