ZAMAN YNETM

T.C.

MLL ETM BAKANLII

Erkek Teknik retim Genel MdrlZAMAN YNETM

ENDSTRYEL TEKNK RETMDE

TOPLAM KALTE 7

2001

HAZIRLAYANLAR

Cengiz SEVER MEB Erkek Teknik retim Genel Mdrl Daire Bakan

Y. Saip SERFEL Erkek Teknik retim Genel Mdrl retmeni

Tamer DOAN Erkek Teknik retim Genel Mdrl retmeni

Kzm SAYIN Ankara Balgat EML retmeni

Yunus KAYA Isparta Merkez EML retmeni

Mehmet MUT Isparta Merkez EML retmeni

Mehmet SIINDI Gaziantep M. Rt zel EML Mdr

Remzi TURAN Ankara Yenimahalle EML Mdr

Fevzi KOAK Ankara Yldrm Beyazt EML Mdr

smail BAARAN Eskiehir Merkez Anadolu Teknik Lisesi Mdr

Ruhi ODABAI stanbul Baclar Abdurrahman ve Nermin Bilimli EML Mdr

M. Saim KYLOLU Adana ukurova Elektrik EML Mdr

Metin TOKMAK Kayseri Merkez EML Mdr

Mehmet ALA Erzincan Fatih EML Mdr

M. Kamil TZN Adana Kurttepe EML Mdr

Durmu BAYAS Kayseri Hrriyet EML Mdr

Faruk SARIDERE Samsun Bafra EML Mdr

Necdet BELGN anakkale Yenice EML Mdr

Cemallettin TURGUT stanbul Sultanahmet EML Mdr

Mustafa KK Ankara Trk Telekom Anadolu Teknik Lisesi Mdr

E. Fahri AKGNGR Ankara Gazi EML Mdr

Uur NKBAY Bursa Demirtapaa EML Mdr

Muhittin KARA stanbul Bahelievler Erkan Avc EML Mdr

Erol YEREBASMAZ Samsun Atakum EML Mdr

Zekeriya AYDODU zmir demi EML Mdr

Metin ZORLU stanbul Yetmibeinci DMO Anadolu Bilgisayar Teknik Lisesi Md.

Ufuk KO Kastamonu Merkez EML Mdr

Gray AKPULAT Rize Tevfik leri EML Mdr

Sabri EK orum skilip EML Mdr

ATATRKN GENLE HTABES

Ey Trk genlii! Birinci vazifen, Trk istikllini, Trk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve mdafaa etmektir.Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegne temeli budur. Bu temel, senin, en kymetli hazinendir. stikbalde dahi, seni, bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dahil ve haric bedhahlarn olacaktr. Bir gn, istikll ve cumhuriyeti mdafaa mecburiyetine dersen, vazifeye atlmak iin, iinde bulunacan vaziyetin imkn ve eraitini dnmeyeceksin! Bu imkn ve erait, ok nmusait bir mahiyette tezahr edebilir. stikll ve cumhuriyetine kastedecek dmanlar, btn dnyada emsali grlmemi bir galibiyetin mmessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatann, btn kaleleri zapt edilmi, btn tersanelerine girilmi, btn ordular datlm ve memleketin her kesi bilfiil igal edilmi olabilir. Btn bu eritten daha elm ve daha vahim olmak zere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dallet ve hatt hyanet iinde bulunabilirler. Hatt bu iktidar sahipleri ahs menfaatlerini, mstevlilerin siyas emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret iinde harap ve bitap dm olabilir.

Ey Trk istikbalinin evld! te, bu ahval ve erit iinde dahi, vazifen; Trk istikll ve cumhuriyetini kurtarmaktr! Muhta olduun kudret, damarlarndaki asl kanda, mevcuttur.

K. ATATRK

N SZ

lkemizin kalknmasnda, gelimesinde ve ekonomimizin glenmesinde nemli rol oynayan endstriyel teknik retimi, 21. yzyl standartlarna ulatrmak, dnyann retim sistemindeki ve bunun dayand teknolojideki gelimelere uyumlu, yksek nitelikli ve Anayasada ifadesini bulan ATATRK Milliyetiliine bal teknik insan gc yetitiren bir yapya kavuturmak grevimizdir.

Bu noktadan hareketle byk nderimiz ATATRKn nsanlar daima yksek, asil ve kutsal hedeflere yrmelidirler. Bu hareket eklidir k, insan olann vicdann, beynini ve btn insanlk anlayn tatmin eder. Bu ekilde yryenler, ne kadar byk fedakrlk yaparlarsa, o kadar ykselirler ve bu hareket ekli mutlaka ak olur. direktifleri, btn almalarmzda her zaman ve her yerde rehberimiz olacaktr.

Katlmcln, benimsemenin, ii sahiplemenin ve yetenek gelitirmenin n plnda olduu bir dnemdeyiz. Bu dnem, yeni bir eitim anlaynn ve ada alma koullarnn hkim olaca srelerden oluacaktr.

Yeni dnemde eitim ve her alanda retilen rnn kalitesi daha da nem kazanmaktadr.

Bu dnemde yeni bir anlay ortaya kmtr. Geliigzel retim yapma, yerini ortaya kan ihtiyalara cevap verebilecek ada eitim yntemlerine ve zelliklerine brakmak zorunda kalacaktr.

alanlar eiterek motive etmeyi, moral vermeyi, misyon ve vizyonu, hedef ve deerleri ve ncelikleri belirlemeyi, zaman iyi kullanmay, fikirlerde birliktelii salamay, organize etmeyi, bilgilendirmeyi, ileri iyi takip etmeyi, ileriyi grmeyi Genel Mdrlmz hizmetlerimizden yararlananlara en iyi ekilde sunma gayreti ve abas ierisindeyiz.

