Yapi Teknolojileri II Ders 8

r.Gr.Cahit GRER

YAPI TEKNOLOJLER-II Konu-8: YAPILARDA YALITIM-2 (Is Yaltm)

r. Gr. Cahit GRERAfyonkarahisar 25 Nisan 2008

Is Yaltm 1Doadaki tm olaylar enerjinin niteliinin azalaca ynde gelimektedir. gelimektedir. Masaya braklan bir fincan kahvenin zamanla soumas ya da souk bir souk merubatn zamanla snmas buna bir rnektir. Termodinamiin 2. Yasas olarak bilinen bu olgu; 1850li yllarda William yllarda Rankin, Rudolf Clausius ve Lord Kelvin tarafndan yaplan aratrmalar ile ortaya Rankin, konulmutur. nsanlarn konforlu bir yasam srebilmeleri; 20-22C scaklk % 50 bal nem 20deerine sahip olan ortamlarda mmkn olabilir. K aylarnda d ortam scaklklar 20Cnin olduka altnda seyreder. 20Cnin Yaz aylarnda ise hava scaklklar 20Cnin olduka stndedir. Is bir enerji 20Cnin trdr ve Termodinamiin 2. Yasas gerei s; yksek scaklkl ortamdan scaklkl dk scaklkl ortama transfer olur. Yaplarda ve tesisatlarda s kayp ve kazanlarnn snrlandrlmas iin yaplan snrlandrlmas ileme s yaltm denir. Veya i ile d hacimler veya farkl scaklktaki hacimler arasnda s akn arasnda azaltc nlemlerin tmne s yaltm denir.

Yap Teknolojileri-II DERS:8

1

r.Gr.Cahit GRER

Is Yaltm 2Binalarn stlmas amacyla byk oranda fosil yaktlar kullanlr. Fosil yaktlarn yaklmas sonucu yanma rn olarak aa kan gazlar, hava kirliliine ve kresel snmaya neden olur. Is yaltm uygulamalar ile konfor koullarnn oluturulmasnda kullanlan enerji miktarnn azalmas, kresel snma ve hava kirliliinin artmasn nler. Binalarda s yaltm; kn souk ve yazn scak havann bina d duvarlarndan ieriye girmesini, bina ierisinden de snmak iin retilen scak havann ya da serinlemek iin retilen serin havann darya kamasn nleyerek termik konfor salamak amacyla uygulanr. Konutlarda s yaltm uygulanan blgeler:atlar Demeler Betonarme Kolon ve Kiriler (Is Kprleri) Duvarlar

Konutlardaki en byk s kayplar duvar, deme ve at konstrksiyonlar ile baca, pencere, kap gibi yap elemanlarndan gereklemektedir. Bu blgelerde oluan s kayplar oranlar yapnn mimarisine, konumuna, s yaltm durumuna ve kullanlan yap malzemelerinin zelliklerine gre deiiklik gstermektedir.

Bina ykseklii arttka d duvarlardan gerekleen s kayp oranlar artmaktadr.


2

r.Gr.Cahit GRER

Yaplarn s etkilerinden korunmas, yalnzca yaplar kullananlara daha salkl bir yaam ortam salamakla kalmaz, stma ve soutma sistemleri ilk yatrmlarda ve yllk enerji giderlerinde nemli tasarruflar da beraberinde getirir. Dnya genelinde enerji tketimi son 25 ylda kii bana sadece % 5 kadar artm olmakla beraber, lkemizde son 25 yldaki art oran % 100 rakam zerindedir.5% 20% 1% 41%

konut sanayi ulam tarm dier

lkemizde enerji tketimi dalm

33%

Azalan yakt tketiminin hava kirliliini azaltma abalarna katks da katks kmsenmeyecek boyuttadr. Tasarm aamasnda dnlecek s korunum nlemleri yaplarn neme neme kar korunmalar iin gerekli birok nlemin alnmasn salayacak, bu da salayacak, yap mrnn arttrlmasna katk da bulunacaktr. lgili ynetmelikler bina stma ve soutma yklerinin azaltlmasn, i ortam azaltlmasn, ve i yzey scaklklarnn dengeli olmasn salayarak youma gibi istenmeyen zararlarn nlenmesi ve i ortam konforunun salanmasn salanmasn amalamaktadr. Tm bu avantajlarna ramen lkemizde kemizde yaltma gsterilmesi gereken zenin Avrupa lkeleriyle bir kyaslamas yapldnda olduka olduka yetersiz kald grlmektedir.ISI YALITIM MALZ. TKET M (m3/kii/yl)

