YERÜSTÜ PATLATMA TASARIM SORULARI

8/6/2019 YERST PATLATMA TASARIM SORULARI

1/8

YERST PATLATMA TASARIMI SORULARI

SORU Y_1 (CEVAP: b)

Patlayc maddenin enerjisi ve gaz basncnn havaya kaarak kt sonulara yol amamas

iin aadaki nerilen tedbirlerden hangisi yanltr?

a) Delik az sklamas yaplrb) Deliklerin ayrk, atlak, kil damar gibi zayf blgelerine rast gelen ksmlar patlayc

ile doldurulurc) Deliklerin ayrk, atlak, kil damar gibi zayf blgelerine rast gelen ksmlar pasa ile

doldurulurd) Erime boluu ve maaralar tka ile geilir veya pasa ile doldurulur

SORU Y_2 (CEVAP: b)

Aada verilen durumlardan hangisi mevcut olduunda iyi ve kk ebatta paralanmameydana gelmez?

a) Sk ve ok atlakl kayalardab) Seyrek ve az atlakl kayalardac) Yumuak kayalardad) nce tabakal kayalarda

SORU Y_3 (CEVAP: d)

Bir ak ocak evinin (kademesinin) st ksmlarnda, eer sert ve salam bir kaya damarvarsa, bu sert damar paralamak iin aada verilen tedbirlerden hangileri alnmaz?

a) Delik az sklamas iine az miktarda dinamit yerletirilirb) Sklama iine konulan patlayc, delik iindeki esas patlayc ile birlikte ayn numaral

kapslle (ayn gecikmeyle) atelenirc) Delik dzenindeki esas delikler arasna ksa yardmc delikler delinir, az patlayc ile

doldurulup atelenird) Yardmc delik delinmez, esas delikler azna kadar patlayc ile doldurulur

SORU Y_4 (CEVAP: c)

Aada verilen durumlarn hangisinde kk apl delik seilmez?

a) nce (kk) paralanma istenirseb) Kullanlacak patlaycnn younluu ve gc yksek isec) Byk kepeli kazc ykleyici makinalar kullanlacaksad) Trnak sorunu yaanan ve zor paralanan sert kayalarda


2/8

SORU Y_5 (CEVAP: a)

Aadaki durumlardan hangisinde delik az sklama malzemesinin pskrmesi grlmez?

a) Az sklamas iri ve kuru malzeme ile yapldnda

b) Az sklamas ince ve slak malzeme ile yapldndac) Az sklamas boyu ksa tutulduundad) ok byk dilim kalnl ve ok fazla delik derinlii sebebiyle patlayc madde ar

hapsedildiinde

SORU Y_6 (CEVAP: a)

Delik az sklama malzemesi pskrdnde aadaki durumlardan hangisi meydanagelmez?

a) Kayann iyi paralanmas ve serilmesi

b) Kaya ve ta savrulmasc) Hava oku ve ar grltd) Kayann kt paralanmas ve serilmemesi

SORU Y_7 (CEVAP: c)

Aadaki yntemlerden hangisi ar yersarsntlarnn azaltlmasnda faydal olmaz?

a) Her gecikmede (ayn anda) atelenen patlayc madde miktarn azaltmakb) Patlatma deliini gerekenden daha derin delmemekc) Delikleraras mesafeyi azaltmakd) Dilim kalnln (yk mesafesini) normalden fazla yapmamak (artrmamak)

SORU Y_8 (CEVAP: d)

Byk delik aplar ve byk dilim kalnlklar (yk mesafeleri) aadaki durumlarnhangisinde kullanlmaz?

a) Kaz ykleme ilerinde byk kepeli ekskavatrler ve ykleyiciler kullanldndab) Ar yersarsnts, havaoku ve grltnn sorun olmad durumlardac) Kk ve dzgn paralanmann sorun olmad durumlarda

d) Trnak ve paralanmam sert taban meydana geldiinde

SORU Y_9 (CEVAP: a)

Aadakilerden hangisi yerst ocak patlatmalarnda sk kullanlan delik dzenleri deildir?

