ZIEMIA DĄBROWSKA- ZIEMIA DĄBROWSKA- u nas też są skarby, u nas też są skarby,

czyli POLSKA czyli POLSKA jakiej nie znaciejakiej nie znacie

„„Chcę opowiedzieć o naszej Chcę opowiedzieć o naszej Dąbrowie, a jest tak wiele, Dąbrowie, a jest tak wiele,

że nie mieści się w że nie mieści się w głowie...”głowie...”

W województwie podlaskim, w sokólskim powiecieW województwie podlaskim, w sokólskim powiecieJest gmina, którą znają dziś na całym świecie.Jest gmina, którą znają dziś na całym świecie.

Nawet Holendrzy, choć z mleczarstwa znaniNawet Holendrzy, choć z mleczarstwa znaniNie mogą zrobić sera z takimi dziurami.Nie mogą zrobić sera z takimi dziurami.A serek Dąbrowski w ustach się rozpływaA serek Dąbrowski w ustach się rozpływaI dlatego Kraje Zachodnie zadziwia.I dlatego Kraje Zachodnie zadziwia.

Że gmina wyłącznie rolnicza jest naszaŻe gmina wyłącznie rolnicza jest naszaWięc na agroturystykę też zapraszaWięc na agroturystykę też zapraszaTu możesz wypocząć cicho bez hałasuTu możesz wypocząć cicho bez hałasuPójść sobie na rybki, po grzyby do lasu.Pójść sobie na rybki, po grzyby do lasu.

Odkrywanie nieznanego, czyli Odkrywanie nieznanego, czyli słów parę o Ziemi Dąbrowskiejsłów parę o Ziemi Dąbrowskiej

Ziemia Dąbrowska to w rzeczywistości północno- wschodnia część Ziemia Dąbrowska to w rzeczywistości północno- wschodnia część Podlasia, otoczona z jednej strony przez Wzgórza Sokólskie, z Podlasia, otoczona z jednej strony przez Wzgórza Sokólskie, z

drugiej strony przez Biebrzański Park Narodowy. Co roku tysiące drugiej strony przez Biebrzański Park Narodowy. Co roku tysiące turystów przemierza te tereny udając się na Mazury.turystów przemierza te tereny udając się na Mazury.

Przejeżdżają oni przez stację Dąbrowa Białostocka, która leży na Przejeżdżają oni przez stację Dąbrowa Białostocka, która leży na szlaku komunikacyjnym łączącym Białystok z Augustowem i szlaku komunikacyjnym łączącym Białystok z Augustowem i

Suwałkami.Suwałkami.

Ziemia Dąbrowska- czyli Ziemia Dąbrowska- czyli gmina Dąbrowa Białostockagmina Dąbrowa Białostocka

Gmina Dąbrowa Białostocka leży w województwie Gmina Dąbrowa Białostocka leży w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w pobliżu granicy podlaskim, w powiecie sokólskim, w pobliżu granicy polsko- białoruskiej. polsko- białoruskiej.

Jej centrum jest miasto Dąbrowa Białostocka liczące Jej centrum jest miasto Dąbrowa Białostocka liczące ponad 6000 mieszkańców. Gmina ma głównie ponad 6000 mieszkańców. Gmina ma głównie charakter rolniczy z niewielką domieszką przetwórstwa charakter rolniczy z niewielką domieszką przetwórstwa żywności i handlu detalicznego. żywności i handlu detalicznego.

Gmina potrafi i korzysta z pomocy finansowej Gmina potrafi i korzysta z pomocy finansowej oferowanej przez programy Phare ESC 2000oferowanej przez programy Phare ESC 2000

i Sapard.i Sapard.

Głównymi walorami tego Głównymi walorami tego obszaru, na którym leży obszaru, na którym leży Ziemia Dąbrowska są:Ziemia Dąbrowska są:

Zróżnicowany Zróżnicowany krajobraz krajobraz polodowcowy,polodowcowy,

Rozległe lasy,Rozległe lasy, Niska gęstość Niska gęstość

zaludnienia,zaludnienia, Interesujące pomniki Interesujące pomniki

dziedzictwa dziedzictwa kulturowego.kulturowego.

