Zadania dla właścicieli lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa

Świerklaniec, 28.02.2013

2

Art. 3 Lasem w rozumieniu ustawy jest grunt :

1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10ha, pokryty roślinnością leśną lub przejściowo jej pozbawiony

2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej.

Art. 5 Nadzór nad gospodarką leśną sprawują:

…1.2) starosta w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa

…5) Starosta może, w drodze porozumienia, powierzyć prowadzenie w jego imieniu spraw z zakresu nadzoru (..) nadleśniczemu Lasów Państwowych

Ustawa o lasach z dnia 28.09.1991r (Dz.U. z 2011r nr 12 poz.59 z późn.zmian.):

3

Art. 7 Trwale zrównoważoną gospodarkę leśną prowadzi się według (…) uproszczonego planu urządzania lasu, z uwzględnieniem w szczególności następujących celów:

1. Zachowania lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą

2. Ochrony lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych (..)

3. Ochrona gleby i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie lub uszkodzenie oraz o specjalnym znaczeniu społecznym

4. Ochrona wód powierzchniowych i głębinowych, retencja zlewni (..)

5. Produkcji, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu

4

Art. 8 Gospodarkę leśną prowadzi się według następujących zasad:

1. Powszechnej ochrony lasów

2. Trwałości utrzymania lasów

3. Ciągłości i zrównoważonego wykorzystania funkcji lasów

4. Powiększania zasobów leśnych

Art. 9 W celu zapewnienia powszechnej ochrony lasów właściciele lasów są obowiązani do kształtowania równowagi w ekosystemach leśnych oraz podnoszenia naturalnej odporności drzewostanów.

5

Art. 13 Właściciele lasów są obowiązani do trwałego utrzymywania lasów i zapewnienia ciągłości ich użytkowania, a w szczególności:

1. Zachowania w lasach roślinności leśnej oraz naturalnych bagien i torfowisk

2. Ponownego wprowadzania roślinności leśnej w lasach w okresie 5 lat od usunięcia drzewostanu

3. Pielęgnowania i ochrony lasu, w tym również ochrony przeciwpożarowej

4. Przebudowy drzewostanu, który nie zapewnia osiągnięcia celów gospodarki leśnej, zawartych w (..) uproszczonym planie urządzania lasu lub decyzji (..)

5. Racjonalnego użytkowania lasu w sposób trwale zapewniający optymalną realizację wszystkich funkcji przez:

a) pozyskiwanie drewna w granicach nieprzekraczających możliwości produkcyjne lasu

b) pozyskiwanie surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu w sposób zapewniający możliwości ich biologicznego odtwarzania, a tkże ochronę runa leśnego.

6

Uproszczony plan urządzania lasu – plan opracowany dla lasu o obszarze co najmniej 10ha, stanowiącego zwarty kompleks leśny, zawierający skrócony opis lasu i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz podstawowe zadania dotyczące gospodarki leśnej.

Dla lasów rozdrobnionych o powierzchni do 10ha, niestanowiących własności Skarbu Państwa, zadania z zakresu gospodarki leśnej określa decyzja starosty wydana na podstawie inwentaryzacji stanu lasów.

Uproszczony plan urządzania lasu oraz Inwentaryzacja stanu lasu sporządzane są na 10lat.

Uproszczony Plan Urządzania Lasu , Inwentaryzacja Stanu Lasu

7

ISL - Rejestr działek leśnych i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz ich właścicieli

24/13/041/0023 - Pniowiec

Numer w rejestrze gruntów

Nazwisko

imię/Nazwa,

adres właścicie

la

Numer arkusza

mapy

Numer działki

Oddział i pododdzia

ł

Opis i powierzchnia lasu Zadania w zakresie gospodarki leśnej

Aktualizacja opisu i uwagiGat.

głównyWiek Bonit.

Powierzchnia [ha]

Zapas[m3]

Planowane zadania

Powierz.[ha]

Do pozysk. w użytk. [m3]

Leśna zales.

Leśna niezales.

