Илтгэгч: Өлзийбаяр
Түүх Музей Судлал II анги
*
*
*Америкийн антропологич А.Кройбер
Нью Жерсид 1876 онд төржээ. Тэрээр
сургуульд сурч байх хугацаандаа Латин,
Грек хэлийг сонирхож байжээ. 16
насандаа Колумбиа коллежид элсэн орж,
1896 онд Англи хэл шинжлэлээр
бакалаврын зэрэг хамгаалсан бол дараа
жил нь Английн жүжгүүдийн тухай
бүтээлээрээ мастерийн зэрэг авчээ.
*
*Америкийн Индианчуудын хэлний тухай нэгэн
семинарын цайны завсарлагаанаар Германы
Антропологич Франц Боастай уулзсан нь түүний
антропологийн зам нь эхэлсэн юм.
А.Кройбер Роланд болон Б.Диксон нар Хойд
Америкийн Пенутиан, Хокан нарын соѐлыг судлан,
уугуул Америкчуудын генетикийг ангилах ажлыг
хийж байв.
Мөн антропологиос гадна археологийн ажлыг нилээд
чухалчилдаг нэгэн юм. Тиймээс антропологи,
археологи 2-ыг холбох, үр дүнг нь нэгтгэх гэж
эрмэлздэг байсан байна. Түүний энэ ажилд өөрийн
багш Ф.Боас нэлээд нөлөөлжээ.
*
*1.Янз бүрийн соѐлуудыг хэрхэн тодорхойлох вэ?
2.Өрнөдийнхөнтэй харилцаж эхэлхээс өмнө
байсан уугуул соѐлын үйл ажиллагааг хэрхэн
тэр хэвээр нь сэргээн танин мэдэх вэ?
3.Соѐлуудын харилцааг яаж хэмжих вэ? гэсэн
асуудлуудыг сонирхожы тодорхойлж аль
нэгэн соѐлыг тодорхойлж байдаг хамгийн
томоохон паттернийг нь судлан үзхийг
зорьжээ.
Соѐлын паттрен гэдэг нь соѐлыг хээ, угалз, хэв
маягтай зүйрлэн тайлбарласан тодорхойлолт юм.
*
*
*
*
Арьс
өнгөний
үзэл
Суут
хүмүүсийн
онол
*Кройбер соѐлыг хүн амьдралын туршдаа
олж авдаг, суралцдаг суперорганик зүйл
хэмээн тодорхойлсон ба суперорганик
гэдэг нь олон бүрдэл хэсгүүд бие биеэсээ
хараат, холбоо уялдаатай байдаг гэсэн үг
юм. Соѐлыг хувь хүмүүс үйлдэж, оролцож
байж бүтээдэг ба хувь хүн дангаараа
соѐлын судлагдахуун болж чадахгүй харин
түүний оршин буй соѐлын орчинг судлах
хэрэгтэй гэжээ.
*
1.Д.Бум-очир, Г.Мөнх-эрдэнэ-Нийгэм,
Соёлын хүн судлалын онолын үүд.
УБ.,2012он
2.Www.google.com
*