a) gen delik dzenib) Kare delik dzenic) Dikdrtgen delik dzenid) ebe (artmal) delik dzeni


3/8

SORU Y_10 (CEVAP: b)

Aadaki cmlelerden hangisi ebe (artmal) delik dzenini anlatmaktadr?

a) yk mesafesi (dilim kalnl) delikleraras uzakla eittir

b) arka sradaki delikler, n sradaki deliklerin ortasnn tam arkasna gelecek ekildedelinirc) arka sradaki delikler, n sradaki deliklerin tam arkasna gelecek ekilde delinird) yk mesafesi (dilim kalnl) delikleraras uzaklktan byktr

SORU Y_11 (CEVAP: c)

Aadaki cmlelerden hangisi yanltr?

a) Gerekenden kk (ksa) dilim kalnlklar kaya savrulmas ve hava oku yaratrb) Gerekenden byk dilim kalnlklar kt paralanmaya sebep olur

c) Gerekenden kk dilim kalnlklar ar yersarsnts yaratrd) Gerekenden byk dilim kalnlklar trnak ve yeterince paralanmam taban yaratr

SORU Y_12 (CEVAP: a)

Delik apnn nerilen misli kadar seilen dilim kalnl, deneme patlatmalar yaplarakkesinletirildikten sonra aada verilenlerin hangisinin tespitinde kullanlmaz?

a) Delik apb) Delik taban pay (alt delme)c) Az sklama boyud) Ayn sradaki veya ayn anda atelenen delikleraras uzaklk

SORU Y_13 (CEVAP: d)

Aadakilerden hangisi patlayc maddenin kayann derinliklerine (ar) hapsedilmesihalinde meydana gelmez?

a) Ar yer sarsntsb) Trnak veya paralanmam tabanc) Kaya savrulmas

d) Kayann serilmesi


Dilim kalnl (yk mesafesi) tespitinde aadakilerden hangisi kullanlmaz?a- delik ap

b- delik taban pay (alt delme)c- patlayc madde cinsi ve younluud- kaya cinsi ve younluu


4/8


Byk apl delikler kullanldnda aadaki sonulardan hangisi elde edilmez?a- delme maliyeti dk olur

b- dk younluklu ve az gl patlayc kullanm mmkn olur

c- daha iri kaya paralar elde edilird- daha ufak kaya paralar elde edilir


Deliin, basamak veya kademe taban seviyesi altnda delinen ksmna altdelme veya deliktaban pay denilmektedir.Aadaki cmlelerden hangisi yanltr.

a) Basamak tabannda kmr veya zayf bir tabaka varsa altdelme yaplmaz

b) Normal koullarda altdelme boyu, yk mesafesinin onda ( bl onu) kadar alnrc) Zor patlatlan kayalarda ve trnak sorunu olduunda altdelme en ok yk mesafesinin

yars kadar delinird) Zor patlatlan kayalarda ve trnak sorunu olduunda altdelme en az yk mesafesinin

yars kadar delinir



a) Yetersiz (ksa) altdelme halinde trnak veya sert taban meydana gelirb) Yetersiz (ksa) altdelme halinde ar yersarsnts oluurc) Derin (uzun) altdelme halinde ar yersarsnts olurd) Derin (uzun) altdelme alttaki basaman st ksmlarn atlatr, bozar



a) Kt paralanma, ta savrulmas ve hava oku sorunu meydana gelirse, delik azsklamas azaltlr

b) Kt paralanma, ta savrulmas ve hava oku sorunu meydana gelirse, delik azsklamas artrlrc) Delik az sklama uzunluu, yk mesafesi (dilim kalnl) kadar alnr ve deliin

azndan pskrmesi nlenird) Delik az sklama uzunluu, en az yk mesafesinin onda yedisi (yedi bl onu)

kadar alnr


5/8



a) Delikleraras uzaklk, ayn sradaki veya ayn anda (ayn numaral kapslle) atelenen

iki komu delik arasndaki uzaklktr b) Delikleraras uzaklk, yk mesafesine (dilim kalnlna) gre seilir ve atelemegecikmeli kapslle yaplyorsa buna gre deiir

c) Delikleraras uzaklk, yk mesafesinden kk seilirse iri blok (patar,takoz) ve trnaksorunu yaanmaz

d) Delikleraras uzaklk, yk mesafesinden kk seilirse iri blok (patar,takoz) ve trnaksorunu yaanr