TRK YE 0,02

SVE ALMANYA 1,03 0,33

FRANSA 0,28

NG LTERE 0,16

YUNAN STAN 0,05


3

r.Gr.Cahit GRER

Is yaltm rnleri, s enerjisi geiini engelleyememekte ancak ancak zamana bal enerji miktarnn orann azaltmaktadr. Bu s enerjisinin kaynandan balayarak bir ortamdan dier ortama ortama gemesi s geii (s ak) olarak tanmlanmaktadr. Geen snn bykl scaklk farknn yan sraYzey alanna Zamana Ortamlarn fiziksel zelliklerine Malzemelerin s iletim zelliklerine Kalnlklarna En kesit alanlarna baldr.

Scaklklar farkl olan ortamlar arasnda gerekleen s enerjisinin enerjisinin yayl, ortamlarn scaklklar ayn oluncaya kadar devam etmektedir. etmektedir. Bu yayl daima yksek scaklktaki ortamdan daha dk scaklktaki scaklktaki ortama doru gereklemektedir.

Is Enerjisi Farkl Yolla Yaylr

LET M (KONDKS YON)

IINIM (RADYASYON)

TAINIM (KONVEKS YON)


4

r.Gr.Cahit GRER

1- letim (Kondksiyon)Is enerjisi, birbirleriyle temas halindeki kat ortamlar arasnda veya kat ortamlarn iinde, scaklk fark nedeniyle kinetik enerjileri daha kk olan komu ortama iletim yolu ile aktarlmaktadr. Youn maddeler genelde iyi iletkendirler; rnein metaller ok iyi iletkenlerdir.

2-Tanm (Konveksiyon)Kat bir yzeyle gaz veya sv haldeki bir akkann temas halinde, snn kat cisimden akkana geii ise tanm yoluyla olmaktadr. Akkanlar serbeste hareket edebilen molekllere sahiptirler. Is enerjisinin etkisiyle atom ve molekllerinin titreimleri birbirleri arasndaki mesafeleri arttrmakta ve buna bal olarak akkann zgl ktlesi azalmaktadr. Scakln artmas ile hafifleyen akkan daha dk scaklktaki (daha ar) akkann zerine kmaktadr. Dolaysyla scak yzeylerle temas eden akkanlarn scaklklarnda art meydana gelmekte ve yukar kma eilimi gstermektedirler.


5

r.Gr.Cahit GRER

3- Inm (Radyasyon)Maddenin atom veya molekllerinin elektron dzeninde olan deiimler deiimler sonucunda yaylan elektromanyetik dalgalar araclyla gerekleen gerekleen enerji aktarm veya s transferidir. Inmla s geii k hznda gereklemektedir. Inmla s geiinde, iletim ve tanm ile s geiinden farkl olarak farkl cisimler arasnda boluk olmas gerekmektedir. Sonu olarak yaltkanlar, bu s transfer yntemlerindeki s aklarnn aklarnn drlmesi ile yaltm salar. rnein; ince bir kpk (strafor) tabakas konveksiyon ve kondksiyon ile olan s geiini drr. Yanstc bir metalik film veya beyaz boya sl yaynm drr. drr.

Radyatr Arkalarnda oluan Is Kayb letim Yoluyla Enerji Kaybna Bir rnektir.Sz konusu snn kayb radyatr arkasna yerletirilen bir alminyum folya kapl cam yn levha ile nm sonucu nlenir.