Bu duygu ve dncelerimle mesleklerin en onurlusu ve hizmetlerin en kutsaln stlenmi deerli ynetici ve retmenlerimize, bu dokmann hazrlanmasnda emei geenlere teekkr eder; salk, mutluluk ve baarlar diler; sayg ve sevgilerimi sunarm.

Naim DURMAZ

Erkek Teknik retim

Genel Mdr

NDEKLER

1ZAMAN YNETM

1erik

2ZAMAN YNETM AAMALARI

4Misyon

5Uzun sreli hedefler

5Ksa Sreli Hedefler

5Stratejik Plnlama

6Taktiksel Plnlar

6Operasyonel Plnlar

10ZAMANIMIZI ALAN HIRSIZLAR VE HIRSIZLARIN TUTUKLANMASI

10Acil ler, Krizler ve Panikler

13ZAMAN HIRSIZLARI VE KARI NLEMLER

13Telefonlar

13Toplantlar

13Mkemmellik Hastal

14ZAMANIN Y KULLANILMASI

14Kullanabileceimiz Zaman eitleri

15Gerek Sre rnekleri

17Kurumdan Kaynaklanan Ve Zaman Kaybna Neden Olan eler

18ZAMANI KONTROL ETMEK

21BE YIL NCE

24KAYNAKA

ZAMAN YNETM

Ama: Yneticilerin zamanlarn etkin biimde kullanmalarn salayarak verimliliklerini arttrmakOkuyucu Hedefleri

Zaman ynetiminin nemini aklayabilecek.

Zaman etkin kullanmak iin gnlk pln tekniini kullanabilecek.

Gnlk plnda nceliklerin belirlenmesi iin kullanlan yntemleri bilecek.

Zaman tuzaklarn aklayabilecek.

Kiisel ve kurumsal gelimenin zaman ynetim ile ilikisini kurabilecek.

Zaman nasl kontrol altna alabileceini renmek.

Zaman en nemli ilere nasl harcadn renmek.

Yapt ilerde nasl daha verimli olabileceini renmek.

Zaman nasl israf etmeyeceini renmek.

erik

Neden zaman ynetimi ama

letme ynetiminde zaman ynetiminin nemi, faydalar

Kstl ve retilmeyen kaynak:zaman

Gnlk plnda nceliklerin belirlenmesi iin yntemler

Zaman tuzaklar neler?

Zaman tuzaklarndan korunmann yntemleri

Kiisel ve kurumsal geliimin zaman ynetim ile ilikisi

Tanm: Zaman, arka arkaya dizilmi olaylarn ve olgularn alglanmasdr.Zaman, olaylar lebildiimiz bir sretir.Eer olaylar ve olgular olmasayd, zaman ne alglayabilirdik, ne de lebilirdik.Zaman hayattr.Geri dndrlemez ve hibir ey onun yerini tutamaz.Zamanmz harcamak hayatmz harcamaktr.Zamanmz iyi kullanabilmek hayatmz iyi kullanp hep iyi sonular almak demektir.

Zamanmz nasl deerlendirebileceimize ilikin doru kararlar vermek, etrafta bulunan herhangi ii verimli ekilde yapmaktan daha nemlidir.Verimlilik yerine gre iyidir. Baarl insann bizden daha fazla zaman yoktur, bunlar zaman etkili kullananlardr.

Btn dier kaynaklar gibi,zamanda kullanlabilir bir zelliktir ve ondan yararlanlabilir.Zamann tmn birden kullanmaya ilikin olanlara kar elinde yeterince olduunu bilerek onu azar azar harcamay bilenlerin daha ender oluu, zaman kavramnn bir elikisidir.

Zaman yenilenmesi mmkn olmayan btn kaynaklarn en deerli olandr.Zaman dier kaynaklardan farkl olarak ; alnp satlamaz, biriktirilemez, bakasndan aktarlamaz, depolanamaz, retilemez, oaltlamaz ve deitirilemez. Ancak zaman tasarruflu kullanlabilir.

Zamana hkmetmek niin gereklidir ?

Ynetim deiikliinin etkilerini, nerilerini kavramak.

Deime srecine bal olarak durgunluk olgusu bilinci kazandrmak.

Zaman ve plnlamaya ilikin geleneksel tutumunun eksikliklerini belirlemek.

leri kmelendirip,plnlama yapmak becerisini kazandrmak.

Kendimizi eksen aldmzda olaylar ve olgular dnyoruzAma aslnda

1KONTROL GCMZ YOK KONTROL GCMZ VAR

2KONTROL GCMZ YOK KONTROL EDEBLRZ

3KONTROL EDEBLRZ KONTROL EDEMYORUZ

4KONTROL EDEBLRZ KONTROL ETMYORUZ

5 KONTROL EDEBLRZ KONTROL EDYORUZ

yi yetimi, yetkin, liderlik zelliklerine sahip yneticiler, zamana hkmetme konusunda st dzeyde yeterlilikleri olan kiilerdir. Zamana hkmetmek, zaman kontrol altna almak, zaman ynetmek demektir.Zaman ynetmek olaylar ve olgular nceliklerine gre sraya koyabilmektir Yetkin ynetici, dnce modelini yukardaki dizinde beinciden balatp olaylar ve olgular kontrol etmeye ynelen yneticidir.

ZAMAN YNETM AAMALARI

Hzla geip giden bir yzylda yayoruz. Getiimiz 20. Yzylda bilimdeki ve teknolojideki hzl deimeye adapte olmak iin bizlerde ayn geliim trendini gstermek zorundayz. Bu nedenle bizlerde bu geliime adapte mi olmalyz , yoksa bu geliimi bizler mi balatmalyz? Eer gelecee ilikin bir imza atmak istiyorsak, bu geliimi bizler balatmalyz. Geliimi balatmak iin de ncelikle gelecei grmeli ve gelecei plnlamalyz. Bunun iin de iinde yaadmz u anki zaman ynetmeliyiz. Zaman ynetiminin aamalar aada verilmitir;

Zaman kltrel ve psikolojik boyutlar olan bir kavramdr.Eer bir alma srasnda kendinizi dorudan konuya verebilmiseniz,huzurlu bir ortamda severek ve isteyerek alyorsanz,zaman greceli olarak abuk geer. Buna karlk okulda yada evde kaygl bir bekleyi iinde olduunuzda zaman duygusal olarak uzaklar.