Dlaczego warto tutaj Dlaczego warto tutaj przyjechać?przyjechać?

Gmina Dąbrowa Białostocka posiada bardzo dobre warunki Gmina Dąbrowa Białostocka posiada bardzo dobre warunki krajobrazowo-przyrodnicze, które sprzyjają rozwojowi turystyki i krajobrazowo-przyrodnicze, które sprzyjają rozwojowi turystyki i rekreacji, głównie dzięki wykorzystaniu niepowtarzalnych walorów rekreacji, głównie dzięki wykorzystaniu niepowtarzalnych walorów przyrodniczych Biebrzańskiego Parku Narodowego oraz przyrodniczych Biebrzańskiego Parku Narodowego oraz dziewiczej rzeki Biebrzy. dziewiczej rzeki Biebrzy.

Bagna i torfowiska rozciągające się po obu stronach rzeki zajmują Bagna i torfowiska rozciągające się po obu stronach rzeki zajmują łączną powierzchnię około 100 tys. ha i stanowią naturalną ostoję łączną powierzchnię około 100 tys. ha i stanowią naturalną ostoję dla wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt.dla wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt.

JEST TO NAJWIĘKSZY TEGO TYPU PIERWOTNY OBSZAR JEST TO NAJWIĘKSZY TEGO TYPU PIERWOTNY OBSZAR W EUROPIE ŚRODKOWEJ.W EUROPIE ŚRODKOWEJ.

Parę słów o historii Ziemi Parę słów o historii Ziemi DąbrowskiejDąbrowskiej

„„Tęsknię czasami za turkotem kół, co Tęsknię czasami za turkotem kół, co świtaniem, miast zegara sekundy gubiły”.świtaniem, miast zegara sekundy gubiły”.

Historia Ziemi Historia Ziemi DąbrowskiejDąbrowskiej

Początek osadnictwa na Ziemi Dąbrowskiej zapoczątkowała w Początek osadnictwa na Ziemi Dąbrowskiej zapoczątkowała w XVI w. kolonizacja Puszczy Nowodworskiej.XVI w. kolonizacja Puszczy Nowodworskiej.

Z kolei reformy gospodarcze Królowej Bony oraz korzystne Z kolei reformy gospodarcze Królowej Bony oraz korzystne położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych spowodowały położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych spowodowały szybki rozwój tych terenów.szybki rozwój tych terenów.

W XVIII wieku dzięki staraniom podskarbiego litewskiego W XVIII wieku dzięki staraniom podskarbiego litewskiego Antoniego Tyzenhausa Dąbrowa otrzymała prawa miejskie.Antoniego Tyzenhausa Dąbrowa otrzymała prawa miejskie.

Po III rozbiorze Polski Dąbrowa weszła na krótko w skład zaboru Po III rozbiorze Polski Dąbrowa weszła na krótko w skład zaboru pruskiego i otrzymała rangę powiatu.pruskiego i otrzymała rangę powiatu.

Historia Ziemi Historia Ziemi Dąbrowskiej – ciąg dalszyDąbrowskiej – ciąg dalszy

Po I wojnie światowej na tych terenach osiedlili się Żydzi, do Po I wojnie światowej na tych terenach osiedlili się Żydzi, do których należało większość warsztatów rzemieślniczych, mała których należało większość warsztatów rzemieślniczych, mała fabryka cukierków, młyny.fabryka cukierków, młyny.

We wrześniu 1939roku na te tereny wkroczyła Armia Sowiecka. We wrześniu 1939roku na te tereny wkroczyła Armia Sowiecka. Rozpoczęła się budowa linii bunkrów, która miała przebiegać Rozpoczęła się budowa linii bunkrów, która miała przebiegać wzdłuż Biebrzy tzw. Linii Mołotowa.wzdłuż Biebrzy tzw. Linii Mołotowa.