Kalorifer Petekleri


6

r.Gr.Cahit GRER

Is Yaltm MalzemeleriIs geiine kar koyarak mevcut snn uzun sre korunmasn salayan dk s iletkenliine sahip malzemelerdir.Bunlar d ortamlardaki scak ve soua kar koruma amaldrlar. Genellikle iindeki hava boluklar ok, dolaysyla younluklar younluklar az olan doal ve yapay olarak s yaltma zellii kazandrlm rnlerdir. Yap kabuunun ssal direnci, yap kabuunda kullanlan yaltm malzemelerinin s iletkenlik katsaylarna ve kalnlklarna baldr. Is iletkenlik katsaylar dk, kalnlklar malzemelerin ssal direnleri yksektir. fazla olan

Yap malzemelerinin s iletim katsays ise, gzeneklilik durumuna, gzeneklerin bykl ile dalm zelliine ve nem miktarna baldr. Gzenekler iindeki havann s iletim katsaysnn ok dk olmas, gzenekli malzemelerin s yaltm etkinliinin yksek olduu anlamna gelmektedir. Gzenek saysnn art s yaltm etkinlii ile doru, younlukla ters orantldr. Bundan dolay gzenek says arttka malzemenin younluu azalmakta, buna karlk s yaltm etkinlii artmaktadr.


7

r.Gr.Cahit GRER

yi Bir Is Yaltm Malzemesi Nasl Olmaldr ?Bnyesine su almamal, s yaltm zellii bina mr boyunca korunmaldr. Is iletkenlik katsays dk ve standartlara uygun olmaldr. Buhar difzyon engellemelidir. direnci yksek olmaldr. Youmay

Basn ve ekme mukavemetleri gibi dayanm zellikleri yksek olmaldr, zamanla kme, snme gibi deformasyonlar gzlenmemelidir. Scakla ve yangna belli oranda dayankl olmal ve ynetmeliklere uygun olmaldr.

Hafif ve uygulamas kolay olmaldr. Ekonomik olmaldr. Bnyesinde iermemelidir. kanserojen madde

Zehirli gaz karmamal, insan salna ve evreye zarar verebilecek nitelikte olmamaldr.


8

r.Gr.Cahit GRER

Is Yaltm Malzemelerinin Snflandrlmas

ISI YALITIM MALZEMELER 11. Mineral Lifli (Ynl) Yaltm Malzemeleri (Camyn, tayn, Seramikyn) 2. Sert Plastik Kpk Yaltm Malzemeleri (Genletirilmi Polistren Kpk-EPS, Haddeden ekilmi Polistren Kpk, Poliretan Kpk) 3. Yumuak Kpk Yaltm Malzemeleri (Polietilen Kpk, Elastomerik Kauuk Kp)

4. Cam Kp, Kalsiyum Silikat Tr Malzemeler

5. Levha eklindeki Yaltm Malzemeleri (Perlit, gaz beton, doal bims vb.)


9

r.Gr.Cahit GRER

Mineral Lifli (Ynl) Yaltm Malzemeleri

Cam Yn Malzeme, zeri cam tl kapl Silikon katkl cam yn levha

Ta ve Cam Ynnn Yaltm Amal Olarak Yapda Kullanm

Ta Yn Malzeme

Bir yz al kapl ta yn levha

2. Sert Plastik Kpk Yaltm Malzemeleri

Genletirilmi (Ekstrde) Polistren (Foamboard) hammaddesinden (Ekstrde) (Foamboard) ekstrzyon yolu ile retilir. Eimli ve ters atlar, d duvarlar, demeler, betonarme tayc yzeylerde kullanlr

Ekspande Polistren: Polistren hammaddesinin su buhar ile temas sonucu, hammadde granllerinin iinde bulunan pentan gaznn granlleri iirmesi ve birbirlerine yaptrmas sonucu meydana gelir. D duvarlarda (sandvi duvar), bodrum duvarlarnda, subasman duvarlarnda, seviyesine kadar olan d cephelerde kullanlr


10

r.Gr.Cahit GRER

Poliretan Sprey UygulamasBu tip bir yaltm malzemesi her trl girintili kntl yzeyde hibir boluk brakmadan yzeyin ekline uygun olarak yaplabilir. Uygulama srasnda yaptrc veya montaj eleman gerektirmez. Yekpare ve eksiz olmas nedeniyle s kprs olumaz. Kapal gzenekli yaps nedeniyle lifli malzemelerle karlatrlmayacak lde yksek buhar gei direncine sahip ve sl iletkenlii dk bir malzemedir. Ksa srede ugulanabilir. ugulanabilir. byk metrajlarda

Ak hava uygulamalarnda yzeyi kapatlmaldr. Is yaltm amal bir malzemedir.