Geleneksel anlatm ile bir trl gemek bilmez.Eer bir hafta size ok abuk geti gibi geliyorsa, okul yneticiliine abuk sndnz, iinizi seviyorsunuz demektir.

Misyon

u anda hemen her kurum belli bir konumda bulunmaktadr. rnein; Microsoft iletmesi computer dnyasnda tekel olma yolunda ilerlemektedir. Ancak Microsoft iletmesinin bundan 10 yl sonra da dnyada 1 numara olacan syleyebilir miyiz? Her iletme gelecekte nerede olacan bilmek ister. Bu amala da kendine yaamn devam ettirecek olan bir misyon seer. Bu misyon o iletmenin var olma nedenidir.

nsanlarda da ayn anlay gzlemleyebiliriz. Bizlerde yaammz adayacamz bir misyon seer ve bu misyon dorultusunda yaammz plnlayabiliriz. rnein; Karaca Holdingin sahibi Hayrettin Karaca yaamn doa ve evrenin korunmasna adam ve TEMA vakfn kurmutur ve yaantsnn byk blmn bu kurumun almalarndaki baars iin harcamaktadr. Etkili bir zaman ynetimi iin bizlerde ncelikle var olma nedenimizi (misyonumuzu) belirlemeliyiz.

Stratejik Hedefler

Belirlemi olduumuz misyon dorultusunda, bu misyonumuz ile ulamak istediimiz hedefler belirleriz. Belirlenmi olan bu hedeflere ulaldnda da misyon tamamlanm olacaktr. Bu nedenle stratejik hedefler, kurumun veya bireyin misyonunu tamamlayacak ekilde hazrlanmaldr. Bizler stratejik hedefleri ksa sreli hedefler ve uzun sreli hedefler olarak iki blme ayryoruz.

Uzun sreli hedefler

Stratejik hedefleri belli periyotlara bleriz. Genellikle be yllk periyotlara blnen hedefler uzun sreli hedeflerdir. lkelerin 5 yllk kalknma plnlarn rmek olarak gsterebiliriz.

Ksa Sreli Hedefler

Uzun sreli hedefleri de belli periyotlara bleriz. Genellikle bir veya iki yllk periyotlara blnen hedefler ksa sreli hedeflerdir.Gnlk yaammzda bu hedefler aylar,haftalar boyutunda ksaltlabilir.

Stratejik Plnlama

Misyon ve hedeflerin belirlenmesinden sonra, bu hedeflere ulamamz salayacak plnlar yaplmaktadr. Plnlama aamasnda yaplacak ilk ilem kurumun zayf ve gl noktalarnn belirlenmesidir. Kurum ve konu ile ilgili veriler toplanr. Yaplacak olan toplantda bu veriler nda bireyler dncelerini aktarrlar. Bu toplantda ncelikle kurumu tanmaya ynelik sorular sorulur. Bu sorular aada verilmitir.

Gl Ynleri Belirlemek in Soracamz Sorular:

Bizim Avantajmz Nelerdir?

Biz Neyi Daha yi Yaparz?

Zayf Noktalarmz Belirlemek in Soracamz Sorular;

Bizim Dezavantajlarmz Nelerdir?

Biz Neyi Kt Yapyoruz?

Bizim Mevcut Gelimemizi Engelleyen Etkenler Nelerdir?

Bu sorulara ilikin olarak herkesin cevaplar kayt edildikten sonra nem srasna gre yazlr. Daha sonra kurum dndaki durumun analizine geilir. Burada da yine kurumun alt alan ile ilgili veriler toplanr. Bu veriler nda toplantda kurumun yaad d evreyi tanmaya ynelik sorular sorulur;

Sektrdeki Frsatlar

Sektrde Ne Tr Gelimeler Yaanyor? Bireyin Tercihleri Ne Ynde Deiiyor?Sektrdeki Tehditler

Sektrde Hangi Uygulamalar Terk Ediliyor?

Sektrdeki Dier Kurumlarn Uygulamalarndan Nasl Etkileniyoruz?

Bu aamadan sonra evre analizi sonular ile kiisel analiz sonular karlatrlr ve bunun sonucunda iletmenin ileride izleyecei admlar belirlenir.

Taktiksel Plnlar

Uzun sreli hedeflere ulamak iin hazrlanan plnlardr. Taktiksel plnlarda blmlerin ve kiilerin grev ve sorumluluklarnn ne olduu, bu grev ve sorumluluklar dahilinde nasl alacaklar yer almaktadr.

Operasyonel Plnlar

Ksa sreli hedeflere ulamak iin hazrlanan plnlardr. Taktiksel plnlar iki blmde hazrlanr;

Tek Kullanml Plnlar: Belli bir amaca ynelik, plnlardr.

Standart Plnlar: Belli kurallarn, standart operasyonel plnlarn yer ald plnlardr.

HEDEFLER

YAANTI ALANI

ETK ALANI LG ALANI

Kiinin kendi kontrol Kiinin kendi kontrol alan

alan iinde olan iler dnda olan iler

Misyon : Dershane, 300 renci kapasiteli ve rencilerinin en az %80ine (300x80/100=240) SS kazandrmak ve 5.yl sonunda 1000 renci kapasitesine ulamak.

1- Uzun Vadeli Hedef : 5.yl sonunda 1000 renciye ulamak ve en az

%80ine (1000x80/100=800) SS kazandrmak.