Grunty do zales.

p.rębnym rębnym

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

106 XY 1d1 23 – 1/1 1A-f SO 65 I 0,10     22 TP 0,10 2    

 RAZEM: 0,10     22   2    

8

9

Uproszczony Plan Urządzania Lasu

Rejestr działek leśnych i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz ich właścicieli

24/13/011/0001 - Kalety

Numer w rejestrze gruntów

Nazwisko

imię/Nazwa,

adres właścicie

la

Numer arkusza

mapy

Numer działki

Oddział i pododdzia

ł

Opis i powierzchnia lasu Zadania w zakresie gospodarki leśnej

Aktualizacja opisu i uwagiGat.

głównyWiek Bonit.

Powierzchnia [ha]

Zapas[m3]

Planowane zadania

Powierz.[ha]

Do pozysk. w użytk. [m3]

Leśna zales.

Leśna niezales.

Grunty do zales.

p.rębnym rębnym

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

1075 XY 1 1 -1/1 3-k SO 60 IA 0,60     144 TP 0,60 14    

AGROT 0,04    

ODN-LUK

0,04    

  PIEL 0,04    

 RAZEM: 0,60     144   14    

10

11

Wskazania gospodarcze

ODN-ZRB odnowienie zrębów

ODN-HAL odnowienie halizn

ODN-POR odnowienie powierzchni porolnych

ODN-PLAN odnowienie plantacji drzew szybkorosnących

ODN-ZŁOŻ odnowienie w rębniach złożonych

ODN-LUK odnowienie luk

ODN-IIP wprowadzenie II piętra

ZAL-NIEU zalesienia nieużytków

POPR poprawki i uzupełnienia

PIEL pielęgnowanie gleby

CW czyszczenia wczesne

CP czyszczenia późne

CP-P czyszczenia późne z pozyskanie masy

PODSZ wprowadzanie podszytów

MA-REG lokalna regulacja stosunków wodnych

MA-FIT fitomeliorację

MA-MIN nawożenie mineralne

12

AGROT specjalne zabiegi agrotechniczne

Z-SADZK sadzenie krzewów do zadrzewień

Z-SADZD sadzenie drzew do zadrzewień

Z-PIELK pielęgnowanie krzewów w zadrzewieniach

Z-PIELD pielęgnowanie drzew w zadrzewieniach

IA rębnia zupełna wielkopowierzchniowa

IB rębnia zupełna pasowa

IC rębnia zupełna smugowa

IIA rębnia częściowa wielkopowierzchniowa

IIB rębnia częściowa pasowa

IIC rębnia częściowa smugowa

IID rębnia częściowa gniazdowa

IIAU rębnia częściowa wielkopowierzchniowa-uprzątające

IIBU rębnia częściowa pasowa-uprzątające

IICU rębnia częściowa smugowa-uprzątające

IIDU rębnia częściowa gniazdowa-uprzątające

IIIA rębnia gniazdowa zupełna

13

IIIB rębnia gniazdowa częściowa

IIIAU rębnia gniazdowa zupełna-uprzątające

IIIBU rębnia gniazdowa częściowa-uprzątające

IVA rębnia stopniowa gniazdowa

IVB rębnia stopniowa brzegowo-smugowa

IVC rębnia stopniowa smugowa

IVD rębnia stopniowa gniazdowa udoskonalona

IVA rębnia stopniowa gniazdowa-uprzątające

IVB rębnia stopniowa brzegowo-smugowa-uprzątające

IVC rębnia stopniowa smugowa-uprzątające

IVD rębnia stopniowa gniazdowa udoskonalona-uprzątające

V rębnia przerębowa

PŁAZ uprzątanie płazowin

PRZEST uprzątanie nasienników, przestojów

DRZEW uprzątanie drzew na powierzchni nieleśnej

TW trzebież wczesna

TP trzebież późna

14

Czyszczenie wczesne

Zabieg pielęgnacyjny polegający na usuwaniu niektórych, wybranych drzewek z założonej uprawy. Ma na celu kształtowanie struktury gatunkowej, wysokościowej i wzmaganie procesu obiegu materii w drzewostanach (np. średnio na 1ha wysadza się 8tys sadzonek, do wieku dojrzałego na tej powierzchni pozostanie nie więcej niż 300-600drzew)

