1

YAZILIM NEDİR?

Bilgisayar donanımının çalışması için gerekli olan ve bilgisayarın kullanımına olanak

sağlayan her türlü program ve uygulamalardır.

(Örnek: işletin sistemi, paint, anti virüs, Word, excel, bilgisayar oyunları...)

İki tür yazılım vardır;

1. Uygulama Yazılımları : Kullanıcıların belli başlı bazı işlemleri yapmalarını sağlayan

yazılımlardır. Örneğin müzik dinlemek, resim yapmak, yazı yazmak, internette gezinmek

gibi.

2. Sistem Yazılımları : İşletim sistemi olarak da bilinir. Bilgisayardaki donanımları

yöneten, çalışmasını denetleyen ve diğer tüm yazılımların çalışmasını sağlayan temel

yazılımdır.

Örneğin sıklıkla duyduğumuz Windows bir işletim sistemidir.

İŞLETİM SİSTEMİ (Operating System) NEDİR?

Bilgisayarda çalışan, bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten ve çeşitli uygulama

yazılımları için yaygın servisleri sağlayan bir yazılımlar bütünüdür. Bilgisayarlarda işletim

sistemi, donanımın doğrudan denetimi ve yönetiminden, temel sistem işlemlerinden ve uygulama

programlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımıdır.

İşletim sistemi özetle bilgisayardaki tüm donanımların, yazılımların ve dosyaların

yönetimini sağlayan en temel yazılımdır.

İşletim sistemi yüklü olmadan bilgisayar, tablet veya telefonumuzu kullanamayız.

İşletim Sistemi Nerelerde Kullanılır? İşletim sistemleri bilgisayar, tablet, video oyun konsolları, cep telefonları, web sunucularında,

arabalarda, beyaz eşyalarda hatta kol saatlerinin içinde bile yüklü olabilir.

İşletim Sisteminin Görevleri

İşlemciyi ayrı işlere yönlendirmek ve yönetmek.

Ana belleği yönetmek.

Harici kayıt cihazlarını yönetmek.

Giriş/çıkışları kontrol etmek.

Bilgisayar sisteminin güvenliği ve kontrolünü sağlamak.

Dosya yönetimini sağlamak.

2

MASAÜSTÜ VE DİZÜSTÜ İŞLETİM SİSTEMLERİ

Windows : Microsoft tarafından piyasaya sürülmüş olup en çok kullanılan

işletim sistemidir. Windows XP, 7, 8 ve 10 halen kullanılmakta olan

sürümleridir.

macOS : Apple şirketine ait işletim sistemidir. macOS, Macintosh işletim

sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh

bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

Linux : Açık kaynak kodlu ve ücretsiz bir işletim sistemidir.

Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991

yılında verilmiştir.

Pardus : Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK tarafından geliştirilen bir Linux dağıtımı

olan işletim sistemidir. Pardus adı, Anadolu Parsı'nın bilimsel adı olan

Panthera pardus tulliana'dan gelmektedir.

MOBİL(TABLET VE TELEFONLARDA KULLANILAN) İŞLETİM SİSTEMLERİ

Android : Bugün birçok tablet, akıllı telefon ve hatta kol saatlerinde kullanılan

Google’a ait işletim sistemidir.

iOS : Apple’ın kendi ürettiği tablet ve telefonlar için çıkardığı işletim

sistemidir.

Windows : Microsoft’un akıllı telefonlar ve tabletler için ürettiği işletim sistemidir

İşletim Sistemi Nasıl Yüklenir?

Üreticiden sağlanan veya satın alınan CD/DVD veya USB disk kullanılarak işletim sistemi

bilgisayarlara kurulabilir. Ancak kurulacak bilgisayarın donanımları işletim sistemini desteklemelidir.

3

HANGİ İŞLETİM SİSTEMİ ?

İşletim sistemi seçerken bilgisayarın teknik özellikleri, yükleyeceğimiz yazılımlar, fiyat, kullanım

kolaylığı gibi etmenlere dikkat etmeliyiz.

Çok eski bir bilgisayara yeni bir işletim sistemi, ya da yeni bir bilgisayara eski bir işletim sistemi

yüklersek bilgisayarımızdan alacağımız verim düşebilir.

1-İşletim sistemi kategorileri cihaza göre değişir. Örneğin bazı cihazlara uygun sadece bir işletim

sistemi mevcuttur.

2-Kullanmak istediğimiz yazılıma göre değişir. Bazı yazılımları her işletim sistemine

yükleyemezsiniz ya da bazı işletim sisteminin her versiyonu o yazılımı yüklemeye uygun olmayabilir.

Sistem gereksinimleri gibi açıklama başlıkları altında bunları bulmak mümkündür.

3- Aynı işletim sisteminin farklı sürümleri vardır. Kullanıcıların amaçlarına göre değişir. Ev ya da iş

yeri kullanımına göre aynı işletim sisteminin farklı versiyonları olabilir.

4- Fiyatına göre değişir. İşletim sistemlerinden bazıları açık kaynak kodlu bazıları ise lisanslıdır.

Açık kaynak kodlu işletim sistemleri genelde ücretsizdir.

Örneğin;

• Linux işletim sistemi herkesin geliştirmesine ve kullanımına açık ücretsiz bir işletim sistemidir.

• Microsoft ürünleri açık kaynak kodlu değildir.

5- Arayüz kullanım kolaylığına göre değişir. Mesela komut arayüzü kullanan ya da grafik arayüzü

kullananlar gibi.

6- Güvenlik ihtiyacına göre değişir. Bazı işletim sistemlerinde daha fazla güvenlik açığı olduğu için

zararlı yazılımlardan daha çok etkilenebilir.