Potem na te tereny wkroczyli Niemcy i rozpoczęli eksterminację Potem na te tereny wkroczyli Niemcy i rozpoczęli eksterminację ludności żydowskiej. Utworzyli dla nich małe getto. Niemcy prawie ludności żydowskiej. Utworzyli dla nich małe getto. Niemcy prawie całkowicie spalili Dąbrowę. Spłonęły dwie synagogi i szkoła całkowicie spalili Dąbrowę. Spłonęły dwie synagogi i szkoła żydowska.żydowska.

Po wyzwoleniu Dąbrowa ponownie na krótko stała się powiatem. Po wyzwoleniu Dąbrowa ponownie na krótko stała się powiatem. Zaczęto budować nowe szkoły, zakłady pracy.Zaczęto budować nowe szkoły, zakłady pracy.

Po roku 1989 wiele z nich uległo likwidacji i Ziemia Dąbrowska Po roku 1989 wiele z nich uległo likwidacji i Ziemia Dąbrowska nabrała charakteru typowo rolniczego z rozwijającym się nabrała charakteru typowo rolniczego z rozwijającym się rolnictwem ekologicznym i agroturystyką.rolnictwem ekologicznym i agroturystyką.

Coś dla miłośników Coś dla miłośników historii...historii...

Około 15 km za Dąbrową Białostocką pomiędzy wsią Około 15 km za Dąbrową Białostocką pomiędzy wsią Kamienna Nowa i Hamulka rozciąga się pozostałość Kamienna Nowa i Hamulka rozciąga się pozostałość

sowieckich fortyfikacji Linii Mołotowa,sowieckich fortyfikacji Linii Mołotowa, z lat 1939-1941,które niegdyś stanowiły część z lat 1939-1941,które niegdyś stanowiły część

Grodzieńskiego i Osowieckiego Rejonu Grodzieńskiego i Osowieckiego Rejonu Umocnionego.Umocnionego.

Ziemia Dąbrowska to nie tylko Ziemia Dąbrowska to nie tylko wielowiekowa tradycja to także wielowiekowa tradycja to także

różnorodność kultur i religiiróżnorodność kultur i religii

Od wieków te tereny Od wieków te tereny zamieszkiwali zamieszkiwali

katolicy, wyznawcy katolicy, wyznawcy prawosławia, Tatarzy prawosławia, Tatarzy

oraz ludność oraz ludność żydowska.żydowska.

Ośrodki kultu religijnego Ośrodki kultu religijnego i...i...

W samej Dąbrowie Białostockiej oprócz kościoła W samej Dąbrowie Białostockiej oprócz kościoła katolickiego wybudowanego w stylu neogotyckim i katolickiego wybudowanego w stylu neogotyckim i cerkwi znajduje się także cmentarz żydowski z XVII cerkwi znajduje się także cmentarz żydowski z XVII wieku.wieku.

Z kościołem katolickim związana jest legenda mówiąca Z kościołem katolickim związana jest legenda mówiąca o tym, że miejscowa ludność w ciągu jednej nocy o tym, że miejscowa ludność w ciągu jednej nocy rozebrała drewnianą świątynię, obawiając się, że nowy rozebrała drewnianą świątynię, obawiając się, że nowy budynek kościoła zamierza przejąć administracja budynek kościoła zamierza przejąć administracja carska i zamienić go na cerkiew.carska i zamienić go na cerkiew.

RóżanystokRóżanystok W pobliskim Różanymstoku mieści W pobliskim Różanymstoku mieści

się Ośrodek Kultu Maryjnego. się Ośrodek Kultu Maryjnego. Sanktuarium Maryjne, do którego co Sanktuarium Maryjne, do którego co roku przybywają pielgrzymki z całej roku przybywają pielgrzymki z całej Polski wraz ze słynącym z cudów Polski wraz ze słynącym z cudów obrazem Matki Bożej zostało obrazem Matki Bożej zostało wzniesione na wzór kościoła wzniesione na wzór kościoła jezuickiego w Grodnie. jezuickiego w Grodnie.

Budynek kościoła jest w stylu Budynek kościoła jest w stylu barokowym, natomiast wystrój i barokowym, natomiast wystrój i ołtarze mają elementy rokkokowe.ołtarze mają elementy rokkokowe.

