ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ

με αφορμή τον

Μέγα Αλέξανδρο

Ο Καβάφης στο ποίημα «Στα 200 π.Χ.» δημιουργεί έναν αριστουργηματικό έπαινο για τα κατορθώματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που με τόση αποτελεσματικότητα

συνέχισε το έργο του πατέρα του, Φιλίππου Β΄.Το ποίημα μας δίνεται ως αξιολόγηση όσων πέτυχε ο Αλέξανδρος, από

την οπτική ενός Έλληνα που ζει στα 200 π.Χ.

"Ό γάμος του Αλέξανδρου με τη Ρωξάνη". Του Ιταλού ζωγράφου Ιλ Σοντόμα (G. Α. Bazzi, 1525).

Το έργο βασίζεται σε περιγραφή του αρχαίου ζωγράφου Αετίωνος. Ρώμη. Villa Famesina.

“Η ίδρυση της Αλεξάνδρειας". Του Placido Constanzi (1690-1759). Βαλτιμόρη, Wallers Art Gallery.

Άγαλμα του Βούδα με ελληνότροπη

Ενδυμασία. 2ος αι. μ.Χ. Νέο Δελχί.

Άγαλμα του Βούδα με ελληνότροπη ενδυμασία, τέχνης Γκαντάρα. 2ος αι.

μ.Χ.Πασαντένα Καλιφόρνιας.

Norton Simon Foundation.

Κολοσσικό ανάγλυφο του Βούδα, στα δεξιά του οποίου εικονίζεται ο

Αλέξανδρος.8ος αι. μ.Χ. Αφγανιστάν, Νεκρόπολη της

Hanla.

Ο Αλέξανδρος (Iskantar) συσκέπτεται με τους Επτά Σοφούς.

Περσικό χειρόγραφο.Υστερος 15ος αι. Λονδίνο, Βρετανικό

Μουσείο.

Ο Αλέξανδρος (Iskanter] στο δρόμο προς τη Μέκκα. Περσο-μογγολικό χειρόγραφο.

13ος αι. Κωνσταντινούπολη. Topcapi.

Ο Αλέξανδρος συνδιαλέγεται με Πέρσες. Μογγολικό χειρόγραφο,

1595 περ.

Ο Αλέξανδρος εποπτεύει την ανέγερση τείχους κατά των εχθρών

του ισλαμικού λαού.Περσικό χειρόγραφο. 15ος αι. Οξφόρδη. Bodleian Library.

Ο ασθενής Αλέξανδρος και ο γιατρός του Φίλιππος, ενώ διαβάζει τη συκοφαντική

επιστολή προς τον Αλέξανδρο, ότι δήθεν ο Φίλιππος σχεδιάζει να τον δηλητηριάσει.

Του Vittore Carpaccio (1450-1522). Buffalo, N.Y. Albright Art Gallery.

Η άνοδος του Αλεξάνδρου στον

ουρανό. Του Hans Schaulflein

(1480-1539). Λονδίνο. British

Museum, Print room.

Ο Αλέξανδρος στο υάλινο βαθυσκάφος. Γαλλικό χειρόγραφο (Roman d Alexandre).14ος αι. Οξφόρδη. Bodleian Library.

"H συνάντηση του Αλεξάνδρου με το Διογένη".

Του Honore Daumier (1810-1879). Αθήνα. Εθνική

Πινακοθήκη.

Ο Μ. Αλέξανδρος, έφιππος, του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου, πριν από το 1920.

Αθήνα, Μουσείο Λαϊκής Τέχνης.

Ο Μ. Αλέξανδρος με τον Παύλο Μελά, του Ν. Εγγονόπουλου.

Συλλογή Εγγονόπουλου.

"Η άνοδος του Αλεξάνδρου στον ουρανό". Μαρμάρινο ανάγλυφο από την Περίβλεπτο του Μυστρά.

14ος αι. Μουσείο Μυστρά.

Ο Αλέξανδρος πρωταγωνιστεί σε αρκετά έργα του θεάτρου σκιών: "Ο Μεγαλέξανδρος και το καταραμένο φίδι", "Το φίδι", "Το θηρίο" κ.ά. Στα έργα αυτά, ο Αλέξανδρος παρουσιάζεται σαν αρχαίος πολεμιστής, με χιτώνα, θώρακα και περικεφαλαία. Ο χιτώνας του, όμως, θυμίζει περισσότερο φουστανέλα και το κοντάρι του στολίζει ένας χριστιανικός σταυρός. Αλλά και ο ρόλος που αναλαμβάνει, να σκοτώσει δηλαδή το θηρίο, το φίδι ή το δράκο, θυμίζει τον Αϊ-Γιώργη, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση σκότωσε το δράκο. Ο παραλληλισμός του Αλεξάνδρου με τον Αϊ-Γιώργη φανερώνει ότι οι άνθρωποι εκείνης της εποχής τον θεωρούσαν χριστιανό.

Ο θρύλος της γοργόνας

• • Η γοργόνα όπως αναφέρει η

παράδοση ήταν η θλιμμένη αδερφή το Μ. Αλέξανδρου η οποία ρωτά τους ναυτικούς αν ζει ο Μ. Αλέξανδρος.

• Όπως ξέρουμε από την Ελληνική παράδοση η αδερφή του, έχυσε το αθάνατο νερό που ο ίδιος άρπαξε σκοτώνοντας το δράκο. Τότε θυμωμένος που δεν θα γινόταν αθάνατος, την καταράστηκε να γίνει από την μέση και κάτω ψάρι και να περιπλανιέται στις θάλασσες.