7- Donanım uyumuna göre değişir. Eğer kullanacağımız donanım belli ise işletim sisteminin o

donanımı kullanmaya izin vermesi ve yeni ekleyeceğimiz donanımı hemen tanıması işletim sistemi

seçiminde önemlidir.

8- Kullanacağımız programlar işletim sistemi seçiminde önemlidir. Açık kaynak kodlu bir işletim

sistemi için bazı uygulamalar olmayabilir.

Örneğin;

Unity oyun motorunun kurulumu için işletim sistemi gereklilikleri aşağıdaki gibi belirtilmiştir.

Windows 7 SP1+8, 10

Mac OS X 10.9+

Fark edileceği üzere Unity oyun motoru programı kurulumu için işletim sistemi tercihlerinde Linux

olmadığı göze çarpmaktadır.

4

5

MICROSOFT OFFICE WORD

Microsoft Word, merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan ve Bill

Gates'in sahibi olduğu yazılım firması Microsoft tarafından Microsoft Windows ve

Apple Macintosh işletim sistemleri tabanında çalışmak üzere yazılan ve dağıtımı

yapılan bir sözcük işlemci programı.

Pencere Durum Düğmeleri : Programı kapatma, küçültme/ekran kaplı yapma ve simge durumunda

küçültme düğmeleri bulunur.

Başlık Çubuğu : Belgemizin ve çalıştığımız programın adı yazar.

Hızlı Erişim Araç Çubuğu : Belgeyi kaydetme, yapılan işlemi geriye alma gibi işlemlere hızlı bir şekilde

ulaşmak için kullanılır.

Menü Çubuğu : 3 kısımdan oluşur. Sekmeler, Şerit ve Gruplar. Bunlar Resim-2 de (aşağıda)

gösterilmiştir.

Yatay ve Dikey Cetveller : Hizalama yapmak, belgenin kullanılabilir alanını değiştirmek için kullanılır.

Durum Çubuğu : Belgemizdeki sayfa sayısını, hangi sayfada olduğumuzu ve toplam

kullanılan sözcük sayısını belirtir.

Yazım Denetimi Düğmesi : Belgemizde yer alan yazım yanlışların kontrolü için kullanılır.

Belge Görünüm Düğmeleri : Belgemizin görünümünü sayfa düzeni, tam ekran okuma, web düzeni gibi

değiştirmemizi sağlar.

Yeniden Boyutlandırma (Yakınlaştır) : Belgemizin görünümünü yakınlaştırıp uzaklaştırmamızı

sağlar.

Yatay ve Dikey Kaydırma Çubukları : Çalıştığımız belgenin ekrana sığmayan bölümlerini

göstermek için kullanılır.

6

1- ) DOSYA SEKMESİ : Var olan bir dosyayı açma, Boş belge oluşturma, Belgeyi/Sayfayı yazdırma

komutlarının yer aldığı bölümdür.

Yeni : (CTRL N)

Yeni bir dosya oluşturmak için kullanacağımız

bölümdür

Aç : (CTRL O)

Kayıtlı bir MS Word belgesini/dosyasını

açmak için kullanacağımız bölümdür.

Kaydetme (CTRL S) ve Farklı Kaydetme

(F12) :

Kaydet ile kayıtlı belgenin üzerine kayıt işlemi

yapabilirsiniz. Farklı kaydet ile belgeyi farklı

bir yere farklı bir isimle kaydedebilirsiniz.

Belgeyi daha önce hiç kaydetmemişseniz

kaydet ve farklı kaydet düğmeleri aynı işleve

sahip olacaktır.

Yazdır : (CTRL P)

Bu bölümde belgemizi yazdırmak için kullanacağımız ayarları yapıyoruz ve çıktı alabiliyoruz.

Son Belgeler : En son kullanılan Word belgelerinizi görüntüleyebilirsiniz.

7

2-GİRİŞ SEKMESİ :

Giriş sekmesinde; daha çok belgemizdeki metinlerle ilgili işlemlerin yapıldığı butonlar bulunur. Buradaki

öğelerden birisini metnimize uygulayacaksak mutlaka öncelikle metnimizi seçmeliyiz. Örneğin

başlığımızı kalın yapmak istiyorsak önce başlığımızı seçmeli, daha sonra butonuna tıklamalıyız.

1. Madde işaretleri için kullanılır.

2. Paragrafın girinti düzeyini azaltıp, arttırır.

3. Seçili metni alfabetik ya da sayısal olarak sıralar.

4. Paragraf işaretlerini ve diğer gizli biçimlendirme simgelerini görüntüler.

5. Metni buton sırasına göre sola yaslar, ortalar, sağa yaslar, iki yana yaslar.( Önemli !!!)

6. Metin satırları arasındaki boşluğu değiştirir.

7. Seçili metni veya paragrafın arka planını renklendirir.

8. Kenarlık eklemek için kullanılır.

8

KLAVYE TUŞLARININ GÖREVLERİ

9

10

SIKLIKLA KULLANILAN KILAVYE KISAYOLLARI

CTRL + A (All) TÜMÜNÜ SEÇ

CTRL + C (Copy) KOPYALA

CTRL + X KES

CTRL + V (View) YAPIŞTIR

CTRL + N (New) YENİ

CTRL + O (Open) AÇ

CTRL + S (Save) KAYDET

F 12 FARKLI KAYDET

CTRL + P (Print) YAZDIR

CTRL + Y (Yinele) YİNELE

CTRL + Z GERİ AL

WINKEY(Windows tuşu) + D MASAÜSTÜNÜ GÖSTER

ALT + PRTSCR (PrintScreen) AKTİF PENCEREYİ/GÖRÜNTÜYÜ

KOPYALA