Czyszczenie późne

Zabiegi pielęgnacyjne wykonywane w drzewostanach w fazie młodnika (od ok. 7-10rok do 20-25lat). Celem jest regulowanie składu gatunkowego, regulowanie zagęszczenia i odpowiedniego rozmieszczenia drzew w młodniku, jako czynnika kształtującego wartość techniczną produkowanego surowca drzewnego oraz utrzymującego sprawność siedliska. Ponad to wyrównanie tempa wzrostu drzew przez usuwanie lub unieszkodliwianie nadmiernie wybujałych osobników oraz poprawa jakości i zdrowotności drzewostanu przez usuwanie osobników wadliwych, szkodliwych lub chorych (selekcja negatywna).

15

Trzebież wczesnaCelem jest:- zabezpieczenie najwartościowszych składników drzewostanu- Polepszenie jakości produkowanego surowca drzewnego przez eliminowanie

drzew wadliwych i przez prawidłowy proces oczyszczenia się pni z dolnych gałęzi i okółków

- Zwiększenie biologicznej i statycznej odporności drzewostanu na działanie czynników abiotycznych

- Poprawa stanu sanitarnego lasu- Wzmożenie przyrostu drzew najwartościowszych

Trzebież późnaCelem jest:- Zwiększenie produkcyjności siedliska przez intensyfikację procesów glebowych

wywołanych większym udostępnieniem światłą, ciepła i wilgoci- Dostarczenie grubszych użytków między rębnych i o większej wartości – w

ilościach dyktowanych potrzebami hodowlanymi drzewostanu- Przygotowanie drzewostanu do odnowienia- Spotęgowanie ochronnej, krajobrazowej i środowiskotwórczej roli lasu

16

Metoda prowadzenie cięć trzebieżowych:

Selekcja pozytywna polegająca na wyborze drzew dorodnych i szkodliwych (z punktu widzenia zdrowotności i zagrożenia dla drzew dorodnych czyli bicze, rozpieracze, drzewa pochyłe, deformujące koronę itd.) Zadaniem jest kształtowanie struktury biosocjalnej drzewostanu i czynna poprawa warunków wzrostu drzew dorodnych.

Postępowanie:1. Poinformowanie Nadleśnictwa /służb terenowych/ o planowanych pracach

2. Wizja w terenie przedstawiciela służb terenowych nadleśnictwa w celu doradzenia

3. Po wycince należy poinformować o tym fakcie służby terenowe, w celu ocechowania drewna i wydania dokumentu stwierdzającego legalności pozyskania drewna.

17

18

Przykładowa płytka do numerowania drewna w lasach prywatnych

19

20

21

Odnowienie zrębów, odnowienie halizn, odnowienie luk

Zrąb – ostatni etap w życiu drzewostanu użytkowanego gospodarczo. Podczas zrębu usuwa się jednorazowo (zrąb zupełny) lub etapami wszystkie drzewa na powierzchni. Zręby zaplanowane w planie urządzenia lasu wykonywane na różnych etapach rębni. Zręby nieplanowane wykonywane są na powierzchniach silnie zniszczonych przez różnego rodzaju klęski żywiołowe, choroby czy gradacje szkodliwych owadów

Halizna -powierzchnia leśna, która nie została odnowiona, obsadzona (sztucznie lub naturalnie), w ciągu dwóch lat od wycięcia drzewostanu. Halizną można również nazwać kilkuletnią uprawę leśna o zbyt niskim zadrzewieniu – uprawa lub młodnik I klasy wieku o zadrzewieniu poniżej 0,5 – lub jakości.

Luka – niewielka powierzchnia leśna pozbawiona drzewostanu, wymagająca obsadzenia.

