Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Zadania i struktura WSSE

Oferta badań Oferta badań

Twardość wody a zdrowie człowieka

Opracowanie: mgr Tomasz ŁaciakUniwersytet Pedagogiczny Instytut Biologii

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Dział Nadzoru Sanitarnego

1. Higiena Komunalna

2. Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku

3. Higiena Pracy

4. Higiena Radiacyjna

5. Epidemiologia

Działu Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia

1. Oddziału Higieny Dzieci i Młodzieży

2. Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia

5. Epidemiologia

6. Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny

7. Oddział Statystyki, Planowania i Analiz

Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej

(z dnia 14 marca 1985)

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Dział Labolatoryjny (L. Fizykochemii, L. Mikrobiologii)

1. Mikrobiologii i Parazytologii

2. Analiz Instrumentalnych

3. Higieny Komunalnej

4. Higieny Żywności i Żywienia

5. Higieny Pracy

6. Higieny Radiacyjnej oraz Pożywek6. Higieny Radiacyjnej oraz Pożywek

• szybkie reagowanie na powstające zagrożenia• szybkie reagowanie na powstające zagrożenia• niezależność wykonywanych badań

19 powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

• Badania z zakresu mikrobiologii i parazytologii

• Badania z zakresu mikrobiologii wody

• Badania z zakresu fizykochemii wody

• Badania z zakresu mikrobiologii żywności

• Badania z zakresu fizykochemii żywności• Badania z zakresu fizykochemii żywności

• Badania z zakresu higieny radiacyjnej

• Badanie czynników występujących w środowisku pracy

Badania fizykochemiczne i mikrobiologiczne wodyBadania fizykochemiczne i mikrobiologiczne wody(Oddział Laboratoryjny Fizykochemii Wody

Oddział Laboratoryjny Mikrobiologii Wody)

Badana woda:Badana woda:• przeznaczona do spożycia przez ludzi,• powierzchniowa, wykorzystywana do zaopatrzenia ludności

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

• powierzchniowa, wykorzystywana do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia,

• mineralna, źródlana, stołowa w opakowaniach jednostkowych,

• z basenów kąpielowych,• z kąpielisk opartych na wodach powierzchniowych,

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Twardość wodyTwardość wody

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Twardość wody – powodowana jest przez obecność w wodzie rozpuszczonych składników mineralnych - głównie węglanów , wodorowęglanów , chlorków,

siarczanów i krzemianów wapnia oraz magnezu.Jest to naturalna właściwość wody.

Podział na zawartość kationów→ twardość wapniowa→ twardość magnezowa

Podział na zawartość anionów:Twardość ogólna:→ Twardość węglanowa (przemijająca):

Twardość wody nie ma znaczenia sanitarnego.

Nadmierna twardość wody jest niepożądana ze względów gospodarczych.

wodorowęglany, węglany→ Twardość niewęglanowa (stała): chlorki i siarczany

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

• bardzo miękka < 85• miękka 85 - 180• średnio twarda 180 - 350• twarda 350 - 530• bardzo twarda > 530

3

Skala twardości wody

(wyrażona w mg CaCO3/dm3)

• bardzo twarda > 530

Wody powierzchniowe Wody gruntowe (twarde)

Wody opadowe (miękkie)

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

KLASYFIKACJA CZYSTOŚCI POWIERZCHNIOWYCH WÓD

ŚRÓDLĄDOWYCH POD WZGLĘDEM TWARDOŚCI OGÓLNEJ*:

Klasa czystościKlasa czystości

I II III

mg CaCO3/dm3 350 i mniej 550 i poniżej 700 i poniżej

* Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991r.

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Najwyższa dopuszczalna wartość twardości w ściekach wprowadzanych

do wód i gleby* wynosi 3500 mg CaCO3/dm3

*Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991r.

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Warunki, jakie musi spełniać woda przeznaczona do spożycia określone zostały

w dyrektywie Unii Europejskiej 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 roku

„w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi”,

a w Polsce w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia a w Polsce w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku

„w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi”

(DzU 2007, nr 61, poz. 417).

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Dopuszczalna w Polsce twardość ogólna wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi wynosi 70-500mg CaCO3/dm3

Wartość zalecana ze względów zdrowotnych — oznacza, że jest to wartość pożądana dla zdrowia ludzkiego, ale nie nakłada obowiązku uzupełniania

minimalnej zawartości podanej w załączniku przez przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne*

* Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r.

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Czy twarda woda zdrowia doda?

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

• Organizm ludzki do prawidłowego funkcjonowania, oprócz wody potrzebuje również substancji w niej rozpuszczonych

(wodorowęglany, siarczany, chlorki, sód, potas, wapń i magnez oraz żelazo i krzemionka)

• Woda płynąca w sieci wodociągowej jest uzdatniania, tj. przystosowywana do takich parametrów, aby mogła przystosowywana do takich parametrów, aby mogła

nadawać się do spożycia

• Państwowa Inspekcja Sanitarna (SANEPID) jest instytucją, która powtórnie bada wodę dostarczaną do konsumentów

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

• wyniki badań prowadzonych od wielu lat na całym świecie dowodzą, że twardość wody nie wpływa negatywnie na zdrowie

człowieka

Ludzie pijący twardszą wodę → niższa zapadalność na choroby układu krążenia (np. Gruzja)

Ludzie pijący miękką wodę → wyższa zapadalność na choroby układu krążenia (np. Finlandia)(np. Finlandia)

Polskie Towarzystwo Magnezologiczne

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

• woda pitna powinna zawierać magnez i wapń:Decydują o twardości wody, ale również są niezbędne do prawidłowego

funkcjonowania organizmu człowieka

• związki wapnia i magnezu zawarte w wodzie są znacznie łatwiej absorbowane w układzie pokarmowym, niż te same związki zawarte w

pożywieniu

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Wodorowęglany zawarte w wodzie (powyżej 600 mg/litr) mają znaczenie w regulacji fizjologicznej organizmu - alkalizując kwasy

żołądka. Przy nadkwasocie dobrze jest pić wody zwierające większe ilości wodorowęglanów nawet do 2000 mg/l.

Występujące w wodzie siarczany mają pozytywne oddziaływanie na pracę trzustki i wątroby (od poziomu około 250 mg/litr).

Oddziaływają korzystnie przy początkowych stanach cukrzycowych.

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

Dwutlenek węgla zawarty w wodzie wpływa przede wszystkim na smak. Poza tym jest czynnikiem bakteriostatycznym i dlatego woda gazowana jest

pewniejsza bakteriologicznie i przez to zdrowsza.

Korzystne znaczenie w czasie upałów, kiedy traci się duże ilości soli oraz dla osób wykonujących prace fizyczne, dla sportowców mają znajdujące się w wodzie

sód i chlorki. W takich sytuacjach można pić wodę zawierającą nawet 1500 mg/litr chlorków i sodu.

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

„Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną.

Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest

trucizną”

Paracelsus

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie

1. Kowal L. Apolinary, Świderska-Bróż Maria. Oczyszczanie Wody. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa – Wrocław, 2000.

2. Elbanowska Hanna, Zerbe Jerzy, Siepak Jerzy. Ficzyczno-chemicznebadania wód. Wydawnictwo Naukowe, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. 1999

3. Hermanowicz Witold, Dojlido Jan, Dożańska Wiera, KoziorowskiBohdan, Zerbe Jerzy. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Bohdan, Zerbe Jerzy. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Wydawnictwo ARKADY, Warszawa 1999.

4. Lipkowska-Grabowska Krystyna, Faron-Lewandowska Elżbieta. Analiza wody i ścieków. Wydanie pierwsze. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1998.