3. Yumuak Kpk Yaltm Malzemeleri

Polietilen Kpk

Scak ve souk su devreleri, Istma sistemleri, klimlendirme ve soutma ekipmanlar gibi yerlerde kullanlr.


11

r.Gr.Cahit GRER

5. Levha eklindeki Yaltm MalzemeleriPerlit, gaz beton, doal bims gibi malzemeler gzenekli yaplarndan dolay iyi birer s yaltm malzemeleridir. Genellikle d duvar blok ve panel elemanlar olarak retilirler.

Gazbeton imento, kire, kuvarsit ve suyun belli oranlarda biraraya getirilmesiyle oluan gzenekli yapda, belirli mukavemet snflarna sahip olan, depreme ve yangna yksek dayanml tayc bir yap malzemesidir.

BimsVolkanik kkenli, cams ve gzenekli bir yapa sahip hafif yap elemandr. Gzenekli arl 500 kg/m3 olan bu doal malzeme yapsndaki boluklar sayesinde yksek ses ve s zelliklerine sahiptir. Bims kullanm yllar ncesine dayanmaktadr. Kapadokya blgesindeki doal konutlar, Nevehir ve Nide blgesinde soutma deposu olarak kullanlan mekanlar bunun bir rneidir.

Pomza: Volkanik kkenli ykama Ta olarak bilinen volkanik kkenli Bir tatr.


12

r.Gr.Cahit GRER

PerlitPerlit terimi magmann asit faznda oluan lavlarn souyup, gzle veya mikroskopla grlebilecek bir yapda krlmasnn meydana getirdii, ktle bnyesinde su damlacklar bulunan, volkanik bir cam trn ifade eder. Baz perlit tipleri krld zaman inci parlaklnda kk kreler elde edildiinden; perlit ismi inci anlamna gelen "Perle" kelimesinden tretilmitir. "Perle" Bnyesinde %2-6 orannda bal su %2bulunduran ve cams bir kaya olan perlitin 800-1150 oC arasnda 800stlmasyla 4-20 kat bir hacim 4bymesi salanmas sonucu elde edilen dk younluktaki malzemeye GENLEM PERL T denir.

VermiklitVermikulit, mikann doal Vermikulit, anmasyla olumu magnezyum almino slikat kil mineralidir. Topran nemini tutma ve ilenebilirliini arttrma zelliine sahiptir. Genletirilmi vermiklitin en nemli kullanm alanlar, yaplarda ve hafif yap malzemeleri imalinde, s yaltm ve zirai uygulamalardr. at aras gevek dolgu ve boluk izolasyonu, pasif yangndan korunma rnleri, ate arkal ve baca ii kaplamas


13

r.Gr.Cahit GRER

Ses ve Is Yaltmnda Kullanlan Malzemelerin Kkenleri Genellikle Ayndr. Genellikle Aralanandaki temel fark, ses yaltm malzemelerinde hcrelerin ak ak gzenekli olmasdr.

ISI YALITIM MALZEMELER 2Anorganik Esasl Malzemeler 1. Cam kp levhalar 2. Cam yn ilteler ve levhalar 3. Anorganik sktrlm levhalar 4. Yaltc gaz beton levhalar 5. Perlit dkme levhalar 6. Cruf dkme levhalar 7. Doal bims dkme levhalar Doal Organik Esasl Malzemeler 1. Ahap yn hafif yap levhas 2. iirilmi mantar levhalar 3. Ahap elyafl levhalar 4. ok tabakal levhalar 5. Ahap talal levhalar Sun'i organik esasl malzemeler 1. Polistren kp levhalar 2. Poliretan kp levhalar 3. Fenol kp levhalar

1. Demelerde Is YaltmZemin kat demelerindeki s kayplarn azaltmak iin kullanlan s kullanlan yaltm detaylar, yap kabuunun dier blmlerinde uygulanan s s yaltm detaylanandan farkldr. Bunun baslca nedeni demenin zeminle dorudan ilikili olmasdr. olmasdr. Demelerin altndan yaplan s yaltm, genellikle deme eleman eleman boyunca yatay olarak uzanr. Burada kullanlacak yaltm malzemesi, malzemesi, yksek nem direncine sahip ve basnca dayankl olmaldr. Is yaltm malzemesi, eer nem geirmeyen tabakann altnda yer alyorsa zemin veya dolgu, zararl etkilerinden korunmaldr. Nem geirmez tabaka, beton zemininin altnda veya stnde olabilir. olabilir. Zeminin yksek miktarda slfata sahip olduu alanlarda, nem geirmez geirmez tabaka betonun stnde ise betonun zemindeki bileenlerden etkilenmemesi iin ek bir ayrc tabakaya ihtiya vardr.