Tuż obok znajduje się „Drapieżnik”- Tuż obok znajduje się „Drapieżnik”- budynek poklasztorny zbudowany budynek poklasztorny zbudowany przez mniszki prawosławne w XIX przez mniszki prawosławne w XIX wieku, w którym jak głosi legenda wieku, w którym jak głosi legenda pojawia się biała dama- duch pojawia się biała dama- duch nieszczęśliwie zakochanej mniszki.nieszczęśliwie zakochanej mniszki.

Trochę dalej znajduje się kaplica, Trochę dalej znajduje się kaplica, zbudowana przez mniszki zbudowana przez mniszki prawosławne na początku XX wieku.prawosławne na początku XX wieku.

Kamienna StaraKamienna Stara

Kamienna Stara to niegdyś letnia siedziba Piotra Kamienna Stara to niegdyś letnia siedziba Piotra Wiesiołowskiego- marszałka nadwornego litewskiego.Wiesiołowskiego- marszałka nadwornego litewskiego.

Drewniany dworek nie zachował się do dzisiejszych czasów.Drewniany dworek nie zachował się do dzisiejszych czasów.

Zachował się za to ufundowany przez niego drewniany kościółek Zachował się za to ufundowany przez niego drewniany kościółek z XVI wiekuz XVI wieku

NAJSTARSZA DREWNIANA BUDOWLA NA PODLASIUNAJSTARSZA DREWNIANA BUDOWLA NA PODLASIU

Jaczno i SuchodolinaJaczno i Suchodolina

Jaczno to miejscowość Jaczno to miejscowość dobrze znana wyznawcom dobrze znana wyznawcom prawosławia, którzy w prawosławia, którzy w miejscu spalonej zabytkowej miejscu spalonej zabytkowej cerkwi postawili nową, równie cerkwi postawili nową, równie okazałą.okazałą.

Z kolei w Suchodolinie rośnie Z kolei w Suchodolinie rośnie lipa- jej wiek jest szacowany lipa- jej wiek jest szacowany na około 300 lat. Od na około 300 lat. Od niepamiętnych czasów służy niepamiętnych czasów służy ona za kapliczkę, i dlatego ona za kapliczkę, i dlatego nosi miano „Świętej lipki”. nosi miano „Świętej lipki”. Została uznana jako Pomnik Została uznana jako Pomnik Przyrody.Przyrody.

Sztuka ludowaSztuka ludowa

Sztukę ludową na terenie gminy Dąbrowa Sztukę ludową na terenie gminy Dąbrowa Białostocka prezentują głównie poeci i pisarze, część Białostocka prezentują głównie poeci i pisarze, część osób trudni się malarstwem, gobelinianiarstwem i osób trudni się malarstwem, gobelinianiarstwem i wyrobem koszyków z wikliny oraz rzeźbiarstwemwyrobem koszyków z wikliny oraz rzeźbiarstwem

Przybywając na Ziemię Dąbrowską nie sposób Przybywając na Ziemię Dąbrowską nie sposób pominąć gospodarstwa Pana Ryszarda Myśliwca- pominąć gospodarstwa Pana Ryszarda Myśliwca- rzeźbiarza, poety, które znajduje się w pobliżu rzeźbiarza, poety, które znajduje się w pobliżu Kamiennej Nowej. Jego rzeźby wykonane są w Kamiennej Nowej. Jego rzeźby wykonane są w naturalnie rosnących drzewach.naturalnie rosnących drzewach.

„„Czas w lipowym drzewie Czas w lipowym drzewie rzeźbi, naznacza ciepłem...”rzeźbi, naznacza ciepłem...”

-rzeźby Pana Myśliwca-rzeźby Pana Myśliwca

Gdzie można znaleźć Gdzie można znaleźć schronienie i ciepły posiłek, schronienie i ciepły posiłek, czyli czym chata bogata...czyli czym chata bogata...

Ziemia Dąbrowska to ziemia ludzi gościnnychZiemia Dąbrowska to ziemia ludzi gościnnych i otwartych na nowych przybyszów. i otwartych na nowych przybyszów.