2- Ksa Vadeli Hedef : Birinci yl sonunda 300 rencinin %80ine SS

kazandrmaktr.

ANALZ

GL

GSZ

Benim iyi olduum alan ne? (Rakip dershanede ok iyi bir

matematik retmeni var

25 retmenim var ;15 i MF,

10u sosyal brannda olan retmen ( Yabanc dil (ngilizce)

retmeni a var.

Neyi daha iyi yaparz.

Yeni ald iin teknolojik stl srdrmek.

DI EVRE ANALZ

OLUMLU OLUMSUZ

GELMELER GELMELER

nl bir matematik retmeni ( Tahsilat sknts.

bulmak.

( Devlet okullarndaki

retim kalitesinin artmas

( Devlet okullarndaki retim

kalitesinin dmesi

( Rakiplerin oalmas

( Fiyatlarn dmesi

( Snav sisteminin deimesi

ZAMANI YNETMEDE K AAMALI MODEL

Okul mdr olarak, zaman ynetmek, ileri plnlamak konusunda aada verilen izlencenin yararl olaca umulur.

Bir eyleme balarken geleneksel okul mdr u soruyu sorar: Bu grev nasl yaplr Siz, ada bir okul yneticisi olarak, kendinize ve evrenizdekilere u sorular yneltin:

Bana (bize) verilen grev nedir?

Bu i ne iin yaplmaldr?

Bu i yaplmaz ise ne olur?

rnek:

: Snflarn, derslerin retmenlere dalm.

Soru - Bu i ne iin yaplmaldr?

Cevap retim yl baladnda snflarda retimin en iyi biimde balamas ve kesintiye uramadan srmesi iin

Soru Bu ii benim yapmam gereklimi?

Cevap Evet. (1) Mdr yardmcs retmenlerin tmn btn ynleri ile tanmyor. (2) Geen yl yaptm snf denetlemeleri sonunda ulatm bilgilerin bir ouna mdr yardmclar sahip deillerdir. (3) Snflarn paylam konusunda, retmenlerin birbiri ile atan farkl istekleri var. Uzlamann salanmas gerekir. Bu problemli durum, mdr yardmclarnn iletiim ve yneticilik becerilerini aar. (4) Snflarn datm iin evreden gelen basklar, mdr yardmclarn zor durumda brakabilir. (5) snf okutmak, ders creti alabilmek asndan ders datmlar nemlidir. Bu tr maddi karlarn ar bast durumlarda, okul mdrnn etkin olmas, gelecekteki almalar azaltabilir.

almalar

Snflarn, derslerin datmn yapmaya karar verdiniz. imdi ikinci aamaya geip, geleneksel soruyu sorabilirsiniz.

alma I.

Bu i nasl yaplmaldr? Sorusunu aadaki aamalar izleyerek yantlamaya aln.

Aama 1:Mdr yardmclarndan ders, snf, ube saylarn al.

Aama 2:retmenlerin ders okutmalarna ilikin zel ve resmi durumlarn sor, ren, kaydet.

Aama 3:Konu ile ilgili retmenlerle, informal ortamlarda ayr ayr ve kk gruplar halinde grmeler yap. steklerini ve grlerini belirlemeye al.

Aama 4:Topladn bilgiler ve edindiin izlenimler nda mdr yardmclar ile tek tek, gerekiyorsa toplu olarak grmeler yap.

imdi neyi, nasl, ne zaman, nerede, kiminle yapacanz daha iyi biliyorsunuz sanrm.

ki Hafta in zlence

X Okulundaki ilk hafta iin bir izlence (alma pln ) yapmanz yerinde olur. Okul mdr plnl alan bir kimsedir. Pln olmayan bir yneticinin ynetici olup olmad tartmaldr. Aada verilen rnekteki aamalar izlediinizde, izlence hazrlamann ok zor olmad anlalacaktr.

alma II:

Okul mdr olarak yapmamz gereken ve yapmak istediimiz ileri alt alta yazn.

rnek:

( ) Baka okullara giden rencilerin dosyalarn gndermek.

( ) Cuma ve Pazartesi yaplacak trenlerin hazrln yapmak.

( ) Konuklar iin ikolata, sigara aldrmak.

( ) Bahede dp hastaneye kaldrlan renciyi ziyaret etmek.

( ) retmenlerin kent ii gezi plnlarn incelemek, imzalamak.

( ) Personelin hasta sevk kadn imzalamak.

( ) Acele ve gnl yazlara cevap yazmak.

alma III:

Maddelerin her biri iin sorgulama yapn

A) Bana verilen grev nedir?,

B) Bu ii niin yapmalym?,

C) Bu ii ben yapmaz isem ne olur?,

leri tek tek sorguladnzda bir i sizin kiisel yada okulun amalar ynnden bir anlam ifade etmiyorsa; o iin sizin tarafnzdan yaplmamas durumunda kiisel yada okul amalarnn gereklemesine bir etkisi yoksa izin ve silin o eylemi.O ii sizin yapmanza gerek yoktur. Okul mdrnn grevi, okulun amalarna ynelik eylemlerden oluur.

izip sildiklerinizin dnda kalan ileri tekrar sorgulayn. Hayati nitelikte, ehemmiyetli olarak nitelendirdiiniz ilere A, nemlilere B, sradan ileri C olarak belirleyin. D grubuna giren ileri iaretlemeyin ltfen. Bir okul mdrnn izlencesinde D grubu gereksiz iler bulunmamaldr. Onlar kendi aralarnda B1, B2 ,B3 biiminde nem srasna koymanz gerekmektedir.