14

r.Gr.Cahit GRER

Is yaltm, temellerde de yaplabilir. Bina iinden s yaltm uygulanmasnn uygun olmad yerlerde, yaltmn d taraftan dey uygulanmas mmkndr.

Polimer Bitml Membranlarla Temelde Su Yaltm

Bodrum demesinde, su yaltml tabakann zerine beton deme ve s yaltml tahta kaplama yaplmas

Bodrum Kat Demelerinde Is Yaltmlar

Basnl Su kan Bodrum Kat Demesinde Is Yaltm

Basnl Su kmayan Bodrum Kat Demesinde Is Yaltm


15

r.Gr.Cahit GRER

Topraa Oturan Kagir Demede Su ve Is YaltmSouk blgelerde, binann i ssyla zemin ss arasndaki farkn byk farkn olmas durumunda, zemin zerine oturan demede s yaltm yapmak yapmak gerekir. Uygulamada, toprak zerine 15-20 cm kalnlnda blokaj denir ve 10 15cm kalnlnda grobeton dklr. Zeminden basnl su geliyor ise ise betonarme betonu dklr. Deme zerine, aadan yukarya doru srasyla nce su yaltm yaplr yaltm ve sonra s yaltm malzemesi (5 cm) kaplanr. Is yaltm malzemesi, latalar arasna konulup, latalarn zerine de tahta zerine kaplama yaplabilir. Zeminden basnl su gelmiyor ise betonarme betonu yapmaya gerek yoktur.

Topraa Oturan Kagir Demede Su ve Is Yaltm


16

r.Gr.Cahit GRER

Is yaltm malzemesi zerine, yzer deme olacak ekilde beton dkmek de mmkndr. Bu durumda yaltm malzemesinin iine su girmemesi olduka olduka nemlidir. Bunun iin yaltm malzemesinin su emmeyen kapal gzenekli malzemelerden malzemelerden seilmesi veya zerine beton dklecek ak gzenekli yaltm malzemesinin malzemesinin zerine polietilen (plastik) rtler serilmesi ve ek yerlerinin bantlanmas gerekir. Alt taraf stlmayan odalarda, deme yaltm st veya alt taraftan yaplabilir. Zemine oturan demelerde ise st taraftan yaplr. Yaltmda kullanlan cam yn levhalar yksek birim arlkta, zel kaln elyafldr. Cam ynnn zerine silikon ilave edilerek su geirmez ve emmez bir zellik kazandrlmtr.

2. Duvarlarda Is YaltmDuvarlarda yaplacak s yaltm iin malzeme seimi ve seilen malzemenin kalnl en nemli iki faktrdr. Seilecek olan malzemenin bnyesine kesinlikle su almamas, buhar buhar geirgenlik (difzyon) direncinin yksek olmas, zerine dorudan sva dorudan uygulanabilmesi, basn ve darbeye kar dayanmn yksek olmas ve s iletim katsaysnn ok dk olmas gerekmektedir. gerekmektedir. Ayrca s yaltm kalnl seilirken yzeyde suyun younlamasnn younlamasnn nlenmesi iin eitli zmler dnlmelidir. Duvarda s yaltm uygulamalar ekilde olmaktadr:Dtan Ortadan ten


17

r.Gr.Cahit GRER

Yaltml ve Yaltmsz Yaplara Ait Termal Kamera Grntleri

Bu yapda s Kprs Olumam. Yaltm Panelleri Grlebiliyor

Is Kprleri, En byk s kayplar Betonarme olan tayc ksmda Meydana gelir

a) Duvarlarda Dtan Is YaltmDuvarlarn s yaltmlarnda polistren s yaltm malzemesi kullanlabilir. Uygulamada, nce duvarlarn zerine (sval veya svasz) plastik izolasyon dbelleri ile genletirilmi polisten tutturulur ve zerine file ekilerek sva uygulanr.


