ADILLAR ADILLAR (ZAMİRLER)(ZAMİRLER)

Bunu siz mi aldınız?Burası çok sıcak.O hiçbir zaman saygısızlık yapmaz.Bazıları denizi çok sever.

Yukarıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcükler yerine uygun isimler getiriniz.

Cümlenin anlamında değişiklik oldu mu?

Bu kitabı Ayşe ve sen mi aldınız?Bu sınıf çok sıcak.O çocuk hiçbir zaman saygısızlık yapmaz.Bazı insanlar denizi çok severler.

Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin türünü belirtiniz ve daha önceki örneklerle karşılaştırınız.

Bu sözcüklerin yerine isimleri getirebiliyor muyuz?

O halde zamirleri(adılları) O halde zamirleri(adılları) tanımlayınıztanımlayınız!!

Tanım:İsmin yerini tutan, ismin yerine kullanılabilen kelimelere zamir denir.

Özellikleri şunlardır:1. Sözü kısaltmaya yarar.2. Tek başına görev üstlenir. (Sen, biz, o...)3. Çoğul biçimleri vardır. (Sizler...)4. Hâl ekleri alır. (Beni, bende...)5. İyelik ekleri alır. (Benim, senin...)6. Tamlama eklerini alır. (Benim evim)7. Zamirler cümlede “yüklem, özne, nesne,

dolaylı tümleç” olabilir.

ZAMİRLER

SÖZCÜK BİÇİMİNDEKİ ZAMİRLER EK BİÇİMİNDEKİ ZAMİRLER

İYELİK ZAMİRLERİ İLGİ ZAMİRLERİ

KİŞİ ZAMİRLERİ

SORU ZAMİRLERİ

BELGİSİZ ZAMİRLER

İŞARET ZAMİRLERİ

1-KİŞİ ZAMİRLERİ

O ,bizi çok severdi.Siz daha çok çalışmalısınız.Ben sınavı mutlaka kazanacağım.Ona bunu sen mi söyledin?Bu tartışmayı önce onlar başlattı.

Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin yerine uygun başka sözcükler getiriniz.

Altı çizili bu sözcükler ne tür kelimelerin yerine kullanılmıştır?

Kişi zamirlerini tanımlayınız.

1.Kişi (Şahıs) Zamirleri : İnsan isimlerinin yerini tutan zamirlere denir. Kişi zamirlerinin sayısı altıdır.

Ben, sen, o, biz, si z, onlar. “Ben” zamiri, -e ekini aldığında kökünde değişme

olur. Aynı kural “sen” zamiri için de geçerlidir. Ben-e Bana Bazen “saygı, incelik, kırılma, öfke” nedeniyle

“sen” zamiri yerine “siz” zamiri kullanılır. Siz kim oluyorsunuz? Sizden bir ricam olacak.Böbürlenmek amacıyla “ben” yerine “biz” zamiri

kullanılır.Bize Konyalı Paşa derler.

2-İŞARET ZAMİRLERİ

Bu,güzel.Yok, şu daha güzel.Yoksa o mu daha güzel? Üf, Kafam çok karıştı…Yine sinirlendim!

Bay Sinirli resimleri işaret ediyor…

En çok şunu beğendim.Bunu kime vereceksin?Onu yere düşürüp kırdım.

Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin yerine uygun başka sözcükler getiriniz.

Altı çizili sözcüklerin cümlede nasıl bir görev üstlendiklerini belirtiniz.

İşaret zamirlerini tanımlayınız.

2.İşaret Zamirleri :Varlıkları göstererek onların isimlerinin yerlerini tutan zamirlere denir. Türkçede en çok kullanılan işaret zamirleri şunlardır:

Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, bura, şura, ora, burası, şurası, orası, burada, şurada, orada, buradan, şuradan, oradan, burayı, şurayı, orayı, buralar, şuralar, oralar, öteki, beriki, karşıki...

O elbiseyi daha çok beğendim.O, bu gece şehirden ayrılıyor.Onu sen mi yazdın? Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin

türünü söyleyiniz.

Türkçede bazı sözcükler cümlede kullanıldıkları yere göre farklı görevler üstlenirler.

Bu çocuk çok zeki.Bu, güzel bir ev.

3-SORU ZAMİRLERİ

Size bunu kim söyledi?Senin payına hangi kalem düştü?Bu parayı nerede buldun?Son sınavda kaçıncı oldun?

Yukarıdaki sorulara uygun cevaplar veriniz.

Verdiğiniz cevapların hepsi bir isme karşılık geliyor mu?

Soru zamirlerini tanımlayınız.

3.Soru Zamirleri:İsmin yerini tutan soru kelimelerine soru zamiri denir. En çok kullanılan soru zamirleri şunlardır:

Kim, kimler, ne, neler, nere, neresi, nereyi, nereye, nerede, nereden, kaçı, kaçımız, kaçınız, hangisi, hangimiz, hangileri, kaçıncı, kaçta, kaçtan...

“Kim” kelimesi her zaman soru zamiridir. Diğer soru kelimelerinin çoğu cümlede kullanılışlarına göre zamir, sıfat veya zarf olabilir.

Pazardan ne aldın ? zamirBaban ne gün gelecek? sıfatNe bakıyorsun tuhaf tuhaf? zarf

4-BELGİSİZ ZAMİRLER4-BELGİSİZ ZAMİRLER

Bazıları çevre temizliğine önem vermezler.Birileri seni sordu.Kimileri tiyatro izlemeyi çok sever.Çoğu insan bu fikre katılıyor.

Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin yerine uygun başka sözcükler getiriniz.

Altı çizili sözcüklerin hepsi bir isme karşılık geliyor mu?

Belgisiz zamirleri tanımlayınız.

4.Belgisiz Zamirler (Belgisizlik ) :Hangi varlıkların yerini tuttuğu tam olarak belli olmayan zamirlere denir. En çok kullanılan belgisiz zamirleri şunlardır:

Bazısı, bazıları,kimisi, kimileri, biri, birisi, birileri, başkası, başkaları, birçoğu, birkaçı, birtakımı, birçokları, çoğu, hepsi, herkes, birazı, her biri, herhangi biri, öteberi, şunu bunu, şundan bundan, şey, şeyler, hiçbiri, kimse....

EK BİÇİMİNDEKİ ZAMİRLER

1.İyelik Zamirleri

İsimlerin sonuna gelerek, o isimlerin kime ve neye ait olduğunu bildiren iyelik ekleri, aynı zamanda iyelik zamiri olarak da adlandırılır.

Defterim, defterin, defterleri... (İyelik zamiri)

2.İlgi Zamiri

İsmin yerini tutan –ki ekine ilgi zamiri denir. İlgi zamiri olan –ki daima kendisinden önce gelerek kelimeye bitişik yazılır.

Benim defterim Benimki Ahmet’in defteri Ahmet’inki

İlgi zamiri her zaman insanlar için kullanılmaz. Cansız varlıklar için de kullanılır.

Kamyonun lastiği Kamyonunki

www.dersimizturkce.gen.tr