Turysta, który przybył w te strony znajdzie nie tylko dach nad Turysta, który przybył w te strony znajdzie nie tylko dach nad głową w gospodarstwie agroturystycznym (ich liczba stale głową w gospodarstwie agroturystycznym (ich liczba stale wzrasta), ale i pożywny posiłek z regionalnego jadłospisu.wzrasta), ale i pożywny posiłek z regionalnego jadłospisu.

Zatrzymać się i coś przekąsić można również w Zajeździe „Na Zatrzymać się i coś przekąsić można również w Zajeździe „Na Skarpie” w Dąbrowie Białostockiej, lub w Domu Pielgrzyma w Skarpie” w Dąbrowie Białostockiej, lub w Domu Pielgrzyma w Różanymstoku.Różanymstoku.

Kartka z jadłospisu Kartka z jadłospisu regionalnegoregionalnego

Śniadanie: chleb z domowego wypieku i „ jasionny Śniadanie: chleb z domowego wypieku i „ jasionny smalec ze skwarkami”, lub zupa mleczna z zacierkami.smalec ze skwarkami”, lub zupa mleczna z zacierkami.

Obiad: kiszka ziemniaczana i kartacze z mięsem.Obiad: kiszka ziemniaczana i kartacze z mięsem. Deser:” Biebrzańska słodycz”, czyli sękacz wypiekany Deser:” Biebrzańska słodycz”, czyli sękacz wypiekany

na ognisku.na ognisku. Kolacja: ”Dąbrowska maskotka”, czyli pieczony na Kolacja: ”Dąbrowska maskotka”, czyli pieczony na

rożnie baran lub pieczone w piecu chlebowym prosię.rożnie baran lub pieczone w piecu chlebowym prosię.

Do potraw serwujemy regionalny trunek „Biebrzańską Do potraw serwujemy regionalny trunek „Biebrzańską moc” lub wodę mineralną „Dąbrowianka” oraz ogórki i moc” lub wodę mineralną „Dąbrowianka” oraz ogórki i kapustę kiszoną własnej roboty.kapustę kiszoną własnej roboty.

Szlaki turystyczneSzlaki turystyczne

Na turystów, którzy pragną poznać ten Na turystów, którzy pragną poznać ten zakątek polski czekają wyznaczone zakątek polski czekają wyznaczone szlaki turystyczne przeznaczone do szlaki turystyczne przeznaczone do wycieczek pieszych, rowerowych czy wycieczek pieszych, rowerowych czy samochodowych.samochodowych.

Miłośnicy turystyki wodnej mogą Miłośnicy turystyki wodnej mogą skorzystać ze spływów tratwą szlakiem skorzystać ze spływów tratwą szlakiem wodnym wzdłuż górnej Biebrzy.wodnym wzdłuż górnej Biebrzy.

Najpopularniejsze szlaki turystyczne na Najpopularniejsze szlaki turystyczne na terenie Gminy Dąbrowa Białostocka:terenie Gminy Dąbrowa Białostocka:

Szlak obiektów sakralnych Szlak obiektów sakralnych Dąbrowa BiałostockaDąbrowa Białostocka (kościół św. Stanisława z XIX w.)- (kościół św. Stanisława z XIX w.)-

Kamienna StaraKamienna Stara (kościół św. Anny z XVI w.)- (kościół św. Anny z XVI w.)- KoloniaKolonia Kamienna NowaKamienna Nowa (droga krzyżowa- rzeźby w naturalnie (droga krzyżowa- rzeźby w naturalnie rosnących drzewach)- rosnących drzewach)- Zwierzyniec WielkiZwierzyniec Wielki ( kościółek z XX ( kościółek z XX w.)- w.)- JałówkaJałówka ( mała kapliczka z XXw.)- ( mała kapliczka z XXw.)- Suchodolina Suchodolina (drzewo- kapliczka „święta lipka”, wiek drzewa około 350 (drzewo- kapliczka „święta lipka”, wiek drzewa około 350 lat)- lat)- RóżanystokRóżanystok (Sanktuarium Maryjne wraz z zespołem (Sanktuarium Maryjne wraz z zespołem zabudowań podominikańskich i pobazyliańskich z XVIII w. i zabudowań podominikańskich i pobazyliańskich z XVIII w. i XXw.)- XXw.)- JacznoJaczno ( cerkiew z XX w. Pod wezwaniem ( cerkiew z XX w. Pod wezwaniem Świętych Niewiast Niosących Wonności, zbudowana na Świętych Niewiast Niosących Wonności, zbudowana na miejscu drewnianej cerkwi z XIX w.)- miejscu drewnianej cerkwi z XIX w.)- powrót dopowrót do Dąbrowy Dąbrowy BiałostockiejBiałostockiej