18

r.Gr.Cahit GRER

1-D Duvar 2- Yaptrma Harc 3- Yaltm Malzemesi MantoTasyn Mantoizopor MantoFoamboard 4- Plastiki elik Dbel 5- Yzey Svas 6-Donat Filesi 7- Yzey Svas 8- D Cephe Kaplama Malzemesi

b) D Duvarlarda Ortadan Is Yaltmki duvar arasndan yaltm yaplm duvarlara sandvi duvar denir. Bu denir. tr duvarlar iki ekilde uygulanabilir. Arasnda hava boluu braklm, s yaltml sandvi duvar. ki masif arasnda hava boluu olmayan sadece s yaltm malzemesi bulunan sandvi duvar. Ortadan s yaltml d duvarlarda, mineral lifli s yaltm malzemelerinden cam yn, ta yn, koyun yn Kimyasal esasl malzemelerden genletirilmi polistren veya poliretan sert kpk gibi malzemeler; Mineral esasl malzemelerden perlit, vermiklit veya bims dolgu malzemeleri kullanlabilir. Ancak taneli mineral dolgu malzemeleri daha ok havalandrmasz ara dolgulu d duvarlar iin uygundur.


19

r.Gr.Cahit GRER

Eer yaplacak olan sandvi duvarn nem almas ve alaca nemin duvar arasna konulacak ak gzenekli s yaltm malzemesinde bir olumsuzlua neden olmas sz konusu ise sandvi duvar aras havalandrmal yaltml yaplr. Ortadan s yaltml d duvarlarda, i ve d kabuk arasnda strktrel bir balant yoktur. Fakat birlikte alma asndan drt noktadan balant yaplr. Ortadan s yaltml d duvarlar hem iskelet ve hem de yma yaplara uygulanmaktadr. skelet yaplarda kabuklarn her ikisi ince olabilecei gibi biri kaln (i kabuk), dieri ince olabilir. Yma yaplarda ise statik adan daha kaln duvarlarn yapm gerektiinden, kabuklardan birisi (zellikle i kabuk) dierinden daha kaln olarak ina edilmektedir.

c) Duvarlarn ten Is Yaltm

taraftaki s yaltm uygulamalarnda; kat yksekliindeki ekstrude polistren s yaltm levhalar, imento bazl har ile duvara yaptrldktan sonra ek yerlerine file bant yaptrlp zerine al sva uygulanarak bitirilir. ten s yaltm uygulamalarnda genellikle bir youma sorunu yaanr. Byle bir sorunun zmlenmesi iin yaltm ile duvar arasnda hava boluu braklmal ve bolua, birka yerden, sirklasyon delikleri konulmaldr.


20

r.Gr.Cahit GRER

Yaplarda YoumaIs bir enerji eklidir ve malzemeyi tekil eden en kk paracklarn (atom ve molekller) titreimiyle meydana gelir. Eer bir malzeme stlrsa bu paracklarn titreimi hzlanr, soutulursa titreim azalr. Yap fizii nemlidir. asndan havann ierisindeki nem ok

Hava o andaki scakla bal olarak belli miktardaki su buharn tayabilir. Doygunluk snrna gelmi hava bnyesinde daha fazla su buhar tayamaz ve ek olarak gelen btn su buhar suya dnr; ksaca youma meydana gelir.

Hava moleklleri su molekllerinden daha byktr. Havann gemesine mani olan bir katmandan su buhar rahatlkla geebilir. Bu geebilir. durum zellikle hafif yap elemanlarnn kullanld binalarda ok nemlidir. Hava fiziksel olarak eitli gazlardan oluan bir karmdr. Bunun Bunun anlam; su buhar basncnn hava basncna ilavesi o anki toplam toplam basnc meydana getirir. Su buhar basnc o andaki nem miktarna miktarna baldr. Farkl su buhar miktarna sahip iki ortamdan; fazla su buhar ihtiva eden taraftan, su buhar az olan tarafa bir buhar ak balar. Bu olay her iki taraftaki su buhar miktar eit oluncaya kadar devam eder. eder.