22

Postępowanie:

1. Przygotowanie gleby:

- Pełna orka na głębokości 50-60cm (gleby silnie zadarnione, żyźniejsze)

- Pełna orka ze spulchnieniem pogłębiaczem- Wyoranie bruzd o szerokości do 70cm co 1,4m ze spulchnieniem- Wyoranie rabatów i rabatowałków ( na glebach okresowo

nadmiernie wilgotnych)- Wykonanie talerzy – mechanicznie lub ręcznie

Należy dążyć do jesiennego przygotowania gleby w roku poprzedzającym sadzenie (po drugiej połowie sierpnia)

23

2. Wykonanie odnowienia Optymalna porą odnowień jest wiosna (ew. jesień).

Dostarczone sadzonki do czasu wysadzenia przechowujemy w dole głębokości ok. 40-50cm. Dół powinien być wykopany pod osłoną drzew. Wielkość dołu zależy od ilości przechowywanych sadzonek, nie powinien być jednak węższy niż 2m. Ściany powinny być pionowe. Na dnie dołu układamy sadzonki cienkimi warstwami i w każdej warstwie przykrywamy systemem korzeniowy ziemią, przyciskając, aby nie było dostępu powietrza do korzeni. Następnie dół przykrywamy gałęziami iglastymi, tak aby był dopływ powietrza. Taki dół chroni sadzonki przez kilka dni.

24

Sadzenie ręczne:- Sadzenie w szparę pod kostur – jednoroczne sadzonki

sosny- Sadzenie w jamkę – wielolatki oraz sadzonki z silnym

systemem korzeniowym- Sadzenie w dołki pod szpadel

Pielęgnacja

-spulchnienie gleby

-niszczenie chwastów wokół sadzonek

-poprawa formy drzew

25

Postępowanie:

1. Przygotowanie gleby

2. Zakup i sadzenie sadzonek

3. Poinformowanie nadleśnictwa

4. Odbiór prac przez służby terenowe ze spisaniem protokołu

26

Rębnia - system użytkowania i odnawiania lasu. Określa zespół zasad i czynności z zakresu użytkowania lasu, mających na celu stworzenie najkorzystniejszych warunków dla odnowienia lasu o właściwym, z punktu widzenia gospodarki leśnej, składzie gatunkowym drzew i uzyskania pożądanej budowy drzewostanu.

Sposób prowadzenia cięć w użytkowaniu rębnym drzewostanu, połączony jest zazwyczaj ze specyficznymi sposobami odnowienia i pielęgnowania.

Rębnia przede wszystkim wpływa na piętrowość drzewostanu, dąży do pożądanego składu gatunkowego i umożliwia jego utrzymanie, poprawia formę zmieszania i strukturę wiekową przyszłego drzewostanu. Rębnie uściślają postępowanie gospodarcze, nadają kierunek odnowieniu i przyszłej strukturze drzewostanów, wpływając pośrednio na wydajność siedliska.

27

IB

Rębnia zupełna – polega na jednorazowym usunięciu z określonej powierzchni całego drzewostanu. W efekcie na otwartej powierzchni zrębowej powstają przestrzenne i rozgraniczone uprawy równowiekowe.

Rębnia zupełna pasowa – o szerokości zrębu 31-60m lub maksymalnej powierzchni do 4ha, stosowane głównie w drzewostanach gatunków światłożądnych.

28

Postępowanie:

1. Poinformowanie Nadleśnictwa /służb terenowych/ o planowanych pracach

2. Wizja w terenie przedstawiciela służb terenowych nadleśnictwa w celu doradzenia

3. Po wycince należy poinformować o tym fakcie służby terenowe, w celu ocechowania drewna i wydania dokumentu stwierdzającego legalność pozyskania drewna.

29

PGL LP Nadleśnictwo Świerklaniecul.Oświęcimska 1942-622 Świerklaniec swierklaniec@katowice.lasy.gov.pltel. +48 32 284 48 68, fax +48 32 700 33 71

Dziękuję za uwagę