8/10/2019 Zzzzzz Zzzzzzzz primjena grupne tehnologije

1/3

2.0. OSNOVNI PRINCIPI GRUPNE TEHNOLOGIJE

Tehnoloka priprema proizvodnje zasniva se na projektovanju tehnolokih

procesa, konstruisanju tehnoloke opreme i izradi te opreme.Takav proces mora daosigura odreeni obim i tempo proizvodnje, uz osiguranje visokog nivoa tehniko-ekonomskih pokazatelja proizvodnje, prije svega pokazatelja proizvodnosti rada itrokova.

Prilikom izbora odgovarajue varijante projektovanja tehnolokog procesa, morajuse uzeti u obzir mogunosti konkretne proizvodnje i optereenje njenih strojeva.Trokovi za projektovanje i izradu tehnoloke opreme kreu se u granicama do 50 % umaloserijskoj i do 80 % u velikoserijskoj proizvodnji od ukupnog obima pripremeproizvodnje, pa prema tome, predstavlja znatan dio cijene kotanja proizvoda. Veliki diotvornica u kojima se primjenjuje serijska i pojedinana proizvodnja, projektuju i koristespecijalnu opremu. Pri individualnoj razradi procesa tehnolog odreuje opremu, dok s

druge strane konstruktor, takoe, prema svom, nahoenju projektuje konstrukciju teopreme, pri emu se stvara potreba izrade velikog broja specijalnih naprava kojeuzrokuju velike materijalne trokove.Poto se u mnogim tvornicama proizvodi esto mijenjaju, takva usko specijalizirana

oprema je kratkog vijeka i u veini sluajeva prestaje njena upotreba sa prestankomizrade proizvoda. Ovaj problem moe se rijeiti usvajanjem grupne opreme kao imodernizacijom postojee opreme. Sve ovo nas navodi na zakljuak, da grupnitehnoloki procesi se moraju najire primjenjivati, jer su temelj individualne,maloserijske i serijske proizvodnje, to e zajedno s veim ekonomskim efektom uindustriji stvoriti preduslove za dalju razradu naunih osnova tehnologije.

2.1. Osnovi grupne tehnologije (GT)

Grupna i tipska tehnologija omoguavaju da se za iri asortiman proizvoda, kojiodgovara pojedinanoj i maloserijskoj proizvodnji, moe organizovati veliko - serijska imasovna proizvodnja dijelova koji su zajedniki za sve proizvode. Da bismo ovo mogli ostvariti, neophodno je izvriti unifikaciju sastavnih dijelova proizvoda poobliku,dimenzijama i materijalu.

Unificiranje dijelova moemo izvriti na dva naina. Kod prvog naina smanjuje se raznovrsnost oblika, dimenzija i materijala dijelova koji ulaze u sastav razliitihproizvoda. Ovaj nain dovodi do racionalizacije proizvodnje sa poveanjemekonominosti ali sa irim asortimanom proizvoda. U drugom sluaju, u najveojmoguoj mjeri unificiramo dijelove prema obliku, dimenzijama i materijalu za sveproizvode. Na taj nain za vei asortiman proizvoda dobijamo veliki broj zajednikihunificiranih dijelova.Unificiranjem dijelova prema obliku, dimenzijama i materijalu smanjujemo:

1. vrste i dimenzije tehnoloke opreme.2. broj, dimenzije i vrste alata,3. asortiman materijala,

8/10/2019 Zzzzzz Zzzzzzzz primjena grupne tehnologije

2/3

4. raznovrsnost reimaobrade,5. zalihe alata i materijala.

Ova smanjenja dovode do poveanja ekonominosti u proizvodnji i smanjenjatrokova proizvodnje to omoguava bolje poslovanje fabrike.Unifikacija dovodi do smanjenja od 20 do 60% postojee raznovrsnosti oblika,

dimenzija i materijala i omoguava uvoenje grupne i tipske tehnologije.

Pri projektovanju novih proizvoda, treba teiti da se u njih ugradi to vei brojistih dijelova koji su slini po obliku, dimenzijama i materijalu. To omoguavaracionalniju i ekonominiju proizvodnju grupa unificiranih dijelova. Svaka grupaistorodnih predmeta treba da ima isti oblik i to je mogue manja odstupanja u pogledudimenzija i materijala.

Razlike izmeu dimenzija i materijala slinih dijelova ne smiju biti velike da sezbog toga ne bi stvarali veliki gubici u materijalu u toku obrade ili u cijeni prilikomnabavke.

PODOBNOS

GRUPNA

TEHNOLOGIJ

PODOBNOS

TEHNOLOK

A

STEZNI

OBRA

MJERENJ

SISTEMATIKA OBRADE

VEA PROIZVODNJA

FLEKSIBILNA

PROIZVODNA

SRESTVA

VII STEPEN

AUTOMATIZACIJ

RACIONALIZACIJA

KONSTRUKCIJE

J

I

NAMJENA

EFEKTI

8/10/2019 Zzzzzz Zzzzzzzz primjena grupne tehnologije

3/3

Slika 2.1. Osnovni principi GT