21

r.Gr.Cahit GRER

3. atlarda ve Teraslarda Is Yaltmat tavan, kn at tavanndan geerek yukar doru ynelik olan s ve su buhar akmlar etkisindedir. Buna karn, yaz mevsimlerinde ise atda yksek scaklklar olumaktadr. Bu durumda, yukardan aaya doru s ve buhar akm olur. Bu fiziksel oluumlar, yalnzca atmosfer ortamndaki scaklk deiimine bal deil, kullanlan malzemelerin s yaltm kabiliyetine de baldr. Eer s yaltm asndan olumlu malzeme kullanlm ise yaz k yap iin scakln dengelenmesi salanabilir.

a) Ksm Kullanlan atlarda Is Yaltmat arasnn kullanld durumlarda, mertekler arasna zeri alminyum rt ile kapl cam yn veya kaya yn yerletirilerek, deme zerine ise cam yn iltesi serilerek yaltm yaplabilir. Malzeme zerindeki alminyum rt (folyo), hem buhar kesici olarak grev yapmakta hem de at iinin kullanmlarnda gzel grnm salamaktadr.

Mertek Arasna Cam Yn Uygulamas


22

r.Gr.Cahit GRER

b) Ksm Kullanlmayan atlarda Is Yaltmat aras, gezilemeyecek ve kullanlmayacak ise s yaltm gerecini deme zerine sermek ve zerine de nem yaltm gereci olarak katranl kat, muamba veya bitml rtler sermek yeterlidir. ati arasnn kullanlmas durumunda; s yaltm gerecinin zerine nce su yaltm malzemesi serilmeli, sonra ap vb. koruyucu bir kaplama yaplmaldr. Ayrca s yaltm gerecinin altna buhar kesici serilmelidir.

4. Pencerelerde Is YaltmCamlarn Is Kaybna Etkisi Pencere camlan tek katl veya ok katli (s cam) olarak retilirler. Kat ayisi iki, ve drt olabilir. Her kat camin kalnl, aral ve hava boluu miktar farkldr. Bu nedenle s geirgenlikleri de farkldr. Cam katlar arasnda buharlamay nleyecek zel madde bulunmaktadr. ok katl camlar ile mekanlardaki s kayb %20 kadar azaltlabilir.


23

r.Gr.Cahit GRER

Kasa ve kanatlarn s kaybna etkisi Kasa ve kanatlarnn genellikle frnlanm keresteden yaplmalar gerekmekle beraber, lkemizde frnlamaya zen gsterilmedii iin ok ksa srede ekil bozukluklar olmakta ve hava kaaklar artmaktadr. Alminyumdan yaplan kasa ve doramalar bir ara yaygnlamasna karn alminyumun s iletim kat saysnn ok yksek olmas nedeniyle s kprs etkisi byk olmaktadr. Son zamanlarda s kprs etkisini azaltacak detaylar yaplmaktadr. Panjurlarn s kaybna etkisi Panjurlar hem gne ndan korunmak hem de isi kaybnda rol olduu iin kullanlabilmektedir. Panjurun, alminyum veya PVC esasl olmasna ve ara boluunun isi yaltm malzemesi ile doldurulmasna gre isi tutma kabiliyeti farkl olur.

Perdelerin Is kaybna etkisi Perdeler, bilmeyerek yanl kullanlmas nedeniyle pencerelerden isi kaybnn artmasnda en byk etkendir. Perdesiz bir penceredeki isi kayb 100 kabul edilirse, perde radyatrn nn kapatacak ekilde uzun olursa isi kaybn % 40 arttrr. Bu nedenle perdelerin radyatrn zerine sarkmas engellenmelidir. Hava Kaaklarnn nlenmesi Plastik pencerelerde hava kaaklar hemen hemen sfr deerine drlebilmitir. Ahap pencereler ile zellikle sokak kaplarnda hava kaaklarnn nlenmesinde szdrmazlk bantlan, talar ve keeleri kullanlmaktadr.


24

r.Gr.Cahit GRER

S o r u l a r ?r.Gr. Cahit GRER25 Nisan 2008 Afyonkarahisar


25

Documents

Yapi Teknolojileri II Ders 8