Gereinden ok fazla delikleraras uzaklk aadakilerden hangisine sebep olmaz?

a) Deliklerarasnda yetersiz ve kt paralanmab) Trnak yada sert taban sorunuc) Yn (pasa) iinde sert bloklar (patar veya takoz)d) Dzgn ayna yada aln



a) Ayn sradaki delikler, ayn numaral kapslle (birlikte) patlatldnda deliklerarasuzaklk, yk mesafesinin yaklak 2 misli alnrsa iyi sonu alnr

b) Ayn sradaki delikler, kendi iinde de milisaniyeli kapsllerle patlatldnda iyiparalanma elde edilmez

c) Ayn sradaki delikler, kendi iinde de milisaniyeli kapsllerle patlatldndayersarsntlar azalr

d) Ayn sradaki delikler, kendi iinde de milisaniyeli kapsllerle patlatldndadelikleraras uzaklk bl yk mesafesi oran azaltlr ve 1.2 ve 1.8 misli arasndadeitirilir



a) Delikleraras uzaklk asla (dilim kalnlndan) yk mesafesinden ksa seilmemelidirb) En uygun, delikleraras uzaklk bl yk mesafesi oran ocakta yaplacak deneme

patlatmalaryla seilirc) Kk apl delikler kullanldnda delikleraras uzaklk bl yk mesafesi oran

kk (1.2 ile1.5) olmaldrd) Byk apl delikler kullanldnda delikleraras uzaklk bl yk mesafesi oran

kk (1.2 ile1.5) olmaldr


6/8



a) Ak ocaklarda ve yerst patlatmalarnda delik derinlii, dilim kalnlnn en az 1.5

misli, en ok 4 misli olabilirb) Basamak ykseklii ve buna gre delik derinlii arttnda, fitil veya tel kesilmesitehlikesi artar

c) Yksek basamaklar stnde delici makina, altnda ise kepe almas tehlikeli olurd) Yksek basamaklarla (derin deliklerle) almak daha gvenli ve ekonomik

(tasarruflu) olur


Yerst patlatmalarnda milisaniye gecikmeli ateleme yapmann faydalarn aklayanaadaki cmlelerden hangisi yanltr?

a) Hava-oku ve grlty azaltmak mmkndrb) Patlatmann yaratt yersarsntlarn azaltmak mmkndrc) Komu delikler arasndaki paralanmay arttrmak mmkndrd) Her deliin nndeki kayay iyi paralamak, gevetip telemek iin gerekli serbest

yzeyi (ayna yada aln) salamak mmkndr


Yerst basamak patlatmalarnda uygun olabilecek milisaniye cinsinden gecikme sreleriniaklayan aadaki cmlelerden hangisi yanltr?

a) Bir sradaki delikler arasnda kullanlabilecek uygun gecikme sresi yaklak olarakdilim kalnlnn (yk mesafesinin) her metresi bana yaklak 1 ile 5 milisaniye(ortalama 3 milisaniye) dir

b) Sralar arasnda kullanlabilecek uygun gecikme sresi, ayn sradaki delikler arasndakullanlan toplam gecikme zamannn 2-3 mislidir

c) Sralar arasnda gecikme vermenin faydas bulunmamaktadrd) Havaoku ve grlt sorunu yaandnda ayn sradaki delikleraras gecikme, delikler

aras mesafenin her metresi bana en az 2 milisaniye olmaldr



a) Yersarsntlarn azaltmak iin herhangi iki delik arasnda gecikme en az 9 milisaniyeolmaldr. Ancak en doru sre cihazla sarsnt lm yaplarak tespit edilir