Bu aamada zaman kullanm ile ilgili teknik bir aklamay yapmak gerektii kansndaym. nem derecesini belirleyip sraladnz eylemleri, mutlaka o sralara gre gnlere dizmek ve gerekletirmek gerekmeyebilir. rnekse, A1, A2, A3, B1, B2 dereceleri alan be eylemi haftann gnlerine yerletirilirken Pazartesi gn ilk saatlere A-1, Sal gn sabaha A-2 yi koymak art deildir. Sene ba retmenler toplantsnn yaplmas sizin iin hayati (A-1) bir itir; ancak toplantnn yaplmas iin aramba gn leden sonra en uygun zamandr. Bu durumda aramba gn lenden sonraya A-1 nem derecesinde bir i konurken, Pazartesi gn sabaha B-3 grubundan bir i konulabilir. Ancak arambaya kadar zihinsel faaliyetlerinizin ve hazrlklarnzn A-1 olarak belirlediiniz toplant zerinde younlamas beklenir.

ZAMANIMIZI ALAN HIRSIZLAR VE HIRSIZLARIN TUTUKLANMASI

Acil ler, Krizler ve Panikler Yangn Sndrmek zevklidir Adrenalin Sonras knt Yangn Sndrenler Terfi Eder Anlay Annda dllendirilmek

Acil ler, Krizler ve Panikler

Acil olaylarn bizi ynetmesine izin veririz. Biz acil ileri yapar ve nemli ileri gzard ederiz. lerin bitimi iin verilen srenin bizi skmasna ve hatta bomasna izin veririz. Eer iler sadece acil olduklar iin yaplsayd, srekli kriz ve stres ortamnda yaardk.

Kriz ve panik yaratan ortamlardan yaplmas gereken iki nemli etkinlik vardr. Bunlar;

O an yaanan sorunla uran, yangn sndrn

Bu krizin bir daha tekrarlanmamas iin yaplmas gerekenleri listeleyin.

Ksaca krize neden olan problemi zn.

Acil ilerden ve krizlerden kurtulmann tek yolu sorunlarn nedenini bulmak ve bu sorunlar zmekten geer.

Yangn Sndrmek Zevklidir

Hi kimse inkar etmesin. Bizler kk krizleri severiz. Sert ve uzun sreli alan telefon, bromuza girip kan insanlar, hareketliliin verdii zevk ve gz ap kapayncaya kadar geen zaman. Bu tr durumlar elencelidir ve kendimizi nemli hissetmemizi salar.

Yangnlar nlemek ise, bromuzun kapsn kapatp, dnmek anlamnda gelir ve bu sorun oumuz iin skcdr. Hatta bu durumu retimsizlik olarak nitelendirenler bile vardr. Oysa gerek tam tersidir. Bizler krizlerin yaanmamasn nleyerek verimliliimizi arttrrz.

Adrenalin Sonras knt

Dnn; iddetli bir kriz yaadnz, drt saat boyunca 6.3 iddetinde bir kriz geirdiniz. Adrenaliniz yksek, kalbiniz mthi bir hzla arpyor ve alnnzdan terler damlyor, neredeyse dmeleriniz beden snzdan dolay eriyecek... ve kriz sona eriyor. imdi ne yapacaksnz? En gl olduunuz an bitti. Masanzn bana dndnz.

Beden, kriz annda kalbin daha hzl ve gl arpmasn salar. Bunun sonucunda daha atik davranrsnz. Kan basncnz ykselir ve kan o an iin bedeninizin nemsiz ksmlarndan, nemli ksmlarna tanr. rnein;sindirim sistemindeki kan, kriz annda kaslarmza doru hareket eder.

Kriz annn bitmesinden sonra beden kendini dengelemeye alr. Kan yine tm organlara yaylr. Bylece enerji dzeyimiz edeer bir d kaydeder. Bunun sonucunda fizyolojik ve psikolojik problemler yaayabiliriz.

Yorgunluk, stres ve moral bozukluu almay engelleyen ve zaman kaybna neden olan elerdir.

Yangn Sndrenler Terfi Eder Anlay

Her iletme kriz anlarn en iyi ekilde deerlendiren ve sadece yangn sndrerek ykselen uzmanlar vardr. Ancak bu uzmanlar sadece yangn zamannda verimli alrlar. Yangn nlemek gibi bir faaliyet onlarn mesleki kariyerlerini olumsuz ekilde etkileyebilir. Bu nedenle her zaman yangn kmasn isterler. Byle bir yneticisi olanlara sabr diliyorum.

Ancak toplam kalite anlay ile oluan sorun nleme faaliyetleri, yangn nleme konusunda uzman yneticiler ile baarya ulamaktadr.

Rahat, Tandk, Kolay ler

Hepimizin snd hobilerimiz ve rahatlama blgelerimiz vardr. Hepimiz zaman zaman dinlenmeye ihtiya duyarz ve kendimizi hrpalanm hissettiimizde rahatlatc alanlarmza ekiliriz. nemli olan ne yaptmzn farknda olmamz ve bunu mantkl bir zamanda yapmamzdr.

Tandk ve kolay ileri yapmann en kt rnei, terfi eden yneticinin, terfi etmedii ileri nceden yapmasdr. Bu onun yakndan tand ve kendisine kolay gelen ilerdir. Ancak byle davranarak iki ii birden mahvetmektedir. Hem yeni sorumluluklarna zaman ayramamaktadrlar, hem de yerlerine alnan uzman rahatsz etmektedir.

Annda dllendirmek

oumuz annda dllendirilme isteiyle yanp tutuuruz. Bu amala uzun bir faaliyet listesi hazrlarz. Her yaptmz faaliyetin yanna arp iareti koyarak kendimizi rahatlam hissederiz. Ancak gerekte byle deildir. nk bir anlay dorultusunda nce kolay ileri yap. Sonra zor ilere ge anlay ile hareket edilir. Bu istenmeyen bir durumdur.

ncelikleri iyi plnlamann iki basama vardr. Bunlar;

Daha nemli olan ilere daha ok zaman ayrmak

nemli olmayan ileri daha abuk halletmek

nemli Olan lere Daha ok Zaman Ayrmak

Birden fazla ncelik olmas, ncelik yok demektir. Bu zdeyiteki anlam udur; insanlarn sadece bir tane ncelii vardr. On tane ncelik olmaz. Eer iki tane dahi nceliiniz varsa, nceliiniz yok demektir.