Szlakiem Biebrzańskich SkarbówSzlakiem Biebrzańskich Skarbów

Dąbrowa Białostocka-Dąbrowa Białostocka- GrabowoGrabowo ( drewniane domy z okresu ( drewniane domy z okresu międzywojennego)- międzywojennego)- Kropiwno Kropiwno ( otulina Biebrzańskiego ( otulina Biebrzańskiego Parku Narodowego)- Parku Narodowego)- JałowoJałowo ( tuż za tą wsią znajduje się ( tuż za tą wsią znajduje się most na Biebrzy oraz rozciągają się bagna Biebrzańskie)- most na Biebrzy oraz rozciągają się bagna Biebrzańskie)- LipskLipsk ( wieża widokowa na rozlewiska Biebrzańskie)- ( wieża widokowa na rozlewiska Biebrzańskie)- SzuszalewoSzuszalewo (teren Biebrzańskiego Parku Narodowego, (teren Biebrzańskiego Parku Narodowego, łaki turzycowe)- łaki turzycowe)- Kamienna NowaKamienna Nowa ( widoki na Biebrzę- ( widoki na Biebrzę- most kolejowy )- most kolejowy )- HamulkaHamulka (gospodarstwo agroturystyczne- (gospodarstwo agroturystyczne- kuchnia regionalna)- kuchnia regionalna)- TrzyrzeczkiTrzyrzeczki (leśniczówka, ujście rzeki (leśniczówka, ujście rzeki Niedźwiedzicy, gdzie stanowiska mają rzadkie ptaki jak Niedźwiedzicy, gdzie stanowiska mają rzadkie ptaki jak orliki grubodzobe, bociany czarne, myszołowy) - orliki grubodzobe, bociany czarne, myszołowy) - Zwierzyniec Wielki- Dąbrowa BiałostockaZwierzyniec Wielki- Dąbrowa Białostocka

-szlak wodny: Kamienna Nowa- Trzyrzeczki ( 8 km), -szlak wodny: Kamienna Nowa- Trzyrzeczki ( 8 km), Kamienna Nowa- Sztabin ( 16 km)Kamienna Nowa- Sztabin ( 16 km)

Imprezy stałe dotowane przez Urząd Imprezy stałe dotowane przez Urząd Miejski w Dąbrowie BiałostockiejMiejski w Dąbrowie Białostockiej

- „„Dni Dąbrowy” ( czerwiec),Dni Dąbrowy” ( czerwiec),

- Turniej Wsi,Turniej Wsi,

- Turniej Gmin,Turniej Gmin,

- Koncert Piosenki Familijnej,Koncert Piosenki Familijnej,

- Festyn 3- Majowy,Festyn 3- Majowy,

- Koncert Kolęd,Koncert Kolęd,

- Turnieje szachowe,Turnieje szachowe,

- Koncerty białoruskie ( styczeń- czerwiec)Koncerty białoruskie ( styczeń- czerwiec)

Serdecznie zapraszamySerdecznie zapraszamy

Przyjedź, zobacz i sam się Przyjedź, zobacz i sam się przekonajprzekonaj

Urząd Miejski w Dąbrowie Białostockiej Urząd Miejski w Dąbrowie Białostockiej

ul. Solidarności 1ul. Solidarności 1

16-200 Dąbrowa Białostocka16-200 Dąbrowa Białostocka

Tel. (085) 7122-306Tel. (085) 7122-306

Prezentacja wykonana przez Joannę BoćkowskąPrezentacja wykonana przez Joannę Boćkowską

Referenta ds. Promocji GminyReferenta ds. Promocji Gminy