b) Cihazla sarsnt lmn cihaz olan herkes yapabilir, bir ustalk ve uzmanlkgerektirmez

c) Yerleim yerleri yaknnda, zellikle derin delikler patlatldnda, sarsnty azaltmakiin deliklerin iki veya kademe halinde arj (patlayc ile doldurulmas faydaldr)

d) Derin deliklerin, bir ka kademe halinde patlayc ile doldurulmasnda gecikme plan

bu konuda usta ve uzman bir kii tarafndan yaplmaldr


7/8



a) Gecikme plan, yeterince ustalam bir atei veya uzman mhendis tarafndan

yaplmazsa, fitil veya tel kesmeleri meydana gelebilir ve patlamam lam kalrb) Gecikme plan usta bir atei veya uzman mhendis tarafndan yaplmazsa, ok delikli patlatma gruplarnda iki (veya daha ok) delik ayn anda veya birbirine yaknpatlayabilir ve yersarsnts azalmaz, aksine artar

c) Gecikmeli ateleme planlamas ustalk ve uzmanlk gerektirmez, herkes yapabilird) Atm grubunun ke deliklerinde (son srann ilk ve son delikleri gibi skk yerlerde)

numara atlanarak kapsl yerletirilirse daha baarl sonu almak mmkndr


zgl arj (birim patlayc tketimi, veya barut hakk) hakknda sylenen aadaki

cmlelerden hangisi yanltr?

a) zgl arj kullanlacak patlayc madde younluu ve gcne gre seilirb) zgl arj patlatlacak kaya younluu ve sertliine gre seilirc) zgl arj kayann jeolojik yapsna (az veya ok atlakl veya tabakal) oluuna gre

seilird) zgl arj delik apna gre seilir


Aada verilen durumlarn hangisinde dk zgl arj (birim patlayc miktar) yeterli(baarl) olmaz?

a) Kaya ktlesi az atlakl, masif veya sert olduundab) Kaya ktlesi yumuak, ok atlakl ve hafif olduundac) Birden ok serbest yzey olduundad) Geni aralkl delik dzenleri kullanldnda ve iri paralanmann sorun olmad

hallerde


Aada verilen durumlarn hangisinde yksek zgl arj (birim patlayc miktar) gerekir?

a) Kullanlan patlaycnn younluu ve gc az olduundab) Kullanlan patlaycnn younluu ve gc ok olduundac) Kaya ktlesi az atlakl ve masif olduundad) Kaya yksek younluklu ve sert olduunda


8/8


Ak ocak ve yerst patlatmas sonucunda iri blok (patar veya takoz) ktnda bunlar paralamak iin kullanlan ve aada saylan yntemlerden hangisi ta savrulmasbakmndan en tehlikelidir?

a) Ekskavatr zerine yerletirilmi hidrolik krc veya aa kakanb) Patara delik delip kamalama (yarma) tabancas koyarak paralamac) Patarn uygun ve ukur bir yerine kapsl taklm dinamit koyup, zerini amur ile

kalnca svayp patlatmakd) Patara delik delip (ortasn biraz geinceye kadar), iine kapsl taklm yarm dinamit

koyup, delik azn sklayp patlatmak


Ak ocak ve yerst patlatmalar sonucunda ortaya kan iri blok (patar veya takoz)larn

dinamit ile paralanmas hakknda sylenen aadaki cmlelerden hangisi yanltr?

a) Patar dinamitle paralamak, esas basamak patlatmasndan daha iddetli ve tehlikelidir b) Patarn dinamitle paralanmas srasnda kaya savrulmas sorunu daha iddetli ve

tehlikeli lektedirc) Patarn dinamitle paralanmas iinde kara barutlu fitil veya infilakl fitil kullanlrsa

tehlike ortadan kalkard) Patarn dinamitle paralanmas srasnda daha ok dikkat gsterilmeli ve basamak

patlatmasna gre daha uzak mesafelere nbetiler dikilerek sahann emniyetisalanmaldr

Documents

YERÜSTÜ PATLATMA TASARIM SORULARI