Yannzda, yaplmas gereken ilerin yazl olduu 20 maddelik uzun listeler tayabilirsiniz. Ancak bu liste ncelik listesi deildir. Gne, kaldra dengesini salayacak nemli bir ii nceliiniz olarak plnlayn. O i sizin iin gnn ii olsun. nmze ne tr aksilikler karsa ksn o ii bitirin. Unutmayn iki yol var;

Ka Kurtul

Sava Kazan

Bu basamakta biz, ikincisini seiyoruz.

nemli Olmayan leri Daha abuk Halletmek

Zihninizin derinliklerinde ktnz son tatili dnn. Tatilden nce broda nasl almtnz?

Eminim ki,listenizdeki ileri slk alarak incelemisinizdir. Bu iler iin baz arkadalarnz grevlendirmisinizdir ve nemsiz ileri de acmadan pe atmsnzdr.

ZAMAN HIRSIZLARI VE KARI NLEMLER

Kat leri

Masa stnn temiz olmas ile baar arasnda bir iliki yoktur.

Gelen katla (evrakla) ilgili ne yaplacana abuk karar verin.

Bir kad bir kez ele aln ve u drt eylemden birini yapn

1.At

2.Havale et

3.Dosyala

4.Gereini yap.

Telefonlar

Bir orta dzey yneticisi ortalama be dakikada bir telefona bakmak zorunda kalr.

st ynetici bunlar sekreteri aracl ile programa balar.

Toplantlar

Toplantlarda harcanan zamann yardan ou, bounadr, ziyan edilmektedir.

Toplantlarn ayrntl bir gndemi olmal ve her gndem maddesi zamanlanmaldr.

Toplantya herkes katlmamal bir snrlama olmaldr,katlmas gerekenler katlmaldr.

Gndemin bir iki maddesinin grlmesi ile ilgili olanlar, o maddeler grldkten sonra ayrlmaldr.

Mkemmellik Hastal

Bazlar mkemmele ulamak iin gereinden ok zaman harcarlar. Bu bazen hastalk halini alr.Her gn bilerek herhangi bir ii mkemmel olmayan bir ekilde yaparak bu hastalktan kurtarabilirsiniz.

ZAMANIN Y KULLANILMASI

Genel olarak btn ustalarda grlen ve aada belirtilen 6 ortak nitelii onlarn baz anahtar ilkeleri benimseyerek uyguladklarn gstermektedir.

Her zaman ustas

1. Her an ne yapacan zamann en yararl biimde nasl kullanacan bilir.

2. Hatasn, eksiklerini, karakterinin hangi kt yola sapmaya elverili olduunu, onlarla akalaacak kadar renmitir.

3. Hayatnda yaad her evreden ve her olaydan gereken dersi alarak deneyimlerini ve i gdlerini gelitirmitir.

4. Mesleki veya kiisel, sosyal veya zel olsun yalnz kendi hayatn yaar.

5. Hibir eyi unutmayacak biimde ek bir bellek sistemine sahip olduundan bellekteki btn anlamsz nedenlerin yerine anlaml sorular niin ve nasllar almtr.6. Ulamak istedii amalara gre her gn zamann nasl kullanmas gerektii hakknda younlatrmay bilir.Kullanabileceimiz Zaman eitleri

1. Vcudumuza ayrdmz zamanlar.

2. Bo zamanlarmz.

3. Zevklerimiz iin harcadmz zamanlar.

4. Tketim iin harcadmz zamanlar.

5. Seyahatlerde geen zamanlarmz.

6. Dinlenmeye ayrdmz zamanlar.

7. Sevgiye ayrdmz zamanlar.

8. Bakalarna ayrdmz zamanlar.

9. Ailemize ayrdmz zamanlar.

10. Okumaya ayrdmz zamanlar.

11. Gelimemize ayrdmz zamanlar.

12. Gelitirmemize ayrdmz zamanlar.

13. Meditasyon anlarmz.

14. ocukluumuzu aradmz zamanlar.

15. Yalnz kaldmz zamanlar.

Gerek Sre rnekleri

1 Gnde1 Ylda

5 dakika

15 dakika

1 saat30 saat

91 saat (4 Gn)

15 gn

Gnde 1 saat 40 yln sonunda 2 yl eder.

Gecede 8 saat = 4 ylda 4 ay uyumak demektir.

Sizden Kaynaklanan Ve Zaman Kaybna Neden Olan geler

Kendini deerlendirme biiminiz

Yetersiz puanlama

Olaylar nceden kestirmede yetersizlik

yi tanmlanmam amalar

Zamann ilere kt(dengesiz-nemleri ile orantsz) blm

Yarna brakma eilimi

lerin hepsini birden yapma istei

Dorudan size ait yanllar

Ayrntya ok nem verme eilimi

lerin alanlar arasnda datmnda yetersiz kalmak

Her eyi ve herkesi bizzat denetleme tutkusu

Bakalarnn yapabilecei ileri-dzenlemeleri bizzat yapmak

Birilerine uygun olmayan zamanlarda telefon etmek

Birlikte alt grevlilerle sk sk tartmak

Beklenmeyen ziyaretilerden yakasn kurtaramamak

nyarglar-saplantlar

Dzensiz heyecanlanmalar

Disiplinsizlik

Bakalarn incitmek-kstrmek korkusu

HAYIR diyememek (ok fazla yumuak yzl olmak)

Dinlenmesini bilmemek

Yava okumak

evrede almaya younlamay engelleyen objelerin varl

Herkese ay kahve ikram etmek

Srekli makamda oturmak

Sohbet etmek

Gecikmelerle Mcadele

Bitirme tarihini belirleyin

lk nce skc olan ii yapn

dllendirme sistemi kurun

leri kk blmlere ayrn

Sizi uyaracak biriyle anlan

Yukardaki hazrlklar tamamsa imdi yapn.

Beklenmedik Aksaklklar

Bir toplantya gitmeden nce, toplantnn sizin iin gerekli olup olmadn ve sizin iin gerekli olan ksmlarn tespit edin.

Toplantya zamannda gidin.

Toplantda aktif olabilmek iin kendinizi hazrlayn.Uzun tartmalardan kann.

Takip edilecek maddeleri uygun ncelik dzeni ierisinde hazrlayp listeleyin.

Birok kimse krizlerin kanlmaz olduunu dnr. Bu ksmen dorudur. Kriz, yaplmas gereken bir iin zaman ve zamanlama plnlamas yaplmamsa yaanr.

Beklenmedik olaylar yaamamak iin her iin veya aktivitenin balang noktasnda iken daha nce yaanm tecrbelerinizi gzden geirin. Tecrbeleriniz nda kendinize tarz ve metot belirleyin. Her aktiviteden nce ihtimalleri belirleyin. Bunun iin u sorular sorulabilir.

Neyin yanl olma olasl vardr ?

Ne zaman yanltan haberdar olabilirim ?

Bu konuda neler yapabilirim ?

Olas Aksaklklar

Gereki olmayan bir zaman pln yaplm veya son anda nceliklerde deiiklik yaplm olabilir. Personel hata yapabilir veya cihazlar arzalanabilir. Bu durumlarda kesinlikle panik yapmayn. Derin bir nefes aln. Birka dakika dinlenip kendinizi dinleyin. O anda ncelikle nelerin yaplmas gerektiini dnerek alternatifler retmeye aln. Ancak bir aksakl giderirken ikinci bir aksaklk yaratmayn.

Zorunlu ve gerekli olmayan formaliteleri ve krtasiyecilii kaldrn. Krtasiyecilik i yapmak ve almak deildir. alr grnmek ve zaman ldrmektir. Gereksiz krtasiyeciliin kaldrlmasyla zaman tasarrufu yaplm olur.

le yemei ve ay saatlerinizi alanlarla birlikte geirin.Size sylemek ve sormak istediklerini bu saatlerde deerlendirip ayrca size gelip zamannz harcamadklar gibi sylenmesi gerekenleri yemekte aktardklarndan rahatlam olacaklardr.

Kurumdan Kaynaklanan Ve Zaman Kaybna Neden Olan eler

Bakalarnn kendilerini deerlendirme biimleri

Dier alanlarn kt plnlar

Kurumun genel politikasnn olmay

Kurum norm ve deerlerinin geveklii

ncelikli amalarn bakalarn ki ile atmas

Ynetimin amalarn nceliklerini ok sk deitirmesi

Grev tanmlarnn kt yaplm olmas

Otorite yokluu

Toplantlar

Greve ge gelmeler

st makamlarn kararlarn bekleme

Kt i haberleme

Cevap vereceklerin bulunamay

Problemlerin yanl ya da kt tanmlanmas

Dier alanlarn yaptklar yanllar

Uzayan akran ve mteri ziyaretleri

Personel fazlal

Bro personelinin azl

Uzman personelin azl

Yetimemi sekreterler Makam ofrleri

Olumsuz tutumlar

Dikkatsizlikler Baboluk Oyalanma

ZAMANI KONTROL ETMEK

En yi Zaman Kullanm

Gnlk programnz yaparken,enerji konjonktrnzn aklnzda olmas iyi bir fikirdir.Baz insanlarn en iyi zamanlar sabahn erken vakitleridir.Bazlarnn en baarl olduklar zaman ise leden sonradr.Mmkn olduunca gnlk programnz en iyi zamannza denk gelecek ekilde plnlamaya aln.Her zaman kontrol salayamazsnz,fakat konsantrasyon ve dnce gerektiren almalar en iyi zamannzda yapma fikrini de gz nnde bulundurmalsnz.Eer en iyi zamannz sabah ise daha az nemli olan okuma,mektup veya telefonlara cevap verme gibi faaliyetleri leden sonraya brakn.

Zaman nasl kullanacanz analiz edin.Sonra gereklilik, verimlilik ve uygunluk testleri uygulayarak aktivitelerinizi inceleyin.inizin temel unsurlarn belirleyin.Zamannz boa harcayan ileri bir tarafa ayrn ve onlarla uraarak onlar saf d edin.

Zaman ynetiminde size uygun olan plnlama tekniklerine bavurun.Size yardmc olacak uygun teknolojik cihazlar kullann.

Tipik Enerji emberi

En iyi

zaman

%100

O 8:00 le 17:00

Faaliyet Plnlama Dosyas

Faaliyet plnlama dosyalar ierikte byk oranda farkllk gsterebilirler.Bu aamalarn gerektirdii en basit gsterim bir projeyi tamamlamaktr.Balama tarihleri,hedeflenen tamamlama tarihleri,fiyat tahminleri,kimlerin sorumlu olduu gibi ilave bilgi esas dosyaya eklenebilir.

rnek:Faaliyet plnlama dosyas

Hedef: 31 Maysa kadar alma pln kartma ve alma defterini yeniden gzden geirme.

SafhalarTahmini SreHedef Tarihstlenen

Taslak yaz15 gn15 nisanben

Tasla daktilo et10 gn25 nisansekreter

Tashih et5 gn20 nisanben ve sekreter

Kapak iz5 gn30 nisangrafiker

Son kez daktilo et10 gn10 maysyazc

Tashih et3 gn13 maysben ve sekreter

Dzelt2 gn15 maysYazc

Figrleri iz5 gn15 maysgrafiker

oalt15 gn30 maysbasm evi

Kitap teslimi31 maysBasm evi

Faaliyet Plnlama Dosyas

Hedef:

Faaliyet

AamaHedefMALYETstlenen

LiraSre

ON K AY

nmzdeki on iki ay iinde yapmak istediklerim

1____________________________________________________________

2____________________________________________________________

3____________________________________________________________

4____________________________________________________________

5____________________________________________________________

6____________________________________________________________

7____________________________________________________________

8____________________________________________________________

9____________________________________________________________

10___________________________________________________________

BE YIL NCE

Yaantnzda be yl nceki bilgileri aadaki tabloya yaznz

Ka Yandaydnz? _____________________________

Nasl grnyordunuz? _____________________________ Neler giyiyordunuz? _____________________________

Nerede Yayordunuz? _____________________________

Evli miydiniz? _____________________________

ocuklarnz var myd? _____________________________

ocuklarnz ka yandayd? _______________________

Hangi sporlar yapyordunuz? _______________

Tatilinizi nerede geiriyordunuz? _______________________

Ne i yapyordunuz? _______________________

Be yl iinde hangi baarlar elde ettiniz?______________________

Be yl ne kadar hzl geti? _______________________

On Yl Sonra

Yaantnzda on yl sonra olacaklar aadaki tabloya yaznz.

Ka yanda olacaksnz? :____________________________________

Nasl grneceksiniz? :____________________________________

Neler giyeceksiniz? :____________________________________

Nerede yaayacaksnz? :____________________________________

Evlenecek misiniz? (Be yl nce bekarsanz) _______________________

ocuklarnz olacak m?(Be yl nce yoksa):_________________________

ocuklarnz ka yanda olacak?(varsa) ____________________________

Hangi sporlar yapacaksnz? :____________________________________

Tatilinizi nerede geireceksiniz? ___________________________________

Hangi pozisyonda alacaksnz?: _________________________________

On yl iinde ne yapmak isterdiniz? :_______________________________

Zaman Kullanm Konusunda nermeler

1. Plnl ve programl almak zaman akll kullanmak demektir.

2. Yetki devri en nemli zaman ynetimi tekniidir.

3. Sekreter grevlendirmek yneticilerin; ziyaretilerini, telefonlarn, yazlarn, randevularn, toplantlarn ve evre ilikilerini dzenlemesini salar.

4. Programl almak; ast yneticilerle, personelle, halkla genel grme yapmak, evrak imzalamak iin belirli saatler koymak, bu saatlere uymak zaman kazandrr.

5. Sk sk grle yardmclarn birimlerin ve danmanlarnn odalarnn yakn olmas zaman kazandrr.

6. Yaplacak gnlk ve haftalk ileri daima nem ve ncelik srasna gre yapmak zaman kazandrr.

ZAMAN KAVRAMI

Zaman, amalarmza ulamamz salayan en nemli aratr................................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

Ltfen ikolik olmayn,

nk ikolikler imdinin deerini bilemeyen, plnlamadan habersiz, beceriksiz kiilerdir.

Bill Gates...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

PLNLAMA

Stratejik Plnlama

Taktik Plnlama

Operasyonel Plnlama...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

KAYNAKA

1. Prof.Dr.Ayta AIKALIN Okul iletmesi

2. Prof.Dr.Haydar TAYMAZ Okul Ynetimi

3. Jane ALLAN (eviri:Yrd.Do.Dr.Mehmet ZAMAN) Zaman Ynetimi

4. Marian E.HAYNES (eviri:Yaar BLBL) Kiisel zaman ynetimi Mill Eitim Bakanl Erkek Teknik retim Gn.Md.Yayn

5. Hakan MOKAN Ders notlar

6. Prof.Dr.mer PEKER, Nihat AYTRK Ynetim Becerileri

7. Prof.Dr.Ziya SABUNCUOLU, Do. Dr. Melek TZ rgtsel Psikoloji

8. Do.Dr.Servet ZDEMR Eitimde rgtsel Yenileme

9. Jacqueline ATKNSON (eviri: Cemse SLAM) Zaman Ynetimi Sanat

10. Doc. Dr. nayet PEHLVAN Yaamnda Stres

11. Martin SCOOT (eviri: Asl evik INGIL) Zaman Ynetimi Sanat

OPERASYONEL PLNLAR

KISA VADEL HEDEFLER

TAKTKSEL PLNLAR

UZUN VADEL HEDEFLER

KARILATIRMA

PLNLAMA

KSEL ANALZ

EVRE ANALZ

STRATEJK HEDEFLER

MSYON

KISA SREL

HEDEFLER

UZUN SREL

HEDEFLER

STRATEJK

HEDEFLER

MSYON

KSEL ANALZ

KARILATIRMA

EVRE ANALZ

STRATEJK HEDEFLER

ZAMAN HIRSIZLARINI TUTUKLAMA

Yetki Devri

Hayr Diyebilme

Gerekli,Gereksiz Ayrmn Yapma

Hzl ve Etkili Karar Verme

HEDEF BELRLEME

Stratejik Hedefler

Uzun sreli hedefler

Ksa sreli hedefler

Zirve Enerji Zamanmz Optimum Kullanm

Mmkn olduunca datm yapn

Beklenmedik olaylar iin boluk brakn

Engellerin ounu mmkn olduunca eleyin veya azaltn

2. Gereksiz ve uygun olmayan faaliyetleri eleyin

Engellerin ounu Mmkn Olduunca Eleyin veya Azaltn

3. haftalk ve gnlk zaman kullanmanz plnlayn ve programlayn

1. sorumluluklar, ncelikleri ve amalar belirleyin

PAGE V